ﻞﺳوﺮﺋآ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺶﺨﺑ رد ﻲﭼرﺎﻗ و ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
لﺎﺳ رد ﺮﻳﻼﻣ 1390
ﻦﻴﺴﺣ ﺲﻳردا
1هداز يﻮﻘﺗ دﻮﻤﺤﻣ ،
2
يﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ﺎﺿر ﺪﻤﺤﻣ ،*
3
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ
: 19 / 3 / 92 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 23 / 10 / 92
1 - ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺳﺪﻨﻬﻣ
ﻲ ﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻴ
ﻂ ، نﺎﮕﺒﺨﻧ و ناﻮﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ ،ناﺪﻤﻫ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد .
2 - ،ناﻮﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ ﻮﻀﻋ ،ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ
ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕـﺸﻧاد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻞﺑاز ،ﻞﺑاز
*) لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
3 - هوﺮﮔ ﺳﺪﻨﻬﻣ ﻲ ﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻴ
،ﻂ ﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﻴ
تﺎﻘ ﺘﺷاﺪﻬﺑ مﻮﻠﻋ ﻲ
، ﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲ
ناﺪﻤﻫ ناﺮﻳا ،ناﺪﻤﻫ ، .
ﻪﻨﻴﻣز فﺪﻫ و : ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يدﺮﺑاﻮﻫ تارذ ،ﺎﻫ
هدﺮﺘـﺴﮔ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ تاﺮﺛا ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻞﻣﺎـﺷ يا
ﺖﻧﻮﻔﻋ يژﺮﻟآ ،دﺎﺣ ﻲﻤﺳ تاﺮﺛا ،ﻲﻠﻐﺷ و ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ نﺎﻃﺮﺳ ﺎﻫ
. ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ وﺮﻨﻳازا
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ ﺶﺨﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ
دﻮﺑ ﺮﻳﻼﻣ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ .
شور و داﻮﻣ :ﺎﻫ
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد -
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﻲﻌﻄﻘﻣ زا يرادﺮـﺑ
12 ﺮـﻳﻼﻣ ﺮﻬـﺷ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ود زا ﺶـﺨﺑ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻪﻧﻮﻤﻧ يرادﺮﺑ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻪﺘﻴﻤﻛ شور سﺎﺳاﺮﺑ ﻲﭼرﺎﻗ و ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
ACGIH
ﺪﻧﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ -
ﺳ و ﻲﻧﻮـﺧ رﺎﮔآ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺎﻫ رﺎـﮔآ زوﺮﺘـﺴﻛدوﺮﺑﺎ
رد ﺲﭙـﺳ و ﺪﻧﺪـﺷ هداد ﺖـﺸﻛ و ﻞـﻘﺘﻨﻣ
ﻲﻨﻠﻛ عﻮﻧ و داﺪﻌﺗ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ و هﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ،هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ
. لﻮـﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ اﻮﻫ رد
cfu/m3
ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ : ﻲﻨﻠﻛ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ،ﻲﻠﻛ رﻮﻄﺑ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
)
cfu/m3
27 / 21 ( ﻲﭼرﺎﻗ و )
cfu/m3
49 / 66 ( رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺶﺨﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﻓﺎﻳ ﺐﻠﻗ و لﺎﻔﻃا يﺎﻫ .
ﻲﻨﻠﻛ ﻢﻛاﺮﺗ ﻞﻗاﺪﺣ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
)
cfu/m3
74 / 8 ( ﻲﭼرﺎﻗ و )
cfu/m3
18 / 2 (
ﺪﺷ ﺖﻓﺎﻳ وﻼﻛﻮﺗا ﺶﺨﺑ رد .
ﻢﺴﻴﻧﺎﮔرا ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ ﻲـﻔﻨﻣ زﻻﻮـﮔآﻮﻛ كﻮﻛﻮﻠﻴﻓﺎﺘـﺳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ
) 76 / 33
% ( كﻮﻛوﺮﻜﻴﻣ ، ﺎﻫ
) 23 /
% 16 ( سﻮﻠﻴﺳﺎﺑ و ﺎﻫ
) 58 /
% 15 ( مﻮﻴﻠﻴـﺴﻴﻨﭘ و ﺪﻧدﻮﺑ )
9 / 50
% ( مﻮﻳرﻮﭙـﺳودﻼﻛ ،
) 02 / 27
% ( سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ و )
1 / 8
% ( چرﺎﻗ ﻦﻳﺮﺘﻧاواﺮﻓ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷاﺪﺟ يﺎﻫ
.
ﻪﺠﻴﺘﻧ :يﺮﻴﮔ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻠﻛ ﺖﻈﻠﻏ ،دوﺪﻌﻣ دراﻮﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺰﺟ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﻪﻤﻫ رد ﺎﻫ
يدﻮﻤﻨﻫر راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻨﻴﻳﺎﭘ ﺎﻫ
)
cfu/m3
30 ( دﻮﺑ . ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ يﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﺨﺑ ﻲﺧﺮﺑ رد ﺎﻫ
ـﻫ ﻲـﻣ ار ﺎ و كﻼﻬﺘـﺳا ﺮـﻴﻈﻧ ﻲﻠﻣاﻮـﻋ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻲﮔدﻮﺳﺮﻓ ﺶﺨﺑ ﺺﻗﺎﻧ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ،ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻪﻳﻮﻬﺗ ،ﺎﻫ
تﺎـﻗﻼﻣ و نارﺎـﻤﻴﺑ يﻻﺎﺑ داﺪﻌﺗ و ﺎﻫ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
داد ﺖﺒﺴﻧ .
يﺪﻴﻠﻛ تﺎﻤﻠﻛ :
ﻲﭼرﺎﻗ ﻲﮔدﻮﻟآ ،ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ،دﺮﺑاﻮﻫ تارذ ،ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ،ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻧﻮﻔﻋ
ﻜﭼ
ﻜﭼ
ﻜﭼ
ﻜﭼ
ﻴﻴﻴﻴ
هﺪ
هﺪ
هﺪ
هﺪ
::::
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ رد ﻲﻧﺎـﻣرد ردﺎـﻛ و مدﺮـﻣ مﻮﻤﻋ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﻂﻴﺤﻣ ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ زﻮﻨﻫ ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ درﻮـﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺚﺤﺑ ﺪﺷﺎﺑ
) 1 ( . ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﻞﻴﻤﺤﺗ ﺐﺒﺳ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ يﺎﻫ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﺘﺷاﺪﻫ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣرد يﺎﻫرﻮﺸﻛ دﻮﺷ
. دوﺪـﺣ ﻪﻧﻻﺎـﺳ 1
/ 7 نﻮـﻴﻠﻴﻣ
و ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻧﻮﻔﻋ درﻮﻣ 99000
رد نآ زا ﻲـﺷﺎﻧ گﺮﻣ درﻮﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﻜﻳﺮﻣآ رﻮﺸﻛ )
2 ( . يرﺎﻤﻴﺑ ﻪـﻳﻮﻧﺎﺛ ﻲﻧﻮـﻔﻋ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺎﻳ ﻲﻧﻮﻔﻋ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻂﻴﺤﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ اﺰﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻧﻮـﺷ دﺎﺠﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
. زا ﻲـﻜﻳ
هار ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﻴﺑ سﺎﻤﺗ يﺎﻫ هدﻮـﻟآ ياﻮـﻫ قﺎـﺸﻨﺘﺳا ،از
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 3 (.
34 - 5 ﺎـﺑ نﺎﻤﺘﺧﺎـﺳ ﻞﺧاد ياﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ زا ﺪﺻرد
ﻞﺳوﺮﺋآ ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ يﺎﻫ )
4 (.
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻞﺳوﺮﺋآ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫ
هرذ داﻮﻣ و ﺎﻫ ﺎـﺑ يا
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻧاﻮﻴﺣ ﺎﻳ و ﻲﻫﺎﻴﮔ ،ﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ ءﺎﺸﻨﻣ رﻮـﻄﺑ ﻪـﻛ ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻟآ رﺎﺒﻏ ﺎﺑ فداﺮﺘﻣ ﻲﻣ رﺎﻜﺑ1
دور ) 5 ( . ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ يﺎـﻫرﺎﺒﻏ ﺎـﻳ ﺎﻫ
يﺮﺘﻛﺎﺑ زا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻟآ چرﺎـﻗ و يﺎـﻫ
ﺮـﻴﻏ ﺎـﻳ نژﻮﺗﺎـﭘ يﺎـﻫ
سوﺮﻳو،هدﺮﻣ ﺎﻳ هﺪﻧز و نژﻮﺗﺎﭘ نژﺮـﻟآ ،ﺎـﻫ
ﻲﻟﻮـﻜﻠﻣ نزو ﺎـﺑ يﺎـﻫ
ﻻﺎـــﺑ ﻦﻴـــﺴﻛﻮﺗوﺪﻧا ،2
ﻦﻴـــﺴﻛﻮﺗﻮﻜﻳﺎﻣ ،ﻲﻳﺎـــﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎـــﻫ ،ﺎـــﻫ
نﺎﻜﻴﻠﮔوﺪﻴﺘﭙﭘ و ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫﺮﺒﻴﻓ ،هدﺮﮔ ،ﺎﻫ
هﺪـﺷ ﻞﻴﻜـﺸﺗ هﺮﻴﻏ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 5 (.
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ هﺪـﺷ بﻮـﺴﺤﻣ قﺎﺸﻨﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ تارذ زا ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﻪﻴﺣﺎﻧ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎـﺟ ﺲﻔﻨـﺗ هﺎﮕﺘـﺳد ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧراﺬﮔ يﺎﺟﺮﺑ ار دﻮﺧ تاﺮﺛا ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ هار زا ﺎﻳ و هﺪﺷ )
2 (.
،ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﮕﻳد و ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا زا هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ دﺮﺑاﻮﻫ تارذ ﻲﻣ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ﺮﮕﻳد و ﺎﻫ
ﺪـﻨﻨﻛ ﻞـﻘﺘﻨﻣ ار ﺎـﻫ .
نژﻮﺗﺎﭘ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد ردﺎـﻗ ،هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ اﻮﻫرد ﻲﻓﺎﻛ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﻨﻨﻛ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﻓﺎﺑ ﺮـﻴﺜﻜﺗ و ﺪـﻨﻨﻛاﺪﻴﭘ ﻲـﺳﺮﺘﺳد هﻮﻘﻟﺎـﺑ نﺎﺑﺰﻴﻣ ﺪﻌﺘﺴﻣ يﺎﻫ
ﺪـﻨﻨﻛ ﻼﺘـﺒﻣ ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻪﺑ ار ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﺪﻧردﺎﻗ ،ﺪﻨﺑﺎﻳ )
6 (.
و ﻊـﺒﻨﻣ
ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﻞﺤﻣ ﻦـﻜﻤﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و نارﺎﻤﻴﺑ ﺖﺳا ﺮـﺛا رد ﻪـﻛ ﺪﺷﺎﺑ هدﻮﻟآ سﺎﺒﻟ و نﺎﻧآ يﺎﻫ
ﺷاﺪﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻣ هﺪﻨﻛاﺮﭘ اﻮﻫ رد و هﺪ
نآ ﺖـﻈﻠﻏو ﺪﻧﻮـﺷ ﻪـﺑ ﺎـﻫ
ﻲﮕﺘـﺴﺑ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺢﻴﺤـﺻ ﻲﻳادزﺪـﻨﮔ و ﻪـﻳﻮﻬﺗ عﻮـﻧ و ناﺰﻴﻣ دراد ) 2 , 4 ( . ﻢﻬﻣزا ﻲﺧﺮﺑ ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲـﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﺚﻋﺎﺑ اﻮﻫ ﻪـﻧﻮﮔ ﻞﻣﺎـﺷ ﺪﻧﻮـﺷ
ﻲـﻨﭘ يﺎـﻫ و مﻮﻴﻠﻴـﺳ
سﻮﻠﻴﺳﺎﺑ ،ﺲﻴﺴﻧرﻻﻮﺗﻼﺴﻴﺴﻧاﺮﻓ ،ﻼﻴﻓﻮﻣﻮﻨﭘ ﻼﻧﻮﻳﮋﻟ ،سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ ﺲﭘ ﺎﻴﻨﻴﺳﺮﻳ ،ﺲﻴﺳاﺮﺘﻧآ ﻪـﻧﻮﮔ ،ﺲﻴﺗ
،ﺎـﻣردﻮﻜﻳﺮﺗ يﺎـﻫ سوﺮـﻳو
ﻲﻣ ﺲﻳزﻮﻠﻛﺮﺑﻮﺗ مﻮﻳﺮﺘﻛﺎﺑﻮﻜﻳﺎﻣ و ﻻﻮﻳراو ﺪﻨﺷﺎﺑ
) 4 ( . ﺑﺮﻴﻣ ﺎ رﺎـﻫ و3
ﺶـﺨﺑ ياﻮـﻫ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺮﺘﻛﺎـﺑ ﺶﻳﺎﭘ رد نارﺎﻜﻤﻫ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
1Organic dust
2High molecular weightallergens
3Mirbahar
ﻴﺑ رﻮﻛﻮﺳ ﻲﺷزﻮﻣآ نﺎﺘﺳرﺎﻤ ﻲـﻨﻠﻛ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد4
يﺎـﻫ
ﺶﺨﺑ رد ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
1 و 2 هﺎﮕـﺸﻳاز ) ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ
CFU/dm3
1358 و 67 / 1286 ( ﺶــﺨﺑ نآ زا ﺲــﭘ و دراد دﻮــﺟو
peads
ﺎــﺑ
CFU/dm3
67 / 1088 ار ﻲﻳﺎــﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲــﻨﻠﻛ ناﺰــﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘــﺸﻴﺑ
ﺖﺷاد ) 7 ( . ﻳزرا چرﺎـﻗ ﺎـﺑ ﻪـﺟاﻮﻣ ناﺰﻴﻣ ﻲﺑﺎ ﻲـﻠﺧاد ياﻮـﻫ يﺎـﻫ
ﻂﻴﺤﻣ ﺶـﺨﺑ ياﻮـﻫ رد ﻪـﻛ داد نﺎﺸﻧ توﺎﻔﺘﻣ يرﺎﻛ يﺎﻫ يﺎـﻫ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ 42
ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻲﭼرﺎﻗ ﻪﻧﻮﮔ 21
دﻮـﺟو ﺲﻨﺟ
دراد . 8 / 34 ﺲﻨــﺟ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ ﻲﭼرﺎــﻗ ﻲﮔدﻮــﻟآ زا ﺪــﺻرد
سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ و5
17 مﻮﻴﻠﻴﺴﻴﻨﭘ ﺲﻨﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺪﺻرد دﻮـﺑ6
) 1 ( .
ﺎﺸﺘﻧا وﺮﻨﻳا زا ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ر
ﻂﻴﺤﻣ ياﻮﻫ رد ﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رﺎﻛ يﺎﻫ
ﺖﻧﻮﻔﻋ دﺎﺠﻳا رد يدﺎﻳز ﺖﻴﻤﻫا ﺪﻧراد ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
) 2 (.
ﺶﻳﺎﭘ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻞـﺧاد ياﻮﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
رﻮ
ﺖﻧﻮﻔﻋ درﻮﻣ رد ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻴﻤﻛ ،ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ و نآ لﺮـﺘﻨﻛ هﻮﺤﻧ و ﺎﻫ
ﻪـﺑ يروﺮـﺿ ﺎـﻫ ﺮـﻈﻧ
ﻲﻣ ﺪﺳر ) 4 ( . عﻮـﻧ و ناﺰـﻴﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ فﺪـﻫ ﺎـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا اﺬﻟ
ﻲﮔدﻮﻟآ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺮﺘﻛﺎﺑ و ﻲﭼرﺎﻗ يﺎﻫ رد دﻮـﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺶﺨﺑ ياﻮﻫ ﻲﻠﺧاد يﺎﻫ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮـﻳﻼﻣ ﺮﻬـﺷ يﺎـﻫ
لﺎـﺳ رد
1390 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
رد ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا -
ترﻮـﺼﺑ ﻪﻛ ﻲﻌﻄﻘﻣ ود رد ﻲـﻌﻄﻘﻣ
لﺎﺳ رد ﺮﻳﻼﻣ ﺮﻬﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ 1390
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ،ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا
وﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ا رد ﻪﺟدﻮﺑ ﻳ
ﻦ ﺑ ﺮﻫ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻴ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤ ﻂـﻘﻓ
6 ﺶـﺨﺑ
ﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ نآ ﻲ
ﺑ عﻮﻧ و ﻢﻛاﺮﺗ ﻴ
ﻞـﺳوﺮﺋآﻮ ﺎـﻫ ـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ﻲ
راﺮـﻗ
ﺶﺨﺑ بﺎﺨﺘﻧا و ﺖﻓﺮﮔ ﻲـﺼﺼﺨﺗ ﺖـﻓﺎﺑ سﺎـﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ
ﺑ ﻴ ،نﺎﺘـﺳرﺎﻤ
ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﺑ عﻮـﻧ ﺮﻈﻧ زا ﺶﺨﺑ ﻴ
نارﺎـﻤ ﺮﺘـﺴﺑ ي ﭘ و ﻴ دﺎﻬﻨـﺸ لﻮﺌـﺴﻣ
ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﺑ ﺮﻫ ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺮﺘﻨﻛ و ﻴ
نﺎﺘﺳرﺎﻤ ﻣ ترﻮﺻ ﻲ ﺖﻓﺮﮔ .
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻞـﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ يرادﺮﺑ
نﻮﻴـﺳاﺮﺘﻠﻴﻓ شور زا ﺎـﻫ
ﻪــﻛ ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘــﺳا شور زا ﻲــﻜﻳ
ﺪــﺷ ﻪﻴــﺻﻮﺗ يﺎــﻫ ه
ــﺘﻴﻤﻛ ﻪ
ﺎـﻜﻳﺮﻣآ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻲﺘﻟود ﻊﻤﺠﻣ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ )
ACGIH
( ﺖﺳا ) 8 (.
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻞﻳﺎﺳو ﻞﻣﺎﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﭗﻤﭘ ﮔ
ﺮﻴ د ﻳ ﻤﮔاﺮﻓﺎ ﻲ ﺑﺎـﺘﻛ لﺪـﻣ ﻞـﻤﺣ ﻞـﺑﺎﻗ ﻲ
ﺖﺧﺎـﺳ
ﺖﻛﺮﺷ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﻲﻧﻮﻠﻔﺗ رﺪﻠﻫ ﺮﺘﻠﻴﻓ ،ﺲﻴﻠﮕﻧاSKC
47 ﻲﻠﻴﻣ ﺮـﺘﻣ ،
ﺮﺘﺳا رﻮﭘ ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻠﻴﻓ ﻳ
ﻞ ﺰﻳﺎـﺳرﻮﭘ ﺎﺑ 45
/ 0 ﺮـﻄﻗ و نوﺮـﻜﻴﻣ 47
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ ﺖـﻴﻠﭘ ،نﺎـﻤﻟآ ﻞﺋﻮـﺷ و ﺮﺨﻴﻠﺷا ﺖﻛﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ يﺎـﻫ
ﮔآ زوﺮﺘﺴﻛدوﺮﺑﺎﺳ و ﻲﻧﻮﺧ رﺎﮔآ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ،فﺮﺼﻣ رﺎﺒﻜﻳ
،رﺎ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻞﻳﺎﺳو ﺮﻳﺎﺳ و رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا .
ﻪـﻧﻮﻤﻧ زا ﻞﺒﻗ
لﻮــﻠﺤﻣ ﻞــﺧاد اﺪــﺘﺑا هدﺎﻔﺘــﺳا درﻮــﻣ ﻞﻳﺎــﺳو ﻪــﻴﻠﻛ يرادﺮــﺑ
4Sukkur
5 Aspergillus
6 Penicillium
هﺪــﻨﻨﻛ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪــﺿ )
ﻞــﻜﻟا 70 ﺪــﺻرد ( و هﺪــﺷ هداد ﻮــﺸﺘﺴﺷ
تﺪـﻣ ﻪـﺑ ﺲﭙﺳ 30
رﺎـﺸﻓ و ﺎـﻣد رد ،وﻼﻛﻮـﺗا ﻞـﺧاد ﻪـﻘﻴﻗد
ﻲﻣ راﺮﻗ ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﻓﺮﮔ
. ﺘﺴﺑ ﻞﺧاد ﻞﻳﺎﺳو ﻪﻴﻠﻛ نآ زا ﺲﭘ ﻪ
-
ــﻫ يﺎ ﻲــﻣ ﻞــﻘﺘﻨﻣ نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻂﻴــﺤﻣ ﻪــﺑ ﻞﻳﺮﺘــﺳا ﺪــﺷ
. رد
ﻴﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤ هدﺎـﻣآ يﺮـﻴﮔ ﻪـﻧﻮﻤﻧ يﺮـﺳ ،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺶﺨﺑ رد و
ﻞﻤﻋ ﻪﺑ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ و هﺪﺷ ﺪﻣآ
) 9 ( . ياﻮﻫ ﻲﺑد ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ
رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺮﺘﻠﻴﻓ زا يرﻮﺒﻋ ﺶﻴﭘ ﻪﻴﻬﺗ زا ﺲﭘ ،ي
ﺸﻳﺎﻣزآ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ شور ندﻮﻤﻧ ظﺎﺤﻟ ﻮ
ACGIH
ـﺑد ، ﻲ
lit/min
10 نﺎﻣز تﺪﻣ و 30
ﻪﻘﻴﻗد ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﺖﺤﺻ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻬﺟ
داﺪﻌﺗ ،ﺞﻳﺎﺘﻧ ي
ﻊـﻤﺟ ﺰﻴﻧ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺪﻳدﺮﮔ يروآ )
5 , 6 (.
رد ﺮـﺳ ،يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﮕﻨﻫ ي
رادﺮـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ي
عﺎـﻔﺗرا رد 2
/ 1
ﻣز ﺢﻄﺳ زا يﺮﺘﻣ ﻴ
ﻦ ـﺑ ﻪﻠـﺻﺎﻓ ﺎﺑ و ﻴ
ﺶ زا ـﻳ ﻚ ـﺘﻣ د زا ﺮ ﻳ ﺎـﻫراﻮ و
راﺮﻘﺘﺳا ﻊﻧاﻮﻣ ﻳ
ﺖﻓﺎ . اﺮﺑ ي رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
ﺶـﺨﺑ ﺮـﻫ 36
رد ﻪـﻧﻮﻤﻧ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺪﺷ
ﻪﻛ 18 اﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺑ ﻴ ﻞـﺳوﺮﺋآﻮ ﺎـﻫ ﺮـﻈﻧ زا
ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﭼرﺎﻗ ﻲ و 18 اﺮـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي رﺮﺑ ـﺳ ﻲ ﺑ ﻴ ﻞـﺳوﺮﺋآﻮ ﺎـﻫ ﺮـﻈﻧ زا
ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﺮﺘﻛﺎﺑ ﻳﺎ ﻲﻳ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ .
اﺮﺑ ي ادﺮـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
ﺮـﺳ ود زا ي
رادﺮــﺑ ﻪــﻧﻮﻤﻧ ي
اﺮﺷ ﺎــﺑ ﻳ ﻄ ﻴ نﺎــﺴﻜ اﺮــﺑ نﺎــﻣﺰﻤﻫ و ي
ﻪــﻧﻮﻤﻧ يﺎــﻫ
ﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺎ ﻲﻳ ﭼرﺎﻗ و ﻲ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
اﺮﺟا ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ي
رادﺮـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
،
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻲﻳ ﺮﺟ ﺖﻋﺮـﺳ و ﺖﺑﻮﻃر ،ﺎﻣد نﻮﭼ ـﻳ
نﺎ ﻊﻃﺎـﻘﻣ رد اﻮـﻫ
ﻧﺎﻣز ﻲ ) ﺮﻫ 10 ﻗد ﻴ ﻬﻘ ﻴ ﻚ رﺎﺑ ( ﮔ هزاﺪـﻧا ـﻴ ﺮ ي ﻚـﭼ رد و ﺪـﻧﺪﻳدﺮﮔ
ﻟﻴ ﺖﺴ ﻣ ﺖﺒﺛ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻲ
ﺪﻧﺪﺷ .
رد ﺲﻨـﭘ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ،يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺎﻴﻠﻤﻋ نﺎﻳﺎﭘ يور سﻮـﻜﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ رﺪﻠﻫ ﻞﺧاد زا ﺮﺘﻠﻴﻓ ،ﻪﻠﻌﺷ رﺎﻨﻛ رد ﻞﻳﺮﺘﺳا
زوﺮﺘـﺴﻛدوﺮﺑﺎﺳ و ﻲﻧﻮـﺧ رﺎـﮔآ ﺖـﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ )
ياﺮـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ
ﻲﭼرﺎﻗ و يﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ (
هداد راﺮﻗ ﻞـﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕـﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ و ﺪﺷ
ﺪﻳدﺮﮔ . ﻂﻴﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﻛ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ﺖﺸ تﺪـﻣ 48 ﺎـﺗ 72 رد ﺖﻋﺎـﺳ
هداد راﺮﻗ رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا ﻲﻣ
ﻲﻨﻠﻛ داﺪﻌﺗ و عﻮﻧ و ﺪﺷ رد ﺖـﻴﻠﭘ ﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﻴﻴﻌﺗ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻦ
ﻲﻣ ﺪﻳدﺮﮔ . يﺮـﻴﮔ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ياﻮـﻫ ﻢﺠﺣ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ
هﺪﺷ ) رﺎﺸﻓ و ﺎﻣد ﺢﻴﺤﺼﺗ زا ﺲﭘ (
ﻲﻨﻠﻛ داﺪﻌﺗ و ،ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺸﻛ يﺎﻫ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮـﺘﻣ رد هﺪـﺷ شرﺎﻤﺷ ﻲﻨﻠﻛ داﺪﻌﺗ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻮـﻫ ﺐﻌﻜﻣ راﺰـﮔ ا
ش دﺮﮔ ﺪـﻳ . ﻌﺗ زا ﺲـﭘ ﻴـﻴ ﻦ ـﻨﻠﻛ داﺪـﻌﺗ ﻲ
يﺎـﻫ
ﺮﺘﻛﺎﺑ ﻳﺎ ﻲﻳ ﻳ ﺎ ﭼرﺎﻗ ﻲ
، ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﻪـﻜﻨ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ
cfu/m3
ﻣ شراﺰﮔ ﻲ ﺪﺷ ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻳ
ﻪﻜﻨ رادﺮـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
رد هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا
اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﻏ ﻴ ﺮ اﺬـﻟ ؛دﻮﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا اﻮﻫ رﺎﺸﻓ و ﺎﻣد ظﺎﺤﻟ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا
اﻮﻫ ﻢﺠﺣ ي رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
ﺑار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﻄ
ز ـﻳ ﺮ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا
ﺪﺷ ) 9 (:
fTKT
gT
=
f^K^g^
رد ا ﻳ ﻦ ﺪﻧا ﻪﻄﺑار ﻳ ﺲ 1 ﺑ ﻴ ﺮﮕﻧﺎ اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﺪـﻧا و دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﻳ
ﺲ 2
ﺑﻴ ﺮﮕﻧﺎ اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲ
ﺖﺳا . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺮﺑ اﻮﻫ رﺎﺸﻓP
،ﺮﻔﺴﻤﺗا ﺐﺴﺣ ﻟ ﺐـﺴﺣ ﺮﺑ اﻮﻫ ﻢﺠﺣV
ﻴ ﺮﺘ ـﻳ ﺎ ﺐـﻌﻜﻣ ﺮـﺘﻣ و
T
ﺎﻣد ي اﻮﻫ ي رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻊﺿﻮﻣ ي
ﻮـﻠﻛ ﻪـﺟرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻳ
ﻦ ﻲـﻣ -
ﺪﺷﺎﺑ . ﺲﭘ رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻢﺠﺣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زا ي
ﻦﺘـﺷاد و هﺪﺷ
ﻨﻠﻛ داﺪﻌﺗ ﻲ
، ﺒﺳﺎﻨﺗ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻲ
ﺑ ﻢﻛاﺮﺗ هدﺎﺳ ﻴ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮ ﺎﻫ رد ـﻳ ﻚ
سﺎـﺳا ﺮـﺑ و ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ اﻮﻫ ﺐﻌﻜﻣ ﺮﺘﻣ
cfu/m3
شراﺰـﮔ ـﻳدﺮﮔ ﺪ .
ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﺖﺸﻛ يﺎﻫ ﻧ درﻮﻣ ﻴ زﺎ اﺮﺑ ي رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
ﺮﺘﻛﺎـﺑ و چرﺎﻗ ي
اﺮـﺷ ﻆـﻔﺣ ﺎﺑ ﻳ
ﻂ ﺮﺘـﺳا ﻳ ﻞ ﺎﻣزآ رد ﻞـﻣﺎﻛ ﻳ
هﺎﮕـﺸ ﺎـﻫ ي ﻣ ﻴ بوﺮـﻜ
ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ـﺳﺎﻨﺷ چرﺎﻗ و ﻲ
ﻜـﺷﺰﭘ هﺪﻜـﺸﻧاد رد ﻲ
ـﺤﻣ و ﻪـﻴﻬﺗ ﻴ
ﻂ
ﺮﺘﺳا ﺖﺸﻛ ﻳ
ﻞ و ﻞﻤﺣ صﻮﺼﺨﻣ ﻪﺒﻌﺟ ﻞﺧاد رد ﻪﻧوراو ترﻮﺼﺑ
ﻣ هداد راﺮﻗ ﻞﻘﻧ ﻲ
ﺪﻧﺪﺷ . اﺮﺑ ي ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي و ﻞـﻤﺣ ،ﺎـﻄﺧ زوﺮـﺑ زا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﻘﻧ ﻳﺎﻋ ﻪﺒﻌﺟ رد ﺎﻫ
ﻖ و اﺮﺷ رد ﻳ ﻂ ﻣ مﺎﺠﻧا ﻚﻨﺧ ﻲ
ﺖﻓﺮﮔ .
رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﮕﻨﻫ رد ي
ور ﺮﺑ ي ﺮـﻫ ـﻳ ﻚ ﻠﭘ زا ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ﺐـﺴﭼﺮﺑ
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ) ﺑ مﺎﻧ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﺪﻛ ﻴ
،نﺎﺘﺳرﺎﻤ ﻪـﻄﻘﻧ ،ﺶـﺨﺑ مﺎﻧ
رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
ﺶﺨﺑ رد ( ﻣ قﺎﺼﻟا ﻲ ﺪﺷ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻟ ﻚـﭼ ﻴ ﺘـﺴ ﻲ
ﻈﻨﺗ ﻴ ﻢ ﺗﺎﻋﻼﻃا نآ رد ﻪﻛ ﺪﺷ ﻲ
مﺎـﻧ ،ﻪـﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﺪﻛ نﻮﭼ
ﺑﻴ
،نﺎﺘﺳرﺎﻤ رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻄﻘﻧ ،ﺶﺨﺑ مﺎﻧ
ي تﺎـﻋﻼﻃا ،ﺶـﺨﺑ رد
ﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻴ
،نﺎﺘﺳرﺎﻤ ﻮﻃر ،ﺎـﻣد
ﺖـﺑ ﺮﺟ ﺖﻋﺮـﺳ و ـﻳ
نﺎ رد اﻮـﻫ
رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻊﺿﻮﻣ ي
ﻣ ﺖﺒﺛ ﻲ ﻳدﺮﮔ ﺪ .
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺑ عﻮﻧ ﻴ ﻞﺳوﺮﺋآﻮ ﺎﻫ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﻛﺎﺑ
ي ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ، ﻲ ﺮـﻈﻧ زا ﺖـﺸﻛ زا ﺲـﭘ ﺎـﻫ
ﻚـﻳ ﻂـﺳﻮﺗ يﺮﻫﺎـﻇ ﻞﻜـﺷ و ﮓـﻧر ،يژﻮـﻟﻮﻓرﻮﻣ ،ﻲـﻨﻠﻛ ﺪﺷر ﺮﺠﻣ سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ب
. يﺰـﻴﻣآ ﮓﻧر ﺖﻬﺟ
ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﭘﻮﻜـﺳوﺮﻜﻴﻣ مﻻ ﻚﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ زا ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ يﺎﻫ
ﻪﻴﻬﺗ وﺮﻜﻴﻣ و ﺪﺷ ب
ﺎـﻫ يﺮﺘﻛﺎـﺑ ﻞﻜـﺷ ﺮـﻈﻧ زا )
ﺎـﻳ و ﻲـﺴﻛﻮﻛ
ﻞﻴﺳﺎﺑ ( ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ مﺮﮔ يﺰﻴﻣآ ﮓﻧر ﺮﻈﻧ زا و .
ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﺖـﺸﻛ
اﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ي
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺳﺎﻨﺷ چرﺎﻗ ﻲ
ا رد ﻳ ﻦ وﺮﺑﺎـﺳ ﺶﻫوﮋﭘ
زوﺮﺘﺴﻛد ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا رﺎﮔآ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺎﺑ رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا رد ﺎﻫ
25 ﺎﺗ 27 ﻴﺘﻧﺎـﺳ ﻪﺟرد داﺮﮕ
نﺎـﻣز تﺪـﻣ و 72
ﺎـﺗ 120 ﺖﻋﺎـﺳ
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻲـﻨﻠﻛ داﺪـﻌﺗ ،رﻮﻛﺬـﻣ نﺎﻣز تﺪﻣ زا ﺲﭘ يﺎـﻫ
ﻜﺸﺗ ﻴ ﻞ ﻠﭘ رد هﺪﺷ ﻴ
ﺖ ﺎﻫ دﺮﮔ شرﺎﻤﺷ ﻳ
ﺪ . ﺨﺸﺗ ياﺮﺑ ﻴ
ﺺ ﻗاﺮﺘﻓا ﻲ
ﻟوا ﻴ ﻪ چرﺎﻗ ﻳو زا ﺎﻫ ـﮔﮋ ﻲ ﺎـﻫ ي ﺘﺧﺎﻨـﺷوﺮﻛﺎﻣ ﻲ
ـﺷ ﺎـﻬﻧآ ﻞﻣﺎ ﮓـﻧر
ﻨﻠﻛ ﺖﺸﭘ و ﺢﻄﺳ يﺰﻴﻣآ ﻲ
ﺎـﻫ ﻣ تﺎـﺻﻮﺼﺧ و ﻴ
ﭘﻮﻜـﺳﻮﻜ ﻲ ﺎـﻬﻧآ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫرﻮﭙﺳا ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﺤﻣ و هزاﺪﻧا ،ﻞﻜﺷ ﻞﻣﺎﺷ .
ﻪﺑ
ﻟد ﻴ ﻞ ﺨﺸﺗ موﺰﻟ ﻴ ﺺ ﻗد ﻴ
،ﻖ د يﺎﻬـﺷور ﻳ
يﺮـﮕ شور نﻮـﭼ ﻢـﻫ
ﻬﺗ ﻴ ﻪ ﻨﻠﻛ ﻲ يﺎﻫ هﺪﺷ دﺮﺧ مﻻ يور ﺖﺸﻛ شور و1
هدﺮـﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ2
ﺪﺷ ) 10 - 12 ( .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﺎﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻳ
ﺶ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ و ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ رﺎﻣآ
مﺮـﻧ
يﺎﻫراﺰﻓا وSPSS
Excel
ﺰﺠﺗ ﻳ ﻪ ﻠﺤﺗ و ﻴ ﻞ دﺮﮔ ﻳ ﺪ .
1 .Teasted Mount
2 . Slide culture
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﮕﻨﻫ رد ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ يرادﺮﺑ
و ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ عﻮﻧ و ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،عﻮﻤﺠﻣ رد ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﺟرﺎﻗ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ياﻮـﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
72 ﻪـﻧﻮﻤﻧ
ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ .
ﺶـﺨﺑ ياﻮـﻫ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و تراﺮﺣ ﻪﺟرد يﺎـﻫ
ﻮﻤﻧ مﺎﮕﻨﻫ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻧ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ياﺮﺑ ،يادﺮﺑ و ﺮـﻬﻣ يﺎﻫ
يﺎـﻫرادﻮﻤﻧ رد ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﻳﻼﻣ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا 1
و 2 هﺪـﺷ هدروآ ﺖﺳا
. ﺶـﺨﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد اﻮﻫ نﺎﻳﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ يﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هدروآ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ رد اﺬﻟ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﻔﺻ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ يﺎﻫ
ﺮﺗ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﻴﺗ 33
/ 32 و 26 دﻮﺑ ﺪﺻرد . تراﺮـﺣ ﻪـﺟرد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺶﺨﺑ رد ﺰﻴﻧ ﻂﻴﺤﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
و ﺮـﻬﻣ يﺎﻫ
ﺎـﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﺮﻳﻼﻣ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا 78
/ 24 و 36 / 25 ﻪـﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ دﻮﺑ داﺮﮔ .
0 10 20 30 40 50
0 5 10 15 20 25 30 35 40
لﺎﻔﻃا يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮕﺘﺴﻳا وﻼﻛﻮﺗا ﺲﻧاژروا ﻪﻟوﺰﻳا ﻞﻤﻋ قﺎﺗا
oC
ﺪﺻرد%
ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﻣد
رادﻮﻤﻧ 1 - ﺶﺨﺑ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و ﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﻣز رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد يرادﺮﺑ
0 10 20 30 40 50
0 5 10 15 20 25 30 35 40
ﻲﻧﻮﻔﻋ ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﺲﻧاژروا ﺐﻠﻗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻪﻟوﺰﻳا
oC
ﺪﺻرد%
ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﻣد
ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد يرادﺮﺑﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﻣز رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫﺶﺨﺑ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و ﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ-2 رادﻮﻤﻧ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
ﻲﭼرﺎﻗ و
ﻲﻨﻠﻛ داﺪﻌﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ رد هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
ﺶﺨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ و لﺎﻔﻃا و وﻼﻛﻮﺗا يﺎﻫ
ﺎﺑ
cfu/m3
74
/ 8 و 27 / 21 دﻮـﺑ . ﻲـﻨﻠﻛ ﺮﺜﻛاﺪـﺣ و ﻞﻗاﺪـﺣ يﺎـﻫ
ﺎـﺑ ﺰﻴﻧ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا رد هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﭼرﺎﻗ
cfu/m3
18 / 2 و
49 / 24 ﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺶﺨ
دﻮﺑ ﻪﻟوﺰﻳا وﻼﻛﻮﺗا يﺎﻫ .
ﻲـﻨﻠﻛ ﺮﺜﻛاﺪـﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ ﺰﻴﻧ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد
يﺎـﻫ
ﺎﺑ هﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ
cfu/m3
08 / 11 و 68 / 16 ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ
ﺶﺨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دﻮﺑ ﻲﻧﻮﻔﻋ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮕﺘﺴﻳا يﺎﻫ
. ﺶﺨﺑ يﺎـﻫ
ﺎـﺑ ﺰـﻴﻧ ﺲـﻧاژروا و ﻪﻟوﺰﻳا
cfu/m3
33 / 13 و 49 / 66 ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ
ﻲﻨﻠﻛ ناﺰﻴﻣ ﻢﻳﺮﺘﺸﻴﺑ و ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ياراد ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻲﭼرﺎـﻗ يﺎـﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ .
لوﺪﺟ 1 - ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﭼرﺎﻗ و ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
) ﺐﺴﺣﺮﺑ
cfu/m3
( ﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ن
ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﺲﻨﺟ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﭼرﺎﻗ و ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺲﻨﺟ ﻦﻴﺑ زا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ود رد هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻴﻧﻮﻣﻮﻨﭘ ﺎﻴﺴﺒﻠﻛ ﺲﻨﺟ ،ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ ﻞﺳوﺮﺋآ رد و ﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮﻬﻣ ﺶﺨﺑ ياﻮﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
يﺎﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
رادﻮـﻤﻧ هرﺎﻤـﺷ 3 ،
ﺲﻨﺟ ﻲﻧاواﺮﻓ ﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎـﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎـﻫ
ود عﻮـﻤﺠﻣ رد هﺪـﺷ ﻲﻳﺎـﺳ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺮﻳﻼﻣ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻨﻫد
. رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
هرﺎﻤــﺷ رادﻮــﻤﻧ رد ﻪــﻛ 3
ﻲــﻣ هﺪﻫﺎــﺸﻣ كﻮﻛﻮﻠﻴﻓﺎﺘــﺳا ،دﻮــﺷ
ﻲﻔﻨﻣ زﻻﻮﮔآﻮﻛ ﺎﺑ1
76 / 33 كﻮـﻛوﺮﻜﻴﻣ ﺲﭙـﺳ و ﺪـﺻرد
2 ﺎـﻫ و
سﻮﻠﻴﺳﺎﺑ
3ﺎﻫ ﺎـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 23
/ 16 و 58 / 15 ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ،ﺪـﺻرد
ﺲﻨﺟ ﻦﻴﺑ رد ار ﻲﻧاواﺮﻓ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ار هﺪـﺷ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎـﻳﺮﺘﻛ
ﺪــﻧداد صﺎــﺼﺘﺧا دﻮــﺧ .
ﺲﻨــﺟ ﻦﻴــﺑ رد ﻲــﻧاواﺮﻓ ﻞﻗاﺪــﺣ يﺎــﻫ
1 Staphylococ negative coagulas
2 Micrococ spp.
3 Bacillus spp.
ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﺰـﻴﻧ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ود عﻮـﻤﺠﻣ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻪﻴﻧﻮﻣﻮﻨﭘ ﻼﻴﺴﺒﻠﻛ )4
29 / 1 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ .
ﺲﻨﺟ ﻦﻴﺑ زا نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ود رد هﺪـﺷ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻲﭼرﺎﻗ يﺎﻫ
سﻮﭘوﺰﻳار ﺲﻨﺟ ،ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ مﺎـﻣا نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﺎﻬﻨﺗ5
ﺲﻨﺟ و ﻦﻴﺴﺣ مﻮﻴﺴﺗﻮﻜﻳﺮﺗ يﺎﻫ
مﻮﻜﻳﺮﺗﻮﻟﺎﻔـﺳ ،6
مﻮـﻳرازﻮﻓ و7 8
ﺪﻧﺪــﺷ ﻲﻳﺎــﺳﺎﻨﺷ ﺮــﻬﻣ نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﺎــﻬﻨﺗ .
و مﻮﻴﻠــﺴﻴﻨﭘ
مﻮﻳرﻮﭙﺳودﻼﻛ ﺎـﺑ9
9 / 50 و 02 / 27 و ﻲـﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺪـﺻرد
ﺎﺑ مﻮﻳرازﻮﻓ و مﻮﻴﺴﺗﻮﻜﻳﺮﺗ 45
/ 0 ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺰﻴﻧ ﺪﺻرد ار ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺗ
ﺲﻨﺟ ﻦﻴﺑ رد ﺎﻗ يﺎﻫ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ودﺮـﻫ زا هﺪـﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﭼر
ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ .
4 Klebsiella pneumoniae
5 Rhizopus spp.
6 Trichothecium spp.
7 Cephalotrichum spp.
8 Fusarium spp.
9 Cladosporium spp.
ﺶﺨﺑ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮﻫ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ
ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﻪﻟوﺰﻳا ﺲﻧاژروا وﻼﻛﻮﺗا يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮕﺘﺴﻳا لﺎﻔﻃا ﺶﺨﺑ
46 ﺮﻬﻣ /
15 12/24 11/01 8/74 17/78 21/27 ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ
04 /
11 24/49 4/4 2/18 5/55 2/23 ﻲﭼرﺎﻗ ﻲﻧاواﺮﻓ
5 / 26
36/7 15/4 10/9 23/3 23/5 ﻲﻠﻛ ﻲﻧاواﺮﻓ
ﻪﻟوﺰﻳا يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺐﻠﻗ ﺲﻧاژروا ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﻲﻧﻮﻔﻋ ﺶﺨﺑ
مﺎﻣا ﻦﻴﺴﺣ ) ع ( 22
/
12 11/08 12/19 16/63 14/39 16/68 ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ
33 /
13 16/63 66/49 39/92 28/79 30/3 ﻲﭼرﺎﻗ ﻲﻧاواﺮﻓ
5 / 25
27/7 78/6 56/5 43/1 46/7 ﻲﻠﻛ ﻲﻧاواﺮﻓ
0 5 10 15 20 25 30 35
هﺪﺷ اﺪﺟ يﺎﻫ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺪﺻرد
هﺪﺷاﺪﺟ يﺎﻫ يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺲﻨﺟ
Series1
رادﻮﻤﻧ 3 - ﺲﻨﺟ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
ﺶﺨﺑ ياﻮﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺮﻳﻼﻣ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ يﺎﻫ
) ﺪﺻرد ﺐﺴﺣﺮﺑ (
0 10 20 30 40 50
مﻮﻴﻠﻴﺴﻴﻨﭘ مﻮﻳرﻮﭙﺳودﻼﻛ مﻮﻳرازﻮﻓ ﺎﻳرﺎﻧﺮﺘﻟآ سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ مﻮﻴﺴﺗﻮﻜﻳﺮﺗ مﻮﻜﻳﺮﺗﻮﻟﺎﻔﺳ سﻮﭘوﺰﻳار
هﺪﺷ اﺪﺟ يﺎﻫ چرﺎﻗ ﺪﺻرد
هﺪﺷاﺪﺟ يﺎﻫ چرﺎﻗ ﺲﻨﺟ
رادﻮﻤﻧ 4 - ﻲﻧاواﺮﻓ ﺲﻨﺟ يﺎﻫ ﻲﭼرﺎﻗ اﺪﺟ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ زا هﺪﺷ ﺶﺨﺑ ياﻮﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺮﻳﻼﻣ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ يﺎﻫ
) ﺪﺻرد ﺐﺴﺣﺮﺑ (
ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ تراﺮـﺣ ﻪـﺟرد
ﺶﺨﺑ رد ﻂﻴﺤﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ يﺎﻫ
ﺎـﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﻳﻼﻣ ﺮﻬﺷ ﻦﻴﺴﺣ 78
/ 24 و 36 / 25 ﻪـﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ دﻮﺑ داﺮﮔ . هزاﺪـﻧا يﺎﻣد ﺶـﺨﺑ ﻞـﻛ رد هﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ
يﺎـﻫ
نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ و ﻲﺘــﺷﺪﻫد ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد نﺎــﻐﻣاد نﺎﺘــﺳﺮﻬﺷ يﺎــﻫ
هدوﺪﺤﻣ رد ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ 26
- 24 ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﻪﺟرد ﺖـﺑﻮﻃر و داﺮـﮔ
هدوﺪﺤﻣ رد ﻲﺒﺴﻧ 35
- 30 ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد يﺎـﻫ
دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا )
2 ( .
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد هﺪـﺷ ﻪـﺋارا ﺮﻳدﺎﻘﻣ ،ﺎﻫ
د ﺎـﺗ و ﺪـﻧراد يدﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ و ﺎﻤﻨﻫار ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﻳﺎﻨﻣ ر
نﺎﻣزﺎـﺳ يﻮﺳ زا ﻪﻛ يدراﺪﻧﺎﺘﺳا نﻮﻨﻛ ﻂﺒﺗﺮـﻣ تﺎـﺴﺳﻮﻣ و ﺎـﻫ
دﻮـﺟو ،ﺪـﺷﺎﺑ نﺎـﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﻴﻠﻛ شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ و ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا دراﺪﻧ . يﺎﻫﺎﻤﻨﻫار ﻪﺋارا
هﺪﺷ ﺰﻴﻧ ياراد هدﺮﺘﺴﮔ ﻒﻴﻃ يا
ﺪﻨﺘـﺴﻫ
ﻪﺑ ﻪﻛ يرﻮﻃ زا
راﺪـﻘﻣ
cfu/m3
30 ياﺮـﺑ ﺎـﺗ
cfu/m3
500 ياﺮـﺑ
يﺎﻬﻗﺎﺗا ﻞﻤﻋ هدﺮﻤﺷ زﺎﺠﻣ نرﺪﻣ هﺪﺷ
ﺪـﻧا ) 9 (.
،ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد
ﻪــﺘﻓﺎﻳ يدﺎﻬﻨــﺸﻴﭘ دراﺪﻧﺎﺘــﺳا ﺎــﺑ ﺎــﻫ
cfu/m3
30 ﻪــﺴﻳﺎﻘﻣ
هﺪــﺷ ﺪــﻧا ) 13 ( . ﻢﻛاﺮــﺗ ﺮــﻬﻣ نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞــﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ
يﺎــﻫ
ﻲﻳﺎــﻳﺮﺘﻛﺎﺑ و
ﻲﭼرﺎــﻗ رد ﻪــﻤﻫ ﺶــﺨﺑ ﺎــﻫ ﺮــﺘﻤﻛ زا دراﺪﻧﺎﺘــﺳا
يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هدﻮﺑ
ﺖﺳا ﺎـﻣا ﻢﻛاﺮـﺗ ﻲـﻠﻛ ﻞـﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﺎـﻫ
ﻂـﻘﻓ رد
ﺶﺨﺑ ﻪﻟوﺰﻳا ﺮﺘﺸﻴﺑ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هدﻮﺑ
ﺖﺳا )
CFU/m3
74 / 36 (.
يﺮﻴﮕـــﺸﻴﭘ رﻮـــﻈﻨﻣ ﻪـــﺑ ﻪـــﻟوﺰﻳا قﺎـــﺗا لﺎـــﻘﺘﻧا زا
ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ﺎﻫ
ﻲﻧﻮﻔﻋ رﺎﻤﻴﺑ زا هﺰﻴﻧﻮﻠﻛ ﺎﻳ
ﻪـﺑ ،نارﺎـﻤﻴﺑ ﺮﻳﺎـﺳ
تدﺎﻴﻋ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻞﻨﺳﺮﭘ و نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻲـﻣ دﺎﺠﻳا ﺎﻫ
-
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ اﺬﻟ دﻮﺷ ﺎﻓﺮـﺻ ﻪـﻛ ﺖﻤﺴﻗ ﻦﻳا رد ﺎﻫ
ﺖﺴﻴﻧ رﺎﻈﺘﻧا زا رود ،ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻲﻧﻮﻔﻋ نارﺎﻤﻴﺑ .
رﺎﻤﻴﺑ رد ﺰـﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺘﺷﺪﻫد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارداﺮـﺑ نﺎﺘـﺳ
ﻢﻛاﺮـﺗ ﺎـﺑ لﺎـﻔﻃا ﺶﺨﺑ ،ﻲﻳﺎﺿر
cfu/m3
36 / 38 ﺶـﺨﺑ و يﺎـﻫ
ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺧﺰﭙﺷآ و ﻲﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ
cfu/m3
60 / 10 ياراد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺑ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ )
2 (.
ﻢﻛاﺮﺗ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ
يﺎﻫ ﻲﻳﺎـﻳﺮﺘﻛﺎﺑ رد
ﻪــﻤﻫ ﺶــﺨﺑ ﺎــﻫ ﺮــﺘﻤﻛ زا دراﺪﻧﺎﺘــﺳا هدﻮــﺑ يدﺎﻬﻨــﺸﻴﭘ
ﺖــﺳا رد
ﻲﺗرﻮﺻ ﻪﻛ ﻢﻛاﺮـﺗ ﻞـﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ يﺎـﻫ
ﻲﭼرﺎـﻗ رد ود ﺶـﺨﺑ ﺐـﻠﻗ و
ﺲﻧاژروا زا ﻦﻳا راﺪﻘﻣ يدﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ ﺮﺘـﺸﻴﺑ
هدﻮـﺑ ﺖـﺳا . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﻠﻛ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﺎﻫ
رد ﺶﺨﺑ يﺎﻫ ،ﺐـﻠﻗ ،ﺲـﻧاژروا ﻲﻧﻮـﻔﻋ
و
قﺎﺗا ﻞـﻤﻋ ) ﻪـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ داﺪـﻌﺗ ﻲـﻨﻠﻛ ( ﺮﺘـﺸﻴﺑ زا ﻦـﻳا دراﺪﻧﺎﺘـﺳا
يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هدﻮﺑ
ﺖﺳا ﺲـﻧاژروا ﺶـﺨﺑ رد يدﺎـﻳز نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻧازور.
ﻲﻣ شﺮﻳﺬﭘ ﻲـﻣ ﻻﺎـﺑ ﺶـﺨﺑ ﻦـﻳا رد رﺎـﻤﻴﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ و ﺪﻧﻮﺷ
ﺪـﺷﺎﺑ .
و ﻲﮔﺪـﻨﻛاﺮﭘ نآ ﺐـﻗﺎﻌﺘﻣ و ﺪـﻣآ و ﺖـﻓر ﺶﻳاﺰـﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺶﺨﭘ ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ
ﻲـﻣ ﻂﻴـﺤﻣ رد ﺎـﻫ دﻮـﺷ
. ندﻮـﺑ يﺮﺘـﺴﺑ
ﻪﺑﺎﺟ و ﻲﻧﻮﻔﻋ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲـﻣ ﺶـﺨﺑ ﻦـﻳا رد اﻮﻫ كﺪﻧا ﻲﻳﺎﺟ
ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ﻞــﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮــﺗ زوﺎــﺠﺗ ﻲﻟﺎــﻤﺘﺣا ﻞــﻳﻻد هﺪــﻤﻋ راﺪــﻘﻣ زا ﺎــﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ .
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻞﻤﻋ قﺎﺗا رد ﺎـﻫ
ﻲﻣ ار اد ﺖﺒـﺴﻧ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﻳادزﺪﻨﮔ ﻪﺑ ناﻮﺗ د
. قﺎـﺗا رد
ادزﺪـﻨﮔ داﻮـﻣ ﺎـﺑ تاﺰـﻴﻬﺠﺗ ﻲـﺧﺮﺑ ﺎـﻫراﻮﻳد ،ﻒـﻛ ﺎـﻬﻨﺗ ،ﻞﻤﻋ )
ﺲﻜﻧﻮﻛد ( ﻲﻣ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻲـﻣ ﻮـﺸﺘﺴﺷ ﺮﺛا رد اﻮﻫ ﺖﺑﻮﻃر و ﺪﻧﻮﺷ
-
يرﺎﮔﺪـﻧﺎﻣ و ﺪـﺷر ﻞﻴﻬـﺴﺗ ﺚـﻋﺎﺑ دﻮـﺧ ﻪـﻛ ﺪـﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺪﻧاﻮﺗ ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ﻲﻣ ﺎﻫ
ددﺮﮔ ) 13 ( . ﭻﻴﻫ ﺎﻣا ﻲﻳادزﺪـﻨﮔ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﻧﻮﮔ
ﭗﻣﻻ ﻪﻠﻤﺟ زا يﺎﻫ
ﻦـﻳا رد ﻞـﻤﻋ قﺎﺗا ياﻮﻫ ﻲﻳادزﺪﻨﮔ ياﺮﺑ ،UV
ﻲــﻤﻧ هدﺎﻔﺘــﺳا نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺖــﺳا هﺪــﺷ
. و ﻪــﻨﻴﺑﻮﭼ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد
نارﺎﻜﻤﻫ ) 10 ( نارﺎـﻜﻤﻫ و ﺮـﻓ يﺰﻳﺰﻋ ، )
11 ( ﻢﻛاﺮـﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺰـﻴﻧ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ هدﻮـﺑ يدﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا زا ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻞﻤﻋ قﺎﺗا رد ﺎﻫ
ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻳادزﺪﻨﮔ هﻮﺤﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻪﻳﻮﻬﺗ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺺﻘﻧ و ﺖﺳا ﻞـﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ﺖـﺳا هﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ ﺎـﻫ
.
ﻢﺘﺴﻴﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﭗـﻣﻻ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻳﻮﻬﺗ يﺎﻫ
ود ﺶﻔﻨﺑاﺮـﻓ يﺎـﻫ
ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ لﺮﺘﻨﻛ رد ﻢﻬﻣ رﺎﻜﻫار قﺎـﺗا رد ﻲﭼرﺎـﻗ و
يﺎـﻫ
ﻲــﻣ نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻞــﻤﻋ ﺪﻨــﺷﺎﺑ
. ﭗــﻣﻻ ﺮــﺑ هوﻼــﻋ ،ﺶﻔﻨﺑاﺮــﻓ يﺎــﻫ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻪﻛ ﻲﺻﺎﺧ تاﺮﻃﺎﺨﻣ قﺎـﺗا ﻞـﻣﺎﻛ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪـﺿ رد ،ﺪـﻨﻨﻛ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺰﻴﻧ ﻞﻤﻋ ﺪﻧراد ﻲﻳﺎﻫ
. ﻲـﻣ ﺎـﻣا يﻻﺎـﺑ ﻞﻴـﺴﻧﺎﺘﭘ زا ناﻮـﺗ
ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻳﻮﻬﺗ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎـﻫ
دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻦﻳا ﺢﻴﺤﺻ دﺮﺑرﺎﻛ و ﻲﺣاﺮﻃ رد ﺎـﻫ
ﺖـﺳا ﺖـﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎـﺣ ﻞﻤﻋ قﺎﺗا )
9 ( . تﺎـﺴﻳدﻮﻛ ﺰـﻴﻧ نارﺎـﻜﻤﻫ و1
رد ﻞـﻤﻋ قﺎﺗا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ،ﻪﻳﻮﻬﺗ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ﻪﺑﺎﺟ لﺮﺘﻨﻛ رد ﺰﻴﻧ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻲﻳﺎﺟ
ا ﺎﻫ ﺶﺨﺑﺮﻳﺎﺳ ز ﻪـﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا )
14 (.
لﺎـﺳ رد نارﺎـﻜﻤﻫ و نﺎﻳﺪﻤﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳاﺮﺑ 1386
ﻢﻛاﺮـﺗ ،
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﺶـﺨﺑ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ يﺎﻫ
ﺎـﻫ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ي
دﻮـﺑ يدﻮﻤﻨﻫر ﺮﻳدﺎﻘﻣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻨﻴﻤﺧ مﺎﻣا .
ﻢﻛاﺮـﺗ ،لﺎـﺜﻣ رﻮـﻄﺑ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﺶﺨﺑ رد ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
ﻲـﺣاﺮﺟ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ
دوﺪﺣ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺲﻧاژروا و نﺎﻧز
cfu/m3
3350 ، 2300 و 400
ﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﻂﻴـﺤﻣ هﺪـﻨﻨﻛ هدﻮـﻟآ ﻞـﻣاﻮﻋ دﻮﺟو ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
،مدﺮﻣ ﺪﻣآ و ﺖﻓر زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻟﺎﺑز نﺪﺷ رﺎﺒﻨﻠﺗ
دﻮـﺟو ،فاﺮـﻃا رد ﺎﻫ
ﻦﺘـﺷاد ،ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻪـﻳﻮﻬﺗ ﻢﺘـﺴﻴﺳ ،نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﻮﻔﻋ ﺶﺨﺑ نوﺪﺑ بآ ﺎﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻛ ﺖﻓﺎﻈﻧ ،ﻪﻳﻮﻬﺗ نوﺪﺑ ﻚﻳرﺎﺑ يﺎﻫوﺮﻫار ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ندﻮـﺑ ﻻﺎـﺑ ﻞﻳﻻد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻏﻮﻠﺷ و هﺪﻨﻨﻛ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺪﻧﺪﺷ مﻼﻋا ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎﻫ
) 3 ( . رﺎـﻬﺑﺮﻴﻣ رد ﺰـﻴﻧ2
ﻪـﺑﺎﺟ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻪـﻳﻮﻬﺗ ،نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻲﺣاﺮﻃ ،دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻲﻳﺎـﺟ
ﻴـﺑ رد ﻲﻫﺎـﮔآ ﺢﻄﺳ ،دﺎﻳز رﺎﺒﻏودﺮﮔ ،داﺮﻓا يﻻﺎﺑ ددﺮﺗ ،ﻞﻨـﺳﺮﭘ ﻦ
ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ لﺮﺘﻨﻛ و ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ ﺶـﺨﺑ ياﻮـﻫ رد ﻲﻳﺎـﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺖﻠﻋ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ )
7 (.
1 Qudiesat
2 Mirbahar
ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳاﺮﺑ رد ﻲﻳﺎـﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا يﺎﻫ
ياﻮﻫ ﺶﺨﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ
cfu/m3
41 / 14 و 85 / 13 ﻢﻛاﺮﺗ زا ﺮﺘﻤﻛ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ دﻮﺑ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ نﺎـﻐﻣاد نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ يﺎـﻫ
)
cfu/m3
96 / 21 و 77 / 26 ( دﻮﺑ ) 2 ( . ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻲﻨﻠﻛ ﻦﻴﺑ رد ﻲﻧاواﺮﻓ كﻮﻛﻮﻠﻴﻓﺎﺘـﺳا ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﻲﻳﺎـﻳﺮﺘﻛﺎﺑ يﺎـﻫ
كﻮﻛوﺮﻜﻴﻣ ،ﻲﻔﻨﻣ زﻻﻮﮔآﻮﻛ سﻮﻠﻴـﺳﺎﺑ ،ﺎﻫ
سﻮﻛﻮﻛﻮﻠﻴﻓﺎﺘـﺳا و ﺎـﻫ
سﻮﺋروا ﻲﻣ1
ﺪﺷﺎﺑ . كﻮﻛوﺮﻜﻴﻣ ﺢﻄﺳ زا ،حﻮﻄﺳ ﻪﻴﻠﻛ رد رﻮﻓو ﻪﺑ ﺎﻫ
تاﺰﻴﻬﺠﺗ ﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﻲﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﺎﻀﻓ و
ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﺮﻄﺧ ﺎﻣا ﺪﺷﺎﺑ
دراﺪــﻧ ) 9 ( . تﺎــﺴﻳدﻮﻛ نژﻮﺗﺎــﭘ نارﺎــﻜﻤﻫ و2
ود رد دﺮﺑاﻮــﻫ يﺎــﻫ
راﺮــﻗ ﻲــﺳرﺮﺑ درﻮــﻣ ار ندرا رد ﻲــﺻﻮﺼﺧ و ﻲــﺘﻟود نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪـﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا رد ﻪﻛﺪﻧداد ﺐـﻴﺗﺮﺗ
سﻮـﺌﺗﻮﻟ سﻮـﻛﻮﻛوﺮﻜﻴﻣ ،سﻮـﺋروا سﻮﻛﻮﻛﻮﻠﻴﻓﺎﺘﺳا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ و3
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻔﻨﻣ زﻻﻮﮔآﻮﻛ كﻮﻛﻮﻠﻴﻓﺎﺘﺳا )
14 ( ﺎـﺑ يدوﺪـﺣ ﺎـﺗ ﻪﻛ
ﺑﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ دراد ﺖﻘ
. ﺰـﻴﻧ نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲﻬﻟاﺪﺒﻋ
سﻮــﻛﻮﻛوﺮﻜﻴﻣ رد ﻢــﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎــﺷ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ار ﺎــﻫ
ﻲﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮﺼﻋ
) ﺞﻋ ( ﺪﻧدﺮﻛ مﻼﻋا ناﺮﻬﺗ )
15 (.
ود ياﺮـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد ﺰـﻴﻧ ﻲﭼرﺎـﻗ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻢﻛاﺮـﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎـﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا و ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ
cfu/m3
31 / 8 و
57 / 32 دﻮﺑ . ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد ﻲﭼرﺎـﻗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻢﻛاﺮﺗ
ﻲﻳﺎـﺿر نارداﺮﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ود رد ﻪﻛ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺘﺷﺪﻫد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ )
cfu/m3
85 / 21 ( و 11 مﺮﺤﻣ )
cfu/m3
31 / 28 ( نﺎـﻐﻣاد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ
دﻮـﺑ ﺮﺘﻨﻴﻳﺎـﭘ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا )
2 ( . ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺲﻨـﺟ ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ ﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﻦﻳﺮﺗﻻﺎـﺑ ياراد سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ و ﺎﻳرﺎﻧﺮﺘﻟآ ،مﻮﻳرﻮﭙﺳودﻼﻛ ،مﻮﻴﻠﻴﺴﻴﻨﭘ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧاواﺮﻓ ﺶـﺨﺑ يورﺮـﺑ ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
يﺎـﻫ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ هﮋﻳو رد ﻪـﻛ دراد ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ ،ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﺠﻧز ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
سﻮﻠﻳژﺮﭙـــﺳآ ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـــﻳا )
10 / 40 (٪ ﺎـــﻳرﺎﻧﺮﺘﻟآ ، )
78 / 19 (٪ ،
مﻮﻴﻠﻴـــﺴﻴﻨﭘ )
18 / 18 (٪ مﻮـــﻳرازﻮﻓ ، )
36 / 13 (٪ مﻮﻳرﻮﭙـــﺳودﻼﻛ و
) 62 / 9 (٪ چرﺎﻗ ﻦﻳﺮﺘﻧاواﺮﻓ هدﻮﺑ هﺪﺷ اﺪﺟ يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻴﺑ رد و ﺪﻧا يﺎﻫ
سووﻼـﻓ سﻮﻠﻳژﺮﭙـﺳآ و ﺮﺠﻴﻧ سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ ،هﺪﺷ اﺪﺟ سﻮﻠﻳژﺮﭙﺳآ ﺪـﻧدﻮﺑ اراد ار ﻲـﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ )
16 ( . مﻮﻴﻠﻴـﺴﻴﻨﭘ و مﻮﻳرﻮﭙـﺳودﻼﻛ
ﺲﻨﺟ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ ﻲﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ
ﺮﺼﻋ ) ﺞـﻋ (
ﺪﻧدﻮﺑ ناﺮﻬﺗ )
15 (.
ﺪﻧا سﺎﺳاﺮﺑ هزا
يﺮﻴﮔ ﻪـﻧﻮﻤﻧ مﺎﮕﻨﻫ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ ،يرادﺮـﺑ
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺮﻔـﺻ ﻪـﺑ ﻚﻳدﺰﻧ ﺎﻳ و ﺮﻔﺻ اﻮﻫ نﺎﻳﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ .
ﻦـﻳا
نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎـﻀﻓ ﻞـﺧاد رد ﺖـﺒﺜﻣ رﺎـﺸﻓ دﻮـﺟو مﺪـﻋ هﺪﻨﻫد
ﺖﺳا نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻲﻠﺧاد .
ﻪـﻛ ﺪـﻧا هدﺮـﻛ مﻼـﻋا ﻦﻴـﻘﻘﺤﻣ ﻲﺧﺮﺑ
ـﭘ و رﺎـﺸﺘﻧا ﺚـﻋﺎﺑ ﻲـﻓﺮﻃ زا اﻮـﻫ ﻒﻴﻌـﺿ نﺎﻳﺮﺟ ﺮـﺘﻤﻛ ﺶﻨﻛاﺮ
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻣ فاﺮﻃا ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ زا ﺎﻫ
يﻮـﺳ زا ﻲﻟو دﻮﺷ
1 Staphylococ aureus
2 Qudiesat
3 Micrococcus luteus
دورو زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رد ﻲﻤﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ قﺎﺗا ﻞﺧاد رﺎﺸﻓ لﺮﺘﻨﻛ ﺮﮕﻳد ﺖﺳا قﺎﺗا ﻞﺧاد ﻪﺑ دﺮﺑاﻮﻫ ياﺰﻳرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ )
8 ( . دﻮـﺟو ﻦـﻳا ﺎـﺑ
قﺎـﺗا ﻞﺧاد رد ﺖﺒﺜﻣ رﺎﺸﻓ مﺪﻋ ﺮﻴﺛﺎﺗ درﻮﻣ رد ﻲﻌﻄﻗ ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا درﻮﻣ يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﺖـﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻤﻧ و ﺖـﻠﻋ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳا ،ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نوﺪﺑ ناﻮﺗ
دﺮﻛ ناﻮﻨﻋ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ قﺎﺗا ﻲﮔدﻮﻟآ .
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﺨﺑ رد ﻲﻠﻛ يﺎﻫ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﻴﺴﺑ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا ﺪﻳﺎـﺷ ﻪـﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ﻦـﻳا ﻞـﻳﻻد ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ نﺎﻤﺘﺧﺎـﺳ ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺖﻣﺪـﻗ ،ﻪـﺘﻓﺎﻳ
ﺎـﺘﻌﻴﺒﻃ و ﺮـﻬﻣ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻫﺎﻛ ﻢﺘـﺴﻴﺳ و ﻪـﻳﻮﻬﺗ يﺎﻫ
ﻲـﺸﻳﺎﻣﺮﮔ يﺎـﻫ -
ﺪـﺷﺎﺑ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻲﺸﻳﺎﻣﺮﺳ .
لﺎـﺳ رد ﻦﻴـﺴﺣ مﺎـﻣا نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ
1374 هﺮﻬﺑ درﻮﻣ ﻪـﻛ ﻲﻟﺎﺣرد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يرادﺮﺑ
لﺎﺳ رد ﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ 1387
هﺮﻬﺑ ﻪﺑ ﺪﻴـﺳر يرادﺮﺑ .
يﻮـﺳ زا
ياراد ﺮــﻬﻣ نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮــﮕﻳد 96
ﻞــﺑﺎﻘﻣ رد و لﺎــﻌﻓ ﺖــﺨﺗ
ياراد ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ 125
ﻲﻣ لﺎﻌﻓ ﺖﺨﺗ ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ﻦــﻳا رد ﺎــﻬﻧآ نﺎــﻫاﺮﻤﻫ و نارﺎــﻤﻴﺑ شﺮﻳﺬــﭘ ناﺰــﻴﻣ نآ ﻊــﺒﺗ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﻴﺴﺑ ،نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ .
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﭼرﺎـﻗ يﺎـﻫ
رد
ﻞﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻲﻠﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺲﻧاژروا و ﺐﻠﻗ ﺶﺨﺑ ﺶﺨﺑ رد ﺎﻫ
يﺎـﻫ
،ﺐﻠﻗ
،ﺲﻧاژروا ﻲﻧﻮﻔﻋ و قﺎﺗا ﻞﻤﻋ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﺮﺗﻻﺎﺑ
نارﺎـﻤﻴﺑ ياﺮـﺑ ﺰـﻴﻣآ هﺮﻃﺎﺨﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد يﺮﺘﺴﺑ سﺎﺴﺣ ﻲـﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻫ
دﻮـﺷ . نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ
ﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺮﻬﻣ ﺖﻴﻌـﺿو رد ﻲﭼرﺎﻗ و ﻲ
ﻲﻣ يﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣ هﻮـﺤﻧ ﺮـﺑ ﺮﻤﺘـﺴﻣ ترﺎﻈﻧ ،دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ ﻲﻟو ﺪﺷﺎﺑ
ﺶﻴﭘ و تاﺰﻴﻬﺠﺗ حﻮﻄﺳ ﻲﻳادزﺪﻨﮔ ﺢﻴﺤﺻ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻨﻴﺑ
ﺶﺨﺑ رد اﻮﻫ ﻲﻳادزﺪﻨﮔ ﻲـﻣ ﻪﻴـﺻﻮﺗ سﺎـﺴﺣ يﺎﻫ
ددﺮـﮔ . ﺮـﻈﻨﺑ
ﻲﻣ ﻞـﺳوﺮﺋآﻮﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻞﻳﻻد ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ﺪﺳر ﺎـﻫ
ﺶــﺨﺑ ﻲــﺧﺮﺑ رد ــﺸﻓ ﻦﻴﻣﺎــﺗ مﺪــﻋ ﺎــﻫ
ﺖــﻬﺟ ﺖــﺒﺜﻣ ياﻮــﻫ رﺎ
ﻲﮔدﻮﻟآ دورو زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ حﻼـﺻا ﻪـﻛ ﺪـﺷﺎﺑ ﻞﺧاد ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺲﻳوﺮﺳ ﻦﻳا ﻢﻈﻨﻣ يراﺪﻬﮕﻧ و ﺮﻴﻤﻌﺗ و دﻮﺟﻮﻣ ﻪﻳﻮﻬﺗ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺎﻫ
ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ددﺮﮔ
.
ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ مﻮـﻠﻋ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰـﻛﺮﻣ بﻮﺼﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا
ناﺪــﻤﻫ ﻲﺘــﺷاﺪﻬﺑ )
حﺮــﻃ ﺪــﻛ :
890804122497 (
ﻲــﻣ ﺪــﺷﺎﺑ .
ﻮﻧ ﻲﻣ مزﻻ دﻮﺧ ﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳ ﺖـﻳﺎﻤﺣ زا ﺪـﻨﻧاد
و يدﺎـﻣ يﺎـﻫ
حﺮـﻃ ﻦـﻳا ياﺮـﺟا رد هﺎﮕﺸﻧاد يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺖﻧوﺎﻌﻣ يﻮﻨﻌﻣ ﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ ﺮﻜﺸﺗ .
سﺎﻨـﺷرﺎﻛ ،ﻲﻧﺎـﺨﻤﻳﺮﻛ ﻢﻧﺎـﺧ رﺎﻛﺮـﺳ زا ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
چرﺎﻗ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ﺐﻴﻜﺷ مﺪﻘﻣ يﺎﻗآ و ﻲﺳﺎﻨﺷ
بوﺮﻜﻴﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ و نﺎﻴﺛﺎﻴﻏ ﺮﻴﻣا ﺪﻴﺳ ﺮﺘﻛد ﻒـﺳﻮﻳ ﺪـﻤﺤﻣ ﺮﺘﻛد و
ﻲﻧﺎﺨﻴﻠﻋ ﻲﻣ ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ يرﺎﻜﻤﻫ ﺮﻃﺎﺨﺑ دﻮﺷ
.
References
1 Sharma D, Dutta BK, Singh AB. Exposure to indoor fungi in different working environments: A comparative study.
Aerobiologia. 2010;26:327–37.
2 Dehdashti A, Sahranavard N, Rostami R, Barkhordari A, Banayirizi Z. Survey of types and concentrations of bioaerosol in ambient air of Damghan county hospitals.
OCCUPATIONAL MEDICINE Quarterly Journal.
1391;4(3):41-51. (In Persian.(
3 Mahmmodian M, Movaheddi MA. Assessment of biological agents in the air of different wards in Imam Khomayni and Shahid Zare hospitals in Sari, 2007.
Journal of north Khorasan University of medical sciences.
2010;2(2-3):51-8. (In Persian.(
4 Nourmoradi H, Nikaeen M, Amin MM. An Investigation on Bio-aerosol Concentrations in the Different Wards of Hospitals of Isfahan University of Medical Sciences.
Journal of Isfahan Medical School. 2011;29(149):1028-36.
5 DOUWES J, THORNE P, PEARCE N, HEEDERIK D.
Bioaerosol Health Effects and Exposure Assessment:
Progress and Prospects. Ann occup Hyg. 2003;47(3):187–
200.
6 Ayliffe GAJ, Lowbury EJL. Airborne infection in Hospital. Journal of Hospital Infection. 1982;3:217-40.
7 Mirbahar AM, memon BA. Bacteriological monitoring through air sampling in different locations of teaching/civil hospital Sukkur. J App Em Sc.
2005;1(2):13-5.
8 Hoseinzadeh E, Samarghandie MR, Ghiasian SA, Alikhani MY, Roshanaie Gh, Moghadam Shakib M.
Qualitative and Quantitative Evaluation of Bioaerosoles in the Air of different Wards of Governmental Hamedan Hospitals, during 2011-2012. Yafteh. 2012;14(4):5-16.
9 . Hoseinzadeh E, Samarghandie MR, Ghiasian SA, Alikhani MY, Roshanaie G. Evaluation of Bioaerosols in
Five Educational Hospitals Wards Air in Hamedan, During 2011-2012. Jundishapur J Microbiol. [Research Article]. 2013;6(6):e10704.
10 Choobineh A, Rostam R, Tabatabae SH. Assessment of BioaerosolsTypes and Concentration in Ambient Air of Shiraz University of Medical Sciences Educational Hospitals, 2008. Iran Occupational Health Journal.
2009;6(2):69-76.(In Persian).
11 Azizifar M, Jabari H, Nadafi K, Nabizadeh R, Tabaraie Y, Azam-Solgi A, . A Qualitative and Quantitative Survey on Air-Transmitted Fungal Contamination in Different Wards of Kamkar Hospital in Qom Iran in 2007. Qom University of Medical Sciences Journal. 2009; 3(3):25- 30.(In Persian).
12 Zeini F, Emami M. Medical Mycology. 2rd ed.
Tehran: Tehran University Publication; 2004. [Text in Persian].
13 Ekhaise FO, Ighosewe OU, Ajakpovi OD. Hospital Indoor Airborne Microflora in Private and Government Owned Hospitals in Benin City, Nigeria. World Journal of Medical Sciences 2008;3(1):19-23.
14 K. Qudiesat, K. Abu-Elteen, A. Elkarmi, M. Hamad, M. Abussaud. Assessment of airborne pathogens in healthcare settings. African Journal of Microbiology Research. 2009;3(2):66-76.
15 Abdollahi A. Concurrence of Nosocomial Infections with Microorganisms Spreading in the Air of Hospital Wards. Medical laboratory Journal. 2010;3(2):40-5.
16 Nourian A, Badali H. Survey of fungal contamination of air and equipment in operating rooms and ICUs wards of Zanjan city's hospitals. The scientific Journal of Zanjan University of medical sciences. 2001;9(36):9-16. (In Persian).
Evaluation of fungal and bacterial aerosols in the different wards of Malayer city’s hospitals in 2011-2012
Edris Hoseinzadeh1, Mahmoud Taghavi2*, Samarghandie Mohammad Reza3
Submitted: 9.6.2013 Accepted: 12.1.2014
Abstract
Background and objective: Bioaerosols are airborne particles which can cause a wide range of health effects including hospital and occupational infections, acute toxic effects, allergies and cancer.
Hence, the aim of this study was the qualitative and quantitative evaluation of bioaerosol in different wards of Malayer city’s hospitals.
Material and methods: Sampling was conducted from twelve wards in two hospitals. Both bacterial and fungal sample were taken based on method of ACGIH bioaerosol committee. The samples were transported to blood agar and sabouraud medium then cultivated immediately. The type and number of colonies were determined in the laboratory then, the bioaerosol concentration was calculated in terms of cfu/m3.
Results: Overall, the maximum concentration of bacterial (21.27 cfu/m3) and fungal (66.49 cfu/m3) colonies were found in pediatric and CCU wards, respectively. The minimum concentration of both bacterial (8.74 cfu/m3) and fungal (2.18 cfu/m3) colonies were found in autoclaving ward. Staphylococ negative coagulase(33.76%), Micrococ species(16.23%) and Bacillus species(15.58%) were found to be the most common organisms and, Penicillium spp. (50.9%), Cladosporium spp. (27.02%) and Aspergillus spp. (8.1%) were the most common fungal genus.
Conclusion: Except of a few cases, total concentration of bioaerosols was lower than the guideline concentration (30 cfu/m3) in the all wards. High concentrations of bioaerosols in some wards can be explained by some reasons such as wear and tear of buildings, improper ventilation, incomplete disinfection of wards and, the high number of patients and visitors.
Key words: Hospital infections, Bioaerosols, Airborne particles, Bacterial pollution, fungal pollution
1- Msc of Environmental Health Engineering, Young Researchers & Elites Club Hamedan Branch Islamic Azad University
Hamedan, Iran.
2- Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Zabol University of Medical Sciences, Zabol, Iran. (*Corresponding author) [email protected]
3- Department of Environmental Health Engineering, Health research center, Faculty of Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamedan, Iran
