В-третьих, своевременное проведение корректировки базовых знаний в процессе преподавания позволяет обеспечить гораздо более эффективное усвоение студентами новых знаний. Важность такой корректировки определяется большой неоднородностью базовых знаний студентов и необходимостью повышений этих знаний до уровня, достаточного для усвоения новой дисциплины.
В-четвертых, практически всегда удается раскрыть у студентов дополнительные интеллектуальные ресурсы, если перед ними поставить нестандартные экспериментальные или теоретические физические задачи.
В-пятых, при преподавании этой дисциплины очень важно способствовать процессу становления студента не только как специалиста, но и как личности, что возможно при гибком сочетании стимулирующих факторов и действенного контроля с применением рейтинговой системы при оценке работы студентов. Такая система создает у студентов постоянную заинтересованность в самосовершенствовании в течение всего периода преподавания дисциплины. Комплексное использование как минимум этих пяти факторов способно помочь достижению поставленных целей и развить у студентов способность самообучаться на базе полученных глубоких знаний.
Список литературы:
1. Кларк Т. Компьютерная химия, Мир, Москва, 1990 г.
2. Минкин В.И., Симкин Б.Я., Миняев Р.М. Теория строения молекул. - Феникс, Ростов-на-Дону, 1997.
3. Кобзев Г.И. Применение неэмпирических и полуэмпирических методов в квантово-химических расчета - Оренбург, 2004.
Л.Ә.Әбдірәсілов,
- ұстынның қандай элементтерден тұратыны туралы мәлімет келтiрiледi (төбесi, негiзгi стержень, ұстынның негiзi), олардың қандай кызмет атқаратындығы туралы айтылады;
- орталық бойынша сығылатын ұстынды қалай есептен өткiзiп конструкциялайтыны туралы ақпарат келтiреледi.
Ұстындарды есептеу барысында келесі мәселелер қарапайым етiп алынады:
- iс жүзiнде ондай болмағанымен, центр бойынша сығылатын ұстындардың есептік схемасын түбi қатаң бекiтiлген стержень ретiнде қабылдайды;
- өмiрде орталық бойынша сығылатын элементтер болмағанымен, кейбiр ұстындардың берiктiгiн анықтарда оларды оталық бойынша сығылуға жұмыс iстейдi деп қабылдайды да, кезейсоқтық эксцентриситеттiң мәнiн онша ескермейдi;
- есептік схеманы таңдарда ұстынның фермамен қосылыс жағдайы жуықтап алынады (топсалы, жартылай топсалы, қатаң т.б.);
Ұстынның көлденең қимасының ауданын анықтап, онын қатандығы мен иiлiмдiлiк деңгейiн тексередi.
Осы көтерiлген мәселе бойынша пікірталас жүргізіледi. Ол үшiн академиялық топтың мүшелерi екi, яғни қолдаушы және жоққа шығарушы топтарға бөлiнедi.
Алғашқы сөз қабылданған шешімді қолдайтын топтың 1-ші мүшесіне (студентке) беріледі.
1-ші қолдаушы студент (10 минут)
- Қарастырылып отырған мәселедегі қолданылған негізгі терминдерге түсініктеме береді (ферма, ұстын, центр бойынша сығылатын элемент, көлденең қима, түйін, топса, қатаң бекіту, топсалы бекiту, күш, кернеу, жүктеме, геометриялық ось, қатандық, иiлiмдiлiк, эксцентриситет т.б.);
- шешілуге тиісті мәселенің мақсатын нақтылайды;
- қысқаша қолдаушы топтың жалпы көзқарасын жеткізеді;
- қолдауды негіздейтін негізгi аргументтердiң қатарын келтіреді.
1-ші Аргумент: ________________________________________________
2-ші Аргумент: ________________________________________________
- қолдаушы өзінің сөзін қолдаушылардың көзқарастық позицияларын қысқаша түйіндейді.
- қолдаушы қарама-қарсы қойылатын сұрақтарға жауап беруге дайын екендігін білдіреді.
1-
ш i жоққа шығарушы студент (10 минут)
- 1-шi қолдаушының жоғарыдағы келтірген қағидалармен келіспейтін тұстарын айтып өтеді;
- берілген анықтамалар мен терминдерге тоқтала отырып, өзінің келіспейтін жақтарын ортаға сала отырып, оларға арналған альтернативтік анықтамалар береді;
- көрсетілген мақсатты қолдайды немесе оның орнына альтернативтік бағыт ұсынады;
- қолдаушы топтың жалпы көзқарасына қарсы өз тобынын ойларын туындата отырып, мәселелердің дұрыс шешілмегендігін нақтылайтын аргументтер келтіруді қамтамасыз етеді;
- ұсынған кейстi жоққа шығаратын конструктивтік кейс ұсынады да, оны негіздейтін аргументтердің қатарын келтіреді.
1-ші Аргумент: ________________________________________________
2-ші Аргумент: ________________________________________________
- қойылатын сұрақтарға жауап беруге дайын екендігін білдіреді;
- қарама-қарсы сұрақтарға жауап береді.
2-ші қолдаушы студент (10 минут)
- қолдаушы топтың көзқарасын нығайта түседі;
- өз тобының берген анықтамалары мен терминдерiнің дұрыстығын нығайтады да, оның орнына қарсы топтың беріп отырған альтернативтік анықтамалары мен терминдерiне қарсы аргументтердің қатарын келтіреді.
- шешілуге тиісті мәселе мақсатының әрбір пунктін нақтылайтын критерияларды жария етедi;
- қолдаушы топтың жалпы көзқарасын растайтын дәлелдемелерді, бұрын дәлелденіп қойылған теорияларды тiзе отырып, ұқсас мысалдардың қатарын келтіреді. Мәселе бойынша тереңдетілiп көрсетілген аргументтерді ұсынады.
1-ші Аргумент: _______________________________________________
2-ші Аргумент: ________________________________________________
қойылатын сұрақтарға жауап береді.
2-ші жоққа шығарушы студент (10 минут)
- екі жақтық көздеген мақсаттарының айырмашылығын көрсетеді;
- жоққа шығарушы топтың ұсынған (егер болатын болса) альтернативтік анықтамалары мен терминдердің дұрыс екендігін растайтын мысалдар мен аргументтерді ары қарай өрбітеді;
- ұсынылған альтернативтік мақсаттың дұрыс екендігін дәлелдей отырып өз тобының көзқарасына қолдау көрсетеді;
- қолдаушы топтың алға қойған мақсатының әрбір бөліміне талдау жүргізеді;
- қолданылған әдістердің кемшілік жақтарын көрсететін дәлелдемелер келтіре отырып, мысалдарды алға тарта отырып аналогтарды көрсетеді;
- қолдаушы топтың ұсынған әдістерінің босаңқы жақтарын жоққа шығаратын конструктивтік шешімдерді ұсынады да, өз тобы ұсынатын әдістің жақсы жақтарын аргументтеу арқылы нақтылайды;
- өзінің қарама-қарсы қойылатын сұрақтарға жауап беруге дайын екендігін білдіреді.
3-ші қолдаушы студент (10 минут)
- екі жақтың көңiлдерiн тақырып бойынша талқыланып жатқан мәселенің негізгі түйіндеріне аударады.
- тағы да, өз тобының ұсынып отырған әдісінің артықшылығына тоқталып өтеді;
- ұсынылып отырған әдісті қорытындылай келе, қарсы жақтың келтірілген әрбір аргументінің жақсы жақтарына, маңыздылықтарына тоқталып өтеді;
- қарсы жақтың берген аргументтерін міндетті түрде ескере отырып таразылайды да жарамсыздық жақтарына контр аргумент келтіреді.
3-ші жоққа шығарушы студент (10 минут)
- тақырып бойынша талқыланып жатқан мәселенің негізгі түйіндеріне екi жақтың көңілін аударады;
- өз тобы ұсынып отырған әдістің артықшылық жақтарына тоқталып өтеді;
- ұсылынып отырған өз тобының әдісін қорытындылай келе, қарсы жақтың келтірілген әрбір аргументтердің жақсы жақтарына, маңыздылықтарына мән бередi;
- қарсы жақтың берген аргументтерін ескере отырып таразылайды да, жарамсыздық жақтарын тағы да атап өтеді.
Тұжырымдарды сабақ өткізетін оқытушы қорытындылайды (20 мин)
- сарапшылардың көңілдерiн талқыланған мәселенiң негізгі моменттерiне жұмылдырылады;
- екі жақтың қабылдаған терминдерiне деген көзқарастарын қалыптастырады;
- қолдаушы және жоққа шығаушы топтардың ұсынған әдістерінің босаңқы тұстарын саралайды;
- екі жақ пікірталасының негізгі сәттерін саралай отырып, сарапшылардың көңілін келтірілген аргументтердiң келелі жақтарына аударып, олардан келетін пайда мен артықшылықтарға назар аударады;
- дебатты жүргізу кезіндегі айтылған негізгі аргументерді түйіндей отырып, оларды іске асыру жолдарын көрсетеді;
- екі жақ бір-біріне қоятын сұрақтарға жауап бередi.
Қорытынды
Сабақты кейс әдісімен өткізілу барысында келесі жетістіктерге оңай қол жетуге болады:
- студенттердің сабаққа деген ынтасы анағұрлым артады;
- дискуссия барысында бейтарап отырып қалатын студенттердің қатары азаяды, я болмаса мүлдем болмайды;
- пікірталас барысында студенттің пәнге деген қызығушылығы айтарлықтай артады;
- сабақтың жоспарланған материалдарын студенттер толық меңгеруге мүмкіндік алады.