SUA DOI HIEN PHAP 1992
KHANG DENfH TRACH NHIEM BAO VE CANH TRANH CUA NHA N i r d c KHI S l k DOI H I £ N PHAP 1992
PHAMTRiHlJNr;
HA NGQC ANH**
Trong bai viet nay, chung tdi de xudt sua doi. bd sung vdo Dieu 28 Hien phdp 1992 uy dinh khdng dinh trdch nhiem ciia Nhd nuac trong xdy dung, bun hdnh vd bdo ddm (hue thi chinh sdch vd phdp luqt bdo v^
canh tranh. De xudt ndy duqc dua ra dua tren: (i) Vai tro va y nghia cua canh tranh trong kinh doanh, (ii) Ly luan ve vai trd vd cdng cu dieu tiet ccinh tranh ciia Nhd mr&c, vd (Hi) Vi tri cita Hien phdp nhu dga lugt ca hdn ciia Mhd nudc vd duqc trinh bdy qua phdn tich mqi so v\i vi^c cd ddu hieu cua hanh vi tap trung kinh le dang gdy su chiiy trong thdi gian gdn day.
Mot loat vu viec co dau hieu cua hanh vi tap trung kinh te trong thai gian gan day nhu vu Viettel ti^p quan EVN Telecom ', vu T6ng cong ty Hang khong Viet Nam (Viet - nam Airlines) tiep quan quyen dai dien phan v6n nha nuoc tai Jetstar Pacific Airlines (JPA), dl an sap nhSp hai mang di dpng MobiFone va VinaPhone cua Tap doan Biru chinh Viin thong Viet Nam (VNPT) dang gay sir chii y cua du luan va kh6ng th6 khong dugc gioi nghien cuu khoa hoc phap ly xem xet, phan tich - dac biet tir goc do cua phap luat c^nh tranh. Viettel dang chi^m 36,72% thi phkn tren thi truang dich vu thong tin di dpng ^ dugc tiep nhan toan bp
*TS Luat hoc, Giang vien Khoa Luat Ihiicmg mai, Truimg D?ii hoc LuSt Tp. H6 Chi Minh.
" NCS. Truong Dai hoc Luiit Tp. H6 Chi Minh, ThS, Giang viSn chinh, Trudng B^i hgc An ninh nhSn dan.
' Theo Sii G6n giai ph6ng online, http;//sggp.org, vn/dientutinhoc/2011/12/275178/.
^ Theo Sach tring Cong ngh? thfing tin nam 2 0 H , http://mic.gov.vn/Attach%20flle/sachtrang/sa chtrang2011.pdf.
tai san (gom dai dai, nlia (ram, cong ngh?, h? thong mdy moc, thiOi bj vien thong...)' tir phia mgi trong nhiJng doi thii canh tranh la EVN Telecom'. Vietnam Airlines (chiem han 80% thj phan tren thj Irirang dich vu hang khong npi dja) dugc nam giu 69,9%
CO phan cua doi thu canh tranh JPA (chiem khoang 17% Ihi phan tren thi truang dich vu hang khong ngi dia) chi thong qua quyet dinh cua Thii tu6ng Chinh phii ma khong CO su xem xet anh huang viec lap trung kinh te nay doi vai canh Iranh.
Tuy nhien, neu cac chu the kinh doanh tren khong phai la doanh nghiep nha nuac, theo trinh tu cua phap luat cgnh tranh, Viet - lei chi can lam thu tuc thong bao tap trung kinh le gui cho Cue Quan ly canh tranh;
Vietnam Airlines, VNPT^ lam thii tuc de nghj huang mien trir thi Thii tu6ng Chinh phil CO the van se cho cac doanh nghiep noi tren thuc hien viec nam quyen kiem soat, sap nhap mac dii viec tap trung kinh te noi tren co the lam giam canh tranh mpt each dang ke va gay anh huang lo'n den moi truang canh tranh. Qua day, chung toi thay
^ Hinh vi niy p6 nhftng dau hi$u cua hinh vi mua lai doanh nghidp theo khoan 3 Dieu 17 Lu5l C^nh tranh nim 2004: "Mua tgi doanh nghidp la vi$c mgi doanh nghiep mua toan bq hogc mot phdn fai san ciia doanh nghiep khac dit de ki^m sodt, chi phoi loan bg hodc mpt nganh nghe cua doanh nghiep bi mua Igi"'.
" Mang di dftng thir 6 tai Viet Nam, sd h&u dfiu s6 096 v i bang lan 450 MHZ v i mgt nijra Giay ph6p kinh doanh dich vy 3G (t (Theo Kh ch6ng tgi ph^mc DTric,a HQng CO phan nhu phong toa tii sin s. heo Vnex- press, http://vnexpress.nel/gl/kinh-doanh/2011/12/
viettel-tiep-quan-evn-telecom-tu-1-1 -2012-1).
^ MobiFone chi6m 29,11% va VinaPhone chiSm 28,71% thj phin (Iheo Sich tring Cong nghe thong tin niim 2011, Tldd).
T4P CHI KHOA HQL t'HAf'L rMJJ/2012 rang de xir ly cac hanh vi tuang ly ke Iren
bang Lu$l C^inh iranh nam 2004 la khong dil, can CO co che lam r6 va ki em soat quyen lyc ciia rtlianh quy^n hanh phap* irong cdc van de co liSn quan den c^nh Iranh. De l^m ro vai tro cua Nha nuoc trong bao v? canh tranh, chiing loi cho r i n g can sira do! dieu khoan trong Hien phap 1992 de ghi nh&n trach nhicm ciia Nha nuac trong vi^c xay dyng, ban hanh va bao dam thyc Ihi chinh sach va phdp lu&t bao v? cgnh tranh. De xuat nay xuat phat tir nhQng ly do sau:
1. X u a t phiit tiJ' vai tro va y nghTa ciia canh t r a n h t r o n g kinh d o a n h
Canh iranh trong kinh doanh chi xuat hi?n khi c6 nhu:ng tien de kinh te va phap ly nhat dinh - do la nen kinh te v | n hanh theo co che thi truang, noi ma "cung cdu ia khung xuang vdl chdi. gid cd la dien mao vd cgnh tranh Id linh hdn sdng ciia thi frudng"''. Canh tranh Irong kinh doanh la hien tugng xa hgi, la sy ganh dua dien ra giua cac chu the kinh doanh ciing mgt logi hogc mpt nhom hang hoa, dich vu cy the hoac nhiing hang hoa, djch vy co the Ihay the cho nhau nham iranh gianh Ihi truong, loi keo ve phia minh ngay cang nhieu khach hang, mo rgng Ihi phan cua minh doi vai mgt logi hogc mgt nhom hang hoa, dich vy nhai dinh. Ve mat ban chat, co the thay loan bg y nghTa ciia cgnh tranh la dam bao cho nguai mua hang hoa, nguoi sit dyng djch vu (c6 the la cac doanh nghiep khac hogc nguofi tieu dimg - khach hang) dugc quyen chgn lya hang hga hogc dich vy tir nhieu nguon cung cap khac nhau vol gia ca, chat luong canh tranh.
Cgnh tranh la mgt trong nhQrng dgng lyc mgnh me thiic day san xuat - kinh doanh phai trien. Cgnh tranh khong nhu:ng giup
* Xem them: Nguyin Thj Hoai Phuang, "Hoan thi^n ca che kiem soat quyen 1^ cua nhanh quyen hanh phap trong xay dyng nha naac phap quyen", Tgp chi NghiSn aiu ldp phdp. So 4 (189), thing 2/2011.
' Xem them: Nguyin Nhu Phit, Biii Nguyen KhanJi, Tien t&i xdy dung phdp lu$t vi cgnh tranh tfvng diiu lain chuyen sang nin kinh li thj truimg d Vi^t Nam, NXB Chinh tri quoc gia. Hi Ngi, 2001.
cho nguoi mua thda m3n tot han nhu cau ciia minh ma con tgo sire ep huge cac nhil cung cap phai no lyc de thu hut khach hang bang cdc bi^n phap khac nhau trong do co viec hg gia thdnh, nfing cao ch^t lugng hang h6a, cung irng djch vy. Cgnh tranh la sue mgnh md hau het cdc nen kinh le thi truang ty do dya vdo de ddm bao rdng cac nhu cau va mong mu6n cua nguoi tieu diing dugc th6a man a mire dg tot hon^
Cgnh tranh cung buOc cac chu thi kinh doanh phdi n5ng dgng, nhgy ben, tich cyc nang cao tinh chuyen nghiep, cdi lien ky thugt, dp dyng khoa hgc c6ng ngh$, hoan thien lo chuc qudn Iy de nang cao nang suat lao dgng, hieu qua kinh t6 Cgnh tranh bupc cgc doanh nghiep cung nhu cac quoc gia phdi sii dyng cdc ngu6n lyc - ddc biet la nguon tai nguyen thien nhien mgt cdch toi uu nhdt. Cgnh tranh la cong cu quan trgng de nang cao hieu qud cua nen kinh xk noi chung vd tirng ITnh vyc ciia nen kinh te noi rieng, ti dau thieu cgnh tranh hogc co bieu hien dgc quyen thi nen kinh te thucrng tri tre vd kem phat trien
Trong truang hgp VNPT cho sdp nhgp MobiFone vd VinaPhone thi tren thi trucrng chi CO hai doanh nghiep Ion la Viettel va VNPT. N h u vgy se khong the hinh thanh nen mgt thi trugng theo the chan vgc vdi cdc doanh nghiep ngang tai ngang sure di ciing thj phdn t u a n g duong nhau, va se khong duy tri d u g c mgt thi truong vien Ihong cgnh tranh lanh mgnh. N€u 95% thj tnicrng di dgng ndm trong tay Viettel va VNPT se dan den nguy co dgc quyen, c6 the sS CO hien t u g n g tri tre vd kem phdt trien trong ITnh vyc nay khien khdch hang, ngyoi su dyng djch vy vd Nha nu6c se deu phai ganh chiu hgu qud. D6ng thoi gid trj thugng hieu cua MgbiFone va VinaPhone rat Ion - len tai hang ty USD, n8u nhgp vao se mat di mgt t h u a n g hieu va se lang phi rat
" Russell Pittinan, "Chinh sdch cgnh tranh vi chong dgc quyen qu6c t^", Tap chi Di$n tic cua B$ Ngoifi g/floMjJ, Tiling 2/1999. • i
STTA B 6 I H I E N P H A P 1992
nhieu nguon luc'.
Xuat phat lit tam quan trgng va y nghTa cua cgnh tranh trong kinh doanh nhu d3 trinh bdy 6 tren, co the sua doi phdn ddu Digu 28 Hi6n phdp 1992 thanh ''Hanh vi vi phgm trat tu kinh ti. hanh vi ldm thiet hgi din cgnh Iranh, den lqi ich cua Nhd nudc.
quyen vd lqi ich hap phdp ctta td chux: vd ctia cd nhdn deu bi xd- ly nghiem minh thea phdp lugt". Day se la li^n de de xdc djnh trach nhiem cug Nha n u a c Irong bao ve cgnh tranh.
2. X u a t phat tir ly luan ve vai tro vd cong cu dieu tiet canh t r a n h ciia Nha n u o c De tron tranh dp lyc ciia cgnh tranh, cdc doanh nghiep c6 the thyc hien cac hanh vi ldm giam sire ep cgnh tranh vd dan den Iriet lieu cgnh tranh. Cac hanh vi ndy co the gay hau qua lam sai lech cau tnic thi truofng, ldm thiet hai cho sy phdt trien ciia mgt nganh hay lodn bo nen kinh te ciia mgt quoc gia.
Ro rang la can thiet phai bao ve canh tranh, va trach nhiem chii yeu trong viec nay phdi Ihugc ve nhd n u a c . Doanh nghiep, nguai lieu diing khong Ihe co cdc cong cu bdo ve cgnh tranh tot nhu nha nuoc. Nha nuac van niinh trong ca che thi truong hien dgi phai la nha nuac c6 nhiem v y v a chuc nang phdt hien, thiia nhgn, bao ve va khuySn khich nhung khd nang vd thugc tinh tot dep ciia cgnh tranh'".
Dilu 16 HiSn phdp 1992 khdng dinh:
"Muc dich chinh .mch kinh ti ciia Nhd nu&c Id ldm cho ddn giau nirdc mgnh, ddp dng ngdy cdng tot han nhu cdu vgt chdt vd tinh ' Qua day co the thay n^u sap nhsp MobiFone va VinaPhone chi d^ thprc hien Nghj djnh hucmg din Ihi hanh Lugt Viln tliong nim 2010 trong do quy djnh mgt to chuc, ci nhan di sd h&u trgn 20% v6n di^u 1$
hogc CO phan trong mgt doanh nghigp vifin thong ihi khfing dugrc sis huu tren 20% v6n dieu lg hoic c6 ph^n ciia doanh nghigp \\h\ thong khac ciing kinli doanh trong mgt thj tmcrng djch vu dirng tir g6c dg bio v§
cgnh tranh vi goc Ai> liigu qui kinh te la hoan toin kh5ng ngn.
'" Tnrcng Dgi hgc Lugt Hi N&i, Gido trinh Ludt Cgnh tranh, NXB Cong an nhdn dan. Ha Ngi, 2011, tr. 26.
thdn ciia nhdn ddn. tren ca s& gidi phong mqi ndng live sdn xudt, phdt huy mqi tiim ndng ciia cdc thdnh phdn kinh li: kinh li qudc doanh, kinh ti tap the, kinh li cd Ihi, kinh te tu bdn tu nhdn vd kinh te tu bdn Nhd nu-dc duai nhieu hinh Ihuc, thuc ddy xdy dung ca s& vgt chdt - ky thugt, ma rdng hqp tac kinh le. khoa hqc, ky thugt vd giao luu v&i thi tru&ng the gi&i" De thyc hien myc tieu tren, nhai Id de tgo eg sd giai phong mgi nang lyc san xuat, phat huy mgi liem ndng ciia cac thdnh phan kinh le, Nhd nu6c phai dam bao mpt moi tru6ng cgnh Iranh binh dang, ly do.
Bdng chinh sdch, phdp lugt, Nhd nuoc lac dgng vao cgnh tranh de huang chiing vgn dgng vd phat trien theo mgt khuon kh6 nham dam bdo canh tranh cong bdng vd lanh mgnh. Dong thai, cung can luu y la sy can Ihiep ciia Nha nuoc vao cgnh tranh phdi ton Irpng cdc quy lugt chung von co cua thi truang va khong lam anh huong den ty do kinh doanh cua doanh nghiep.
Sy dieu chinh ciia nhd nudc doi vdi cgnh tranh IhS hien thong qua chinh sdch cgnh tranh (competition policy) - cdc bien phap, cong cy vT mo ma nha nudc thyc hien nhdm khuyen khich canh tranh vd bdo ve ngudi tieu diing chong Igi dgc quyen". Chinh sdch canh tranh bao gom cdc quy tdc va quy dinh nham thiic day moi trudng cgnh tranh trong mgt nen kinh te quoc dan, mgt phan thong qua vipc phan bo c6 hi§u qud han ngudn lai nguyen'^ Trong h? Ihdng cdc cdng cy bao ve cgnh tranh, bgn hdnh vd thyc hien phap lugt cgnh tranh luon Id cdng cu cd hieu qud hon cd. Phap lugt cgnh tranh dugc coi Id try cpt ciia phdp lugt kinh ti cdng, la "hien phap" ciia thi trudng'^,
d Viet Nam hien nay, vai Ird ciia Nha '' Xem: Phan Ding Binh, Nguyen Vin Lgp, Tir diin Kinh te, NXB. Giao dye. Ha Ngi, 1995, tr. 87.
" Du in H6 trg fhirong mgi da bien, Tit diin chinh sdch thucmg mgi qudc ti. Ha Ngi, 2005, tr. 50.
" Xem: Ting VinNghla, "Mgt s6 van d^ dgt ra doi vdi viec thuc thi Lugt Cgnh tranh", Tgp chi Nhd nu&c vdphdp lu0t. So 7, 2007. tr. 26.
TA P CHf KHOA HQC PHAPL YSO 3/2012 nudc ddi vdi kinh te khdng chi xuat phat tir
yeu cau pho bien ciia qua trinh phat trien kinh le thi trudng. ma cdn xuat phat lir tinh ddc Ihu cLia nen kinh le thi trudng djnh huong XHCN" vm nhiing dgc trung nhu:
(i) do la nen kinh tc ihi trudng ma trong dd cac quy luat kinh te co ban nhu cgnh tranh, cung cfui van chiu sy chi phoi d mire dg Idn cua cac yeu cau vc cdng bang xa hdi; (ii) nen kinh te cd sy phat tnen dan xen khdng ddng deu cua cac thanh phan kinh tc. (iii) vai tu each Id he qua ciia nhirng dgc diem tren, nen kinh te thi Irudng nuac la chua cd sy canh tranh theo diing ngliTa ciia lu nay;
(iv) nen kinh tc Ihi Irudng ciia Viyl Nam dang trong giai doan hgi nhgp mgnh me vdi nen kinh te the gidi"
Qua phan tich d tren, cd the thay rd vai trd khdng the phii nhgn ciia Nhd nudc vdi cdc cdng cu dgc thii trong bao ve cgnh tra- nh Van de dat i^a la cd can quy dinh khdng va can quy dinh ve vai Ird nay nhu the nao trong Hien phap
3. Xuat phat tie vi tri cua Hien phap nhu dao luat co' ban ciia Nha nutfc
Hien phap - duac ban hanh bdi co quan quyen lyc nhd nudc cao nhat la Qudc hgi la van ban ghi nhgn y chi ciia nhan dan, xdc lap mdt each tap irung nhat, day dii nhai va cao nhat sy iya chgn chinh Iri ciia nhan dan. Chinh vi le dd ma Hten phap dugc coi Id dao luat ca ban ciia Nhd nudc, cd hieu lyc phap iy cao nhat, quy dinh cac van de CO ban nhai nhu che dQ chinh tri, kinh ti, vdn hod, xa hdi, qudc phdng, an ninh, quyen va nghTa vy co bdn ciia cdng dan, ca cau, nguyen tdc to chirc vd hoat ddng ciia cdc ca quan nha nudc. Tuy nhien, Hien phap cung chi Id mgt van ban gidi han, khdng the quy dinh moi van de lien quan den ddi sdng xa hpi ma chi quy dinh nhirng ngi
'* Xem: Pliam Nggc Qiuing, "'Vai iro cua Nhi mrac irong nen kinii le tlij tnrcmg dinli huong xi hgi chii nghia"', Tgp chi Cpngsdn, So 8 (I76j. 2009.
'^ Xem: Le Hong Hgnh, "Ban them ve hoin lliign piiiip hi^l kinli tc ij Vigt Nam", Tgp chi Nhd nut/c vd phdp lugl. So 4/Hm,U. 3:^.
dung mang linh nguyen tac, cac dgo lugt se dieu chinh cac mdi quan he cy the dya tren ca sd nhu'ng nguyen tdc chung da dugc ghi nhgn trong Hien phdp.
Trong Hien phap 1992 chua hi cd nhdc den canh tranh, vi d thdi diem do Viet Nam mdi chuyen sang nen kinh te thj trudng. Vi nhieu ly do nen den lan sira doi Hien phap nam 2001 cung khong he cd quy dinh co lien quan den cgnh tranh
Tren eg so phan tich ve tam quan trpng va y nghTa ciia canh tranh trong kinh do- anh, vai trd khong the phii nhan ciia Nha nudc Irong bao ve cgnh Iranh, rd rang can phdi cd quy djnh mang linh nguyen tdc trong Hien phap ve trach nhiem cua Nha nudc trong bao ve cgnh tranh.
Neu xem xet, hgc hdi kinh nghiem ciia Lien bang Nga la nuoc cd Hien phap co nhirng net cCia md hinh Hien phap xa hpi chil nghTa chuyen ddi gidng Viet Nam, co the thay Hien phap Lien bang Nga nam 1993, sira doi nam 2008 cd danh 02 di6u khoan de quy dinh ve cgnh tranh la khoan 2 Dieu 8- "O Lien bang Nga bdo ddm su thdng nhdt ciia khdng gian kmh te, su di chuyen lu do cua hdng hoa, dich vii va ngudn luv ldi chinh: hd Ira cgnh Iranh, tu do hogt dong kinh le" vd khoan 2 Dieu 34,
"''Khdng din/c phep hogt dong kinh le nhim muc dich dqc quyen vd cgnh tranh khong lanh mgnh"'^ Nhu vgy, Hien phap Lien bang Nga da dua ra nhirng nguyen tac the hien vai trd ciia Nhd nudc trong kinh te thj trudng nhu "hd tra cgnh Iranh, lu do hoQt dong kinh le" va nhan mgnh van de bdo ve cgnh tranh, chdng dgc quyen vd cgnh trgnh khdng lanh manh.
Ci Viet Nam, khi de cgp vai trd bao ve cgnh tranh ciia Nhd nudc, theo chiing toi khdng nen dimg thugl ngir "hd trq cgnh tranh" nhu ciia Lien bang Nga vdi ham y da cd cgnh tranh rdi, chi can hd trg tiep xiic '^ Trich theo: Phgm Tri Hung, "Dong gop stta doi Hien pliip 1992 v^ vai tr6 kinh le ciia Nha nudc va che dg kinh te'", Tgp chi Khoa lipcphdp ly. So 1 (68)/2012, ir 20.
SUA DOI HIEN PHAP 1992
Ihem cho nd. Nhu da Irinh bay d tren, n6n kinh te thi trudng nudc ta chua cd sy cgnh tranh iheo diing nghTa cua tir nay, cgnh tranh d Viet Nam chi mdi manh nha vd ro rang can dugc bdo ve. Va d day, theo chiing tdi cung khdng nen ghi nhgn chung chung, khdng rd chii the md can chi ra ro rdng rang trach nhiem bdo ve canh tranh la cua Nha nudc. Nhieu nha nghien ciiu va chuyen gia da nhac den sy ra ddi, ldn Igi ciia Hien phap bdt ngudn tir ly thuyet ve chu quyen nhan dan. Nhan dan Id chii the ldi cao ciia quyen lyc nha nudc. Nhung ngudi dan khdng the tryc tiep sir dyng lodn bg quyen lyc nhd nudc cua minh, nen thda thugn thdng qua Hien phdp de giao quyen, iiy quyen cho nha nudc; de cho nhd nudc thay mgt minh sit dyng quyen lyc nha nudc theo y chi ciia minh (nhan dan). Vi the Hien phap dugc quan niem la mgt van ban thda thuan chung ciia ngudi ddn trong mdt qudc gia ve nhijng each thirc cai Iri md Iheo hg Id phii hgp va dem Igi hgnh phiic cho minh. Theo dd, Hien phap dugc xem nhu mdt bdn khe udc xa hdi". Neu theo cdch tiep cgn tren, quy dinh hiin dinh ve vai ird kinh le ciia Nhd nudc - trong do cd vai trd bdo ve cgnh tranh se dugc thi hien nhu nhurng nghTa vy, trach nhiem ciia Nhd nudc ddi vdi ngudi dan
Nhu vgy, theo chiing toi cdn sita ddi, bo sung phdn sau DiSu 28 Hien phap 1992
"Nhd nuac cd chinh sdch bdo ho quyen lqi cita nguai sdn xudt vd nguai lieu dung"
thanh quy dinh "Nhd nirac cd trdch nhiem trong xdy dimg, ban hdnh va bdo ddm ihuc Ihi chinh sdch vd phdp lugt bdo ve cgnh tranh, bdo ve quyen lai ctia ngum .sdn xudt vd ngum lieu dimg".
Dieu kien dau tien Ai canh tranh ton tgi la thi trudng khdng qua tgp tmng vd trong thi trudng do cd mat mgt lugng tuang doi ngudi ban vd ngudi mua c6 kha nang thyc hien mgt each hiey qua chirc nang kinh te
" Xem; Tr5n Nggc Duong, Bin ve mo hinli Hien phap. lUIp://\vw\v.laindong.gov.vn/vi-VN/a/suahien- phapl992/thamkhao/Pages/Ban-ve-mo-hinh-hien- pliap.aspx
Ciia hg. Phap lugt cgnh tranh khdng phdi liic nao ciing dap irng dugc yeu cau thiet Igp cgnh tranh thyc chat tren thj trudng Vi vgy, cdc co quan quan ly nha nudc trong nhirng ITnh vuc dang Irong qua trinh phi dgc quyen hda phai ap dyng cdc bien phap can thiet gdp phan thyc hien yeu cdu dd.
Mgt trong nhirng nhiem vy cua cac ca quan nay Id bdo ddm de nhiing sue mgnh cgnh tranh mdi cd the hinh thdnh vd tao dieu kien thudn Igi de cdc chu the canh tranh mdi cd the gia nhgp thi Irudng cho den khi cac chii the ndy cd the ganh dua dugc vdi cdc chii the dang chiem vi Iri tren thi Irudng'*.
Qua cac vy viec Viettel - EVN Telecom, Vietnam Airline - JPA cd the thay vdi quyet dinh cua Chinh phu - co quan hdnh chinh nhd nudc cao nhat, Iren cac thj trudng Hen quan tuong irng, so ddi thu cgnh tranh gidm di trong khi le ra can phai cd mdt tien trinh ngugc Igi Viec bd sung vao Hien phdp 1992 quy dinh ve trdch nhiem cua Nha nudc trong bdo ve canh tranh cd y nghTa sau sac, nd se la ca sd phap ly cao nhat de Chinh phu phai can nhac khi cd nhQng quyel dinh anh hudng den mdi trudng cgnh tranh. Neu theo chii nghTa hgp hien - dugc hieu nhu su phii hgp mgt each thyc te vd hieu qua trong hdnh vi cua chinh quyen ddi vdi nhirng gidi han phdp ly, nhiJng gidi han phan anh nhirng gia tri chung dugc cpng ddng thira nhgn'* - thi quy dinh ve vai trd ciia Nha nudc trong bao ve canh tranh cd the dugc coi nhu la mgt trong nhiJng gidi hgn tren. Ddng thdi, cd the tinh den vai trd nay ciia Nha nudc trong quy dinh cy the ve cdc CO quan lap phdp, co quan hdnh phdp, CO quan tu phap va su phan cdng phdi hgp giira cdc co quan nay trong viec thyc hien cdc quyen Igp phap, hanh phap, tu phap trong sua ddi Hien phap 1992. •
'* Xem: Chinh sach vd thuc lien phdp lugt cgnh tranh ciia Cong hoa Phdp, NXB Chinh tri quoc gia, H i N g i , 2005. tr. 23-24.
" Xem: Bin Nggc Som, "Chii ngliia hgrp hien va siia doi Hien p h i p is Vigt Nam", Tap chi Nghien cuu lgp phdp. So 2-H3 (187+188), Tiling 1+2/2011, tr. 67.
