آﺷﻨﺎﻳﻲ و ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ : ﻫﺎي ﻏﻴﺮﺗﺠﺮﺑﻲ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ روش

(1)

*

مﻮـﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻣﻮـﻤﻋ ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎـﺘﺳا ناﺮـﻬﺗ ﺪﺣاو ،ﻲﻣﻼﺳا دازآ ﻲﻜﺷﺰﭘ

ﻮـﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ

: ﻚﻟﺎﻣﺮـﻴﻣ سﺎﺒﻋﺪﻴﺳ ﺮﺘﻛد

ﺮـﺘﻛد ،ﻲﻧاﺮـﻬﺗ ﻖﻳﺎـﻘﺷ ﺮـﺘﻛد ،شروﺮــﭘ ﻼـﻴﻟ ﺮـﺘﻛد**

ﻪـﺘﻧﺎﭘ ﺮـﺘﻛد ،ﻲـﻨﻴﺴﺣ ﺎﻳرﻮـﭘ ،نﺎﻳﺪـﻴﻌﺳ ﻢﻳﺮــﻣ ﺮـﺘﻛد ،نﺎـﻴﺋﺎﺿر آ

ﻦﻔﻠﺗ

: 88787561

ﻲﺒﺳﺎﻤﻬﻃ اوﺮـﻣ ﺮـﺘﻛد

،ﻲﺸﻋﺮﻣ رﻮﻤﻴﺗﺮـﻴﻣا ﺮﺘﻛد ،ﻲﻨﻛ مﺎـﻬﻟا ﺮﺘﻛد ،يﺮﺘﻧﻼﻛ يﺪﻬﻣ ﺮﺘﻛد ،داﮋﻧﺎﺿﺮـﻣﻼﻏ ﻲـﻠﻋ ﺮﺘﻛد ،دار Email: [email protected]

نﺎﻴﻤﻇﺎﻧ ﻲﻠﻋﺮﺘﻛد ،ﻲﺒﻠﻄﻣﺮـﻴﻣ ﺪﻴﻣا ﺮﺘﻛد ﺎﺗ لﻮﺻو ﺦﻳر : 03 / 07 / 1390

ﺣاﺮﺟ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻲ

شور ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎﻫ :

ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗ و ﻲﻳﺎﻨﺷآ

ﺺﻴﺨﻠﺗ و ﻪﻤﺟﺮﺗ :

د ﺮﺘﻛ ﺪﻴﺳ ﻴﻣ سﺎﺒﻋ ـ

ﻚﻟﺎﻣﺮ ﮔ و

*

ـ ﺘﻣ هوﺮ ـ ﻦﻴﻤﺟﺮ

**

ﻘﻣ ـ ﻪﻣﺪ

يﺎﻀﻋا و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ هوﺮﮔ

ﻲﻣرد ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺑﺎﻳ

شور و ﺎـﻫ رﺎـﻜﺑ ار ﻲـﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎـﻫ

ﻪـﻛ ،ﺪـﻧﺮﻴﮔ

ﻪﺑ ًﺎﺻﺎﺼﺘﺧا ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﺘﺴﻳز مﻮﻠﻋ ناﺮﮔرﺎﻣآ و يژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﻠﻴﺳو

هﮋﻳو ﻪﺑ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز

يﺎـﻫ

هﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ]

(RCT) [Randomized Controlled Clinical Trials ﻲﻗﻼﺧا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺮﻈﻧ زا

نﺎﻜﻣا ﻲﻜﺷﺰﭘ و ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺮﻳﺬﭘ

.

حﺮﻃ ﻦﻳا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ

ﺘﻨﻛ يﺎﻫ ـ ﺮ ﻘﻴﻘﺤﺗ رد ،ﻲﻓدﺎﺼﺗ هﺪﺷ ل ـ

تﺎ

ـﻬﻴﺑ و ﻲـﺣاﺮﺟ ـ

ـﻔﺘﺳا درﻮـﻣ ﺮـﺘﻤﻛ ﻲﺷﻮ ـ

راﺮـﻗ هدﺎ

ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﻴﻧآﺮﺑ ﻞﺼﻓ ﻦﻳا رد ـ

ﺤﺒﻣ ﻪﻛ ﻢ ـ ﻪـﻧﺎﻫﺎﮔآ ،رادﺎﻨﻌﻣ ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ يﻮﺠﺘﺴﺟ رد ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻲﻳﺎﻨﺷآ ﺖﻬﺟ رد ار ﻲﺜ رد كرد ﻞـﺑﺎﻗ و

ﻪﻨﻴﻣز ﻘﻴﻘﺤﺗ ـ يژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎ ﻲﻣ

ﻄﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ـ

ﻢﻴﻨﻛ حﺮ .

تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻨﻛ يدرﻮﻣ هوﺮﮔ و هﺪﺸﻧ لﺮﺘ ﻦﻳا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﺚﺤﺒﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هرﺎﺷا درﻮﻣ ﺪﻧا

. شﻼـﺗ ﻦﻴﻨﭼ يزﺎﻏآﺮـﺳ ،ﻲﻳﺎـﻫ

بﺎﻨﺘﺟا ياﺮﺑ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ﻲﻣ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ

ﺪﻨﺷﺎﺑ . ،دﻮﺷ دوﺪﺤﻣ ﻪﻴﺿﺮﻓ دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﺘﻴﻟﺎﻌﻓ ﻦﻴﻨﭼ ﺶﻘﻧ ،ترﻮﺻ ﺮﻫ رد

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﺮﮕﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺎﻫ

. ﻳا ﻒﺸﻛ ﻲﻨﭘ ﻪﻛ ﻦ ﻦﻴﻠﻴﺳ

ﻲﻣ ﻢﻫ نﻮﻨﻛﺎﺗ يرﺎﻤﻴﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ

جﻼـﻋ يﺎﻫ ﻪـﺸﻴﻤﻫ ياﺮـﺑ ار ﺮﻳﺬـﭘﺎﻧ

نﺎﻜﺗ يرﺪﻗ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻛ نﺎﻣرد ﺐﺠﻌﺗ و هﺪﻨﻫد

ار دﻮﺧ تروﺮﺿ ﺮﮕﻳد ،جرد ﻞﺑﺎﻗ و هﺪﺷ نﺎﻴﺑ يﺎﻫرﺎﻣآ و هﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ

ﺪﻧداد ﺖﺳد زا .

ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻨﻴﻣز ﺮﻫ رد يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ يﺎﻫ

ﻧاد زا ﺶ

،ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻋﺎﻗ ﺎﺗ ﺖﺳا ءﺎﻨﺜﺘﺳا .

ـﺸﻴﭘ ﻦـﻳا ـ

ﺖﻓﺮ ﻪـﻛ ﺪـﻨﻘﻴﻗد نﺎـﻨﭼ ﺎـﻫ

ﻴﻴﻐﺗ ـ ﻴﺤﺻ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ تاﺮ ـ

ﺢ ﺘﻬﺑ و حﺮﻃ رد ﺖﻗد ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ و شور ﻦﻳﺮﺗ ـ

ـﻴﺿﻮﺗ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣ و ﻲﻀﺘﻘﻣ يﺮﻴﮔرﺎﻣآ ﻞﻜﺷ ﻦﻳﺮ ـ

و هﺪـﺷ هداد ﺢ

ﻘﻌﻣ ﻦﻴﻧاﻮﻗ زا ﺪﻳﺎﺑ ﺲﭙﺳ ـ

ﻞﺑﺎﻗ و ﻦﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﻪﻛ ﻲﻤﻠﻋ ﻲﻘﻄﻨﻣ و لﻮ ﺒﻗ

ـ ﻧﻮﺷ تﺎﺒﺛا و هدﺮﻛ يوﺮﻴﭘ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ لﻮ ﺪ

.

ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﺕﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

ﻩﺪﺷ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﻱﺍ (Randomized Controlled Clinical Trials) RCT

ﻩﺍﺮﻤﻫ ﻱﺩﺎﻳﺯ ﺕﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻪﻄﻴﺣ ﺭﺩ ﺹﻮﺼﺨﺑ

ﺖﺳﺍ . ﺵﻭﺭ ﺪﻧﺭﺍﺩ ﻥﺮﻗ ﮏﻳ ﺯﺍ ﺶﻴﺑ ﺖﻣﺪﻗ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻱﺎﻫ .

ﻩﺩﺮﮑﻧ ﻱﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﮐ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﺭﺍﺰﺑﺍ ﺭﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﺩﺮﮑﻳﻭﺭ ﻩﻮﺤﻧ ،ﺪﻧﺍ

،ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﺘﺣﺍﺭ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻥﺍ

ﻥﺎﮑﻣﺍ ﹰﻼﻤﻋ ﻪﮐ ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺳﺍ ﻥﺎﻣﺭﺩ ﺯﺍ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ ﻥﺩﺮﮐ ﻡﻭﺮﺤﻣ ﻭ ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻳﺬﭘ

...

ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻥﺎﮑﻣﺍ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﻱﺍ

(RCT) ﻩﺪﺷ ﻦﮑﻤﻣﺎﻧ ﺐﻠﻏﺍ ﻭ ﺩﻭﺪﺤﻣ ﺍﺭ

ﻲﻣ ﺪﻨﮐ . ﺖﻳﺩﻭﺪﺤﻣ ﺭﺩ ﻱﺩﺎﻳﺯ ﺭﺎﺘﺷﻮﻧ ﻪﺘﺷﺭ ﺭﺩRCT

ﺩﺭﺍﺩ ﺩﻮﺟﻭ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻱﺎﻫ .

ﺖﻳﺩﻭﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﺋﺍﺮﺟﺍ

ﻪﺘﺷﺭ ﺭﺩRCT ﺵﻭﺭ ،ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻱﺎﻫ ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ ﻱﺎﻫ

ﺘﻧﺍ ﺨ ﺎﺑ ﺩﺭﺍﺩ ﺩﺮﺑﺭﺎﮐ ﻲ .

(2)

ﻖﻴﻘﺤﺗ رد يﺪﻴﻠﻛ ﻦﻴﻧاﻮﻗ زا ﻲﻜﻳ ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ شور ﻪﺑ

ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺮﺳ ﺖﺸﭘ ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﻜﻨﻳا زا ﺲﭘ ﺎﻬﻨﺗ ﺪﻳﺎﺑ تﺎﻴﺿﺮﻓ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا

،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا زا و ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺶﻳﺎﻣزآ درﻮﻣ بﺎﺘﺷ و لﻮﻘﻌﻣﺎﻧ يﺎﻫرﺎﻛ

ﻊﻤﺟ دﻮﺧ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ هدز هدﺮﻛ يروآ

،ﻢﻳا ﻢﻴـﻨﻛ بﺎﻨﺘﺟا .

ﻬﻣ تﺎﻴﺿﺮﻓ ندروآ دﻮﺟﻮﺑ

ـﺻا سﺎـﺳاﺮﺑ بﻮـﺘﻜﻣ و ﻲﺗﺎﻣﺪـﻘﻣ ﻲﻠﻜﺗوﺮﭘ زا يوﺮﻴﭘ ترﻮﺻ رد ﺎﻬﻧآ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻢ ﻮ

ﻪـﻛ ﻲﻟ ﺐـﺟﻮﻣ

ﻲﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﺖﺒﺜﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﺖﺳا ﻲﺳﺎﺳا ،ﺪﻧﻮﺷ

.

ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ زا

9

،ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻫﺎﺷ لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻪﻴﻠﻋﺮﺑ ﺎﻳ عﺎﻓد رد ﻲﻤﻠﺴﻣ و ﻲﻌﻄﻗ ﻲﻤﻧ

آ ﺪﻧرو .

،دﻮـﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ

ﻦـﻳا 9 ﻞـﻣﺎﻋ ﺎـﺑ

تﺪﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻳ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻣ ﻪﺋارا يﺪﻫاﻮﺷ و ﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ . ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﻛ ﻲﺋﺎﺟ رد

» ﺖﻴﻠﻋ « ،ﺖـﻴﻠﻋ ياﺮﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺎﻣ زا ﻢﻴﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺪﻫاﻮﺷ ﻢﻴﻫد

ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﻖﻴﻤﻋ روﺎﺑ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﻛ يا

ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻞﻣﺎﻋ و هﺪﺷ اﺮﺟا رد ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ﻊـﻳزﻮﺗ هﺪـﻨﻨﻛ

،ﻖﻘﺤﻣ ياﺮﺑ يرﻮﻛ و ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻲﺑﺎﻳزرا ﺺﺨﺷ ،رﺎﻤﻴﺑ

هداد ﻪﻛ يﺮﮔرﺎﻣآ ﻲﺘﺣ و ﺞﻳﺎﺘﻧ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲـﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪـﻳﺰﺠﺗ ار ﺎـﻫ

ﺪـﻨﻛ . ﻪـﺑ

ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻞﻣاﻮﻋ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﺨﺘﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﻨﻨﻛ

ـ ﻴﻫ ﻪﺑ يرﻮﻛ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ بﺎ ـ

ﺖﺴﻴﻧ نﺎﻳﺮﺠﻣ ﺖﻗاﺪﺻ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻇءﻮﺳ دﻮﺟو ﺮﺑ ﻲﻠﻴﻟد ﻪﺟو ﭻ .

ﺘﺳد ﻪﻛ ﻦﻳا ﻞﺜﻣ ﺖﺳرد ـ

ﻣ ﺶﻜ ـ ﻲﺣاﺮﺟ رﺎﻛ زﺎﻴﻧ درﻮ ﻦﻴﻤﻀﺗ

ﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﺷاﺪﻬ ﻲﻣ حاﺮﺟ ﻲﺼﺨﺷ ﺪﺷﺎﺑ

. ﺮﻴﻄﺧ يرﺎﻛ ،ﺖﻴﻠﻋ نداد ﺖﺒﺴﻧ

ﺖﺳا يﺪﺟ و .

حﺮﻃ را لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ ﻪﻠﺌﺴﻣ زا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺬﺧا درﻮﻣ رد ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎﻫ

يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻪـﺑ ﻪـﻧﺎﻌﻃﺎﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا

“ ﻞﻴﻫ درﻮﻓداﺮﺑ ”

ﺎﺑ و هدﺮﻛ دﺎﻨﺘﺳا ﻪﻄﺑار مﺎﻤﺗ ﺖﻗد

يﺎﻫ ﻢﻴﻨﻛ ﺮﻴﺴﻔﺗ و نﺎﻴﺑ ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ .

ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﺘﻨﻛ

ـ ﻲﻓدﺎﺼﺗ هﺪﺷ لﺮ (RCT)

يﻮﻗ ﺒﺘﻌﻣ و ﻦﻳﺮﺗ ـ

ﺒﺛا و ﻒﺸﻛ ﺪﻫﺎﺷ ﻦﻳﺮﺗﺮ ـ

ﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ تﺎ ـ

ﺪﻨﺘﺴﻫ لﻮ .

ـﻨﭼ ﻲﻟو ـ ﻪﭽﻧﺎ

ﻛذ ﻪﻛ ﻲﻠﻳﻻد ﻪﺑ ـ

ﺘﻨﻛ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ نﺎﻜﻣا ﺪﺷ ﺮ ـ

ـﻓ ﻚﻳ حﺮﻃ ﺎﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻓدﺎﺼﺗ هﺪﺷ لﺮ ـ

شور زا ﻪﻴﺿﺮ

ﻲـﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎـﻫ

ﻗ ـ ﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺖﺳا راﺮ ـ

ﺪﻳﺎﺑ دﻮﺷ هدﺎ 9

آ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﻓ داﺮﺑ يﺎﻗ

ـ ﻞﻴﻫ درﻮ (Sir Bradfors Hill) ـﻬﻨﺸﻴﭘ

ـ ﺮـﻈﻧ رد ﺖـﺳا هﺪـﺷ دﺎ

دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .

ﻞﻴﻫ لﻮﺻا

لوا ﻞﺻا : ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ ﻞﺻا ﻦﻳﺮﺘﻬﻣ ﻪﻛ ﻤﻫ ترﺪﻗ دﻮﺷ

ﻫاﺮ ﺖﺳا ﻲ . رﺎﻴـﺴﺑ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ تﺎﺟرد ﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ رد توﺎﻔﺗ ياراد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺮﮔا

هدﺎﺳ ﻲﻣ ﺮﺗ دﺮﻛ هرﺎﺷا ﺖﻴﻠﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ .

ﻲﻫﺎﮔ دﻮﺸﻧ شﻮﻣاﺮﻓ ﻲﻣ هﺎﺒﺘﺷا ﺎﻣ تﺎﻗوا

ﻦـﻜﻤﻣ ﻖـﻴﻘﺤﺗ رد هﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻫاﺮﻤﻫ ﻚﻳ ،ﻢﻴﻨﻛ

دﻮﺷ هﺎﺒﺘﺷا لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ ﻪﻄﺑار ﺎﺑ ،ﺖﺳا .

مود ﻞﺻا :

ﻲﻣ هدﺎﻨﺘﺳا ﺖﻴﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻫاﺮﻤﻫ تﺎﺒﺛ و مواﺪﺗ ﺪﻨﻛ

. رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ و تﺎﻴﻧﺎﺧد لﺎﻤﻌﺘﺳا ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا

ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻦﻴﺑ رد و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻣﺎﻛ يﺎﻫ

لﺎﺳ لﻮﻃ رد و توﺎﻔﺘﻣ ًﻼ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ رﺮﻜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ

. ياﺮـﺑ يدﺎـﻳز ﺖـﻴﻤﻫا ﻞـﻴﻫ

ﺖﺳا ﻞﺋﺎﻗ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻲﺣاﺮﻃ ياراد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻚﻳ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ .

مﻮﺳ ﻞﺻا :

ﺖﺳا ﻲﻫاﺮﻤﻫ ندﻮﺑ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺑ و ﺪﺷﺎﺑ يدﺎﻋﺮﻴﻏ طﺎﺒﺗرا ﺮﮔا ﻏ ﻲﺠﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ دوﺪﺤﻣ ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻫ

وﺮـﺑور لﻮـﻤﻌﻣﺮﻴ

ﻢﻴﺘﺴﻫ . ﺺﻗﺎﻧ صﺎﺧ ﻞﻜﺷ ﺪﻴﻣوﺪﻴﻟﺎﺗ فﺮﺼﻣ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﻪﻛ نادازﻮﻧ ندﻮﺑ ﻪﻘﻠﺨﻟا

(Thalidomide) ﻲﻣ ﺶﻴﭘ رادرﺎﺑ ناردﺎﻣ ﻂﺳﻮﺗ

ﺎﻳ و ﺪﻳآ

زﺪﻳا طﺎﺒﺗرا

يزﻮﭘﺎﻛ ردﺎﻧ رﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫرﻮﻣﻮﺗ و (Haposi)

لﺎﺜﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا زا ﻲﻳﺎﻫ .

مرﺎﻬﭼ ﻞﺻا :

ﺖﺳا رﺬﮔدوز ﻲﮕﺘﺴﺑاو .

اﺮﻫﺎﻈﺗ ﻪﻛ ﻲﺘﻗو لﺎﺳ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ت

ﻲﻣ راﺪﻳﺪﭘ ﺖﻠﻋ زوﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ يﺎﻫ زا و ﺖﺨـﺳ رﺎﻴـﺴﺑ ﺖﻴﻠﻋ جﺎﺘﻨﺘﺳا ،دﻮﺷ

ﻲﻣ ﻦﻴﺑ دور . ﺎﺗﺎﻣﺎﻨﻴﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣﺪﻴﭘا (Minamata)

هدﻮـﺑ هاﺮـﻤﻫ ﻲﺒﺼﻋ تﻻﻼﺘﺧا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﻳا زا ﻲﻘﻃﺎﻨﻣ رد ﺶﻴﭘ ﺪﻨﭼ ﻪﻛ

تﺪﻣ دﻮﺑ هﺪﻣآ ﺶﻴﭘ ﻚﻴﻧﺎﮔرا هﻮﻴﺟ ﻲﻤﺳ ﻪﻟﺎﺑز رﺎﺸﺘﻧا زا ﺲﭘ ﺎﻫ .

ﻢﺠﻨﭘ ﻞﺻا :

ﻲﻣ يﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﮕﻴﺳ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ ًﻼﺜﻣ ،ﺖﺳا ﻲﺘﺴﻳز رادﻮﻤﻧ ﺎﻳ و وراد ﻪﺑ ﺶﻨﻛاو ناﺰﻴﻣ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻲﻫاﺮﻤﻫ ﺮـﻴﻣ و گﺮـﻣ ناﺰـﻴﻣ ،ﺪﻨﺸﻛ

يرﺎﮕﻴﺳﺮﻴﻏ زا يﺮﺘﺸﻴﺑ يرﺎﮕﻴﺳ زا ﻪﺘﺳد نآ و ﺎﻫ

ﻲﻣ ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ،ﺪﻨﺸﻛ

ﺪﻫد .

(3)

ﻢﺸﺷ ﻞﺻا :

ﺖﺴﻳز شﺮﻳﺬﭘ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

. هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻴﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ًﻼﺻا ﺮﮔا دﻮﺸﻧ ﺲﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

. نﺎﺘـﺴﺗوﺮﭘ يارزو داﺪـﻌﺗ ﻪـﻄﺑار ًﻼﺜﻣ

ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻞﻴﻫ ،ﻮﮔﺎﻜﻴﺷ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور ﺖﻴﻌﻤﺟ و ﺪﻨﻠﺗﺎﻜﺳا ﻢﻴﺷﺎﺑ طﺎﺘﺤﻣ ﺖﻴﻠﻋ طﺎﺒﻨﺘﺳا رد ﺪﻳﺎﺑ دراﻮﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

. ﺮـﻫ رد ﻲـﻟو

ﺖﺴﻳز درﻮﻣ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﭼ ﺮﻫ لﺎﺣ ﻲﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﭻﻴﻫ اﺪﺘﺑا رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻃﺎﺒﺗرا ،ﻢﻳزﻮﻣآ ﻪﺘﺷاﺪﻧ

ﺖـﺴﻳز ﺪﻳد زا ﺪﻧا ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ

نﺎﻜﻣا ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘ دﻮﺷ . لﺎﺳ رد 1847 ﺰﻤﻟﻮﻫ لزرو رﻮﻴﻟا رﻮﺴﻓوﺮﭘ (Oliver Wendell Holmes)

زا ﺪـﻌﺑ ﺐـﺗ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻄﺑار ﻪﺑ دراورﺎﻫ رد

داﺪـﻧ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻲﺘﻴﻤﻫا ﺲﻛ ﭻﻴﻫ ،دﺮﻛ هرﺎﺷا نآ زا ﻞﺒﻗ نﺎﻜﺷﺰﭘ ﺖﺳد يﻮﺸﺘﺴﺷ و نﺎﻤﻳاز .

شﺮﻳﺬـﭘ ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ مدﺮـﻣ اﺮـﻳز

ﺖﺴﻳز ﺎﻨﺷ ﻲﻤﻧ ار طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا رد ﻲﺘﺧ ﺪﻧﺪﻳد

. ﺖﺴﻳز ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻨﭼ ﺮﺘﺴﻴﻟو رﻮﺘﺳﺎﭘ رﺎﻛ زا ﺲﭘ و ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ﺖﺴﻴﺑ اﺪـﻴﭘ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

دﺮﻛ . ﻲﻣ ﻪﭼ ﻲﺴﻛ ﺖﺴﻳز ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﺰﻴﻧ ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ﺪﻨﭼ ﺪﻳﺎﺷ ﺪﻧاد

نﺎﺘـﺴﺗوﺮﭘ يرازو و ﻮﮔﺎﻜﻴـﺷ ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰـﻓا طﺎﺒﺗرا ياﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

دﻮﺷ ﻊﻠﻄﻣ ﺪﻨﻠﺗﺎﻜﺳا

!

ﻢﺘﻔﻫ ﻞﺻا :

ﺷ طﺎﺒﺗرا ﻲﻣ ﻞﻴﻫ ،ﺖﺳا ﺪﻫاﻮ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ ﺞـﻳار ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻲﻫاﺮﻤﻫ ﻚﻳ زا ﻲﺷﺎﻧ لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﺪﻳﻮﮔ

ﺖﺴﻳز و ﻲﺗﺎﻴﺣ رﺎﺘﻓر هﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ دﺎﻀﺗ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

. فﺮـﺼﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ و ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا

لﺎﺳ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد نادﺮﻣ رد رﺎﮕﻴﺳ يﺎﻫ

1910 ﺎﺗ 1920 ﺪﻫاﻮـﺷ طﺎـﺒﺗرا ﻒـﺸﻛ ﺎـﺑ ًاﺪـﻌﺑ ﻪﻛ نﺎﻧز نﺎﻴﻣ رد ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و

نﺎﻃﺮﺳ ﻞﻣاﻮﻋ يزﺎﺳاﺪﺟ و ﻲﺴﻔﻨﺗ يرﺎﺠﻣ ﻲﺸﺷﻮﭘ طﺎﺨﻣ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ طﺎـﺒﺗرا ﺮـﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻫاﻮﺷ ﺪﻳﺆﻣ رﺎﮕﻴﺳ دود زا از

ﺖﺳا ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ ﺎﺑ رﺎﮕﻴﺳ .

ﻢﺘﺸﻫ ﻞﺻا :

ﻲﻣ ﻞﻴﻫ طﺎﺒﺗرا ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺪﺳﺮﭘ

ﺸﮔزﺎﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﻫ شراﺰـﮔ دراﻮﻣ ﺎﻳآ ،ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ رازﺎﺑ زا كﻮﻜﺸﻣ يﺎﻫوراد ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ًﻼﺜﻣ ؟ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖ

ﻲـﻣ ﺶﻫﺎﻛ نﺎﺸﻳا رد ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ءﻼﺘﺑا ناﺰﻴﻣ ،ﺪﻨﻨﻛ كﺮﺗ يرﺎﮕﻴﺳ داﺮﻓا ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺎﻳ و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ماﺪﻧا يدازردﺎﻣ ﺺﻘﻧ هﺪﺷ ؟ﺪـﺑﺎﻳ

ﺪﻧراد مﺎﻧ ﺖﺸﮔﺮﺑ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ يﺪﻫاﻮﺷ ﻦﻴﻨﭼ .

ﻢﻬﻧ ﻞﺻا : ﺖﻫﺎﺒﺷ يﻮﺠﺘﺴﺟ ﺖﺳا ﺎﻫ

.

،ﻦﻴﻨﺟ ﺮﺑ ﺪﻴﻣوﺪﻴﻟﺎﺗ ﺮﻀﻣ تاﺮﺛا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

يﺎـﻫوراد ﺪﻳﺎﺷ ﻪﻛ نآ ﻪﺑ ﻪﻴﺒﺷ يﺰﻴﭼ لﻮﺒﻗ ياﺮﺑ ﺎﻣ

هدﺎﻣآ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﺠﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨﭼ ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد ﻲﻣ ﺮﺗ

ﻢﻳﻮﺷ .

زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ 9

،ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻤﻧ لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻪﻴﻠﻋﺮﺑ ﺎﻳ عﺎﻓد رد ﻲﻤﻠﺴﻣ و ﻲﻌﻄﻗ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﻧروآ

. ،دﻮـﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ ﻦـﻳا

9 ـﻣﺎﻋ ﺎـﺑ ﻞ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻳ ﺮﺘﻤﻛ تﺪﺷ ﻲﻣ ﻪﺋارا يﺪﻫاﻮﺷ و ﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ . ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﻛ ﻲﺋﺎﺟ رد

» ﺖﻴﻠﻋ « ،ﺖـﻴﻠﻋ ياﺮﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺎﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﻖﻴﻤﻋ روﺎﺑ زا ﻢﻴﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺪﻫاﻮﺷ ﻢﻴﻫد

ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻞﻣﺎﻋ و هﺪﺷ اﺮﺟا ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﻛ يا رد ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ﻊـﻳزﻮﺗ هﺪـﻨﻨﻛ

ﺮﺑ يرﻮﻛ و ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻲﺑﺎﻳزرا ﺺﺨﺷ ،رﺎﻤﻴﺑ ،ﻖﻘﺤﻣ يا

هداد ﻪﻛ يﺮﮔرﺎﻣآ ﻲﺘﺣ و ﺞﻳﺎﺘﻧ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲـﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪـﻳﺰﺠﺗ ار ﺎـﻫ

ﺪـﻨﻛ . ﻪـﺑ

ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻞﻣاﻮﻋ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﺖﺴﻴﻧ نﺎﻳﺮﺠﻣ ﺖﻗاﺪﺻ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻇءﻮﺳ دﻮﺟو ﺮﺑ ﻲﻠﻴﻟد ﻪﺟو ﭻـﻴﻫ ﻪﺑ يرﻮﻛ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ بﺎـﺨﺘﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﻴﻤﻀﺗ ﻲﺣاﺮﺟ رﺎﻛ زﺎﻴﻧ درﻮـﻣ ﺶﻜـﺘﺳد ﻪﻛ ﻦﻳا ﻞﺜﻣ ﺖﺳرد ﻦ

ﻲﻣ حاﺮﺟ ﻲﺼﺨﺷ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﺪﺷﺎﺑ

. ﺮﻴﻄﺧ يرﺎﻛ ،ﺖﻴﻠﻋ نداد ﺖﺒﺴﻧ

ﺖﺳا يﺪﺟ و .

حﺮﻃ را لﻮﻠﻌﻣ و ﺖﻠﻋ ﻪﻠﺌﺴﻣ زا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺬﺧا درﻮﻣ رد ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻪـﺑ ﻪـﻧﺎﻌﻃﺎﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎﻫ

“ ﻞﻴﻫ درﻮﻓداﺮﺑ ”

ﻪﻄﺑار مﺎﻤﺗ ﺖﻗد ﺎﺑ و هدﺮﻛ دﺎﻨﺘﺳا ﻢﻴﻨﻛ ﺮﻴﺴﻔﺗ و نﺎﻴﺑ ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ

.

حﺮﻃ حﺮﻃ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎﻫ

ﺠﺗ حﺮﻃ ﻚﻳ ـ

ﮔ ﻚﻳ نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺣﺮﻃ ،ﻲﺑﺮ ـ

ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو هوﺮ ﻲﻧﺎـﻣرد يﺪﻴﻬﻤﺗ ﺎﻳ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﺎﻳ دراﻮﻣ زا

ﻗ ـ ﮔ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ ﺎﺑ ،ﺪﻧراد راﺮ ـ

ﻫﺎﺷ هوﺮ ـ ﻪﺒﻨﺟ مﺎﻤﺗ رد ﻪﻛ ﺪ

ﺎـﻣرد ﻪـﻠﺧاﺪﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ ﺎﻫ ،ﺪﻨـﺳﺎﻴﻗ ﻞـﺑﺎﻗ ﻲﻧ

ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .

(4)

ﻲﺳﺎﺳا و ﻦﻴﻟوا ﺖﺳا ﻦﻳا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻚﻳ ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳﺮﺗ

ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻴﻬﻤﺗ ﺎﻳ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻛ

ياﺮﺑ ،ﺪﻨﻛ

هوﺮﮔ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻧﺎﻣرد يﺪﻴﻬﻤﺗ ﺎﻳ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻢﻫ ﺪﻫﺎﺷ يا

) لواﺪﺘﻣ و لﻮﺒﻗ درﻮﻣ ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﺎﻳ ﺎﻤﻧوراد ﺪﻨﻧﺎﻣ (

ﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد ﻪـﺑ ،دﺮـﻴ

ترﺎﺒﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﻖﻘﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﺖﺤﺗ ﻲﻧﺎﻣرد تﻼﺧاﺪﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﮕﻳد .

هوﺮﮔ ياﺮﺑ دراﻮﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﺶﻳﺎﻣزآ ﻲﺳﺎﺳا ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻴﻣود

هوﺮﮔ و ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ مﺎﻈﻧ ﻲﺷور ﻪﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﺺﻴـﺼﺨﺗ ﻞـﺒﻗ زا و ﺪﻨﻣ

ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻊﻤﺟ ﻪﻛ ،ﺪﺷﺎﺑ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ دراﻮﻣ ﻪﻤﻫ رد ،ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ًﻼﻣﺎﻛ هوﺮﮔ ود يروآ

ﻲـﻣ ﻦﻴﻤﻀﺗ ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﻴﻬﻤﺗ ﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣ

ﺪـﻨﻛ .

ﻲﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻖﻘﺤﻣ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ هوﺮﮔ و ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ار دراﻮﻣ دﺮﻴﮔ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ﻪﻛ ضﺮﻓ ﻦﻳا ﺎﺑ ،ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ يا

ﻊﻴﺳو دﺎﻌﺑا رد ﻲﻣ ﻊﻳزﻮﺗ نﺎﺴﻜﻳ ،هﺪﺸﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و هﻮﻘﻟﺎﺑ ﻦﻳﺮﻓآﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ

ﺪﻧﻮﺷ . ﺷ هوﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ درﻮﻣ هوﺮﮔ و ﺪﻫﺎ

ﻲﺷور ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ مﺎﻈﻧ

هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا و ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﺒﻗ زا ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻣوﺰﻠﻣ ﺎﺑ و ﺪﻨﻣ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﺪﻧا

) ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هرﺎﻤـﺷ لﺎﺜﻣ

هﺪﻧوﺮﭘ دﺮﻓ و جوز نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ

( دﻮﺷ مﺎﺠﻧا .

كرد رد ﻪﺑﺮﺠﺗ ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻢﻠﻋ زا ﺎﻣ يرﺎﺟ ﺘﻨﻛ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻪﻛ يا

ـ ﺪـﺷ لﺮ (RCT) ه

ياﺮـﺑ ﻲـﻳﻼﻃ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﻚـﻳ ،ﺪـﺷﺎﺑ

ﺖﺳا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ .

حﺮﻃ ﺖﺴﻴﻧ ﻦﻜﻤﻣ ﺎﻬﻧآ رد دراﻮﻣ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺺﻴﺼﺨﺗ و ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﺪﻧراد ﻖﻠﻌﺗ هوﺮﮔ ﻚﻳ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ )

ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺪﻧور ﺮﺑ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﭼﺮﻫ

دراد لﺮﺘﻨﻛ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تاﺪﻴﻬﻤﺗ (

ﻲﻋﺮﻓ ﻲﺑﺮﺠﺗ حﺮﻃ مﺎﻧ ﻪﺑ (Subexpermental)

هژاو ﻪﺑ ﺖﻛﺎﺷ و زﺮﺘﻟاو ﻪﻛ يا

ﻲـﻣ رﺎـﻛ ﻪﺒـﺷ ﺎـﻳ و ﺪـﻧﺮﺑ

ﻲﺑﺮﺠﺗ (Quasi-Experimental) ﻲﻣ هﺪﻴﻣﺎﻧ،

ﺪﻧﻮﺷ ) هژاو ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﻳرﺎﻋ ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ زا ﻪﻛ يا .(

حﺮﻃ ﻦﻳا ﻲـﻣ ﺎﻫ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ

ﺪﻧﺮﻴﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ ار هوﺮﮔ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ .

ﻧﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ يﺮﻴﮔرﺎﻜﺑ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ عﻮﻨﺗ زا ترﺎﺒﻋ تﻼﻳﺎﻤﺗ سﺎﻴﻗ ،ﻲﻫوﺮﮔ ﻚﻳ حﺮﻃ رد ﺖـﺳا ﻲ

. ﺪـﺟاو نﺎﮔﺪـﻨﻧار ﻪـﻴﻠﻛ

ﻪﺑ ار ﺎﻴﻟاﺮﺘﺳا رد ﺎﻳرﻮﺘﻜﻳو ﺖﻟﺎﻳا رد ﻂﻳاﺮﺷ ياﺮﺑ ﻲﻫوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ مﺎﺠﻧا د

ﺪﻳﺮﻴﮕﺑ ﺮﻈﻧ ر .

ﺪـﻨﺑﺮﻤﻛ زا يرﺎـﺒﺟا هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﻧﺎﻗ لﺎﺣ

ﺪﻴﻨﻛ لﺎﻤﻋا ار ﻲﮔﺪﻨﻧار ﻦﻴﺣ رد ﻲﻨﻤﻳا .

ﻲﺣاﺮﺟ ﺎﻳ گﺮﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻦﻴﺣوﺮﺠﻣ داﺪﻌﺗ ﺮـﻫ رد ار ناﺮﺑﺎﻋ و نﺎﮔﺪﻨﻧار ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ يﺎﻫ

100 راﺰـﻫ

ﺪﻴﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺎﺑ لﺎﻘﺘﻧا و ﻞﻘﻧ درﻮﻣ .

ﻲﻣ هﺎﮕﻧآ ﻲﻣ ،ﺪﻴﻨﻛ ﺖﻳاﺪﻫ ار ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻚﻳ ﺪﻴﻧاﻮﺗ ﻪـﺛدﺎﺣ ﻦﻴﺣوﺮـﺠﻣ داﺪﻌﺗ ﺪﻴﻧاﻮﺗ

ﺖﻟﺎﻳا ﻢﻴﻘﻣ هوﺮﮔ رد

ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻨﺑﺮﻤﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﻴﭘ لﺎﺳ ﻚﻳ رد ار صﺎﺧ ﻲﻨﺳ يﺎﻫ ﺪﻴﻨﻛ ﺺﺨﺸﻣ

. هرود ياﺮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ لﺎﺣ

ﻪﻟﺎﺳ ﻚﻳ ﻲﻣ ،نﻮﻧﺎﻗ ياﺮﺟا زا ﺲﭘ ﺪﻴﻨﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ار ﻦﻴﺣوﺮﺠﻣ داﺪﻌﺗ رد توﺎﻔﺗ ،ﺪﻴﻧاﻮﺗ

. تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﮔا )

ﺖـﺳا ﺶﻫﺎـﻛ ﻚـﻳ ًﻻﺎـﻤﺘﺣا ﻪﻛ (

ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﺑ يزﺎﻴﻧ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ًﺎﺘﻘﻴﻘﺣ ﻢﻫ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﺋﺎﻣزآرﺎﻛ ﺎﻳ يا

ﺖﺷاد ﺪﻴﻫاﻮﺨﻧ ،نﺎﻣز .

ﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ـ

تﺎ

» ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ « ﺠﻧا ﺪﻳﺎﺑ ـ ﻃ ،ﺪﻧﻮﺷ مﺎ ـ

ﺷاد ﺎـﺑ ،حﺮ ـﺘ

ـ ـﺠﻨﺳ ﻦ ـ ـﻴﭘ ﺶ ـ ﺘﻣ و ﻲﭘﺎ ـ ـﻟاﻮ ـ

ـﻗو زا ﻞـﺒﻗ ﻲ ـ

ﺎـﻳ عﻮ

» ﻪﺘﺴﺑاوﺮﻴﻏ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ «

ﺶﺠﻨﺳ و ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺪﻌﺑ يﺎﻫ

دﻮﺷ . لﺎﺳ رﺎﻣآ ﺪﻴﻨﻛ ضﺮﻓ ،ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻨﺑﺮﻤﻛ لﺎﺜﻣ رد رد دﺮﻓ يﺎﻫ

ﻪﻫد هدﺮﻛ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ار ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻨﺑﺮﻤﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻞﺒﻗ ﻦﻴﺣوﺮﺠﻣ داﺪﻌﺗ و ﺪﻳا

ﻪﻘﺒﻃ ،ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺤﻣ و يﺪﻨﺑ

هدﻮـﺑ نﺎﺴﻜﻳ ،هﺪﺷ ﻪﺒﺳ ﺪـﻧا

.

ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﮔا لﺎﺳ ﻦﻴﺣوﺮﺠﻣ رﺎﻣآ درﻮﻣ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ يا

زا ﺪﻌﺑ ﻪﻫد دﺮﻓ يﺎﻫ نﻮﻧﺎﻗ ياﺮﺟا

مﺎﺠﻧا ،ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻨﺑﺮﻤﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻫﺎـﻛ و ﺪـﻴﻫد

ﻪﺠﻴﺘﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻧﺎﻣ ﺖﺑﺎﺛ ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ و ﺐﻴﺳآ ناﺰﻴﻣ درﻮﻣ رد ﺎﻤﺷ يﺮﻴﮔ

گﺮﻣ زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ و ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻨﺑﺮﻤﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار و ﺮـﻴﻣ و

ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ًاﺪﻳﺪﺷ ،تﺎﻓدﺎﺼﺗ دﻮﺷ

.

تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮﮔا

» ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ « ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ار ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﺗ ﺪﻴﻨﻛ ﻲﻌﺳ ،ﺪﻴﻫد

2 درﻮﻣ و ﻞﺒﻗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 2

ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ درﻮﻣ

ﺪﻴﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳد رد ﺪﻌﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ .

ﻢﻫ ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد ﻲﺑﺎﻳزرا ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ

ﺎـﻣرد ﺎـﺑ نﺎﻣز رد ﺖـﻟﺎﺧد ﺎـﻳ ن

» ﻪﺘﺴﺑاوﺮﻴﻏ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ «

يﻮﻗ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ،ﺪﻧراد راﺮﻗ نآ سﺎﺳاﺮﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ار ﺮﺗ

ﺪﻨﻛ .

ﺮﮔا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

» ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ « هﺪﻨﻨﻛﺪﻋﺎﻘﺘﻣ ﺪﻫاﻮﺷ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﮔا ﻲﺘﺣ ،ﺪﻴﺷﺎﺑ طﺎﺘﺤﻣ ﻲﻠﻴﺧ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﻴﺑ رد ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻫﺪﻧ نﺎﺸﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ زا يا

ﻴﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﺪ

. ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻳﺎﺳ )

ﻞﻳﺪﻌﺗ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﺎﻳ ﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ هﺎﺒﺘﺷا هﺪﻨﻨﻛ

( ﻲﻣ ﻢﻫ ﻢـﻫ و لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻞـﻤﻋ نﺎـﻣز

ﺪﻨﻨﻛ . ﺮـﺑ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﺛا ﻲﮔﺪﻨﻧار هﻮﺤﻧ رد ﻦﻳﺰﻨﺑ ﺖﻤﻴﻗ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ

ﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا رد ﻲﻌﺳ ﺲﭘ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﻴﺛﺄﺗ تﺎﻓدﺎﺼﺗ ناﺰﻴﻣ ﺖـﻬﺟ ،نرﺎـﻘﺗ ﺮـﻈﻧ زا ﻪﭼ و ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻪﭼ ،ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﻒﻋﺎﻀﻣ تﺎﻘﻴ

ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﻲﻫوﺮﮔ ﺪﻨﭼ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .

لدﺎﻌﻣ ﻲﻣ يزﺎﺳ ﻞﻳﺪﻌﺗ و ﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ هﺎﺒﺘﺷا تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﺢﻴﺿﻮﺗ رد ﺪﻧاﻮﺗ

ﻂﺒﺗﺮـﻣﺮﻴﻏ ﻞـﻣاﻮﻋ هﺪـﻨﻨﻛ

ﻚﻤﻛ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ .

حﺮﻃ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ تاﺪﻴﻬﻤﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ﻖﻘﺤﻣ ﺶﻘﻧ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺺﻴﺼﺨﺗ زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ حﺮﻃ هﺪﺸﻧ ﻞﻴﻜﺸﺗ

هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﺎﻳ ﻲﺑﺮﺠﺗﺮﻴﻏ يﺎﻫ يا

ﻴﻣﺎﻧ ـ ﻲﻣ هﺪ ﮔا ﻲﺘﺣ ،ﺪﻧﻮﺷ ـ

ﻤﻴﺑ هوﺮﮔ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ود ﺮ ـ

ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎ ﻲﻫوﺮﮔ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ

(Cohort) تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ،

(5)

ﻣ ـ ﻛا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و هﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ يدرﻮ ـ

ﻲﻣ ﻚﻳژﻮﻟﻮ دﻮﺷ

.

ﻮـﻣ هرﺎـﺑود ،يدرﻮﻣ تﺎﺷراﺰﮔ و هﺪﺸﻧ لﺮﺘﻨﻛ يدرﻮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ در

راﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ

ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺨﻧ .

ﺶﻴﭘ حﺮﻃ تﺎﻴﺋﺰﺟ حﺮﺷ زا ﺐـﻟﺎﻄﻣ ﻲـﺣاﺮﻃ مﺎـﮕﻨﻫ ﺎـﻬﻧآ ندﺮﭙـﺳ ﺮﻃﺎـﺨﺑ ﻪـﻛ ،ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ زا يداﺪـﻌﺗ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ،هﮋﻳو يﺎﻫ

شور ﻢﻳراد ،ﺖﺳا ﺖﻤﻴﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﻲﺳﺎﻨﺷ .

مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻴﻟوا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فﺪﻫ

هﺪﺷ نآ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا يا ﻢﻳا

. رﻮـﻣا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻲﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ﺎﻳآ

ﻒﻴﺻﻮﺗ ار ﻲﻣ

ﻢﻴﻨﻛ ) ﻲﺤﻳﺮﺸﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دﻮﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ (

ﻲـﻣ ﺪـﻳﺪﭘ ار يرﺎـﻤﻴﺑ ﻚـﻳ ﺎﺑ هﮋﻳو ﻞﻣاﻮﻋ طﺎﺒﺗرا درﻮﻣ رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺎﻳ ﻢـﻳروآ

) ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﺑ دﻮﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ .(

ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﻧﺎﻣز ار ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻣ رد ﻲﻤﻛ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻛ ﻢﻴﻫد

ﻮ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣاﻮﻋ در ﻢـﻳراد نآ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﻴﺳ ﺎﻳ يرﺎﻤﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﺎﻄﻣ ﻪﻳﺎﭘ تﺎﻋﻼﻃا ﻲﺤﻳﺮﺸﺗ تﺎﻌﻟ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﺎﻣ ياﺮﺑ ار نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻂﻳاﺮﺷ و يرﺎﻤﻴﺑ درﻮﻣ رد يا

ﻖﻠﺧ رد ار ﺎﻣ و ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻴﺿﺮﻓ

ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻫ

ﻞﻣاﻮﻋ هرﺎﺑرد ﺐﺒﺳ

ﻲﻣ يرﺎﻳ ﻞﻤﺘﺤﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺪﻨﻫد

.

ﺿﻮﻣ ﻦﻴﻣود ـ

ﻣ عﻮ ـ ﺖﻬﺟ ،ﺚﺤﺑ درﻮ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ حﺮﻃ يﺮﻴﮔ

ﻘﻟﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ـ

ـﻴﺘﻧ و هﻮ ـ درﻮـﻣ ﻪﺠ

ﺖـﺳا ﺮـﻈﻧ .

ﺎـﻳآ

ﻄﻘﻣ ﻚﻳ رد ار داﺮﻓا زا ﻲﻫوﺮﮔ ـ

ﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﻧﺎﻣز ﻊ ـ

ﻪﺘﻓﺮ درﻮﻣ رد ار ءﺰﺟ ﻪﺑ ءﺰﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻳآ و ﻢﻳا ﺐﺒـﺳ

ـﻨﺷ ـ دﺮـﮔ نآ ﻞـﻣاﻮﻋ و ﻲﺳﺎ

هدروآ ﻓا ﻦﻳا ﺎﻳآ و ،ﻢﻳا ـ

ﻫ رﻮﻃ ﻪﺑ ار داﺮ ـ

ﻢ هدﺮﻛ ﺐﻴﻘﻌﺗ ،يرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ و نﺎﻣز لﻮﻃ رد ،نﺎﻣز زا ﻲـﻫوﺮﮔ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﻦﻳا ﺎﻳ ؟ﻢﻳا

ﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا ـ

،ﺪﻧراﺪﻧ ار فﺪﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ يداﺮﻓا زا مود هوﺮﮔ ﺰﻴﻧ و ﺮﻈﻧ درﻮ

ﻊﻤﺟ هدﺮﻛ يروآ

ـﻋﻼﻃا و ﻢـﻳا ـ

ﺖﻤـﺳ ﻪـﺑ ار تﺎ

هدﺮﻛ لﺎﺒﻧد ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺑ ﺖﺸﮔﺮﺑ ﻖﻄﻨﻣ ﺎﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ

ﻢﻳا . ﺐﺒﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﻳآ ،ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﻲﻧﺎـﻣز ﻊـﻄﻘﻣ نﺎـﻤﻫ رد ار ود ﺮـﻫ يرﺎـﻤﻴﺑ و ﻲﺳﺎﻨﺷ

هدﺮﻛ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ؟ﻢﻳا

) ﺎﻄﻣ ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ ﻪﻌﻟ .(

ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺣاو ،دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ يﺮﮕﻳد عﻮﺿﻮﻣ .

ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻳآ ﺺﺧﺎﺷ و ﺎﻫ

رد ،داﺮـﻓا درﻮـﻣ رد ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ

هوﺮﮔ ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ )

هداﻮﻧﺎﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ (

هوﺮﮔ و گرﺰﺑ يﺎﻫ )

رﻮﺸﻛ ﺪﻨﻧﺎﻣ (

ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﺣاﺮﺟ و ﻲﻜﺷﺰﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا رد ؟ﻢﻳا

ﺪـﺣاو دﺮـﻓ

ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ .

ﮔ

(Cohort)

هوﺮ

ﻦﻴﺗﻻ ﻪﻤﻠﻛ Cohort

هژاو ﻚﻳ ﮔ ﻪﺑ و دﻮﺑ ﻲﻣور ﻲﻣﺎﻈﻧ ـ

نازﺎﺑﺮﺳ زا ﻲﻫوﺮ ﻠﻌﺘﻣ

ـ هدر ﻪـﺑ ﻖ

زﺎـﺑ صﺎـﺧ يا

ﻲـﻣ ددﺮـﮔ .

هوﺮـﮔ ﻦـﻳا

ﻲﻣ ﺖﺴﻧاﻮﺗ 100 ﺎﺗ 500 ﻈﻧ هدﺎﻴﭘ زﺎﺑﺮﺳ ـ

،مﺎ 500 ﻈﻧ هراﻮﺳ ـ ﻦﻳا ﺪﻨﻧﺎﻣ و مﺎ

ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷادﺮﺑ رد ار ﺎـﻫ .

ـﻴﻟوا ـ ـﺘﻤﻬﻣ و ﻦ ـ

ﻦﻳﺮ زا هدﺎﻔﺘـﺳا

Cohort ﻴﻘﺤﺗ رد ـ ﻴﻣﺪﻴﭘا و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻖ ـ

يژﻮﻟﻮ ﻓا داﺪﻌﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ـ

يداﺮ ) ﻢﻟﺎﺳ ﺎﻳ رﺎﻤﻴﺑ داﺮﻓا (

ﻲﻣ ﻲﮔﮋﻳو رد ﻪﻛ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪـﺑ ﻪـﻛ كﺮﺘـﺸﻣ يﺎﻫ

ﺌﺳ ـ ﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ لاﻮ ـ

ﻲﻣ طﻮﺑﺮ ﺪﻨﻤﻴﻬﺳ ،ﺪﻧﻮﺷ .

ﻓا ﻦﻳا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ـ

داﺮ 500 ﻦﺳ رد ﺮﻔﻧ 20

ﺎﺗ 49 ﺪﻨﺷﺎﺑ لﺎﺳ ﺖﺸﭘ زوﺮﺑ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﻪﻛ

ﺠﺗ ار درد ـ هدﺮﻛ ﻪﺑﺮ ﻟﺎﺑ ﺮﻈﻧ زا و ﺪﻧا ﻨﻴ

ـ ﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﻣﻼﻋ ﭻﻴﻫ ﻲ ـ

هﺪ ﺪﻧراﺪﻧ ﻲﺒﺼﻋ لﻼﺘﺧا زا يا .

ـﮔ ﺎﻳ ﻪﺘﺳد ـ

Cohort هوﺮ ﻲـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ

ﻞﻣﺎﺷ 10 ﻫ ـ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ دﺮﻓ راﺰ 50

ﺎﺗ 79 ﻴﻌﻣ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻟﺎﺳ ـ

ـﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ زا جرﺎﺧ و ﻲﻌﻄﻗ يﺎﻫرﺎ ـ

ـﻋ ضراﻮ ـ ،ﻲـﻄﻴﺤﻣ قوﺮ

ﻨﺘﺴﻫ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو ـ

ﺪ . ﻢﻫ هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻴﻨﭼ

ـ ﻲﻣ ﻦ ﺗ ﺪﻧاﻮ ﻞﻣﺎﺷ 25 ﻔﻧ ـ ﻔﻫ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺮ ـ

هﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺪﺒﻛ ﺪﻧﻮﻴﭘ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘ ﻦـﺳ و ﺪﻧا

نﺎـﺷ

ﻦﻴﺑ 13 ﺎﺗ 60 ﺖﺳا هﺎﻣ .

ﺮﻈﻧ درﻮﻣ رﻮﻧﺎﻣ ﺎﻳ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﻬﻨﺗ تﺎﻗوا ﻲﺧﺮﺑ هوﺮﮔ ﻚﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

(Cohort) ﺖﺳا نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ،

. ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا ياﺮﺑ ًﻼﺜﻣ ﻪﻛ

ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﻲﻄﻴﺤﻣ قوﺮﻋ ضراﻮﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻴﻫاﻮﺨﺑ ﺪﻳﺎﺷ ،ﺪﻧا

ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﻪﻛ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺖﻴﻌﻤﺟ رد ضراﻮﻋ زا داﺪﻌﺗ ﻪﭼ ﻪﻛ ﻢﻴﻧاﺪﺑ ﻢ

ﻪﻘﺒﻃ ﻦﺳ ﻖﻳﺮﻃ زا لﺎﺳ ﺞﻨﭘ لﻮﻃ رد و ﺪﻧراد ار ﻼﺘﺑا لﺎﺳ ﺞﻨﭘ زا ﺶﻴﺑ هﺪﺷ يﺪﻨﺑ

ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ،ﺪﻧا ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺎﻳ ؟دراﺬﮔ

ﺮـﺑ

ﻪﺑ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻳﺪﺟ يوراد ﻚﻳ يور ﻴﺤﻣ قوﺮﻋ ضراﻮﻋ زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺎﻳ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﻴﺧﺄﺗ

ﺪـﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا رازﺎﺑ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻄ .

ﻚـﻳ

ﻲـﻄﻴﺤﻣ قوﺮﻋ تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻪﻛ داﺮﻓا زا ﻲﻫوﺮﮔ رد ار ﻲﺿراﻮﻋ ﻦﻴﻨﭼ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ناﺰﻴﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا وراد زا و ﺪﻨﺘـﺴﻫ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﺪﻨﻨﻛ .

ﻣا ﻦﻳا هوﺮﮔ ﺮﻫ ياﺮﺑ ـ

ﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﺮ ـ

ﺘﺑا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖ ـ

ﻴﮕﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ اﺪ ـ

ﻴﺘﻧ ﻪﻛ ﻢﻳﺮ ـ

ﻣ ﻪﺠ ـ ﺮﻈﻧ درﻮ ﺪـﻫاﻮﺧ يﺰـﻴﭼ ﻪﭼ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻳ

ﻴﺘﻧ ثداﻮﺣ ؟دﻮﺑ ـ

ﺴﻛ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ،ﻪﺠ ـ

ﻴﻣ ﺮ ـ ناﺰ ﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ ـ

ﮔ تﺎ ـ ﻲﻣ ﻲﻫوﺮ ﺪﻧﻮـﺷ )

يرﺎـﻤﻴﺑ زوﺮـﺑ ﺪـﻨﻧﺎﻣ .(

رد

ﻣ ـ ﻴﭘ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ درﻮ ـ

هﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺪﺒﻛ ﺪﻧﻮ ﺪـﺷﺎﺑ گﺮﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺎﻳ ﻪﺘﺴﺑاو بﺮﻴﻐﺘﻣ ،ﺪﻧا

. ياﺮـﺑ

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚـﻳ

ﮔ ـ زا يرﺎﻋ ﻲﮔﺪﻧز نﺎﻣز تﺪﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻳ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ،ﺎﻣﻮﻛرﺎﺳﻮﺌﺘﺳا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﻫوﺮ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ

. رد

ﻔﻋ ،ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ و ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﺪﻧراد يراردا ﺮﺘﺗﺎﻛ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻧز زا ﻲﻫوﺮﮔ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ـ

ﻞـﻤﻋ زا ﺲـﭘ نارود رد ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻧﻮ

(6)

ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺣاﺮﺟ .

ﻴﻨﺑ ﻲﮔﮋﻳو ـ

ﮔ يدﺎ ـ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا هوﺮ ﺿﻮﻣ

ـ ﻴﻘﺤﺗ تﺎﻋﻮ ـ

هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻢﻴﺳﺮﺗ ﺢﻳﺮﺻ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺎﺑ ﻖ ﻦـﻳا زا ﺶﻴـﭘ ،ﺪﻧا

ﻴﺘﻧ ﻪﻛ ـ ﻣ ﻪﺠ ـ ﺪﻧﻮﺷ هداد نﺎﺸﻧ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ نﺎﻴﻣ رد هﺪﺷ مﻼﻋا ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ و ﺮﻈﻧ درﻮ .

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ تﺎﻗوا ﻲﺧﺮﺑ 2

ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﮔ ـ ﻢﻫ ﺎﺑ ار هوﺮ ﻤﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

ـ ﻪﺑ و هدﻮ ﻫ رﻮﻃ ـ ﻢ ﻴﮕﻴﭘ ار ﺎﻬﻧآ نﺎﻣز ـ

ﻢﻴﻨﻛ يﺮ . دراد نﺎـﻜﻣا ًﻼﺜﻣ

ﻪﻛ 20 ﻪﺘﺴﻫ ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ رد ﻪﻛ ار دﺮﻣ راﺰﻫ لﺎﺳ زا يا

1971 ،ﺪﻨﺘـﺴﻫ دﻮـﺧ ﻪـﻓﺮﺣ زا ﻲـﺷﺎﻧ تﺎﻌـﺸﻌﺸﺗ ضﺮﻌﻣ رد و هدﻮﻤﻧ رﺎﻛ ﻪﺑ عوﺮﺷ

ﻤﺟ ـ ﺮﻈﻧ زا ار ﺎﻬﻧآ و ﻢﻴﻨﻛ ﻊ نﺎﻃﺮﺳ ﻲﻠﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﺶﻴﭘ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ ﻴﺑ

لﺎﺳ ﺎﺗ هﺪﺷ ﻲﻨ 1955

ﻢﻴﻨﻛ يﺮﻴﮕﻴﭘ .

ﻦﻴـﻋ رد

ﻲـﻣ لﺎـﺣ ناﻮـﺗ

20

ﻫ ـ ﻊﻳﺎﻨﺻ رد ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺮﻳز ار ﺮﮕﻳد دﺮﻣ راﺰ ﻲﻣ رﺎﻛ ﺖﺳا يژﺮﻧا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻪﻛ يﺮﮕﻳد

ﺪـﻟﻮﻣ يوﺮـﻴﻧ ﺎـﺑ تﺎـﻬﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ رد و ﺪﻨﻨﻛ

ﻪﺘﺴﻫ يژﺮﻧا هزاﺪﻧا ﺢﻄﺳ درﻮﻣ رد ﺰﺟ يا

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺑﺎﺸﻣ ،رﺎﻛ ﻞﺤﻣ رد ﻊﺸﻌﺸﺗ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ .

ﻪﺘﺳد ﻦﻳا مود

20 رد ﻪـﻛ ار دﺮـﻣ راﺰﻫ 1971

ﮔ ـ هﺪﺷ يروآدﺮ ﺎﺗ ﺰﻴﻧ ،ﺪﻧا

1995 ﻲﻣ يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻢﻴﻨﻛ

. ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ حﺮﻃ ﻚﻳ ﻦﻳا اﺮﭼ ﻪﻛ ﺪﻴﻨﻛ ﻪﺟﻮﺗ .

،ﻖﻘﺤﻣ رد ﻪـﻛ ﻦـﻳا ياﺮﺑ ار نادﺮﻣ

ﻌﻣ ـ رﺎﻛ ﺮﮕﻳد عﻮﻧ ﺎﻳ و ﻊﻳﺎﻨﺻ زا عﻮﻧ ﻚﻳ رد ﻪﻛ ﻦﻳا ﺎﻳ و ،ﻪﻧ ﺎﻳ ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ راﺮﻗ ﻊﺸﻌﺸﺗ ضﺮ ﺖﺳا هدﺮﻜﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﺪﻨﻨﻛ

. ﺷ نادﺮـﻣ رﺎـﻛ ًﺎـﺼﺨ

ﺘﻧا ار دﻮﺧ ـ هدﺮﻛ بﺎﺨ

ﺪﻧا . ﻲﻣ ار ﻦﻳا ،ترﻮﺻ ﺮﻫ رد ﻪﻛ دﺮﻛ ﺖﺑﺎﺛ ﺪﻳﺎﺑ و ناﻮﺗ

2 ﻪﻛ ار هوﺮﮔ ياﺮـﺑ ،ﺖﺳا هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا نارﺎﻤﻴﺑ دﻮﺧ ﻂﺳﻮﺗ

ﻦﻴﺑ ار ﺪﻳﺪﺟ نﺎﻃﺮﺳ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ناﺰﻴﻣ و هدﻮﻤﻧ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﻪﻛ ﻦﻳا 2

ﺪﻨﺘﺴﻫ سﺎﻴﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻓﺎﻛ رﺪﻗ ﻪﺑ ،ﻢﻴﻨﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ .

ﺎﻣ

2 ﻨﭼ ﺎﻳ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪ ﻢﻳراد ﻲﻫوﺮﮔ يا

. ﻦﻳا ﻪﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ نﺎﻳﺎﺷ 40

ﻢﻋا ،ﺮﻔﻧ راﺰﻫ زا

20 ﺪﻧدﻮﺑ ﻊﺸﻌﺸﺗ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻛ يﺮﻔﻧ راﺰﻫ

و 20 ﺪﻧدﻮﺒﻧ نآ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻛ يﺮﻔﻧ راﺰﻫ .

ﺪﻧﺪﺷ يروآدﺮﮔ ﻪﺘﺳد ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز رد )

1971 ( ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻗﺎﻓ ، )

نﺎﻃﺮﺳ ( ﺪﻧدﻮﺑ .

رد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ Cohort

ﻀﻌﺑ ـ ﻗوا ﻲ ـ ﺎ ت ﻣ ﻲﻧﻻﻮﻃ يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ـ

ﻣ رد نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ و تﺪ ـ

ﻲﺗﺎﺒـﺳﺎﺤﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ درﻮ

ﺖﺳا يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻲﻃ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ داﺮﻓا زا ﻲﻜﻳ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد زا ﺎﻬﻧآ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ و ﺪﻧراد .

تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺞﻳار رﺎﻜﻫار Cohort

ﺘﻧا و ﺮﺒﺻ ﺐﻳﺎﻌﻣ ﻪﻛ ـ

ﻦﻳﺪﻨﭼ رﺎﻈ رد ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ياﺮﺑ ار ﻪﻟﺎﺳ

هوﺮﮔ ﻲﻳﺎﻫ ﻴﻌﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ـ

ﻊﻤﺟ ﺎﻫرﺎ

،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ يروآ

لﺎﺒﻧد ﻪﺑ

ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ،دروآ Cohort

ﻢﻴﻫد مﺎﺠﻧا ﻲﺨﻳرﺎﺗ .

ﻲﻘﻘﺤﻣ ـﮔ نﺎﻴﻣ رد نﺎﻃﺮﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﺣ رد ﻪﻛ ـ

هوﺮ

ـﻤﺟ نادﺮﮔرﺎـﻛ يﺎـﻫ ـ

ﻊ رد هﺪـﺷ يروآ 1971

ﻪـﻧﺎﺧرﺎﻛ رد

و ﻲﻟﻮـﻤﻌﻣ يﺎـﻫ

ﺧرﺎﻛ ـ ﻪﻧﺎ ﻪﺘﺴﻫ يﺎﻫ ﻲﻣ ،ﺖﺳا يا

ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ رد ار شرﺎﻛ 1986

ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ عوﺮﺷ .

ﻴﮕﻴﭘ ـ هداد يﺮ ﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ ـ ﻤﺳ ﻪﺑ نﺎ ـ ـﻠﺟ ﺖ ـ لﺎـﺳ زا ﻮ

1971 لﺎﺳ ﺎﺗ 1995 ﻲﻣ ﺷﺎﺑ ـ

،ﺪ ﻘﺤﻣ ﺎﻣا ـ ﻣز ﺮﻈﻧ زا ﻖ ـ

ﻲﻧﺎ 15 زا لﺎﺳ 25 ـﻘﻋ ﻪﺑ لﺎﺳ ـ

شور زا ﻲـﺸﺨﺑ ،ﺖـﺳا ﻪﺘـﺸﮔزﺎﺑ ﺐ

و ﻲﺨﻳرﺎـﺗ

ﻲﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﺸﺨﺑ ﺪﺷﺎﺑ

.

رد ار رﺎﻛ ﻦﻳا ﻖﻘﺤﻣ ﺮﮔا 1995

ﻲﻟو ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ عوﺮﺷ زا ار ناﺮﮔرﺎﻛ

1971 ﺎﺗ 1995 ﻲﺨﻳرﺎـﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ هژوﺮﭘ ،ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ يﺮﻴﮕﻴﭘ

Cohort ﺖﺳا . ﻲﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻪﺑ ﺮﮔا ﻲﺘﺣ ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻚﻳ ﻪﻛ ،ﻢﻴﻨﻛ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚـﻳ ﺞـﻳار نﺎـﮔژاو رد ،ﺪـﺷﺎﺑ هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﻲﺨﻳرﺎﺗ رﻮﻃ

هﺪﻨﻳآ هداد يﺮﻴﮕﻴﭘ اﺮﻳز ،ﺖﺳا ﺮﮕﻧ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻮﻠﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣز ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ

. ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ تﺎ

ﻲﻫوﺮﮔ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻢﻫ ﻲﺣاﺮﻃ ار ﺎﻬﻧآ نﺎﻣﺰﻤﻫ رﻮﻃ

هدﻮﻤﻧ هداد ﺰﻴﻧ ،ﻢﻳا ﻲﻣ ﺐﻴﻘﻌﺗ هﺪﻨﻳآ ﻪﺑ لﺎﺣ نﺎﻣز زا ﺎﻣا ،ﻮﻠﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣز ﺮﻈﻧ زا ار ﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ . ﺷ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺎﻬﻧآ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ،يدادراﺮـﻗ ﻞﻜ

» هﺪﻨﻳآ ﺮﮕﻧ « ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﺪﻧﻮﺷ . ﻆﻔﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻳا ﺎﻣا

» هﺪﻨﻳآ ﺮﮕﻧ « ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﻟﺎﻄﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ

Cohort تﺎﻌ ﺞﻴﮔ و ﻢﻬﺒﻣ ﺖـﺳا هﺪﻨﻨﻛ

.

ﺺﺨﺸﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ،هﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﻓدﺎﺼﺗ هﺪﻨﻨﻛ

. ﻲﻳﺎـﻣزآرﺎﻛ هراﻮـﻤﻫ ،هﺪـﺷ لﺮـﺘﻨﻛ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ يﺎـﻫ

هﺪﻨﻳآ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﮕﻧ .

يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

(Case – Referent Studies)

يدرﻮﻣ ـ ﺪﻫﺎﺷ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻳ

(Case Control Studies)

تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺘﻤﻣ

ـ ﻫﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻳ يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زﺎ ـ

ﻤﻋ ﻪﻛ يدرﻮﻣ ـ ﺪ ـ

ﻴﻣﺎﻧ ﻲﻣﺎﺳا ﻦﻳا ﻪﺑ ًﺎﻣﻮ ـ

ﻲﻣ هﺪ ﺳا ﻦﻳا ﺪﻧﻮﺷ ـ

ﻪـﻛ ﺖ

2 ﻣ هوﺮﮔ و هﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ ـ

ﻓا و ﺎﻫدرﻮ ـ

ﺟرا هوﺮﮔ زا يداﺮ ـ

ﻲﻋﺎ ) ﺪﻫﺎﺷ ( ـﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ ﺎﻳ رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ـ

ﻪـﻛ ﺮـﻈﻧ درﻮ

ﻣ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ـ

،ﺖﺳا يرﺎﻤﻴﺑ زوﺮﺑ دراﻮ

ﺳﺎﻨﺷ ﻲﻣ ﻲﻳﺎ ﺪﻧﻮﺷ . ﺨﺸﻣ ـ ﻋﻼﻃا ًﺎﺼ ـ ﻣ رد ﻲﺗﺎ ـ نﺎـﻣز نﺎـﻤﻫ رد يﺮـﻴﮔراﺮﻗ ضﺮـﻌﻣ رد و ﺞﻳﺎﺘﻧ درﻮ

ﻲﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻳروآ

. ﭙﺳ ـ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺲ ﻛ ﺮﻫ رد ﻪﻛ ،ﺪﻴﻨﻛ

ـ ﮔ زا ماﺪ ـ هوﺮ ﻤﻴﺑ هﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ يﺎﻫ ـ

رد ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ضﺮﻌﻣ رد ،نارﺎ

؟ﺖﺳا هداد خر يداﺪﻌﺗ ﻪﭼ

ًﻼﺜﻣ هوﺮﮔ ﻚﻳ نﺎﻴﻣ رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺎﻤﻴﺑ زا

نﺎﺘﺳر هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لﺎﻔﻃا يﺎﻫ 400

ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺟو ﻞـﺳﻮﻠﻴﻣﻮﮕﻨﻨﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ دازﻮﻧ

ﺎﺑ ار ﺎﻬﻧآ و ﺪﻨﺷﺎﺑ 400

ﺪﻨﻜﭼﻮﻛ رﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ مود ﻊﺟﺮﻣ هوﺮﮔ زا ﺮﮕﻳد ﺮﻔﻧ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ و

ﻚﻳ ﻪﺑ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ ،ﺪﻴﻨﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﺳ ﻢﻫ

ﺐﻴﺳآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻛ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ،ﺖﺳا يﺪﺟ يﺎﻫ

.

(7)

ﻒﻠﻋ ﻢﺳ ضﺮﻌﻣ رد ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺎﻤﺷ هژوﺮﭘ لاﻮﺌﺳ ﺖﻓﺮـﺸﻴﭘ ﺎـﺑ يرادرﺎـﺑ نارود رد ناردﺎﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﻛ

ﻞـﺳﻮﻠﻴﻣﻮﮕﻨﻨﻣ

نﺎﻛدﻮﻛ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ ناردﺎﻣ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ دراد ﻲﻃﺎﺒﺗرا رد هوﺮـﮔ ﺮـﻫ يﺮـﻴﮔراﺮﻗ ضﺮﻌﻣ رد ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﺪﻴﻨﻛ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﺗ ﺪﻴﻨﻛ ﺖﺒﺤﺻ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ناﺰﻴﻣ ﻪﭼ ﻪﺑ يرادرﺎﺑ لﻮﻃ .

ﺮﻓ ﻪﻛ ﺪﻴﻨﻛ ض 32

ﻲﻣ شراﺰﮔ ،ﺪﻧراد ﻞﺳﻮﻠﻴﻣﻮﮕﻨﻨﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻛدﻮﻛ ناردﺎﻣ زا ﺪﺻرد ﺪـﻨﻫد

ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ مﻮﻤﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﻛ ﺎﻬﻨﺗ و ﺪﻧا

8 شراﺰـﮔ ار يﺰـﻴﭼ ﻦﻴـﻨﭼ ،ﺪـﻧراد دﺪـﻌﺘﻣ تﺎﻌﻳﺎـﺿ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻛدﻮﻛ ناردﺎﻣ زا ﺪﺻرد

ﻲﻣ ﺪﻨﻫد . ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻳﺎﺑ ﻠﻴﻣﻮﮕﻨﻨﻣ نﺎﺸﻧاﺪﻧزﺮﻓ ﻪﻛ ﻲﻧاردﺎﻣ ﻪﻛ ﺪﻴﻨﻛ يﺮﻴﮔ

ﻞﺳﻮ ﺪﻧراد 4 ضﺮـﻌﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻞﻤﺘﺤﻣ ﻦﻳﺮﻳﺎﺳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺑاﺮﺑ

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻢﺳ .

هداد ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ﺎﻫ

هوﺮﮔ رد يﺮﻴﮔراﺮﻗ ضﺮﻌﻣ رد ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ )

68 / 32 ( ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ

ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ يﺮﻴﮔراﺮﻗ ضﺮﻌﻣ رد )

92 / 8 ( ضﺮﻌﻣ رد ناردﺎﻣ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﺪﻴﻫاﻮﺧ ﺮـﻗ

ﻪـﺘﻓﺮﮔ را 5

ياراد ناﺪـﻧزﺮﻓ نﺎـﻤﻳاز لﺎـﻤﺘﺣا ﺮـﺑاﺮﺑ

Mening Mylocele ﺪﻧراد ار

.

ﻴﻘﺤﺗ رد ـ ﻖ ﻧ ـ ﮔا يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ عﻮ ـ

ﻤﺘﺣا ﺖﺒﺴﻧ ﺮ ـ

ﻗو لﺎ ـ ﺣ رد ار عﻮ ـ

ﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻳروآ ﺖﺳﺪﺑ ﻻﺎﺑ ﺪ ـ

لﺎﺜﻣ ناﻮ 6 ﺎﻳ 11 ﺎﻳ 20 ) ﻦﻳا ﻪﺑ

ﻨﻌﻣ ـ ﻪﻛ ﻲ ﺘﻧ ـ ﻣ ﺞﻳﺎ ـ ﺮﻈﻧ درﻮ 6 ﺎﻳ 11 ﺎﻳ و 20 ﻤﺘﺤﻣ ﺮﺑاﺮﺑ ـ

ﻞ ﺣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﺗ ﻀ

ـ رﻮ رﻮـﻀﺣ مﺪـﻋ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد كﻮﻜﺸﻣ ﺮﻄﺧ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ

ﺪﻨﻫد خر ،نآ .(

ﻪﺘﻓﺎﻳ ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺮﻄﺧ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻴﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﺪﻫﺎﺷ نﺎـﻤﻫ ﻲﻫاﺮﻤﻫ ﻦﻳا ترﺪﻗ و ﺪﻳا

يﻻﺎـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ رد ﻪـﻛ ﻪـﻧﻮﮔ

لﺎﻤﺘﺣا ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار ﺮﻄﺧ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻴﻠﻋ ﻞﺻا تﺪﺷ ﻪﺑ ،هﺪﺷ ﺲﻜﻌﻨﻣ عﻮﻗو آ ﺎﻣا ﺪﻨﻛ

ﻲﻤﻧ تﺎﺒﺛا ار ن ﺪـﻨﻛ

.

ﻪﺘﻓﺎﻳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ ًﺎﺗرﺪﻧ يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ

ﻲﻌﻄﻗ ﺪﻫﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻞﻤﻋ دراﻮﻣ ﻢﻠﺴﻣ و

ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ ،ﺪﻨﻨﻛ ﺖﺒـﺴﻧ ﻪـﻛ ﻦـﻳا ﻪـﺑ

ﻗو لﺎﻤﺘﺣا ـ

ﺖﺳا ﻻﺎﺑ ﺪﺣ ﻪﭼ ﺎﺗ عﻮ .

ﻤﺘﺣا ﺖﺒﺴﻧ ،هوﻼﻋ ﻪﺑ ـ

ﻗو لﺎ ـ

ـﻠﻏا ،ﺖـﺳا ﻒﻴﻌﺿ يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا عﻮ ـ

هدر رد ﺐ يﺪـﻨﺑ

8 / 1 و 3 / 1 دوﺪﺣ رد ﺎﻳ 2

ﺖﺳا . ﻣ ﻦﻴﻨﭼ رد ـ

يدراﻮ ) ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يرﺎﻣآ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ ﻦﻳا ضﺮﻓ ﺎﺑ (

ﻫاﻮﺷ ـ

ـﺧا ياﺮـﺑ ﺪ ـ

طﺎﺒﻨﺘـﺳا ﺬ

ﻴﻌﻗﻮﻣ رد ﻲﺒﺒﺳ ـ

ﺖ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﺮﻴﻄﺧ يﺎﻫ ﺪﻨﻛ

. ﻗ ـ ﻋ ﻲﻫاﺮﻤﻫ ﺮﺛا ﺮﺑ ﺖﻴﻠﻋ ﺺﻴﺨﺸﺗ هﮋﻳو ﻦﻴﻧاﻮ ـ

ﻣ ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ ﻞﻣاﻮ ـ

ﻗ ﺚﺤﺑ درﻮ ـ

،ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮ

ﻨﻫ ﺪﻳﺎﺑ ـ ﻊﺟﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻫاﻮﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا مﺎﮕ

ﻣ ـ ـ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻜﺑ يدرﻮ .

لﺎﺳ رد ﻲﻣ ،ﺮﻴﺧا يﺎﻫ ﻦﻨـﻴﺗ

(Miettinen)

ـﺌﺗ ﻦـﻳا ـ ار يرﻮ

تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ

» يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ «

ﺘﺴﮔ ـ داد شﺮ . ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ يرﻮﺌﺗ ﻦﻳا نﺎﻜﻣا يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻦﻳا كرد رد ار ﻲﺗﺎﻴﺣ يﺎﻫ

ﺖﺧﺎﺳ ﺮﻳﺬﭘ .

ﻬﻔﻣ وا ـ مﻮ

» ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻨﺒﻣ «

ﺨﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ـ

ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻲﻨﻫذ جﺮ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﻛ يا

ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ،ﺪﻨﻄﺒﺗﺮﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ عﻮﻧ ﺪﻨﻛ

. ﻪـﻛ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ نﺎﻜﺷﺰﭘ

تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد نﺎﺳﺎﻨﺷ شور ﺎﺑ

» ﻊﺟﺮﻣ يدرﻮﻣ ـ « ﻛرﺎﺸﻣ ـ ﻲﻣ ﺖ ﻲﺷﻼﺗ ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻨﻨﻛ

ﺶﻟﺎـﭼ و يرﻮـﺌﺗ ﺮﺑ ﻂﻠﺴﺗ ياﺮﺑ يﺪﺟ ﻲـﻘﻄﻨﻣ يﺎـﻫ

دﺮﻜﻳور

» ﻊﺟﺮﻣ يدرﻮﻣ ـ « ﺪﻨﻨﻛ لوﺬﺒﻣ .

ﻴﻠﻋ ـ ﻌﺑا ﺪﻳاﻮﻓ ﻢﻏﺮ ـ

هرود و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻚﭼﻮﻛ دﺎ

ﻜـﺸﻣ ،ﻖـﻴﻘﺤﺗ هﺎـﺗﻮﻛ يﺎﻫ ﻲـﻠﻤﻋ و يﺮـﻈﻧ تﻼ

ﻲﻣ دﺎﺣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﺎﺑ و

.

شور ﻲﻠﺻا تاﺮﻀﻣ

» يدرﻮﻣ ـ ﻊﺟﺮﻣ «

ﺐﻴﺳآ بﺎـﺨﺘﻧا تﻼﻜﺸﻣ و شرﻮﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد نآ يﺮﻳﺬﭘ

هوﺮـﮔ لﻮـﻘﻌﻣ ياﺮـﺑ ،ﻊـﺟﺮﻣ يﺎـﻫ

ﺖﺳا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .

هﺎﺗﻮﻛ يﺮﻴﮕﻴﭘ و نارﺎﻤﻴﺑ ﺮﺘﻤﻛ داﺪﻌﺗ شور ﻦﻳا يﺎﻳاﺰﻣ زا ﺖﺳا ﺮﺗ

. يرﺎﻤﻴﺑ هرﺎﺑرد

ـﻠﻏا شور ﻦـﻳا ،بﺎﻴﻤﻛ يﺎﻫ هار ﺎـﻬﻨﺗ ﺐ

ﺖﺳا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺮﻄﺧ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﺑﺎﻴﺷرا ياﺮﺑ ﻦﻜﻤﻣ .

حﺮﻃ ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ يﺎﻫ

(Cross – Sectional)

حﺮﻃ حﺮﻃ ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ

ترﻮﺻ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻊﻳﺎﻗو ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز نﺎﻤﻫ رد ﺎﻬﻧآ رد ﻪﻛ ﻲﻣ هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺮﺴﻛ يﺎﻫ

جﺮﺨﻣ ،ﺪﻧﻮﺷ ﺎـﻫ

ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻧﻮﺷ

. ﻗ ﻪﻤﻫ ﺪﻳﺎﺑ ـ

ﻓدﺎﺼﺗ نﺎﻴﻧﺎﺑﺮ ﻪﻛ صﺎﺧ يﺮﻬﺷ رد ار ﺖﻠﻜﻴﺳ رﻮﺗﻮﻣ تﺎ

500 و ﺪـﻴﻨﻛ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ،دراد ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺮﻔﻧ راﺰﻫ

ﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ندروآ ﺖﺳﺪﺑ ياﺮﺑ و ﺪﻴﻫد راﺮﻗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺮﺴﻛ جﺮﺨﻣ رد ار ﺎﻬﻧآ ـ

ﺮﻈﻧ درﻮ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺖﻌﺳو ﺪﻳﺎﺑ ﺮﺴﻛ ترﻮﺻ رد ﻲﻧﺎﻤـﺴﺟ يﺎـﻫ

ﺪﻳﺮﻴﮕﺑ هزاﺪﻧا ار تﺎﻓدﺎﺼﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ .

ﻴﺘﻧ ﻦﻳا ـ ﻪﺠ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز و نﺎﻣﺰﻤﻫ رﻮﻃ راﺮـﻗ ﺮـﺴﻛ جﺮـﺨﻣ رد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻂﻳاﺮـﺷ ﺪـﺟاو تﺎﻌـﺿﻮﻣ

ﻲﻣ ﻲﻣ ﺖﺒﺛ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ دﻮﺷ

.

ﻜﻳور ـ ﻢﻬﻣ دﺮ ﮔ نﺎﻴﻣ رد ار ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺮﺗ ـ

هوﺮ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ مدﺮﻣ يﺎﻫ دزﺎﺳ

. ﺖﻠﻜﻴـﺳ رﻮﺗﻮﻣ نﺎﻴﻧﺎﺑﺮﻗ ﻪﻤﻫ ﺪﻳﺎﺑ

ﺮﻬﺷ ﻚﻳ رد ار 500

ﻫ ـ ﻣ يﺮﻔﻧ راﺰ ـ

ﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮ ـ

ار ﺎﻬﻧآ و هداد راﺮ ﻗ ﺎﺑ

ـ ﻮﻣ نﺎﻴﻧﺎﺑﺮ ﺮﻬﺷ رد ﺖﻠﻜﻴﺳ رﻮﺗ

500 ـﻫ ـ رد يﺮـﮕﻳد يﺮـﻔﻧ راﺰ

ﺪﻴﻨﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ روﺎﺠﻣ ﺖﻟﺎﻳا .

ﻔﺗ ـ ﻟا لوا ﺮﻬﺷ رد ﻲﻨﻤﻳا هﻼﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا توﺎ ـ

ـﻟا مود ﺮﻬـﺷ رد ﺎﻣا ،ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻣاﺰ ـ

ﺖـﺳا ﻲﻣاﺰ .

ﻲﻣ ﻴﻣ زا ﻲﻤﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻚﻳ ﺪﻴﺘﺴﻧاﻮﺗ ـ

نﺎﻴﻣ رد ﻲﻳاﻮﺗﺎﻧ ناﺰ ﻬﺷ ود ﺮﻫ نﺎﻴﻧﺎﺑﺮﻗ

ـ ﺗﺎﻧ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺮ ـ

ﻲﻧاﻮ ) ﻔﺻ ـ و گﺮـﻣ ﻲـﻨﻌﻳ ﺮ

100 ﻲﻳﺎﻫر ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ زا

( ﺪﻴﻫد مﺎﺠﻧا ، .

ﻓ ـ ﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻴﻨﻛ ضﺮ ـ

ﺮﻬﺷ رد ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻦ ،A

68 ﺮﻬـﺷ رد و زﺎﻴﺘﻣا ،B

48 ،زﺎـﻴﺘﻣا