يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
١
www. .ir
ﻞﻣﺎﮐ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾوﺪﺗ يﺎﻤﻨﻫار
ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻧادﺰﯾ ﻦﺴﺣ ﺪﻤﺤﻣ ﺮﺘﮐد
و1١
، ﺪﻧو ﻪﻟاﺪﺒﻋ ﺎﺒﯾز
، 2
ﻞﺻاداﮋﻧازﺮﯿﻣ قدﺎﺻ
3
1 - رﺎﯿﺸﻧاد ﯽﯾﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ هوﺮﮔ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد
2 - ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد زا يﺮﻬﺷ يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻊﻄﻘﻣ ﻞﯿﺼﺤﻨﻟا غرﺎﻓ
3 - ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد زا يرﺎﻤﻌﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻊﻄﻘﻣ ﻞﯿﺼﺤﺘﻟا غرﺎﻓ ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو_
ﻪﺻﻼﺧ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .
شور ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ .
ﯽﻣ ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ لﺎﺳ يرﺎﻤﺷﺮﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ
1395 ﻦﯾا ﺖﯿﻌﻤﺟ ،
ﺮﻬﺷ 529374 ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﻔﻧ
. تﺎﻗوا
"
نﺎﻣز يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﻐﻟ رد ﻫ
ﺎ و
"
ﺖﻏاﺮﻓ
"
زا ﯽﯾﺎﻫر و ﯽﮔدﻮﺳآ ،ﺖﺣاﺮﺘﺳا ،ﺶﯾﺎﺳآ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ
ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ حﻼﻄﺻا رد و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يرﺎﮐ :
ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﻪﻧازور ﻞﻐﺷ و رﺎﮐ نﺪﻧﺎﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز و ﺖﺻﺮﻓ .
ﻪﻌﻣﺎﺟ
دﻮﺟو ﻪﺑ ﯽﻨﯿﺸﻧﺮﻬﺷ هﺪﯾﺪﭘ و ﯽﺘﻌﻨﺻ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ ﻪﮐ هزﺎﺗ ﻼﻣﺎﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﻌﻗاو ﺖﻏاﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﻤﻧ ار نآ و ﺖﺳا هﺪﻣآ
ود ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ ﺎﻣ رﻮﺸﮐ ﻪﮐ ،ﺖﺳا نﺪﺷ هدرﻮﺨﻟﺎﺳ لﺎﺣ رد ﺎﯿﻧد ﺖﯿﻌﻤﺟ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد دﺮﮐ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ نوﺮﻗ يرﺎﮑﯿﺑ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر ﺶﯿﭘ نﺪﺷ هدرﻮﺨﻟﺎﺳ يﻮﺳ و ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺎﯿﻧد ﺖﯿﻌﻤﺟ يﺎﭙﻤﻫ ﺮﯿﺧا ﻪﻫد .
ياراد دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز زا ﻊﻄﻘﻣ ﻦﯾا رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
و دازآ نﺎﻣز ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا
.
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ،ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا
"
ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ
1.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﯿﻌﻤﺟ هﺪﻤﻋ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ،ﺪﯾﺪﺟ هراﺰﻫ ﻪﺑ دورو .
ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ زﺎﻏآ رد
زا ﺶﯿﺑ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻦﯾﺮﺗﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ رد ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﯿﻣا 50
ﻪـﺑ ﻢـﻗر ﻦﯾا هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ،دﻮـﺒﻧ لﺎﺳ 75
ﺖـﺳا هﺪﯿـﺳر لﺎـﺳ .
يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ دروآﺮﺑ ﻖـﺒﻃ ﯽـﻃ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺖـﯿﻌﻤﺟ ﻪﻌـﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد
50 هﺪـﻨﯾآ لﺎـﺳ 9
ﺮـﺑاﺮﺑ
1 Corresponding author: لوا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ Email:
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
٢
www. .ir
داﺮـﻓا ﯽـﻨﻌﯾ ﺮـﯿﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖــﯿﻌﻤﺟ ﺰــﯿﻧ ﻪــﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌــﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮــﺸﮐ رد و ﺖــﻓﺎﯾ ﺪــﻫاﻮﺧ ﺶﯾاﺰــﻓا 65
ﺮﺘـﺸﯿﺑ و ﻪﻟﺎـﺳ
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ار ﺪـﺷر ﻦﯾ ).
،حاﺪﻣ 1388 : 598 ( درﻮﺨﻟﺎﺳ لﺎﺣ رد ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺎﯿﻧد ﺖﯿﻌﻤﺟ زا ﯽﮔرﺰﺑ ﺶـﺨﺑ و ﺖﺳا نﺪﺷ ه
ﺖﺳا يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ لﺎﺣ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد و مﻮﺳ هراﺰﻫ لوا نﺮﻗ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا .
ﺶﺨﺑ يﺎـﻫ ﯽـﻨﯿﺑ ﺶﯿـﭘ ﻖـﺒﻃ
دوﺪـﺣ زا نﺎﻬﺟ رد ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺖـﯿﻌﻤﺟ ﺖﺒـﺴﻧ ﺪـﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻌﻤﺟ 5/
10 لﺎـﺳ رد ﺪـﺻرد 2007
دوﺪـﺣ ﻪـﺑ 8/
21
لﺎﺳ رد ﺪﺻرد 2050
اﻮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻓﺎﯾ ﺪﻫ
. ﺮﺧﺄـﺘﻣ هﺮـﮐ و ﻦﯿـﭼ ﻞـﺜﻣ ﯽﯾﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ هار ﻦـﯾا رد ﻪـﭼﺮﮔا ،ﺰـﯿﻧ ناﺮﯾا
دﻮـﺷ ﯽـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ )
،ﺪـﺤﺘﻣ ﻞـﻠﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ 2006
( ﺮـﯿﺧا ﻪـﻫد ود ﯽـﻃ ﮏـﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد ﻊﯾﺮـﺳ و ﻊﯿـﺳو تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ﯽـﭘ رد ﺎـﻣا
دور ﯽﻣ ﺶﯿﭘ ﯽﮔدرﻮﺨﻟﺎﺳ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻪـﺑ .
ﺘﯿﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يا هﺪﯾﺪﭘ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺮﯿـﺳ زا يا ﻪـﻠﺣﺮﻣ ار نآ ناﻮـ
ﺖﺷﺎﮕﻧا نﺎﺴﻧا .
ﯽﻌﯿﺒﻃ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪـﻨﯾآﺮﻓ يﺮـﯿﭘ ﻪـﮐ اﺮـﭼ ﺖـﺴﯿﻧ يﺰـﯾﺮﮔ نآ زا و ﺪـﯾﺂﯿﻣ ﺶﯿﭘ داﺮـﻓا ﻪـﻤﻫ ياﺮـﺑ ﻪـﮐ يﺪﻨﯾآﺮﻓ
ﺪـﺑﺎﯿﯿـﻣ ﻪـﻣادا ﯽﮔﺪـﻧز لﻮـﻃ رد و زﺎـﻏآ ﺪﻟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ زا ﯽﺷﺎﻧ .
رﺎﻣآ يﺎـﻫدروآﺮﺑ زا يرﺎﯿـﺴﺑ رد ي
65 ﯽﮕﻟﺎﺳ
دﻮـﺸﯿـﻣ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد هﺪـﻨﻨﮐ ﺺﺨـﺸﻣ زﺮـﻣ ﮏـﯾ ناﻮـﻨﻌﺑ .
و سﻮﻔﻧ ﯽﻣﻮﻤﻋ يﺎـﻬﯾرﺎﻤـﺷﺮﺳ سﺎـﺳاﺮﺑ ﺰـﯿﻧ ﺎـﻣ رﻮـﺸﮐ رد
ﯽﻨـﺳ هوﺮﮔ ﻦﮑﺴﻣ 65
ﺪـﻧﺮﯿﮕﯿﻣ ﺮﻈﻧ رد ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻨﺳ هوﺮـﮔ ار ﻻﺎـﺑ ﻪـﺑ لﺎـﺳ .
ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺳرﺮﺑ ﺖـﯿﻤﻫا و تروﺮـﺿ ﻞـﯾﻻد زا
داﺮـﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ،ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ سﺎـﺴﺣا ،ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ و لﺎﻐﺘﺷا نارود نﺎﯾﺎﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫداﺪﯾور ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
رد ،دﻮـﺷ ﯽـﻣ ﺮـﺠﻨﻣ داﺮﻓا ﯽﻧاور و ﯽﻔﻃﺎﻋ ﯽﯾاﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻊﻣاﻮﺟ نﺪـﺷ ﯽﺘﻌﻨـﺻ زا ﯽـﺷﺎﻧ رﺎـﺸﻓ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و ﯽﮔﺪـﺷدﺮﻃ ﺪﻧراد راﺮﻗ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺰﻓ تاﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ ).
،يزاﺰﻋا 63:1376 (
ﯽـﯾا هﺪـﻨﯾاﺰﻓ ﻮـﺤﻧ ﻪـﺑ نﺎﮕﺘـﺴﺸﻧزﺎﺑ و ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﺪﻧروﺂﯿﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز نﻮﻧﺎﮐ ،رﺎﮐ زا ﺶﯿﺑ ار ﺖﻏاﺮﻓ .
ﺶـﻘﻧ و ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻌﺿو نﻮﻣاﺮﯿﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﻮﺟﻮﻣ يﺎﻬﻧﺎﮑﻣ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و نﺎـﻧآ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ رد ﯽﺘﻏاﺮﻓ يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪـﻧز ﻞـﺤﻣ ﯽﮑﯾدﺰﻧ رد د
ﺪـﺷﺎﺑ ﯽـﻣ كﺪـﻧا رﺎﯿﺴﺑ نﺎﻧآ ﯽﻧاور و ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ دﻮـﺟﻮﻣ تﺎـﻧﺎﮑﻣا و تﺎﻣﺪﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ .
ﺮﻈﻧ ﻪـﺑ
دﻮـﺸﯿﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷﺮﮕﻧ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺮـﻣا ﻦـﯾا ﺚـﻋﺎﺑ ﻪـﮐ ﯽﻠﻣاﻮـﻋ زا ﯽﮑﯾ ﺪﺳﺮﯿﻣ :
ﺖﻏاﺮﻓ تﺎـﻗوا ﺖـﯿﻤﻫا و ﺖﯿـﺳﺎﺴﺣ
ًﺎﻓﺮﺻ ﺪـﺷﺎﺑ ﯽـﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ،نﺎﻧاﻮﺟ صﻮﺼﺨﻣ .
يﺎـﻫ ﺐﯿـﺳآ ضﺮﻌﻣ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﻧاﻮﺟ داﺮﻓا ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺎﮔﺪﯾد زا
ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ ﺖﺴﯾﺎﺒﯿﻣ ﺎﻬﯾﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﯽﺘﻏاﺮﻓ يراﺬـﮔ ﻪﯾﺎﻣﺮـﺳ ﺮﺘـﺸﯿﺑ اﺬـﻟ و ﺪﻧراد راﺮﻗ تﺎﻓاﺮﺤﻧا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا .
ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد
ﻪـﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻊـﻣاﻮﺟ زا يرﺎﯿـﺴﺑ رد ﻪـﺑور ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ داﺮـﻓا ﺪـﺻرد ،ﺪـﻨﻨﮐ لﺮـﺘﻨﮐ ار ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﯾوﺮﯿﺑ ﺪـﺷر ﺪـﻧا ﻪﺘـﺴﻧاﻮﺗ ﻪـﮐ
ﺖـﺳا ﺶﯾاﺰـﻓا .
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻪﺟﻮﺗ نﻮﻧﺎﮐ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺑ حﺮﻔﻣ يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶـﻘﻧ و ﺖـﻏاﺮﻓ تﺎـﻗوا ﯽـﺳرﺮﺑ عﻮـﺿﻮﻣ اﺬـﻟ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻧآ ناﺰﯾر .
ﺎـﯾ ﺲﻨـﺟ ﺎـﯾ ﻦﺳ ﮏﯾ ﻪﺑ ﺎﻓﺮﺻ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا و داﺮﻓا ي ﻪﻤﻫ و دﻮﺸﯿﻤﻧ دوﺪﺤﻣ صﺎـﺧ ﺖﯿﻌـﺿو
ﺪﻧراد زﺎﯿﻧ ﺖﻏاﺮﻓ ياﺮﺑ ار ﯽﻧﺎﻣز ،لﺎﺳ و زور ﯽـﻃ رد ﻪـﻌﻣﺎﺟ رﺎﺸﻗا .
ﯽـﮔﮋﯾو ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﮐ درﻮﻣ ﻦـﯾا ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﺎـﺑ
ﺎﺑ ﺪﻨﻫﺪﯿﻣ مﺎﺠﻧا ﺖـﻏاﺮﻓ تﺎـﻗوا رد داﺮـﻓا زا ﮏـﯾ ﺮﻫ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ و ﯽﻠﻐـﺷ ،ﯽﻤـﺴﺟ ،ﯽﻨـﺳ يﺎـﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ
نارﺬﮔ ﺖﻬﺟ يﺎﻫﮋﯾو يﺎﻬﻬﻣﺎﻧﺮﺑ و تﺎـﻧﺎﮑﻣا ﻪـﺑ هﺪـﺷ دﺎـﯾ يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا ﮏـﯾ ﺮـﻫ ﻪـﮐ دﺮـﺑ ﯽﭘ ﻪـﺘﮑﻧ ﻦـﯾا ﻪﺑ ناﻮﺘﯿﻣ ،ﺖﺳا رﺎـﺸﻗا ﻪﻤﻫ يﺎﻫزﺎﯿﻧ يﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪـﺟو ﭻﯿﻫ ﻪﺑ ،ﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ ﯽﻠﮐ و ﺖﺑﺎﺛ يﺎﻬﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺪﻧراد جﺎﯿﺘﺣا ﺶﯾﻮﺧ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺨﻧ ﻪـﻌﻣﺎﺟ .
ندروآ ﻢﻫاﺮﻓ رﺎﺘﺳاﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﯽﻣﺎـﻤﺗ ياﺮـﺑ ،نﻻﺎﺴﻨﻬﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ هﮋﯾو ﻪﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺪـﺷﺮﯿﭘ
دﻮﺸﯿﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻌﻗاو ﺶﻟﺎﭼ ﮏﯾ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺧ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﺪـﺷر ﻪﺑور داﺪﻌﺗ ياﺮﺑ هﺎﻓر و ﺖﯿﻨﻣا .
ﯽـﺳرﺮﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻬﯾﺪـﺑ
ﻨﻤﻟﺎـﺳ زﺎـﯿﻧ درﻮـﻣ تﺎﻣﺪـﺧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ يروﺮﺿ يﺪﻣآرد ﺶﯿـﭘ ﺎـﻫزﺎﯿﻧ تاﺮـﻈﻧ زا ﻪـﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺎﻬﺘﯾﻮﻟوا ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ،ناﺪ
ﯽـﻣ نﺎـﻧآ ﺪﺷﺎﺑ
. و تﺎﻣﺪـﺧ يﺰـﯾر ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﮐ ﺖـﺴﻧاد يﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻦﯿـﻟواﺎﻫزﺎﯿﻧ ﯽﺳرﺮﺑ و ﺖﯿﻌﺿو ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
و اﺮـﺟا ﺖﺳا نا ﯽﺑﺎﯿﺷزرا .
2 . ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﯿﻨﯿﺸﯿﭘ :
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
٣
www. .ir
آرد ﻊﻄﻗ ،ﺪﻣآرد نﺪﻣآ ﻦﯿﯾﺎﭘ ،ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ هاﺮﻤﻫ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﺳا ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ ﺖﺑﺎﺛ قﻮﻘﺣ ﺖﻓﺎﯾرد و ﯽﮔدﺎﺘﻓارﺎﮐ زا ،ﺪﻣ
.
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﯽﻤﺴﺟ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﻈﻧ زا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﯽﻣ دوﺪﺤﻣ ﻪﻧﺎﺧ زا نوﺮﯿﺑ يﺎﻫ
و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد يﺮﺘﻤﮐ ﺶﻘﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﻣ هﺪﻬﻋ ﻪﺑ يﺮﻬﺷ دﺎﺼﺘﻗا ﺪﻧﺮﯿﮔ
. ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻬﺟ زا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز -
ﮑﺷ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺮﻬﺷ رد يدﺎﺼﺘﻗا ﻞ
يﺎﻫ
ﯽﻣ هﺪﯾد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ًﻼﻣﺎﮐ دﻮﺷ
. يﺎﻫﺮﻬﺷ ،ﺰﯿﺧ بﺎﺘﻓآ يﺎﻫﺮﻬﺷ ﻪﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ تﺮﺟﺎﻬﻣ دراﻮﻣ ﺐﻠﻏارد ،ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد
ﯽﻣ ترﻮﺻ اﻮﻫ و بآ شﻮﺧ طﺎﻘﻧ و ﯽﻠﺣﺎﺳ هرﺎﭘ رد و دﺮﯿﮔ
نﺎﻣزﺎﺳ ،ﺎﻬﻧآ زا يا ﺎﻫ
) ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﻣﺪﺧ (
،يرﺎﺘﺳﺮﭘ راد هﺪﻬﻋ
ﻤﺗ و ﻮﺸﺘﺴﺷ ،اﺬﻏ ﻪﯿﻬﺗ ،ﺪﯾﺮﺧ ،نﺎﻣرد قﺎﻃا ندﺮﮐ ﺰﯿ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يﺎﻫ .
تروﺎﺠﻣ رد ﺪﻧﺪﻨﻤﻗﻼﻋ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻦﭘاژ رد
هﻮﻧ و ناﺪﻧزﺮﻓ ياﺪﺻ ﺐﺷ و زور تﺎﻋﺎﺳ ﻪﻤﻫ رد ﻪﮐ ﺪﻧراد ﺖﺳود و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﺮﮕﯾد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ روﺎﺠﻣ نﺎﻤﺗرﺎﭘآ زا ار دﻮﺧ يﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ سﺎﺴﺣا زور ﻪﻤﻫ رد ار نﺎﺸﻧاﺪﻧزﺮﻓ ﺖﯾﺎﻤﺣ ﺖﺳد و ﺪﻧﻮﻨﺸﺑ .
رد ﮏﻟﺎﻤﻣ يﺎﻫﺮﻬﺷ رد ﻪﻧ ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ نارود رد ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ
ﻪﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ءﻮﺳ و ﯽﺘﻓﺎﯾرد قﻮﻘﺣ ناﺰﯿﻣ نﺪﻣآ ﻦﯿﯾﺎﭘ ،ﻦﮑﺴﻣ نﺎﻣﺎﺴﺑﺎﻧ ﻊﺿو ،ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﮔﺪﻧز ﻞﺤﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻬﻨﺗ ﯽﻣ هﺎﺗﻮﮐ ار ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ نارود ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻣ اﺮﻓ گﺮﻣ ،ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ غﻼﺑا ﺖﻓﺎﯾرد زا ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ود ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺎﺴﺑ ﻪﭼ و ﺪﻨﮐ
ﺪﺳر
)
،ﯽﺋﻮﮑﺷ 1369
، 101 .(
ﺖﺳا يﺪﻨﭼ ﻞﻣاﻮﻋ ﻊﺑﺎﺗ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﮐﺮﺣ و كﺮﺤﺗ ،يزوﺮﻣا يﺎﻫﺮﻬﺷ رد :
؛ﺪﻧراد كﺮﺤﺗ ﺪﻣآرد ﺮﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﺶﯿﺑ ،ﺪﻣآرد ﻢﮐ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
؛ﺖﺳا ﯽﻓﺎﮐ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺪﻗﺎﻓ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﺮﺘﻤﮐ هدﺮﮐ ﻞﯿﺼﺤﺗ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﮐﺮﺣ و كﺮﺤﺗ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﺸﻧ هرﺎﺟا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﻪﻧﺎﺧ ﮏﻟﺎﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﮐﺮﺣ و كﺮﺤﺗ
؛ﺖﺳا
هدﺮﺘﺴﮔ هداﻮﻧﺎﺧ دﺎﻌﺑا ياراد ﻪﮐ ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﮐﺮﺣ و كﺮﺤﺗ ﺪﻧراد دوﺪﺤﻣ هداﻮﻧﺎﺧ دﺎﻌﺑا ﻪﮐ ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﺪﻨﺘﺴﻫ يا
؛ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﯿﺑ
؛ﺪﻧراد ﺖﮐﺮﺣ و كﺮﺤﺗ ﺮﺴﻤﻫ زا هﺪﺷ اﺪﺟ و دﺮﺠﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﺮﺘﻤﮐ ﻞﻫﺄﺘﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
ﯽﻣ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺖﮐﺮﺣ و كﺮﺤﺗ ناﺰﯿﻣ زا ﺮﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ
) ،ﻊﺒﻨﻣ نﺎﻤﻫ 102
.(
ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد ﻪﮐ يﺪﻨﭼ تﻻﺎﻘﻣ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد دﻮﺷ
:
- يﺪﻤﺣا اﺮﻫز )
1386 ( ﺮﻬﺷ رد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ ياﺮﺑ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﻣ ود زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﯽﺘﻏاﺮﻓ يﻮﮕﻟا ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و هدﻮﺑ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨ
رد يدازآ و ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا زا ﺖﯾﺎﺿر نﻮﭽﻤﻫ ﺮﮕﯾد ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ و ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ يﻮﮕﻟا بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ رﻮﻈﻨﻣ ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﻮﮕﻟا بﺎﺨﺘﻧا .
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﮕﯾﺎﭘ ،ﻦﺳ ،ﺲﻨﺟ -
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ راﺪﻘﻣ درﻮﻣ ﺮﻫ رد و هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺖﺳد دروآ .
- حاﺪﻣ ﺮﻗﺎﺑ ﺪﯿﺳ )
1388 ( ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﯿﻌﺿو ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد رد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ هﻮﺤﻧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﺪﺋﻮﺳ و ناﺮﯾا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻞﯾذ يﺎﻫ
.
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻣ و ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ هﻮﺤﻧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺑﺎﯾزرا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا يﺎﻫ ﻦﯾا ﻪﺴﯾﺎﻘ
دﻮﺑ ﺪﺋﻮﺳ و ناﺮﯾا رﻮﺸﮐ ود رد لﺰﻨﻣ رد ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد دﺎﻌﺑا .
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﯽﻨﺳ ﻪﻨﻣاد ﻪﺑ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﺎﻫ 60
ﺎﺗ 77 لﺎﺳ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫﺄﺘﻣ ًﺎﺗﺪﻤﻋ و ﻪﺘﺷاد ﻖﻠﻌﺗ .
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ عﻮﻧ و ﯽﻧاواﺮﻓ ،رﺎﯿﺴﺑ كاﺮﺘﺷا ﻢﻏر ﻪﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﻏاﺮﻓ مﺎﯾا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻪﺑ قﻮﻓ هوﺮﮔ ﻪﺳ رد توﺎﻔﺗ ﻞﯿﻟد
ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ .
،تﻼﯿﻬﺴﺗ دﻮﺒﻤﮐ ،ﯽﻨﯿﺸﻧﺮﻬﺷ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﻣاﻮﻋ
و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور زا ﯽﻧاﺮﯾا ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﻢﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ مﺪﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﮐ يﺪﺋﻮﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﺖﻏاﺮﻓ مﺎﯾا نارﺬﮔ هﻮﺤﻧ .
ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﺮﺘﯾﻮﻗ ﯽﻧاﺮﯾا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﺖﻣﻼﺳ يﻮﻨﻌﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ درﻮﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد دراد يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يﺪﺋﻮﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺎﺑ و هدﻮﺑ ﯽﻟو راد ﯽﻨﻌﻣ نﺎﮐﺎﻤﮐ ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﯽﻫوﺮﮔ يﺎﻫ
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
۴
www. .ir
ﯽﻣ سﻮﮑﻌﻣ دﻮﺷ
. ﯽﺗﺎﮑﻧ زا ﯽﻧاﺮﯾا ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نﺎﻧز رد ًﺎﺻﻮﺼﺧ ،شزرو و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ كﺮﺤﺗ ﻪﺑ ﯽﻓﺎﮐﺎﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ درﻮﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﯾﺎﻨﻋ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ رﻮﺸﮐ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﺻﺮﻋ ناراﺬﮔ ﺖﺳﺎﯿﺳ و ناﺰﯾر
.
نﻮﺴﮑﺟ و ﯽﻟﺮﺳ
) 1985 (
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓرﺪﻧﻻﺎﺴﮔرﺰﺑﻮﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺴﺘﮐرﺎﺸﻤﻌﻧاﻮﻤﯿﺳرﺮﺒﻬﺒﯿﻘﯿﻘﺤﺗرد ﭘادﺎﻧﺎﮐردﺎﺑﻮﺘﯿﻧﺎﻣﺮﻬﺷرﺪﯿﺤﯾﺮﻔﺘﯿﺷزرﻮﯾﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺧادﺮ . نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
داد : ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد هاﺮﻤﻫ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﯽﺷزرو يﺎﻫ
ﯽﯾاﻮﺗﺎﻧ و ﻞﯾﺎﺳو دﻮﺒﻤﮐ ،ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ تاﺪﻬﻌﺗ ،ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﻢﻬﻣ زا ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ يﺎﻫ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺗ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ هﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﺳا ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﯽﺷزرو يﺎﻫ
) . ،يرﺎﺼﻧا 1387 ، 42 .(
3 . ﻖﯿﻘﺤﺗ شور :
ﺎﺷ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ شور شور ﻞﻣ
ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ .
آ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﮐ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﮐﺎﺳ يﺮﻬﺷ ﯽﻧﻮﮑﺴﻣ يﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻖﯿﻘﺤﺗ يرﺎﻣ
ﯽﮔﺪﻧز ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ فﺪﻫ ﯽﻣ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺪﻨﻨﮐ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﺮﻬﺷ ﯽﻧﻮﮑﺴﻣ يﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ .
4 . ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻂﯿﺤﻣ :
ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ،ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ
َ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﺼﺘﺨﻣ ﺎﺑ يا 15
48o
َ ﺎﺗ 20 48o
َ و ﯽﻗﺮﺷ لﻮﻃ 12َ
38o
َ ﺎﺗ 17 38o
ضﺮﻋ
عﺎﻔﺗرا رد و ﯽﻟﺎﻤﺷ 1311
دراد راﺮﻗ ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ زا يﺮﺘﻣ .
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﯾا ﺖﻌﺳو 3810
ﺖﺳا ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ .
ﻮﻤﻋ هﺮﻬﭼ ﯽﻣ
زا ﺮﺛﺄﺘﻣ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ نآ نﺪﺷ رﻮﺼﺤﻣ ﺐﺒﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا شﻮﻏﺰﺑ و ﺶﻟﺎﻃ ،نﻼﺒﺳ نﺎﺘﺴﻫﻮﮐ تﺎﻋﺎﻔﺗرا
هﺪﺷ ﺪﻧا . دﺮﺳ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﯾا ﺖﺳا دﺮﺳ لﺎﺳ زا هﺎﻣ ﺖﺸﻫ ﺎﺗ ﺞﻨﭘ ﻦﯿﺑ ناﺮﯾا ﺮﯿﺳ
.
ﻦﯿﮕﺸﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﺑ لﺎﻤﺷ زا ﻞﯿﺑدرا بﻮﻨﺟ زا ،ﻦﯿﻤﻧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﺑ قﺮﺷ زا ،ﺮﻬﺷ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﺑ ﮔ يﺎﻫ
بﺮﻏ زا ،ﺮﺛﻮﮐ و يﻮﯿ
ﺖﺳا هﺪﺷ دوﺪﺤﻣ ،ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا ﻪﺑ .
ﻞﻣﺎﺷ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ 3
ﺶﺨﺑ ) ﻦﯿﻋﺮﺳ و ﺮﯿﻫ ،يﺰﮐﺮﻣ (
، 3 ﺮﻬﺷ ) ،ﻦﯿﻋﺮﺳ
ﺮﯿﻫ و ﻞﯿﺑدرا (
11 و نﺎﺘﺴﻫد 214
ﺖﺳا يدﺎﺑآ )
درا ﺮﻬﺷ ﻊﻣﺎﺟ حﺮﻃ ،ﻞﯿﺑ
1386 : 3 ،ناﺮﯾا رﺎﻣآ ﺰﮐﺮﻣ ، 1385
( ، ) ﻞﮑﺷ 3 - 1 .(
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
۵
www. .ir
ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ :1ﻞﮑﺷ
ﯽﻣ ار ﺮﯾز ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ عﻮﻧ ﻪﺳ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ دﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا رد ناﻮﺗ
:
دﺮﺳ و بﻮﻃﺮﻤﻬﻤﯿﻧ :
نﺎﺘﺳا ﯽﺑﻮﻨﺟ و ﯽﺑﺮﻏ ،يﺰﮐﺮﻣ ﯽﺣاﻮﻧ رد
بﻮﻃﺮﻣ و دﺮﺳ :
نﺎﺘﺳا ﯽﻧﺎﺘﺴﻫﻮﮐ ﯽﺣاﻮﻧ رد
ﻪﻤﯿﻧ لﺪﺘﻌﻣ و ﮏﺸﺧ :
نﺎﺘﺳا ﯽﻟﺎﻤﺷ ﯽﺣاﻮﻧ رد
ﻨﻬﭘ رد راﺮﻘﺘﺳا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪ
و ﺲﻠﻃا سﻮﻧﺎﯿﻗا بﻮﻃﺮﻣ ياﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ،رﻮﺸﮐ ﯽﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ي
ﺮﺘﯾﺪﻣ يﺎﯾرد هدﻮﺗ يدوﺪﺣ ﺎﺗ و يﺮﺒﯿﺳ ﮏﺸﺧ و دﺮﺳ ياﻮﻫ هدﻮﺗ ،ﻪﻧا
دراد راﺮﻗ ،يرﺰﺧ بﻮﻃﺮﻣ ي .
رد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﯾا ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺖﺳا لﺪﺘﻌﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ رد و دﺮﺳ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﺗ دﺮﺳ نﺎﺘﺴﻣز .
5 . ﯽﺳرﺮﺑ و ﻞﯿﻠﺤﺗ :
5 - 1.
تﺎﻗوا ﺖﻏاﺮﻓ :
ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ نآ ياﺮﺑ يدﺪﻌﺘﻣ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ رد ﻢﻬﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا .
ﺖﻏاﺮﻓ
ﻪﻟﻮﻘﻣ نﺎﺴﻧا نﺎﻣز زا ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ ﻞﺼﺣﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ يا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻣﺮﮔﺮﺳ و ﺢﯾﺮﻔﺗ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ،ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ
هداد
ﺖﺳا . ﯽﺻﺎﺧ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ياراد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا هﺎﮔﺪﯾد زا ﻪﮐ ﻦﯾا ﺐﺴﺣﺮﺑ ،هﺪﺷ نﺎﯿﺑ نآ زا ﻪﮐ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺖﺳا دﻮﺧ صﺎﺧ ﯽﮔﮋﯾو ياراد نﺎﻧاﺪﯿﻓاﺮﻐﺟ هﺎﮔﺪﯾد زا ﺎﯾ و ددﺮﮔ حﺮﻄﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ا.
ﯽﻣ ار ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗو ﻢﻬﻣ ناﻮﺗ
ﻦﯾﺮﺗ
ﺖﺻﺮﻓ نﺎﺴﻧا ﯽﮔﺪﻧز رد تﺎﻋﺎﺳ و ﺎﻫ ﺖﺴﻧاد ﺎﻫ
. نﺎﻨﭼ ﻮﺒﻌﻣ ﺎﺑ ﺶﯾﺎﯿﻧ تﺎﻈﺤﻟ نﺎﻨﻣﺆﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ و نﺎﻤﻟﺎﻋ ياﺮﺑ ،د
ﻖﯾﺎﻗد ناﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا
هﺪﻋ ياﺮﺑ و ،عاﺪﺑا و ﻦﺘﺧﺎﺳ نﺎﻣز ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ياﺮﺑ ،ﻞﻣﺄﺗ و ﺮﮑﻔﺗ ﻪﺘﺷاﺪﻧ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﯽﺼﺨﺸﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و حﺮﻃ ﺮﮔا يا
لﻼﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ تﺎﻈﺤﻟ ﻦﯾﺮﺗروآ
. ﮏﯾدﺰﻧ ،تﺎﻗوا ﻦﯾا ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ داﺮﻓا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و يﻮﻨﻌﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺎﺑ ار ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻦﯾﺮﺗ
ﮐ ﯽﺗﺎﻗوا ،ﺪﻨ
ﺖﮐرﺎﺸﻣ ،ﺖﯿﺑﺮﺗ ،ﺶﻫوﮋﭘ ،نﺪﯾﺮﻓآ ،ﻦﺘﺧﻮﻣآ هار رد رﺎﯿﺘﺧا و ﻞﯿﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ و ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد يﺎﻫ
...
ﯽﻣ فﺮﺻ ددﺮﮔ
ﯽﯾﺎﺠﻧآز ا.
ﻪﮐ
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
۶
www. .ir
ﯽﻣ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا رد نﺎﺴﻧا ﯽﻣ ﻪﮐ ار يﺰﯿﭼ نﺎﻤﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
زﺎﺑ ار دﻮﺧ ﯽﻠﺻا ﺖﯿﺼﺨﺷ ،ﺪﻫد مﺎﺠﻧا دﺪﻨﺴﭘ ﯽﻣ
زاﺮﺑا ار نآ و ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ زا ،ﺪﻨﮐ ﻦﯾا ،ور ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﺻﺮﻋ رد ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺶﯾﺎﻫ هﻮﻠﺟ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﮔ دﻮﺷ ) يوﺪﻬﻣ ،داﮋﻧ 1388 ص ، 7 .(
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻨﭼ يﺎﻫ
نآ ﯽﺗﺎﻗوا ﻪﺑ نآ زا ﻪﮐ دراد ﺖﯿﻤﻫا رﺪﻗ ﯽﻣ دﺎﯾ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﻨﯿﯾآ ﻪﺑﺎﺜﻣ
ﺪﻨﻨﮐ ) ،نﺎﻧاﻮﺟ ﯽﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ 1381
ص ، 15 ( .
5 - 2.
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ مﻮﻠﻋ رد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا زا ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﻨﺷ
ﯽﺳﺎﻨﺷ ناور و ﯽﺳﺎ :
ﻒﻟا . ﻪﻌﻣﺎﺟ دﺮﮑﯾور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
:
،ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد ﻢﮐ ﺖﻏاﺮﻓ ةرﺎﺑرد ﻪﺸﯾﺪﻧا
و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﯾاﺪﯿﭘ ﺎﺑ ﺶﯿﺑ دراد ﺮﻈﻧ رد ﻪﮐ ﯽﺸﻧاد ﯽﻨﻌﯾ ،ﺖﻏاﺮﻓ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﯾا
ﻪﺑ ار شور ﻪﻠﯿﺳو ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ يﺮﮑﻔﺗ و ﺪﻫد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ،ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا .
ﺮﻈﻨﻣ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ ياﺮﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﺳا رﻮﺼﺗ ﻞﺑﺎﻗ طﺮﺷ ود ﺖﻏاﺮﻓ
:
1 - ،ﯽﻣﻮﻤﻋ و ﯽﺒﻫﺬﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫرﺎﺒﺟا زا غرﺎﻓ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮑﻧآ ﺖﺳا حﺮﻄﻣ دازآ بﺎﺨﺘﻧا ﺎﯾ ﺶﻨﯾﺰﮔ ﯽﻋﻮﻧ نآ رد ﻪﮐ
.
2 - ﯽﻣ ﻦﯿﻣﺄﺗ ار دﻮﺧ ﺖﺸﯿﻌﻣ ،نآ ﻖﯾﺮﻃ زا دﺮﻓ ﻪﮐ يرﺎﮐ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮﯾﺎﺳ زا ﺪﯾﺎﺑ و ﺪﻨﮐ
ﺪﺷﺎﺑ اﺪﺟ ﺎﻫ
.
ب : ﺮﮑﯾور ناور د ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ :
ناور تاﺮﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ دﻮﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﮏﯾ ياراد نﺎﺴﻧا ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺪﻨﻨﮐ .
ﻪﺑ ،ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻂﯾاﺮﺷ رد و نﺎﻣز روﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺴﻧا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻧاور تﻻﺎﺣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ و ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫزﺎﯿﻧ هﺪﻤﻋ رﻮﻃ
ﺮﻓا ﻦﯿﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻣ حﺮﻄﻣ دا
ﺪﻧﻮﺷ ) ،ﯽﻠﯿﻠﺟ 1387 (
ناور دﺮﮑﯾور ﺎﺑ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ﯽﻣ قﻼﻃا ﯽﻧﺎﻣز ﻪﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﻣا ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ و ﻞﯿﻣ ﺎﺑ و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻔﻇﻮﻣ رﺎﮐ ﭻﯿﻫ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﯽﺻﺎﺧ دزادﺮﭘ
. نﺎﻨﭼ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻪﮐ :
ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز و ﺖﺻﺮﻓ ،ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا زا رﻮﻈﻨﻣ ﭻﯿﻫ ،ﺮﯾﺬﭘ
ﮐ ﺎﯾ ﻒﯿﻠﮑﺗ ﻪﻧﻮﮔ هﺪﻬﻋ ار ﯽﻔﻇﻮﻣ رﺎ
،هدﻮﺒﻧ راد
دزادﺮﭙﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﺮﻣا ﻪﺑ ﯽﺼﺨﺷ هﺰﯿﮕﻧا و ﻞﯿﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳوا رﺎﯿﺘﺧا رد نﺎﻣز .
مﺎﺠﻧا ﻪﺑ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز ﺖﻏاﺮﻓ ،ﻦﺨﺳ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ
ﯽﻣ ﺖﺻﺮﻓ ،نﺎﺴﻧا و ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ،ﻪﻧازور ﻒﻇﻮﻣ ﻒﯿﻠﮑﺗ و رﺎﮐ نﺪﻧﺎﺳر ﺎﯾ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﺼﺨﺷ هﺰﯿﮕﻧا و ﻪﻗﻼﻋ و ﺖﺒﻏر ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﺎﻧﺮﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ يﺮﯿﮕﯿﭘ و بﺎﺨﺘﻧا ار ﯽﺻﺎﺧ ﻪﻣ )
،زوﺮﻓا 1370 (
ج . ﯽﻗﻼﺧا دﺮﮑﯾور
رد هﺎﮔﺪﯾد و ءارآ ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ،ﺶﺨﺑ ﻦﯾا ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ةرﺎﺑرد قﻼﺧا يﺎﻤﻠﻋ و ﻪﻔﺳﻼﻓ يﺎﻫ
دﻮﺷ . ﺎﺑ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻦﯾا
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﻤﻫ زا ﺶﯿﺑﻮﻄﺳرﺎﻬﮐ .
ﯽﻣﻮﻄﺳرازا ﻞﻘﻧ ﻪﺒﺸﯾرﻮﻣرﻮﯾ ﻪﮐ نﺎﻨﭼ ﺪﯾﻮﮔ
:
ﯽﻓ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا يدﺎﺷ ﻪﺴﻔﻧ
لﺎﺤﺷﻮﺧ و ﺶﺨﺑ ﺖﺳا تﺬﻟ ﺄﺸﻨﻣ و هﺪﻨﻨﮐ
. ﻢﻌﻃ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺴﮐ ار تﺬﻟ ﻦﯾا ياراد ﻪﮐ ﺪﻨﺸﭼ
موﺮﺤﻣ نآ زا ﻪﻠﻐﺸﻣﺮﭘ داﺮﻓا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ﺪﻧا
. ﺎﻬﻧآ رد ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ و يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺘﺷر يداﺪﻌﺗ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺮﻓ تﺎﻗوا زا ندﺮﺑ تﺬﻟ ﺪﯾد ﺎﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻢﯾﻮﺷ ﻞﺋﺎﻗ شزرا ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ نﺎﺷدﻮﺧ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻏا
) ،ﺶﯾرﻮﻣرﻮﯾا 1373
ص ، 99 (
5 - 3 . ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ :
ا ﯽﻣ يﺮﯿﭘ ﺎﯾ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هزوﺮﻣا ﻪﭼ ن ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻪﮐ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ؛ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺻﺎﻌﻣ هرود ﻪﺘﺧادﺮﭘ و ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻢﯿﺳﺎﻨﺷ
ﺮﯿﯿﻐﺗ نﻮﭼ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﮑﻠﺑ دﻮﺒﻧ ﻖﻠﻄﻣ ﻦﺳ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و يﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ
ﯽﺻﺎﺧ ﻦﺳ ًﺎﻣوﺰﻟ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ يﺎﻫ
ﯽﻤﻧ راﺮﻗ ﺎﻨﺒﻣ ار ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رﺎﯿﻌﻣ ،داد
دراد دﻮﺟو ﯽﺼﺨﺸﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺑ هزوﺮﻣا ﯽﻟو ﺪﺷ :
» نآ رد ﻪﮐ ﯽﻨﺳ
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ رﺎﮐ زا مدﺮﻣ ﺮﺜﮐا ﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ قﻮﻘﺣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻫﺎﻓر يﺎﯾاﺰﻣ زا ﯽﺻﺎﺧ عاﻮﻧا زا و ﺪﻧﻮﺷ
ﯽ ﺪﻧدﺮﮔ « ) ،ﺰﻧﺪﯿﮔ
1376 : 653 .(
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
٧
www. .ir
يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد و مﻮﺳ هراﺰﻫ لوا نﺮﻗ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا زا ﯽﮔرﺰﺑ ﺶﺨﺑ و ﺖﺳا نﺪﺷ هدرﻮﺨﻟﺎﺳ لﺎﺣ رد ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺎﯿﻧد ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺖﺳا يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ لﺎﺣ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد .
ﺶﯿﭘ ﻖﺒﻃ ﯽﻨﯿﺑ
رد ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ
دوﺪﺣ زا نﺎﻬﺟ 5/
10 رد ﺪﺻرد لﺎﺳ
2007 دوﺪﺣ ﻪﺑ 8/
21 لﺎﺳ رد ﺪﺻرد 2050
ﺖﻓﺎﯾ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا )
ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ
،ﺪﺤﺘﻣ 2006 .(
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺮﺧﺄﺘﻣ هﺮﮐ و ﻦﯿﭼ ﻞﺜﻣ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هار ﻦﯾا رد ﻪﭼﺮﮔا ،ﺰﯿﻧ ناﺮﯾا دﻮﺷ
) ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ
،ﺪﺤﺘﻣ 2006 ( ﺨﻟﺎﺳ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺮﯿﺧا ﻪﻫد ود ﯽﻃ ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد ﻊﯾﺮﺳ و ﻊﯿﺳو تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﭘ رد ﺎﻣا ﯽﻣ ﺶﯿﭘ ﯽﮔدرﻮ
دور .
»
ﻦﺴﻣ و ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
نﺪﺷ
« ﯽﻠﮑﻧﺎﺠﻓوﺮﻌﻤﺑﺎﺘﮑﻧاﻮﻨﻋ ﺎﺴﮔرﺰﺒﯾاﺮﺒﯿﮔﺪﻧﺰﺘﯿﻔﯿﮐرﺪﯿﻠﺻﺎﻫﺪﻨﻨﮑﻨﯿﯿﻌﺘﻧاﻮﻨﻌﻬﺒﺘﯿﻟﺎﻌﻔﺘﯿﻤﻫاﺮﺑﻮﻬﺘﺧادﺮﭙﻧﺪﺸﻨﺴﻤﯾرﻮﺌﺘﻬﺒﻧآرﺪﻬﮑﺘﺳا
ﺄﺘﻧﻻ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﮐ .
ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ تاﺮﻈﻧ ﻪﺑ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد .
ﯽﻠﺷا تﺎﯾﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ )
1989 ( ﺎﺑ داﺮﻓا
ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻤﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﺳ ﯽﮔﮋﯾو ﺮﻈﻧ زا ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ ﺪﺷر دﻮﺧ ﻦﯿﺸﯿﭘ يﺎﻫ ﺪﻨﻨﮐ
. داﺮﻓا ﯽﺗدﺎﻋ و ﯽﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ،يﺮﮑﻓ يﻮﮕﻟا راﺮﻤﺘﺳا
ﯽﻠﻋ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦﯾا هﺪﺷ راﺮﻤﺘﺳا يرﻮﺌﺗ دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻬﻧآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻤﺴﺟ ﻂﯾاﺮﺷ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻢﻏر
ﯽﻣ يرﺎﮔزﺎﺳ ﺪﺟ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ داﺮﻓا نآ ﯽﻃ ﻪﮐ دزادﺮﭘ
ﯽﻣ رﺎﮔزﺎﺳ ﺪﯾ ﺪﻧﻮﺷ
. ،ﺖﺴﯿﻧ هاﺮﻤﻫ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ ًﺎﻣوﺰﻟ ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻨﭼ ﺮﻫ
درادﺮﺑ رد يدﺎﯾز تاﺮﯿﯿﻐﺗ .
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ و نﺪﺷ راﺪﻏاد ،ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ نارﺬﮔ هﻮﺤﻧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﻪﻧازور ﯽﮔﺪﻧز ،ﯽﻤﺴﺟ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ار داﺮﻓا ﺖﻗو ﺪﻫد
. ﻮﮕﻟا ﻆﻔﺣ ،راﺮﻤﺘﺳا ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ ﯽﺗدﺎﻋ و ﯽﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ،يﺮﮑﻓ يﺎﻫ
ﺖﺳا يرﺎﮔزﺎﺳ شور ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ .
يﻮﺳ زا
ﯽﻤﻧ ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﻮﺟو ﺮﮑﻨﻣ راﺮﻤﺘﺳا ﻪﯾﺮﻈﻧ ،ﺮﮕﯾد ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﯽﻋﻮﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ و راﺮﻤﺘﺳا ﻦﯾا ،ﻪﮑﻠﺑ دﻮﺷ
ﺪﻨﮐ
)
Agahi
&
Ahacic,
2006:2 .(
ﻪﻌﻣﺎﺟ رﻮﻬﻇ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد يﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نﺪﻧارﺬﮔ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا
اد ﻞﮑﺷ ﺖﺳا داﺮﻓا ﺖﯾﻮﻫ و هﺮﻣزور ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ند .
نﺎﺸﯾا ﺖﻏاﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺘﻓر هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ داﺮﻓا ﻞﻐﺷ و رﺎﮐ ،ﯽﺘﻨﺳ يﻮﮕﻟا ﻖﺒﻃ
ﯽﻣ ﻪﺘﺷاﺪﻨﭘ دﻮﺷ
. ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻘﺒﻃ و ﺖﯿﺴﻨﺟ ،ﻦﺳ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يﺪﻣآرﺎﮐ رد ﺪﯾدﺮﺗ ﯽﺘﺣ و ﺮﻈﻧ ﻦﯾا ياﺮﺑ يﺪﻫاﻮﺷ ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ ﺎﻣا
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺖﻏاﺮﻓ رﺎﺘﻓر يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﯿﯿﺒﺗ ياﺮﺑ .
ﮐ نﺎﺟ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﮔﺪﻧز ﮏﺒﺳ هﺪﯾا زوﺮﺑ هرﺎﺑرد ﯽﻠ
ﯽﻣ ﻪﻫد رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ يﺎﻫ
1970 و 1980 ﺮﯿﻐﺘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﻂﻘﻓ داﺮﻓا ﺪﻣآرد و ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد هد ﺎﺗ ﺞﻨﭘ ﻦﯿﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯿﯿﺒﺗ ار ﺎﻫ ﺪﻨﮐ ﻦ ) ،ﯽﻠﺿﺎﻓ 1382 : 63 .(
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻄﺑار ﻪﮐ ﺪﻫد دراد دﻮﺟو ﯽﺘﻣﻼﺳ و ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا رد ﺖﮐرﺎﺸﻣ نﺎﯿﻣ يا
. ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ ار ﺖﻣﻼﺳ ،ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻋرد و ﺪﺸﺨﺑ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﺖﮐرﺎﺸﻣ لﺎﺣ ﺖﺳا ﯽﺘﻣﻼﺳ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺎﻫ
. ﯽﻣ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﺘﻣﻼﺳ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻊﻗاو رد دﻮﺷ
ﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ درﻮﻣ رد ﻪ ﯽﻣ قﺪﺻ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﺪﻨﮐ . ﻂﯾاﺮﺷ و يدﺎﺼﺘﻗا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ،ﺖﯿﺴﻨﺟ نﻮﭼ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﺪﻧراد ﺮﯿﺛﺄﺗ داﺮﻓا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﮔﺪﻧز )
،يﺪﻤﺣا 1386 : 106 .(
ﻪﻘﺒﻃ سﺎﺳا ﺮﺑ هﺎﮕﯾﺎﭘ و عﻮﻧ ﺮﻈﻧ زا يﺮﻬﺷ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺪﻨﺑ
ﺘﺟا هوﺮﮔ ﮏﯾ ياراد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هوﺮﮔ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ اﺰﺠﻣ ﯽﻋﺎﻤ
ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نﺎﻧآ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ و ﯽﺘﻏاﺮﻓ هﺪﻤﻋ يﺎﻫزﺎﯿﻧ و ﺎﻫ
و نﺎﮑﯾدﺰﻧ ﺎﺑ راﺪﯾد ،هﺮﻃﺎﺧ ﺪﯾﺪﺠﺗ ،ﺶﻣارآ و ﺖﺣاﺮﺘﺳا ...
ﺖﺳا ) ،ﺎﯿﻧﺪﯿﻌﺳ 1380 : 6 (
5 - 4.
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ :
ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺢﻄﺳ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻦﺘﺷاد -
ﺖﺣار ﯽﮔﺪﻧز نﺎﮑﻣ ﻦﺘﺷاد ،ﯽﻓﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣرد و ﯽﻓﺎﮐ ﯽﻟﺎﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا ،هدﻮﺳآ و
...
دراﻮﻣ
ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧزﺮﺳ و يدﺎﺷ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﯽﻤﺴﺟ و ﯽﻧاور ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗرا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز رد ﯽﻤﻬﻣ ﯽﻣ
ﺎﻣا ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺟﻮﺗ نآ ﻪﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﻬﻧآ ﺢﯾﺮﻔﺗ ﻪﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻣﻼﺳ و يدﺎﺷ يﺎﻫزار زا ﯽﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ ﯽﻣ
ﺐﻠﻏا نﻮﭼ دﻮﺷ
ﺮﮑﻓ ﺎﻣ ﯽﻣ ﺪﻧراد زﺎﯿﻧ مارآ ﻂﯿﺤﻣ و ﺖﺣاﺮﺘﺳا ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ ﻢﯿﻨﮐ .
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
٨
www. .ir
ﺖﻣﻼﺳ ﺎﻌﻄﻗ ﺪﻨﻫد صﺎﺼﺘﺧا ﺢﯾﺮﻔﺗ ﻪﺑ ار دﻮﺧ نﺎﻣز زا ﯽﺸﺨﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺮﮔا و ﺪﻧراد يدﺎﯾز دازآ ﺖﻗو ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﯿﻤﻀﺗ نﺎﺷ ﯽﻤﺴﺟ و ﯽﻧاور .
يﺮﺘﺸﯿﺑ طﺎﺸﻧ و يژﺮﻧا ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد تﺎﺤﯾﺮﻔﺗ ؛ﺪﻫﺪﺑ وا ﻪﺑ
ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ وا ﻪﺑ ﯽﺘﯾذا و رازآ ﻪﮑﻨﯾا نوﺪﺑ .
5 - 4 - 1.
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﯿﻌﺿو ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا–
:
نﺎﯾﺎﻤﻧ ار وا يﺎﻫ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد و ﻖﯾﻼﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﺘﮑﻧ ،هدﺮﮐ ﺪﺷر نآ رد دﺮﻓ ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﮓﻨﻫﺮﻓ عﻮﻧ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . هدﺮﮐ ﺪﺷر ﯽﺒﻫﺬﻣ هداﻮﻧﺎﺧ ﮏﯾ رد ﻪﮐ يدﺮﻓ ياﺮﺑ ﻼﺜﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺒﻫﺬﻣ ﻢﺳاﺮﻣ ﺎﯾ ﯽﻧاﻮﺧ نآﺮﻗ ﻢﺳاﺮﻣ رد رﻮﻀﺣ ﺪﯾﺎﺷ
ﺪﺷﺎﺑ ﺶﺨﺑ طﺎﺸﻧ .
يﺎﻫرﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﯾآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﯽﻄﯾاﺮﺷ ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺪﻧراد ﯽﺗرﺎﯾز يﺎﻫﺮﻔﺳ ﻪﺑ ﻢﻫ يدﺎﯾز ﻪﻗﻼﻋ ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻦﯿﻨﭼ
ﺪﻧوﺮﺑ ﺮﻔﺳ ﻪﺑ ﺖﻤﯿﻗ نازرا ﯽﺗﺮﻓﺎﺴﻣ .
ﯽﮔﺪﻧز ﺎﭘورا رد ﻪﮐ يداﺮﻓا ياﺮﺑ ﯽﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫ ﺢﯾﺮﻔﺗ ﯽﻣ
ﺎﯾ ﺪﻨﻨﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ،ﺪﻧراﺪﻧ يﻮﻗ ﯽﺒﻫﺬﻣ يدﺎﻘﺘﻋا ﺢﻄﺳ .
ياﺮﺑ
داﺮﻓا ﻦﯾا ﻦﺘﻓر
يﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ درﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ ﻪﺑ نداد شﻮﮔ و ﯽﺑدا ﻊﻣﺎﺠﻣ رد رﻮﻀﺣ ،يدﺮﮔ ﺖﻌﯿﺒﻃ ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ
ﺖﺳا ﺮﺗ حﺮﻔﻣ ﯽﻠﯿﺧ ﯽﺒﻫﺬﻣ ﺰﮐاﺮﻣ رد رﻮﻀﺣ .
5 - 4 - 2.
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد :
ﯽﺘﻤﺳ ﻪﺑ ﺎﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻣ
ور ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ هدﺮﮑﻠﯿﺼﺤﺗ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ د .
رد ﯽﺗﻼﯿﺼﺤﺗ ﻪﮐ يدﺮﻓ ياﺮﺑ
ﺖﺳا ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﻨﯾﺰﮔ بﺎﺘﮐ دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ،دراد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ و صﺎﺧ ﻪﻨﯿﻣز .
داﺮﻓا ﻦﯾا ﯽﻣ
رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﺑﺎﯾ رﻮﻀﺣ ﯽﻧاﻮﺧﺮﻌﺷ و ﯽﺑدا ﻢﺳاﺮﻣ .
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد و ﺮﻬﺷ رﺎﻨﮐ و ﻪﺷﻮﮔ رد ﺎﻫ
ﺤﻣ و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻫﺎﮔ ﯽﺑدا ﻞﻓﺎ ﯽﻣ
نﺎﯾﺎﺘﻤﻫ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
و ﺪﻨﺑﺎﯿﺑ ار دﻮﺧ ﺪﻨﻨﮐ اﺪﯿﭘ ﻢﻫ يﺪﯾﺪﺟ نﺎﺘﺳود ﻪﻠﯿﺳو ﻦﯾﺪﺑ
. ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ يﺮﮑﻓ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ يزﺎﺑ و ﺞﻧﺮﻄﺷ يزﺎﺑ ،ندﺮﮐ ﻞﺣ لوﺪﺟ
ﺖﺳا ﯽﺑﻮﺧ يﺎﻫ ﺢﯾﺮﻔﺗ هدﺮﮑﻠﯿﺼﺤﺗ داﺮﻓا .
5 - 4 - 3 . ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ نﺎﮑﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد :
ﻊﻓر ياﺮﺑ ﺎﯿﻧد ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد و دراد دﻮﺟو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻠﺤﻣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺑ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﺰﮐاﺮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يﺎﻫزﺎﯿﻧ
بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺘﮑﯾدﺰﻧ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ
رﻮﻀﺣ ﺎﺠﻧآ رد ﻪﺘﻔﻫ زا ﯽﯾﺎﻫزور و تﺎﻋﺎﺳ رد ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﺷ ﺮﯾاد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﮐاﺮﻣ هﺪﺷ شﻼﺗ و دراد دﻮﺟو ﺰﮐﺮﻣ ﺪﻨﭼ ﺰﯿﻧ ﺎﻣ رﻮﺸﮐ رد و ﺖﺳا كﺪﻧا رﺎﯿﺴﺑ ﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯾا داﺪﻌﺗ ﯽﻟو دﻮ
ﺪﻫد ﺶﺷﻮﭘ ار ﺎﻣ رﻮﺸﮐ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺪﺷر ﻪﺑ ور ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻤﻧ .
5 - 4 - 4.
يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد :
ﻪﯿﺻﻮﺗ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﯽﻣ
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺰﯿﻧ وا يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ دﻮﺷ .
ﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا يا هرود يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
ﺖﺳا ﻞﻏﺎﺷ ﯽﺴﮐ .
ﻤﻟﺎﺳ ﺐﻠﻏا ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻣآرد ﻢﻫ ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ رد و ﺪﻧا ﻪﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ ناﺪﻨ
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ
.
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺢﻄﺳ ،ﻮﺳ ﮏﯾ زا ﺎﻫ
ﻻﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﻫ و يرﺎﻤﯿﺑ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻫ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﻣ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا و دور
دورو زا ﺪﻌﺑ و ناﺪﻧزﺮﻓ جاودزا مﺎﮕﻨﻫ ار دﻮﺧ يﺮﮕﺘﯾﺎﻤﺣ ﺶﻘﻧ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻦﯾﺪﻟاو ﻪﮐ ﺖﺳا يرﻮﻃ ﺎﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﻮﻧ و دﺎﻣاد و سوﺮﻋ
ﺎﻫ
ﺎﻔﯾا ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﯽﻣ
ﺮﺑاﺮﺑ ﺪﻨﭼ ار ﺎﻬﻧآ جرﺎﺨﻣ ﺰﯿﻧ رﺎﮐ ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ .
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
٩
www. .ir
زا يرﺎﯿﺴﺑ ؟ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻤﻧ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﺰﮐاﺮﻣ ﺎﯾ ﯽﺷزرو ﺰﮐاﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﭼ ياﺮﺑ ﺪﺷ هﺪﯿﺳﺮﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﯽﺠﻨﺳﺮﻈﻧ ﮏﯾ رد ﯽﻟﺎﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا دﻮﺒﻧ ار يﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯿﻨﭼ رد ﻦﺘﻓﺎﯿﻧ رﻮﻀﺣ ﯽﻠﺻا ﻞﯿﻟد ﺎﻬﻧآ ﺪﻧدﺮﮐ ناﻮﻨﻋ
. رد ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺑ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺎﯾ ﺪﺷﺎﺑ وا يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﺳﺮﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار .
5 - 4 - 5 . ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﻓﺮﺣ و ﺮﻨﻫ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد :
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻠﺑ ﯽﺘﺳد رﺎﮐ ﻼﺜﻣ ،ﺪﻧراد ﯽﺻﺎﺧ ﺮﻨﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا يرﺎﯿﺴﺑ .
ﺷ ﺲﯿﺳﺎﺗ يﺰﮐاﺮﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ دﻮ
ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا ﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﯽﺘﺳد يﺎﻫرﺎﮐ .
ﺪﻧراد يدﺎﯾز ﻪﻗﻼﻋ يزروﺎﺸﮐ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﺘﺣ .
ﺪﯾﺎﺑ هوﺮﮔ ﻦﯾا ياﺮﺑ
كرﺎﭘ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﺷاﺬﮔ رﺎﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ هﺪﻬﻋﺮﺑ ار هﺎﯿﮔ و ﻞﮔ ﺖﺷﺎﮐ و ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ و ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ار .
كﺰﯾﺮﻬﮐ ﺰﮐﺮﻣ رد ﻪﺘﺒﻟا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ
ﯽﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زﻮﻨﻫ ﯽﻟو ﺪﻧزادﺮﭙﺑ هﺎﯿﮔ و ﻞﮔ ﺖﺷﺎﮐ ﻪﺑ نآ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ و ناﺮﻬﺗ ﺮﮕﯾد طﺎﻘﻧ رد ﯽﻌﻣﺎﺟ و هدﺮﺘﺴﮔ ﺎﻫ
دﻮﺷ ﯽﻤﻧ هﺪﯾد .
ﺖﺳد تﺎﻧاﻮﯿﺣ زا يراﺪﻬﮕﻧ كﺰﯾﺮﻬﮐ ﺰﮐﺮﻣ رد ﯽﺘﺣ
و دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﮐرﺎﭘ ﺮﻫ رد ﺪﯾﺎﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا ﯽﻟو ﺪﻧا هدﺮﮐ عوﺮﺷ ار يزﻮﻣآ نآ زا و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد زﻮﻣآ ﺖﺳد ناﻮﯿﺣ ﮏﯾ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺮﻫ
ﺪﻨﮐ ﺖﺒﻗاﺮﻣ .
مﺎﺠﻧا ار رﺎﮐ ﻦﯾا ،ناﻮﯿﺣ و ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ﺖﺣار ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و رﺎﮐدﻮﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻣ
ﺪﻨﻫد . زا يراﺪﻬﮕﻧ
ﺎﻔﯾا ﻢﻫ ﯽﻧﺎﻣرد ﺶﻘﻧ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ . ﺮﻤﯾاﺰﻟآ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ )
ﻒﯿﻔﺧ ﺮﻤﯾاﺰﻟآ (
ﺎﺑ ﺶﻣارآ تﺎﻧاﻮﯿﺣ زا يراﺪﻬﮕﻧ
اﺪﯿﭘ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻣ
رد و ﺪﻨﻨﮐ ﺎﺴﯾﺎﻫزﺎﯿﻧ
ﺪﻨﮑﯿﻣ ﮏﻤﮐ ﻢﻫ ناﺪﻨﻤﻟ .
5 - 4 - 6.
ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد :
حور و ﻢﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ و ﯽﺘﺳرﺪﻨﺗ ﺚﻋﺎﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺑ شزرو ﯽﻣ
نﺎﮑﻣ نداد صﺎﺼﺘﺧا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛دﻮﺷ ﯽﯾﺎﻫ
ﻦﯾا ﻊﻓر ياﺮﺑ
ﺖﺳا تﺎﯾروﺮﺿ وﺰﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يﺎﻫزﺎﯿﻧ .
ﯽﻀﻌﺑ ﻪﺑ ار ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻣﻼﺳ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ و ﺪﻧراﺪﻧ ار مزﻻ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﺷزرو ﺰﮐاﺮﻣ زا
ﺪﻧزاﺪﻧا ﺮﻄﺧ .
ﺪﻧﻮﺷ ﺶﻧدرﻮﺧ ﻦﯿﻣز و ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ندرﻮﺧ ﺰﯿﻟ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ شﻮﭙﻔﮐ ﻼﺜﻣ .
ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد 25
ﯽﻨﺳ ﻒﯿﻃ ﻦﯾا ﻪﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻌﻤﺟ زا ﺪﺻرد هﺪﺷ
ﻪﻠﺤﻣ نﺎﻤﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو يدراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ هﺎﮕﺷﺎﺑ يا ﻪﻠﺤﻣ ﺮﻫ رد و ﺖﺳا ﯽﻣ
ﺪﻨﺑﺎﯾ رﻮﻀﺣ ﺎﺠﻧآ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
ﺖﺳا يزاﻮﻫ و ﯽﺘﻣوﺎﻘﻣ يﺎﻫ شزرو ﯽﻨﺳ هوﺮﮔ ﻦﯾا ياﺮﺑ شزرو ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ .
ﻪﯿﺻﻮﺗ ﯽﻣ دراﺪﻧ ﯽﺻﺎﺧ ﻞﮑﺸﻣ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺮﮔا دﻮﺷ
يا ﻪﺘﻔﻫ 150
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﯽﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻘﯿﻗد .
ﺖﺳا ﺪﯿﻔﻣ ﯽﻨﺳ ﻒﯿﻃ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﮔﻮﯾ و ﯽﭽﯾﺎﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ مارآ يﺎﻫ شزرو .
شزرو ﻦﯾا ﻪﺘﺒﻟا ﺎﻫ
و ﺪﺸﯾﺪﻨﯿﺑ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﻞﯾﺎﺳو زا هدﺎﻔﺘﺳا و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺎﻓر ياﺮﺑ ار ﯽﺗاﺪﯿﻬﻤﺗ ﺪﯾﺎﺑ ﺖﻟود و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺑ ﻪﻨﯾﺰﻫ
ﻒﯿﻔﺨﺗ و هﮋﯾو يﺎﻫ ترﺎﮐ ﯽﯾﺎﻫ
دﺮﯿﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ ار .
5 - 4 - 7 . ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نآ زا ﻪﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ
:
ﻪﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﯾﺪﻗ ﻞﺴﻧ يﺎﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ زا ﺎﭘورا لﺎﻤﺷ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﯽﻣ
دﻮﺷ . كدﻮﮐ ﺪﻬﻣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﺎﻬﻧآ ﺎﻫ
سراﺪﻣ و
تﻮﻋد ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﯽﻣ
ﺪﻨﻨﮐ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ قﺎﻔﺗا و ﻪﺑﺮﺠﺗ زا ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ .
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﯽﺑﻮﺧ ﺲﺣ ﻢﻫ رﺎﮐ ﻦﯾا ﯽﻣ
ﺪﻫد و
ﻦﯿﺑ زا ﯽﻠﺴﻧ ﻦﯿﺑ ﺖﺴﺴﮔ ﻪﻠﯿﺳو ﻦﯾﺪﺑ ﻢﻫ ﯽﻣ
و دور 2 ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺟ و ﻢﯾﺪﻗ ﻞﺴﻧ ﯽﻣ
راﺮﻗ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ و ﺪﻧرﻮﺧ ﯽﻣ
ﺪﻧﺮﯿﮔ .
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
١٠
www. .ir
6 . يﺪﻨﺑ ﻊﻤﺟ :
ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﺒﻃ ﺎﻫ
دﺮﮐ نﺎﯿﺑ ناﻮﺘﯿﻣ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ
ﻞﯿﺑدرا ﺶﺨﺒﺘﯾﺎﺿر ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا يﻮـﮕﻟا زا
ﺪﻨﺘﺴـﯿﻧ رادرﻮـﺧﺮﺑ .
ﺸﯿﺑ ﻪـﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺖـﻏاﺮﻓ تﺎـﻗوا ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾﺮﺘ
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖـﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ندﻮﻤﻧ يﺮﭙﺳ و نﻮﯾﺰﯾﻮﻠﺗ يﺎﺷﺎﻤﺗ ار
ﺪﯿﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ لﺰﻨﻣ رد ﺪﻫ
. هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﯾﻮﺳ زا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﯿﺑدرا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
ﯽﯾﺎﻫ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﮐ ياﺮﺑ يرﺎﯿﺴﺑ ﻊﻧاﻮﻣ ،
ا مﺪـﻋ ﻊﻧﺎـﻣ ﻦﯾﺮـﺘﻤﻬﻣ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮕﻧاﻮـﻨﻋ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا زا ﺐﺳﺎﻨﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺑ ﯽﻓﺎﮐﺎﻧ ﺪـﻣآرد و ﯽﻟﺎـﻣ ﺖﻋﺎﻄﺘـﺳ
. ﻦﺘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻖـﻓا رد رﻮﺸـﮐ زاﺪـﻧا ﻢﺸـﭼ ﺪﻨﺳ 1404
و يرﺎﻤﯿﺑ زا يرﺎﻋ ،لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ و ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺎـﺑ ﺪّﻟﻮﻣ ،ﻢﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﮏﯾ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ،
ﺖﺳا راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻖﻘﺤﺗ طﺮـﺷ ﺶﯿـﭘ و ﺎـﻬﺘﻟود هﺪﻬﻋ ﺮﺑ نآ ﺖﯿﻟﻮﺗ و ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎـﮕﻤﻫ ﺖﺳا ﯽﻘﺣ ،ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ .
ياﺮﺑ
ﺪـﺑ و دراد يرﻮـﺤﻣ و يﺪـﯿﻠﮐ ﺶـﻘﻧ ﻢﻟﺎﺳ نﺎﺴﻧا َﺎﻌﻄﻗ ،راﺪـﯾﺎﭘ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗرا و ﻆﻔﺣ ﺖﺳا ﯽﻬﯾ
ﺖﺳا ﺪﻣآرﺎﮐ ﺖﻣﻼﺳ مﺎﻈﻧ ﮏﯾ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ،نﺎﺴﻧا .
هداﻮﻧﺎـﺧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻪـﻔﯿﻇو ،ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺪﺷ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺎﺑ ﺎﻫ
و
تﺎـﺤﯾﺮﻔﺗ ﻪـﻠﻤﺟ زا ،ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﯽﮔﺪـﻧز ﮏﺒـﺳ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻬﻬـﻄﯿﺣ ءﺎـﻘﺗرا ياﺮﺑ يﺰﯾﺮﻬﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺖﻟود صﻮﺼـﺨﺑ ﻮﮕﻟا و ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ تﻼﮑﺸﻣ نﺪﺷ ﻖﯿﻤﻋ و زوﺮﺑ زا ،نﺎﻧآ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ي .
ﻪﻌﻣﺎﺟ ناﺮﯾﺪـﻣ هﮋﯾو ﻪﺑ و ﺖﻟود ﺶﻘﻧ
ﺪـﺷﺎﺑ ﺮـﺘﺼﺨﺸﻣ و ﺮﺘﮕﻧر ﺮﭘ ﺪﯾﺎﺑ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا حﺮﻃ ﻪﺑ نﻼﮐ هﺎﮕﻧ رد .
ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ يﺎﻬﻧﻮﮔ ﻪـﺑ ﺪـﯾﺎﺑ يﺰـﯾﺮﻬـﻣﺎﻧﺮﺑ
ﺳ ﯽـﻧاور و ﯽﻤﺴـﺟ ﺖﻣﻼـﺳ ءﺎـﻘﺗرا ﺐﺒـﺳ دﻮﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎ
. ،ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽـﺤﯾﺮﻔﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫﺎﻀﻓ و تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻦﯿﻣﺄﺗ
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﯽﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ يﺎﻬﻧﻮﻧﺎﮐ و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا دﺮﮑﯾور ﺎﺑ ﻪﻧازور ﺰﮐاﺮﻣ دﺎﺠﯾا ،ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻊﻤﺠﺗ ياﺮﺑ يﺰﮐاﺮﻣ ﺖﯾﻮﻘﺗ و دﺎﺠﯾا ،ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻞﻣﺎﻌﺗ دﻮﺧ نﻻﺎﺴﻤﻫ و ناﺮﮑﻔﻤﻫ ﺎﺑ و هدﺮﮐ ﻊـﻤﺠﺗ ﺎـﺠﻧآ رد ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ يﺎـﻬﻧﻮﻧﺎـﮐ رد ﺖﮐﺮـﺷ و ﺖﯾﻮﻀـﻋ ﻪـﺑ ﻖﯾﻮﺸـﺗ
تﻼﺧاﺪﻣ زا ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ ﯽﻫوﺮﮔ يﺎﻬﺗﺮﻓﺎﺴﻣ و شدﺮﮔ يﺎﻬﻬﻣﺎﻧﺮﺑ يراﺰﮔﺮﺑ ،ﯽﺒﻫﺬﻣ يﺎﻬﻬﻣﺎﻧﺮﺑ و تﺎﻘﺑﺎﺴﻣ يراﺰﮔﺮﺑ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ هﮋـﯾو ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆـﻣ .
اﺮﻓ تﺎـﻗوا ﺢﻄـﺳ ءﺎـﻘﺗرا ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ شزرو و شدﺮﮔ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ندﺮـﮐ ﻪـﻨﯾدﺎﻬﻧ يﺎﺘـﺳار رد شﻼـﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺖـﻏ
ﮏﺒـﺳ و ﯽﺘﻣﻼـﺳ ﺖﯿﻌـﺿو دﻮـﺒﻬﺑ ﻪـﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﯽﮔﺪﻧز
ﺪﻣﺎﺠﻧﺎﯿﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ .
12 . ﻊﺟاﺮﻣ
1 .
،ﻼﻬﺷ ،يزاﺰﻋا )
1376 ( ،ناﺮﻬﺗ ،ﺮﺻﺎﻌﻣ نارود رد هداﻮﻧﺎﺧ دﺮﮐرﺎﮐ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﺶﻘﻧ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﺎﺑ هداﻮﻧﺎﺧ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،
نﺎﻧز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ناﺮﮕﻨﺷور تارﺎﺸﺘﻧا .
2 . ،اﺮﻫز ،يﺪﻤﺣا )
1386 ( ﻘﯿﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ، و تﺎﯿﺑدا هﺪﮑﺸﻧاد ،نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ رد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ ياﺮﺑ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﯽ
نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ .
3 . ،ﯽﻘﻧ ﯽﻠﻋ ،يرﺎﺼﻧا )
1387 ( ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﺎﺿﺮﻬﺷ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ و نﺎﻧاﻮﺟ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻊﻧاﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ، ﯽﺷزرو يﺎﻫ
ﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺷزرو مﻮﻠﻋ و ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ نﺎ
.
4 . لﺎﺳ نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ ﻪﻣﺎﻧرﺎﻣآ )
1387 ( پﺎﭼ ،تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ و رﺎﻣآ هرادا ،تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ و ﺶﻫوﮋﭘ ،يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ،
رﺎﺸﺘﻧا ﺦﯾرﺎﺗ ،لوا :
هﺎﻣ يد 1388 .
5 . ،ﯽﻠﻋ ،ﯽﻋﺎﺳ )
1377 ( راﺰﻓا مﺮﻧ رد دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ رد رﺎﻣآ ، مود پﺎﭼ،ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ﺮﺸﻧ ﻪﺴﺳﻮﻣ ،spss
.
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﻞﯿﺑدرا
(
١١
www. .ir
6 . ،ﯽﺋﻮﮑﺷ ،ﻦﯿﺴﺣ ) 1369 ( ،مود پﺎﭼ ،ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ تارﺎﺸﺘﻧا ،ﺎﻫﺮﻬﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يژﻮﻟﻮﮐا ،ﺎﻫﺮﻬﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ،
نﺎﺘﺴﻣز .
7 .
،ﻦﯿﺴﺣ ،يﺪﻤﺤﻣ ﻞﮔ )
1383 ( مدﺮﻣ هار ﻪﯾﺮﺸﻧ ،ناﺮﯾا رد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺐﯿﺳآ ، .
8 . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻧوﺎﻌﻣ رﺎﻣآ و تﺎﻋﻼﻃا ﺪﺣاو ،نﺎﻬﻔﺻا يراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺰﯾر
.
9 . ،ﺮﻗﺎﺑ ﺪﯿﺳ ،حاﺪﻣ )
1388 (،
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﻠﺠﻣ ،ﺪﺋﻮﺳ و ناﺮﯾا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا نارﺬﮔ هﻮﺤﻧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،ﻢﺘﺸﻫ هرﺎﻤﺷ ،مﻮﺳ لﺎﺳ ،ناﺮﯾا ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ .
10 . ،رﻮﺼﻨﻣ ،ﯽﻨﻣﻮﻣ )
1386 ( ﻞﯿﻠﺤﺗ ، زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ رﺎﻣآ يﺎﻫ
،ﻮﻧ بﺎﺘﮐ تارﺎﺸﺘﻧا ،spss
11 .
،ناﺮﯾا رﺎﻣآ ﺰﮐﺮﻣ ﺖﯾﺎﺳ www.Sci.ir
-
12 .United Nation, World population Prospects, 2006 Revision Population Database, New York, (2006), http://esa.un.org
13 .Nolan M. Geriatric nursing: an idea whose time has gone, journal of Advanced Nursing.
1994, pp 133-137.
14 .Rap s, Reynolds D. principle of Geriatric Medicine and Gerontology: Families, Social Support and care-giving. 4th eds. McGraw – Hill co, 1999.
15 .LEUNG HO YIN, the perceived leisure constrains of retired elderly people physical education and recreation management (HONOURS), HONG KONG BAPTIST UNIVERSITY.pp 10-12, (2008).
