ﯽﯿ ﺗ تﻼﯿ وﺎﻌ
ه اد ﯽﺎﺴا مﻮﻋو تﺎﯿ دا ی
ﯽ زﻮ آ هو ر و ﯽ ﺎﻨ نﺎﺘ ﺎﺑ
نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺟرد ﺖﻓﺎﯾرد ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي
ﻪﺘﺷر رد ي
ﯽﻣﻼﺳا ناﺮﯾا ﺶﯾاﺮﮔ ﺦﯾرﺎﺗ
هﺎﮕﯾﺎﺟ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا
ﻃوﺮﺸﻣ ﮥ
ناﺮﯾا
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ :
يرﺎﺨﺘﻓا ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽﺑارﻮﮔ
ﺎﻤﻨﻫار دﺎﺘﺳا :
ﺮﺘﮐد هدازﺎﻗآ ﺮﻔﻌﺟ
روﺎﺸﻣ دﺎﺘﺳا :
ﺮﺘﮐد يﺪﺳا ﻦﺴﺣ
رﻮﯾﺮﻬﺷ 1397
2 ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا هﺎﮕﯾﺎﺟ
روآﺪﯾﺪﭘ مﺎﻧ و ناﻮﻨﻋ ﯾﺎﻫداﺪﺧررﺪﯿﻟﺰﻧﺎﻫﺎﮕﯾﺎﺟ :
ﻃوﺮﺸﻤﺑﻼﻘﻧﺎ ﮥ
ناﺮﯾا / يرﺎﺨﺘﻓا ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽﺑارﻮﮔ
ﺎﻤﻨﻫار نادﺎﺘﺳا ﺮﺘﮐد :
هدازﺎﻗآ ﺮﻔﻌﺟ
روﺎﺸﻣ نادﺎﺘﺳا يﺪﺳا ﻦﺴﺣ ﺮﺘﮐد :
عﺎﻓﺪﺨﯾرﺎﺗ 25 :
/ 6 / 97
تﺎﺤﻔﺻداﺪﻌﺗ 72 :
ص .
نﺎﯾﺎﭘ هرﺎﻤﺷ ﻪﻣﺎﻧ ﺦﯾرﺎﺗ :
هﺪﯿﮑﭼ
فﺪﻫ : ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا هﺎﮕﯾﺎﺟ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ .
ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺳﺎﻨﺷ شور
نآﺮﺒﺸﻫوﮋﭙﻨﯾا:
ﻬﮐ ﻃوﺮﺸﻤﺑﻼﻘﻧﺎﯾﺎﻫداﺪﺧررﺪﯿﻟﺰﻧﺎﻫﺎﮕﯾﺎﺠﯿﺳرﺮﺒﻬﺒﯿﻠﯿﻠﺤﺘـﯿﻔﯿﺻﻮﺘﺷوﺮﻬﺒﯾﻮﯿﺷرآﻮﯾﺎﻬﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮑﻌﺑﺎﻨﻣزﺎﻫدﺎﻔﺘﺳاﺎﺒﺘﺳﺎ
دزادﺮﭙﺒﻧاﺮﯾﺎﻫ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ : ﻬﺸﯾﺪﻧﺎﻨﯾﻮﮑﺗرﺪﻧﻼﯿﮕﻨﯿﻣزﺮﺳ ﯿﺨﯾرﺎﺘﺸﻘﻨﻬﻃوﺮﺸﻤﺑﻼﻘﻧﺎﯾزوﺮﯿﭘرﺪﻨﯿﻨﭽﻤﻫﻮﻬﻃوﺮﺸﻣزﺎﺸﯿﭙﯿﺑﻼﻘﻧاﻮﯾﺮﮑﻔﻨﺷوﺮﯾﺎﻬ
ﺖﺷاد . ﺪﺸﯿﻤﺑﻮﺴﺤﻤﻧﻼﯿﮔﺎﻫﺮﻬﺸﻨﯾﺮﺘﻤﻬﻣزﺎﯿﻟﺰﻧاﺮﻬﺷ
.
اﺰﺴﻬﺒﻤﻬﺴﻬﻃوﺮﺸﻤﺑﻼﻘﻧاردﺮﻬﺸﻨﯾا ﯾ
دﻮﺒﯿﻫاﻮﺨﻬﻃوﺮﺸﻤﺸﺒﻨﺠﯾﺎﻬﻧﻮﻧﺎﮐزﺎﯿﮑﯾﻮﺘﺷاﺪﯿ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ -
يﺮﯿﮔ : ﺸﻤﻈﻔﺤﯾاﺮﺒﻬﻈﺤﻠﻨﯾﺮﺧآﺎﺗﺎﻬﻧآﺪﻧدﺮﮑﯾرﺎﯿﺴﺒﯾﺎﻬﺷﻼﺘﻬﻃوﺮﺸﻤﻈﻔﺤﯾاﺮﺒﯿﻟﺰﻧﺎﯿﻟﺎﻫا ﺎﺘﺴﯾﺎﻬﯿﺳوﺮﻠﺑﺎﻘﻣرﺪﻬﻃوﺮ
ﯿﮔد ﺪﻧدﻮﻤﻨ . ﺪﻌﺒﻨﯿﻨﭽﻫ
زا
داﺪﺒﺘﺳﺎﻧاروﺪﻬﺒﻣﻮﺳﻮﻤﯿﻠﻤﯾارﻮﺸﺴﻠﺠﻤﻧﺪﺸﻬﺘﺴﺒﭘﻮﺘﻬﺑ ﻐﺻ
ﺮﯿ
، ﺑﺪﻨﺘﻓﺮﮕﻤﯿﻤﺼﺗﺪﻧﺪﺷﺮﺒﺧﺎﺑاﺮﺟﺎﻤﻨﯾازﺎﯿﺘﻗﻮﯿﻟﺰﻧﺎﯿﻟﺎﻫا
ﺪﻧزادﺮﭙﺒﻫزرﺎﺒﻤﻬﺒﻫﺎﺸﯿﻠﻋﺪﻤﺤﻤﻠﺑﺎﻘﻣﺎﺗﺪﻧوﺮﺒﻧاﺮﻬﺘﻬﺒﻬﻃوﺮﺸﻤﻈﻔﺤﯾار .
ﺎﻫﺮﻬﺸﻣدﺮﻤﻫاﺮﻤﻬﯿﻟﺰﻧﺎﯿﻟﺎﻫا ﯾ
ﺪﻧدﺮﮑﺘﮐﺮﺤﻧاﺮﻬﺘﺘﻤﺴﻬﺒﻔﻠﺘﺨﻤ و
ﻧاﺮﻬﺗ اﺮ
ﺪﻧدﺮﮑﻓﺮﺼﺗ .
ﺪﻨﻨﮑﺑﻮﮐﺮﺳاﺮﻫﺎﺸﯿﻠﻋﺪﻤﺤﻣﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ .
رودرﺪﻨﯿﻨﭽﻤﻬﯿﻟﺰﻧﺎﯿﻟﺎﻫا ة
ﻤﻬﻣوﺪﺴﻠﺠﻣ ﻨ
ﺪﻨﺘﺷاﺪﯿﻤﻬﻣرﺎﯿﺴﺒﺸﻘ .
هژاو ﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ ي :
نﻼﯿﮔ موﺪﺴﻠﺠﻣ،ناﺮﻬﺘﺤﺘﻓ،ﺮﯿﻐﺻداﺪﺒﺘﺳا،ﺎﻬﻨﻤﺠﻧا،ﯽﻟﺰﻧا،
.
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 3
1 - 1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺪﻟاﺮﻔﻈﻣ ﯾ ﻦ رﺎﺗ رد هﺎﺷ ﯾ
ﺦ 15 دﺎـﻤﺟ ي ﻧﺎـﺜﻟا ﯽ 1324 ه . ق ) ود ﻪﺒﻨـﺷ 6 توا 1906 م .(
ءﺎﻀﻣا ار ﻪﻃوﺮﺸﻣ نﺎﻣﺮﻓ و دﺮﮐ
ﺪﻨﭼ ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﺖﺷﺬﮔرد .
وا زا ﺲﭘ شﺪﻧزﺮﻓ
ﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ﯽ ﻪﺑ هﺎﺷ
ﺳر ترﺪﻗ ﯿ
ﺪ . ﺘﻨﻄﻠﺳ نارود ﻠﻋﺪﻤﺤﻤ
ﯿ ﺲـﻠﺠﻣ نﺪـﺷ ﻪﺘﺴﺑ پﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﺛدﺎﺣ عﻮﻗو ﺎﺑ رﺎﺟﺎﻗ هﺎﺸ
ارﻮﺷ ي ﻠﻣ ﯽ داﺪﺒﺘﺳا نارود و ﻐﺻ
ﯿﺮ هاﺮﻤﻫ ﺪﺷ ﺎﻣا ﻪﺑ رﺪﺗ ﯾ ﺞ اﺪﻧ ي ﻫاﻮﺧ دازآ ﯽ
اﺮـﺑ هزرﺎـﺒﻣ و ي
ــﺴﺑ رد ﻪﻃوﺮــﺸﻣ ندروآ ﺖــﺳد ﻪــﺑ ﯿ
رﺎ زا ي ﺎﻫﺮﻬــﺷ ي اﯾ ﻧاﺮ ﺒ صﻮــﺼﺨ ــﮔ رد
ﯿ نﻼ هداد ﺮــﺳ
ﺪﺷ . ﻟﺎﺣرد ﯽ ﻬﮐ ﻠﻋﺪـﻤﺤﻤ ﯽ
هﺎـﺷ ـﻣ ﯽ ﺷﻮﮐ ﯿ ﺪ ﻪﻃوﺮـﺸﻣ طﺎـﺴﺑ ار
ا رد ـﯾ ناﺮ ﭼﺮﺑ ﯿ ﺪـﻨ . ا رد ـﯾ ﻦ
ﻣﺎﮕﻨﻫ ﮔ مدﺮﻤ ﯿ نﻼ ﻟﺎﻫا صﻮﺼﺨﺑ ﯽ
ﻟﺰﻧا ﺮﻬﺷ ﯽ ـﺴﺑ ﺶﻘﻧ ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا رد ﯿ
رﺎ ـﻤﻬﻣ ﯽ اﯾ ﺎـﻔ
ﺪﻧدﺮﮐ . ﻟﺎﻫا ﯽ ﻟﺰﻧا ﯽ ﻧاراﺪﻓﺮﻃ زا ﺳﺎﺳﺎ
ﯽ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ و
اﺮﺑ ي ﻪﻃوﺮـﺸﻣ ﻆـﻔﺣ شﻼـﺗ
ﺎـﻫ ﯽﯾ
ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي ﺪﻧدﺮﮐ . ﻟﺰﻧا مدﺮﻣ ﯽ
ار ﻪﻃوﺮـﺸﻣ هﺎـﮔﺮﻫ ـﻣﺮﻄﺧرد
ﯽ دﯾ ﺪـﻧﺪ ﺶﻨـﮐاو نآ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ
ﻤﻧﺎﺸﻧ ﯽ ﺪﻧداد سور مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﺎﻣا ﺎﻫ
ا ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ ﯾ
ناﺮ ار دادراﺮﻗ دﻮﺧ ﻂﻠﺴﺗ ﺖﺤﺗ ه
و يﺎـﻫدﺎﻤﻧ
ﻃوﺮﺸﻣ ﯿ ﺖ ﻣ زا ار ﯿ نﺎ ادﺮﺑ ﺪﻧر .
اﯾ ﻦ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﯾ
ﺪـﺷ زﺎـﻏآ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺬﺧﺄﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ و .
ا رد ـﯾ ﻦ
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻪﺑ ﺎﺘﺳار ﺎﻫ
ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻪﻠﻤﺟزا ﮥ
ﺪﮑﺸﻧاد ة ﺑدا ـﯿ تﺎ ﻧﺎـﺴﻧا مﻮـﻠﻋ و ﻖـﻘﺤﻣ ﯽ
ﯽﻠﯿﺑدرا
، ﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﮥ ﺰﮐﺮﻣ ي ﺑدرا ﻖـﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯿ
ـﻠ ﯽ
، ـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﮥ ﺰﮐﺮﻣ ي ﺑدرا ـﯿ
،ﻞ هﺪﮑـﺸﻫوﮋﭘ
ﮔ ﯿ نﻼ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ
، ﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﮥ ﻢﺗﺎﺧ ﺒﻧﻻا ﯿ ءﺎ ـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،ﺖﺷر ﮥ
ﻨـﺴﺣ مﺎﻣا ﺒﺘﺠﻤ
ﯽ ـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،ﺖـﺷر ﮥ
رﻮﺑا ﯾ نﺎﺤ ﺑ ﯿ ﻧوﺮ ﯽ ﻪﻌﻣﻮﺻ اﺮﺳ ﺪﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎـﺑ و
ﺎـﺳ رد ﻮﺠﺘـﺴﺟ ﯾ
ﺖ ﺎـﻫ ي ا ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﯾ
ـﺘﻧﺮﺘﻨ ﯽ
،
ﻞﺑﺎﻗ ﺶﺨﺑ ﯿﻬﺟﻮﺗ
روآ دﺮﮔ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا و ﻊﺑﺎﻨﻣ زﺎ ي
ﺪـﺷ . ـﻓ رﺎـﮐ ﺲﭙـﺳ ﯿ
ﺶ
رادﺮﺑ ي ا زا ﯾ ﻦ ﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺂ
زﺎﻏآ ﺬﺧ ﺖﺸﮔ .ﻧ عﻮ ا رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ
ﻦ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
ا ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﯾﻮ
ﻞﺼﻓ رﺎﻬﭼ ﻞﻣﺎﺷ ﺖﺳا ﯽﻠﺻا
. ﺮﻫ اوز ﺶﺨﺑ ﯾﺎ
ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﯽ
دﻮﺷ .
ﻞﺼﻓ ﻠﮐ ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻣﺎﺷ لوا ـﯿ
تﺎ ﺑ ،ﻪـﻣﺪﻘﻣ ﺶـﺨﺑ زا ﻪـﮐ ﺖـﺳا ـﯿ
نﺎ ـﺴﻣ ﺄ ﭘ ،ﻪﻟ ﯿ ـﺸ ﯿ ﻪﻨ
،ﺶﻫوﮋﭘ و
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﻘﻧ
هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺖﺳا
.
رد ﻟﺰﻧا ﺶﻘﻧ ﻪﺑ مود ﻞﺼﻓ ﯽ
رود رد ة لوا ﺲﻠﺠﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
هﺪﺷ ﺖﺳا . ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦـﯾا ﻞـﺼﻓ
ﺑﻼﻘﻧا ﻞﻣﺎﺷ ﻃوﺮﺸﻤ
ﮥ اﯾ ناﺮ
، ﮔ نازرﺎـﺒﻣ ﺶﻘﻧ ﯿ
ـﻧﻼ ﯽ ﭘ رد ـﯿ زوﺮ ي ﭘ ،ﻪﻃوﺮـﺸﻣ بﻼـﻘﻧا ـﯿ
زوﺮ ي
تﻻﻮﺤﺗ و ﻪﻃوﺮﺸﻣ و ﯽﻟﺰﻧا
ﺳﺄﺗ ﯿ ﺲ ﻦﻤﺠﻧا ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
4 ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا هﺎﮕﯾﺎﺟ
رد ﻞﺼﻓ ﻟﺰﻧا مﻮﺳ ﯿ ﻪﺒ ﻐﺻ داﺪﺒﺘﺳا ﯿﺮ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯾ
ﻦ اراد ﻞﺼﻓ ي
ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ﯽﯾ
ﺒﻗ زا ﯿ ﻞ ﺶﻨﮐاو ﻬﻃوﺮﺸﻣ ﻧﺎﻫاﻮﺨ ﻟﺰﻧﺎ ﯿﺒ ﻪ ﺪﺒﺘـﺴﻣ تﺎﻣاﺪـﻗا ،ﺲـﻠﺠﻣ نﺪـﺷ ﻪﺘـﺴﺑ پﻮﺗ ﯾ
ﻦ رد
ﻟﺰﻧا ﯽ دازآ ﺶﻘﻧ ، ي
ﻟﺰﻧا نﺎﻫاﻮﺧ ﯽ
ﻫزرﺎﺒﻣ رد ﻠﻋﺪﻤﺤﻤ
ﯽ ناﺮﻬﺗ ﺢﺘﻓ و هﺎﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
.
ﻞﺼﻓ ﻟﺰﻧا ﺶﻘﻧ ﺮﺧآ و مرﺎﻬﭼ ﯽ
رود رد ة ﺖﺳا مود ﺲﻠﺠﻣ ﻪﮐ ؛
ا ﺚﺣﺎﺒﻣ ﯾ ﻦ ﻞﻣﺎـﺷ ﻞﺼﻓ
ﻟﺰﻧا تﻻﻮﺤﺗ ﯽ
رود رد ة ﺲﻠﺠﻣ ﺘﻟوا ،مود ﯿ مﻮﺗﺎﻤ ﺳور ﯿ ﻬ ﻟﺎﻫا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻮ ﯽ
ﻟﺰﻧا ﯽ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
1 - 2 - نﺎﯿﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ
ﮥﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﯽﻨﯾرز گﺮﺑ ناﺮﯾا
تازرﺎﺒﻣ رد ﺖـﺳا ناﺮـﯾا مدﺮﻣ ﮥﻧﺎﻫاﻮﺧ يدازآ
. ا ـﯾ ﻦ
بﻼﻘﻧا ﻠﻋ ﯽ ﻤﻏر ﺘﺳﺎﮑ ﯽ ﯽﯾﺎﻫ ﻬﮐ ﺘﺷاﺪ ﻄﻨ ﮥﻔ ﯽﻔﻄﻋ رد تﺎﯿﺣ يدﺎـﺼﺘﻗا و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ،ﯽﺳﺎﯿﺳ
رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﻦﯾا ـﻣ
ﯽ آ ـﯾ ﺪ . ﻦـﯾا بﻼـﻘﻧا ﻞـﺻﺎﺣ تازرﺎـﺒﻣ و
تدﺎـﺷر ﺎﻫ ﯾ و ناﺮﮑﻔﻨـﺷوﺮ
ﯽﻧﺎﮔدازآ نﺎﺟ لﺬﺑ زا ﻪﮐ ﺖﺳا
و ياﺮﺑ ﺶﯾﻮﺧ لﺎﻣ يراﺪـﯿﺑ
ـﺷﻮﻫ و ﯿ رﺎ ﯾ ﻌﻣﺎﺠ ﮥ باﻮﺧ هدﻮـﻟآ و
ﺪـﻧدﺮﮑﻧ ﻎـﯾرد رﺎـﮔزور هدز ﺖﻠﻔﻏ ﯽﺗﺪـﻣ ياﺮـﺑ و
ـﻫﺎﺗﻮﮐ ﻪـﭼ ﺮـﻫ ﻪـﺑ ار ناﺮﯾﺎ
ز ـﯾ رﻮ ﻮﻧﻮﻧﺎـﻗ
ﺎﻫدﺎﻬﻧ ﯾ ﺪﻨﺘﺳارآ ﯽﻧﺪﻤ .
ﺎﺑ ﻪﮐ يرﻮﺤﻣ ﺰﮐﺮﻣ هﺎﮕﻧ بﻼﻘﻧا ،ﺪﻧراد ناﺮﯾا ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﻪﻃوﺮـﺸﻣ
ﺮﮕﯾد و يﺎﻫداﺪـﺧر ﯽﺨﯾرﺎـﺗ
ًﻻﻮــﻤﻌﻣ ناﺮـﯾا ناﺮـﻬﺗ ﺖـﯾرﻮﺤﻣﺎﺑ
ــﯾ ﺎ دﯾ ﺮـﮕ گرﺰــﺑ يﺎﻫﺮﻬـﺷ
ﻪﺘﺷﻮﻧ هﺪﺷ ﺖﺳا .
رد نﺎﯿﻣ ﻦﯾا ﺪﻧور زا
ﺮﮕﯾد ﯽﺨﯾرﺎﺗ يﺎﻫداﺪﺧر ناﺮﯾا ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﺖـﺳا هﺪﺷ ﺖﻠﻔﻏ .
زا ﯽـﮑﯾ
و ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ناﺮﯾﺎﯾﺎﻫﺮﻬﺷ وﯾ
هﮋ ا ي بﻼﻘﻧا رد ﻃوﺮﺸﻣ
ﻪ زا و ﺖﺷاد ناﺮﯾا نﻮﻧﺎﮐ
ﺎـﻫ ي ﻢـﻬﻣ
دازآ ي ﻫاﻮﺧ ﯽ ناﺮﯾا
،دﻮﺑ ﯽﻟﺰﻧا ﺖﺳا . ﺮﻬـﺷ ﻦـﯾا ﻪﭼﺮﮔا ظﺎـﺤﻟزا
ناﺪـﻨﭼ ﺖﻣﺪـﻗ يزﺎـﺳﺮﻬﺷ
يدﺎﯾز
،دراﺪﻧ ﺎﻣا ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ةﮋﯾو
ﻬﺷ ﻦﯾا زا ﯽـﮑﯾو زﺎـﻘﻔﻗ تروﺎﺠﻣ رد ﺮ هاﺮﻫﺎـﺷ
ﺎـﻫ ي ﯽﻃﺎـﺒﺗرا
،ﺎﭘورا ﺎﺑ ناﺮﯾا نآ
زا ﯽﮑﯾ ﻪﺑ ار نﻮﻧﺎﮐ
ﺎﻫ ي ﺸﯾﺪﻧاﻮﻧ ﻮ دازآ ي هاﻮﺧ دﻮـﻤﻧ ﻞﯾﺪـﺒﺗ ناﺮـﯾا .
ﺖـﯿﻤﻫا
ﺮﻬﺷ ﻦﯾا ﺖﻓر و
نﺎﯿﻧاﺮﯾا ﺪﻣآ ﺟرﺎﺧ و
ﯽ ﺎﻫ ﺮﻃ زا ﯾ ﻖ رﺪﻨﺑ ﻦﯾا ﻣﻮﺠﻫ و
ﺮـﺜﮐا ﻪـﮐ ﺮﻬـﺷ ﻪﺑ رﺎﺠﺘ
ًا
داﻮﺳﺎﺑ و ﯾﺎ ﻪﻗﻼﻋ ﺪﻨﻣ ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ فرﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻣدﺮﻣ رﺎﮑﻓا
ﯽﻟﺰﻧﺎ ﯿﻗﺮﺗ ﺪﺷر دوز ﯽﻠﯿﺧ هدﺮـﮑ
دازﺂﺣور و ي
ﻫاﻮﺧ ﯽ دﻮﺷ نﺎﯾﺎﻤﻧ نﺎﻧآ رد .
ﻣﺰﻬﭽﻧآ ﯿ ﻪﻨ زﺎـﺳ ﯽﻠـﺻا ﯽﻟﺎـﻫا و قﻮـﻘﺣ ﻪـﺑ ﯽـﻟﺰﻧا
ﻧﺎﺷ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﺖﺳا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﺪﺸ
. ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي رد ﯽﻟﺰﻧا نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ةرود
بﻼـﻘﻧا
ﻫزرﺎﺒﻣ رﻮﺤﻣ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺎﺒ
ﻢﻠﻇ وداﺪﺒﺘﺳا يﺎـﻫدﺎﻬﻧ ﻞﯿﮑـﺸﺗ ،تﻻﺎـﯾا نﺎﻤﮐﺎﺣ ﻢﺘﺳو
ﺪﯾﺪﺟ ﻪﻠﻤﺟزا
،تﺎﯾﺮﺸﻧ رﺎﺸﺘﻧا ،ﯽﺘﯾﻻو ﻦﻤﺠﻧا ﮥﻌﺳﻮﺗ
ﻦﯾﻮـﻧ سراﺪﻣ شﺮﺘـﺴﮔ
يزﻮﻣآداﻮـﺳ
مدﺮﻣ ندﺮﮐ هﺎﮔآ ياﺮﺑ رﻮﻀﺣ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ و
سور ﺎﻫ ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻦـﯾا رد ﺖـﺳا
.ﯾ ـﮑ ﯽ ـﺸﻣ زا تﻼﮑ
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 5
رود ﻦﯾا رد ﯽﻟﺰﻧا مدﺮﻣ گرﺰﺑ ه
ﻦﯾا مدﺮﻣ ﻪﮐ ار ﺮﻬـﺷ
ﺖـﺤﺗ دادراﺮﻗرﺎـﺸﻓ
، سور دﻮﺟو ﺎـﻫ
دﻮﺑ .
نآ ﺎﻫ ﯽﻟﺰﻧا كﺮﻤﮔ ﺻ و
ﯿ ﺪ ﯽﻫﺎﻣ ﻢﻫ ﺪـﻧدروآرد دﻮـﺧ رﺎـﯿﺘﺧا ﺖﺤﺗ ار
؛ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾﻨ ﻟﺎﻌﻔ ـﯿ ﺖ ﺎـﻫ ي
ﯽﻟﺰﻧا نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺖـﯿﻫﺎﻣ يزرﺎـﺑ ﻮـﺤﻧ ﻪـﺑ
رﺎﻤﻌﺘـﺳا ﺪـﺿ ي
ﺮـﺑ و ﺖـﺷاد هزرﺎـﺒﻣ
ﺎـﺑ
ترﺪﻗرﻮﻀﺣ ﺎﻫ
ي ﯽﺟرﺎﺧ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ دﻮﺑ .
زا ﯽﮑﯾ ﯽﻟﺰﻧا ﺮﻬﺷ نﻮﻧﺎﮐ
ﺎﻫ ﯾ ﻪﻃوﺮﺸﻤ ﻫاﻮﺧ ﯽ
، فﺪﻫ نآ ﯽﻟﺎﻫا ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺖﻣﻮﮑﺣ دﺎﺠﯾا
و
هزرﺎﺒﻣ ﺑ ذﻮﻔﻧﺎﺑ ﯿ نﺎﮕﻧﺎﮕ دﻮـﺑ . ةرود رد ﯽـﻟﺰﻧا مدﺮـﻣ ﻐـﺻ داﺪﺒﺘـﺳا
ﯿﺮ ﻠﻋ ﯽ ـﻤﻏر نﺂ رد اﺪـﺘﺑﺎﻬﮐ
ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﻠﺴﺗ ﻦﯾﺪﺒﺘﺴﻣﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻣا
رد ﺪـﻧدﺮﮐ ﺎﻔﯾﺎﯾﺪـﯿﻠﮐ و ﻢـﻬﻣ ﺶـﻘﻧ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ةدﺎﻋا .
ﻦـﯾا ﺎـﺑ
،ﻞﯿﺻﺎﻔﺗ عﻮﺿﻮﻣ
زا ﯽﻟﺰﻧا تﻻﻮﺤﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗو ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻧﺎﻣز
ﻪﻃوﺮـﺸﻣ بﻼﻘﻧا يزوﺮﯿﭙ
ﺎﭘ ﺎﺗ ﯾ نﺎ ﺖﺳا ﯽﻠﻣ يارﻮﺷ مود ﺲﻠﺠﻣ ).
1290 ـ 1285 ه . ش / 1911 ـ 1906 م (.
1 - 3 - ﺳ ﺆ ﯽﻠﺻا لا
1 ـ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ﺖﮐﺮﺷ ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا رد نﺎﯿﻟﺰﻧا ﻪﮐ ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﭽ
؟
1 - 4 - ﯿﺿﺮﻓ ﮥ ﯽﻠﺻا
1 - سور رﺎﻤﻌﺘﺳا ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ رد وا ناراﺰﮔرﺎـﮐ و ﯽﻫﺎـﺷ ﯽﻠﻋﺪـﻤﺤﻣ داﺪﺒﺘـﺳا ﺎﺑ ﺶﻟﺎﭼ و
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺎﯾﻮﭘ ﺖﮐﺮﺷ ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا رد نﺎﯿﻟﺰﻧا ﻪﮐ ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻟﺰﻧا رد هﮋﯾﻮﺑ و نﻼﯿﮔ .
1 - 5 - ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ
ـ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻠﺤﺗ و ﯿ ﻞ ﺎﻫداﺪﺧر ي ﻟﺰﻧا ﯽ رود رد ة ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا .
ـ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻻو ﻦﻤﺠﻧا ﺶﻘﻧ ﯾﺘ
ﯽ ﻟﺰﻧا ﯿ ﺪﻧوررﺪ ﺎﻫداﺪﺧر ي ا رد ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﯾ
ﻦ ﺮﻬﺷ .
ـ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻟﺰﻧا نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﻃوﺮﺸﻣ تازرﺎﺒﻣ ﯽ
ﺪﺒﺘﺴﻣ ﺎﺑ ﯾ
ﻦ ﻠﺧاد ﯽ اﻮﻗ و ي ﺳور ﯽ رد ﺮـﺿﺎﺣ
ﺮﻬﺷ .
1 - 6 - ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﯿﻤﻫا تروﺮﺿ
بﻼﻘﻧا ﻃوﺮﺸﻣ ﮥ ناﺮﯾا ﻪﺻﺮﻋ ا ي تازرﺎـﺒﻣ ناﺮـﯾا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻘﺒﻃ و رﺎﺸﻗا ﺐﻠﻏا ﻪﮐ دﻮﺑ
هدﺮﺘﺴﮔ ا ي ﻬﯿﻠﻋ ﻠﺧاد داﺪﺒﺘﺳﺎ ﯿ
رﺎﻤﻌﺘﺳا ﻮ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﯽﺟرﺎﺧ
. ﺮـﮕﯾد فﻼﺧﺮـﺑ بﻼـﻘﻧا ﻦـﯾا
ﮥﺻﺮﻌﺘﺴﻧاﻮﺗ ،ناﺮﯾا تﻻﻮﺤﺗ ﻧﺎﯿﻣ ﻪﺑار هزرﺎﺒﻣ
ﺰﯿﻧ ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫﺎﺘﺳور و يﺎﻫﺮﻬﺸ ﺑ
ﺪﻧﺎﺸﮑ . مدﺮﻣ
ﻪﮐ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﯾا نﺮﻗ
ﺎﻫ و اوﺰﻧا ﺖﻟﺎﺣ رد ﺑ
ﯽ ﻠﻤﻋ ﯽ ﻬﺘﺴﯾز ﯽﺳﺎﯿﺳ لﺎﺣ ،ﺪﻧدﻮﺒ
عﻮـﻗو ﺎﺑ بﻼـﻘﻧا
6 ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا هﺎﮕﯾﺎﺟ
زﺮﻃ ﻪﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺣ
ﯿ تﺮ روآ ي ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﮥﺻﺮﻋدراو .
ﻪﺑ و ﺸﻨﮐ ناﺮـﯾا ﯽـﺳﺎﯿﺳ ﯽﻠﺻا ناﺮﮕ
ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ هرود ﻦﯾا رد .
ﻠﻋ ﯽ ﻢﻏر ﻪﺑ هﺎﮔآﺎﻧ رﺎﺸﻗا دورو ﻪﮐ ﯽﺗاﺮﻀﻣ ﻪـﺻﺮﻋ
ناﺮـﯾا ﯽـﺳﺎﯿﺳ
ﻪﺑ دروآ رﺎﺑ دوﺪﻌﻣ زا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا هﺎﺗﻮﮐ ةرود ﺎﻣا ، ﺖﺻﺮﻓ
ﺎﻫ ﯽﯾ نآ زا ناﺮـﯾا مدﺮﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ
ﯾاﺮﺑ ﺪـﻧدﺮﺑ هﺮـﻬﺑ و ﺪـﻧدﺮﮐ هدﺎﻔﺘـﺳا رﻮﺸﮐ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ رد نﺪﺷ ﻢﯿﻬﺴ .
ﻦـﯾا ﮥـﻠﻤﺟ زا
ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﻖﻃﺎﻨﻣ وﯾ
هﮋ ا ي رد ﺖـﺷاد ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا زا و
نﻮﻧﺎـﮐ ﺎﻫ ﯾ ر ﻮﺗرﺪـﻗﺮﭙ ﯾ
ﻪـﺸ راد يدازآ
ﻪﮑﺘﺳا ﯽﻟﺰﻧا ﺮﻬﺷ ،دﻮﺑ ﻠﻋ
ﯽ ﻢﻏر ﻦﯾا ﺘﯿﻤﻫا يﺪـﺟ ﯽـﺸﻫوﮋﭘ نﻮﻨﮐﺎـﺘ ﺪﻨﺘـﺴﻣ و
دﺎﻨـﺳا ﻪـﺑ و
كراﺪﻣ ﺑرد يﻮﯿﺷرآ رد نآ تﻻﻮﺤﺗ ةرﺎ
ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﻫﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳﺎ
ﺖﯿﻤﻫا هزﻮﺣ ﻦﯾا رد وﯾ
هﮋ ا ي بﻼﻘﻧﺎـﺨﯾرﺎﺗ زا ﻢـﻬﻣ ﯽـﺸﺨﺑ ﯽـﺳﺎﻨﺷزﺎﺑ رد ا ﮥﻃوﺮـﺸﻣ
ـﯾ ناﺮ
ﺖﺳا .
1 - 7 - ﭘﯿ ﺸ ﯿ ﻪﻨ ي ﺶﻫوﮋﭘ
رﺎﺑرد ة ـﺸﻫوﮋﭘ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﺶﻫوﮋﭘ عﻮﺿﻮﻣ ﯽ
رد ﺎﻣﺎﺘـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮕﻧ مﺎـﺠﻧا ﻞﻘﺘـﺴﻣ
ﺧﺮﺑ ﯽ ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﯿ
ﻪﮑ رﺎﺗ ﻪﺑ ﯾ ﺦ ﮔ ﯿ ﻧﻼ ﯿﺎ بﻼﻘﻧا ﻪﺘﺧادﺮﭙﻬﻃوﺮﺸﻣ ﺪﻧا
، ﺗارﺎﺷا ﯽ رﺬـﮔ و هﺪـﻨﮐاﺮﭘ ا
ا ﻪﺑ ﯾﻨ عﻮﺿﻮﻤ ﺖﺳا هﺪﺷ .
1 - 7 - 1 - ﮔ ﯿ نﻼ ،ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا رد ﻨﻣﻮﻫ
ﯿ ﻮ ﻫﺪﻔﺳ ﯽ ) 1389 (
ا رد ﯾ ﻦ ﻮﻧ بﺎﺘﮐ ﯾ هﺪﻨﺴ ـﮔ نﺎﻣدﺮﻣ ﺶﻘﻧ ﯿ
نﻼ ﺑ ﻪﻃوﺮـﺸﻣ بﻼـﻘﻧا رد ـﯿ
نﺎ ﺖـﺳا هدﺮـﮐ .
وا هرﺎﺑرد ﻃوﺮﺸﻣ ﺶﺒﻨﺟ ﯿ
ﺖ ﺮﻓ روﺪﺻ ﺎﺗ نﺎﻣ
نارود ،ﻪﻃوﺮﺸﻣ ور
ـﯾ ورﺎ ﯽﯾ و نﺎـﻫاﻮﺧ ﻪﻃوﺮـﺸﻣ
ﺪﺒﺘـــﺴﻣ ﯾ
ﻦ رد داﺪﺒﺘﺳا ﻐـــﺻ ﯿﺮ
، ﻊﻠﺧ ﻠﻋﺪـــﻤﺤﻣ ﯽ
ﻟﺎﻌﻓ ،ﺖﻨﻄﻠـــﺳ زا هﺎـــﺷ ـــﯿ
ﺖ ﻪﻃوﺮـــﺸﻣ
ﺧ ﻧﺎﻫاﻮ ﮕ ﯿ ﻧﻼ صﻮﺼﺨﺒ ﺖﺷر مدﺮﻣ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺚﺤﺑ ﻪﺑ ﯽﻟﺰﻧﺎﺗﻻﻮﺤﺗ هرﺎﺑرد وا ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺎﻣا
ارﺬـﮔ
ﺖﺳاﺮﺼﺘﺨﻣ و .
1 - 7 - 2 - ﻨﻣﻮﻫ ،ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺮﺼﻋ لﺎﺟر ﯿ
ﻫﺪﻔﺳﻮ ﯽ ) 1391 (
بﺎﺘﮐ ﺘﺴﺨﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﯿ
ﻦ ﺮﺛا ي ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺑ
رﻮـﻃ نآ تﺎﻣاﺪـﻗا و لاﻮـﺣا حﺮـﺷ ﻪـﺑ ﻞﻘﺘـﺴﻣ
ﺪﻫﺎﺠﻣ زا ﻪﺘﺳد ﯾ
ﻦ ﻫاﻮﺧ نﺎ ﮔ ﯿ ﻧﻼ ﯿﯿ ﺎ ﻘﻣ ﯿ ﻢ ﮔ ﯿ ﻧﻼ ﻪـﺘﺧادﺮﭙ .
دوﺪـﻌﻣ ﻦﻤـﺿ رد ي
زا ﻢـﻬﻣ ﺮـﺗ ﯾ ﻦ
ناراداﻮــﻫ ﻪﻃوﺮــﺸﻣ
ي ﻧ ار ﻪﻋوﺮــﺸﻣ ﯿﺰ
ﻓﺮﻌﻣ ﯿ ﺖــﺳا هدﺮــﮑ .
ﻮﻧ ﯾ هﺪﻨــﺴ ا رد ــﯾ ﻦ ﻣﺎــﺳا بﺎــﺘﮐ ﯽ
داﺮﻓا ﯾ اﺮ ﻪﮐ ةرود رد ﻟﺎﻌﻓ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﯿ
ﺖ هدﺮﮐ ﺪﻧا ﯿﺑ ﻧﺎ هدﺮﮑ ﺖﺳا .
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 7
1 - 7 - 3 - ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻣﺎﺟ ﻟﺰﻧا ﯽ ) مود ﺪﻠﺟ (
ﺰﻋ ، ﯾﺰ ﻮﻃ ﯾﻠ ﯽ ) 1371 (
اﯾ ﻦ بﺎﺘﮐ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻠﺟ ود ﺖﺳا . رد ا مود ﺪﻠﺟ ﯾ
ﻦ بﺎﺘﮐ
، ﻮﻧ ﯾ ﻫﺪﻨﺴ ﻣﺰ ﯿ ﻪﻨ ﺎـﻫ ي ار ﻒـﻠﺘﺨﻣ
ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ ﺘﺳا هداد ﻪﻠﻤﺟزﺎ رﺎﺗ ﯾ ﭽﺨ ﮥ تﺎﻋﻮﺒﻄﻣ ﺪﻠﺑ ﺖﺷﺬﮔﺮﺳ ،
ﯾﮥ ﻟﺰﻧا ﯽ
، رﺎﺗ ﯾ ﺨ ـﭽ ﮥ ـﻟﺰﻧا ﺖـﺴﭘ ﯽ
رود رد ة
،ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻧﺎﻤﮐﺎﺣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﺎﯾ ﻦ ﺎﻤﻧ و ﺮﻬﺷ ﯾ
نﺎﮔﺪﻨ ﺎـﺗ لوا ﺲـﻠﺠﻣ زا مود ﺲـﻠﺠﻣ
رد
و ﻪﻃوﺮﺸﻣ هرود ﺳﺄﺗ
ﯿ ﺲ ﻤﻈﻧ ﯿ ﻪ ﻟﺪﻋ و ﯿ ﻬ سوﺮﺸﻘﻧ ﻮ ﺎﻫ
. ﻮﻧ ﯾ ﻫﺪﻨﺴ ماﺪﮐﺮﻬ ا زا ﯾ ﻦ ار تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧزور
ﺎﻫ ﯿﺿﻮﺗ ﺢ ﺖﺳا هداد .
1 - 7 - 4 - ﻦﻤﺠﻧا ﺎﻫ نﻼﯿﮔ ﺮﺼﻋ رد ،ﻪﻃوﺮﺸﻣ
ﻨﻣﻮﻫ ﯿ ﻫﺪﻔﺳﻮ ﯽ ) 1387 (
ﺖﺳا هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﺎﻫ ﻦﻤﺠﻧا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ .
و دﺮﮑﻠﻤﻋ نآ ﺎـﻫ هرود رد
ﻦﻤﺠﻧﺎﻬﻠﻤﺟزﺎﻬﻃوﺮﺸﻣ ﺎﻫ
ي ﻟﺰﻧاو ﺖﺷر ﯽ
ﻤﻫ و ﻦﯿﻨﭽ ﺶﻘﻧ ﻤﮐ ﯿ ﻪـﺘ ﺎـﻫ ﺘـﺳا هدﺮـﮐ نﺎـﯿﺑ ار ﻮ
اﯾ ﻬﮑﻨ ﺳﺄﺘ ﯿ ــﺴ ﻦﻤﺠﻧﺎ ﺎــﻫ ــﺸﻘﻧ ﻪــﭼ ﯽ
ــﮔ ﻪﻃوﺮــﺸﻣ رد ﯿ
نﻼ ﺖــﺳا ﻪﺘــﺷاد ﺎــﻣاو
درﻮــﻣ رد
ﻟﺰﻧا ﯿ ﻪﺒ رﺎﺼﺘﺧا ﻪﺘﻔﮔ ﻦﺨﺳ ﺖﺳا
.
1 - 7 - 5 - ﺎـﻫدوﺮﻓوزاﺮﻓ ي
ــﮔ ﯿ نﻼ ﻪﻃوﺮــﺸﻣ لﺎــﺳ ﻪــﺳ رد )
1330 - 1327 ( ﺎــﺿر ،
ﺪﺻ ﯾﻘ ﯽ ﺎﭘ ﮐﺎﺷ ﯽ ) 1392 (
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ دﻮﺧ بﺎﺘﮐ رد
ﺶﻘﻧ نﺎﻣدﺮﻣ ﮔ ﯿ نﻼ داﺪﺒﺘﺳا هرود رد ﻐﺻ
ﯿﺮ ، عﺎﺿوا ـﻧﻼﯿﮔ ﺲﭙ
ﻗ زا ﯿ مﺎ ﮔ زا ﯿ نﻼ ﻟﺎﻌﻓ ،ناﺮﻬﺗ ﺢﺘﻓ ﺎﺗ ﯿﺘ
ﺎﻤﻨ ﯾ نﺎﮔﺪﻨ ﺮﺸﻧ مود ﺲﻠﺠﻣ رد ﯾ
تﺎ ﮔ ﯿ نﻼ ﺲـﻠﺠﻣ رد
مود و ﻫﺎﮕﻧ ﻠﮑ ﯽ ﻪﺑ عﺎﺿوا ـﮔ ﯿ نﻼ مود ﺲـﻠﺠﻣ هرود رد هدﺮﮑﻫرﺎـﺷا
ﺖـﺳا . رد ةرﺎـﺑ ﻟﺰﻧا ﯽ رد
رود ة ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺸﻘﻧ
سوﺮ ﺎﻫ ـﻟﺰﻧا رد ﯽ ـﻟﺰﻧا مدﺮـﻣ ﺖﻋﺎﺠـﺷ و ﯽ
ﻞـﺑﺎﻘﺗ رد سور
ﺎـﻫ ار ﺚـﺣﺎﺒﻣ
ﺖﺳا هﺪﻣآ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ .
1 - 7 - 6 - ﻫﺎﮕﻧ ﯽ ﮔ ﻪﺑ ﯿ ﻧﻼ رﺎﺸﻓا ردﺎﻧ،رﺎﺟﺎﻗ هرود رﺪ ﯾ
نﺎ ) 1396 (
اﯾ ﻦ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ بﺎﺘﮐ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ
ا ي و هﺮﻬﺑ ﺪﻨﻣ ي ﺮﺸﻧ زا ﯾ تﺎ شرﺎﮕﻧ ﻪﺑ رﺎﺟﺎﻗ ﺮﺼﻋ
زا ﻮﻫﺪﻣآرد ﻪﻧ
ﺶﺨﺑ هﺪﻤﻋ ﮑﺸﺗ ﯿ ﻞ هﺪﺷ ﺳا ﺖ . رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ اﯾ
ﻦ رد بﺎﺘﮐ ةرﺎﺑ
ـﻟﺰﻧا ﯽ هرود رد
ﺶﻘﻧ و ﮥﻃوﺮﺸﻣ سور
ﺎﻫ رد و ﯽﻟﺰﻧا ﻞﮑﺷ ﮔ ﯿﺮ ﯾ ﻦﻤﺠﻧﺎ ﻪﺑﺎﻫ رﺎﺼﺘﺧا ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ ﻦﺨﺳ .
1 - 7 - 7 - ﻘﻧا ا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼ ﯾ
ناﺮ ﺑﺎﻬﺷ ﮓﻨﺷﻮﻫ رﻮﺴﻓوﺮﭘ ، ﯽ
رﻮﺴﻓوﺮﭘ و ﺎﻧ و
ﺗرﺎﻣ ﯿ ﻦ
) 1394 (
8 ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا هﺎﮕﯾﺎﺟ
ﺟ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا اﺮـﯾا ﻪﻃوﺮـﺸﻣ بﻼـﻘﻧا ﻪﻨﯿﻣز رد ﺪﯾﺪ
ﺖـﺳا ن ﻪـﮐ
ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ
ﺗﻻﺎــﻘﻣ ﯽ ﻞﻣﺎــﺷ ار ــﻣ
ﯽ دﻮــﺷ . هﺪﻨــﺴﯾﻮﻧ ا
ــﯾ ﻦ رد بﺎــﺘﮐ ةرﺎــﺑ
ور ــﯾ ﺎﻫداﺪ ي ــﮔ ﯿ نﻼ رد رود ة
ﻃوﺮﺸﻣ ﮥ داﺪﺒﺘﺳا ﻐﺻ ﯿﺮ و ﺶﻘﻧ هرﺎﺑرد سور
ﺎﻫ ﻟﺰﻧارد ﯿ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭙ .
1 - 7 - 8 - ﻧ ﻫﺎﮕ ﯽ ﮔ رد ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻪﺑ هزﺎﺗ ﯿ
نﻼ ﺷﻮﻧا ، ﯿ ناوﺮ ﻌﻧ ﯿ ﻤ ﯿ ﺮﺒﮐﺎ ) 1393 (
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ رد
اﯾ ﻦ ﺮﺟ بﺎﺘﮐ ـﯾ
نﺎ ﻃوﺮـﺸﻣ ﯿ ﺖ ـﮔ ﯿ نﻼ ﻧ ندﺎﺘـﺳﺮﻓ زﺮـﻃ ، ـﯿ
وﺮ و زا ﻪﺤﻠـﺳا
زﺎﻘﻔﻗ ﯾﻪ ﮔ ﻪﺑ ﯿ نﻼ ﺪﻫﺎﺠﻣ ماﺪﺨﺘﺳا ، ﻶﻠﻋ و
ن ﺎﻫ ، رﺎﻨﮐﺮﺑ ﯾ ﻠﻋﺪﻤﺤﻤ ﯿ رﺎﮐ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻮﻫﺎﺸ ﺎﻫ
ار ﺑ ﯿ نﺎ
ﺖﺳا هدﺮﮐ .ا
ﯾ ﻦ ﻮﻧ ﯾ ﻫﺪﻨﺴ ﻪﺒ ﺮﺟ ـﯾ نﺎ ﻃوﺮـﺸﻣ ﮥ ﮔ ﯿ ﻧﻼ ﯿ ﻧﺎ ﺮﭙ ـﮔ مدﺮـﻣ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻪﺘﺧاد ﯿ
نﻼ رد
ﺸﻘﻧ ﻪﭽﻬﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﯽ
ﺪﻨﺘﺷاد .
1 - 8 - ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ و ﺪﻘﻧ ﺬﺧﺂﻣ و
1 - 8 - 1 - ﺖﺳد ﻊﺑﺎﻨﻣ وا
ل
1 - 8 - 1 - ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺦﯾرﺎﺗ ا
ﯾ ناﺮ
، وﺮﺴﮐ ﺪﻤﺣا ي
) 1369 (
ﻪﻃوﺮﺸﻤﯾﺎﻫداﺪﯾور بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ار
ﻫﺎﺸﻣ ﮏﯾدﺰﻧ زا هﺪ
هدﺮﮐ و ﻪـﺑ ﺎﻫداﺪـﺧر ي
و ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻊﯾﺎﻗو رد نﻼﯿﮔ ﻢﻫ
ﻨﭼ ﯿ ﻦ ﻫرﺎﺑرد ﺶﻘﻨ وﺮـﺸﻣ ﺎﺘـﺳار رد ﻪﮐ ﯽﻟﺰﻧا ﯽﻟﺎﻫا مﺎـﮔ ﻪﻃ
ﺪﻨﺘﺷادﺮﺑ
، ﯽﺒﻟﺎﻄﻣ ﻫدﺮﮐ ﺮﮐذ ﺖﺳﺎ
.
1 - 8 - 1 - 2 - ﺦﯾرﺎﺗ
،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﻪﻟﺎﺳ هﺪﺠﯿﻫ يوﺮﺴﮐ ﺪﻤﺣا
) 1349 (
ﻦﯾا ﺘﺷﻮﻧ بﺎﺘﮐ ﮥ
وﺮﺴﮐ ﺪﻤﺣا ي
ﺖﺳا . ﺑﺎﺘﮐ ﻦـﯾا تﻮـﻗ طﺎـﻘﻧ وﺎـﯾاﺰﻣ زا ﻒـﻟﺆﻣ رﻮـﻀﺤ
رد
ﺮﺟ ﯾ نﺎ ﺖﺳا ثداﻮﺣ و
اﯾ ﻪـﮑﻨ و ﯾ ﺖـﺒﺛ ﻪـﺑ عﺎـﺟرا نوﺪـﺒ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ دﻮـﺧ تاﺪﻫﺎـﺸﻣ ﻂﺒـﺿ
ﺖﺳا . يو ﺎﺑ ار دﻮﺧ بﺎﺘﮐ هدﺎﺳ ﺮﺜﻧ
نﺎﯿﺑ هدﻮـﻤﻧ ﺖـﺳا . رد نﺎـﺠﯾﺎﺑرذآ ﻊﯾﺎـﻗو بﺎـﺘﮐ ﻦـﯾا و
ﮔ ﯿ نﻼ هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ًﺎﺣوﺮﺸﻣ ﺑﺎﺘﮐ ﺚﺣﺎﺒﻣ يﻻ ﻪﺑﻻردو
ﯿﻨ ﺰ رد ﯽﺒﻟﺎﻄﻣ ةرﺎﺑ
و ﯽـﻟﺰﻧا مدﺮﻣ ﺶﻘﻧ
دورو سور ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺗارﺎﺷا ﺮﻬﺷ ﻦﯾا ﻪﺑ .
1 - 8 - 1 - 3 - بﻼﻘﻧا ﻃوﺮﺸﻣ ﯿ ﺖ ا ﯾ ناﺮ
، ﺑ دراودا ﺮا
و ن ) 1338 (
اﯾ ﻦ ﻞﻣﺎﺷ بﺎﺘﮐ ﯾ
هدزﺎ ﻞﺼﻓ ﺖﺳا . ﻮﻧ ﯾ هﺪﻨﺴ ﺸﺨﺑ ﯽ ﺎـﻗو ﻪﺑ ار دﻮﺧ بﺎﺘﮐ زا ﯾ
ﻊ و نﻼﯿـﮔ
ﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﮔ ناﺪﻫﺎﺠﻤ ﯿ
ﻧﻼ ﯽ اﺮﺑ ي ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧﺎﻬﻃوﺮﺸﻣ ﻆﻔﺣ
؛ ا رد ـﯾ ﻦ بﺎـﺘﮐ هرﺎـﺑرد وا
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 9
ﺮﻬﺷ ﻧﺎﻧاﺮﯿﮕﯿﻫﺎﻣ ﺶﻘﻧ و ﯽﻟﺰﻧا ﻟﺰﻧﺎ
ﯽ ﻠﻋ ﯿ ﻪ ﻟﯿ فوزﺎﻧﺎ ـﺳور ﯽ ﻟﺎﻌﻓ و ﯿ ـﺘ ﻦﻤﺠﻧﺎ ﻪـﺑﺎﻫ ﺮـﺼﺘﺨﻣرﻮﻃ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳا
.
1 - 8 - 1 - 4 - بﻼﻘﻧا ﻃوﺮﺸﻣ ﯿ ﺖ ا ﯾ ناﺮ
، ا ﯾ ﻒﻧاﻮ م . س ) . 1356 (
اﯾ ﻦ ا ﻂﺳﻮﺗ بﺎﺘﮐ ﯾﻮ
ﻒﻧا ﻪﺘﺷﻮﻧ و ﺶﺨﺑ ﻪﺳ رد پﺎﭼ
هﺪﺷ ﺘﺳا رد هﺪﻨـﺴﯾﻮﻨ بﺎـﺘﮐ ﻦـﯾا
ﺪﯿﺷﻮﮐ ه ﺎﺗ ثداﻮﺣ ﺶﺒﻨﺟ
ﻃوﺮـﺸﻣ ﯿ ﺖ د زا ار ـﯾ هﺎﮔﺪ رﺎـﮐ و نﺎـﻧﺎﻘﻫد ﻊﻓﺎـﻨﻣ ناﺮﮔ
ﻠﺤﺗ ـﯿ ﻞ
ﺪﻨﮐ . ﻦﯾارد ﻬﺑ ﺮﺛا ﻟﺎﻌﻔ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ﯾ ﺮﻤ ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا رد ﺖﺷر مد و هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺰﯿﻧ
ﺗرﺎـﺷا ﯽ ﻢـﻫ
ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﯿ ﺖ ﻟﺎﻫا ﯽ ﻟﺰﻧا ﯽ ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا رد ﺖﺳا هﺪﺷ
.
1 - 8 - 1 - 5 - ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﺳ هرﺎﺑرد
ا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﯾ
ناﺮ
، ﻮﻟوﺎﭘ ﯾ ﭻ د و ﯾ ناﺮﮕ ) 1357 (
ﺶﺨﺑ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا ﺖﺳا
، ﺮﻫ ﺑﺎﺘﮐ زا ﺶﺨﺑ عﻮﺿﻮﻤ
ﺎﻫ ي ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻤﻠﻣﺎﺷ ار ﯽ دﻮﺷ .
رد اﯾ ﻨ ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ بﺎﺘﮑ ﻪﺑ
ﺑﻮـﺧ ﯽ ار ﻪﯿـﺳور ﺶـﻘﻧ ثداﻮـﺣ رد
ناﺮـﯾا ﻪﻃوﺮـﺸﻣ
ﻦﺷور ﺪﻧزﺎﺳ . ﺶﻘﻧ ﻪﺑ بﺎﺘﮐ ﻦﯾارد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ سور
ﺎﻫ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﻟﺰﻧا رد ﺖﺳا
.
1 - 8 - 1 - 6 - ﺦﯾرﺎﺗ ﻮﻨﯿﺑار ،نﻼﯿﮔ )
1368 (
ﻮـﻨﯿﺑار لﺎــﺳ زا ) 19012 - 1906 م.
ر 1330 - 1324 ـــﻫ . ق ( رد ﺖــﺷاد ﺖــﻣﺎﻗا نﻼﯿـﮔ و
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺲﯿﻠﮕﻧﻻﻮﺴﻨﮐ هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺘﺷر رد
مﺎﺠﻧﺎ ﻇو ﯿ ﻬﻔ ﻤ ﯽ دﺮﮐ . ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ يدﺎﯾز تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ يو
،ﺖﺳا هداد مﺎﺠﻧا نﻼﯿﮔ وا
رد ﯾﺎﻗو ﻪﺒﺑﺎﺘﮐ ﻦﯾا ﻊ
ةرود رد نﻼﯿـﮔ و ﻪﻃوﺮـﺸﻣ
دورو نﺎـﻨﭽﻤﻫ
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﻟﺰﻧا ﻪﺑ نﺎﻄﺴﻟا ﻦﯿﻣا سور
ﺎـﻫ ﺶـﻘﻧ ،ﯽـﻟﺰﻧا رد ﻨﻤﺠﻧا
،ﯽـﻟﺰﻧا رد ﯽـﺘﯾﻻو ﯽﺘﻟﺎـﯾﺎ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳا
.
1 - 8 - 1 - 7 - نﻼﯿﮔ ﺶﺒﻨﺟ رد
،ﺖﯿﻃوﺮﺸﻣ ﻫاﺮﺑا
ﯿ ﻢ ﯽﯾاﺮﺨﻓ )
1352 (
ﯽﮑﯾ ﻢﻬﻣ زا ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻨﯿﻣز رد ﺶﺒﻨﺟ
ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻫاﻮﺧ ﯽ ﺖـﺳا نﻼﯿﮔ رد . ا
ـﯾ ﻦ بﺎـﺘﮐ
نﻼﯿﮔ عﺎﺿوا ﭘ ار
ﯿ ﺸ ﻬﻃوﺮﺸﻣ زﺎ ﺎﭘ ﺎﺘ
ﯾ نﺎ
،ﺖﺳا هداد حﺮﺷ مود ﺲﻠﺠﻣ رد
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا
ناﺪﻫﺎﺠﻣ ﮔ
ﯿ ﻧﻼ ﯽ رود رد ة داﺪﺒﺘﺳا ﮥﺘﯿﻤﮐ و ﺮﯿﻐﺻ شرﻮـﺷ ،ﯽـﻟﺰﻧا رد نﺎﻧاﺮﻤﮑﺣ ﺶﻘﻧ ،رﺎﺘﺳ
سور ﺎﻫ ﺖﺳا هداد حﺮﺷ ﯽﻟﺰﻧا رد .
1 - 8 - 1 - 8 - ﺖﯿﻃوﺮﺸﻣ ﺦﯾرﺎﺗ ا رد
ﯾ ناﺮ ﻬﻣ ، ﺪ ﯾ ﮏﻠﻤ هداز ) 1371 (
10 ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا يﺎﻫداﺪﺧر رد ﯽﻟﺰﻧا هﺎﮕﯾﺎﺟ
اﯾ ﻦ ﺪﻬﻣﺮﺛا بﺎﺘﮐ ﯾ
ﮏﻠﻤ ـﻫداز ﻮ ﺪـﻠﺟ ﺖـﻔﻫ ﺖـﺳا
. ﻦـﯾا ﺮـﺛا ﯽﻠـﺻا ﻊﺑﺎـﻨﻣ زا ﯽـﮑﯾ ﻪـﺑ
رﺎﻤﺷ ﻣ ﯽ آﯾ ﺪ.
رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺎﻫﺪﻠﺟ
ي رﺎـﻬﭼ ﺞﻨـﭘ و دﻮـﺧ بﺎـﺘﮐ
، بﻼـﻘﻧا رد نﻼﯿـﮔ شرﻮـﺷ
نﺪﺷ هدﺎﯿﭘ،ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻧﻮﺸﻗ
ﻟﺰﻧا رد سوﺮ ﯽ
ﺒﻟﺎﻄﻣ ، ﯽ ﺖﺳﺎﻫدﺮﮐ ﺮﮐذ .
1 - 8 - 2 - ﻪﻣﺎﻧزور ﺎﻫ
1 - 8 - 2 - 1 - ﻪﻣﺎﻧزور ﻞﺒﺣ
ﺘﻤﻟا ﯿ ﻦ
ﻪﻣﺎﻧزور ﻞﺒﺣ ﺘﻤﻟا ﯿ ﻦ ﺪﯿﺳ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﺑ لﻼﺟ
ﺪﻟا ﯾ ﻦ ﺐﻘﻟ ﺎﻫﺪﻌﺑ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﺴﺣ ﺆﻣ
ﯾ ﺪ مﻼﺳﻻا
يﻮﺳ زا ﺪﻟا ﺮﻔﻈﻣ ﯾﻨ
ﻪﺑ ﺐﯾﺮﻗ ،ﺖﻓﺮﮔ هﺎﺸ ﺳ
ﯽ ﻪـﻧو ﺪـﻨﻫ ﻪـﺘﮑﻠﮐ ﺮﻬـﺷ رد هﺎـﻣ رﺎـﻬﭼ و لﺎـﺳ
ﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ .
ﻞﺒﺣ ﺘﻤﻟا ﯿ ﻦ ار ﻪﺑ ﻌﻗاو ﻤ ﯽ ﻧاﻮﺗ گرﺰﺒ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﻪﻣﺎﻧزور نوﺮﺑ زﺮﻣ ي داد ﺐـﻘﻟ ناﺮﯾا . ا
ـﯾ ﻦ
ﯽﻫﺎﮔآ رد يدﺎﯾز ﺶﻘﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺑﯿ
راﺪ ي ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻫرود رد ناﺮﯾا ﺎﻔﯾا رﺎﺟﺎﻘ
دﻮﻤﻧ . ﻦﯾا رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
رد ﻪــﻣﺎﻧزور ةرﺎــﺑ
،ﻪﻃوﺮــﺸﻣ بﻼــﻘﻧا يﺎﻫداﺪــﺧر رد ﯽــﻟﺰﻧا ﺶــﻘﻧ ،ﺮﯿﻐــﺻ داﺪﺒﺘــﺳا
ﺸﻘﻧ ﻦﻤﺠﻧﺎ ﺎﻫ ﯾ ﺎـﻫوﺮﯿﻧ نﺪـﻣآ ،ﯽـﺳور فوزﺎﻧﺎﯿﻟ ﻪﯿﻠﻋ نﺎﻧاﺮﯿﮕﯿﻫﺎﻣ ضاﺮﺘﻋا ،ﯽﺘﯾﻻو و ﯽﺘﻟﺎﯾﺎ و
ﻟﺰﻧﺎﻬﺑ زﺎﻘﻔﻗ زا ﻪﺤﻠﺳا ﯿ
ﺗارﺎﺷﺎ ﯽ ﺖﺳا هﺪﺷ .
1 - 8 - 2 - 2 - ﺰﯾﺮﺒﺗ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧزور
ﻣﺎﻧزور ﮥ ﻦﻤﺠﻧا نﺎﮔرا زا ﯽﮑﯾ ﺰﯾﺮﺒﺗ يﺎﻫ
ﻪـﻣﺎﻧزور ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﯽﺘﯾﻻو ﯽﺘﻟﺎﯾا ﻦﻤﺠﻧا ﯽﻤﺳر
ﺰﯾﺮﺒﺗ ﯽـﻠﻣ ﺲـﻠﺠﻣ ﺖــﺳا
. ــﻣﺎﻧزور ﻦـﯾا ﮥ
تﺎــﻋﻼﻃا ندروآ ﻢﻫاﺮـﻓ ﻞــﯿﻟد ﻪـﺑ ﺰــﯾﺮﺒﺗ ﻦـﻤﺠﻧا
ﯿﻋﺎﻤﺘﺟا ﯿﺳﺎﯿﺴ ﺮﯿﻐﺻ داﺪﺒﺘﺳا و ﻪﻃوﺮﺸﻣ ناروﺪ دﻮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ياراد
. رد ﻣﺎﻧزور ﮥ ﺰـﯾﺮﺒﺗ ﻦﻤﺠﻧا
ﯽﺘﯾﻻو ﯽﺘﻟﺎﯾا ﻦﻤﺠﻧا ﺶﻘﻧ ﯿﻟﺰﻧا
ﯽﻠﻣ ﻦﻤﺠﻧا ﻮ ﯽﻟﺰﻧﺎﯾﺪﻠﺑ و
هﺪﺷﺮﮐذ ﺖﺳا
.
1 - 8 - 2 - 3 - ﻪﻣﺎﻧزور مﻼﮑﻟا ﺮﯿﺧ
ﮥﻃوﺮﺸﻣ ةرود رد ﻪﮐ ﻪﻣﺎﻧزور ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ پﺎـﭼ نﻼﯿـﮔ رد
ﺮـﺸﻧ و ﺖـﻓﺎﯾ
، ـﻣﺎﻧزور ﮥ ﺮـﯿﺧ
دﻮﺑ مﻼﮑﻟا .
رﺎﻤﺷ ة ﻨﯾا لوا ﻪﯾﺮﺸﻨ رد 24 دﺎـﻤﺟ ي ﻧﺎـﺜﻟا ﯽ 1325 ﺪـﺷ ﺮـﺸﺘﻨﻣ ق ه نآزا و
ﺲـﭘ
زارد ﻪﺑ لﺎﺳ ﺪﻨﭼ مﻼﮑﻟاﺮﯿﺧرﺎﺸﺘﻧا ا
ﺪﯿﺸﮐ . ﻞﺤﻣ ةرادا ﻨﯾا ﻪﻣﺎﻧزوﺮ رد و دﻮﺑ ﺖﺷر ﻪﺘﻔﻫ
ا ي ود
هرﺎﻤﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺪﯾدﺮﮔ . ﺐﺣﺎﺻ ﺘﻣا ﯿ زﺎ ﺪـﻣ ﯾﺮ ﺧ ـﯿ ﺮ مﻼـﮑﻟا ﻣ ـﯿ ازﺮ ﻢـﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا ﺤـﺼﻓا
زا ﻦﯿﻤﻠﮑﺘﻤﻟﺎ
و نﺎﻫاﻮﺧ يدازآ ﻪﻃوﺮﺸﻣ
نﺎﺒﻠﻃ دﻮـﺑ نﻼﯿـﮔ .
ﺮﯿﺧ ﻪـﻣﺎﻧزور ﻣﻼﮑﻟا
ا هﺎـﮔ ﯽـﻠﺠﺘ ﺪﻧ
ﯾ ﻪـﺸ ﺎـﻫ ي
و ﯽﻫوﺮﮔ ﻟﺎﻌﻓ
ﯿ ﺖ ﺎﻫ ﺪـﺷ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا و ﯽﺳﺎﯿﺳ .
ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﻪـﻣﺎﻧزور ﻦـﯾا رد ﻪـﺑ
ﺖـﺷر ﺶـﻘﻧ رد
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 11
ﯾﺎﻫداﺪﺧر و ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧﺎ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶـﻘﻧ ﻮﻬﻃوﺮﺸﻣ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ﯽﻟﺰﻧا ناﺪﻫﺎﺠﻣ ﻦـﻤﺠﻧا
ﺎـﻫ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﻟﺰﻧا ﺖﺳا هﺪﺷ
.
1 - 8 - 2 - 4 - ﯽﻟﺰﻧا تﺎﺠﻧ ﻞﺣﺎﺳ ﻪﻣﺎﻧزور
رد ﻪﮐ ﻪﻣﺎﻧزور ﻦﯿﻟوا ﻪﻨﯿﻣز
ﺎﻫداﺪﺧر ي پﺎـﭼ ﯽـﻟﺰﻧا رد ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﺮـﺸﻧ و
ﺖـﻓﺎﯾ
ﯽــﻟﺰﻧا تﺎــﺠﻧ ﻞﺣﺎــﺳ ﻪــﻣﺎﻧزور دﻮــﺑ
ﻪــﮐ ــﺳ رد ﯿ هدﺰ هرﺎﻤــﺷ پﺎــﭼ ﺪــﺷ . ا ــﯾ ﻦ ﻪــﻣﺎﻧزور
وﺎﺣ ﯾ شراﺰﮕ ﺎﻫ ﯾ ﻤﻫاﺮﭙ ﯿﺘ ﯿ ﺖﺳﺎ . ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪـﻣﺎﻧزوﺮﻨﯾا رد ﻦـﻤﺠﻧا
ﺎـﻫ دورو ،ﺮﻬـﺷ رد سور
ﺎـﻫ و
ضاﺮﺘﻋا ﯿﺳور فوزﺎﻧﺎﯿﻟ ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻟﺰﻧا ﯽﻟﺎﻫا ﺒﯿ
نﺎ هﺪﺷ ﺖﺳا .
1 - 8 - 3 - دﺎﻨﺳا
رﺎﺗ دﺎﻨﺳا ﯾ
ﺨ ﯽ ﺶﺨﺑ تﺎﯾﻮﺘﺤﻣ زا ﺎﺑﯾ
ﻧﺎـﮕ ﯽ ﺎـﻫ و ﻪـﻈﻓﺎﺣ ﯾ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻔ د
ـﯾ ناﻮ رﻻﺎـﺳ ﯾ ـﺳ ﻮ ﯿﺮ
يرادا تﻻﻮﺤﺗ ﺖﺳﺎﻣ
و ﻫزوﺮﻣا زﺎ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺪـﯾآ ﯽﻣرﺎﻤـﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ .
رد دﺎﻨـﺳا ﻦـﯾا
يراﺪﻬﮕﻧ دﺎﻨﺳا ﺰﮐﺮﻣ و ﯽﻠﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺰﮐاﺮﻣ ﻣ
ﯽ دﻮﺷ .
1 - 8 - 3 - 1 - ﯽﺑآ بﺎﺘﮐ
ﯾا ﺶﺷﻮﮐ ﻪﺑ بﺎﺘﮐ ﻦ ﺸﺑ ﺪﻤﺣا
ﯿﺮ ي ﺪﻠﺟ ﺖﺸﻫ رد پﺎﭼ
هﺪﺷ ﺖﺳا و ﻞﻣﺎﺷ شراﺰﮔ ﺎﻫ ي
ﻧﺎﻣﺮﺤﻣ ﮥ ﺗرازو هرﺎﺑرد ﺲﯿﻠﮕﻧا ﻪﺟرﺎﺨ بﻼﻘﻧا
ﺖـﺳا ناﺮﯾا ﺖﯿﻃوﺮﺸﻣ .
رد رﺎـﺑرد بﺎـﺘﮐ ﻦـﯾا ة
ﻗﺮﻓ ﮥ ﯽﻟﺰﻧا ﻦﯾﺪﻫﺎﺠﻣ
، ﺶﻘﻧ ﺎﻫ ﯽﻨﻣرا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﻟﺰﻧارد
ﻦﻤﺠﻧا ﺎﻫ و ﻂﻠﺴﺗ سور ﺎـﻫ ﯽـﻟﺰﻧا رد
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﮐذ ﯽﺒﻟﺎﻄﻣ .
1 - 8 - 3 - 1 - 1 - ﯽﺠﻧرﺎﻧ بﺎﺘﮐ
يﺮﯿﺸﺑ ﺪﻤﺣا ﻂﺳﻮﺗ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا روآدﺮﮔ
ي ﻫﺪﺷ ﻮ يوﺎﺣ شراﺰﮔ ﺎـﻫ ي نﺎﮔﺪـﻨﯾﺎﻤﻧ ﻪـﻧازور
ﻪﯿﺳور ﯽﺳﺎﯿﺳ رد زاﺮﺗ
ناﺮﯾا ﺖﺳا . ﻦﯾا ﺮﺛا ـﺒﻨﺟ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻨـﺳ يروآ ﻊـﻤﺟ ﮥ
دراد ﯽـﻌﯿﺒﻃ و
ةرﺎﺑرد ناﺪﻨﭼ هﺪﻧروآدﺮﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻠﻠﻋ
عﻮﻗﻮ ﺖـﺳا ﻪـﺘﺧادﺮﭙﻧ ﻪﻃوﺮـﺸﻣ دﺎﻨـﺳا يﻻ ﻪـﺑﻻ رد
ﺳرﺮﺑ ﯽ ور ﯾ ﺎﻫداﺪ ي ﮔ ﯿ نﻼ و ﻪﻃوﺮﺸﻣ رد ﻢﻫ
ـﻨﭼ ﯿ ﻦ ﺶـﻘﻧ سور ﺎـﻫ ﻟﺰﻧارد ﯿ ﻪـﺒ ﺗرﻮﺻ ﺮـﺼﺘﺨﻤ
ﻦﯾﺮـﺘﻬﺑ ﻪـﺑ ﺎـﻫ نآ زا ﺪـﻧاﻮﺗ ﯽـﻣ ﯽـﻘﻘﺤﻣ ﺮﻫ و ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻞﮑـﺷ
ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا .
2 - ﻟﺰﻧا ﯽ لوا ﺲﻠﺠﻣ هرود رد
2 - 1 - ناﺮﯾا ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا
ﻊﯾﺎﻗو ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ زا ﯽﮑﯾ ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ناﺮﯾا ﺦﯾرﺎﺗ
ﺖﺳا . دﺎـﺠﯾا ﺚـﻋﺎﺑ بﻼـﻘﻧا ﻦـﯾا
ﺪﺷ ناﺮﯾا رد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ، ﯽﺳﺎﯿﺳ تﻻﻮﺤﺗ .
بﻼـﻘﻧا ﻦـﯾا رد
، رﺎﯿـﺴﺑ ﻂﯾاﺮـﺷ مدﺮـﻣ
ﺪﻧدﺮﮐ ﻞﻤﺤﺗ ار ﯽﺘﺨﺳ .
نﺎﺸﯾا ﺪﻧداد هﺪﻋو ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ نآ ناﺮﺒﻫر ﻪﮐ اﺮﭼ ﺞـﻧر ﻂﯾاﺮﺷ زا ار
روآ
ﻠﺑﺎﻘﻣ رد نﺎﻨﻤﺷﺪ داد ﺪﻨﻫاﻮﺧ تﺎﺠﻧ
.) ﮏﻠﻣ
،هداز 1371 : ج 3،
ص . 20 ﻧادﻮـﺟآ ﯽ
، 1383 ص ، .
160 ( ﺪﯾﺎﺑ ﺎــﻣا ﻦــﯾا ﻪــﺑ ﻊــﺿو رد ﯽــﻘﯿﻤﻋ ﺮــﺛا ﻪﻃوﺮــﺸﻣ بﻼــﻘﻧا ﻪــﮐ ﻢﯾزادﺮــﭙﺑ ﻪــﺘﮑﻧ
ﯿﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮـﺛاﺮﺑو دروﺎـﯿﻧ دﻮـﺟو ﻪﺑ ناﺮﯾا ﺖﻠﻣ ﯽﺗﺎﻘﺒﻄ ﻦﯾا
بﻼـﻘﻧا
، ﯽـﺘﺣو يدﺎـﺼﺘﻗا ﻂﯾاﺮـﺷ
دﺮﮑﻧ ﻞﺻﺎﺣ يﺮﯿﯿﻐﺗ مدﺮﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا .
ﻊﺿو رد تﺎﻘﺒﻃ ـﻘﺒﻃ ﺎﺑ ﺶﮑﺘﻤﺣز هزﺎـﺘﻤﻣ تﺎ
ﯽـﺳﻮﺴﺤﻣ توﺎـﻔﺗ ﺎﻣﺮﻓرﺎﮐ ﻪـﭽﻧآ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ
ﺪـﻣﺎﯿﻧ ﺪـﯾﺪﭘ ،دﻮﺑداﺪﺒﺘـﺳا نارود رد .
ناﺮـﯾا
رودرد ة ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺮﻔﻈﻣ
ﻦﯾﺪﻟا
،هﺎﺷ ﺎـﺑ مدﺮـﻣ ﺖﺷاد راﺮﻗ ﯽﻧاﺮﺤﺑ ﻂﯾاﺮﺷرد رﺎﯿـﺴﺑ تﻼﮑـﺸﻣ
مﺮﻧ ﻪﺠﻨﭘ و ﺖﺳد يدﺎﯾز ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ
. ﺪﻟاﺮﻔﻈﻣ هﺎﺷ ﻦﯾ زا دﻮﺧ ﺮﻔﺳ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ
ﺎﭘورا ﻢﯿﻤـﺼﺗ ﻪـﺑ
نﺎـﻣﺮﻓ نﺎـﻣﺮﻓ روﺪﺻ ﺖـﻓﺮﮔ ﻪﻃوﺮـﺸﻣ
. ﺦﯾرﺎـﺗ رد وا 6
توا 1906 م .) 15 ﻟا يدﺎـﻤﺟ ﯽﻧﺎـﺜ
1324 ه . ق ( ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﮐ
يﺎﻫ لﺎﺳ ﺮﺧآ
دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز نﺎـﻣﺮﻓ دﺮﮐ ﯽﻣ يﺮﭙﺳ ار
ار ﻪﻃوﺮـﺸﻣ
دﺮﮐءﺎﻀﻣا ﺪﻌﺑ ناﺮﯾا ﺮﺳاﺮﺳ مدﺮﻣ
زا نآ اﺮـﯾز ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﯽﻟﺎﺤﺷﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ نﺎﻣﺮﻓ نﺪﯿﻨﺷ
ﺎﻫ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ رﻮﺼﺗ ﺎﺠﻧ نﺎـﮕﻧﺎﮕﯿﺑ ﻢﺘـﺳ و ﻢﻠﻇ زا ار دﻮﺧ
ـﺗ زا ار دﻮـﺧ ﻦﯿﻣزﺮـﺳ و ﺪـﻧا هداﺪ
ﺪﻧا ﻪﺘﺨﺳ ﺎﻫر نﺎﻨﻤﺷد لﺎﮕﻨﭼ .)
،ناوﺮﺑ 1338 ص ، . 11 ، وﺮﺴﮐ ي
، 1383 ص،
. 30 (.
اﯾ ﻦ ا رد ﻪﻃوﺮـﺸﻣ بﻼﻘﻧا ـﯾ
ناﺮ ﺎﻫدروﺎﺘـﺳد ي
ـﻤﻬﻣ ﯽ ﺘـﺷاد هاﺮـﻤﻫ ﻪـﺑ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪﻠﻤﺟزﺎ
ﺳﺄﺗ ﯿ ﺲ ﺎﻫدﺎﻬﻧ شﺮﺘﺴﮔ ي
ﺪﺟ ـﯾ ﺪ ﻧﺪـﻣ ﯽ
، ندروآ ﻢﻫاﺮـﻓ ،هﺎﮕـﺸﻧاد ﺎـﺗ نﺎﺘـﺴﺑد زا شزﻮـﻣآ
ﻧﺎﮑﻣا ﺼﺤﺘ ﯿ ﻞ اﺮﺑ ي رﻮﺸﮐ دﺎﺣآ ﻪﻤﻫ و
ﻪﺑ تﺎﻋﻮﺒﻄﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﺑﺎﺜﻣ
ﻪـﮐ ﻪﻃوﺮـﺸﻣ مرﺎـﻬﭼ ﻦﮐر
ا ﺚﻋﺎﺑ ﯾ ﻞﮑﺸﺗدﺎﺠ ﺎﻫ
ي ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ و ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ دﻮﺑ . ﻢﻬﻣ ﻪﻤﻫ زا ﺮﺗ
، ﻬﻃوﺮـﺸﻣ بﻼـﻘﻧا ﻞﺻﺎﺣ رﺪ
اﯾ ﻧاﺮ ﺳﺄﺘ ﯿ ﺲ ارﻮﺸﺴﻠﺠﻣ ي
ﻠﻣ ﯽ وﺪﺗ و ﯾﻨ ﯿ ﮏ ﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﯽ
ﺗاﺮﮐﻮﻣد ﯿ ﮏ دﻮﺑ اﺮﺑ ﻪﮐ ي ﺘﺴﺨﻧ ﯿ ﻦ
رﺎﺗ رد رﺎــﺑ ﯾ
ﺎــﺨ ﯾ ناﺮ ﺖــﻓﺮﮔ ﻞﮑــﺷ ).
وﺮــﺴﮐ ي ، 1378 ، ص . 40 و رﺎــﺼﻧا ي
، 1363 ص،
. 30 ( .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺶﺒﻨﺟ ﻫاﻮﺧ
ﯽ ﺮﺟ ﻪﻠﻤﺟزا ﯾ
نﺎ ﺎﻫ ي ﺳ ﻢﻬﻣ ﯿ ﺳﺎ ﯽ اﯾ ناﺮ ﻌﻄﻘﻣ رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽ
رﺎﺗ زا ﯾ
،ﺦ ﻫوﻼﻋ ﺮﺒ ﺎﭘ ﯾ ﺖﺨﺘ ﺧﺮﺑ ﯽ نﺎﺘﺳا زا ﺖﺤﺗ ار ﺎﻫ دادراﺮـﻗ عﺎﻌـﺸﻟا
. ﻪـﺳ ﻊـﻗاورد زا ﻪـﻄﻘﻧ
ﺎﭘ رﻮﺸﮐ ﯾ هﺎﮕ ﺎﻤﺣ ﯾ ﺖ ا زا ﯾ ﻦ ﺸﺒﻨﺟ ﻪﻃوﺮﺸﻤ ﺮﺒﺗ ،ناﺮﻬﺗ ،دﻮﺑ
ﯾﺰ ﮔ و ﯿ نﻼ ﻪﮐ ا شﺮﺘﺴﮔ رد ـﯾ
ﻦ
ﺖﻀﻬﻧ هﺪﻤﻋ ﺶﻘﻧ ا
ي اﯾ ﺎﻔ ﺪﻧدﺮﮐ .
،نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﮔ
ﯿ نﻼ ﻪﺑ ـﺧﺮﺑ ﺰﮐﺮﻣ ناﻮﻨﻋ ﯽ
ﻢـﻬﻣ زا ﺮـﺗ ﯾ ﻦ
ﻃوﺮﺸﻣ تﻻﻮﺤﺗ تﺎﻗﺎﻔﺗا ﯿ
ﺖ
، ﻄﻘﻧ رد ﮥ ا ﻒﻄﻋ ﯾ ﻦ ﺮﺟ ﯾ راﺮﻘﻧﺎ ﺖﺷاد ) . ﮏـﻠﻣ ،هداز 1371 ، ج 3،
ص . 25
؛ وﺮﺴﮐ ي ، 1378 ص ، . 40 (
2 - 2 - ﮔ نازرﺎﺒﻣ ﺶﻘﻧ ﯿ
ﻧﻼ ﯽ ﭘ رد ﯿ زوﺮ ي ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا
نﻼﯿﮔ ﺣﺎﻧ ﯿ ﻪ ا رد ﺖﺳا ي رد رﺎﻨﮐ
ﯾﺎ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺖﻤﻌﻧ ﺮﻫ زا رادﻮﺧﺮﺑ
. ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣدﺮﻣ ياراد
ﻗوذﺎﺑ ﻋﺎﺳ ﻮ ﯽ ﻬﮐ رﺎﮐزﺎ ﺪﻧراﺪﻧ ﺖﻠﻔﻏ ﭘ و
ﯿ ﻪﺘﺳﻮ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﺒﻃ زا
ﯿ ﺖﻌ ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ و
لﻮﻐﺸﻣ ﺪﻧا . ﻧﻼﯿﮔ مدﺮﻣ مﺎﻤﺗ رﺪ
،ﯽﺨﯾرﺎﺗ نوﺮﻗ ﺖﻋﺎﺠـﺷ ﺎـﺑ
ﺖـﺳاﺮﺣ ﻆـﻔﺣ ﻪـﺑ ،يﻮـﻨﻌﻣ زا
ﺣﺎﻧرﻮﻐﺛودوﺪﺣ ﯿ
ﮥ دﻮﺧ ﺷﻮﮐ ﯿ هﺪ ﺪﻧا . ﺮﻫ ﺘﻗو تﺎﯾﻮﻨﻣ و قﻮﻘﺣ ﻪﺑ ﻪﮑ نآ
ﺎـﻫ زوﺎـﺠﺗ هﺪـﺷ ﺎـﻫ نآ
ﻪﻧادﺮﻣ ﮕﻨﺟ ﯿ هﺪ و تارﺎﺨﺘﻓا ار دﻮﺧ
ﺪﯾﺪﺠﺗ هدﺮﮐ ﺪﻧا . ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪـﺑ ياﺮـﺑ ﻪـﺸﯿﻤﻫ نﺎﻧآ ﻪﮑﺘﻔﮔ
يدازآ ندروآ ﺖﺳد ﭘﯿ
ﺶ مﺪﻗ ﺪﻧدﻮﺑ . ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ماﺪﻗا ﭻﯿﻫ زا ﺎﺑ و
ﯾ ﻪﺘﺴ ا ي ياﺮﺑ ﺖﺳد ـﯾ ﺑﺎ ﯽ ﻪـﺑ
يراددﻮﺧ نآ هدﺮﮑﻧ
ﺪﻧا . ﻪﮐ ار ﯽﺗارﺎﺨﺘﻓا ا زا
ﯾ ﻦ دﻮـﺧ ﻪـﺑ ﺮـﺼﺤﻨﻣ هﺪـﺷ نﺎـﻧآ ﺐﯿﺼﻧ ﻖﯾﺮﻃ
ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ ﻬﮑﻠﺑ ناﺮﯾا ﺖﻠﻣ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ار نﺂ ﻪﺘﺴﻧاد
ﺪﻧا .) ﻌﻧ ﯿ ﻤ ﯽ
، 20:1391 اﺮﺨﻓ
ﯽـﯾ
، 1357 ص ، .
15 و ﺑار ﯿ
،ﻮﻨ 1363 ص ، . 10
؛ وﺮﺴﮐ ي
، 1378 ص ، . 1035 ( نﺎﻣﺎﮕـﺸﯿﭘ زا ﯽﮑﯾ نﻼﯿﮔ ﻦﯿﻣزﺮﺳ
دﻮﺑ ناﺮﯾا رد ﺖﯿﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا .
ـﮔ مدﺮﻣ ﯿ نﻼ ﺮﺟ رد ـﯾ نﺎ ﻃوﺮـﺸﻣ بﻼـﻘﻧا ﯿﺘ
ﺎﯾ ﻧاﺮ ﻮ راﺮﻘﺘـﺳا
ژر ﯾ ﻢ ﻃوﺮﺸﻣ ﯿ ﺖ زﺎـﺘﻤﻣ ﺶـﻘﻧ ﺪﻨﺘـﺷاد ي
. ﯽـﺳﺎﺳا فﺪـﻫ نآ
ﺎـﻫ هزرﺎـﺒﻣ ذﻮﻔﻧﺎـﺑ نﺎـﮕﻧﺎﮕﯿﺑ
ﻪــﺑ و ﯾ ﻫﮋ ﻪﯿــﺳور ﻞــﻣاﻮﻌ يزاﺮــﺗ
و دﻮــﺑ ﯽﮔﺪــﻧز ياﺮــﺑ مارآ ﻂﯿــﺤﻣ ﮏــﯾ دﺎــﺠﯾا .
نازرﺎــﺒﻣ
ﻆﻔﺤﯾاﺮـﺑ ﻪـﻈﺤﻟ ﻦﯾﺮـﺧآ ﺎﺗ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺘﯿﻧﻼﯿﮔ ﻣزﺮـﺳ
ﯿ ﻦ ا ﻦﻤـﺷد ﻞـﺑﺎﻘﻣ رد دﻮـﺧ ﯾ
ﮔدﺎﺘـﺴ ﯽ
ﻨﮐ ﻨ ﺪ.
) ﻦﯾﺪﺗ
، 1355 ص ، . 21
؛ اﺮﺨﻓ ﯽﯾ
، 1357 ص ، . 30 ( ﺪﻟا ﺮﻔﻈﻣ ﯾﻨ
رﺎـﺗ رد هﺎـﺸ ﯾ
ﺦ 16 دادﺮـﺧ
1284 ه . ش ) 14 ﯽﻧﺎـــﺜﻟا ﻊـــﯿﺑر 1323
ق ه ( ﺘـــﺸﮔزﺎﺑ ﺎـــﭘورا ﻪـــﺑ ﺖـــﺸﮔزﺎﺑ رد ﻮ
ﺎـــﺑ
ﺸﺒﻨﺟ ﻪﻃوﺮﺸﻤ ﻫاﻮﺧ ﯽ ناﺮﯾا مدﺮﻣ ﻪﺑور
ﺪﺷور . رد ﻦﯾا ـﮔ مدﺮـﻣ مﺎـﮕﻨﻫ ﯿ
نﻼ ﻪـﺑ و ـﯾ هﮋ ﻟﺎـﻫا ﯽ
ﻟﺰﻧا و ﺖﺷر ﯽ
ﺘﺴﺨﻧ ﺎﺑ ﯿ ﻦ ﻪﻗﺮﺟ ﺎﻫ ي هاﺮﻤﻫ،ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا و
ﻢـﻫ اﺪـﺻ ﺎﭘ مدﺮـﻣ ﺎﺑ ﯾ
ﺖـﺨﺘ ﻪـﺑ
ﺖﮐﺮﺣ ﺪﻧﺪﻣآرد . ﻢﻫ نﺎﻣز ﻪـﺑ ضاﺮـﺘﻋا رد ﺖـﺨﺘﯾﺎﭘ مدﺮـﻣ ﺖﮐﺮﺣ ﺎﺑ ـﻋ دﺮـﮑﻠﻤﻋ
ﯿ ﻦ ﻪـﻟوﺪﻟا
ﺪﻟا ﺮﻔﻈﻣ ﻢﻈﻋارﺪﺻ ﯾ
ﻦ ﻈﻌﻟاﺪﺒﻋ مﺮﺣ رد نﺎﻧآ ﻦﺼﺤﺗ و هﺎﺷ ﯿ
ﻢ
،ﻢﻗ ترﺎﻔﺳ ـﻠﮕﻧا ﯿ
،ﺲ مدﺮـﻣ
ﻧ ﺖﺷر ﯿﺰ ﻄﻌﺗ ﺎﺑ ﯿﻠ ﯽ ﺐﺴﮐ رﺎﮐو
، رد رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ضاﺮﺘﻋا زو
ﯾﺮ مﺮﮐا ﺎـﺒﯾدرد ﻢﻫو نﻼﯿﮔ ناﺮﻤﮑﺣ
ﺖﺨﺘﯾﺎﭘ مدﺮﻣ
، رد ﻪﻌﻘﺑ ي ﺖـﺷر مﺎـﻣا ﺮﻫاﻮﺧ ﺮﮕﻟﻮـﺴﻨﮐ و1
ﺮﻬـﺷ ﻦـﯾا رد ﺲﯿـﻠﮕﻧا ﺖـﻟود ي
ﺪﻧدﺮﮐ عﺎﻤﺘﺟا .
ﻦﻤﺠﻧا ﻞﮑﺸﺗ و ﺎﻫ ﺎﻫ
ي ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ ﮔ رد ﻪﮐ ﯿ نﻼ ﻪﺑ ـﻔﺨﻣ رﻮﻃ ﯽ
اﺮـﺑ ي ﺖـﺳد ﻪـﺑ
قﻮﻘﺣ ندروآ شﻼﺗ مدﺮﻣ
ﻣ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ
، رد اﯾ ﻦ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ مﺎﮕﻨﻫ ﮔ
ﯿﺮ ي ﻪﺑ ﺖﺻﺮﻓ زا ﻦﺘﺷاﺪﻧ ناﻮﻨﻋ
ﻨﻣا ﯿ ﺖ ﺖﺴﺑ ﻪﺑ ﺸﻧ ﯿ ﻧﺎﻨ ﺪﻨﺘﺳﻮﯿﭙ ﺮﺒﻣدﺮﻣ و ﺿ
ﺪ ﺘﻣﻮﮑﺣ ﻘﻠﻄﻤ ﮥ ﺮﺤﺗ ﺎﻫرﺎﺟﺎﻗ ﯾ
،ﮏ ﻮـﺸﺗ ﯾ ﻖ ﺪـﻧدﺮﮐ .
ﺖﺴﺑ ﺸﻧ ﯿ نﺎﻨ مﻼﻋا ﺖﺷر ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﺖﻟاﺪـﻋ و نﻮﻧﺎـﻗ رﺎﺘﺳاﻮﺧ ﻪﮐﺪﻧدﺮﮐ
. نآ ـﻨﭽﻤﻫ ﺎـﻫ ﯿ
ﻦ ﺎـﺑ
ــﻓاﺮﮕﻠﺗ ندﺎﺘـﺳﺮﻓ ﯽ
ﺖــﺳد روﺪـﺻ رﺎﺘــﺳاﻮﺧ ناﺮــﻬﺗ ﻪــﺑ ﺪﻧﺪــﺷ ﺖﯿﻃوﺮــﺸﻣ و يدازآ ﻂــﺧ
.
ﻣﺎﺠﻧاﺮﺳ ﺖﺴﺒ ﺸﻧ ﯿ نﺎﻨ ﺮﮕﻟﻮﺴﻨﮐ ي تﺪﻣ ﺖﺷر ﺎﭘ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
ﯾ نﺎ مدﺮﻣ ﻦﺼﺤﺗ ﺖﺨﺘﯾﺎﭘ
روﺪﺻ و
ﻦﺼﺤﺗ ﻪﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ نﺎﻣﺮﻓ ﺎﭘ دﻮﺧ
ﯾ نﺎ ﺪﻧداد . ﻟﺎﺣرد ﯽ ﻪﮐ ﺎﻫرﺎﻌﺷ ي
"
هﺪﻧز دﻮﺑﺎـﻧ و ﻪﻃوﺮﺸﻣ دﺎﺑ
داﺪﺒﺘﺳا دﺎﺑ
"
ﻪﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﻧﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﺪﻧدﻮﺑ هداد ﺮﺳ ﺎﻫ
ي ﺪﻨﺘـﺸﮔزﺎﺑ دﻮﺧ ) .
ﻣدآ ـﯿ
،ﺖ 1355 ،
ص . 447 ﺑار ﯿ
،ﻮﻨ 1363 ص ، . 12
؛ اﺮﺨﻓ ﯽﯾ
، 1357 ص ، . 20 (.
زا ﺲﭘ ﺪﻟا ﺮﻔﻈﻤﺘﺷﺬﮔرد ﯾ
ﻦ شﺪﻧزﺮﻓ هﺎﺷ ﻠﻋﺪﻤﺤﻣ
ﯽ ﺪﯿـﺳر ﺖﻨﻄﻠـﺳ ﻪـﺑ هﺎﺷ .
ا رد ـﯾ ﻦ
ﺰﯿﻧ ﻢﮐﺎﺣ مﺮﮐا ﺮﯾزو مﺎﮕﻨﻫ ﻃ
ﯽ ﻓاﺮﮕﻠﺗ ﯽ ﺎﻧ ﻪـﺑ ـﯾ ﺐ ـﻣﻮﮑﺤﻟا ﮥ ـﻟﺰﻧا ﯽ ) ﻤﻋ ـﯿ ﺪ ﺎـﻤﻫ ﯾ نﻮ ( رد ار
ﺮﺟ ﯾ نﺎ ﻢﺳاﺮﻣ ﺮﺗدوز ﻪﭼﺮﻫ جﺎﺗ
راﺬﮔ ي ﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ﯿ هﺎﺸ دادراﺮﻗ . ﻟﺰﻧا مدﺮـﻣ ﯿﻨ
ـﯿ ﺰ ﻪـﺑ ﻊـﺒﺗ مدﺮـﻣ
ا رد ﺖﺷر ﯾ
ﻦ ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﻢﺳاﺮﻣ .
ﺧﺮﺑ ﯽ رد ﺪﻨﺘﻔﮔ ﻢﻫ جﺎﺗ
راﺬﮔ ي هﺎﺷ ءﺎـﻤﻠﻋ ﻂﻘﻓ ناﺮـﻬﺗ
ﻣﻮﻤﻋ تﻮﻋد ار ﯽ
ا و ﺪﻨﺘﻔﺷآﺮﺑ ﺖﺨﺳ ﻢﻫءﻼﮐو ،دﻮﺑ هدﺮﮐ ﯾﻨ
رﻮﺨﻟﺪ ي ﺎـﻫ ي ﺎﻫﺮﻬـﺷ ﻪـﺑ هﺎـﺷ
،
اﯾ ﺗﻻﺎ دﺰﻧ روﺪ ﯾ ﮏ هﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﺷ فاﺮﮕﻠﺗ ﭼﺮﺑ ﺪﺼﻗ
ﯿ هﺪ ﻃوﺮـﺸﻣ نﺪـﺷ ﯿ
ﺖ زا و ؛دراد ـﯾ
ﮏ ﻮـﺳ ي
ﮔ عﺎﺿوا ﯿ نﻼ زا نﺎـﻤﻫ ﻪـﺑور ﻪﻃوﺮـﺸﻣ زﺎـﻏآ ﻣارآﺎـﻧ
ﯽ نﺪـﺷ ﺖـﻓر ) ﺑار ﯿ ،ﻮـﻨ 1363 ص ، . 22 ؛
ﻦﯾﺪﺗ
، 1355 ص ، . 222 (.
ﯽﻧﻼﯿﮔ نازرﺎﺒﻣ ﻣ ﻪﻃوﺮﺸﻣ راﺪﻓﺮﻃ ار دﻮﺧ
ﯽ ﺪﻨﺘﺴﻧاد هﺎﺷ نﺪﻣآ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ
ﺖﯿﻧ و ﭼﺮﺑ ـﯿ هﺪ
ﻃوﺮﺸﻣ نﺪﺷ ﯿ
ﺖ ﻔﻟﺎﺨﻣ ﺪﻧدﻮﺒ . ا رد ﯾ ﻦ نﺎﻣز نﻼﯿﮔ مدﺮﻣ ز ﺪﻨﺘـﺳﺎﺧﺮﺑ ضاﺮـﺘﻋا ﻪﺑ
ـﯾ اﺮ ﺎـﻬﻧآ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺎﺷ يﻮﺳ زﺎﯿﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﻢﻤﺘﻣ رﺎﺘﺳاﻮﺧ .
مدﺮﻣ ﮔ ﯿ نﻼ ﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﺶﮐﺎﺸﮐ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽ
ﺎﻫﺮﻬﺷ نﺎﻣدﺮﻣ هاﺮﻤﻫ ي
د ﯾ ﺮﮕ ﺑ ﺪﻨﺘﺳﺎﺧﺮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪ .
يوﺮﺴﮐ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ
» ـﺸﺒﻨﺟ شرﻮﺷ ﻟﺎﻫﺎ
ﯽ
.١
ﻪﺑ ﺖﺳا بﻮﺴﻨﻣ ﺖﺷر مﺎﻣا ﺮﻫاﻮﺧ ﻪﻌﻘﺑ
» يﺮﺧا ﻪﻤﻃﺎﻓ «
ﺮﺘﺧد مﺎﻣا ﻢﻇﺎﮐ ﯽﺳﻮﻣ ) ع ( و ﻦﺼﺤﺗ ﻞﺤﻣ ﻪﻃوﺮﺸﻣ هرود رد ﻪﻌﻘﺑ ﻦﯾا
تاﺮﻫﺎﻈﺗ دﻮﺑ مدﺮﻣ .
دﻮﺑ هﻮﮑﺷﺎﺑ ﺲﺑ ﺖﺷر :
ﻣ ﻪﻓﺎﺿا مدﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺳد ﻪﺘﺳد ناﺪﻫﺎﺠﻣ ﺎﺠﻧآرد ﯽ
ﺪﻧﺪـﺷ ﺮـﺳ نﻮـﭼ ،
ﺘﺨﺳ نﺎﮕﺘﺳد ﻤ
ﯽ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ، ﻫﻮﺒﻧا ﯽ مدﺮﻣ ﯽـﻣ شوﺮـﺧ رﻮﺷﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﺪـﻧدﺮﮐ
. مدﺮـﻣ ﻦـﯾا
ﺎﻫ درد ﻪﻤﻫ هرﺎﭼ ار ﯽﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﻣ
ﯽ ﻨﺘﺴﻧاد نﻮﻧﺎﻘﻧداﺪـﻧ يﻮـﺳ ﻦـﯾازا ،ﺪ ﺎـﺑ ﯽـﺳﺎﺳا
دﻮﺑﺎـﻧ
ﻪﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ندﺮﮐ ﯾ
ﮏ ﻨﻌﻣ ﯽ ﻣ ﯽ ﺪﻧدﺮﻤﺷ . ا ﯾ ﻦ ﺰﺟ هرﺎﭼ دﻮﺑ رﺎـﺸﻓﺎﭘ
ي ـﻤﻧ ﯽ د ﯾ ،ﺪـﻧﺪ مدﺮـﻣ
ا ناﺮﻬﺗ زا ﻪﭼﺮﻫ ﯾ
ﮔدﺎﺘﺴ ﯽ ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ﻣ ﯽ د ﯾ ﺪﻧﺪ رﻮـﺷ ﻢـﺸﺧ ﻪﺑ ﺪـﻧدوﺰﻓا ﯽﻣ
« ) وﺮـﺴﮐ ي
، 1378 ،
ص . 346 ؛ زﻮﺗﺎﮐ ﯾ
،نﺎ 1388 ص ، . 644 (.
مﺎﮕﻨﻫ ﻦﯾا رد ﯽﻓاﺮﮕﻠﺗ
ﻮﺳ زا نﺎﮔﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ي ﺪﯿﺳر مدﺮﻣ ﻪﺑ
ﻪﮐ ار نﻮﻧﺎـﻗ زور هد ﯽـﻃ رد
نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﺪﯿﻧﺎﺳﺮﺑ
ﺪﻧداﺪﺘﯾﺎﺿر ﺖﻠﻬﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ مدﺮﻣ .
ﯽـﻤﻧ ار ﺎـﻫ نﺎـﮐد و ﺎـﻫرازﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻔﮔ و
دﻮـﺷ هداد ﯽﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﺎﺗ دﺮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺮﺳ ﻪﺑ نﺎﮑﻣ نﺎﻤﻫ رد ار زور هد و ﺪﻧﺪﻨﺑ .
رد رد ﻦـﯾا
نﺎﻣز ﻟﺎﻫا ﯽ ﮔ ﯿ ﻧﻼ ﺎﻫرازﺎﺒ و نﺎﮐد ﺎﻫ ي دﻮﺧ ﺪﻨﺘﺴﺑ ار و
ﻨﭽﻤﻫ ﺎﻧ ﻪﺒ ﺧ تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﺪﻧداد ﻪﻣادا دﻮ
.
ﻠﻋﺪﻤﺤﻣ هﺎﺷ ﯽ ﺘﻗو ﯽ زا ﻦﯾا عﺎﺿوا ﺪﺷ هﺎﮔآ ﺖﻓﺮﮕﻤﯿﻤﺼﺗ
ﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﯽ
ﻃوﺮﺸﻣ ار ﻪ رد 29
نﺎﺒﻌﺷ 1325 ءﺎﻀﻣا ق ه ﺪﻨﮐ
) 7 ﺮﺒﺘﮐا 1907 م /.
14 ﺮﻬﻣ 1286 ـﻫ . ش .(
اﯾ ﻦ ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻧﺎﻗ
51 هدﺎﻣ دﻮﺑ . ﺑ ﻪﮐ ﯿ ﺮﺘﺸ رﺎﮐ زﺮﻃ ﻪﺑ ﺲﻠﺠﻣ
ﯿﻠﻤﯾارﻮﺷ ﻣ طﻮﺑﺮﻣ ،ﺎﻨﺳ ﺲﻠﺠﻤ ﯽ
ﺪﺷ
، ﻤﻫ ﻪﺑ ﯿ ﻦ
ﻟد ﯿ ﻞ دﻮﺑ رﻮﻬﺸﻣ ﻪﻣﺎﻨﻣﺎﻈﻧ ﻪﺑ زﺎﻏآ رد .
ﮔ مدﺮﻣ ﯿ نﻼ ﮑﺸﺗ ﺪﻌﺑ ﯿ ﻞ ﻧﻮﻧﺎﻗ ﺳﺎﺳﺎ ﯿ نﺎﮐﺪ ﺎﻫرازﺎﺑ و ﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﮐ زﺎﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ،
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ دﻮﺧ
« )
،نﺎﯾزﻮﺗﺎﮐ 1388
ص ، . 645 ؛
،لﺎﺴﻬﻨﮐ 1393
ص ، . 43 (.
ﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ﯽ هﺎﺷ ًﻼﺒﻗ مﺮﺤﻣ رد 1325
ﻫ ـ.
ق ) سرﺎﻣ 197 م (.
ﺪﻤﺤﻣ ﻢﻈﻋا راﺪﻬﭙﺳ ـﻟو
ﯽ
ﻨﺑﺎﮑﻨﺗ نﺎﺧ ﯽ
ﮔ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﻪﺑ ار ﯿ
نﻼ دﺎﺘﺳﺮﻓ دﻮﺑ ه . مﺮـﺤﻣ ﻢﺠﻨﭘ رد وا 1325
ه . ق ) 18 ﻪـﯾرﻮﻓ
1907 م (.
ز راﻮﺳ شاﺮﻓ ﺎﺑ ﯾ
دﺎ ﺪﺷ ﺖﺷر دراو .ﻋا
ﯿ نﺎ ﻟد ﻪـﺑ ﺖـﺷر ﺮﻬـﺷ ﯿﻠ
ﻪـﺑ ماﺮـﺘﺣا ضﺮـﻌ
ﺪﻨﺘﻓر ﺶﻟﺎﺒﻘﺘﺳا او
رو ا ﺪﻧدﺮﺑ ﻪﻣﻮﮑﺤﻟاراد ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا ﺎﺑ .
ﻤﻈﻋا راﺪﻬﭙﺳ ﺖـﺷر مدﺮﻣ زا ﻊﻤﺟ رﺪ
ﻪﮐ دﺮﮐ مﻼﻋا وا
ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺒﻠﻃ ﺖﺳﺎ ﻟو ﯿ ﻦﮑ ﮔ ﯿ نﻼ ﻢﻈﻨـﻣ ار دﺮـﮐ ﺪـﻫاﻮﺧ
. ـﮔ عﺎـﺿوا ﺎـﻣا ﯿ
نﻼ
ﻪﺘﻔﺷآ ﺮﺗ زا ﻪﮐ دﻮﺑ نآ ﺪﯿﺸﯾﺪﻧا ﯽﻣ وا
. يو هوﺮـﮔ دﻮـﺑ ﺖـﺷر رد هﺎـﻣ ود تﺪـﻣ رد ﻪﮐ ﺎـﻫ
ي
ﻣدﺮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ وﺎﻨﻋ ﻪﺒ
ﯾ ﻦ بﺎﺼﺘﻋا ﻪﺑ ﺖﺳد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺪﻧدز
، ﻄﻌﺗ ًﺎﻤﺋاد ﺎﻫرازﺎﺑ ﯿ
ﻞ ﺪﻧﺪﺷ ـﺘﺣ و ﯽ
ﺖــﺧادﺮﭘ زا ﺎــﯾﺎﻋر لﺎــﻣ
رﺎﺟﻻا نﺎــﺑﺎﺑرا ﻪــﺑ راددﻮــﺧ
ي ﺪــﻧدﺮﮐ ) . ﺑار ﯿ
،ﻮــﻨ 1363 ص ، . 20 ،
اﺮﺨﻓ ﯽﯾ
، 1357 ص ، . 30
؛ ﺸﺑ ﯿﺮ ي
، 1363 ص ، . 44 ( ﺟﺎﺣ ﯽ ﻣﺎـﻤﺧ ﯿﯿ ﮑ ﯽ ﻧﺎـﺣور زا ﯿ نﻮ ﺖـﺷر
ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ
ﻮـﺤﻧ ﻪـﺑ ضاﺮﺘﻋا رد ة
بﺎـﺨﺘﻧا يﺎـﻀﻋا
ﻻو ﻦـﻤﺠﻧا ﯾ
ـﺘ ﯽ ﺎـﺑ ﺖـﺷر
ﻌﻤﺟ ﯿ ﺪ ﯾ ﺮﮕ ﻫار ﯽ ﺎﭘ ﯾ ﺖـﺨﺘ ﺪـﺷ و ـﻌﻤﺟ ﯽ د ﯾ ﺮـﮕ ﺑرد وا ناراداﻮـﻫزا ـﯿ
نوﺮ دراﺮﻬـﺷ و ﺪـﻧدز و
ﺘﺧﺎﻨﺼﺤﺗ ﯿ
رﺎ ﺪﻧدﺮﮐ . نآ ﺎﻫ ﻧ ﺘ ﺘﻧ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮ ﯿ
ﺠ ﮥ ﮕﺑ بﻮﻠﻄﻣ ﯿ
ﺪﻧﺮ ـﮔ ﻪـﺑ هرﺎـﺑود و ﯿ
نﻼ ﺪﻨﺘـﺸﮔﺮﺑ .
