١
ﻌﻣ ﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻣا ﺮﻈﻧ زا دﺎ ﯽ
ﻢﺠﻧ و ﺪﻟا ﯾ زار ﻦ ي
) ﺮﺑ ﮐ سﺎﺳا ﯿ
ﻤ ﯿﺎ ي دﺎﺒﻌﻟادﺎﺻﺮﻣ و تدﺎﻌﺳ (
ﻦﯿﺴﺣ ﺎﺿر
يدﺎﺑآ
يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻨﻤﺳ هﺎﮕﺸﻧاد فﻮﺼﺗ و نﺎﻓﺮﻋ
ﮑﭼ ﯿ هﺪ
ﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﯾ د ﮥﺴ ﯾ ﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻣا هﺎﮔﺪ ﯽ
ﻢﺠﻧ و ﺪﻟا ﯾ ﻦ زار ي ﺌﺴﻣ رد ﻣ دﺎﻌﻣ ﮥﻠ ﯽ
ﺻﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ﻦﯿﻨﭼ ناﻮﺗ ﯿ
ﮐ زا ﺮﻔﻧ ود ﺮﻫ ﻒ ﯿﻔ
ﯿ دﺎﻌﻣ ﺖ
ﮕﺘﺴﺑ ﯽ زﯾ دﺎ ي نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ نآ ا ﺎﺑ ؛دراد ﺎﻫ ﯾ
ﻟاﺰﻏ ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦ ﯽ
رد ﯾ ﺴﻘﺗ ﮏ ﯿ ﻢ ﺪﻨﺑ ي ﻧﻼﻘﻋ ﯽ ﻣ هرﺎﺷا حور و ﺪﺒﻟﺎﮐ ﺪﻌﺑ ود ﻪﺑ ﯽ
،ﺪﻨﮐ
ﻟو ﯽ زار ﻢﺠﻧ ي آ دﺎﻨﺘﺳا ﻪﺑ و نﺎﺴﻧا ﺲﻔﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
عاﻮﻧا ﻪﺑ نآﺮﻗ تﺎ سﻮﻔﻧ
دراد ﻪﺟﻮﺗ .
يارآ كﺮﺘﺸﻣ دراﻮﻣ زا ﯽﻣ ﺮّﮑﻔﺘﻣ ود ﻦﯾا
ناﻮﺗ
ﻄﻟ بﺎﺑ رد نﺎﺸﯾا ةﺪﯿﻘﻋ ﻪﺑ ﯿ
ﻧﺎﻤﺴﺟ ﺐﻟﺎﻗ ندﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ و ﻒ ﯽ
ﻧد ﺪﺒﻟﺎﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يوﺮﺧا ﯿ
ﻮ ي باﺬﻋ تﺪﺷ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ؛ ﻧﺎﺣور بﺎﻘﻋ و
ﯽ
باﺬﻋ رﺎﻨﮐ رد ﺎﻫ
ي ﻧﺎﻤﺴﺟ ﯽ ﺻﻮﺗ ؛ ﯿ باﺬﻋ ﻒ ﺎﻫ ي ﻬﻟا ﯽ ﮐﺄﺗ و ﯿ ﺑ ﺪ ﯿ نآ ﺮﺑ ﺮﺘﺸ ﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
ﯾ ﭘ ﺎﺑ ﻪﺴ شادﺎ ﺎﻫ ي ﺘﺸﻬﺑ ﯽ زا دﺪﻌﺘﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ؛
آﯾ دﺎﺣا ،تﺎ ﯾ ﻮﺒﻧ ﺚ ي ﺜﻤﺗ و ﯿ ﻞ دﺮﮐ هرﺎﺷا دﺎﻌﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ رد ﺎﺒﯾز يﺎﻫ .
ﺘﺷا و رﻮﺷ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ﯿ
ﺒﻠﻗ قﺎ ﯽ ﺎﺘﺳار رد نﺎﺸﯾا ي
ﻪﺟﻮﺗ مدﺮﻣ نداد
ﻫﺮﭘ و مﺎﻋ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺪﺣ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ؛دﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﯿ
يﺎﺸﻓا زا ﺰ ﺧﺮﺑ
ﯽ
،دﺎﻌﻣ راﺮﺳا ﻪﺘﮑﻧ ﺮﮕﯾد زا
ﻪﺘﻓﺎﯾ و ﺎﻫ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻒّﻟﻮﻣ ود ﻦﯾا رﺎﺘﺷﻮﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ
. توﺎﻔﺗ ﺚﺤﺑ رد ﺎﻨﺒﻣ ،ﺎﻫ
ي ﻠﻘﻋ ﯽ ﻟاﺰﻏ ﯽ ﯽﻠﻘﻧ يﺎﻨﺒﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻧآﺮﻗ–
ﯽ - زار ي اﺮﺑ ي ﺚﺤﺑ ﻪﺑ دورو
هﺪﻤﻋ زا دﺎﻌﻣ ﺮﺗ
ﯾ توﺎﻔﺗ ﻦ ﺎﻫ ي نآ ا رد ﺎﻫ ﯾ ﯽﻣ هزﻮﺣ ﻦ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻦﯾا ﺮﮕﯾد ﺋﺰﺟ ﻪﺑ دورو ﻪﮐ ﯿ
ﺳﺎﻨﺷدﺎﻌﻣ ةزﻮﺣ رد تﺎ ﯽ
ﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ حﺮﻃ و ﯿ
ﺮﺘﺸ ي
ﮔﺪﻧز زا ﯽ ﻟاﺰﻏ دﺰﻧ گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﯽ
ﭼ ﯿ ﺰ ي ا زار ﻢﺠﻧ ﻪﮐ ﺖﺳ ي
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ نآ ﻪﺑ ﺮﺘﻤﮐ .
ﻦﯾا ﻦﻤﺿ ﺑدا و عﻮﻨﺼﻣ ﺮﺜﻧ ﻪﮐ
ﯽ دﺎﺒﻌﻟادﺎﺻﺮﻣ
ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﮐ ناور ﺮﺜﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿ
ﻤ ﯿﺎ ي د زا تدﺎﻌﺳ ﯾ
ﺎﻤﺗ هﻮﺟو ﺮﮕ ﯾ
ا ﺰ ﯾ ﺒﺗ رد ﺮﺛا ود ﻦ ﯿﯿ
ﯽﻣ دﺎﻌﻣ ﻦ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻠﮐ ﯿ ﺪ هژاو ﺎﻫ : ﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻣا ،ﻢّﻨﻬﺟ ،ﺖﺸﻬﺑ ،دﺎﻌﻣ ﯽ
ﻢﺠﻧ ، زار ي .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
نﺎﻓﺮﻋ ﻦﯾﺮّﺧﺄﺘﻣ ﻪﮐ ﯽﻤﻬﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ -
ﻪﺑ ارﺪﺻﻼﻣ رﻮﻬﻇ ﺎﺑ هﮋﯾو -
ﻪﺘﺧادﺮﭘ رﺎﯿﺴﺑ ناﺪﺑ ﺪﻧا
» دﺎﻌﻣ « ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد و هدﻮﺑ -
ﻦﯿﻣﺪﻘﺘﻣ دﺰﻧ ﺪﺳر -
هدﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﻓﺮﻋ ﯽﻠﻤﻋ ﻪﺟو ﻪﮐ -
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ دﺎﻌﻣ ﮥﻟﺄﺴﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﻤﮐ .
ﻞﯾﻻد زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﯽﻣ ﻦﯿﻣﺪﻘﺘﻣ تﺎﺑﻮﺘﮑﻣ رد دﺎﻌﻣ يﻮﺠﺘﺴﺟ نآ زا ﻞﺒﻗ و ﻢﺘﻔﻫ نﺮﻗ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا دورو ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺐﺣﺎﺻ ود هﺎﮔﺪﯾد زا عﻮﺿﻮﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ هﺎﮕﻧ هوﻼﻋ ﻪﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ نﺎﻓﺮﻋ ةزﻮﺣ رد ﻢﻠﻗ
ﻪﺘﺷاد توﺎﻔﺘﻣ يا يﺮﮕﯾد و فﻮﺴﻠﯿﻓ ﯽﮑﯾ_
ﺐﯾدا ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﻦﻫذ رد ار لاﺆﺳ ﻦﯾا_ ﺎﻧ ﮥﻨﯿﺸﯿﭘ ﻦﯾا ﺎﯾآ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ يﺮﮑﻓ نﻮﮕﻤﻫ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﺣاو عﻮﺿﻮﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ نﺎﻧآ هﺎﮕﻧ عﻮﻧ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﺳﻮﻃ ﯽﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻣا ﺪﻣﺎﺣﻮﺑا غاﺮﺳ ﻪﺑ ﻦﯿﻣﺪﻘﺘﻣ زا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؟ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد )
505 - 450 ـﻫ . ق ( ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﷲاﺪﺒﻋ ﺮﮑﺑﻮﺑا ﻦﯾﺪﻟا ﻢﺠﻧ و
يزار ) 654 - 573 ـﻫ . ق ( بﺎﺘﮐ ود سﺎﺳاﺮﺑ و ﻪﺘﻓر تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ
ا ﻦﻣ دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ و دﺎﻌﻤﻟا ﯽﻟا أﺪﺒﻤﻟ
ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ نﺎﺸﯾا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ دﺎﻌﻣ عﻮﺿﻮﻣ .
رد دﺎﻌﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ،ﺖﯿﺼﺨﺷ ود ﻦﯾا ﯽﮕﺘﺨﭘ نارود رد ﺎﻬﻧآ ﻒﯿﻟﺄﺗ ،دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ و تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ ندﻮﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﮑﻨﯾا ﺮﺧآ ﮥﺘﮑﻧ
ﺶﺨﺑ ﯽﻣ ار بﺎﺘﮐ ود ﻦﯾا زا ﯽﯾﺎﻫ ﺖّﻠﻋ ﺮﮕﯾد زا ناﻮﺗ
ﺎﮐ ياﺮﺑ ﺮﺛا ود ﻦﯾا بﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ دﺮﮐ ﺮﮐذ ﺎﻬﻧآ رد دﺎﻌﻣ عﻮﺿﻮﻣ شو
.
ﯽﻟاﺰﻏ هﺎﮔﺪﯾد زا دﺎﻌﻣ
زا ﯽﺸﺨﺑ رد ﯽﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ﺪﻣﺎﺣﻮﺑا
» تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ
« ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ار ﯽﺒﻟﺎﻄﻣ ، تﺮﺧآ ﺖﻓﺮﻌﻣ رد
ﯽﻣ ﻪﺑ نآ رد ﻪﮐ دروآ
ﻞﺜﻣ تﺮﺧآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﯾﺎﺴﻣ :
ﯽﻣ ﺶﺗآ عاﻮﻧا و خزود و ﺖﺸﻬﺑ ،ﺮﺒﻗ باﺬﻋ ،ﺮﺸﻧ و ﺮﺸﺣ ﯽﻨﻌﻣ ،گﺮﻣ ﺖﻘﯿﻘﺣ دزادﺮﭘ
.
ﻞﺻا ود زا ﺐﮐﺮﻣ ﯽﻣدآ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ وا ةﺪﯿﻘﻋ
» ﺪﺒﻟﺎﮐ « و
» حور « رد ار وا تﺎﯾﺮﻈﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﯾﺎﭘ و سﺎﺳا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻬﻣ تﺎﮑﻧ زا ﺖﺳا
ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﯽﻧﺎﮔﺪﻧز ﺚﺤﺑ ﺪﻫد
. ﺖﺸﻬﺑ عﻮﻧ ود ﻪﺑ ﻞﺋﺎﻗ سﺎﺳا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ وا -
ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ و ﯽﻧﺎﺣور -
خزود عﻮﻧ ود و ﯽﻧﺎﺣور–
ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ و -
ﺖﺳا . ا ﻦﯾا ﺮﺑ و ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا سﺎﺳ
» ﺪﺒﻟﺎﮐ « ﺐَﮐﺮﻣ ﻢﮑﺣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ
» حور « ﯽﻤﻧ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﯾﺎﭘ ،ار دراد ﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﻧاد
ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﺖﻟﺎﺻا نﻮﭼ ﻪﮐ ﺖﺳا
» حور « گﺮﻣ ،ﺖﺳوا
» ﻢﺴﺟ « ﺖﺴﯿﻧ وا ﯽﮔﺪﻧز ﻪﻤﺗﺎﺧ ﺎﺑ يوﺎﺴﻣ .
ﯽﻬﯿﺒﺸﺗ رد وا
» حور « ﻪﺑ ار رﺎﮐراﻮﺳ و
» ﻢﺴﺟ « ﻪﺑ ار ﺐﮐﺮﻣ ﯽﻨﻌﯾ ،رﺎﮐراﻮﺳ رد وا ندﻮﺒﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﮐﺮﻣ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد زا ﻊﻗاو رد گﺮﻣ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ و هدﺮﮐ ﻪﯿﺒﺸﺗ وا
» حور «
ﯽﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﯽﻠﻠﺧ و نﺎﺼﻘﻧ دﻮﺷ
. ﯽﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭼ ار تدﺎﻋا و ﺚﻌﺑ و ﺮﺸﻧ و ﺮﺸﺣ وا ﻪﻣادا رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
:
» ﻪﻧ تدﺎﻋا و ﺚﻌﺑ و ﺮﺸﻧ و ﺮﺸﺣ
آ دﻮﺟو رد زﺎﺑ ﯽﺘﺴﯿﻧ زا ﺲﭘ ار يو ﻪﮐ ﺖﺳا نآ فّﺮﺼﺗ لﻮﺒﻗ يﺎﯿﻬﻣ ار ﯽﺒﻟﺎﻗ ﻪﮐ ﯽﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ،ﺪﻨﻫد ﺐﻟﺎﻗ ار يو ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧر
٢
ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ اﺪﺘﺑا رد ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ،ﺮﮕﯾد رﺎﺑ ﮏﯾ ﺪﻨﻨﮐ يو
؛ﺮﺘﻧﺎﺳآ رﺎﺑ ﻦﯾا و– .
..
يو ﺎﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻪﮐ ﺐﻟﺎﻗ نآ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ نآ تدﺎﻋا طﺮﺷ و
ﺑ نﺎﻤﻫ راﻮﺳ ﺪﺘﻓا لﺪﺑ ﺐﺳا ﻪﭼ ﺮﮔا و ،ﺖﺳا ﺐﮐﺮﻣ ،ﺐﻟﺎﻗ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد
؛ﺪﺷﺎ ...
« ) .
،ﯽﻟاﺰﻏ 1387 : ج 1 / 89 (
ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ دّﺮﺠﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﺸﺣ و ﺚﻌﺑ ﺎﺗ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﻦﺗ ﺐﻟﺎﻗ زا حور ﯽﻌﯿﺒﻃ گﺮﻣ رد ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ﯽﻟاﺰﻏ ﺮﻈﻧ زا مﺎﯾا ﻦﯾا رد و ،ﺪﻧﺎﻣ
نﺎﺴﻧا ﯽﺧﺮﺑ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ وا سﺎﺳا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ ؛ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﺗﺎﻔﺷﺎﮑﻣ ﺖﺴﯿﻧ سﻮﺒﺤﻣ ﻦﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد حور نﻮﭼ ﺖﺿﺎﯾر ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﻣ لوﺬﺒﻣ ﻢﺴﺟ و ﺪﺒﻟﺎﮐ ﻪﺑ ار ﻪﺟﻮﺗ ﻞﻗاﺪﺣ و ﺪﻨﺸﮐ ﯽﻣ ،ﺪﻨﻟﻮﻐﺸﻣ ﻖﺣ ﺮﮐذ ﻪﺑ و ﺪﻧراد
ﻪﺑ ﻢﺴﺟ زا ﯽﻋﺎﻄﻘﻧا دﻮﺧ حور ياﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ دﻮﻬﺷ ار تﺮﺧآ لاﻮﺣا و ﺪﻨﻨﮐ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﯽﺗﺎﻔﺷﺎﮑﻣ ﺪﻧردﺎﻗ ﺎﻬﻧآ لﺎﺣ ﻦﯾا رد و ﺖﺳا گﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﯿﺒﺷ ﯽﺘﻟﺎﺣ ﻪﮐ ﺪﻧروآ دﻮﺟو .
) نﺎﻤﻫ : 91 - 92 (
ﮕﯾد ﯽﯾﺎﺟ رد ﻪﺑ ﯽﻟاﺰﻏ ﺮ
» ﺮﺒﻗ باﺬﻋ «
ﯽﻣ هرﺎﺷا ﯽﻣ ﻪﺋارا ار دﻮﺧ صﺎﺧ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﺪﻨﮐ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ
ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﺎﻫ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ توﺎﻔﺘﻣ ﺰﯿﻧ نﺎﺷﺮﺒﻗ باﺬﻋ ناﺰﯿﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد يﻮﯿﻧد ﺮﺻﺎﻨﻋ و فرﺎﺧز ﻪﺑ ﻪﮐ .
ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
لﺎﺜﻣا و ﺪﻧزﺮﻓ و نز و توﺮﺛ و لﺎﻣ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد رد ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ وا ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﭼﺮﻫ و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗدازآ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ نآ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗﺪﯾﺪﺷ هﺪﺷ اﺪﯿﭘ ﺶﻘﺋﻼﻋ و وا ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﯾاﺪﺟ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ وا باﺬﻋ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺘﺷاد ﺎﯿﻧد .
ﻞﺻا وا ﺲﭘ
» ﺮﺒﻗ باﺬﻋ «
ار
» ﺎﯿﻧد ﯽﺘﺳود «
ﯽﻣ ﯽﻣ و ﺪﻧاد ﺪﺴﯾﻮﻧ
:
» ﺘﺧﺎﻨﺸﺑ ار ﺮﺒﻘﻟا باﺬﻋ ﻞﺻا ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ توﺎﻔﺘﻣ باﺬﻋ ﻦﯾا ﻪﮑﻧاﺪﺑ ،ﺖﺳﺎﯿﻧد ﯽﺘﺳود يو ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﯽ
ﺖﺳا : ﺪﺷﺎﺑ هدﻮﺑ ﺎﯿﻧد تاﻮﻬﺷ ﻪﮑﻧآ رﺪﻗ ﺮﺑ ،دﻮﺑ ﻢﮐ ار ﯽﻀﻌﺑ و دﻮﺑ ﺶﯿﺑ ار ﯽﻀﻌﺑ
« ) . نﺎﻤﻫ : 94 (
ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ ناﺪﺑ دﻮﺧ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﻪّﺘﺒﻟا و هدﺮﮐ حﺮﻃ لﺎﮑﺷا ﮏﯾ ﻪﻣادا رد ﯽﻟاﺰﻏ ﺪﻫد
. و ﺪﻧزﺮﻓ و نز ﯽﺘﺳود ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮑﻨﯾا لﺎﮑﺷا
و لﺎﻣ نﺎﺴﻧا ﮥﻤﻫ رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ يﻮﯿﻧد ﯽﮕﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳد ﻦﯾا زا ﯽﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ و هﺎﺟ ﺮﺒﻗ باﺬﻋ ﻪﻤﻫ ﺪﯾﺎﺑ ﺲﭘ ،ﺪﻧراد دﻮﺟو ﺶﯿﺑ و ﻢﮐ ﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد
! ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ دﻮﺧ و هﺪﻋ نﻮﭼ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﺒﻗ باﺬﻋ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﯾوارد زا يا
ناﺮﮕﻧاﻮﺗ ﻦﯿﺑ رد ﯽّﺘﺣ و ﺪﻧراﺪﻧ ﺎﯿﻧد ،ﺪﻧراد ﺖﺳود ﺮﺘﺸﯿﺑ ار اﺪﺧ ﯽﻟو ،يﻮﯿﻧد ِبﺎﺒﺳا ﻦﺘﺷاد ﺖﺳود ﻦﻤﺿ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺰﯿﻧ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺮﺒﻗ باﺬﻋ يداﺮﻓا ﻦﯿﻨﭼ ياﺮﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .
ﯽﻣ ﺮﺒﻗ باﺬﻋ زا نﺎﻧﻮﺼﻣ هوﺮﮔ رد ار نﺎﯾﺎﺳرﺎﭘ ﯽّﺘﺣ و ءﺎﯿﻟوا ،ءﺎﯿﺒﻧا وا ﻦﯾا ﺎﺑ ،ﺪﻧاد
ﺪﻧراد ﺖﺳود ار نﺎﺷﺪﻧزﺮﻓ و نز ﻪﮑﻧآ ﺎﺑ نﺎﺸﯾا ﻪﮐ لﻻﺪﺘﺳا دﻮﺷ اﺪﯿﭘ وا ﻪﺑ ﺲﻧا تّﺬﻟ و اﺪﺧ ﯽﺘﺳود ﯽﺘﻗو ﯽﻟو
- ﻦﯿﺣ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ
گﺮﻣ - ﯽﻤﻧ نﺎﺸﯾا ﻢﺸﭼ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺰﯿﭼﺎﻧ نآ لﺎﺜﻣا و ﺪﻧزﺮﻓ و نز ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﺪﯾآ
. يﻮﻗ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد نﻮﭼ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ ﺎﻧﺎﻤﻫ ﻪﮐ يﺮﺗ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ يﺮﺒﻗ باﺬﻋ ار نﺎﻧآ ،هداد راﺮﻗ عﺎﻌﺷ ﺖﺤﺗ ار ﺮﮕﯾد ﻖﯾﻼﻋ نآ ،ﺖﺳاﺪﺧ ) .
نﺎﻤﻫ : 98 - 100 (
ﯽﻣ ﻪﺋارا ﯽﮐﻼﻣ ﻪﻧ ﺎﯾ ﺪﺷ ﻢﯿﻫاﻮﺧ ﺮﺒﻗ باﺬﻋ رﺎﭼد ﺎﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﯽﻟاﺰﻏ ﻪﺘﻓﺎﯾ عﻼّﻃا يزور ﻢﯿﻨﮐ ضﺮﻓ ﻪﮑﻨﯾا نآ و ،ﺪﻨﮐ
ﻢﯾا
ﯽﻣ نﺎﻤﺘﻣﺬﻣ و هدﺮﮐ كﺮﺗ ار ﺎﻣ نﺎﻤﻧاﺪﯾﺮﻣ ﺎﯾ ،هدﺮﺑ ار ﺎﻣ لاﻮﻣا مﺎﻤﺗ دزد ﺎﻣ لد رد يﺮﺛا ﭻﯿﻫ ﻊﯾﺎﻗو ﻦﯾا ﺮﮔا تﻻﺎﺣ ﻦﯾا رد ؛ﺪﻨﻨﮐ
و ﻪﺘﺷاﺬﮕﻧ ﯽﻣ هﺎﮕﻧآ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﺎﻣ ياﺮﺑ
ﻪﻗﻼﻋ نآ ﻞﯾﺎﺴﻣ و ﺎﯿﻧد ﻪﺑ ﺎﻣ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﮐ ﺎﻋدا ﻢﯿﻧاﻮﺗ يﺮﺒﻗ باﺬﻋ ﺎﻣ ياﺮﺑ و ﻪﺘﺷاﺪﻧ يا
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ .
هدﻮﻣزﺎﯿﻧ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺎﺗ و ﻢﯿﻧاﺪﺑ ﺮﺒﻗ باﺬﻋ زا نﻮﺼﻣ ار دﻮﺧ ﺪﯾﺎﺒﻧ ،ﻢﯾا
) . نﺎﻤﻫ : 100 (
خزود رد ﺶﺗآ عﻮﻧ ﻪﺳ ﺢﯾﺮﺸﺗ ﻪﺑ ﯽﻟاﺰﻏ ،ﻪﻣادا رد ﯽﻧﺎﺣور
، ﯽﻣ هرﺎﺷا دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ حور و لد ﺮﺑ نآ يﻼﯿﺘﺳا ﻪﮐ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
:
ﺎﯿﻧد تاﻮﻬﺷ قاﺮﻓ ﺶﺗآ ﺖﻠﺠﺧ و ﺮﯾﻮﺸﺗ و مﺮﺷ ﺶﺗآ ،
ﯽﯾاﻮﺳر و ﺎﻫ ﺎﻫ
مﻮﺳ و ﺖﯿﻬﻟا تﺮﻀﺣ لﺎﻤﺟ زا نﺪﻧﺎﻣ موﺮﺤﻣ ﺶﺗآ
وا زا ﻦﺘﺸﮔ ﺪﯿﻣاﺎﻧ و .
باﺬﻋ ﻪﮐ ﺶﺗآ عﻮﻧ ﻪﺳ ﻦﯾا ﺢﯾﺮﺸﺗ رد وا ﯽﻧﺎﺣور يﺎﻫ
ﻞﯿﺜﻤﺗ ﺪﻧا يﺎﻫ
عﻮﺿﻮﻣ ﻢﻬﻓ ﻪﮐ دراد ﯽﺳﻮﻤﻠﻣ و ﺎﺒﯾز رﺎﯿﺴﺑ
ﯽﻣ نﺎﺳآ و ﻞﻬﺳ رﺎﯿﺴﺑ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ياﺮﺑ ار ﺪﻨﮐ
) . نﺎﻤﻫ : 102 - 108 (
ﻢﯿﻈﻋ ار ﯽﻧﺎﺣور ﺶﺗآ ﯽﻟاﺰﻏ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺶﺗآ زا ﺮﺗ
ﺪﻧاد . نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﺨﺳ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﺸﻬﺑ و خزود زا ﺖﻌﯾﺮﺷ ﻪﮑﻨﯾا ﺖّﻠﻋ و
ﯽﻣ ﻦﯾا رد ار هدروآ ﺴﺟ ﺖﺸﻬﺑ و خزود مدﺮﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧاد
سﻮﻤﻠﻣ ﯽﻧﺎﺣور ﺖﺸﻬﺑ و خزود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻧﺎﻤ ﻞﺑﺎﻗ و ﺮﺗ
ﻢﻬﻓ ﺖﺳا ﺮﺗ . وا
ﯽﻤﻧ كرد مدﺮﻣ ﺮﺜﮐا ار ﯽﻧﺎﺣور ﺖﺸﻬﺑ و خزود ﺖﻤﻈﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ تﺎﻬﯿﺒﻨﺗ زا نﺎﺸﮐرد نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ﺪﻨﻨﮐ
ﺮﺤﻣ رﺪﭘ ﺖﺳﺎﯾر و ﺖﯾﻻو زا ﺪﻧزادﺮﭙﻧ ﻢﻠﻋ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ ﺮﮔا دﻮﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻼﺜﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺗ ﺖﺳا مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﮐ ؛ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ مو
ﯽﻤﻧ ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ار ﺮﯿﺧا ﺪﻨﻤﻬﻓ
) . نﺎﻤﻫ : 108 - 109 (
يﻮﺒﻧ ﺚﯾدﺎﺣا و نآﺮﻗ تﺎﯾآ زا وا دﺪﻌﺘﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪﺋارا گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﯽﮔﺪﻧز زا ﯽﻟاﺰﻏ ﻪﮐ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رد ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ تﺎﮑﻧ زا
ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ لﺎﻘﺘﻧا رد وا ﯽﺳرﺎﭘ ياﻮﯿﺷ و ناور ﺮﺜﻧ ﺮﮕﯾد ﮥﺘﮑﻧ ؛ﺖﺳا ﺖﺳا
. ﻞﯿﺜﻤﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﮔﮋﯾو ﺮﮕﯾد زا ﻢﻬﻓ ﺲﮐ ﻪﻤﻫ و ﺎﺒﯾز يﺎﻫ
يﺎﻫ
ﺖﺳا دﺎﻌﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ رد تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ .
هدﺎﻔﺘﺳا ناﻮﻨﻋ ﺮﯾز رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺐﻟﺎﻄﻣ زا ﯽﻟاﺰﻏ يراﺰﺑا يﺎﻫ
» تﺮﺧآ ﺖﻓﺮﻌﻣ رد «
يﺎﯿﻤﯿﮐ زا
ﮑﻧ ﺮﮕﯾد زا ﺎﻬﻧآ نﺪﻧﺎﺳر حﻼﻓ ﻪﺑ و ،ﻦﯿﺒﻃﺎﺨﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻗﻼﺧا حﻼﺻا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ تدﺎﻌﺳ هﺪﻨﮑﻓا ﻪﯾﺎﺳ بﺎﺘﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎ
ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ﯽﻟاﺰﻏ رﺎﺘﺷﻮﻧ يﺎﺟ يﺎﺟ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻗﻼﺧا حﻼﺻا ﻦﯾا يﺎﺘﺳار رد ﯽﻟاﺰﻏ ِنﺎﺟ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ قﺎﯿﺘﺷا و رﻮﺷ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ،ﺖﺳا ﯽﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا دﻮﺷ
.
٣
رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﯿﭼ نآ زا ﺮﺗاﺮﻓ دﺎﻌﻣ درﻮﻣ رد ﯽﻟاﺰﻏ فرﺎﻌﻣ ﺎﯾﻮﮔ ﻪﮑﻨﯾا ﺮﮕﯾد ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﮥﺘﮑﻧ ًﻻﺎﻤﺘﺣا و ﺖﺳا هدروآ تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ
هدﻮﺒﻧ كرد ﻞﺑﺎﻗ مﻮﻤﻋ ياﺮﺑ و هﺪﺷ ﻒﺸﮐ وا ياﺮﺑ ﻪﮐ دﺎﻌﻣ درﻮﻣ رد ﯽﻠﺋﺎﺴﻣ ﺮﮐذ زا ﯽﻟاﺰﻏ هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ مﺎﻋ ﺐﻃﺎﺨﻣ ياﺮﺑ بﺎﺘﮐ نﻮﭼ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﺟ رد وا ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺖﺳا هدﺮﮐ يراددﻮﺧ ﺪﺴﯾﻮﻧ
:
» ﯾا زا ﺶﯿﺑ مﺎﻬﻓا ﻪﮐ ،تﺮﺧآ ﺖﻓﺮﻌﻣ حﺮﺷ زا ﻢﯿﻨﮐ رﺎﺼﺘﻗا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺪﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﻦ
ﺪﻨﮑﻧ لﺎﻤﺘﺣا ﺰﯿﻧ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا مﺎﻬﻓا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻨﮑﻧ
« ) . نﺎﻤﻫ : 113 (
يزار ﻦﯾﺪﻟا ﻢﺠﻧ هﺎﮔﺪﯾد زا دﺎﻌﻣ
دﺎﯾ ﻪﺑ ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺖﺴﯿﻧ ﺪﺑ يزار ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﷲاﺪﺒﻋ ﺮﮑﺑﻮﺑا ﻦﯾﺪﻟا ﻢﺠﻧ ﺐﯿﺸﻧ و زاﺮﻓﺮﭘ ﯽﮔﺪﻧز و ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا رد ﺖﺳا هدﻮﺑ نرﺎﻘﻣ ناﺮﯾا ﺎﺑ نﻻﻮﻐﻣ لاﺪﺟ و ﮓﻨﺟ و بﻮﺷآﺮﭘ نارود ﺎﺑ يزار ﻦﯾﺪﻟا ﻢﺠﻧ ﻪﮐ ﻢﯿﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
وا ،ﻢﻃﻼﺗ ﺮﭘ يﺎﻀﻓ ﻦﯾا رد
ﻫ زا يرﺎﯿﺴﺑ و هداﻮﻧﺎﺧ ﻢ
ﯽﻣ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ نﺎﻨﻃو ﻢﻏ ثداﻮﺣ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻫد
گﺮﻣ ﯽﻋﻮﻧ ،رﺎﺑ ار ﯽﺸﯾﺪﻧا
ﻪﺸﯾﺪﻧا رد ﻪﮐ– ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
ﻢﻫ ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ رﺎّﻄﻋ ﯽﻨﻌﯾ وا ﺮﺼﻋ درﻮﺧ
- ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺧاﺪﻧا ﻪﯾﺎﺳ وا تﺎﺑﻮﺘﮑﻣ و تاﺮّﮑﻔﺗ ﺮﺑ .
ﻧواﺪﺧ ﺮﻀﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﻤﻫ ﻦﺘﺸﮔزﺎﺑ ﺎﻧﺎﻤﻫ دﺎﻌﻣ يزار ﺮﻈﻧ زا ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻦﯾا زا ﺲﭘ ياﺪﺘﺑا رد دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ رد وا ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ،ﺖﺳا ﺪ
ﯽﻣ مرﺎﻬﭼ بﺎﺑ ﺪﯾﻮﮔ
:
» ﺎﯾ ،اﺪﻌﺳ سﻮﻔﻧ ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ رﺎﯿﺘﺧﺎﺑ ﺎﯾ ،يﺪﻧواﺪﺧ تﺮﻀﺣ ﺎﺑ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا سﻮﻔﻧ ﻦﺘﺸﮔزﺎﺑ دﺎﻌﻣ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﮏﻧاﺪﺑ
ﺎﯿﻘﺷا سﻮﻔﻧ ﮏﻧﺎﻨﭼ راﺮﻄﺿﺎﺑ
« ) . ،يزار ﻢﺠﻧ 1387
: 343 (
ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ حاورا ﻪﺑ يزار ﻦﯾا نﺪﺷ هﺪﯿﻣد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ يا
،ﯽﻣدآ ﻢﺴﺟ ﺐﻟﺎﻗ رد حاورا -
رد نﺎﺴﻧا لد تروﺎﺠﻣ رد ود ﻦﯾا ﺪﻧﻮﯿﭘ و
،ﯽﮔﺪﻧز لﻮﻃ -
ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ سﻮﻔﻧ ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ار يا
نﺎﺴﻧا دﺎﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﺖﺳا ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ سﻮﻔﻧ ﻦﯿﻤﻫ دﺎﻌﻣ ،ﻞﺻا رد ﺎﻫ
. ﻪﯾآ سﺎﺳاﺮﺑ وا يﺎﻫ
»
َﻇ ﻢﻬْﻨﻤَﻓ ﺎَﻧدﺎﺒﻋ ْﻦﻣ ﺎَﻨﯿَﻔَﻄﺻا َﻦﯾﺬﱠﻟا بﺎَﺘﮑْﻟا ﺎَﻨْﺛروَأ
ِﷲا ِنْذِﺈِﺑ تاَﺮﯿَﺨْﻟﺎِﺑ ٌﻖِﺑﺎﺳ ﻢﻬْﻨﻣ و ﺪﺼَﺘْﻘﻣ ﻢﻬْﻨﻣ و ﻪﺴْﻔَﻨﱢﻟ ﻢﻟﺎ
« ) ﺮﻃﺎﻓ / 32 ( و
» ﺎﻫﺎَﻠﺼﯾ ﺎَﻟ
ﻰَﻘْﺷَﺄْﻟا ﺎﱠﻟِإ *
ﻰﱠﻟﻮَﺗ و بﱠﺬَﮐ يﺬﱠﻟا
«،
) ﻞﯿﻟ / 15 - 16 ( هوﺮﮔ زا ﯽﮑﯾ رد ،ﺎﻬﻧآ ﺲﻔﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ار مدﺮﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻞﯾذ ﮥﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ يﺎﻫ
يﺪﻨﺑ
ﯽﻣ ﻨﮐ ﺪ:
ﻢﻟﺎﻇ ﺲﻔﻧ ياراد داﺮﻓا - )
ﻪﻣاﻮﻟ ﺲﻔﻧ (
- ﺪﺼﺘﻘﻣ ﺲﻔﻧ ياراد داﺮﻓا )
ﻪﻤﻬﻠﻣ ﺲﻔﻧ (
ﻖﺑﺎﺳ ﺲﻔﻧ ياراد داﺮﻓا - )
ﻪّﻨﺌﻤﻄﻣ ﺲﻔﻧ (
ﯽﻘﺷا ﺲﻔﻧ ياراد داﺮﻓا - )
هرﺎﻣا ﺲﻔﻧ (
هوﺮﮔ زا ﻪﮐ ﯽﻣ ﺖﺸﻬﺑ ار ﺎﻬﻧآ دﺎﻌﻣ و ﻊﺟﺮﻣ و ،تﺎﺠﻧ ﻞﻫا ار لوا هوﺮﮔ ﻪﺳ ،رﻮﮐﺬﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧاد ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد ﺎﺑ ﻪّﺘﺒﻟا_
، _ دﺎﻌﻣ و ﻊﺟﺮﻣ و
خزود ار مرﺎﻬﭼ ﻪﻔﯾﺎﻃ ) .
،يزار ﻢﺠﻧ 1387
: 347 - 348 (
ﻪﺑ دﺎﺒﻌﻟادﺎﺻﺮﻣ رد ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا و ﻪﺘﺴﻧاد ﯽﻧﺎﺴﻧا سﻮﻔﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ار گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﯽﮔﺪﻧز ،يزار ﻦﯾﺪﻟا ﻢﺠﻧ سﺎﺳا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ دراد ﺪﯿﮐﺄﺗ نآ ﺮﺑ و هدﺮﮐ راﺮﮑﺗ ﺖﺒﺳﺎﻨﻣ .
ﻪﮐ ﯽﺘﻗو ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ وا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
» لد « ﺪﯾﺮﻓآ ار ﻞﻘﻋ ار ،نآ ﺖﺳار ﺖﻤﺳ رد يﻮﻫ
ﺖﻤﺳ رد ار
و نآ ﭗﭼ ﻖﺸﻋ
نﺎﺴﻧا ﺲﭘ ،دﺮﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ نآ ﮥﻘﺑﺎﺳ رد ار ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ ﻞﻘﻋ ﺖﯿﻌﺒﺗ ﺎﯿﻧد رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﻞﻗﺎﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ اﻮﻫ وﺮﯿﭘ ﻪﮐ نﺎﻧآ ،
ﻪﯾوﺎﻫ ﻪﺑ هﺮﺧﻻﺎﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻖﺸﻋ ﺮﻣا ﻊﺑﺎﺗ ﻪﮑﯿﻧﺎﺴﮐ و ، قﻮﺸﻌﻣ
ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻞﺻاو و ﻞﺋﺎﻧ ) .
نﺎﻤﻫ : 354 (
ﻌﺒﺗ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ صﻮﺼﺧ رد وا ﺲﻔﻧ ياﻮﻫ ﺖﯿ
هدﻮﺑ دﻮﺧ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ ﻢﻟﺎﻇ ،هدﺮﮐ ﯽﻣ دراو ﻪﯾوﺎﻫ ﻪﺑ و ،ﺪﻧا
رد نﺎﺸﯾا ،ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﻣ رﺪﻘﻧآ خزود تﺎﮐرد زا رﻮﺒﻋ قﺎﻘﺤﺘﺳا و دﻮﺷ هﺪﻧﺎﺘﺳ ﺎﻬﻧآ زا هدﻮﺑ ﺎﻬﻧآ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻄﯿﺷ و ﯽﻌﺒﺳ و ﯽﻧاﻮﯿﺣ تﺎﻔﺻ زا ﻪﭽﻧآ ﺎﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺪﻨﻨﮐ اﺪﯿﭘ ار ﺖﺸﻬﺑ ﻪﺑ دورو .
ﺎﺟﺮﻓ ﺎﺒﯾز ﯽﻬﯿﺒﺸﺗ ﺎﺑ وا ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻦﯿﻨﭼ ار هوﺮﮔ ﻦﯾا م
ﺪﻨﮐ :
» نﺎﻤﯾا ﺰﻐﻣ يو رد ﻪﮐ دﻮﺑ زﻮﺟ لﺎﺜﻣ ﺮﺑ وا
ﻢﺣر زا ار ﺰﻐﻣ ﻞﻔﻃ نآ و ،دﻮﺑ لوا ﺖﺳﻮﭘ ﻞﻣﺎﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﻧز مود ﺖﺳﻮﭘ نآ ﺮﺑ ﺪﻨﭼ ﯽﺘﺑﺮﺿ ،ﺖﺷاد هﺪﺳﺎﻓ لﺎﻤﻋا ﺦﻠﻃ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﻣا ،دﻮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﺶﺗآ ياﺬﻏ ار ﺖﺳﻮﭘ ،ﺪﻨﻫد صﻼﺧ ﺖﺳﻮﭘ
”
ﻢﻫدﻮُﻠﺟ ﺖﺠﻀَﻧ ﺎﻤﱠﻠُﮐ
“ ) ءﺎﺴﻧ / 56 ( ﻖﺣ ﻒﯾﺎﻄﻟ ﻒﯾﺎﻄﻗ ﺖﺳﻮﭘ رد ار ﺰﻐﻣ و ﻪﯾﻻآ
ناﻮﺨﺑ و ،ﺪﻨﻬﻧ ﺖﺸﻬﺑ ﻦﺤﺻ ﺮﺑ و ،ﺪﻨﭽﯿﭘ
َﻦﯿﻠِﺑﺎَﻘَﺘﻣ ٍرُﺮﺳ ﻰَﻠﻋ ﺎًﻧاﻮْﺧِإ” ) “
ﺮﺠﺣ / 47 ( ﺪﻧرآ ...
« ) . ،يزار ﻢﺠﻧ 1387
: 354 - 355 (
صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﯽﺑﺮﻋ ﻦﺑا
ارﺪﺻﻼﻣ و ﺪﻧراد ﻪﺑﺎﺸﻣ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ يﺮﻈﻧ ﺰﯿﻧ ) .
،ﺮﺼﻧ 1389 : 425
) (
ﺖﺒﻟاّ
تﺎﯿﺋﺰﺟ رد ﻪﻧ ه
.(
ﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ يداﺮﻓا ياﺮﺑ وا ﻪﻤﻬﻠﻣ ﺲﻔﻧ
ﻪﺘﺷاد ﺖﺴﻧاﺆﻣ ﯽﻨﻌﯾ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يدﺎﻌﻣ ﺰﯿﻧ ﺪﻧا
» ﺪﺼﺘﻘﻣ ﺲﻔﻧ دﺎﻌﻣ «
ﺖﺳا ﻞﺋﺎﻗ .
وا
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻒﯿﻃ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا ار ﺪﺼﺘﻘﻣ ﮥﻤﻠﮐ ﻢﻟﺎﻋ ود ﻂﺳو ﺪﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
» نﺎﻤﻟﺎﻇ « و
» نﺎﻘﺑﺎﺳ
« ﺪﻧا . صاﻮﺧ وا نﺎﻨﻣﺆﻣ
و
ﯽﻣ راﺮﻗ هوﺮﮔ ﻦﯾا رد ار ءﺎﯿﻟوا ماﻮﻋ ﻦﯿﯾﺎﭘ رد نﺎﻨﻣﺆﻣ صاﻮﺧ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺪﻫد
ﺪﻧراد يﺎﺟ هوﺮﮔ ﻦﯾا ِﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد ءﺎﯿﻟوا ماﻮﻋ و ﻦﯾﺮﺗ .
رد وا
ﺖﺸﻬﺑ ﻦﯿﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋا نﺎﺸﯾا هﺎﮕﯾﺎﺟ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ هوﺮﮔ ﻦﯾا دﺎﻌﻣ وا صاﻮﺧ و ءﺎﯿﺒﻧا راﻮﺟ و ﺖﺑﺮﻗ رد_
ءﺎﯿﻟ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ_ .
نﺎﺸﯾا وا ﺮﻈﻧ زا و
ﻢﻫ ﻦﯾا زا ،ﺪﻨﺷﺎﺑ هدﺮﮐ ﺐﺴﮐ يﻮﯿﻧد ﯽﮔﺪﻧز عﻮﻧ ﮥﻄﺳاو ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ هﺮﻬﺑ ءﺎﯿﺒﻧا و صﺎﺧ ءﺎﯿﻟوا ﺎﺑ يراﻮﺟ
ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺪﻨﻣ
۴
ﺪﺷ . ﯽﻤﻧ راﺮﻗ نﺎﻧآ ﮥﻘﺒﻃ و هوﺮﮔ رد ًﺎﻌﻄﻗ ﯽﻟو ﺎﻧﺎﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻧآ ﺺﺘﺨﻣ ﻪﮐ ﯽﺒﻫاﻮﻣ زا و ﺪﻧﺮﯿﮔ
»
ﺻ ﺪﻌْﻘﻣ ﯽﻓ ﮏﯿﻠﻣ ﺪﻨﻋ ٍقﺪ
ٍرﺪَﺘْﻘﻣ
« ) ﺮﻤﻗ / 55 ( دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ موﺮﺤﻣ ﺖﺳا ) .
،يزار ﻢﺠﻧ 1387
: 359 - 368 (
ياراد ﻪﮐ يﺮﮕﯾد هوﺮﮔ زا يزار ﻪﻣادا رد ﻪّﻨﺌﻤﻄﻣ ﺲﻔﻧ
ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺸﯾا ياﺮﺑ و ﺪﻨﮐ
» ﻖﺑﺎﺳ ﺲﻔﻧ دﺎﻌﻣ «
ﯽﻣ ار دروآ . ﺖﯾاﺪﺑ وا
ﯽﻣ ءﺎﯿﺒﻧا ار ﺖﯾﺎﻬﻧ و صاﻮﺧ ءﺎﯿﻟوا ار ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا ﺪﻧاد
. بﺎﻄﺧ ﮥﺘﺴﯾﺎﺷ ار ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا ﻂﻘﻓ وا
» ﯽﻌﺟرا « ﯽﻣ ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﻧاد
بﺎﻄﺧ ﻦﯾا
» ﯽﻌﺟرا « ﯽﻤﻧ كرد ساﻮﺣ ﺎﺑ ﺶﯾﻮﺧ يﻮﯿﻧد تﺎﯿﺣ رد نﺎﺴﻧا ار ﻪﺑﺬﺟ ﺐﻟﺎﻗ رد بﺎﻄﺧ ﻦﯾا ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻨﮐ
ﻪﺑ ﻖﺣ تﺎﺑﺬﺟ زا يا
ﯽﻣ وا حور ّﺮﺳ ﯽﻣ عﺮﺷ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ و نﺎﻤﯾا لﻮﺒﻗ ﻪﺑ ار وا ﺲﻔﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﺳر
دروآ . ﯽﻣ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ نﺎﻨﭼ ﻪﺑ ار وا و ﻪﮐ ﺪﻧﺎﺳر
» رد ار ﺲﻔﻧ
هﺪﻣآ و ﺖﺳا هدﺮﮐ رﺬﮔ اﺪﺘﺑا ﻪﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﻟاﻮﻋ ﯽﮕﻠﻤﺟ ﺮﺑ ﺪﯿﻧﺎﺳر ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﯾﻮﺧ دﺎﻌﻣ و ﻊﺟﺮﻤﺑ ﯽﻌﺟرا ﻪﺑﺬﺟ فﺮﺼﺘﺑ ﻪﮐ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯾا ﻦﺘﺸﮔزﺎﺑ و دﺮﮐ ﺪﯾﺎﺑ رﺬﮔ
« ) . نﺎﻤﻫ : 372 (
ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ و ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا دﺎﻌﻣ ،لﻮﺳر تﺮﻀﺣ جاﺮﻌﻣ زا ﺎﺒﯾز ﯽﺤﯿﻤﻠﺗ ﺎﺑ وا ﯽﻬﻟا بﺮﻗ مﺎﻘﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﻟاﻮﻋ زا يدﻮﻌﺻ ﺮﯿﺳ
و
» ﷲا ﯽﻓ ءﺎﻨﻓ «
ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ ﻪﮐ ار
» ﷲﺎﺑ ءﺎﻘﺑ « ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ار ﯽﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ دﻮﺷ
ﺪﺸﮐ . دﻮﺧ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﻦﯾدﺎﻤﻧ ﯽﻟﺎﻘﻣ و لﺎﻗ ،يزﺎﺳﺮﯾﻮﺼﺗ ﻦﯾا رد
ﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ ﻪﻧادﺎﺘﺳا نﺎﻨﭼ ار هداد خر ﻖﺣ تﺮﻀﺣ و لﻮﺳر تﺮﻀﺣ ،ﻖﺣ تﺮﻀﺣ و ﻪﮑﺋﻼﻣ ،ﻪﮑﺋﻼﻣ ﯽ
رد ار ﯽﻘﺷﺎﻋ ﺮﻫ لد ﻪﮐ ،ﺪﺸﮐ
ﯽﻣ نﺎﯿﻠﻏ و نﺎﺠﯿﻫ ﻪﺑ ،ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻦﺘﺷاﺬﮔ مﺎﮔ ﯽﻣ ﺮﺗراوﺪﯿﻣا ﺶﮐﻮﻠﺳ ﮥﻣادا ﻪﺑ ار ﯽﻫار رد ﮏﻟﺎﺳ ﺮﻫ و دروآ
ﺪﻨﮐ ) . نﺎﻤﻫ : 381 -
386 ( ﯽﻣ ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا صﻮﺼﺧ رد وا ﺪﯾﻮﮔ
:
» ﻪﻔﯾﺎﻃ ﺖﻔﺻ ﻦﯾا ترﺎﺷﺎﺑ ﯽﺗرﻮﺻ گﺮﻣ زا ﺶﯿﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا يا
” اﻮُﺗﻮﻤَﺗ نأ َﻞﺒَﻗ اﻮُﺗﻮﻣ “
) ،ﯽﺴﻠﺠﻣ 1403 : ج 69 / 59 ( هدﺮﻤﺑ ﯽﻘﯿﻘﺣ گﺮﻤﺑ ﺪﻧا
. و ،دﺮﮐ هﺪﻧز ﺮﺸﺣ زا ﺶﯿﭘ ار نﺎﺸﯾا ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ ﺪﻧدﺮﻤﺑ گﺮﻣ زا ﺶﯿﭘ نﻮﭼ و
ﻪﮐ ﺖﺧﺎﺳ يﺪﻧواﺪﺧ تﺮﻀﺣ نﺎﺸﯾا ﻊﺟﺮﻣ دﺎﻌﻣ
”
ﻢُﮑﯿِﯿﺤﯾ ﻢُﺛ “
) مور / 40 (
” ،
َنﻮﻌﺟْﺮُﺗ ﻪﯿَﻟِإ ﻢُﺛ “
) مور / 11 ( ﻪﺘﺴﺸﻧ ترﻮﺼﺑ ﻢﻟﺎﻋ ﻦﯾا رد ،ﺪﻧا
ﺸﻬﺑ ﺖﺸﻫ زا و ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﯽﻨﻌﻤﺑ ﺖ
”
ﻪﱠﻠﻟا ﻊْﻨﺻ ِبﺎﺤﺴﻟا ﱠﺮﻣ ﱡﺮﻤَﺗ ﯽﻫو هﺪﻣﺎﺟ ﺎﻬﺒﺴﺤَﺗ َلﺎﺒِﺠْﻟا ىَﺮَﺗو “
) ﻞﻤﻧ / 88 .(
ﺲﻔﻧ دﺎﻌﻣ ﺖﺳا ﻦﯾا
ترﺎﺷا ﯽﻨﻌﻣ و ﻪّﻨﺌﻤﻄﻣ
”
ﮏﺑر ﯽﻟإ ﯽﻌِﺟرإ “
) ﺮﺠﻓ / 28 (
« ) . ،يزار ﻢﺠﻧ 1387
: 386 (
زا يزار ﻢﺠﻧ نﺎﯾﺎﭘ رد و
» ﯽﻘﺷا ﺲﻔﻧ دﺎﻌﻣ «
نﺎﻤﻫ ﻪﮐ ﻔﻧ
هرﺎﻣا ﺲ ﯽﻣ ﻦﺨﺳ ﺖﺳا
ﺪﯾﻮﮔ . ﻦﯿﺑ وا ﻪّﺘﺒﻟا وﯽﻘﺷا
ﻞﺋﺎﻗ توﺎﻔﺗﯽﻘﺷ
ﺎﺑ ار ﯽﻘﺷ ؛هﺪﺷ لﻮﺳر تﺮﻀﺣ ﺖﻋﺎﻔﺷ ﮥﻄﺳاو
) ص ( ﯽﻣ ﺖﺸﻬﺑ ار وا دﺎﻌﻣ و ،خزود زا تﺎﺠﻧ ﻞﻫا مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﺪﻧاد
. رد ﻪﮐ ءﺎﯿﻘﺷا درﻮﻣ رد ﺎﻣا
ﻪﻤﻠﮐ رﻮﻧ ﺎﻬﻧآ
» ﷲا ﻻا ﻪﻟا ﻻ «
ﯽﻤﻧ لﻮﺳر تﺮﻀﺣ ﺖﻋﺎﻔﺷ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ار دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻧاد
و ﺪﺑﺆﻣ ار ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا ﺎﻬﻨﺗ ،رﻮﮐﺬﻣ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ زا و ﺪ
ﯽﻣ خزود رد ﺪًّﻠﺨﻣ ﺪﻧاد
. هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ار ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا وا ﻖﻓﺎﻨﻣ
ﺮﻓﺎﮐ و ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﻨﮐ
» ﺪّﻠﻘﻣ ﺮﻓﺎﮐ «
و
» ﺮﻓﺎﮐ
ﻖّﻘﺤﻣ « ار ﻖّﻘﺤﻣ ﺮﻓﺎﮐ دﺎﻌﻣ و ﺖﺳا خزود ﻦﯿﻟوا ﮥﮐرد ،ﺪّﻠﻘﻣ ﺮﻓﺎﮐ دﺎﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ توﺎﻔﺗ ﺪﯾﺎﺑ رﺎﮑﻧا ﻢﻫ و دراد ﺮﻔﮐ ﻪﺑ راﺮﻗا ﻢﻫ ﻪﮐ_
ﻦﯾد ﺮﺑ ﯽﻣ خزود ﻦﯿﻠﻓﺎﺴﻟا ﻞﻔﺳا ﺖﯾﺎﻬﻧ و ﺖﯾﺎﻏ ،_ ﺪﻧاد
.
لﺎﺜﻣا و تﺎﯿﺑا ،يﻮﺒﻧ ﺚﯾدﺎﺣا ،نآﺮﻗ تﺎﯾآ زا نﻮﺤﺸﻣ دﺎﻌﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ رد يزار مﻼﮐ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺰﯿﻧ تﺎﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﺪﺑ نﺎﯾﺎﭘ رد
ﺖﺳا ﯽﺑﺮﻋ يﺎﻫﺮﻌﺷ و ﯽﺳرﺎﻓ .
ﺖﻓﺎﯾرد لﺎﻘﺘﻧا رد ار يزار قﺎﯿﺘﺷا و زﻮﺳ ،مﻮﻈﻨﻣ و رﻮﺜﻨﻣ تارﺎﺒﻋ ﻦﯾا ﻦﻃﺎﺑ رد ﻪّﺘﺒﻟا و ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﻦﯿﺒﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
و ﺖﻓﺎﯾرد حﻮﺿ .
ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ،ﺖﺳا دﺎﺒﻌﻟادﺎﺻﺮﻣ رد هﺪﺷ ﺮﮐذ ﺐﻟﺎﻄﻣ زا ﺮﺗاﺮﻓ دﺎﻌﻣ زا يزار فرﺎﻌﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾﺮﺧآ
ﯽﻣ دﺎﻌﻣ ﺚﺤﺑ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ ﺶﺨﺑ رد وا ﺪﺴﯾﻮﻧ
:
» ﺖﺴﯿﻧ ﺎﺸﻓا تزﺎﺟا ار ﯽﻬﻟا راﺮﺳا ﯽﻗﺎﺑ ،دﻮﺑ ﺲﺑ ترﺎﺷا رﺪﻗ ﻦﯾا
« ) . نﺎﻤﻫ : 407 (
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ ﯽﻣ ،ﺪﺷ ﺮﮐذ ﻪﭽﻧآ سﺎﺳاﺮﺑ ناﻮﺗ
تﺎﻬﺑﺎﺸﺗ رآ ءا ﯽﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺤﻣ مﺎﻣا و
يزار ﻢﺠﻧ صﻮﺼﺧ رد
» دﺎﻌﻣ « ﻪﮐ دﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ار :
زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ نﺎﺴﻧا ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ،يزار ﻢﻫ و ﯽﻟاﺰﻏ ﻢﻫ ﻢﺴﺟ و حور
نﺎﺴﻧا عﻮﻧ ﻦﯾا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻬﻧآو ﺖﺳا ﯽﻣ دﺎﻌﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
-
ﺪﻧزادﺮﭘ . ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ و دﺎﻘﺘﻋا ﻦﻤﺿ نﺎﺸﯾا
» شادﺎﭘ باﺬﻋ و ﺎﻫ ﯽﻧﺎﺣور يﺎﻫ
« ﻪﺑ ،
» ﺬﻋ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ بﺎﻘﻋ و با «
ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪّﺘﺒﻟا ؛ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺰﯿﻧ
هﮋﯾو هﺎﮕﯾﺎﺟ زا ﯽﻧﺎﺣور بﺎﻘﻋ و باﺬﻋ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ود ﺮﻫ دﺰﻧ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ بﺎﻘﻋ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يا
.
و توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺐﻟﺎﻗ ندﻮﺑ ﻒﯿﻄﻟ
يوﺮﺧا دﺮﮐ ﺪﻫاﻮﺧ لﻮﻠﺣ نآ رد ﺎﻣ حور ﻪﮐ _
ﺮﮕﯾد زا ،يﻮﯿﻧد ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺐﻟﺎﻗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ_
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﺗﺎﮑﻧ دﺮﮐ ﺮﮐذ نﺎﺸﯾا ءارآ تﺎﮐﺮﺘﺸﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ
.
بﺎﺑ رد ود ﺮﻫ ﻪﮑﻨﯾا ﺮﮕﯾد
» گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﯽﮔﺪﻧز «
ﯽﺘﺸﻬﺑ تﺎﻤﻌﻧ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻬﻟا باﺬﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
يﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺴﺑ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺪﻧا
باﺬﻋ نﻮﭼ ﯽﺗﺎﻤﻠﮐ و خزود ،ﺶﺗآ ،
...
و ﺖﺸﻬﺑ ،ﺖﻤﺣر ،شادﺎﭘ نﻮﭼ ﯽﺗﺎﻤﻠﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ...
دﺎﻌﻣ ﺶﺨﺑ رد
» تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ «
و
» دﺎﺻﺮﻣ
دﺎﺒﻌﻟا « ﺖﺳﺎﻋﺪﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻟد .
ﯽﻣ فرﺎﻋ ود ﻦﯾا ندﻮﺒﻧ يﺮﮑﺳ ،هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪّﺘﺒﻟا ﻪﺒﻨﺟ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﻠﻋ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
-
نﺎﺸﯾا نﺎﯿﺑ و مﻼﮐ رد ﺪﻧواﺪﺧ ﯽﻟﺎﻤﺟ يﺎﻫ ﮓﻧﺮﻤﮐ
ددﺮﮔ حﺮﻄﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗ .
۵
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﮕﯾد زا و يﻮﺒﻧ ﺚﯾدﺎﺣا ،ﺪﯿﺠﻣ نآﺮﻗ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﯾآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ؛ﺎﻬﻧآ راﺬﮔﺮﺛا و ناور ،اﻮﯿﺷ نﺎﯿﺑ ،ﻒّﻟﺆﻣ ود ﻦﯾا كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا نﺎﺸﯾا ﻂﺳﻮﺗ دﺎﻌﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ،ﺎﺒﯾز تﻼﯿﺜﻤﺗ .
ور يراﺪﯿﺑ ﺖﻬﺟ رد ﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا ود ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﺷﻼﺗ و زﻮﺳ ،قﺎﯿﺘﺷا ،صﺮﺣ تﺎﺼﺨﺸﻣ زا ﺪﻧراد نﺎﮔﺪﻨﻧاﻮﺧ ﮥﺘﻔﺧ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺮﯿﻤﺿ و ح
ﺖﺳا نﺎﺸﯾا دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ و تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ كﺮﺘﺸﻣ .
زﻮﻣر ﯽﺧﺮﺑ ءﺎﺸﻓا زا ﺎﻬﻧآ و ﺖﺳا نﺎﺸﯾا تﺎﺑﻮﺘﮑﻣ زا ﺮﺗاﺮﻓ ﯽﺳﺎﻨﺷدﺎﻌﻣ ةزﻮﺣ رد ﺎﻬﻧآ فرﺎﻌﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﯿﺼﺨﺷ ود ﻦﯾا تﺎﮐﺮﺘﺸﻣ ﺮﮕﯾد زا
ﮐ رد هدﻮﺑ فﻮﺸﮑﻣ ﺎﻬﻧآ ﺮﺑ ﻪﮐ دﺎﻌﻣ راﺮﺳا و بﺎﺘ
هدﺮﮐ يراددﻮﺧ نﺎﺸﯾﺎﻫ ﺪﻧا
. راﺮﺳا ءﺎﺸﻓا مﺪﻋ ﺖّﻠﻋ ﻪﺘﺒﻟا هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻢﻋز ﻪﺑ _
ﯽﻣ ،_ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ هدﻮﺑ مﺎﻋ ﺐﻃﺎﺨﻣ ياﺮﺑ بﺎﺘﮐ ود ﻦﯾا شرﺎﮕﻧ .
ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﺎﻣا توﺎﻔﺗ
ﺎﻫ ﯽﻣ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ دﺮﮐ هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ناﻮﺗ :
ﯽﻨﺷور ﯽﮕﺘﺴﺑ دﺎﻌﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ود ﺮﻫ دﺰﻧ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ ًﻻوا نﺎﺴﻧا ﻪﺑ
ﻢﯿﺴﻘﺗ ﮏﯾ رد ﯽﻟاﺰﻏ ﯽﻟو ،دراد ﺎﻬﻧآ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺪﻌﺑ ود ﻪﺑ ﯽﻧﻼﻘﻋ يﺪﻨﺑ
ﺪﺒﻟﺎﮐ حور و ﯽﻣ دﺎﻌﻣ ﻞﯾﺎﺴﻣ و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺢﯾﺮﺸﺗ ﻪﺑ ﺎﻨﺒﻣ و ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ و هدﺮﮐ هرﺎﺷا رد ار دﻮﺧ مﻼﮐ يﺎﻨﺒﻣ يزار ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ رد ؛دزادﺮﭘ
ﯽﻣ راﺮﻗ نآﺮﻗ تﺎﯾآ زا ﻪﯾآ ﻪﺳ ،بﺎﺑ ﻦﯾا ﺪﻫد
.
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ عﻮﻨﺗ گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﯽﮔﺪﻧز
ًﺎﻘﯿﻗد ﯽﻟاﺰﻏ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ؛ﺖﺳا يزار زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻟاﺰﻏ دﺰﻧ ،هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ نآ ﻪﺑ ﻪﮐ
ﺮﺒﻗ ﻪﺑ دورو و يﺮﻫﺎﻇ گﺮﻣ زا ﺲﭘ :
باﺬﻋ رد ﺶﺗآ عاﻮﻧا ،يوﺮﺧا بﺎﻘﻋ و باﻮﺛ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ،ﯽﺧزﺮﺑ بﺎﻘﻋ و باﻮﺛ ،ﺮﺒﻗ باﺬﻋ زا يﺎﻫ
و ﯽﻧﺎﺣور ...
ﯽﻣ ،دزادﺮﭘ ﻢﻟﺎﻋ رد نﺎﺴﻧا دﺎﻌﻣ و ﻊﺟﺮﻣ ،هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻪﺑ ًﺎﻓﺮﺻ و ﻪﺘﺧادﺮﭙﻧ دﺎﻌﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ تﺎﯿﺋﺰﺟ ﻦﯾا ﺎﺑ يزار ﻪﮑﯿﺗرﻮﺻ رد
ﻪﺘﺧادﺮﭘ تﺮﺧآ رد ﻦﯾا ؛ﺖﺳا
ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻟﺎﺣ
» دﺎﻌﻤﻟا ﯽﻟا أﺪﺒﻤﻟا ﻦﻣ دﺎﺒﻌﻟادﺎﺻﺮﻣ «
ﻪﻤﻠﮐ ﻪﮐ ﯽﻣ كﺪﯾ دﻮﺧ ﺎﺑ اردﺎﻌﻣ
ﺐﻃﺎﺨﻣ رﺎﻈﺘﻧا ،ﺪﺸﮐ
و ﺖﯿﻔﯿﮐ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﯿﺋﺰﺟ نﺪﯾد ياﺮﺑ ار ﯽﻣ ﯽﻧوﺰﻓ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد دﺎﻌﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ
ﺪﺸﺨﺑ .
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ تﺎﺼّﺨﺸﻣ زا يزار نﺎﯿﺑ رد ،مﻼﮐ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺮﻋ و ﯽﺳرﺎﻓ دﺪﻌﺘﻣ رﺎﻌﺷا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﯾﺎﺟ ﯽﻟاﺰﻏ نﺎﯿﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا
دﺎﺻﺮﻣ رد يزار ﯽﺑدا ﺮﺜﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ رد ﯽﻟاﺰﻏ ناور ﺮﺜﻧ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد و ؛ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺧ ﺘﺸﯿﺑ ار هﺪﻨﻧاﻮﺧ دﺎﺒﻌﻟا
ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﺮ
لﺎﺒﻧد و ﺚﺣﺎﺒﻣ ﯽﻣ ﺐﯿﻏﺮﺗ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ندﺮﮐ
ﺪﻨﮐ . ﻪﺑ ﯽﺑدا ﮏﺒﺳ ندﻮﺑ ﯽّﻨﻓ رﺎﯿﻌﻣ و كﻼﻣ ﺎﺑ ﺮﮔا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ ﻪّﺘﺒﻟا و
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﺢﯿﺟﺮﺗ تدﺎﻌﺳ يﺎﯿﻤﯿﮐ ﺮﺑ دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ ،ﻢﯿﻨﮐ هﺎﮕﻧ بﺎﺘﮐ ود ﻦﯾا .
ﻪﻣﺎﻨﺑﺎﺘﮐ ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ
.،ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻟاﺰﻏ
)1387 ( ، يﺎﯿﻤﯿﮐ تدﺎﻌﺳ ناﺮﻬﺗ ،ﻢﺟﻮﯾﺪﺧ ﻦﯿﺴﺣ ﺶﺷﻮﮐ ﻪﺑ ، :
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻤﻠﻋ تارﺎﺸﺘﻧا ﺖﮐﺮﺷ .
،ﯽﺴﻠﺠﻣ
ﻰﻘﺗ ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺮﻗﺎﺑ ﺪﻤﺤﻣ، ) 1403 ق (،
راﻮﻧﻷا رﺎﺤﺑ )
ط - توﺮﯿﺑ ( ﺤﺼﺗ ، ﺢﯿ
،نﺎﻘﻘﺤﻣ زا ﻰﻌﻤﺟ توﺮﯿﺑ
: ءﺎﯿﺣإ راد
ﯽﺑﺮﻌﻟا ثاﺮﺘﻟا .
،ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﷲاﺪﺒﻋ ،يزار ﻢﺠﻧ
)1387 ( ، دﺎﻌﻤﻟا ﯽﻟا أﺪﺒﻤﻟا ﻦﻣ دﺎﺒﻌﻟا دﺎﺻﺮﻣ ،
ناﺮﻬﺗ ،ﯽﺣﺎﯾر ﻦﯿﻣاﺪﻤﺤﻣ مﺎﻤﺘﻫا ﻪﺑ :
ﺖﮐﺮﺷ
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻤﻠﻋ تارﺎﺸﺘﻧا .
،ﻦﯿﺴﺣ ،ﺮﺼﻧ
)1389 ( ، ناﺮﯾا رد ﯽﻣﻼﺳا ﯽﻧﻼﻘﻋ ﺖّﻨﺳ ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻧﺎﻘﻫد ﺪﯿﻌﺳ ﻪﻤﺟﺮﺗ ،
: هﺪﯿﺼﻗ اﺮﺳ .
