دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
Journal of Shaheed Sadoughi University of Medical Sciences
هرود 18 هرﺎﻤﺷ ، 4 ، دادﺮﻣ و رﻮﻳﺮﻬﺷ 1389
Vol. 18, No. 4, Aug/Sep 2010
ﻪﺤﻔﺻ : 306 - 299
Pages: 299-306
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ -
ﻲﮔدﺮﺴﻓا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻲﻫوﺮﮔ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ يرﺎﺘﻓر
ﺮﺒﺠﻧر ﺖﺧﺪﺣﺮﻓ ،1
باﺮﺗ ﻚﺷا هﺮﻫﺎﻃ ،2
يﺮﮔداد ﺎﻨﺗآ 3
*
1 - ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،يرﺎﺘﺳﺮﭙﻧاور
يرﺎﺘﺳﺮﭙﻧاور هوﺮﮔ
، ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
2 - ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺘﻛد ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ
- ﻲﺣاﺮﺟ
، ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
3 - ا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷر ،يرﺎﺘﺳﺮﭙﻧاور هﺎﮕﺸﻧاد
ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
20 / 11 / 1388 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 16 / 2 / 1389
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
:
ﻊﻳﺎﺷ زا ﻲﻜﻳ ﻲﮔدﺮﺴﻓا
ﺖﺳا ﻲﻧاور يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳﺮﺗ
،
ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا ﺖـﺳا مزﻻ يرﺎـﻤﻴﺑ ﻦﻳا رﺮﻜﻣ دﻮﻋ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ و نﺎﻣرد رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
شور ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ -
دﺮﻛ ﺐﺴﻛ يرﺎﺘﻓر .
ﻲﺸـﺨﺑ ﺮـﺛا ناﺰـﻴﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ياﺮـﺟا زا فﺪﻫ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد -
هﻮﻴﺷ ﻪﺑ يرﺎﺘﻓر ي
ﺖﺳا هدﻮﺑ لﻼﺘﺧا ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﻳﻼﺘﺒﻣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻲﻫوﺮﮔ .
ﻲﺳرﺮﺑ شور
:
ﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﺎﺑ و ﻲﺑﺮﺠﺗ عﻮﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
ﺖﺳا نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ و ﺶ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪـﻧدﻮﺑ يداﺮـﻓا ﻦﻴـﺑ زا ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻒﻴﻔﺧ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻪﻛ و
هﺮﻤﻧ ي ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻧآ ﻚﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 17
ﺎﺗ 20 دﻮﺑ ﻪﻛ
ﺪﻧﺪـﺷ ﻢﻴﺴـﻘﺗ هوﺮـﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻄﺑ .
ﮔ ﻲﻧﺎﻣرد وراد ﺰﺟ ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮ 8
دﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ﺰﻴﻧ ار ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ ﻪﺴﻠﺟ .
ﺮﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﻚﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد ﺎﻫ
،
ﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ ،ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ .
هداد ﺎـﺑ ﻲﺸـﻫوﮋﭘ يﺎـﻫ
رﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
SPSS ver 16ي ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ
.
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﺘﻓﺎﻳ :
ﺪﻣ زا ﺪـﻌﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﻪـﻠﺧا دراد دﻮـﺟو يراد
) 043 / 0
p = .(
رد ًﺎﻨﻤـﺿ
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ي
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا )
033 /
p=0 (
ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﺰﻴﻧ ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ و راد
ﺖﺷاد دﻮﺟو )
492 / 0
p= .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ :
- ﺎﻤﻴﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ يرﺎﺘﻓر ﻲﻣ ﺮﺛﺆﻣ ﻒﻴﻔﺧ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نار
ﺪﺷﺎﺑ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :
ﻲﮔدﺮﺴﻓا - ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد يرﺎﺘﻓر
- ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ
)*
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
؛ ﻦﻔﻠﺗ : 09132520626 ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ ،
a_dadgari30@ yahoo.com :
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ -
يرﺎﺘﻓر
... 300
ﻪﻣﺪﻘﻣ يا هدﺮﺘﺴــﮔ زوﺮــﺑ و عﻮﻴــﺷ ﺎــﺑ ﻲﮔدﺮﺴــﻓا لﻼﺘــﺧا ﺎــﺑ
دوﺪــﺣ
25 - 10 و نﺎﻧز ياﺮﺑ ﺪﺻرد 12
- 5 لﻮـﻃ رد نادﺮـﻣ ياﺮـﺑ ﺪـﺻرد
ﻪــﺑ ﺶﻴــﭘ ﺎﻬﻟﺎــﺳ زا ﻲــﻧاور ﻲﮔدرﻮﺧﺎﻣﺮــﺳ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ﺮــﻤﻋ دﻮــﺧ
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا )
1 ( . دﻮـﺟﻮﻣ رﺎـﻣآ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻟﺎـﺣ رد ﻦـﻳا
ﺖـﺳا يرﺎـﻤﻴﺑ ﻦـﻳا ﻪـﺑ نﺎـﻳﻼﺘﺒﻣ نوﺰـﻓازور ﺶﻳاﺰﻓا زا ﻲﻛﺎﺣ .
رد
ﺐﺒﺳ
هدﻮﻤﻧ دﺎﻳ يﺪﻨﭼ ﻞﻣاﻮﻋ زا لﻼﺘﺧا ﻦﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻪﻛ ﺪﻧا
نآ زا ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا و ﻲــﻧاور ﻞــﻣاﻮﻋ و ثراﻮــﺗ ،ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ ﺖﺴــﻳز
ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻧا .
ﻼﺘﺧا ﻦﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺐﺒﺳ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ هﻮﻴﺷ ،ل
ﻲﻧﺎـﻣرد يﺎـﻫ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ دﺎﻬﻨﺸـﻴﭘ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ .
نﺎـﻣرد ﺎـﻫدﺮﻜﻳور ﻦـﻳا زا ﻲـﻜﻳ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ - ﻪﻫد زا ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﺘﻓر 1970
نارﺎﻤﻴﺑ عاﻮﻧا نﺎﻣرد ياﺮﺑ
هدﺮﺴﻓا رد نآ يﺪﻨﻣدﻮﺳ و هﺪﺷ حﺮﻄﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺪـﻴﻳﺄﺗ ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ )
2 .(
ﻪـﻄﺑار ﺎـﺗ دﻮـﺷ ﻲـﻣ ﻖﻳﻮﺸـﺗ رﺎﻤﻴﺑ شور ﻦﻳا رد ي
رﺎـﻜﻓا نﺎـﻴﻣ
ﺪﻨﻳآدﻮﺧ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻲﮔدﺮﺴﻓا سﺎﺴﺣا و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﻳﺎﻫ
ﻪــﺗﻮﺑ ﻪــﺑ ﺪــﻳﺎﺑ ﻪــﻛ ي
زا و هدﻮــﻤﻧ ﻲــﻘﻠﺗ دﻮــﺷ ﻪﺘــﺷاﺬﮔ ﺶﻳﺎــﻣزآ
ﻲﻜﺤﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻲﻔﻨﻣ ﺪﻨﻳآدﻮﺧ رﺎﻜﻓا ﺪﻨﻳآﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر
دﺮـﻴﮔ هﺮـﻬﺑ رﺎـﻜﻓا نآ ﻲﺘـﺳرد ﺎـﻳ رﺎـﺒﺘﻋا ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮﺑ .
ﻦـﻳا رد
ﻦﻴﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا نﺎﻣرد ياﺮﺑ دﺮﻜﻳور 6
ﺎـﺗ 20 ﺴـﻠﺟ ﻲﻧﺎـﻣرد ناور ﻪ
ﺪﻳآ ﺪﻳﺪﭘ يدﻮﺒﻬﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا زﺎﻴﻧ )
3 (.
لﻼﺘـﺧا يﻻﺎﺑ عﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﻜﺸـﻣ ﻦـﻳا يﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻤﻧ يدﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣرد ناور ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺪــﺷﺎﺑ ) 4 ( . ور ﻦــﻳا زا ﻢﻴﻧاﻮــﺗ ﻲــﻣ
ــﺟ ﻪــﺑ ﻲﻧﺎــﻣرد هوﺮــﮔ زا يﺎ
ناور ﺮـﺗ ﻪﻓﺮـﺻ ﺎـﺑ نﺎـﻣرد تﺪـﻣ و ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ يدﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣرد
رد هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣ
- ﻳﻮﺟ دﻮﺳ يرﺎﺘﻓر ﻢﻴ
.
ﻲﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﺮﺘﺸﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ دﺎﻘﺘﻋا
هﻮـﺤﻧ هوﺮﮔ رد دﺮﻓ اﺮﻳز ،ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ عﺎـﻤﺘﺟا ﺎـﺑ ار دﻮـﺧ درﻮـﺧﺮﺑ
ﻲﻣ ﻦﻤـﺿ ،دﻮـﺷ ﻲﻣ وا تﺮﻴﺼﺑ و ﺶﻨﻴﺑ ﺪﺷر ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻣا ﻦﻳا و ﺪﻨﻴﺑ دﺎــﻳ ار ناﺮــﮕﻳد ﺎــﺑ طﺎــﺒﺗرا يراﺮــﻗﺮﺑ ياﺮــﺑ ﺪــﻳﺪﺟ برﺎــﺠﺗ ﻪــﻜﻨﻳا
ﻣ ﻲ
ﻲـﻣ ترﺪـﻗ سﺎﺴـﺣا ،هﺪـﺷ ﺎﻨـﺷآ ﺪﻳﺪﺟ داﺮﻓا ﺎﺑ ،دﺮﻴﮔ و ﺪـﻨﻛ
ﻲﻣ ﻻﺎﺑ يو ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا دور
) 5 .(
ﻲــﺳرﺮﺑ زا ﻲــﻜﻳ ﻂــﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎــﻣرد هوﺮــﮔ ﻪــﻨﻴﻣز رد ﻢــﻬﻣ يﺎــﻫ
Cappeliez
لﺎــﺳ رد 2000
ﺖــﺳا هﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا ، .
يو 18 ﻪــﺘﻔﻫ
ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ ﻲﻧﺎــﻣرد هوﺮــﮔ -
يور ﺮــﺑ ار يرﺎــﺘﻓر 21
ﺎــﺑ ﻎﻟﺎــﺑ دﺮــﻓ دﺮﻛ اﺮﺟا ﺪﻳﺪﺷ ﻲﮔدﺮﺴﻓا
يور ﺮـﺑ نﺎـﻣرد ﻦـﻳا ﻪـﻛ دﻮـﻤﻧ نﺎﻴﺑ و
ﺖﺳا ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ هدﺮﺴﻓا نارﺎﻤﻴﺑ )
6 .(
و Kush Feleming
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ نﺎـﻣرد لﺎﺳ نﺎﻤﻫ رد -
يرﺎـﺘﻓر
هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ي يور ﺮﺑ ار ﻲﻫوﺮﮔ 26
ﻲﮔدﺮﺴـﻓا لﻼﺘﺧا زا ﻪﻛ يرﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻣ ﺞﻧر باﺮﻄﺿا و ﻲـﺘﺒﺜﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺰـﻴﻧ ﺎـﻬﻧآ و ﺪﻧدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧدﺮﺑ
ﺪــﻧدﺮﻛ ﺖــﻓﺎﻳرد )
7
Oie (.
, Dingleو رد
لﺎــﺳ 2007 تﺎــﻘﻴﻘﺤﺗ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﺮﻴﺛﺄﺗ درﻮﻣ رد يدﺎﻳز -
ﺑ يرﺎﺘﻓر ﻪ ﻲـﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ
ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺎـﻣا ،ﺪـﻧداد مﺎﺠﻧا رﺎﮔزﺎـﺳ ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ ﺎـﺑ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا يﺎـﻫ
يﺮﺘﺸــﻴﺑ ﻲــﺳرﺮﺑ ﻪــﺑ زﺎــﻴﻧ شور ﻦــﻳا ﻪــﻛ ﺪــﻧدﺮﻛ نﺎــﻴﺑ و ﺪــﻧدﻮﺒﻧ دراد ) 2 .(
،ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻲ ) 8 ( ﻲﮔدﺮﺴـﻓا نﺎﻣرد يﺎﻬﺷور عاﻮﻧا ﻪﻛ
ﻢـﻫ ﺎـﺑ ار
ﺪـﻧدﺮﻛ ﻪﺴـﻳﺎﻘﻣ ،
نﺎـﻴﺑ ـﺷ
نﺎـﻣرد ﻪـﻛ ﺪ هﺪـﺷ ﻪـﺋارا يﺎـﻫ
ﺖﺳا ﺮﺗﺪﻴﻔﻣ ﻲﻫوﺮﮔ نﺎﻣرد زا ،يدﺮﻓ ترﻮﺼﺑ .
لﺎﺳ رد 2007 رد
ﻪــﻟﺎﻘﻣ ﻚــﻳ ي
رﺎــﻄﺧا ﻲﻧﺎــﻣرد هوﺮــﮔ تاﺮــﺛا درﻮــﻣ رد ،يروﺮــﻣ
هداد
هدﺮﻛ نﺎﻴﺑ و ﺪﻧا ﻲﮕﺘﺴـﺑاو ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻲﻫوﺮﮔ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﻛ ﺪﻧا
ﻲﻣ هوﺮﮔ يﺎﻀﻋا ﻦﻴﺑ ﺪـﻣﺎﻴﭘ رد ﻲـﻔﻨﻣ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻲﻧﺎـﻣرد ناور
ﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ ﻪ .
هﺪﻴـﺳر ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ رد ﻲـﺑﺮﺠﺗ ﺪﻫاﻮـﺷ ﻪـﻛ ﺪـﻧا
ﻪﻨﻴﻣز ي
ﺮﻓ ﺶﻘﻧ آ ﻪـﺑ ﻲـﻫوﺮﮔ ﻲﻧﺎـﻣرد ناور رد ﻲـﻫوﺮﮔ يﺎﻫﺪـﻨﻳ
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ نﺎﻣرد رد هﮋﻳو -
ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ و هدﻮـﺑ ﻒﻴﻌـﺿ زﻮـﻨﻫ يرﺎـﺘﻓر
دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ )
9 .(
ﻮﻧﺎـﺧ و رﺎـﻤﻴﺑ ياﺮـﺑ ﻲﮔدﺮﺴـﻓا يرﺎـﻤﻴﺑ دﻮﻋ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا هدا
ﻪــﻨﻳﺰﻫ و هدﻮــﺑ ﺶﻨﺗﺮــﭘ رﺎﻴﺴــﺑ نﺎــﻣرد ﺖــﻬﺟ يدﺎــﻳز رﺎﻴﺴــﺑ يﺎــﻫ
دﺎـــﺠﻳا ،نارﺎـــﻤﻴﺑ يﺮﺘﺴـــﺑ ﺎـــﻳ و ﻲﮔدﺎـــﺘﻓا رﺎـــﻛ زا ،ﻲـــﻳوراد
ﻲــﻣ ﺪــﻨﻛ ) 10 ( . ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖــﻬﺟ ﻦﻳاﺮﺑﺎــﻨﺑ ــﻳر
ﺐــﺳﺎﻨﻣ تﺎﻣاﺪــﻗا يﺰ
ﺎــﻘﺗرا ،يرﺎﺘــﺳﺮﭘ ي
يﺎﻬﺘــﺳﺎﻴﺳ دﺎــﺠﻳا و ﻲــﻧاور ﺖﻣﻼــﺳ تﺎﻣﺪــﺧ
يﺎـﻬﻧﺎﻣرد ﺎـﺑ ﻲﻳﺎﻨـﺷآ ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نآ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ زا ﺐـﺳﺎﻨﻣ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻪﻠﻤﺟ -
ﻲﻣ ﻲﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ يرﺎﺘﻓر ﺪﺷﺎﺑ
. ﻦﺘﺷاد
ﻲـــﻣ ﻲﻧﺎـــﻣرد شور ﻦـــﻳا نﻮـــﻣاﺮﻴﭘ ﻲﺗﺎـــﻋﻼﻃا مﺎـــﺠﻧا رد ﺪـــﻧاﻮﺗ
ﺮﻓ آ ﺎـﺗ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻤﺛ ﺮﻤﺜﻣ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ نارﺎﻤﻴﺑ ﺖﻬﺟ يرﺎﺘﺳﺮﭙﻧاور يﺎﻫﺪﻨﻳ دﻮـﺒﻬﺑ نارﺎـﻤﻴﺑ ﻦـﻳا رد ار ﻲﮔدﺮﺴـﻓا ناﻮـﺘﺑ تﺎﻣاﺪـﻗا ﻦﻳا مﺎﺠﻧا ﺎﺑ
ار ﻲﮔﺪـﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ و هﺪﻴﺸﺨﺑ
دﺮـﺑ ﻻﺎـﺑ ﺎـﻬﻧآ رد .
ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦﻤـﺿ رد
ﻲـﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺰـﻴﻧ ﺖﻣﻼـﺳ مﺎـﻈﻧ ناﺮﻳﺪـﻣ ياﺮـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺮﺒﺠﻧر ﺖﺧﺪﺣﺮﻓ باﺮﺗ ﻚﺷا هﺮﻫﺎﻃ،
ﺮﮔداد ﺎﻨﺗآ،
301 ي
هﺮـﻬﺑ ﺎـﺑ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﺮﺑرﺎﻛ ﻪـﺟﻮﺗ ،بﺮـﺠﻣ يﺎـﻫوﺮﻴﻧ زا يﺮـﻴﮔ
ﻪﻧاﺮـﺳ ماﺪـﻗا ﻦـﻳا ﺎـﺑ و ﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲـﻳوراد ﺮـﻴﻏ يﺎـﻬﻧﺎﻣرد ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲــﻳوراد ﻲﺒﻧﺎــﺟ ضراﻮــﻋ نارﺎــﻤﻴﺑ و ﻪــﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎــﻛ وراد فﺮﺼــﻣ ر يﺮﺘﻤﻛ داﺪـﻌﺗ يﺮـﺘﻤﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ و نﺎﻣز فﺮﺻ ﺎﺑ و ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ ا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻦﻳا زا ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ زا يﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺪﻨﻨﻛ . ﻲﺳرﺮﺑ شور
ﻲﻓدﺎﺼــﺗ ﻲﻨﻴﻟﺎــﺑ عﻮــﻧ زا ﻲــﺑﺮﺠﺗ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚــﻳ ﻖــﻴﻘﺤﺗ ﻦــﻳا
Randomized Clinical Trial)
( ﺪــﺷﺎﺑ ﻲــﻣ .
ﺶﻳﺎــﻣزآ ياﺮــﺑ
ﻪﻴﺿﺮﻓ
ﺶﻴـﭘ ﻲﺸـﻳﺎﻣزآ حﺮـﻃ ،هﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ يﺎـﻫ ﺲـﭘ و نﻮـﻣزآ
ﺪﻳدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ نﻮﻣزآ .
لﻮـﻣﺮﻓ ﻖـﺒﻃ ﻪـﻧﻮﻤﻧ داﺪـﻌﺗ
،ﺮﻳز 28
ﻪـﻧﻮﻤﻧ شﺰﻳر لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ﻪﻛ ،ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
، 32 ﻪـﻧﻮﻤﻧ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
32 ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ رﺎﻤﻴﺑ هروﺎﺸـﻣ
ﺺﻴﺨﺸـﺗ ﻪـﺑ ﻪـﻛ ،
ﻲﺼــﻴﺨﺸﺗ يﺎــﻫرﺎﻴﻌﻣ و ﻚــﺷﺰﭘ
DSM-IV
ﻲــﺳﺎﺳا ﻲﮔدﺮﺴــﻓا
ﺘﺷاد ﻒﻴﻔﺧ
هﺮـﻤﻧ ﻦﻤﺿ رد و ﺪﻨ ي
ﻪﻣﺎﻨﺸـﺳﺮﭘ رد ﺎـﻬﻧآ ﻲﮔدﺮﺴـﻓا
ﻦﻴﺑ ﻚﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا 17
ﺎﺗ 20
ﺪﻧﺪـﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،دﻮﺑ و
ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ لﺮـﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎـﻣزآ هوﺮﮔ ود رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻄﺑ .
16
هوﺮﮔ ود رد ﺪﻧدﻮﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد ﻪﻛ يﺮﻔﻧ 8
هوﺮﮔ درﻮﻣ هﺮﻔﻧ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣرد -
يرﺎﺘﻓر )
اور ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ن
(
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺶﻳﺎـﻣزآ و لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد 8
و دﺮـﻣ 12 نز
ﺪﻧدﻮﺑ .
ﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ود رد ﻦﺳ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪ
نﻮﻣزآ ﻪﻠﻴﺳو
t
ﻲﻣ نﺎﺴﻤﻫ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ و ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺴﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ
. ود
نﻮـﻣزآ ﻖـﻳﺮﻃ زا جاودزا و ﻞﻐـﺷ ،تﻼﻴﺼـﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ﺪﻧﺪـﺷ ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻛ روﺬﺠﻣ ﻦـﻳا ﺮـﻈﻧ زا هوﺮـﮔ ود داد نﺎﺸـﻧ ﻪـﻛ
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻣ نﺎﺴﻤﻫ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
ﺖﺸــﻫ رد ﻲﻧﺎــﻣرد وراد ﺮــﺑ هوﻼــﻋ ﻲﺸــﻳﺎﻣزآ هوﺮــﮔ نارﺎــﻤﻴﺑ ﻪﺴﻠﺟ ي
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ .
لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻟو
ناور عﻮﻧ ﭻﻴﻫ و ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻧﺎﻣرد وراد ﺎﻬﻨﺗ
ﺪﺸﻧ ﻪﺋارا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣرد .
ﻪﺴﻠﺟ
ﻧﺎـﻣرد هوﺮـﮔ يﺎﻫ
ﻪـﺘﻔﻫ رﺎـﻬﭼ ﻲـﻃ ﻲ
، ﻪﺴـﻠﺟ ود ﻪـﺘﻔﻫ ﺮـﻫ
ﻪﺴـﻠﺟ ﺮﻫ تﺪﻣ و ﺪﻳدﺮﮔ راﺰﮔﺮﺑ 90
دﻮـﺑ ﻪـﻘﻴﻗد .
نﺎـﻳﺎﭘ زا ﺲـﭘ 8
هﺪـﺷ دﺎـﻳ نﻮـﻣزآ ﻚـﻤﻛ ﻪـﺑ هوﺮـﮔ ود ﺮـﻫ ،ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ ﻪﺴﻠﺟ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا .
رد ﺎـﺗ ﺪـﺷ تﻮـﻋد نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ زا ﻦﻤﺿ رد
ﺖﻛﺮــﺷ ،ﺪــﻳدﺮﮔ راﺰــﮔﺮﺑ ﺪــﻌﺑ هﺎــﻣ ﻚــﻳ ﻪــﻛ يﺮــﻴﮕﻴﭘ ﻪﺴــﻠﺟ
ﺠﻣ ﻪﺴﻠﺟ ﻦﻳا رد و ،ﺪﻨﻨﻛ
ﻪﻣﺎﻨﺸـﺳﺮﭘ ًادﺪ ي
ﺎـﻬﻧآ ﻂـﺳﻮﺗ هﺪـﺷ دﺎـﻳ
ﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ .
ﻚـﻳﺮﻫ ﺎـﺗ دروآ ﻲـﻣ ﻢﻫاﺮـﻓ ار ﺖـﺻﺮﻓ ﻦـﻳا ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ زا
داﺮﻓا زا نﺎﻣرد لﻮﻃ رد ءﺎﻀﻋا ﺪﻨﻛ ﺖﻓﺎﻳرد درﻮﺧزﺎﺑ دﻮﺧ ﻪﺑﺎﺸﻣ
.
وMoor Garland
رد ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار داﺮﻓا ﻪﻛ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻓﺎﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻳﺎﻤﺣ و ترﺎﻬﻣ ﺪﻗﺎﻓ هدﺮﺴﻓا نﺎﻣرد ﻪﺋارا
ﺮـﺑ هوﻼـﻋ نﻮـﭼ ،ﺖـﺳا ﺮﺗﺪـﻴﻔﻣ ﺎـﻬﻧآ ياﺮـﺑ ﻲـﻫوﺮﮔ ترﻮـﺻ ﻪﺑ راﺮــﻗﺮﺑ ﻪــﻄﺑار ﺰــﻴﻧ هوﺮــﮔ يﺎﻀــﻋا ﺮــﮕﻳد ﺎــﺑ ﺪــﻨﻧاﻮﺗ ﻲــﻣ ﺮﮕﻧﺎــﻣرد ﺪﻨﻨﻛ ) 11 .(
دﺮـــﻜﻳور ﺎـــﺑ ﻲـــﻫوﺮﮔ ﻲﻧﺎـــﻣرد ناور ﻪﺴـــﻠﺟ ﺮـــﻫ ﻞـــﻜﺗوﺮﭘ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ - ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻳوﺪﺗ سﺮﺘﺳد رد ﻊﺑﺎﻨﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ يرﺎﺘﻓر :
ﻪﺴﻠﺟ رد ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ي
ـﻣ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ لوا تارﺎـﻈﺘﻧا درﻮ
دﻮـﺧ
دﺮـﻛ ﺖﺒﺤـﺻ نﺎﻣرد زا .
،تﺎﺴـﻠﺟ رد ﺖﻛﺮـﺷ ﻂﻳاﺮـﺷ درﻮـﻣ رد
ﻲﻫﺎﻔـﺷ رﻮـﻄﺑ نارﺎـﻤﻴﺑ ﺎـﺑ ،تﺎﺴـﻠﺟ يراﺰﮔﺮﺑ نﺎﻣز و نﺎﻣز تﺪﻣ
ﺪﻧﺪـﺷ ﺎﻨـﺷآ ﻢـﻫ ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ و ﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ ﻲﻧﺎﻣرد داد راﺮﻗ .
ﻪﺴﻠﺟ رد ي وﺮـﺑور نآ ﺎـﺑ نارﺎـﻤﻴﺑ ﻪـﻛ ﻲﺗﻼﻜﺸـﻣ درﻮـﻣ رد ، مود
نﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ هاﺮـﻤﻫ ﺎـﻬﻧآ ﺎﺑ ﻪﻛ يرﺎﻜﻓا ،ﺎﻬﻧآ
ﺐﺴــﻛ ﻲﮔﺪــﻧز رد نارﺎــﻤﻴﺑ ﻪــﻛ ﻲﺑرﺎــﺠﺗ و ﺎــﻬﻳﺮﻴﮔدﺎﻳ ،ﺖــﺳا
هدﺮﻛ
ﺪﺷ ﻮﺟ و سﺮﭘ ﺪﻧا .
يﺪﻨﺑ لﻮﻣﺮﻓ ﻚﻳ ﻪﺑ دﺮﻛ ﻲﻌﺳ ﺮﮕﻧﺎﻣرد
ﺪـﺑﺎﻳ ﺖﺳد ﻲﻄﻴﺤﻣ و ﻲﻧاور ﺖﻴﻌﺿو زا ﻪﻴﻟوا .
يﺪـﻌﺑ تﺎﺴـﻠﺟ رد
لﺪﻣ ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ
ABCD
ﺪﻧﺪـﺷ ﺎﻨﺷآ
.
ﺖـﺳا ﻲﺛداﻮـﺣ A
هدﺎـﺘﻓا قﺎـﻔﺗا ﻪـﻛ
Active events) (
ﺖـﺳا
B . ـﻳﺎﻘﻋ ﺪ
Beliefs) (
ﺖﺳا ﻪﺛدﺎﺣ نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
C. ﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ي
Consequences) (
ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ
هﻮﻴﺷ ﻦﻳا ي ندﺮﻛ ﺮﻜﻓ
D، ﺚـﺤﺑ
Discussion) (
رﺎـﻜﻓا درﻮـﻣ رد
ﺖﺳا ﻲﻔﻨﻣ ﺪﻨﻳآدﻮﺧ .
رﺎـﻜﻓا ﻪـﻛ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ زا
ﺪﻧﻮـﺷ ﺮﻴﮔرد رﺎﻜﻓا ﻦﻳا ﺎﺑ ،ﺪﻨﻫد ﺺﻴﺨﺸﺗ ار دﻮﺧ ﻲﻔﻨﻣ ﺪﻨﻳآدﻮﺧ ﺳ و
ﺪﻨﻨﻛ نآ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ار ﻲﻘﻄﻨﻣ ﺎﻳ ﺖﺒﺜﻣ رﺎﻜﻓا روﺮﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻌ .
05 / 0
90 / 0 5 / 3
( )
( )
=
=
=
−
= − + −
σ β α
µ µ
β σ
α 2 2 1
2 2 2 1
2 Z1 Z N
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ -
يرﺎﺘﻓر
... 302
ﺑ ﻪ
شور ،ﻲﻔﻨﻣ ﺪﻨﻳآدﻮﺧ رﺎﻜﻓا درﻮﻣ رد هوﻼﻋ و نآ ﺎـﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﺦﺳﺎﭘ ﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ رﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ رﺎﻜﻓا ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا يﺎﻫ .
ﻨﺸﺳﺮﭘ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ راﺰﺑا ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ يا ﻪﻣﺎ
دﻮﺑ ﺖﻤﺴﻗ ود :
ﻨـﺷ ﺖـﻴﻌﻤﺟ تﺎـﻋﻼﻃا ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﻛ ﻲﺘﺧﺎ
7 لاﻮـﺳ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ و
ﻚـﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .
لﺎـﺳ رد نﻮـﻣزآ ﻦـﻳا 1961
لﺎــﺳ رد و ﺪــﺷ ﻪﺘﺧﺎــﺳ نارﺎــﻜﻤﻫ و ﻚــﺑ ﻂــﺳﻮﺗ 1974
درﻮــﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ )
12 ( ﻪﺨﺴـﻧ زا ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ رد 1978
قﺎـﺒﻄﻧا و ﻪـﻤﺟﺮﺗ ﻪـﻛ ﻚـﺑ ﻲﮔدﺮﺴـﻓا هﺪـﺷ ﺮـﻈﻧ ﺪـﻳﺪﺠﺗ نﻮﻣزآ
ﻂــﺳﻮﺗ نآ
Yazdandoost
هﺪــﻳدﺮﮔ مﺎــﺠﻧا )
13 ( هﺪــﺷ هدﺎﻔﺘــﺳا ،
ﺖﺳا . ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 21
ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪـﻛ ،ﺖـﺳا ترﺎﺒﻋ ﻢـﺋﻼﻋ زا يا
هﮋــﻳو ي ﺪﺠﻨــﺳ ﻲــﻣ ار ﻲﮔدﺮﺴــﻓا .
نﻮــﻣزآ ﻦــﻳا رد ﻪــﻛ ﻲــﻤﺋﻼﻋ
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻴﺠﻨﺳ :
،ﻲﻨﻴﺑﺪـﺑ ،ﺖﺴﻜﺷ سﺎﺴﺣا ،ﻲﻨﻴﮕﻤﻏ
،دﻮـﺧ ﻪـﺑ ﻪـﻗﻼﻋ مﺪـﻋ ،يﺮﮕﺘﻣﻼﻣ دﻮﺧ ،هﺎﻨﮔ سﺎﺴﺣا ،ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ
ﺮﻛ ﻪﻳﺮﮔ ،نﺪﺷ ﻪﻴﺒﻨﺗ رﺎﻈﺘﻧا
هرﺎﻨﻛ ،ﺖﻴﻧﺎﺒﺼﻋ ،ند ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻴﮔ
ﻢﻴﻤﺼﺗ مﺪﻋ ،ﻲﺸﻛدﻮﺧ ﺪﻳﺎﻘﻋ ،يﺪـﻨﻛ ،نﺪـﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﻳﻮﺼﺗ ،يﺮﻴﮔ
ﻲﺑ
يﺮﻳﺬﭘ ﻲﮕﺘﺴﺧ و ﻲﺑاﻮﺧ .
ﻢـﺋﻼﻋ ﻪﺘـﺳد ﻪـﺳ ﻪـﺑ ﻲـﻠﻛ رﻮـﻃ ﻪـﺑ
ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪﺘـﺳد ﺮـﻫ و ﺪﻧﻮـﺷ
7
ﺖـﺳا ترﺎـﺒﻋ هوﺮـﮔ .
ﻦـﻳا
ﻪﺘﺳد ﻲﻔﻃﺎﻋ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻢﺋﻼﻋ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا ﻢﺋﻼﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
ﻢﺋﻼﻋ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﺗﺎﺒﻧ ﻲﻤﺴﺟ .
ﻞـﺧاد رد يدﺪـﻌﺘﻣ ناﺮﮕﺸـﻫوﮋﭘ ﻂـﺳﻮﺗ ﻚﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺖﺴﺗ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ رﻮﺸﻛ .
ﻦـﻳا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎـﻤﺗ رد ﻪﻛ
ﺖﺳا هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻳاور و رﺎﺒﺘﻋا زا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
لوﺪﺟ ) 1 ( ود رد ﻲﮔدﺮﺴـﻓا هﺮـﻤﻧ رﺎـﻴﻌﻣ فاﺮـﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ
لﺮــﺘﻨﻛ هوﺮــﮔ )
493 /
±1 31 / 19 ( ﺶﻳﺎــﻣزآ و )
661 /
±1 31 / 18 ( ار
ﻪـــﻠﺧاﺪﻣ زا ﺲـــﭘ هوﺮـــﮔ ود رد ﺪـــﻌﺑ هﺎـــﻣ ﻚـــﻳ ﻦﻴـــﻨﭽﻤﻫ و
لﺮـــﺘﻨﻛ ) 44 /
±1 31 / 19 ( ﺶﻳﺎـــﻣزآ و )
504 /
±1 56 / 18 ( نﺎﺸـــﻧ ار
ﻲﻣ ﺪﻫد .
هداد ﻞــﻴﻠﺤﺗ و ﻪــﻳﺰﺠﺗ ياﺮــﺑ ﺎــﻫ
اﺪــﺘﺑا آ نﻮــﻣز يﺮﻴﮔزاﺪــﻧا
رﺮﻜﻣ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ د ر نو درﻮﻣ ي هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي هﺮﻤﻧ رد 3 ﺎـﺑ ﻣ ر ﻟاﻮـﺘ ﻲ و
ﻞــﻣﺎﻋ ــﺑ ﻴ ﻦ درﻮــﻣ ي ،هوﺮــﮔ مﺎــﺠﻧا ﺪــﺷ ﻪــﻛ ﺎــﺘﻧ ﻳ ﺞ آ ن ــﻨﻌﻣ ﻲ راد
ندﻮــــﺑ توﺎــــﻔﺗ هزاﺪــــﻧا ﮔ ــــﻴ ﺮ ي ﺎــــﻫ ار رد 3 نﺎــــﻣز نﺎﺸــــﻧ
اد د ) 004 / p=0 .(
آ نﻮــﻣز ﻲﻠﺧﻮــﻣ (Mauchly's Test) ﺎــﺑ
) 03 / p=0 ( راﺮــﻗﺮﺑ ي
طﺮﺷ وﺮﻛ ﻳ ﺖ رد نﻮﻣزآ رﺮﻜﻣ يﺮﻴﮔزاﺪﻧا ار
در ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ
، ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
زا ﺤﺼﺗ ﻴ ﺢ
سﻮـﻫ ﻦﻳﺮﮔ -
ﺮﺴـﻴﮔ
Greenhouse-Geisser) (
اﺮـﺑ ي
مﺎﺠﻧا آ نﻮﻣز ﻞﻣﺎﻋ هﺮﻤﻧ ﮔدﺮﺴﻓا ﻲ رد 3 رﺎﺑ هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺪﺷ .
لوﺪﺟ 1 - ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو ﻖﻠﻄﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ هﺮﻤﻧ
ﻞﺒﻗ ﻚﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ي ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ،
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
لﺮﺘﻨﻛ 56
/ 19 315
/ 1
ﺶﻳﺎﻣزآ 25
/ 19 238
/ 1
ﻲﮔدﺮﺴﻓا هﺮﻤﻧ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ 41 ﻊﻤﺟ
/ 19 266
/ 1
لﺮﺘﻨﻛ 31
/ 19 493
/ 1
ﺶﻳﺎﻣزآ 31
/ 18 662
/ 1
ﻲﮔدﺮﺴﻓا هﺮﻤﻧ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﺟ
81 ﻊﻤ / 18 635
/ 1
لﺮﺘﻨﻛ 31
/ 19 448
/ 1
ﺶﻳﺎﻣزآ 56
/ 18 504
/
1 ﻲﮔدﺮﺴﻓا هﺮﻤﻧ
ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ 94 ﻊﻤﺟ
/ 18 501
/ 1
ﺮﺒﺠﻧر ﺖﺧﺪﺣﺮﻓ باﺮﺗ ﻚﺷا هﺮﻫﺎﻃ،
ﺮﮔداد ﺎﻨﺗآ،
303 ي
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ اﻳ ﻦ آ نﻮـﻣز دﻮـﺟو توﺎـﻔﺗ ـﻨﻌﻣ ﻲ راد آ رﺎـﻣ ي ـﺑ ﻴ ﻦ 3 رﺎـﺑ
زاﺪﻧا ه ﮔ ـﻴ ﺮ ي ار ﺎـﺑ ) 004 /
p=0 ( ﺗﺄ ـﻴﻳ ﺪ ـﻣ ﻲ ﺪـﻨﻛ . رد ﻪـﻛ رﻮﻄﻧﺎـﻤﻫ
لوﺪﺟ ) 2 ( ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻴﻨﻛ
ياﺮﺑ ﺎﻘﻣ ﺴﻳ ﻪ ي و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ
ﺶﻳﺎﻣزآ رد هﺎـﻣ ﻚـﻳ و ﻪـﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺲﭘ زا
آ نﻮﻣز ﻲﺗ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﻪـﻛ ا ـﻳ ﻦ نﻮـﻣزآ دﻮـﺟو
توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد آ رﺎﻣ ي ار ﺑﻴ ﻦ ود هوﺮﮔ زا ﺪـﻌﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ و لﺮﺘﻨﻛ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻫد ) 043 /
p=0 ( رد ﻟﺎﺣ ﻲ ﻪﻛ رد زا ﻞـﺒﻗ ﻞﺣاﺮﻣ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ ) 494 /
p=0 ( ﻪـﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳو )
161 /
p=0 ( توﺎـﻔﺗ
ﻲﻨﻌﻣ يراد هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺸﻧ
ﻪﻣادا رد رﺮـﻜﻣ يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا نﻮـﻣزآ ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ
ا ي اﺮـﺑ ي ﺮـﻫ
هوﺮﮔ ﺖﻬﺟ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ هﺮﻤﻧ ﮔدﺮﺴﻓا ﻲ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ .
رد وﺮﮔ ه لﺮﺘﻨﻛ طﺮـﺷ وﺮﻛ ـﻳ ﺖ ﺎـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ آ نﻮـﻣز ﻠﺧﻮـﻣ ﻲ
راﺮﻗﺮﺑ دﻮﺑ ) 231 /
p=0 ( ﻪﺳ ﻦﻴﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺗ ﻲﻟو ﻪﻠﺣﺮﻣ
ي ﻞﺒﻗ زا ﺪﻌﺑ ، ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ نآ زا ﺲﭘ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ
) 355 /
p=0 (.
رد هوﺮﮔ ﺶﻳﺎﻣزآ طﺮﺷ
وﺮﻛ ﻳ ﺖ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪـﺑ آ نﻮـﻣز ﻠﺧﻮـﻣ ﻲ
راﺮﻗﺮﺑ دﻮﺑ ) 114 /
p=0 (
ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻪـﺳ ﻦﻴﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و )
و ﻞـﺒﻗ
ﺑ نآ زا ﺲﭘ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌ (
ﺪﺷ هﺪﻳد ) 006 /
p=0 (
ﺎـــﺑ ﻪـــﺟﻮﺗ ﻪـــﺑ ـــﻨﻌﻣ ﻲ راد ي توﺎـــﻔﺗ 3 هﺮـــﻤﻧ رد هوﺮـــﮔ
آ ﺎــﻣز ﻳ ﺶ ) 006 / p=0 (
، ﺎﻘﻣ ــﻳ ﺴ يﺎــﻫ ﻪ ﺎــﺗود ﻲﻳ ) لوﺪــﺟ 3 ( ــﺑ ﻴ ﻦ 3
ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ،نآ زا ﺪـﻌﺑ هﺎـﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ رد
هوﺮﮔ آ ﺎﻣز ﻳ ﺶ ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﻛ نﺎﺸﻧ هﺪـﻨﻫد ي دﻮـﺟو توﺎـﻔﺗ
د ﻲﻨﻌﻣ را ﺑﻴ ﻦ ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ )
03 / p=0 (
و ﻧﻴ ﺰ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪـﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ )
04 / p=0 ( ﺖـﺳا ،
ﻲﻟو هﺮﻤﻧ نآ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ توﺎﻔﺗ
ـﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ار نﺎﺸﻧ داﺪﻧ ) 49 / p=0 (.
لوﺪﺟ 2 - ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي رد ﺶﻳﺎﻣزآ و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻲﮔدﺮﺴﻓا تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺲﭘ هﺎﻣ ﻚﻳ و ﻪﻠﺧا
نﻮﻣزآ هرﺎﻣآ
t يدازآ ﻪﺟرد
يراد ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ
254 / 0 692
/ 0 30
494
/ 0
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ
484 / 1 692
/ 0 30
043
/ 0
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ
073 / 0 692
/ 0 30
161
/ 0
رادﻮﻤﻧ 1 - ﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ ﻲﮔدﺮﺴﻓا تاﺮﻤﻧ ﻦ
) 1 ( ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ، )
2 ( ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ ، )
3 (
لﺮﺘﻨﻛ ﺶﻳﺎﻣزآ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ -
يرﺎﺘﻓر
... 304
لوﺪﺟ 3 - ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﺗود يﺎﻫ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
نﻮﻣزآ 1 نﻮﻣزآ
2 نﻮﻣزآ يراد ﻲﻨﻌﻣ راﺪﻘﻣ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 033
/ 0
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ
048 / 0
ﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺧاﺪ 033
/ 0
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ
492 / 0
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ 048
/ 0
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ
492 / 0
ﺚﺤﺑ و ﻲﻣﻮـﻤﻋ ﺖـﻴﻌﻤﺟ رد ﻲﮔدﺮﺴﻓا لﻼﺘﺧا ﻲﺒﺴﻧ عﻮﻴﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ دﻮــﺒﻤﻛ ﺰــﻴﻧ و نﺎــﻣرد ﺖــﻬﺟ مزﻻ تﺎﺴــﻠﺟ دﺪــﻌﺗ ﻪــﺑ ﻪــﺟﻮﺗ ﺎــﺑ
،ﻪــﻃﻮﺑﺮﻣ نﺎﺼــﺼﺨﺘﻣ عﻮــﺿﻮﻣ ،ﻲــﻫوﺮﮔ شور زا هدﺎﻔﺘــﺳا
ﻞــﺑﺎﻗ
ﺖﺳا ﻲﻠﻣﺄﺗ )
14 ( . ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﻲـﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ناﺰﻴﻣ -
هﻮﻴـﺷ ﻪـﺑ يرﺎـﺘﻓر ي
ﺮـﺑ ﻲـﻫوﺮﮔ
درﻮﻣ رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا 32
ﻒـﻴﻔﺧ ﻲﮔدﺮﺴـﻓا ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ رﺎـﻤﻴﺑ
ﺐـﻟﺎﻗ رد دﺰـﻳ نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ ﺢﻟﺎﺻ هروﺎﺸﻣ ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ
و نﻮـﻣزآ ﺶﻴـﭘ ﺎﺑ لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺴـﻠﺟ و نﻮـﻣزآ ﺲـﭘ
ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا ،يﺮﻴﮕﻴﭘ .
Cappeliez
لﺎــﺳ رد ﺰــﻴﻧ 2000
، 18 ﻲﻧﺎـــﻣرد هوﺮــﮔ ﻪـــﺘﻔﻫ
ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ - يور ﺮــﺑ ار يرﺎــﺘﻓر 21
ﺪﻳﺪــﺷ ﻲﮔدﺮﺴــﻓا ﺎــﺑ ﻎﻟﺎــﺑ دﺮــﻓ
هدﺮﺴـﻓا نارﺎـﻤﻴﺑ يور ﺮـﺑ نﺎـﻣرد ﻦـﻳا ﻪـﻛ دﻮﻤﻧ نﺎﻴﺑ و دﺮﻛ اﺮﺟا ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﺆﻣ )
6 (.
يﺎــﻫ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺎــﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋــﭘ يﺎـﻫ ﻪـﺘﻓﺎﻳ وKash
Fleming
لﺎﺳرد 2000
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻪﻛ -
ﺮـﺑ ار ﻲﻫوﺮﮔ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ يرﺎﺘﻓر
يور 26 ﻲـﻣ ﺞﻧر ًﺎﻣأﻮﺗ باﺮﻄﺿا و ﻲﮔدﺮﺴﻓا لﻼﺘﺧا زا ﻪﻛ رﺎﻤﻴﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻮﺴﻤﻫ ،ﺪﻧدﺮﺑ )
7 (.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي
داد نﺎﺸﻧ يﺮﮕﻳد ﻪﻛ
ﻪﻠﻴـﺳو ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا 10
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲﻧﺎـﻣرد هوﺮـﮔ ﻪﺴﻠﺟ -
اﺪـﻴﭘ يﺮﻴﮕﻤﺸـﭼ دﻮـﺒﻬﺑ يرﺎـﺘﻓر
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) 14 .(
Ebarhimi
ﻲﻧﺎـــــﻣرد ناور دﺮـــــﻛ مﻼـــــﻋا ﻲﺸـــــﻫوﮋﭘ رد
ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ نﺎﻣرد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻨﻳد ياﺮﮔ -
ا يرﺎـﺘﻓر ﻲﺸـﺨﺑﺮﺛ
اد ﻲﮔدﺮﺴــــــﻓا ﺶﻫﺎــــــﻛﺮﺑ يﺮﺘﺸــــــﻴﺑ در
ﻲﻧﺎــــــﻣرد ناور و
ﻲﺸــﺨﺑ ﺮــﺛا يرﺎــﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ نﺎــﻣرد و ﻲــﻨﻳد ياﺮــﮔ ﻪــﭼرﺎﭙﻜﻳ ﻲـﻃ رد ﻲـﻳوراد نﺎﻣرد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗراﺪﻳﺎﭘ 3
نﺎﺸـﻧ يﺮـﻴﮕﻴﭘ هﺎـﻣ
داد ) 15 (.
Seghatoleslam
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ نﺎـﻣرد ﺪـﻧدﺮﻛ مﻼـﻋا نارﺎﻜﻤﻫ و
نارﺎـﻤﻴﺑ ﻦﻴـﺑ ﻲﮔدﺮﺴـﻓا ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ رد ﻲﺘﻴﻤﻫا ﺮﭘ ﺶﻘﻧ يرﺎﺘﻓر ﺖﺴـﻧاﻮﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺸـﻧاور ﻪﻠﺧاﺪﻣ و ﺖﺷاد داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ءﻮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺎـﻬﻧآ و ﺪـﻫد ﺮﻴﻴﻐﺗ ار نارﺎﻤﻴﺑ ﺖﺧﺎﻨﺷ ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺶﻫﺎﻛ ﻖﻳﺮﻃ زا
هﺪـﻴﻘﻋ ﻪـﻛ دزﺎﺳ ردﺎﻗ ار ي
ﺖـﺒﺜﻣ
ﺮـﺘﻨﻛ رد يﺮـﺗ اﺪـﻴﭘ نﺎـﺷدﻮﺧ ل
ﺪﻨﻨﻛ ) 16 ( .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ يﺎﻫ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ) 8 ( ﺮﻓ ﻪـﻛ آ يﺎﻫﺪـﻨﻳ
ﺎﻀـﻋا ﻦﻴـﺑ ﻲﮕﺘﺴـﺑاو هﮋـﻳو ﻪـﺑ ﻲﻫوﺮﮔ ي
يﺎـﻬﻧﺎﻣرد رد ار هوﺮـﮔ
ﻂـﺳﻮﺗ ﻞﻜﺸـﻣ ﻦـﻳا ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻤﻧ ﻮﺴﻤﻫ ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﻀﻣ ﻲﻫوﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻫﺎﻣ ﺮﮕﻧﺎﻣرد ﻚﻳ .
ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﻛ يﺮـﮕﻳد ﺶﻫوﮋـﭘ رد Peterson
Halisteadو
مﺎــﺠﻧا رد ﺎﻀــﻋا ،ﺪــﺷ 6
ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ ﻲﻧﺎــﻣرد هوﺮــﮔ ﻪﺴــﻠﺟ -
يرﺎــﺘﻓر
يﺮﻴﮕﻤﺸـﭼ ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ و ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﻧ هدﺮﻜ ﺖﺳا ) 17 ( ﻪﻛ ، ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ندﻮﺒﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
ﺮﺒﺠﻧر ﺖﺧﺪﺣﺮﻓ باﺮﺗ ﻚﺷا هﺮﻫﺎﻃ،
ﺮﮔداد ﺎﻨﺗآ،
305 ي
ﺪﺷﺎﺑ تﺎﺴﻠﺟ داﺪﻌﺗ .
ناﻮـﺗ ﻲـﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﻻﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ـﻓﺮﮔ ﻪـﺠﻴﺘﻧ هﻮﻴــﺷ ﻪـﺑ يرﺎــﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ نﺎــﻣرد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻪــﻛ ﺖ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﺆﻣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﺑ نﺎﻳﻼﺘﺒﻣ نﺎﻣرد رد ﻲﻫوﺮﮔ .
ﻪﺘﻜﻧ ﻢﻬﻣ ﻲـﻫوﺮﮔ شور ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا شور ﻦﻳا دﺮﺑرﺎﻛ رد
نﺎـﻣرد ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻊﻳﺮﺴـﺗ و ﻞﻴﻬﺴـﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ دراد ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﺳﺎﺤﻣ دﻮﺷ ﻲﻣ .
ـﺑ ﻲﮔدﺮﺴـﻓا ﻪـﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪ
رﺎـﻜﻓا و تﻼﻜﺸـﻣ ﻪـﻨﻴﻣز رد ندﻮـﺑ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ سﺎﺴﺣا ﻲﻋﻮﻧ ﺪﻧراد دﻮﺧ .
ياوﺰﻧا ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺚﻋﺎﺑ ندﻮﺑ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ سﺎﺴﺣا ﻦﻳا
سﺎﺴــﺣا ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا ياوﺰــﻧا و ددﺮــﮔ ﻲــﻣ نارﺎــﻤﻴﺑ ﻦــﻳا ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا
ﺪـﻨﻛ ﻲـﻣ ﺖـﻳﻮﻘﺗ ﺎـﻬﻧآ رد ار ندﻮـﺑ دﺮـﻓ ﻪـﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ )
18 ( . نﺎـﻣرد
زﺎـﺳ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﻜﻣا ﻦﻳا ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻪﺑ ﻲﻫوﺮﮔ زا يداﺪـﻌﺗ ﻪـﻛ د
راﺮـﻗﺮﺑ ﻪـﻄﺑار ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ ﺎـﺑ ،هﺪـﺷ ﻊﻤﺟ نﺎﻜﻣ ﻚﻳ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا
ﻪﺑﺎﺸﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﻪﺑ ﻊﺟار و ﺪﻨﻨﻛ دﻮﺧ
ﺪﻨﻨﻴﺸـﻨﺑ ﻮـﮕﺘﻔﮔ ﻪـﺑ .
ﻦﻴـﺑ زا
نارﺎـﻤﻴﺑ ﻲﺘﺣار و ﺶﻣارآ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ رﺎﺼﺤﻧا سﺎﺴﺣا ﻦﻳا ﻦﺘﻓر
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻜﻠﺑ دﻮﺷ ﻲﻣ ي
ﻲﻧﺎـﻣرد ﻂﻴـﺤﻣ زا جرﺎﺧ رد ﺎﻬﻧآ ﻂﺑاور
ﻦﻤﺿ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻚﻤﻛ
ﻞـﻣﺎﻌﺗ نﺎـﻳﺮﺟ رد هوﺮـﮔ يﺎﻀﻋا ﻪﻜﻨﻳا
، ـﺑ ﻪ
ﻲـﻣ ﻚـﻤﻛ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ زا نﺎـﻣرد نﺎـﻳﺮﺟ رد ﻲـﻨﻌﻳ ،ﺪـﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ
ﻲـﻣ نﺎـﻨﻴﻤﻃا ﻢﻫ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻨﻛ
ﻲـﻣ دﺎﻬﻨﺸـﻴﭘ ،ﺪـﻨﻫد و ﺪـﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ﺶﻨﻴﺑ ﻪﺑ ندﺮﻛ شﻮﮔ ﺮﺛا رد نارﺎﻤﻴﺑ ﺐﻠﻏا ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻨﻫد
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ،هوﺮﮔ داﺮﻓا ﺮﻳﺎﺳ ي
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻫ
ـﻛ ﺪﻨـﺳر ﻪ
ﻲﻤﻧ ﺮﮕﻧﺎﻣرد زا ﺪﻧﺮﻴﮔ
.
ﻲـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ عﻮﻤﺠﻣ رد ﻦـﻳا دﺮﺑرﺎـﻛ ﺪـﺳر
يدﺎﺼـﺘﻗا ظﺎـﺤﻟ زا و ﺶﺨﺑﺮـﺛا و ﺪﻨﻣدﻮـﺳ ﻲﻨﻴﻟﺎـﺑ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ شور
ﺖﺳا ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ و ﻪﻓﺮﺻ ﻪﺑ نوﺮﻘﻣ .
ﻲـﻣ رﺎـﻈﺘﻧا دﻮـﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ دور
ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔرﺎﻜﺑ ﺎﺑ ﻲﺗآ يﺎﻫ
هرود ،ﺮـﺘﮔرﺰﺑ يﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﻲﻧﻻﻮﻃ نﺎﻣرد ﻲﺑﺎﻳزرا ،ﺮﺗ
ﻴﺣ يﺎﻫ ،ﺮـﺗ ﻲﻧﻻﻮﻃ يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﺎﻣرد ﻦ
ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ ددﺮﮔ ﻊﻔﺗﺮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ .
يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ
و يﺮـﻴﮔ ﻪـﻧﻮﻤﻧ نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﺢﻟﺎﺻ ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ لﻮﺌﺴﻣ زا ﻪﻠﻴﺳﻮﻨﻳﺪﺑ ﻲﻣ يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﺪﻧدﺮﻛ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ياﺮﺟا دﻮﺷ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan & Sadock's Synopsis of Psychiatry/ Behavioral Sciences/ Clinical psychiatry.
10 th ed .Philadelphia: Lippincott Williams & Willkins; 2007: 110-8.
2- Oei T, Dingle G. The effectiveness of group cognitive behavioural therapy for unipolar depressive disorder.
Journal of Affictive Disorder. 2007; 107(1-3): 5-21.
3- Hawton C. Therapy for psychiatric problems. Trans Ghasem zadeh H. Tehran: Arjmand 2003;314-47.[Persian]
4- Mehrabi T, Sheikholeslami F, Ghazavi Z, Nasiri M. The effect of group therapy on depression and anxiety levels of the patients with MI.Nursing & Midwifery Search. 2004; 29(7):5-13.[Persian]
5- Azimi H, Jannati Y, Mahmoudi G. Text of mental health nursing.Tehran: Salemi; 2003: 54-62. [Persian]
6- Cappeliez P. Presentation of depression and response to group cognitive therapy with older adults. Journal of Clinical Gerontology. 2000; 6(3): 156-74.
7- Kush FR, Fleming LM. An innovative approach to short-term group cognitive therapy in the combined treatment of anxiety and depression.Group Dynamics. 2000; 4(11): 176-83.
8- Nietzel MT, Russel RT, Hemming KA, Gretter ML. Clinical significance of psychotherapy for unipolar depression : a meta-analitic approach to social comparison. Journal of Consulting and Clinical Psychology.
1987; 55(9): 156-61.
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ -
يرﺎﺘﻓر
... 306
9- Hornsey MJ, Dwyer L, Oie TPS.Beyond cohesiveness: reconceptualizing the link between group processes and outcomes in group psychotherapy. Small Group Research. 2007; 38: 567-92.
10- Davidian H. Recognition and treatment of depression in Iranian culture. Tehran: Academy of Medical Sciences press; 2007: 85-95. [Persian]
11- Moor RG, Garland A. Cognitive therapy for chronic and persistent depression. UK: Wiley Press; 2007:
188-92.
12- Saleh Zadeh, M. Effective of cognitive - behavior on depression and quality of life of patients with drug- resistant epilepsy in Isfahan. Psychology[thesis]. Isfahan:Isfahan University; 2008; [Persian]
13- Yazdandoost R. The effect of rational-emotive therapy on dysfunctional thoughts and irrational believes in depression. PhD[dissertation]. India: Pune University; 1988.
14- Tsai-Hwei C, Ru-Band LU, Ai-Ju C, Da-Ming C, Kuei-Ru C. The evaluation of cognitive- behavioral group therapy on patient depression and self-steem. Archives of Psychiatric Nursing. 2006; 20(1): 3-11.
15- Ebrahimi A. Compared the effectiveness of psychotherapy integration of religious orientation, cognitive behavioral therapy and medication on depression and attitudes of patients with dysthymic disorder. PhD[dissertation]. Isfahan: Isfahan University; 2007.[Persian]
16- Seghatoleslam T, Rezaee A, Aghighi K. Effect of cognitive - behavioral depression in reducing substance abuse patients. Journal of Ardabil University of Medical Sciences. 2003; 2 (8): 33-8. [Persian]
17- Peterson AL, Halistead TS. Group cognitive behavior therapy for depression in a community setting: a clinical replication series. Behavior Therapy.1987; 29: 3-18.
18- Mokhtari S. Effectiveness of cognitive - behavioral approach to group on depression in patients with Multiple Sclerosis. Psychology[thesis]. Isfahan: Isfahan University. 2006. [Persian]
