ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي
رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا ﺖﻴﻌﺿو لﺎﺳ رد نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ اﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ
1390
ﻲﺠﻨﻟ يوﺪﻬﻣ اﺮﻫز
،1
يرﺪﻴﺣ يﺪﺋﺎﻗ ﻪﻤﻃﺎﻓ
2
ﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﺴ ﻮ لو ﻢﻗ : ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﻢﻗ
، هﺪﻜﺸﻧاد ي ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ
ﺖﻓﺎﻳرد : 3 / 12 / 91 شﺮﻳﺬﭘ : 12 / 6 / 92
هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻲﻠﻤﻋ يﺎﻤﻨﻫار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ،ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ:
وﺪﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫ ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣ ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﺎﻤﻴﻤﺼﺗ ﻊﺟﺮﻣ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳ
ﻲﻣ ذﺎﺨﺗا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ددﺮﮔ
. رد ﻲﻔﻴﻛ ﺎﺗﺪﻤﻋ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ياﺮﺟا و يرﺎﺘﺳﺮﭘ رد قﻼﺧا عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا
،ﻲﻤﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻣ نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ اﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏ
ﺪﺷﺎﺑ .
شور ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا: ي
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ - ﻲﻣ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ راﺰﺑا يا
31 ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ و ﻲﻤﺘﻳآ
دﻮﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو ﻂﺳﻮﺗ هﺮﺸﺘﻨﻣ .
اراد،يدﺮﻓ تﺎﻋﻼﻃا ﺶﺨﺑ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا را ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺶﺨﺑ ود ي
ﻳا ﻪ ي
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ )
23 ﻢﺘﻳآ ( نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا و )
8 ﻢﺘﻳآ ( ﻲﻣ ﺗ درﻮﻣ نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺎ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳ .
يور ﺮﺑ نﺎﺳآ شور ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ 32
و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ 40
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا اﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﺮﻔﻧ .
هداد ﺎﺑ ،ﺎﻫ نﻮﻣزآ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ
ﺪﺷ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻦﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد : 29
/ 22 ) 37 / 1 ( و 47 / 29 ) 34 / 7 ( دﻮﺑ لﺎﺳ . نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺜﻛا 8
/ 93 ﺪﺻرد و
نارﺎﺘﺳﺮﭘ 5 / 87 ﺪﺻرد ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ نﺎﻧز ار ﺪﻧداد
. را ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺶﺨﺑ رد ﻳا
ﻪ ي ﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲ
هوﺮﮔ ﻦﻴﺑ يراد دﻮﺟو ﺎﻫ
نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺶﺨﺑ رد ﺎﻣا،ﺖﺷاﺪﻧ ﺪﻧدﺮﻛ ﺐﺴﻛ يﺮﺗﻻﺎﺑ هﺮﻤﻧ يراد ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ
) 04 / p=0 (.
ﻪﺠﻴﺘﻧ :يﺮﻴﮔ ،ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ ﺖﻌﻴﻗﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ و ﻦﻴﻟﺎﺑ رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﺗ ﺶﻴﺑ رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﺸﻳا ﺖﻓر ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا
ار ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺮﺘﻬﺑ
زا
ﻦﻳا ﺎﻣا ،ﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﺎﻋر يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد درﻮﻣ
، ﻂﻘﻓ ﺪﻳدﺮﮔ ﻖﻘﺤﻣ نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺶﺨﺑ رد .
ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ اﺬﻟ و ناﺮﻳﺪﻣ
نﺎﻴﺑﺮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ
ﺮﻴﺑاﺪﺗ مزﻻ ﺮﺗ ﺶﻴﺑ ﺖﻳﺎﻋر ﺖﻬﺟ ارا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ
ﻳ ﻪ ي ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺑ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ هﮋﻳو ﻪ ذﺎﺨﺗا
ﺪﻨﻨﻛ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو :
رﺎﺘﺳﺮﭘ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﻮﺠﺸﻧاد ،ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻲﺳﺎﺳا
ﺣﺎﺒﻣ ﻦﻳﺮﺗ ـ
ﻪﻓﺮﺣ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﺚ يا
ﻲﻣ ﻲﻗﻼﺧا ﻞﻳﺎﺴﻣ ،نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ
) 1 ( تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻛ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ
ﻪﺻﺮﻋ رد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و
ي ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ تروﺮﺿ ﺮﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﺒﻗاﺮﻣ
نآ ﺎﻫ ﻲﻣ ﺪﻳاﺰﻓا . و ﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ ﻲﻧوﺰﻓا زور رﻮﻃ ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ
1 - ﺎﮕﺸﻧاد ،نادازﻮﻧ هﮋﻳو يﺎﻫ ﺖﺒﻗاﺮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ه
2 -
،ناور ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺶﻳاﺮﮔ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻲﺑﺮﻣ
ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻢﻗ
هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺎﻤﻌﻣ يا
نآ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ ﻊﻗاو ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار و ﺖﻳﺎﻤﺣ درﻮﻣ )
2 .(
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻦﻳا ،ﺎﻫ
ﻪﻄﻴﺣ رد ﺶﻫوﮋﭘ و شزﻮﻣآ مﺰﻠﺘﺴﻣ ي
زا هدﺎﻔﺘﺳا و تﺎﻴﻗﻼﺧا
ﻲﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
) 4 و 3 .(
ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد ﻪﻛ ﺖﺳا يا
ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ
ﻪﺑ تﺎﻴﻗﻼﺧا ﺶﻟﺎﭼ ،
زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺮﻣا رد يراﻮﺷد يﺎﻫﺎﻤﻌﻣ و ﺎﻫ
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ ار ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﻳﺎﻋر ﻪﻛ ددﺮﮔ
ﻲﻣ ﻪﺟاﻮﻣ ﻞﻜﺸﻣ دزﺎﺳ
) 5 .(
و ﻦﻳوﺪﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد زﺎﺑ شﻼﺗ ،ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد و هﺪﺷ يﺮﮕﻧ ﻦﻤﺠﻧا يﻮﺳ زا ﻲﻳﺎﻫ
ﻦﻴﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻠﻤﻟا
ICN) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا (
) 6 ( دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﻛ
توﺎﻔﺗ ﻲﺧﺮﺑ رﺎﺒﺘﻋا ﺎﻫ نآ ﻪﻤﻫ فﺪﻫ ،ﻞﻤﻋ رد يﺮﻫﺎﻇ يﺎﻫ
ﻪﻓﺮﺣ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ ي
ارا ﻖﻳﺮﻃ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻳ
ﻪ ي ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣ
ﺖﺳا نﺎﻳﻮﺟدﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ و )
7
ICN .(
ﻛ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا يﺎﻫﺪ
لﺎﺳ رد ار نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻦﻴﺑ ﻲﻗﻼﺧا 1953
ﻦﻳوﺪﺗ
دﻮﻤﻧ . ﺴﻣ ،ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا رد ﻮ
ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﻴﻟو
5 ﻲﻣ راﺮﻗ هوﺮﮔ دﺮﻴﮔ
: نارﺎﻤﻴﺑ
، يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﻓﺮﺣ
، نارﺎﻜﻤﻫ
،
ﻪﻓﺮﺣ داﺮﻓا ﺮﻳﺎﺳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻢﻴﺗ يا
و ﻪﻌﻣﺎﺟ ) 8 .(
شﻼﺗ ﻢﻫ ناﺮﻳا رﻮﺸﻛ رد ﺎﺘﺳار رد ﻲﻳﺎﻫ
يﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳوﺪﺗ ي
ﻪﺻﺮﻋ رد ﻲﻗﻼﺧا ي
ﺮﺑ صﺎﺧ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
شزرا ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا رد ﺎﻫ نآ مﺎﻏدا موﺰﻟ و يﻮﻨﻌﻣ و ﻲﻨﻳد يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﻛﺮﻣ ﻦﻴﻟوا ،ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد
شزﻮﻣآ و نﺎﻣرد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو رد ﻲﻜﺷﺰﭘ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ لﺎﺳ رد ﻲﻜﺷﺰﭘ 1372
ﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ )
9 .(
ﻢﻬﻣ زا ﻳﺮﺗ تﺎﻣاﺪﻗا ﻦ
ﺮﮕﻳد ﻲﻣ ،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ قﻼﺧا ﻦﻴﻳآ ﻦﻳوﺪﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﻪﻓﺮﺣ ﻦﻴﻠﻏﺎﺷ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ي
يﺎﻫ هزﻮﺣ رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ
رد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ،ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ،ﻲﺸﻫوﮋﭘ ،ﻲﺷزﻮﻣآ تﺎﻣﺪﺧ هدر ﻲﻣﺎﻤﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺎﻫ
. ﻲﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد ﻦﻴﻳآ ﻦﻳا
ﺳر زور ﻪﺑ و ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ درﻮﻣ ،ﻲﻀﺘﻘﻣ ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﻧﺎ
دﺮﻴﮔ ) 10 .(
ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﻞﻜﺷ ياﺮﺑ ﻲﻜﻴﺗﺎﻤﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
ﺎﻫروﺎﺑ ﻪﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ و هدﻮﺑ ﻲﻗﻼﺧا رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﻲﻫد ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻈﻧ زا ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ شزرا و
) 11 .(
ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻗﻼﺧا يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ،ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ،دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ زا يرﺎﻴﺴﺑ ،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻲﻣ رﺎﻬﻇا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻋﻼﻃا ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ دﻮﺟو زا ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻲﻳﺎﻫﺪﻛ ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ ﺮﮔا و ﺪﻧراﺪﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ ﻂﻘﻓ )
12 .(
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ دﺮﺑرﺎﻛ و ﺶﻧاد ﻪﻛ ﺪﻫد
ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻣآرﺎﻛ ناﺪﻨﭼ نارﺎﺘﺳﺮﭘ رد .
نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ
ﻲﻣ يروﺮﺿ يﺮﻣا ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا ياﺮﺟا ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ و ﺪﺷﺎﺑ
نآ ياﺮﺟا و ﺖﻴﻌﺿو و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﻓﺮﺣ ﺖﻳﻮﻫ ﻲﻣ يا
ﺪﻣﺎﺠﻧا ) 14 و 13 .(
ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا يﺎﻘﺗرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻳﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﻠﻤﻋ يﺎﻨﺒﻣ ﺎﺗ داد شزﻮﻣآ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎ
نآ رد ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا ياﺮﺟا دﻮﺷ يراﺬﮔ ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ
) 15 ( ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ
يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻪﺑ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ و لﻮﺻا زا يﺮﻈﻧ ﻲﻫﺎﮔآ ﻲﻗﻼﺧا تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد ﺢﻴﺤﺻ ﺪﻧزادﺮﭙﺑ هﺪﻨﻳآ رد
) 7 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ي
ﺲﻳﺪﻳاﺰﻳﻼﻛ )
2012 ( ﻞﺑﺎﻗ داﺪﻌﺗ زا ﻲﻬﺟﻮﺗ
تﺎﻴﻗﻼﺧا شزﻮﻣآ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ روﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻓﺮﺣ دﺮﻜﻠﻤﻋ تﺎﻣوﺰﻠﻣ زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ يا
ﺪﻳآ
) 16 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا شزﻮﻣآ و ي
ﻦﻨﻴﻣﻮﻧ ) 2011 (
يﺎﻘﺗرا ﺐﺒﺳ ﺖﺴﻧاﻮﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺶﻧاد
ددﺮﮔ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا ياﺮﺑ )
15 ( .
هدﺮﻛ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا يرﺎﻴﺴﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ شزﻮﻣآ ﻪﻛ ﺪﻧا
ﺐﺴﻛ رد ار ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ،ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد نارود رد قﻼﺧا ترﺎﻬﻣ
ﺎﻫ
ﺎﻨﻛ ياﺮﺑ رد لﺎﻌﻓ ﺶﻘﻧ ﻦﺘﺷاد ،ﻲﻗﻼﺧا تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ نﺪﻣآ ر
ﻪﻓﺮﺣ ﺖﻳﻮﻫ ﺐﺴﻛ و يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻲﻣ ﺎﻔﻳا يا
ﺪﻨﻛ ) 19 .(
ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﻼﺧا ﻲﺳرد ﺪﺣاو ﻪﻛ ﺖﺳا لﺎﺳ ﺪﻨﭼ
زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ق
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي لﻮﺻا سرد رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و فﺬﺣ ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ هرود
ﺎﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﻮﻨﻓ و ﻪﻓﺮﺣ قﻼﺧا ﻲﻳﺰﺟ ﺚﺤﺒﻣ ﺪﻨﭼ
ﺎﺗ ﻚﻳ يا
ﻲﻣ ﺎﻨﺷآ ﻪﺘﻋﺎﺳ ود ﻪﺴﻠﺟ ود ﺪﻧﻮﺷ
و ﺮﺜﻛا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ نارﺎﺘﺳﺮﭘ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﻪﺑ ﻲﻔﻴﻛ حﺮﻃ ﺎﺑ ناﺮﻳا رد
،
ﻛ ياﺮﺟا ﺖﻴﻌﺿو زا ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪ
دﻮﺒﻧ ﺖﺳد رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ ه
، ندﺮﻛ ﻢﻫاﺮﻓ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ
ﺮﻈﻧ زا هﺪﻨﻳآ نارﺎﺘﺳﺮﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ يا ﻪﻨﻴﻣز ﺖﻴﻨﻣا و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺖﻳﺎﻋر ارا يﺎﻫ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻳ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و هﺪﺷ ﻪ ي
ﺖﻬﺟ ﻲﻠﻌﻓ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺎﺑ نآ
يﺎﻘﺗرا ياﺮﺑ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﻲﻗﻼﺧا دﺮﻜﻠﻤﻋ
حﺮﻃ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﺎﺑ و ﻲﻤﻛ فﺪﻫ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا ﺖﻴﻌﺿو
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ اﺮﻫﺰﻟا .
شور ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ي
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ - ﻲﻣ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ﺪﻛ ياﺮﺟا ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﺑ رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ
و يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد اﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ .
ﻪﻌﻣﺎﺟ ي ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋﭘ
و ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ كرﺪﻣ ياراد و ﺖﻗو مﺎﻤﺗ ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ اﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ )
س ( يﺎﻫ مﺮﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و
5 ﺎﺗ 8 هﺪﻜﺸﻧاد ي يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و
دﻮﺑ نﺎﻬﻔﺻا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺑ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺮﻴﻏ
ترﻮﺻ
اﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ زا و نﺎﺳآ )
س ( ﺰﺟ ﻪﺑ
ﻲﺻﻮﺼﺧ و ﺪﻧﻮﻴﭘ ﺶﺨﺑ VIP)
( يور ﺮﺑ 40 نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﺮﻔﻧ
و 32 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺮﻫ رد ناﺮﮕﺸﺳﺮﭘ ،يﺮﻴﮔ ﺶﺨﺑ ﻪﻤﻫ ﻪﺑ يرﺎﻛ ﺖﻔﻴﺷ ﻪﺳ
يﺎﻫ
ﺬﺧا و ﺶﻫوﮋﭘ فاﺪﻫا نﺎﻴﺑ ﺎﺑ و ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﺖﻳﺎﺿر .
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺎﻫ تﺎﻋﻼﻃا
ﻲﺘﻤﺴﻗ ﻪﺳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا ﺖﻴﻌﺿو
ﺪﻳدﺮﮔ يروآ ﻊﻤﺟ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻗﻼﺧا .
ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ لوا ﺖﻤﺴﻗ
و ،ﺖﻴﺴﻨﺟ ،ﻦﺳ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿ
ي عﻮﻧ ،يرﺎﻛ
دﻮﺑ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ كرﺪﻣ و ﺶﺨﺑ .
مﻮﺳ و مود يﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ترازو ﻂﺳﻮﺗ هﺮﺸﺘﻨﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻲﻜﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ و نﺎﻣرد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ )
17 ( نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ عﻮﻤﺠﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺣاﺮﻃ
31 ﻪﻛ دﻮﺑ ﻢﺘﻳآ 23
ﻢﺘﻳآ
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد لوا ارا
ﻳ ﻪ ي تﺎﻣﺪﺧ
و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ 8 سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد مود ﻢﺘﻳآ
يا ﻪﺟرد ﺞﻨﭘ تﺮﻜﻴﻟ سﺎﻴﻘﻣ )
ﻪﺸﻴﻤﻫ هﺮﻤﻧ ﺎﺑ ي 5 ﺐﻠﻏا ،
تﺎﻗوا هﺮﻤﻧ ﺎﺑ ي 4 تﺎﻗوا ﻲﻫﺎﮔ ، هﺮﻤﻧ ﺎﺑ
ي 3 ترﺪﻧ ﻪﺑ ، ﺎﺑ
هﺮﻤﻧ ي 2 هﺎﮕﭽﻴﻫ ، هﺮﻤﻧ ﺎﺑ
ي 1 ( ﺪﺷ ﻲﻫد زﺎﻴﺘﻣا .
عﻮﻤﺠﻣ
لوا ﺶﺨﺑ ياﺮﺑ تازﺎﻴﺘﻣا ﺮﺜﻛاﺪﺣ
115 و ﻞﻗاﺪﺣ 23 و ياﺮﺑ
مود ﺶﺨﺑ ﺮﺜﻛاﺪﺣ
40 ﻞﻗاﺪﺣ و 8
دﻮﺑ . ﻲﻳاور ﺪﻴﻳﺎﺗ ياﺮﺑ
اﻮﺘﺤﻣ و يرﻮﺻ رﺎﻴﺘﺧا رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،
7 زا ﺮﻔﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻴﺗﺎﺳا
ﺪﻴﻳﺎﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ يا ﻪﻓﺮﺣ قﻼﺧا هزﻮﺣ ﻲﻜﺷﺰﭘ و
،ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ رﺎﻴﺘﺧا رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 15
و يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﻮﺠﺸﻧاد 15
و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ رﺎﺘﺳﺮﭘ ﻔﻟآ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎ )
90
% .(
راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ و يروآ ﻊﻤﺟ ﺎﻫ هداد ،نﺎﻳﺎﭘ رد ﻪﺨﺴﻧSPSS
18
ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يرﺎﻣآ يﺎﻫ شور و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد
،ﺶﻫوﮋﭘ 35 ﺮﻔﻧ ،نارﺎﺘﺳﺮﭘ زا ﻢﻧﺎﺧ
) 5 / 87 ﺪﺻرد ( و 5 ﻧ ﺮﻔ نآ ﺎﻫ
ﺎﻗآ ) 5 / 12 ﺪﺻرد ( ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻛ 2 ﺮﻔﻧ ) 5 ﺪﺻرد ( قﻮﻓ كرﺪﻣ ﺎﻫ نآ
،ﻢﻠﭙﻳد 34 ﺮﻔﻧ ) 85 ﺪﺻرد ( و ﺲﻧﺎﺴﻴﻟ 4
ﺮﻔﻧ ) 10 ﺪﺻرد ( ﺎﻫ نآ
ﺪﻧدﻮﺑ ﺲﻧﺎﺴﻴﻟ قﻮﻓ .
ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ 16
ﺮﻔﻧ ) 40 ﺪﺻرد ( دﺮﺠﻣ ﺎﻫ نآ
و 24 ﺮﻔﻧ ) 60 ﺪﺻرد ( ﺘﻣ ﺎ ﺎﻫ نآ ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫ
47 / 29 ) 34 / 7 ( دﻮﺑ . نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد درﻮﻣ رد 30
ﺮﻔﻧ ) 8 / 93 ﺪﺻرد (
و ﻢﻧﺎﺧ ﺎﻫ نآ 2
ﺮﻔﻧ ) 3 / 6 ﺪﺻرد ( ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻗآ ﺎﻫ نآ .
24 ﺮﻔﻧ ) 75
ﺪﺻرد ( و دﺮﺠﻣ ﺎﻫ نآ 8
ﺮﻔﻧ ) 25 ﺪﺻرد ( ﺘﻣ ﺎ و ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫ
ﺎﻫ نآ ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 29
/ 22 ) 37 / 1 ( دﻮﺑ .
ارا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺶﺨﺑ رد ﻳ
ﻪ ي ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺑ
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ي
و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ﻞﻛ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد )
26 / 4 ( 57 / 96 و ) 80 / 3 ( 09 / 95 و دﻮﺑ ﺎﺑ
ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
ﻦﻴﺑ يراد
هوﺮﮔ ﺟو ﺎﻫ ـ ﺷاﺪﻧ دﻮ ـ ﺨﺑ رد ﺎﻣا ،ﺖ ـ
ﻛ ﺶ ـ ﺧا يﺎﻫﺪ ـ
ﻲﻗﻼ
ﺑﺮﻣ ـ ﺒﺗرا ﻪﺑ طﻮ ـ
ﻴﺗ ﺎﺑ طﺎ ـ ﻣرد ﻢ ـ نﺎ ﺑـ ﺗ ﻪ ـ ﻴﺗﺮ ـ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺐ ي
يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﻞﻛ )
33 / 1 ( 4 / 35 و
) 51 / 1 ( 9 / 32 ﺑـ ﺑ و دﻮ ـ ﻔﺘﺳا ﺎ ـ ﻣزآ زا هدﺎ ـ
ﻣآ نﻮ ـ ﺗ يرﺎ ـ ﻲ
ﻘﺘﺴﻣ ـ ﻞ ﻔﺗ ـ ﻲﻨﻌﻣ توﺎ هوﺮﮔ ﻦﻴﺑ يراد
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﺎﻫ
) 04 / P=0 (.
لوﺪﺟ 1 : ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﺎﻴﻣ ارا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺖﻳﺎﻋر ناﺰﻴﻣ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧ ﻳ
ﻪ ي ﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻦﻴﺑ نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ير
ﺪﻛ عﻮﻧ / هوﺮﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ نﻮﻣزآ
ارا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺖﻳﺎﻋر ناﺰﻴﻣ ﻳ
ﻪ ي
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ 57
/ 96 26
/ 4 53
/ 1 t=
12 / 0 P=
3/80 95/09 يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺖﻳﺎﻋر ناﺰﻴﻣ نﺎﻣرد نارﺎﺘﺳﺮﭘ
4
/ 35 33
/ 1 42
/ 7 t=
04 / 0 P=
1/51 32/9 يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﺚﺤﺑ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻨﻴﻣز رد ،ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ي يﺎﻫﺪﻛ ياﺮﺟا
ارا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻳ
ﻪ ي تﺎﻣﺪﺧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و نارﺎﺘﺳﺮﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ
ﺖﺷاﺪﻧ يراد ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺮﮕﻳد ﻚﻳ ﺎﺑ يﺎﻫﺪﻛ ﺶﺨﺑ رد ﻲﻟو ،
نآ ياﺮﺟا ناﺰﻴﻣ ،نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻫ
هوﺮﮔ رد ﺎ
دﻮﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﺗ ﺶﻴﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ .
ﺪﻳﺎﺷ ار ﺮﻣا ﻦﻳا ﺖﻠﻋ
ﻪﺑﺮﺠﺗ رد ناﻮﺘﺑ ي
ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺗ ﻢﻛ يرﺎﻛ
دﺮﻛ ﻮﺠﺘﺴﺟ نارﺎﺘﺳﺮﭘ .
ﻲﻣ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
هوﺮﮔ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ي ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺤﺗ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
ي ﺶﻴﺑ يرﺎﻛ
ﺖﺻﺮﻓ و ﺮﺗ ﺎﺑ ﺮﺗ ﺶﻴﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ
ﻖﻓﻮﻣ هدﻮﺑ ﺮﺗ ﺪﻧا . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ،درﻮﻣ ﻦﻳا رد ي
ﻦﻳد لﺎﺳ رد يﺪﻤﺤﻣ 1382
ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﻳﺎﻋر
قﻼﺧا يرﺎﺘﺳﺮﭘ
رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻓﺮﺣ يا ﻞﻏﺎﺷ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﺳرﺮﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ رد ار
دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ،دﻮﺑ هدﺮﻛ .
نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻪﻨﻴﻣز ي ﻦﻳا و ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ ي
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يراد ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا يرﺎﻛ )
18 .(
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﺘﺒﻟا درﻮﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ
ﺪﻧدﻮﺑ . ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ي ﻪﻛ باﺮﺗ ﻚﺷا و ﻲﻗدﺎﺻ
رد يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻗﻼﺧا تﻼﻜﺸﻣ لﺎﺳ 1389 ﺶﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ
طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻪﻤﻫ زا ﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ
،نﺎﻜﺷﺰﭘ ﻦﻴﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ
و نارﺎﻤﻴﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺟاﻮﻣ )
19 .(
ﻲﻣ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻠﻋ ﺮﺗ ﻢﻛ ﻲﻫﺎﮔآ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺎﻫ نآ مﺪﻋ ﻲﺘﺣ ﺎﻳ ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ شزﻮﻣآ ﺎﻳ و ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ زا
ﺠﺸﻧاد ﻪﺑ ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا شزﻮﻣآ داد ﺖﺒﺴﻧ ﺰﻴﻧ نﺎﻳﻮ
. و ﻲﻤﺷﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد رﺎﻴﺳﺎﭘ ي
دﻮﺧ ﺖﺤﺗ ناﻮﻨﻋ ﺶﺠﻨﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ قﻼﺧا
ﻪﻓﺮﺣ يا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ
هﺎﮔﺪﻳد زا نارﺎﺘﺳﺮﭘ
ﻞﻏﺎﺷ رد
هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ زاﺮﻴﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ
قﻼﺧا ﻪﻓﺮﺣ يا رد نﺎﻴﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ
زﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد
ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي و ﻲﺳرد شور شزﻮﻣآ قﻼﺧا ﻪﻓﺮﺣ يا رد
هرود ي ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ
)دراد 20 .(
ﻲﻧﺎﻫﺮﺑ ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫو
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي
ﻦﻳورو زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ دﻮﺧ حﺮﻄﻣ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ شزﻮﻣآ
قﻼﺧا رد ﺎﻘﺗرا ي ﻲﻫﺎﮔآ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا
تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻲﻗﻼﺧا
و
نآ زا ﻲﻠﻤﻋ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
رد ﻂﻴﺤﻣ رﺎﻛ ﻣ ﻮ ﺮﺛ ﺖﺳا ) 21 ( ﺪﻨﭼ ﺎﺗ
ﺶﻴﭘ لﺎﺳ هرود رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ قﻼﺧا ﺪﺣاو
ي
ﻲﻣ ﺲﻳرﺪﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ لﺎﺳ رد ﻲﻟو ﺪﺷ
ﺪﺣاو ﻦﻳا ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ فﺬﺣ .
شزﻮﻣآ و ﺲﻳرﺪﺗ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ و
نآ ﻲﻣ سﺎﺴﺣا ﺎﻫ دﻮﺷ
. و نﺎﻴﺑﺮﻣ ﺶﻘﻧ زا نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد ﻪﺘﺒﻟا
دﻮﻤﻧ ﺖﻠﻔﻏ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻦﻴﻟﺎﺑ رد ﺪﻴﺗﺎﺳا
؛ نآ ﺮﮔا ﻪﻛ اﺮﭼ ﻦﻳا رد ﺎﻫ
ﻣز ﻲﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻞﻣﺎﻛ ﻲﻫﺎﮔآ ﻪﻨﻴ ﻲﻠﻤﻋ يﻮﮕﻟا ﻚﻳ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ .
ﻪﻨﻴﻣﻮﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،نارﺎﻜﻤﻫ و ي
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺧ ي
ﻒﻴﺻﻮﺗ
رد ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺲﻳرﺪﺗ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و نﺎﻴﺑﺮﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﻧاد ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ،دﻮﺑ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧﻼﻨﻓ رد لﺎﺳ آ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد ﺎﻫﺪﻛ لﺎﻤﻋا ياﺮﺑ ﺎﻫ ن
.
نآ ﻪﺘﺒﻟا داﺪﻤﻠﻗ ﻲﻓﺎﻛ ،ﺲﻳرﺪﺗ ياﺮﺑ ار ﺎﻫﺪﻛ زا نﺎﻴﺑﺮﻣ ﺶﻧاد ، ﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﻛ ) 22 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﻪﻨﻴﻤﻟﺎﺳ ي
2011 يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻴﺑﺮﻣ ﺶﻧاد ﻒﻴﺻﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﻼﻨﻓ رد
ﻪﻓﺮﺣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﻲﻗﻼﺧا لﻮﺻا زا زا نﺎﻴﺑﺮﻣ ﻲﺳرﺮﺑ و يا
ﺎﻬﻨﺗ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻧﺎﺴﻧا ماﺮﺘﺣا و ﺖﻟاﺪﻋ لﻮﺻا ياﺮﺟا 46
ﻪﻓﺮﺣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﻲﻗﻼﺧا لﻮﺻا زا نﺎﻴﺑﺮﻣ ﺪﺻرد يا
ﻦﺴﻣ نﺎﻴﺑﺮﻣ و ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﻫﺎﮔآ نﺎﺷرﺎﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﺑ و ﺮﺗ
ﻦﻳا زا ﺮﺗ
ﺪﻨﺘﺷاد عﻼﻃا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻢﻛ و ناﻮﺟ داﺮﻓا زا ﺮﺘﻬﺑ لﻮﺻا )
23 .(
ﻞﻳدﺮﻳا و كرﻮﻛ ﺪﻘﺘﻌﻣ زﺎﻣ نآ زا ﺪﻧ
ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ نارﺎﺘﺳﺮﭘ
رﺮﻜﻣ ا
ﺎﺑ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻗﻼﺧا
رد دﻮﺧرﺎﻛ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ
ﻞﻳﺎﺴﻣ ﻲﻗﻼﺧا ار ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻨﻨﻛ
و ﻦﻳا يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا دﻮﺷ
ﻪﻛ نارﺎﺘﺳﺮﭘ رد
ﻦﻴﺣ ﻞﻴﺼﺤﺗ
،دﻮﺧ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ
يﺮﻈﻧ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ لﻮﺻا ار ﻲﻗﻼﺧا ﻪﺘﻓﺮﮔاﺮﻓ
ﺪﻨﺷﺎﺑ 24) .(
،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ لﺎﺳ ﻞﻳاوا رد 1390
شزﻮﻣآ و نﺎﻣرد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو ﻂﺳﻮﺗ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ و دﻮﺑ هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا نﺎﻣز رد
دﻮﺑ ﻪﺘﺷﺬﮕﻧ نآ زا يدﺎﻳز تﺪﻣ .
ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻣ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷ
، نآ زا يرﺎﻴﺴﺑ زا ،ﺎﻫ
دﻮﺟو
ﻲﺑ رﺎﻬﻇا ﻲﻳﺎﻫﺪﻛ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻣ ﻲﻋﻼﻃا
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻦﻳا و
ﺐﻠﻄﻣ دﻮﺑ ترﻮﺻ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﻛ درﻮﻣ رد ﻲﻧﺎﺳر عﻼﻃا ﻪﻛ
ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ دﻮﺑ .
ﺸﻛ ﺶﺷ رد نارﺎﻜﻤﻫ و كرﻼﻛ ار نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺮﻈﻧ ﻲﻳﺎﭘورا رﻮ
رد هرﺎﺑ ي نآ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺎﻫﺪﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ و اﻮﺘﺤﻣ تﺎﻣاﺪﻗا رد ﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻮﺠﺘﺴﺟ يرﺎﺘﺳﺮﭘ .
ﺮﺜﻛا ﻲﻔﻴﻌﺿ ﻢﻬﻓ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛرﺎﺸﻣ
ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﺸﻳﺎﻫﺪﻛ زا .
نآ و ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻨﺷآ ﺎﻧ ﺎﻫﺪﻛ ياﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺮﺛﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﻪﻛ يدﺎﻳز ﻊﻧاﻮﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ نآ
، دراد دﻮﺟو ﺎﻫ ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا
ﻲﻤﻛ ﻲﻠﻤﻋ و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ شزرا
ﺪﻧراد ) 25 .(
تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﺑ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﻳد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻫ ﻲﺒﻫﺬﻣ و ﻲﻨ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ،ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يا
ﺺﺘﺨﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ سﺎﺳاﺮﺑ ﺮﮕﻳد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد هﺪﺷ ﻲﻣ نﺎﺷدﻮﺧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ناﻮﺘﻧ ﺪﻳﺎﺷ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ
ي تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻘﻴﻗد
نآ داد مﺎﺠﻧا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا و ﺎﻫ .
ياﺮﺟا هار ﺮﺳ ﺮﺑ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ
ﻊﻧاﻮﻣ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻲﻌﻧاﻮﻣ ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا فﺮﻃﺮﺑ
نآ ياﺮﺟا رﺎﻈﺘﻧا ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ ددﺮﮔ ﻦﻴﻟﺎﺑ رد ﻦﺴﺣا ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ار ﺎﻫ
ﺖﺷاد . ﻪﻣزﻻ ي يرﺎﻜﻤﻫ و ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺎﻫﺪﻛ ﻦﻳا ندﺮﻛ ﻲﻳاﺮﺟا
ترازو ﻪﻠﻤﺟ زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ نارﺎﻛرﺪﻧا ﺖﺳد و نﺎﻴﻟﻮﺘﻣ مﺎﻤﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ مﺎﻈﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺳﺮﭘ يﺎﻫ ﻞﻜﺸﺗ ﺮﻳﺎﺳ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ درﻮﺑ ،رﻮﺸﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﺘ
يزﺎﺳ هدﺎﻴﭘ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻊﻧاﻮﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﺸﻨﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﻛ فﺮﻃﺮﺑ ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ دﻮﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد اﺮﺟا .
ﺮﻫ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ
نآ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﭼ ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ،ﻦﻴﻟﺎﺑ رد ﺎﻫ
،ﺐﻟﺎﻏ رد رد ﻲﺳرد ﺪﺣاو
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي ﮔ راﺮﻗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺳرد دﺮﻴ
.
ترازو فﺮﻃ زا هﺮﺸﺘﻨﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻤﻨﻫار ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﺷ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ 5
ﺪﻌﺑ : رﺎﺘﺳﺮﭘ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ و رﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻬﻌﺗ و
ﻪﻓﺮﺣ ارا و رﺎﺘﺳﺮﭘ ،يا ﻳ
ﻪ ي نارﺎﻜﻤﻫ و رﺎﺘﺳﺮﭘ ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ
ﺶﻫوﮋﭘ و شزﻮﻣآ ،رﺎﺘﺳﺮﭘ و ،ﻲﻧﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﻲﻣ
ﻦﻳا رد و ﺪﺷﺎﺑ
نآ ﺪﻌﺑ ود ﺎﻬﻨﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ،
،ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻴﭘ
ﻬﻨﺸ ﻲﻣ دﺎ ناﺰﻴﻣ ددﺮﮔ
ددﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻦﻴﺑ رد نآ دﺎﻌﺑا ﻲﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺟا .
ﻢﻫ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻜﻨﻳا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭼ ياﺮﺑ
ﺖﻛﺮﺷ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ندﺮﻛﺮﭘ و ﺶﻫوﮋﭘ رد رد و ﺪﻧدﺮﻜﻧ لﺎﺒﻘﺘﺳا ﺎﻫ
ﻲﻤﻧ يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ دراﻮﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ،ﺪﻧﺪﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺮﻴﻏ ترﻮﺻ ي
ﻪﻛ ،ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻢﻛ
و ﻲﻓدﺎﺼﺗ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ يﺪﻌﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ددﺮﮔ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ي
ددﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺮﺗ ﺶﻴﺑ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
اﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﺿﺎﺣ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺮﺘﻬﺑ ،نﺎﻣرد ﻢﻴﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺶﺨﺑ رد ﻣا ،ﺪﻧدﺮﻛ ﻞﻤﻋ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺎ
ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ و مزﻻ ﻲﻤﻠﻋ ناﻮﺗ زا
ﺖﻳﺎﻋر ارا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﻳ
ﻪ ي ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ
ﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻧدﻮﺒ
ﻪﻛ اﺮﭼ ؛ﺪ ﺎﺑ
ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ار ﻲﻗﻼﺧا تﻼﻜﺸﻣ ،نﻼﻏﺎﺷ و نﻼﻴﺼﺤﺘﻟا غرﺎﻓ
هدﺮﻜﻧ ﻪﺑﺮﺠﺗ
،
ﻲﻧاﺪﻨﭼ توﺎﻔﺗ ،ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ . ﺬﻟ ا ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺎﻘﺗرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ي
،ﻲﻗﻼﺧا يﺎﻫﺪﻛ ﺖﻳﺎﻋر
يﺎﻫ شزﻮﻣآ نﻮﭽﻤﻫ يﺮﻴﺑاﺪﺗ زا ﻢﺠﺴﻨﻣ
ﻪﻓﺮﺣ قﻼﺧا يا
رد
ﺖﻣﺪﺧ ﻦﻤﺿ و ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد نارود هدﺎﻔﺘﺳا
مزﻻ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛دﻮﻤﻧ
ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ قﻼﺧا ﺚﺤﺑ رد يﺮﺗ ﺶﻴﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺖﺳا ﻪﻓﺮﺣ قﻼﺧا رد مواﺪﻣ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺎﺗ و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد مﺎﺠﻧا يا
دﺮﻴﮔ .
و ﺮﻳﺪﻘﺗ ﺮﻜﺸﺗ
ﻨﺴﻳﻮﻧ ـ ﮔﺪ ـ ﻳا نﺎ ـ ﻘﻣ ﻦ ـ ﻤﺗ زا ﻪﻟﺎ ـ ﭘ ﻲﻣﺎ ـ ﺘﺳﺮ ـ ﺷ نارﺎ ـ ﻏﺎ ـ رد ﻞ
ﻤﻴﺑ ـ ﺘﺳرﺎ ـ ﻟا نﺎ ـ ﻫﺰ ـ ﻬﺷ اﺮ ـ ﻬﻔﺻا ﺮ ـ ﻧاد و نﺎ ـ ﺠﺸ ـ ﻳﻮ ـ ﺷر نﺎ ـ ﻪﺘ ي
ﭘ ـ ﺘﺳﺮ ـ ﻧاد يرﺎ ـ ﻜﺸ ـ هﺪ ي ﭘ ـ ﺘﺳﺮ ـ ﻣ و يرﺎ ـ ﻣﺎ ـ ﻳﺎ ـ ﻛ ﻲ ـ ﻳا رد ﻪ ـ ﻦ
ﻤﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ـ
هدﻮ ﻧا ـ ﻤﺻ ،ﺪ ـ ﻤﻴ ـ ﻧﺎ ـ ﺸﺗ ﻪ ـ ﻣ ﺮﻜ ـ ﻲ ﻳﺎﻤﻧ ـ ﺪﻨ .
ﻨﭽﻤﻫ ـ ﻴ ـ ﻨﻫار زا ﻦ ـ
ﻳﺎﻤ ـ ﻲ ﻫ ـ ﻗآ يﺎ ـ ﺘﻛد يﺎ ـ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺿر ﻦﺴﺤﻣ ﺮ
ﻏآ رد ـ ﻲﻧادرﺪﻗ ،ﺪﻧدﻮﻣﺮﻓ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار ار ﺎﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا زﺎ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ .
References
1- Habibzadeh H, Ahmadi F, Vanaki Z. Ethics in professional practice of Iranian nurses. Ethics &
medical history Journal. 2010; 3(5): 26-35.
2- Verpeet E, de Casterle BD, der Aren, AV, Gastmans Chris AE. Nurses’ views on ethical codes: a focus group study. Journal of Advanced Nursing. 2005;51(2): 188-195.
3- Gastman C, Verpeet E. 30th anniversary commentary on Esterhuizen, P. 1996. Is professional code still the cornerstone of clinical nursing practice? Journal of Advanced nursing.
2006; 53(1): 111.
4- Meulenbergs T, Verpeet E, Schotsmans P,
Gastamns C. Professional codes in a changing nursing context: literature review. Journal of advanced nursing. 2004; 46(3): 331-336.
5- Baillie L, Ford P, Gallagher A, Wainwright P.
Nurses’ views on dignity in care. Nursing older people. 2009; 21 (8): 22-29.
6- Barrazetti G, Radaelli S, Sala R. Autonomy, responsibility and the Italian code of deontology for nurses. Nursing Ethics. 2007; 14(1):83–98.
7- Jolaei S, et al. Nursing ethical codes in Iran:
report of a action research study. Ethics &
Medical history Journal. 2010; 3(2): 45-53.
8- Heikkinen A, Lemonidou C, Petsios K, Sala R.
Ethical codes in nursing practice: the viewpoint of
Finnish, Greek and Italian nurses. Journal of Advanced Nursing. 2006; 55(3): 310-319.
9- Student Researchers Club. Medical ethics in our country, Iran [Serial online] 2008 [cited 2012]; Available from: URL:
http://mehr.tums.ac.ir.
10- Larijani B. Nursing ethics ordinance in Islamic Republic of Iran [Serial online] 2011 [cited 2012]; Available from: URL:
www.zums.ac.ir/nursing/nursingethicsregulation.p df.
11- Beauchamp TL, Childress JF. Principles of biomedical ethics (5thed.). New York: Oxford university press. 2001.
12- Zerwekh J, Claborn JC. Nursing Today:
Transitions and Trends (6thed.). St Louis, MO:
Saunders/Elsevier. 2009.
13- Numminen O, van der Arend A, Leino-Kilpi H. Nurse educators’ and nursing students’
perspectives on teaching codes of ethics. Nursing Ethics. 2009; 16(1): 71–84.
14- Heymans R, van der Arend A, Gastmans C.
Dutch nurses’ views on codes of ethics. Nursing Ethics. 2007; 14 (2):156–170.
15- Numminen O, Leino-Kilpi H, der Arend AV, Katajisto J.Comparison of nurse educators’ and nursing students’ descriptions of teaching codes of ethics. Nursing ethics. 2011; 18(5): 710-724.
16- Kalaitzidis E, Schmitz K. A study of an ethics education topic for undergraduate nursing students. Nurse Education Today. 2012; 32: 111- 115.
17- Ministry of health & medical education:
health policy-making council, capital council secretariat of medical ethics. Ordinance of nursing ethics in Republic of Iran [Serial online] 2012 [cited 2012]; Available from: URL:
hthtttpp::////ssiiaassaatt..bbeehhddaasshhtt..ggoovv..iirr//iinnddeexx..aassppxx??ssiitteeiidd==229911
&
&ppaaggeeiidd==3366774422..
1818-- DDiinn MMoohhaammmmaaddii N.N. IInnvveessttiiggaattiioonn lelevveell ofof obobsseerrvvaannccee ooff nnuurrssiinngg etethhiiccss iinn pprrooffeesssisioonnaall prpraaccttiiccee ofof nunurrssee--pprracacttiittiioonneerrss inin adaduulltt wawarrdsds inin seselleecctteedd hohossppiittaallss ooff TUTUMMSS [Dissertation].nursing
& midwifery faculty: Tehran university of medical sciences; 2002.
19- Sadeghi R, Ashk Torab T. Observed ethical problems by nursing student: qualitative approach.
Medical ethics Journal [Serial online] 2011 [cited 2012]; 5(15): [20 screens]. Available from: URL:
www.sid.ir.
20- Hashemi F, Parsyar N. Assessment of professional moral practice of nursing student from perspective of nurse-practitioners in Shiraz University of medical sciences. Abstract of articles in 10th general congress in medical sciences education in Shiraz University of medical sciences. 2009.Green journal: specific journal in medical sciences education 2009; 6.
21- Borhani F, Elhani F, Mohammadi A, Abbas Zadeh A. Developing professional moral competency in nurses, urgencies & challenges in moral education. Ethics & medical history Journal [Serial online] 2009 [cited 2012]; 3 (2). Available from: URL: www.sid.ir.
22- Nummin en O, Leino-Kilpi H, der Arend AV, Katajisto J. Nurse educators’ teaching of codes of
ethics. Nurse Education Today. 2010; 30:124–
131.
23- Salminen L, Metsämäki R, Numminen O, Leino-Kilpi H. Nurse educators and professional ethics—Ethical principles and their implementation from nurse educators' perspectives. Nurse Education Today. 2011.
24- Erdil F, and Korkmaz F. Ethical problems observed by student nurses. Nursing Ethics. 2009;
16 (5).
25- Clarke A, Lloyd L, Leino-Kilpi H, et al. The value of nurses’ codes: European nurses’ views.
Nurs Ethics. 2006 ; 13(4) : 376-393
The Comparison of Observing the Ethical Codes among Nursing Students and Nursing Practitioners in AL-Zahra Hospital in Isfahan in 2012
Mahdavi Lenji z 1, Ghaedi Heidari F2
1 Faculty of Nursing & Midwifery , Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Faculty of Nursing & Midwifery, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
Corresponding Author: Ghaedi Heidari F, Faculty of Nursing & Midwifery , Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
Email: [email protected] Received:21 Feb 2013 Accepted:3 Sep 2013
Background and Objective: Ethical codes are developed as practical guidance for nursing care and are references of decisions-making by nurses in care process. With regard to the importance of morality issue in nursing, observance of ethical codes among nursing students and nursing practitioners in Al-Zahra hospital in Isfahan was studied.
Materials and Methods: This research is a descriptive- analytic study. Data gathering tool was 31-item questionnaire adopted from ethical codes for nurses developed by ministry of health medical education. In addition to individual information, this questionnaire includes two parts of ethical codes related to provision of clinical services (23 item) and those related to relationship of treatment team (8 item).The validity and reliability of the questionnaire was estimated(α=90%). Simple sampling was utilized to select 32 nursing students and 40 nursing practitioners in Al-Zahra hospital. Data were analyzed with SPSS version 18 and t test.
Results: The average age was 22.29(1.37) and 29.47(7.34). Most of the students (93.8%) and nurses (87.5%) were women. There was no significant difference between the two groups in ethical codes related to provision of clinical services, but thenurses gained significantly more score in ethical codes compared to the treatment group (p=0.04).
Conclusion: It is recommend that managers and nursing educators pay more attention to the observance of ethical codes related to provision of clinical services by nursing students and nurses.
Keywords: Ethical codes, Nursing student, Nurse.
