ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ )
Stachys schtschegleevii (
صاﻮﺧ ﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و
ﺮﮐ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هد
رﻮﭘ ﻦﺴﺣ دﻮﻤﺤﻣ ﯽﻧﺎﺧ هﺮﻗ ﺪﻤﺣا ،1
*
ﻪﻤﮐﻮﺗ ﺮﯿﻣا ،2 3 ﯽﭼ
1 - ناﺮﯾا ،ﻮﮐﺎﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻮﮐﺎﻣ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
2 - يرﺎﻤﯿﺑ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﺼﺼﺨﺗ ياﺮﺘﮐد
،ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ،نﺎﯾﺰﺑآ يﺎﻫ ناﺮﯾا ،ﻮﮐﺎﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻮﮐﺎﻣ ﺪﺣاو
3 - ناﺮﯾا ،ﻪﯿﻣورا ،ﻪﯿﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد هﺪﮑﺸﻧاد يژﻮﻟﻮﯿﺑوﺮﮑﯿﻣ هوﺮﮔ ،رﺎﯿﺸﻧاد ،يژﻮﻟﻮﯿﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﺼﺼﺨﺗ ياﺮﺘﮐد
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 23 / 08 / 99
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 16 / 10 / 99
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
،ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا
،ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هدﺮﮐ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ
ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
،ﺎﻫ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ
.
DOI: 10.52547/fsct.18.03.23
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
ﺖﻬﺟ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺎﯾ
ﻪﺑ ﻖﯾﻮﻌﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا دﺎﺴﻓ ﯽﺘﺷﻮﮔ داﻮﻣ و
هدروآﺮﻓ يﺎﻫ هار نآ يﺎﻫرﺎﮐ دﺪﻌﺘﻣ
،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا زا ﻪﮐ نآ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﺘﻧآ ندوﺰﻓا ناﺪﯿﺴﮐا
و هدﺎﻔﺘﺳا يداﻮﻣ زا
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﺿ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ هرﺎﺷا
دﻮﻤﻧ . رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ زا لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هدﺮﮐ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﺮﺑ ﮏﻟﻮﭘ )
25 /0 ، 125 /1 و 2
ﺪﺻرد ( يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﻪﺳ و )
1 ، 6 و 11 زور ( ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻒﯿﻃ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐزﺎﮔ شور ﺎﺑ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا رد دﻮﺟﻮﻣ ﺞﻨﺳ
رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﯽﻣﺮﺟ
لﺎﮑﯾدار دازآ يﺎﻫ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ ،ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ،DPPH
رﺎﺑ و pH
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ
. ﻪﻨﯿﻬﺑ و يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺢﻄﺳ شور ﻪﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ يزﺎﺳ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺦﺳﺎﭘ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ دﻮﺑ نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا يﺎﻫ ﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ
ﮏﻟﻮﭘ ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺐﯿﮐ
ﻦﭘﺮﺗ ﯽﺋﻮﮐﺰﺳ )
35 / 24 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ . رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
لﺎﮑﯾدار دازآ يﺎﻫ و ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ ﯽﻟو ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ و DPPH
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻫ
ناﺰﯿﻣ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ﺎ رﺎﺑ و pH
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻟو ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻪﻨﯿﻬﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ يزﺎﺳ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ
24 /1 و ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد 2
زور
ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد يراﺪﻬﮕﻧ )
824 /0 ( دﻮﺑ . سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ -
ﯽﻣ ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ ﻪﺑ ار ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هدﺮﮐ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ دﺎﺴﻓ ،ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ رﻮﻃ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ .
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir :ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﯽﻨﻏ ﺖﺷﻮﮔ رد و هدﻮﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺑ ﻦﺌﯿﺗوﺮﭘ ﻊﺒﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗﺮﯾﺬﭘدﺎﺴﻓ زا لﺎﺣ ﻦﯿﻋ دﻮﺷ
.
ﺖﺷﻮﮔ عاﻮﻧا ﻪﺘﺳد ءﺰﺟ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ سﺎﺴﺣ رﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫاﺬﻏ يﺪﻨﺑ
ﯽﻣ هﺎﺗﻮﮐ ﯽﺗﺪﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ ار ﺎﻬﻧآ ناﻮﺗ
ﯽﺻﺎﺧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ
يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ درﻮﻣ ﺖﻗد ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ و دﺮﮐ 1]
. [
ﺖﻬﺟ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺎﯾ
ﻪﺑ ﻮﻌﺗ ﻖﯾ ﻦﺘﺧاﺪﻧا دﺎﺴﻓ ﯽﺘﺷﻮﮔ داﻮﻣ و
هدروآﺮﻓ يﺎﻫ هار نآ يﺎﻫرﺎﮐ دﺪﻌﺘﻣ
،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ
و
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا زا ﻪﮐ نآ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ندوﺰﻓا
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا ﺎﻫ و هدﺎﻔﺘﺳا داﻮﻣ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ي ﺎﺑ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﺿ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﯾﺎﯾ هرﺎﺷا دﻮﻤﻧ 2] .[ زا ﯽﮑﯾ دﺎﻤﺠﻧا شور زا هدﺎﻔﺘﺳا
شور ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﻈﻧ زا ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا ﺖﺷﻮﮔ درﻮﻣ رد صﻮﺼﺧ
. لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻫ
تراﺮﺣ ﯽﮕﻧﺎﺧ 4
ﺎﺗ 7 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ و ﺪﻧراد داﺮﮔ
ﻣ ﻆﻔﺣ عﻮﺒﻄﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ زور ﺪﻨﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ ار ﯽ
ﺪﻨﻨﮐ . ﺖﺷﻮﮔ
ﯽﻣ لﺎﭽﺨﯾ رد ار ﮏﯾ ناﻮﺗ
دﺮﮐ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺘﻔﻫ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
شور هزوﺮﻣا ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﺪﺷر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﻮﻈﻨﻣ
ﻢﯿﺴﻧﺎﮔراوﺮﮕﯿﻣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد دﺎﺴﻓ ﻞﻣﺎﻋ يﺎﻫ
اﺪﯿﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ
هدﺮﮐ ﺪﻧا . شور ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ ﺖﻬﺟ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ داﻮﻣزا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﯽﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺷﺎﺑ
1] .[ تاﺮﺛا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ
آ ﯽﺘﻧ ناﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ زا
ﻪﻠﻤﺟ ﺶﻬﺟ
،ﯽﯾاز دﺎﺠﯾا
ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ و
ﯽﯾاﺰﻧﺎﻃﺮﺳ و
،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نﺎﺴﮑﯾ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﺎﺑ
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ ﯽﻌﯿﺒﻃ يور ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
ﺖﻓﺎﺑ
ﺚﻋﺎﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﮐ
،هزوﺮﻣا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺘﻧآ زا ناﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ
دﻮﺷ 3] . [ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ و هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ يوﺎﺣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ و ﺪﻧا ﻦﯾا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يداﻮﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ ﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ
،نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺼﺨﺸﻣ
هرود ا نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐ ﺪﻨﮐ
ار
ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺪﻨﻫد 4] . [ ﺐﻃ رد ﻪﮐ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا ﯽﮑﯾ
يرﺎﻤﯿﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﯽﺘﻨﺳ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ دﺮﯿﮔ Stachys
schtschegleevii ﯽﻣ
ﺲﻨﺟ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ Stachys
ﺑ ﯿ زا ﺶ
300 ناﺮﯾا رد ﻪﮐ دراد ﻪﻧﻮﮔ 34
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ نآ ﻪﻧﻮﮔ
5] .[ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺲﻨﺟ ﻦﯾا نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ
ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ
زا نآ ﻪﻠﻤﺟ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ،ﻦﻧﺎﺗ
ﯿﮐﺎﺘﺳا ﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ﻦﯿﻟﻮﮐ و ﻦﯿﺋﺎﺒﺗ ،ﻦﯾرﺪ
دﺮﮐ هرﺎﺷا 6]
.[ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
و ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﺘﺷاد ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﺲﻧﺎﺳا و هرﺎﺼﻋ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياراد يﺪﺌﯾﻮﻧوﻼﻓ
، و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ
ﯽﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﯽﻧﺎﻃﺮﺳ ﺪﺿ ﺪﺷﺎﺑ
7] . [ ﯽﺑا ﯽﻧاﺪﻧﺎﭼ نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2010 ( لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ صاﻮﺧ ، يﺎﻫ
ﮔ دازآ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿ
داد نﺎﺸﻧ
، هﺎﯿﮔ ﻦﯾا هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا رد لﻮﻧﺎﺘﻣ زا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ددﺮﮔ
، ﻦﯾا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ و ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ترﺪﻗ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺎﯿﮔ ﺪﺷﺎﺑ
8] . [ ﯽﻧﺎﻫﺎﺷ و تﺎﯿﺑ رﻮﭘ
) 1394 ( ﺮﯿﺛﺄﺗ ،
ﯽﺘﻧآ گﺮﺑ ﯽﺑآ و ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ لﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ
يﺮﺘﮐﺎﺑ و ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار يراردا ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺪﻟﻮﻣ يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ ﯽﺑآ
و ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هﺎﯿﮔ
،ﮏﻟﻮﭘ يﻮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﯽﺘﻧآ لﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا ﺮﺑ
ﺰﻧژوﺮﺋآ ﻼﯿﺴﺒﻠﮐ ، ﻪﯿﻧﻮﻣﻮﻨﭘ و
سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا سﻮﺋروا
) يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ ﺪﻟﻮﻣ ﺖﻧﻮﻔﻋ يراردا (
،دراد ﯽﻟو سﻮﺌﺗوﺮﭘ ﺮﺑ ﯿﻣ
ﺲﯿﻠﯿﺑاﺮ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻧاﺪﻨﭼ دراﺪﻧ 9] . [
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﺤﯾر )
2014 ( دﺎﻤﺠﻧا و يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ
هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ وﺎﮔ ﺖﺷﻮﮔ هﺎﯿﮔ گﺮﺑ يﺎﻫ
هرﺎﺘﺳ ﻞﮔ يا
) Ulam raja (
ار ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ راﺪﻘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ دﻮﻤﻧ ﺖﺑﺎﺛ ناﺮﮔ 500
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ
هرﺎﺼﻋ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﺰﺒﺳ يﺎﭼ و وﺎﮔ ﺖﺷﻮﮔ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﻫ رد
ﯽﻣ ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺶﻫﺎﮐ ﺎﯾ و ءﺎﯿﺣا ﺐﺒﺳ دﻮﺷ
10] . [
و نﺎﺑژد ﻢﯿﻬﻓ نارﺎﮑﻤﻫ
) 1392 ( يرﺎﻣزر هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﻦﺸﯾوآ و
يزاﺮﯿﺷ ﺪﻤﺠﻨﻣ ﺖﺷﻮﮔ رد بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا يراﺪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ار
هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ خﺮﭼ يا
تﺪﻣ ﻪﺑ ار 6
زا ﺲﭘ هﺎﻣ
هﺮﯿﺧذ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دﺎﻤﺠﻧا ترﻮﺻ ﻪﺑ يزﺎﺳ ﺪﻧدﺮﮐ
. زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺪﻤﺠﻨﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ گﺎﻓﻮﺘﯿﻓ ﻂﯾاﺮﺷ رد يرﺎﻣزر و ﻦﺸﯾوآ يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا يراﺪﯾﺎﭘ ﺚﻋﺎﺑ ،دﺎﻤﺠﻧا ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ
هزاﺪﻧا بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا زا ماﺪﮐ ﭻﯿﻫ رد ﺪﻧور هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺎﯾ و ﯽﺸﻫﺎﮐ 11]
. [ زا فﺪﻫ
ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا
رﺎﻬﻣ
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺑﺮﭼ
ﺎﻫ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و خﺮﭼ
دﻮﺑ لﺎﭽﺨﯾ رد يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻃ رد ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هﺪﺷ .
2 - شور و داﻮﻣ رﺎﮐ
2 - 1 - داﻮﻣ
ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﯽﯾاﻮﻫ ﺶﺨﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد )
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يرﺎﻄﻋ زا
ﻪﯿﻣورا ( ناﺰﮕﻫ ،
،
،مﻮﯿﻧﻮﻣآ ﺪﯾﺮﻠﮐ ﺖﻧﺎﮐ ﺖﯿﻠﭘ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ
،رﺎﮔآ ،ﻦﯿﺌﻟﺎﺘﻓ ﻞﻨﻓ ﮏﯾﺮﻓ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺘﺳا وﺮﻠﮐ يﺮﺗ
ﺪﯿﻧﺎﯿﺳ ﮓﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا و )
نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﻪﻠﯿﻓ ، و
DPPH1 ) ﺎﮑﯾﺮﻣآ ،ﺞﯾرﺪﻟآ ﺎﻤﮕﯿﺳ (
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ .
2 - 2 - ﻪﻠﯿﻓ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﺷﻮﮔ
ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ زا هزﺎﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﻪﻠﯿﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد ﻣ ﻪﺿﺮﻋ ﻪﺑ ﺦﯾ رﺎﻨﮐ رد ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ داﻮ
ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ هﺎﮕﺸﻧاد ،
ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻪﯿﻣورا .
ﻂﺳﻮﺗ ﺲﭙﺳ اﺪﺟ ﺖﺷﻮﮔ ﺢﻄﺳ ﯽﺑﺮﭼ اﺪﺘﺑا
ﺖﺷﻮﮔ خﺮﭼ ﺲﮑﻨﯿﻟﻮﻣ
) ﻪﺴﻧاﺮﻓ ( ﺪﺷ خﺮﭼ .
2 - 3 - ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﯿﻬﺗ
يرﺎﻄﻋ زا ﯽﮑﯾ زا ﮏﻟﻮﭘ هزﺎﺗ هﺎﯿﮔ اﺪﺘﺑا ﺳﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ يﺎﻫ
نﺎﺘ
ﻪﯿﻣورا ﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﺪ . هﺎﯿﮔ ﺶﺨﺑ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﯿﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ هوﺮﮔ ﺪﺷ . ﻪﺑ قﺎﺗا يﺎﻣد و ﻪﯾﺎﺳ ﺮﯾز رد هﺎﯿﮔ ﯽﯾاﻮﻫ ﺶﺨﺑ ﺲﭙﺳ
ﺪﯾدﺮﮔ ﮏﺸﺧ دﺎﺑ نﺎﯾﺮﺟ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ زا رود .
ﺎﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
تﺪﻣ ياﺮﺑ ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا 4
ﻼﺣ ﺎﺑ و ﺖﻋﺎﺳ ل
ﺲﻧﺎﺳا ناﺰﮕﻫ لﺎﻣﺮﻧ فﺮﻇ رد هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣز ﺎﺗ و ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
يﺎﻣد و ﻪﺘﺴﺑﺮﺳ 4
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ
.
2 - 4 - هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﮏﻟﻮﭘ
زا ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ يزﺎﮔ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ )
ﺎﮑﯾﺮﻣآ ،نﺎﮕﯿﻨﯿﻓﻮﻣﺮﺗ (
ﻒﯿﻃ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ
ﯽﻣﺮﺟ رﺎﮕﻧ )
GC-Mass (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
نﻮﺘﺳ هﺎﮕﺘﺳد ﻦﯾا رد
ﺑ ﻪﻨﯿﺋﻮﻣ ﻪ ﯽﻠﺧاد ﺮﻄﻗ ﻪﺑ ﻪﺘﺧاﺪﮔ يﺎﮑﯿﻠﯿﺳ ﺲﻨﺟ زا ﻪﺘﻓر رﺎﮐ
25 /0 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻃ و ﺮﺘﻣ 30
ﯽﺘﻧﺎﺳ دﻮﺑ ﺮﺘﻣ . نﻮﺘﺳ ﯽﺗراﺮﺣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﻪﯿﻟوا يﺎﻣد ﻞﻣﺎﺷ 100
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻣد ،داﺮﮔ
280
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻋﺮﺳ و داﺮﮔ
20 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
ﺮﻫ رد ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻪﻘﯿﻗد .
ﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ و ﻖﯾرﺰﺗ ﻪﻈﻔﺤﻣ يﺎﻣد
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﯾﻻ 260
و 250 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد دﻮﺑ داﺮﮔ
. زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ مﻮﯿﻠﻫ زﺎﮔ ﻖﯾرﺰﺗ ﻢﺠﺣ و ﻪﻘﯿﻗد رد ﺮﺘﯿﻟ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻣﺎﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟ .
ﯽﻧﻮﯾ ﻪﻠﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ
نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧﻮﯾ يژﺮﻧا ياراد ﺞﻨﺳ ﻒﯿﻃ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ 80
1. 1,1-Diphenyl-2-picryl-hydrazyl
دﻮﺑ ﺖﻟو نوﺮﺘﮑﻟا .
يرادزﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯿﭘ ﺮﻫ 2
) ﺐﯿﮐﺮﺗ ( ﺎﺑ
يرادزﺎﺑ نﺎﻣز ﻦﺑﺮﮐورﺪﯿﻫ 3
لﺎﻣﺮﻧ يﺎﻫ )
40 -C 8 (C ﻖﯾرﺰﺗ
،ﯽﯾﻮﮐﺎﻣ ﻪﻧﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﻖﯾرﺰﺗ ﺎﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﻂﯾاﺮﺷ رد هﺪﺷ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .
سﺎﺳا ﺮﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﻤﻫ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
ﻒﯿﻃ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نآ يرادزﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ و MS
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
رد ﻪﮐ يﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ
) ﺪﻨﻧﺎﻣ
NIST4 ، Wiley ﻒﯿﻃ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻣﺮﺟ يﺎﻫ (
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺪﻧﺪﺷ 12] .[
2 - 5 - هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا زا ﻞﺒﻗ زا ﺲﻧﺎﺳا اﺪﺘﺑا ﺖﺷﻮﮔ يﺎﻫ
ﯽﮕﻧﺮﺳ ﺮﺳ ﺮﺘﻠﯿﻓ 22
/0 ﻞﯾﺮﺘﺳا ﺎﺗ ﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ نوﺮﮑﯿﻣ
ددﺮﮔ . د يوزاﺮﺗ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا راﺪﻘﻣ ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾ
20 ﺖﺷﻮﮔ مﺮﮔ
ﮏﯿﺘﺳﻼﭘ رد ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هﺪﺷ خﺮﭼ راﺮﻗ ﻞﯾﺮﺘﺳا ﯽﻨﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ يﺎﻫ
ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ،ﺪﺷ هداد 25
/0 ، 125 /1 و 2 زا ﺪﺻرد ﺲﻧﺎﺳا
ﺮﻫ ياﺮﺑ ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻪﺴﯿﮐ ﻪﺑ يوﺎﺣ ﮏﭘ ﭗﯾز يﺎﻫ
هﺎﮕﺘﺳد رد و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﺑ ﺮﮐﺎﻣﻮﺘﺳا
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﺑﻮﺧ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا ﺎﻫ تﺪﻣ ﻪﺑ 11 رد زور
يﺎﻣد 4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ
و زا يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﺪﺷ
يﺎﻣد رد هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ه 4
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
نﺎﻣز رد داﺮﮔ يﺎﻫ
ﮏﯾ ، 6 و 11 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا زور .
2 - 6 - رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ لﺎﮑﯾدار
يﺎﻫ
دازآ (DPPH)
2 و 2 - يد ﻞﯿﻨﻓ 1 - ﻦﯾزارﺪﯿﻫ ﻞﯾﺮﮑﯿﭘ )
(DPPH ﮑﯾدار ، ﯽﻟﺎ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ بﺬﺟ ياراد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺳود ﯽﺑﺮﭼ 517 ﺖﺳا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
نﻮﻣزآ رد لﺎﮑﯾدار ،DPPH
يﺎﻫ DPPH
ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ ناﺪﯿﺴﮐا ﻪﻧﻮﮔ ﺮﮕﯾد ﺎﯾ ﺎﻫ ﯽﻣ ﺶﻨﮐاو ﯽﻟﺎﮑﯾدار يﺎﻫ
ﺪﻨﻫد
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ نآ راﺪﻘﻣ و ﺪﺑﺎﯾ
. جﻮﻣ لﻮﻃ رد بﺬﺟ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
517 - 515 ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺪﺑﺎﯾ
. لﻮﮑﻟﻮﻣ ﺶﻫﺎﮐ يﺎﻫ
هوﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ DPPH ﺖﺒﺴﻧ سﺮﺘﺳد رد ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
دراد ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ .
هوﺮﮔ ﻪﺑ نژورﺪﯿﻫ نداد ﺎﺑ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار يﺎﻫ نآ DPPH درز ﻪﺑ هﺮﯿﺗ ﺶﻔﻨﺑ ﮓﻧر زا ار ﺎﻫ
2. Retention Index 3. Retention Time
4. National Institute of Standards and Technology
ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻦﺷور ﺪﻨﻨﮐ
. جﻮﻣ لﻮﻃ رد بﺬﺟ 517
ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
راﺪﻘﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﯽﻗﺎﺑ DPPH
ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ .
ﻪﺑ شور ﻦﯾا رد 1
ﯽﻠﯿﻣ ر زا ﺮﺘﯿﻟ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﻏو 1
ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ
1/
0 ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ ﻪﺑ ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا DPPH
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ ﯽﺑﻮﺧ 15
رد ﮏﯾرﺎﺗ نﺎﮑﻣ رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﺷ هداد راﺮﻗ قﺎﺗا يﺎﻣد .
هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ طﻮﻠﺨﻣ بﺬﺟ ﺲﭙﺳ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا 517
زا و ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺋاﺮﻗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﻪﻄﺑار 1 اﻮﺗ ، لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﺗ دازآ يﺎﻫ
ﻪﺑ DPPH ﺪﻣآ ﺖﺳد
13] .[
ﻪﻄﺑار ) 1 (
ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد و ﻪﻧﻮﻤﻧ يرﻮﻧ بﺬﺟ AS
يرﻮﻧ بﺪﺟ AC
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ .
2 - 7 - ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ ﺎﯿﺣا ترﺪﻗ )
RP
1(
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ،شور ﻦﯾا رد ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ نﺪﺷ ﺎﯿﺣا سﺎﺳا زا ﯽﮕﻧر ﻒﯿﻃ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺪﯿﻧﺎﯿﺳ ﮏﯾﺮﻓ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ،ﯽﺑآ ﺎﯾ ﺰﺒﺳ ﻪﺑ درز .
مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ
ﺶﯾﺎﻣزآ 03 /0 ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ 5/
2 ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻔﺴﻓ ﺮﻓﺎﺑ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺎﺑ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑpH 6/
6 و 5/
2 ﺪﯿﻧﺎﯿﺳ ﮏﯾﺮﻓ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 1
تﺪﻣ ﻪﺑ و هﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﺻرد 50
يرﺎﻤﻨﺑ رد ﻪﻘﯿﻗد 20
ﻪﺟرد
دﺮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﯾ
. ﺲﭙﺳ 5/
2 وﺮﻠﮐ يﺮﺗ لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺘﺳا )
10 ﺪﺻرد ( ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ يﺎﻣد رد و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻫ
رود ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ 1350×g
تﺪﻣ ﻪﺑ 50 ﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﻧﺪﺷ ژﻮ
.
نآ زا ﺲﭘ 5/
2 ﻪﻟﻮﻟ ﯽﯾور ﻊﯾﺎﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ
5/
2 بآ ﯽﻠﯿﻣ
و ﺮﻄﻘﻣ 2/
0 ﺪﯾاﺮﻠﮐ ﮏﯾﺮﻓ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 1/
0 هﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﺻرد
رد و جﻮﻣ لﻮﻃ 700
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ،ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻧﺎﺸﻧ يرﻮﻧ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ 14] . [
2 - 8 - هزاﺪﻧا ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ يﺮﯿﮔ
ﺎﺑ و هﺪﯾدﺮﮔ نزو نﻮﮑﻟﺎﻓ ﻪﻟﻮﻟ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ ﮏﯾ 5
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
1. Reducing power
تﺎﻔﺴﻓ ﺮﻓﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ 1/
1 ﺎﺑ و ﺦﯾ مﺎﻤﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد
ﺎﺑ رﻮﺗاﺰﯿﻧژﻮﻤﻫ 13500
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد رد رود 10
ﻪﯿﻧﺎﺛ
تﺪﻣ ﻪﺑ و هﺪﺷ نژﻮﻤﻫ 1
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ لﺎﭽﺨﯾ رد ﺖﻋﺎﺳ .
رود ﺎﺑ ﻪﺟرد رﺎﻬﭼ يﺎﻣد رد ﺲﭙﺳ 3500 ×g
تﺪﻣ ﻪﺑ 30 ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ .
ﻪﻟﻮﻟ ﯽﯾور ﻊﯾﺎﻣ نآ زا ﺲﭘ ﻦﻤﺗاو ﺮﺘﻠﯿﻓ زا ،ﺎﻫ
45 رد ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻊﯾﺎﻣ يرﻮﻧ بﺬﺟ و هﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ جﻮﻣ لﻮﻃ
525 ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ
ﯽﻣ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ لدﺎﻌﻣ يرﻮﻧ ﺪﺷﺎﺑ
15] .[
2 - 9 - ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
ﺑ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮ )
AOCS CD 8-53, 1993 (
ﻪﺑ
جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺷﻮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﯽﺑﺮﭼ هرﺎﺼﻋ اﺪﺘﺑا ،ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ راﺪﻘﻣ ،مﺮﻓوﺮﻠﮐ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ لﻮﻧﺎﺘ
7 ﻪﺑ 3 ﻪﻓﺎﺿا
ﺪﺷ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻼﻣﺎﮐ و .
ﺲﭙﺳ 8/
9 ار قﻮﻓ لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
،هدﺮﮐ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ 50
تﺎﻧﺎﯿﺳﻮﯿﺗ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
مﻮﯿﻧﻮﻣآ ) 30 ﯽﻧزو ﺪﺻرد /
ﯽﻤﺠﺣ ( و 50 لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ ود ﻦﻫآ ﺪﯾﺮﻠﮐ .
لﻮﻠﺤﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ
ﺮﻇ ود مﻮﯿﻧﻮﻣآ ﺪﯾﺮﻠﮐ اﺪﺘﺑا ﯽﺘﯿﻓ
4/
0 نوﺪﺑ ﻢﯾرﺎﺑ ﺪﯾﺮﻠﮐ مﺮﮔ
رد بآ 50 راﺪﻘﻣ و هﺪﺷ ﻞﺣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 5/
0 تﺎﻔﻟﻮﺳ مﺮﮔ
ﻦﻫآ 7 ﺪﺷ هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑ ﻪﺑآ .
ﺲﭙﺳ 2 ﺪﯿﺳا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﮏﯾرﻮﻔﻟﻮﺳ 10
تﺪﺷ ﻪﺑ و هدوﺰﻓا قﻮﻓ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ ار لﺎﻣﺮﻧ
ﺖﺳﺪﺑ ﻢﯾرﺎﺑ تﺎﻔﻟﻮﺳ ﮓﻧر ﺪﯿﻔﺳ بﻮﺳر ﺎﺗ ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﺑ ﺬﻏﺎﮐ ﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﺪﯾآ هﺪﺷ فﺎﺻ ﻦﻤﺗاو ﮏﯾ هﺮﻤﻧ ﯽﻓﺎﺻ
ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ ود ﻦﻫآ ﺪﯾﺮﻠﮐ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ و ﯽﻣ ﮓﻧر فﺎﻔﺷ ﺪﺷﺎﺑ
. تﺪﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ 5
يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد
جﻮﻣ لﻮﻃ رد نآ بﺬﺟ و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ رﻮﻧ نوﺪﺑ ﻂﯿﺤﻣ 500
سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺖﻈ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻦﻫآ ﺪﯾﺮﻠﮐ
3 ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ 16]
.[
2 - 10 - يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا pH
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ
رد ﺖﺷﻮﮔ مﺮﮔ هدpH 80
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ
يﺮﻄﺑ ﻞﺧاد رد ﺮﻄﻘﻣ بآ يﺎﻫ
150 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ و ﻪﺘﺨﯾر يﺮﺘﯿﻟ
ﺎﺑ رﻮﺗاﺰﯿﻧژﻮﻤﻫ هﺎﮕﺘﺳد 13500
ﻪﻘﯿﻗد رد رود تﺪﻣ ﻪﺑ
30 ﻪﯿﻧﺎﺛ
هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ نژﻮﻤﻫ ،ﺮﺘﻣpH
يﺎﻣد رد ﺖﺷﻮﮔpH
هزاﺪﻧا قﺎﺗا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ 17]
.[
2 - 11 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ
شور ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻮﺘﯾا و ﺲﻧواد
) 1997 (
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ 10
ﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ
90 ﻞﯾﺮﺘﺳا ﻪﺴﯿﮐ ﻪﺑﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ هﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺮﯾﺎﻓ ﯽﺴﻟﺎﭘ
ﺮﯾﺎﻓ ﯽﺴﻟﺎﭘ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ و )
ﯿﺳ ﺲﯿﻠﮕﻧا ،دراﻮ (
ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﺖﻗر ﺎﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ هﺪﻣآرد نژﻮﻤﻫ
5
10-
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ
ﻖﯿﻗر ﺪﻧﺪﺷ . 1 هﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺖﯿﻠﭘ رد ﺖﻗر ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
و 15 ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ )PCA
رﺎﮔآ ﺖﻧﺎﮐ ﺖﯿﻠﭘ (
ﻪﺑ
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﮕﻤﻫ ﻊﯾزﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﯿﻠﭘ ﺮﻫ و هﺪﺷ هدوﺰﻓا نآ ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ ﺖﻗد .
مزﻻ ياﺮﺑ ﻂﯿﺤﻣ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ
يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ يﺎﻫ
يزاﻮﻫ ﺖﺳودﺎﻣﺮﺳ يﺎﻣد رد
7 ﻪﺟرد
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا 18]
. [
2 - 12 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﺶﯾﺎﻣزآ حﺮﻃ
شور حﺮﻃ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﺶﺧﺮﭼ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ ﺮﯾﺬﭘ ﺖﺑﺎﺛ يﺎﻫ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ )
X1
( يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و )
X2
( ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ
رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ لﺎﮑﯾدار
دازآ يﺎﻫ (DPPH) ،
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ
،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ ،ﻦﻫآ و pH
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ
ﻪﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ،ﺮﯿﻐﺘﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﻮﻨﻋ .
ﮏﻤﮐ ﻪﺑ
ﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و مود ﻪﺟرد نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﺐﯾاﺮﺿ ﻪﯿﻠﮐ حﺮﻃ ﻦﯾا ﻞﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ دروآﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ .
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ
ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻦﺘﻓﺎﯾ و ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ
ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﻦﯾا زا دﻮﺑ
ﺢﻄﺳ يرﺎﻣآ حﺮﻃ ور
ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﺦﺳﺎﭘ .
ﮏﯾ ،ﺦﺳﺎﭘ حﻮﻄﺳ رﺎﺘﻓر ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ
ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻨﭼ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑ مود ﻪﺟرد يا
شزاﺮﺑ ﻞﻘﺘﺴ
ﺪﺷ هداد . ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﺖﺤﺻ و ﺖﯿﻔﯿﮐ
ﺑ ﺮﺘﻣرﺎﭘ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ شزاﺮ مﺪﻋ ،لﺪﻣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ يﺎﻫ
يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ و دﻮﺷ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ و ،شزاﺮﺑ راﺰﻓا مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ Design Expert
ﻪﺨﺴﻧ 6.0.2 ترﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ .
3 - ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﺤﺑ و
3 - 1 - ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﮏﻟﻮﭘ
زا ﮏـﻟﻮﭘ هﺎـﯿﮔ زا ﺲﻧﺎـﺳا جاﺮﺨﺘـﺳا ﺖـﻬﺟ ﯽـﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ .
زا ﻪـﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺮﻫ 100 هﺎﯿﮔ ﮏﺸﺧ نزو مﺮﮔ 89
/2 ﯽﻠﯿﻣ ﺺﻟﺎﺧ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺘﯿﻟ
ﯽﻣ لﺎﺼﺤﺘﺳا ددﺮﮔ
. ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺲﻧﺎـﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺞﻨﺳ ﻒﯿﻃ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ يزﺎﮔ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ شور ﺖﻓ
ﯽﺒﯾﺮﻘﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ 17
ﮏـﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا رد ار ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ
داد نﺎﺸﻧ ) لوﺪﺟ 1 .(
ﻪﺘﻓﺎﯾ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺑ يﺎﻫ
ﻪ ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
، هﺪـﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ هدﺎﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﭘﺮﺗ ﯽﺋﻮﮐﺰﺳ
ﮏـــﻟﻮﭘ هﺎـــﯿﮔ ﺲﻧﺎــﺳا )
35 / 24 ﺪـــﺻرد ( دﻮـــﺑ . ﻦﯿـــﻨﭽﻤﻫ
ﻦﺑﺮﮐورﺪﯿﻫ ﺲﻧﺎـﺳا هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ هدﺎﻣ ﻦﯿﻣود ﻦﭘﺮﺗ يد يﺎﻫ
ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ )
19 / 21 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ . هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﻞﯿﮑﺸـﺗ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸـﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﮏﻟﻮﭘ ﻦﭘﺮﺗ ﯽﺋﻮﮐﺰﺳ نآ هﺪﻨﻫد )
35 / 24 ﺪﺻرد ( ﻦﺑﺮﮐورﺪﯿﻫ و يﺎـﻫ
ﻦﭘﺮﺗ يد ) 19 / 21 ﺪﺻرد ( ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﮐ يا
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻔﺤﺼﻣ )
1388 ( ﮏـﻟﻮﭘ هﺎـﯿﮔ ﺲﻧﺎـﺳا يور ﺮـﺑ
ﺎﺠﻧا ،ﺖﻓﺮﮔ م 9 زا هﺎـﯿﮔ ﻞﮔ نوﺪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺰﯿﻟﺎﻧآ رد و ﺐﯿﮐﺮﺗ
38 ،ﺐﯿﮐﺮﺗ 37 ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ 19]
. [
Table 1Chemical compounds of Stachys schtschegleevii essence
Percentage
Chemical composition
Number
24.35 Sesquiterpene
1
21.19 Dieterpene
hydrocarbons 2
16.73 D-Germacrene
3
12.32 Beta-karyofylene
4
6.22 Alpha-Homolen
5
4.55 Alpha-Stoxy Lemol
6
3.81 Abiataterin
7
2.13 Methoxy acetophenone
8
2.09 Alpha-Pinen
9
1.89 Bicyclogramacrine
10
1.54 Beta-Philandren
11
1.23 Bicycloalmen
12
0.97 Spatolnol
13
0.66 Alpha Copaine
14
0.15 Beta-pinene
15
0.09 Colestan -3, 2
methylene 16
0.08 N-hexadenoic acid
17
ﻞﮔ ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻤﻋ ﺪﺻرد ﻞﻣﺎﺷ هﺎﯿﮔ راد
: ﻞﯿﻨﯿﺘﻧاﺰﯾﺮﮐ ﺲﯿﺳ
تﺎﺘﺳا 06 / 36 ﻦﻠﯿﻓﻮﯾرﺎﮐﺎﺘﺑ ،ﺪﺻرد 27
/ 10 لا ،ﺪﺻرد - لﻮﻟﺎﻨﯿﻟ
65 /7 هﺎﯿﮔ ﻞﮔ نوﺪﺑ ﺲﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هﺪﻤﻋ ﺪﺻرد و ﺪﺻرد
زا دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ :
لا - لﻮﻟﺎﻨﯿﻟ 61 / 21 تﺎﺘﺳا ﻞﯿﻟﺎﻨﯿﻟ ،ﺪﺻرد
48 / 13 لوﺮﮐاورﺎﮐ ،ﺪﺻرد 05
/ 11 ﺲﯿﺳ ،ﺪﺻرد ﻞﯿﻨﯿﺘﻧاﺰﯾﺮﮐ _
ا تﺎﺘﺳ 43 / 12 ﺪﺻرد رﻮﭘ ﯽﻗدﺎﺻ و ﯽﻠﺠﺗ . )
2010 ( رد
عﻮﻤﺠﻣ 41 لدﺎﻌﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ 5/
98 ﺲﻧﺎﺳا ﻞﮐ ﺪﺻرد
و ﯽﺸﯾور ﻪﻠﺣﺮﻣ رد 46
لدﺎﻌﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ 54
/ 98 ﻞﮐ ﺪﺻرد
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ار هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا 20]
.[ هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد و يرﺎﺼﻧا يرورﻮﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2004 ( ﯽﻣ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﺻرد ناﺰﯿﻣ ﯽﻟو ،ﺪﻨﮐ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ 21]
.[
3 - 2 - ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ دازآ يﺎﻫ
) ( DPPH
رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺳرﺮﺑ لﺎﮑﯾدار
دازآ يﺎﻫ نﺎﺸﻧ DPPH
ﺮـﺑ ار يراﺬﮔﺮﺛا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ داد ﻮﺗ ناﺰـﯿﻣ رﺎــﻬﻣ ﯽﯾﺎــﻧا لﺎــﮑﯾدار
دازآ يﺎــﻫ و ﺖــﺷاد DPPH
ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﯽـﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪـﺑ دﻮـﺑ ﺖﺒﺜﻣ عﻮﻧ زا نآ يراﺬﮔﺮﺛا رﺎـﻬﻣ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ،ﺲﻧﺎـﺳا ﺖﻈﻠﻏ لﺎـﮑﯾدار
دازآ يﺎـﻫ DPPH
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ ﺎﻫ ﺖﺷاد يراد
. يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا
ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺮﺛا ﺰﯿﻧ
ﺖـﺷاد ﺖﯿﺻﻮﺼـﺧ ﻦﯾا يور يا )
ﻞﮑـﺷ 1 .(
زا
لوﺪﺟ ﯽﻓﺮﻃ 2
ﻧ هداد شزاﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸ
زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ لﺎﮑﯾدار
دازآ يﺎﻫ ﻪـﻠﻤﺟ ﺪـﻨﭼ لﺪﻣ DPPH
يا
لﺪﻣ ﻦﯾا يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد لﺪﻣ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ مود ﻪﺟرد هداد ﺰﯿﻟﺎﻧآ ياﺮﺑ لﺪﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻟدﺎﻌﻣ و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺎﻫ
رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ لﺎﮑﯾدار
دازآ يﺎـﻫ لوﺪـﺟ رد DPPH
4 هدروآ
هﺪﺷ ﺖﺳا . لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ 3
ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻄﺧ تاﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
رﺎـﻬﻣ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ناﺰـﯿﻣ ﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا لﺎﮑﯾدار دازآ يﺎﻫ ﺢﻄﺳ رد DPPH
01 /0 ﯽﻨﻌﻣ ﯽﻣ راد ﺪـﺷﺎﺑ . ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ مود ﻪﺟرد ﺮﺘﻣارﺎﭘ تاﺮﺛا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺢﻄﺳرد ﺰﯿﻧ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ 01
/0 ناﺰـﯿﻣ ﺮﺑ
ﺗ لﺎـﮑﯾدار رﺎـﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮ دازآ يﺎـﻫ
ﯽـﻨﻌﻣ DPPH ﺪـﻧدﻮﺑ راد .
هزاﺪﻧا لﺎـﮑﯾدار رﺎـﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ دازآ يﺎـﻫ
،DPPH
ﻪﺑ ﻪﺑ هدﺎﺳ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و ﺮﺒﺘﻌﻣ نﻮﻣزآ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
درﻮﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﯽـﻣ راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘﺳا
دﺮـﯿﮔ . ﯽـﻣ ،نﻮـﻣزآ ﻦـﯾا رد
ناﻮـﺗ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ
ﯽﺘﻧآ هﺎﺗﻮﮐ نﺎﻣز تﺪﻣ ﯽﻃ رد ار ﻪﻧﻮﻤﻧ يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
دادراﺮــﻗ ﯽﺑﺎــﯾزرا درﻮــﻣ .
هوﻼــﻋ يﻻﺎــﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴــﺣ ،ﻦــﯾا ﺮــﺑ
لﺎﮑﯾدار يﺎﻫ ﯽﻟﺎـﮑﯾدار ﺪـﺿ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿـﯿﻌﺗ نﺎﮑﻣا DPPH
ﺖـﻈﻠﻏ ﯽـﺘﻧآ تﺎــﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﯾﺎـﭘ يﺎــﻫ ﻢﻫاﺮــﻓ ﺰـﯿﻧ ار ﯽﻧاﺪﯿﺴــﮐا
ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ 22] . [ يﻮﺒﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2011 ( ﺷاد نﺎﯿﺑ ، ﺎـﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘ
ﻪـﺑ نآ ﯽﮔﺪﻧﺮﯿﮔ لﺎﮑﯾدار ﺪﺻرد ناﺰﯿﻣ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا هوﺮﮔ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ
ﻂﯿـﺤﻣ رد دﻮـﺟﻮﻣ ﻞﯿﺴـﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار ﻪﺑ نژورﺪﯿﻫ اﺪﻫا لﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺶﻨﮐاو
ﻪـﺑ و دازآ يﺎـﻫ
لﺎﮑﯾدار ترﺪﻗ نآ لﺎﺒﻧد
ﯽـﻣ ﻻﺎـﺑ ار هرﺎﺼـﻋ ﯽﮔﺪـﻧﺮﯿﮔ
،دﺮـﺑ
ﺖﯿــﺻﺎﺧ ﻦــﯾا ندﻮــﺑ ﻻﺎــﺑ ﺖــﻠﻋ ﺎــﻬﻧآ و ﺖــﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰــﻓا رد
هرﺎﺼــﻋ و ﯽﻟﻮــﻨﻓ تﺎــﺒﯿﮐﺮﺗ يﻻﺎــﺑ ناﺰــﯿﻣ ،ار ﯽﻫﺎــﯿﮔ يﺎــﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد يﺪﯿﺋﻮﻧووﻼﻓ 23]
.[
Fig 1 Effects of Stachys schtschegleevii essence concentration and storage time inhibition of free
radicals scavenging DPPH
Table 2 Model selection for parameter measurement
colony-forming PH unit
Peroxide number Met myoglobin
RP DPPH
Pb>F Sum of
squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Models
95118 463.93
7.37
0.45 91.29
1 Mean
0.0301 192400 0.004 .07
1 0.001 0.31
0.0001
<
0.10 0.004
0.32
< 0.0001 1323
Linear
0.04 70756 0.10 0.0019 0.15
0.004 0.09
0.001 0.62
0.002 0.067
6561 2FI
0.02 76876 0.44 0.084
0.29 0.005
0.67 0.0004
0.035 0.05
0.0001
<
116.69 Quadratic
0.009 34520 0.14 0.17
0.84 0.008
0.06 0.0002
0.87 0.0002
0.008 16.69
Cubic
6531 0.14
0.013 0.001
0.003 2.76
Residue
477100 465.54
7.73 0.56
91.70 11712
Total
Table 3 Analysis of variance of measured properties
colony-forming pH unit
Peroxide number
Met myoglobin RP
DPPH
Pb>F Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Pb>F
Sum of squares Source
0.003 340000 0.004 1.07
< 0.0001 0.35
1.00 0.009
0.38
< 0.0001 1506
Model
0.002 53770 0.74 0.007
0.0004 0.06
< 0.0001 1.00
< 0.0001 0.28
< 0.0001 1199
X1
0.002 138600 0.0001 1.06
< 0.0001 0.24
< 0.0001 0.0004
0.019 0.04
0.0003 124..49
X2
0.20 11731 - -
- -
0.41 -
0.02 0.04
0.0004 108.55
X12
0.04 37919 - -
- -
- -
0.69 0.008
0.45 77.1
X22
0.02 70756 - -
0.01 0.04
- -
0.48 0.002
0.501 65.61
X1 X2
- 41952 - 0.55
- 0.02
- 0.005
- 0.03
- 19.45
Residual
0.001 41949 0.02 0.54
0.31 0.01
0.03 0.005
0.97 0.002
0.002 19.27 Lack of
Fit
- 2.80 - 0.01
- 0.006
- 0.003
- 0.03
- Pure 0.18
Error
- 382000 - 1.61
- 0.37
- 0.11
- 0.41
- 1525.59 Cor
Total
3 - 3 - ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ ترﺪﻗ
ﻦﻫآ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا
نﺎﻤﻫ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻃ 3
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻂﻘﻓ ،ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﺳا ناﺰﯿﻣ مود ﻪﺟرد ﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﯽﻄﺧ لﺪﻣ رد يراد
ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻨﭼ مود ﻪﺟرد يا
) لوﺪﺟ 2 ( ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ، ترﺪﻗ
ﻦﻫآ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ﯽﻄﺧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﺪﻨﺘﺷاد
اﺰﯿﻣ ﺲﻧﺎﺳا ن ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ار ﺮﺛا ﻦﻫآ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ
ﺖﺷاد ) لوﺪﺟ 4 .(
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ
زا 25 /0 ﻪﺑ 2 ﺪﺻرد و
نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ناﺰﯿﻣ يراﺪﻬﮕﻧ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا .
ﻢﯾﺰﻧآ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻞﻨﻓ يﺎﻫ
هوﺮﮔ ،ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يور ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺎﺑ زاﺪﯿﺴﮐا دﺎﺠﯾا ﯽﻧﻮﻨﯿﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . هوﺮﮔ ﻦﯾا ﻪﺑ ردﺎﻗ و ﻪﺘﺷاد ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺎﻫ
هوﺮﮔ ﺎﺑ نﺪﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻞﯾرﺪﯿﻔﻟﻮﺳ ،ﯽﻨﯿﻣآ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ .
نﻮﯾ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و هﺪﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺲﻣ و ﻦﻫآ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺪﻨﻨﮐ دﺎﺠﯾا يﺪﯾﺪﺟ ﯽﮕﻧر .
ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﺿ ناﻮﻨﻋ
هﺪﻨﺴﮐا هداد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺎﯿﺣا ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺎﻬﻧآ اﺮﯾز ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺰﻠﻓ نﻮﯾ هﺪﺷ ﺪﯿﺴﮐا مﺮﻓ يراﺪﯾﺎﭘ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻧﻮﺷ
24] . [
نﻮﯾ ﻘﻧ ﮏﯾ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ ود ﻪﻄﺳاو يﺰﻠﻓ يﺎﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﯽﻤﻬﻣ ﺶ
آﺮﻓ روﺰﯿﻟﺎﺗﺎﮐ ﺎﺑ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يﺎﻫﺪﻨﯾ
ﯽﻣ يز ﻦﯿﻤﻫ و ﺪﻨﻨﮐ ﺎﻬﻧآ رﻮﻃ
لﺎﮑﯾدار ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺶﻨﮐاو و ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﻪﯾﺰﺠﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ نژورﺪﯿﻫ ﺪﻧﻮﺷ
25] . [
Fig 2 Effects of Stachys schtschegleevii essence concentration and storage time on ferric-reducing
power
3 - 4 - يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺑ
ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ
لوﺪﺟ 2 يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﯿﺴﻔﺗ ياﺮﺑ لﺪﻣ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
دﻮﺑ ﯽﻄﺧ لﺪﻣ ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻄﺧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻂﻘﻓ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ﺖﺷاد راد
. ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 3
اﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ناﺰﯿﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾ
ﺖﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻟو ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ .
رد
لوﺪﺟ 4 ) لﺪﻣ 3 ( ﺖﻣ ناﺰﯿﻣ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﯽﯾﺎﻬﻧ لﺪﻣ ،
ﯽﻄﺧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ يراﺬﮔﺮﺛا زا ﯽﮐﺎﺣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﻮﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ د.
لﺎﮑﯾدار ﺶﻫﺎﮐ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
ﺖﻣ مﺮﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ دازآ ﯽﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ
-
دﻮﺷ . ﻞﮑﺷ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ،هزﺎﺗ ﺖﺷﻮﮔ رد
ﯽﺴﮐﻮﺋد ﯽﺴﮐا ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ﺖﻣ و ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ
دﻮﺟو ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ
دراد . ﺲﻧﺎﺳا رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻣ ﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار ﺪﻨﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
ﮔ رد دﻮﺟﻮﻣ دازآ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﺜﻨﺧ ار ﺖﺷﻮ
26] .[
Fig 3 Effects of Stachys schtschegleevii essence concentration and storage time on metmyoglobin
rate in meat
Table 4 Predictive models of dependent variables
Number Dependent variable Equation R2 R2-adj CV
1 DPPH y= +30.52 + 14.14 X1+4.55 X2 – 6.27 X12
+0.80 X22
+4.05X1X2 0.99 0.97 5.95 2 RF y= +2.71 + 0.22 X1+0.083 X2 – 0.12 X12
–0.017 X22
+0.025X1X2
0.93 0.87 2.53
3 Met myoglobin y= +0.19 – 0.13X1+0.008X2 0.95 0.94 12.81
4 Peroxide number y= +0.75 – 0.10X1+0.20X2– 0.1X1X2 0.95 0.93 6.15
5 pH y= +5.97 – 0.033X1+0.42X2 0.66 0.59 3.91
6 Microbial load y= +1.38 – 94.67 X1+152.00 X2 +65.17 X12
+117.17 X22
–133.00X1X2 0.89 0.81 90.50
3 - 5 - ﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ
تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﯿﺑ يرﺎﻣآ
ﺮﮔ
ﯽﻨﻌﻣ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ تاﺮﺛا ندﻮﺑ راد ﻪﺑ
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺰﺟ
مود ﻪﺟرد ﺮﺑ
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ دﻮﺑ
) لوﺪﺟ 3 ( . ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺚﻋﺎﺑ
ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ،ﺪﺷ ﺎﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺖﻓﺎﯾ ) ﻞﮑﺷ 4 (.
رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ لوﺪﺟ ﻪﮐ 3
ﻪﺟرد تاﺮﺛا داد نﺎﺸﻧ ﺮﺑ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ مود
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ لﺪﻣ زا ﺖﻬﺟ 4
،دﻮﺑ هﺪﺷ هدروآ
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ فﺬﺣ .
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ لﻮﺼﺤﻣ
ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
بﺮﭼ ﺖﺳا و ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻠﮐ ﺮﻫ رﺪﻗ ﻪﮐ ﻪﺟرد ﻦﻏور عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ﺎﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻏور و ﺎﯾ هدﺎﻣ بﺮﭼ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮔدﺎﻣآ ياﺮﺑ
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا دراد
. ﯽﺘﻗو ﻪﮐ ناﺰﯿﻣ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺪﺣ ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻌﻣ ﺪﺳﺮﺑ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ و
راﺮﻓ داﻮﻣ يﺪﯿﺋﺪﻟآ و ﯽﻧﻮﺘﮐ
دﺎﺠﯾا هﺪﺷ ﻪﮐ رد دﺎﺠﯾا ﻮﺑ و عﻮﺒﻄﻣﺎﻧ ﻢﻌﻃ داﻮﻣ
بﺮﭼ ﺮﺛﺆﻣ
ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ 27] . [ ار ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐاﺪﺿ ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ اﻮﺗ هﺎﮕﯾﺎﺟ داﺪﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ن ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ياﺮﺑ ﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار ﺎﺑ ﺶﻨﮐاو داد ﺖﺒﺴﻧ دازآ يﺎﻫ
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا
ﻞﯿﻋﺎﻤﺳا رﻮﭘ يﺪﻬﻣ و يرﺎﻨﮐ هداز )
2012 ( ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫ
) 400 و 800 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ (
و يﻮﯿﮐ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ
ﺖﻈﻠﻏ 100 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ هﺪﻨﯾﺎﺴﮐاﺪﺿ ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ TBHQ
ﯽﻃ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ رد ار 60
يﺎﻣد رد زور 25
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﮔ
.
ﺖﻈﻠﻏ 800 ﯽﻠﯿﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺖﺴﻧاﻮﺗ هرﺎﺼﻋ ﻦﯾا ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﺎﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ TBHQ
زاﺪﻧا دﻮﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺶﺨﺑ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ د 28]
.[
Fig 4 Effects of Stachys schtschegleevii essence concentration and storage time on peroxide index
3 - 6 - ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
ﺎﻫ
ﯽﻄﺧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻂﻘﻓ ،ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻣز
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﺷاد لﺪﻣ رد يراد
) لوﺪﺟ 3 .(
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
داد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز
ﺶﯾاﺰﻓاpH ﺖﻓﺎﯾ
، ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯾا
ﻞﮑﺷ رد حﻮﺿو ﻪﺑ 5
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻨﻌﻣﺮﯿﻏ رﻮﻃ
ﺶﯾاﺰﻓا يراد ﺖﻓﺎﯾ
. ﺖﻠﻋ
ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ ار pH
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ناﻮﺗ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر داد ﺖﺒﺴﻧ ﮏﺘﯿﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ
. ﻖﯿﻘﺤﺗ رد و Qin
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2006 ( لﻮﻨﻓ ﯽﻠﭘ يوﺎﺣ نازﻮﺘﯿﮐ ﻢﻠﯿﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﯽﺘﭼ رد يﺎﭼ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ كﻮﺧ ﺖﺷﻮﮔ يﺎﻫ
رد ﯽﯾﺎﻬﻧ pH
ﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز .
رد ﺮﯿﺧﺎﺗ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
و ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ يراﺪﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷر ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد 29]
.[ Fig 5 Effects of Stachys schtschegleevii
essence concentration and storage time on pH
3 - 7 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
لوﺪﺟ 2 يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﯿﺴﻔﺗ ياﺮﺑ لﺪﻣ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻨﭼ لﺪﻣ ،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ دﻮﺑ مود ﻪﺟرد يا
.
ﺮﺘﻣارﺎﭘ ،يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﻣز و ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز مود ﻪﺟرد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
رد راد
ﺢﻄﺳ 5 ﺖﺷاد ﺪﺻرد .
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 6
هﺪﺷ هدروآ
ﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺳا ﻪ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
رﺎﺑ ناﺰﯿﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻟو ﺖﻓﺎﯾ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
لوﺪﺟ رد 4
) لﺪﻣ 6 ( لﺪﻣ ،
ﺮﺘﺸﯿﺑ يراﺬﮔﺮﺛا زا ﯽﮐﺎﺣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﯽﯾﺎﻬﻧ دﻮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﯽﻄﺧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﻐﺘﻣ .
ﯽﻠﺒﻨﺳ ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2005 ( ﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ هﺎﯿﮔ يﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ تاﺮﺛا و ﺲ
يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ،ﮏﻟﻮﭘ ﺲﯿﻣرﺪﯿﭘا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﯽﻠﮐ ﺎﯿﺷﺮﺷا ،
سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا و
ﺲﯿﻟﺎﮑﻓ دراد ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺛا ، 30]
.[ ﺖﯿﭼ نارﺎﮑﻤﻫ و زﺎﺳ
) 1385 ( ﻂﯾاﺮﺷرد ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ يﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ
ﺟزا يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﻨﭼ يور ﺮﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﻠﻤ
سﺎﻧﻮﻣودﻮﺳ
ازﻮﻨﯾژوﺮﺋآ ﯽﻠﮐ ﺎﯿﺷﺮﺷا ،
ﺰﻧژﻮﯿﭘ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا و ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ،
يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ يﻮﻗ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﯿﺻﺎﺧ ياراد ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﻪﮐ ﺰﻧژﻮﯿﭘ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا و
سﻮﺋورا ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺛا صﻮﺼﺧ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا نﺎﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ اﻮﻋ و دﺎﺴﻓ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻫ ﯾرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣ
اﺬﻏ هار زا ﻪﻠﻘﺘﻨﻣ ياﺰ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺛا ﻪﮐ ﺪﻨﻫد يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
مﺮﮔ يﺎﻫ
نآ ﺮﯿﺛﺎﺗ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ يرﺪﻗ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ .
ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﺲﻧﺎﺳا سﺎﺴﺣ ﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺗ
5] .[ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﺖﻠﻋ -
ﻨﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ رد ﯽﻧوﺮﯿﺑ هدﺮﭘ دﻮﺟو ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﯽﻔ
-
ءاﺰﺟا رﺎﺸﺘﻧا نﺪﺷ دوﺪﺤﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ ﯽﻣ يﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘﻮﭙﯿﻟ ﻪﯾﻻ ﻪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﮏﯿﺑﻮﻓورﺪﯿﻫ دﻮﺷ
5] . [
) ،نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﻤﯿﻠﺳ 2002
.(
Fig 6 Effects of Stachys schtschegleevii essence concentration and storage time on colony-forming
unit
3 - 8 - ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺖﺷﻮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻦﺘﻓﺎﯾ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺑ ،يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﻪﻨﻣاد رد ﻪﮐ ﮏﻟﻮﭘ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ 25
/0 ﺎﺗ 2 و ﺪﺻرد
ﺎﺗ ﮏﯾ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز 11
ﻢﯿﻈﻨﺗ زور ﺪﻨﯾاﺮﻓ ،دﻮﺑ هﺪﺷ
ﺖﺷﻮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﺮﮐذ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ دازآ يﺎﻫ
و DPPH ترﺪﻗ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ و ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﻞﻗاﺪﺣ و ﻦﻫآ نﻮﯾ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾ .
فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﯿﺳر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ،هﺪﺷ ﺮﮐذ رﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ
هدﺎﻔﺘﺳا د 24
/1 و ﺪﺻرد
يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز 2
ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ رﻮﮐﺬﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ،ﺪﺷﺎﺑ زور
824 /0 ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﺻﺎﺣ .
لوﺪﺟ 5 زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﺳا
ﮏﻟﻮﭘ يراﺪﻬﮕﻧ رد ﺖﺷﻮﮔ
يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ دازآ يﺎﻫ
و DPPH ﻦﻫآ نﻮﯾ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ
و ﺶﻫﺎﮐ ،pH ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﻣ ﺖﻣ ، ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ و ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻗﺎﻓ
ﮏﻟﻮﭘ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻣ
ددﺮﮔ .
Table 5 Comparison of the sample obtained from the optimal conditions with the control sample colony-forming unit
pH Peroxide number
Met myoglobin
RP DPPH
Sample type
b>
10 5.59b
0.57b 0.15b
2.65a 58.28a
Optimal
<
10a 5.89a
0.63a 0.35a
2.4b 10.12 b
Control
4 - ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ هدﺎﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﭘﺮﺗ ﯽﺋﻮﮐﺰﺳ
ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ )
35 / 24 ﺪﺻرد ( ﻮﺑ و د ﺎﺑ
رﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا لﺎﮑﯾدار
يﺎﻫ
دازآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻫآ نﻮﯾ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ و DPPH
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
ﺖﻣ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ناﺰﯿﻣ ﯽﻟو ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣرﺎﺑ و ﻦﯿﺑﻮﻠﮔ
خﺮﭼ ﺪﺷ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ه .
ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﻓﺮﻃ زا
،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ناﺰﯿﻣ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ و pH
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ .
نﺎﯾﺎﭘ رد ﯽﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ زا
ﺢﻄﺳ رد ﮏﻟﻮﭘ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا 24
/1 ﯽﻣ ﺪﺻرد ﺖﺷﻮﮔ دﺎﺴﻓ ،ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷ خﺮﭼ ﻪﺑ ار ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ه ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ رﻮﻃ
.
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Gomez-Estaca, J., Montero, P., Giménez, B. and Gómez-Guillén, M. 2009. Effect of functional edible films and high pressure processing on microbial and oxidative spoilage in cold-smoked sardine(Sardina
pilchardus). Food Chemistry. 105(2): 511- 520.
[2] Burt, S. 2004. Essentialoils: their antibacterial propertied and potential application in foods-areview. International Journal of Food Mashinicrobiology. 94 (3):
223- 253.
[3] Sakanaka, S., Tachibana, Y. and Okada, Y.
2005. Preparation and antioxidant properties of extracts of Japanese persimmon leaf tea (Kakinoha- cha). Food Chemistry. 89(4):
569-75.
[4] Lee, S.J., Umano, K., Shibamoto, T. and Lee, K.G. 2005. Identification of volatitle components in basil (Ocimum basilicum L.) and thyme leaves (Thymus vulgaris L.) and their antioxidant properties. Journal of Food Chemistry, 91: 131 - 7.
[5] Chitasaz, M., Mohammadi, H., Naseri., M.
And Kamali Nejad, M. 2006. Investigation of antibacterial effects of Stachys schtschegleevii in extracorporeal conditions.
Journal of Medical Science. 14 (67): 1- 7. (In Persian).
[6] Mushafi, M.H., Mofidi, A., Mehrabani, M.
And Mehrabani M. 2009. Investigation of components and antibacterial effects of S.
acerosa Boiss essential oil. Quarterly Journal of Medicinal Plants. 9 (1): 1-8. (In Persian).
[7] Nasrollahi, S., Ghoreishi, S.M., Ebrahimabadi, A., and Khoob, A. 2019. Gas chromatography-mass spectrometry analysis and antimicrobial, antioxidant and anti- cancer activities of essential oils and extracts of Stachys schtschegleevii plant as biological macromolecules. International Journal of Biological Macromolecules. 128(1): 718- 723.
[8] Abichandani, M., Lutfun, N., Singh, P., Chitnis, R., Nazemiyeh, H., Delazar, A. and Sarker, S. 2010. Antibacterial and free- radical-scavenging properties of Stachys schtschegleevii (Lamiaceae). Archives of Biological Sciences. 62 (4): 941-945.
[9] Bayat, A. And Shahanipour, K. 2015.
Antibacterial effect of methanolic and aqueous extracts of flake leaves on bacteria causing urinary tract infections. Journal of Qom University of Medical Sciences. 9 (10):
33-39. (In Persian).
[10] Reihani, S.F.S., Tan, T.C., Huda, N.
and Mat Easa, A. 2014. Frozen storage stability of beef patties incorporated with extracts from Ulam raja leaves (Cosmos caudatus). Journal Food Chimestry. 155: 17- 23.
[11] Fahimdezhban, Y., Motallebi, A.A., Hosseini, H., Khanipour, A.A. Soltani, M., Zaregashti, G.H. and Khodabandeh, F.
2013. Study on effect of Rosmarinus officinalis and Zataria multiflora extracts on the stability of fatty acids in frozen silver carp minced. Iranian Journal of Fisheries.
22(2): 87-98. (In Persian).
[12] Amin, G., Salehi, M.H., Zahedi, M., Khanavi, M. and Samadi, N. 2005. Essential oil composition and antimicribial activity of Oliveria decombens. Fitoterapia. 76:704- 707.
[13] Long, J., Fu, Y., Zu, Y., Li, J., Wang, W., Gu, C. and Luo, M. 2011. Ultrasound- assisted extraction of flaxseed oil using immobilized enzymes. Bioresource Technology. 102: 9991–9996.
[14] Huange, B., Jingesheng, H., Xiaoquan, B., Hong, Z., Xincheng, Y. and Youwei, W.
2011. Antioxidant activity of bovine and porcine meat treated with extracts from edible lotus (Nelumbo nucifera) rhizome knot and leaf. Meat science. 87: 46- 53.
[15] Naveena, B., Muthukumar, M., Sen, A.R., Babji, Y. and Murthy, T.R.K. 2006.
Impro
