ﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺛا ﯿ
ﮏﮑﺸﻣ نﺎﻫﺎ .
Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss هرﻮﭙﻠﮐ و
L.
Teucrium
polium ورﺮﺑ
ي ﺻﻮﺼﺧ ﯿ
ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺴﺣ ، ﯽ ﻣ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﮏ
راﺪﻬﮕﻧ ي
ﺸﻬﻣ ﯿ زروﺎﺸﮐ ﺪ
1
ي
، ﺮﺷ ﻪﺷﻮﻧا ﯾ
2
نﺎﻔ
،
*ﺳ ﯿ ﻠﻋ ﺪ ﯽ ﯾ ﺳﺎ ﯿﻨ ﯽ ﻧﺎﮐدرا
3
ﯽ
1 - اﺮﺘﮐد ي ﺼﺼﺨﺗ ﯽ ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﺎﻨﺻ و ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ، ﯿ
دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﻘ
ﻣﻼﺳا ﯽ ا ،ناﺮﻬﺗ ، ﯾ ناﺮ .
ﻫ ﻮﻀﻋ ﯿ ﻤﻠﻋ ﺖﺌ ﯽ ﺸﻧاد و ﯿ ﺎﻨﺻو مﻮﻠﻋ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﺎﻨﺻ و ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ، ﯿ
دازآ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﻘ
ﻣﻼﺳا ﯽ ا ،ناﺮﻬﺗ ، ﯾ ناﺮ .
ﻫ ﻮﻀﻋ ﯿ ﻤﻠﻋ ﺖﺌ ﯽ و ﺸﻧاد ﯿ ﺎﻨﺻو مﻮﻠﻋ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺪﺣاو ، ﯾ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺰ ﯽ
،ﯾ ا ،دﺰ ﯾ ناﺮ .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 21 / 12 / 1399
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 12 / 04 / 1400
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ
،ﮏ
ﮔﯿ ،ﮏﮑﺸﻣ هﺎ
ﮔﯿ
،هرﻮﭙﻠﮐ هﺎ
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
،
ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﻫ ﮏ .
DOI: 10.52547/fsct.18.08.21
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ :
ﺎﻫاﺬﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا هزوﺮﻣا ي
دﺮﺑرﺎﮐ ي ﺑوﺮﭘ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ و ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﻟد ﻪﺑ ﮏ ﯿ اﺰﻣ ﻞ ﯾﺎ ي ﺘﻣﻼﺳ ﯽ
ﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻬﻧآ ﺶﺨﺑ ﯿ
رﺎﻤ ي ﺴﺑ ﺎﻫ ﯿ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ رﺎ ا رد .
ﯾ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﻖ ﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯿ نﺎﻫﺎ anethifolia Ducrosia
و Teucrium polium ﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﯿ ﺐ DAEO) و
(TPEO ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ
ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺛﺄﺗ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﮏ ﯿ
تاﺮ
ﺎﻘﺑ ﺮﺑ ار ﺎﻬﻧآ ي
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ ) Lactobacillus acidophilus and Bifidobacterium
bifidum bacteria) ﻃ
ﯽ 21 ﺳرﺮﺑ زور ﯽ
و و هدﺮﮐ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺴﺣ ، ﯽ ﻣ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺎﻫ نآ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﺘﻧ . ﯾ داد نﺎﺸﻧ ﺞ اﺰﻓا ﺎﺑ
ﯾ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ و DAEO
ﺳا راﺪﻘﻣ ،TPEO ﯿ
ﺪﯾ و و ﻪﺘ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
ﺗﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﺖﺳﺎﻣ رادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ي
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ و ﺖﻓﺎ ﺳ و pH
ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﺲ ﯽ
ﺪﻨﺘﺷاد ) P<0.05 .(
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﻦ ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻃ رد ﮏ ﯽ ﺎﻫزور ي راﺪﻬﮕﻧ ي ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﯽ
ﺗ مﺎﻤﺗ رد ﯿ
ﺎﻫرﺎﻤ
ﺎﻬﻧرد ﺎﻣا ،داد نﺎﺸﻧ ﯾ
ﺮﺘﮐﺎﺑ داﺪﻌﺗ ،ﺖ ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺗ مﺎﻤﺗ رد ﮏ ﯿ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻤ ﯽ
ﺑ ﯿ زا ﺮﺘﺸ
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ .
رد ﺮﺧآ ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
ﺎﻣزآ ﻪﻤﻫ ﺞ ﯾ
ﻣ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﺸ ﯿ
ﺘﻧ ناﻮﺘ ﯿ ندوﺰﻓا ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠ
0.03
٪ ﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ DAEO
ﯾ ﺗ ﺮ ﯿ ﺮﺘﻬﺑ ،ﺎﻫرﺎﻤ ﯾ
اﺮﺑ شور ﻦ ي
ﺖﺳا فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ .
ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ا ﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:
ﻪﻠﺠﻣ ﺖ ﯾ ﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﻤﻠﻋ
ﯽ
ﺸﻫوﮋﭘ
_ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻣ ﺎﻫ ﮏ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺎﻫ ﻢﺴ ي ا هﺪﻧز ي ﻪﺑ ﺮﮔا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻓﺎﮐ راﺪﻘﻣ ﯽ ﺻﺎﺧ ،ﺪﻧﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﺘﻣﻼﺳ ﺖ ﯽ اﺮﺑ ﺶﺨﺑ ي ﻣ ﯿ نﺎﺑﺰ
ﺪﻧراد 1]
، [ ﺑﻮﺒﺤﻣ ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺖ ﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺰﻓا مواﺪﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ ﮏ ﯾ
ﺶ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ
اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ و ﺖﺳا ﯾ
ﯽ ﺑوﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﮏ
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺪﻧا هﺪﺷ ﻪﺿﺮﻋ رازﺎﺑ ﻪﺑ ﮏ 2]
.[
ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﻟﻮﺼﺤﻣ ،ﮏ ﯽ
ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺎﻫ ﻢﺴ ي ﮑﻤﮐ ﯽ
اراد و ﺖﺳا ي
ﺘﻣﻼﺳ صاﻮﺧ ﯽ
ﻣ ﺶﺨﺑ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . اﺰﻣ ﯾﺎ ي ﺑ ﯽ
رﺎﻤﺷ ي ﺎﻫ هدروآﺮﻓ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ي
ﻨﺒﻟ ﯽ ﻤﺨﺗ ﯿ هﺪﺷ ﺮ
وﺎﺣ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ دراد دﻮﺟو ﮏ 3]
. [ ا ﺎﺑ ﯾ ،لﺎﺣ ﻦ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺮﺑ ﺎﻫ ﮏ ي ﻣﺄﺗ ﯿ اﻮﻓ ﻦ ﯾ ﺘﻣﻼﺳ ﺪ ﯽ ﺎﺑ دﻮﺧ ﯾ نﺎﻣز رد ﺪ
اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد فﺮﺼﻣ ﯾ
ﯽ ﺑ ﯿ دﻮﺧ ﻪﻧﺎﺘﺳآ ﺪﺣ زا ﺶ
) log cfu g-1 6
(<
ﺎﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺎﺑ
ﺖﻤﺴﻗ زا رﻮﺒﻋ
ﺎﻫ ي ﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﯾﯿ ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ هﺪﻧز شراﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد ﻦ 4]
. [ ا ﺎﺑ ﯾ ،دﻮﺟو ﻦ
ﺧذ لﻮﻃ رد ﯿ
زﺎﺳ هﺮ ي ﺤﻣ ﺑوﺮﭘ تﻻﻮﺼ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﺎﻘﺑ ،ﮏ ي ا ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦ ي
ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﺎﻫ ﯽ
ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﯽ
ﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯿ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻞ
ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﭘ pH
ﯾﯿ ﺎﻫاﺬﻏ ﻦ ي ﻤﺨﺗ ﯿ ﺴﮐاﺮﭘ ،هﺪﺷ ﺮ ﯿ
ﺪ
ﻫﯿ ﻟﻮﺗ نژورﺪ ﯿ
ﺧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪ ﯽ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ راﺪﻘﻣ و ﺎﻫ ﻞ
ﺴﮐا ﯿ ز نﮋ ﯾ ﻣ دﺎ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ 2] و 5 .[ ﺎﻫ ﻞﻤﮑﻣ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮑ ﯽ لواﺪﺘﻣ
اﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﮐ ﻣ ر
ﯽ ﮔ ﯿ وﺎﺣ ﺪﻧﺮ ي ﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ي
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺑ و سﻮﻠ ﯿﻔ
ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺪ ﯾ ﺸﺨﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ مﻮ ﯽ
زا
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ﺎﺗﻮ ي ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺴﻧا ﻢﻟﺎﺳ هدور 6]
.[
ﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ ) ودا ﯾ ﺎﻫ هرﺎﺼﻋ و ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ،تﺎﺟ ﻪ (
ﻪﺑ
ﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﺎ دﺮﺑرﺎﮐ هﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ ﻊﺑ ي
7]
، [ ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﺎﻫ ناﺪ ي لﺎﻌﻓ
ﺎﺳ و ﯾ ﮐﺮﺗ ﺮ ﯿ ﮐﺮﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ تﺎﺒ ﯿ
ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺎﻔﺘﺳا ﻣ و ﺪﻧا هﺪﺷ هد ﯽ
ﻧدوﺰﻓا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽ
ﺎﻫ ي ﻏ ﯿ ﺘﻨﺳ ﺮ ﯽ ﮐﺮﺗ ﯿ ﺪﻧﻮﺷ ﺐ . رد
ﺷ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯿﺮ
ي ﻤﺨﺗ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ،هﺪﺷ ﺮ 8]
ﺪﻨﭼ [ ﯾ ﻦ
اﻮﻓ درﻮﻣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ
ﮔ ﺪ ﯿ اﺮﺑ نﺎﻫﺎ ي ﺘﻣﻼﺳ ﯽ زا ،دراد دﻮﺟو
ﻣ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﻪﻠﻤﺟ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺘﻧآ ، ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ ، ﯽ
ﺪﺿ و
ﻧﺎﻃﺮﺳ ﯽ 7] .[
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺐ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﮏ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ صاﻮﺧ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ
ﻣ ﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ - ﻧﺎﻣرد ﯽ ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ا ﯾ ﺪﻨﮐ دﺎﺠ . ا ﺎﺑ ﯾ ﺎﺠﻧآ زا ،لﺎﺣ ﻦ
ﮔ ﻪﮐ ﯿ ﻣ ﺪﺿ نﺎﻫﺎ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ور ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ي
نﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز
ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺎﻫ ﻢﺴ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺛﺄﺗ ﮏ ﯿ ﺪﻧراﺬﮕﺑ ﺮ .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺎﻣزآ ﯾ ﻫﺎﮕﺸ ﯽ ﺎﻣزآ ﺎﺑ ﯾ ﮔ ﺶ ﯿ ور نﺎﻫﺎ ي ﺑوﺮﭘ ﺪﺷر ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﺎﻫ ﮏ ي
نﺎﺸﻧ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﮐ داد
ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻞﻣاﻮﻋ رﺎﻬﻣ ﻦﻤﺿ ﺑﯿ
رﺎﻤ ي ﺑوﺮﭘ ﺪﺷر ،از ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﺎﻫ ﮏ ﯽ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ
ﻣ ﯽ ﺪﻫد 9] و 10 .[
Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
ﺮﺘﭼ ﯾ
1نﺎ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯾ
ﮑ ﯽ ا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺳ زا ﯾ
ﻧاﺮ ﯽ ﺖﺳا . D.
anethifolia ا رد ًﻻﻮﻤﻌﻣ
ﯾ ﺎﻫ مﺎﻧ ﺎﺑ ناﺮ ي
و ﮏﮑﺷور ،ﮏﮑﺸﻣ
ﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻮﺒﮑﺸﻣ ﯽ
دﻮﺷ . ا مﺎﻤﺗ زا ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ و ﻪﺑ هﺎ ﯾ ﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ هﮋ ي
اﻮﻫ ﯾ ﯽ ﻣﺎﻋ ﺐﻃ رد نآ ﯿ
ا ﻪﻧﺎ ﯾ اﺮﺑ و ﻦﮑﺴﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﺮ ي
،دردﺮﺳ
ﮔدرﻮﺧﺎﻣﺮﺳ و ﺞﻨﻟﻮﻗ ،دردﺮﻤﮐ ﯽ
ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ دﻮﺷ . ﺧﺮﺑ رد ﯽ زا
ا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯾ ﻧ ناﺮ ﯿ اﺮﺑ ﺰ ي نﺎﻣرد ﺑ و باﺮﻄﺿا ﯽ
ﺑاﻮﺧ ﯽ شراﺰﮔ ﻢﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ .ا ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﭽﻤﻫ هﺎ ﻨﯿ ﺎﻫاﺬﻏ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﻦ ي
ا ﯾ ﻧاﺮ ﯽ اﺮﺑ ي ﻢﻌﻃ
ﻔﻣ صاﻮﺧ و ﯿ
ﻣ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﺪ ﯽ
دﻮﺷ 11] .[
Teucrium polium L.
ﻠﺤﻣ مﺎﻧ ﺎﺑ ﯽ
ناﻮﻨﻌﺑ هرﻮﭙﻠﮐ ﯾ
ﮔ ﮏ ﯿ هﺎ
وراد ﯾ ﯽ ﺧﺮﺑ رد ﻢﻬﻣ ﯽ
ا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﯾ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ناﺮ .
T.
polium L.
هداﻮﻧﺎﺧ ﻮﻀﻋ ﻋﺎﻨﻌﻧ
ﯿ
2نﺎ ﮔ ،ﺖﺳا ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻔﻠﻋ ﯽ ،
ﺎﺑ ،ماودﺎﺑ 30 - 10 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ا هﺮﺨﺻ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻗ ﺮﺘﻣ ي
ا ﻪﺳﺎﻣ و ي ﺮﻓآ لﺎﻤﺷ ،ﺎﭘورا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯾ
ﺑﺮﻏ بﻮﻨﺟ و ﺎﻘ ﯽ
ﺳآ ﯿ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎ
اﯾ ﻣ ناﺮ ﯽ ور ﯾﺪ 12] .[ ﮑﺷﺰﭘ تﺮﻬﺷ ﯽ
ا ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﺘﻨﺳ ﺐﻃ رد هﺎ ﯽ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ .
ﻘﺤﺗ ﯿ تﺎﻘ ﻤﻠﻋ ﯽ نﺎﺸﻧ ﺪﻧا هداد ﻪﮐ
اﯾ ﻦ ﮔﯿ هﺎ ياراد تاﺮﺛا دﺪﺿ ﯾ
،ﺖﺑﺎ لوﺮﺘﺴﻠﮐﺪﺿ و
ﻠﮕﯾﺮﺗ ﯿ ﺮﺴ ﯾﺪ
،مﺮﺳ
،ﺎﻬﺘﺷاﺪﺿ
،بﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ ﺘﻧآ
ﯽ ﺴﮐا ﯿ
،ناﺪ ﺐﺗﺪﺿ و
ﻣﺪﺿ ﯿ بوﺮﮑ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺑ دﻮﺟو اﯾ
،ﻦ تاﺮﺛا ا دردﺪﺿ ﯾ ﻦ ﮔﯿ هﺎ رد
اﯾ دﺎﺠ بﺎﻬﺘﻟا يﺪﺒﮐ و ﺎﺳرﺎﻧ ﯾ ﯽ يﺎﻫ ﻠﮐ ﯿ يﻮ ﻧﯿ ﺰ ﺧا ﯿ
ًاﺮ شراﺰﮔ
ﺖﺳا هﺪﺷ 13]
.[
اﯾ ﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯽ
ﺛﺄﺗ ﯿ ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﺮ ي
D.
anethifolia )
ﮏﮑﺸﻣ ( و T. polium )
هرﻮﭙﻠﮐ ( ﺮﺑ
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﮑ ﯽ ﻣ ، ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺴﺣ و ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ و ﮏ
ﺮﺘﮐﺎﺑ نﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﮏ
راﺪﻬﮕﻧ ي ) 21 زور ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - ﻮﺳ و داﻮﻣ ﯾ
ﺎﻫ ﻪ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎ ﯾ ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑ ﯿ ﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠ ﯿﻠ
ﯿ ﺲ ) PTCC 1720 (
،
ﻓﺎﺘﺳا ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ )
PTCC 1112 (
ﺮﺷا و ﯾ ﺸ ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ
) PTCC 1330 (
روآ ﻊﻤﺟ ﺰﮐﺮﻣ زا ي
ﻣ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺎﻫ ﻢﺴ ي
ﺘﻌﻨﺻ ﯽ ) اﯾ ناﺮ ( ﻬﺗ ﯿ ﺪﻧﺪﺷ ﻪ . ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺗرﺎﺘﺳا
1. Apiaceae 2. Lamiaceae
) Express 0/1 Streptococcus thermophilus و
Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus (
و
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ ) Lactobacillus acidophilus
(LA-5 ( و Bifidobacterium bifidum (Bb-12 ((
زا هﺰﯿﻠﻓﻮﯿﻟ ترﻮﺼﺑ CHR Hansen
، ﻬﺗ كرﺎﻤﻧاد ،LTD ﯿ
ﻪ
ﻘﺘﺴﻣ و ﯿ ﺷ ﻪﺑ ًﺎﻤ ﯿ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺮ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺤﻣ مﺎﻤﺗ ﻦ ﯿ
ﺎﻫ ﻂ ي ﺖﺸﮐ
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺷ داﻮﻣ و ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺮﺧ نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺪﻧﺮﺑ زا ﯾ
راﺪ ي ﺪﺷ .
2 - 2 - روآ ﻊﻤﺟ ي
ﮔ ﯿ نﺎﻫﺎ
ﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ ي اﻮﻫ ﯾ ﯽ ﮔ ﯿ نﺎﻫﺎ وا رد هرﻮﭙﻠﮐ و ﮏﮑﺸﻣ ﻞﺼﻓ ﺮﺧا
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ رﺎﻬﺑ ﯿ
ﺎﻫ هﻮﮐ زا ﺐ ي
ار ﯾ ا ،نﺎﻣﺮﮐ نﺎﺘﺳارﺎﭘﻮﺟ و ﻦ ﯾ
،ناﺮ
روآ ﻊﻤﺟ ي ﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﺪﺷ ﯿ
وﺮﺗ و تﺎﻘ ﯾ
ﺞ
زروﺎﺸﮐ ي ﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﻣﺮﮐ ﯾ
ﯽ ﻮﻫ زاﺮﺣا و ﯾ
ﺪﻧﺪﺷ ﺖ .
2 - 3 - جاﺮﺨﺘﺳا شور
اﺮﺑ ي ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا )
(EO ﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ ، ي
اﻮﻫ ﯾ ﯽ ﮔ ﯿ نﺎﻫﺎ
ﺎﻣد رد هرﻮﭙﻠﮐ و ﮏﮑﺸﻣ ي
ﺤﻣ ﯿ ﺎﺳ رد ﻂ ﯾ و ﮏﺸﺧ ﻪ ﺲﭙﺳ
150
تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ نآ زا مﺮﮔ 3
ﻄﻘﺗ ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻋﺎﺳ ﯿ
ﺮ
،ﺪﻧﺪﺷ و DAEO
ور ﻂﺳﻮﺗ و جاﺮﺨﺘﺳا TPEO ي
تﺎﻔﻟﻮﺳ
ﺪﺳ ﯾ ﻫد ﻢ ﯿ ﻟﺎﻧآ نﺎﻣز ﺎﺗ و ﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﻪﺗراﺪ ﯿ
ﺎﻣد رد ﺰ ي 4 ﻪﺟرد
ﺴﻠﺳ ﯿ ﺗ فﺮﻇ رد ،سﻮ ﯿ
ﺮﺘﺳا و هﺮ ﯾ راﺪﻬﮕﻧ ﻞ ي ﺪﻧﺪﺷ 14] .[
ﺲﭘ زا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ،ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا
ور ﺮﺑ ﺎﻫ نآ ﺮﺛا ي
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي
و ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺗرﺎﺘﺳا 3
عﻮﻧ نژﻮﺗﺎﭘ ) ﺳﺎﺑ ﯿ ﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠ ﯿﻠ
ﯿ
3ﺲ ،
ﻓﺎﺘﺳا ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﺮﺷا و4
ﯾ ﺸ ﯿ ﻠﮐ ﺎ
5ﯽ ( ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
راﺮﻗ
ﺳرﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ ﯽ
ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﭘ مﺎﺠﻧا و ﯿ ﺎﻣزآ ﺶ ﯾ ﺮﺘﻬﺑ ﺶ ﯾ ﻦ
ﺪﺻرد ﺘﻧا ﺲﻧﺎﺳا ددﺮﮔ بﺎﺨ
.
2 - 4 - ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖ ي
د رﺎﺸﺘﻧا ﯾ
ﮏﺴ
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖ ﯾﺎﯾ
ﯽ ﺳﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯿ
ﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠ ﯿﻠ
ﯿ ،ﺲ
ﻓﺎﺘﺳا ﯿ ﺮﺷا و سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﯾ
ﺸ ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ رﺎﺸﺘﻧا شور ﺎﺑ
دﯾ زرا ﮏﺴ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺪﺷ 15] . [ اﺮﺑ ي ا ﯾ رﺎﮔآ رﺎﺸﺘﻧا شور زا ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .ا
ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦ ي تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ 24
ور ﺖﻋﺎﺳ ي
ﺮﻟﻮﻣ رﺎﮔآ
ﻫﯿ و ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ نﻮﺘﻨ ﯾ
ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﮏ ﯿ
ﺖﻗر رد نﻮ 0.5
ﮏﻣ
ﺪﻨﻟرﺎﻓ ) OD625 nm = 0.1 (
ﻫ ﺮﻟﻮﻣ ﺖﺷﻮﮕﺑآ رد ﯿ
ﻬﺗ نﻮﺘﻨ ﯿ ﻪ
ﺪﺷ . ﺲﭙﺳ 5 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺮﻫ زا ﺮﺘ ﯿ
ﺮﺘﮐﺎﺑ نﻮ ﯾﺎﯾ ﯽ شور ﺎﺑ
ﺮﺘﺳا پاﻮﺳ ﯾ
ﻪﺤﻔﺻ شﺮﺘﺴﮔ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞ هداد ﺖﺸﮐ6
د و ﺪﺷ ﯾ ﺎﻫ ﮏﺴ ي ﺧ ﻟﺎ ﯽ وﺎﺣ ي 2560 ﻣ ﯿ ﻣ رد مﺮﮔوﺮﮑ ﯿﻠ
ﯽ ﻟ ﯿ ﺮﺘ
3. Bacillus subtilis 4. Staphylococcus aureus 5. Escherichia coli 6. spread plate method
ﻗر ﺲﻧﺎﺳا ﺮﻫ زا ﯿ
ﺎﺑ هﺪﺷ ﻖ ﺤﻣ رد DMSO
ﯿ راﺮﻗ ﺖﺸﮐ ﻂ
ﺖﻓﺮﮔ . زا ﺲﭘ ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ،نآ زا ﺲﭘ 24
ﺖﻋﺎﺳ
ﺳﺎﺑﻮﮑﻧا ﯿ رد نﻮ 37 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
ﮔ هزاﺪﻧا سﻮ ﯿﺮ
ي ﺪﺷ . د زا ﯾ ﮏﺴ
ﺎﺳاﺮﺘﺗ ﯾ ﻠﮑ ﯿ د ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦ ﯾ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لﺮﺘﻨﮐ ﮏﺴ 16]
.[
2 - 5 - هﺪﻨﻨﮐ رﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ نﻮﻣزآ
(MIC)ﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﯽ
(MBC)
نﻮﻣزآ و MIC
ا ﻪﻟﻮﻟ ﺖﻗر شور ﺎﺑ ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا MBC ي
ﺎﺒﻃﺎﺒﻃ شور زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﯾ
ﯽ ﯾ دﺰ ي نارﺎﮑﻤﻫ و )
2014 ( ﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﯽ
ﻐﺗ ﯿﯿ ﻌﺗ تاﺮ ﯿﯿ ﺪﺷ ﻦ . ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﯿ ﺎﻫ نﻮ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎﯾ ﯽ ﺎﻣزآ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯾ
ﺶ
د رﺎﺸﺘﻧا ﯾ ﻬﺗ ﮏﺴ ﯿ ﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻪ ياﺮﺑ ﻪ
ﺮﻫ ﺲﻧﺎﺳا
زا ﮏﯾ يﺮﺳ 9 ﯽﯾﺎﺗ ﻪﻟﻮﻟ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻞﯾﺮﺘﺳا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . 8 ﻪﻟﻮﻟ
ياﺮﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺖﻗر يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ زا ﺮﻫ ﺲﻧﺎﺳا و ﮏﯾ ﻪﻟﻮﻟ ﺰﯿﻧ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﺮﺘﻨﮐ رﺎﮑﺑ ﺖﻓر . ﺮﺘﮐﺎﺑ مﺎﻤﺗ ي نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺎﻫ 48
ﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ي
37 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺑﻮﮑﻧا سﻮ .
زا ﺲﭘ
ﻘﻠﺗ ﯿ ﺷﺎﻧ تروﺪﮐ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ ﻪﻟﻮﻟ ،ﺢ ﯽ
ﻣ ﺪﺷر زا ﯿ
ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ
ﺎﻫ ي ﻘﻠﺗ ﯿ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هﺪﺷ ﺢ ﯽ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻠﮐ زا ﯿ ﺎﻫ ﻪﻟﻮﻟ ﻪ ي
اﺮﺑ ﺪﺷر نوﺪﺑ ي
ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ MBC
ي ﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ و .
ﺎﻫ ﻪﻟﻮﻟ ي وﺎﺣ ي ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ و DAEO
رد ﻪﮐ TPEO
ﻫ ﺎﻬﻧآ ﯿ ﺪﺷر ﭻ ي ﻠﭘ رد ﯿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺖ
رد MBC ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ 17]
.[
2 - 6 - ﻟﺎﻧآ ﯿﺰ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﮑﺸﺗ ﯿ هﺪﻨﻫد ﻞ ي
ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا
ﺎﻫ هرﺎﺼﻋ و
ﺎﻫ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ ي
ﻟوا ﯿ ﻪ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺲﻧﺎﺳا بﺎﺨﺘﻧا و
ﻬﺑ ﯿ ﺎﻫ نآ ،ﻪﻨ ﻪﺑ
هﺎﮕﺘﺳد ﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﯽ
يزﺎﮔ ﻞﺼﺘﻣ ﻪﺑ ﻃﯿ ﻒ
ﻣﺮﺟ ﺞﻨﺳ ﯽ (GC-Mass7) رﺰﺗ
ﯾ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ ﻖ
ﮐﺮﺗ و ﯿ ﺷ تﺎﺒ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺳرﺮﺑ ﺎﻫ نآ ﯽ
ﺎﺳﺎﻨﺷ و ﯾ ﯽ دﻮﺷ .
2 - 6 - 1 - تﺎﺼـﺨﺸﻣ هﺎﮕﺘـﺳد
ﻰﻓاﺮﮔﻮﺗﺎــﻣوﺮﮐزﺎﮔ
-ﻣﺮﺟ ىﺮﺘﻣوﺮﺘﮑﭙﺳا ﯽ
هﺎﮕﺘﺳد ﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﯽ
يزﺎﮔ لﺪﻣ Agilent 7890A ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
ﻣﺮﺟ ىﺮﺘﻣوﺮﺘﮑﭙﺳا ﯽ
لﺪﻣ Agilent 5975 C ﺎﺑ
نﻮﺘﺳ ﻮﻣ ﯾﯿ ﻪﻨ
ﻪﺑ لﻮﻃ 30 ﺮﻄﻗ ،ﺮﺘﻣ ﻠﺧاد ﯽ 25 /0 ﻣﯿ ﻠ ﯽ و ﺮﺘﻣ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻻ ﯾﻪ 25
ﻣﯿ ﺮﺘﻣوﺮﮑ عﻮﻧ زا HP-5MS دﻮﺑ
. هﺎﮕﺘﺳد ﺎﻣد ﺎﺑ ي
°C 45
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ دﻮﺧ ار زﺎﻏآ و دﻮﻤﻧ ﺲﭘ زا 1 ﻗد ﯿ ﻪﻘ ﻒﻗﻮﺗ رد اﯾ ﻦ ﺎﻣد
تراﺮﺣ ﻪﺑ ﻣﯿ ناﺰ 5°C رد ﺮﻫ ﻗد ﯿ ﻪﻘ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ﺎﺗ ﻪﺑ
7. gas chromatography -mass spectrometry
ﺎﻣد ي 300°C ﺳر ﯿ ﺪ.
ﻞﺑﺎﻗ ﺮﮐذ ﺖﺳا ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺟ ﯾ نﺎ زﺎﮔ ﻠﻫ ﯿ ﻢ
يدورو ﻪﺑ نﻮﺘﺳ 1 ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ رد ﻗد ﯿ ﻪﻘ ﺖﺳا 18] .[
2 - 7 - ﻬﺗ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪ
ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺪﺘﺑا ي
ﺷ ﯿ ﺷ ردﻮﭘ ﺎﺑ ﺮ ﯿ
ﺑﺮﭼ نوﺪﺑ ﺮ
8ﯽ ) 2 (٪
هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﮐ و
ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺷ ﻦ
9 ﯿﺮ ) 0.5 (٪ ﻣ ﺎﺗ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﯿ
ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ .) 3.2 (٪
و
ﻣﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﯿ بﻮﻠﻄﻣ ﺪﺣ رد ﻦ )
10.5 ﻧزو ﯽ نزو ﺮﺑ ( دراﺪﻧﺎﺘﺳا
دﻮﺷ 19] .[ ﺎﻣد رد ﺲﭙﺳ ي
90 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
تﺪﻣ ﻪﺑ سﻮ 5
ﻗد ﯿ رﻮﺘﺳﺎﭘ ﻪﻘ ﯾ ﺎﻣد رد و هﺪﺷ هﺰ ي
43 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
ﺪﺷ دﺮﺳ سﻮ .
ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺗرﺎﺘﺳا نآ زا ﺪﻌﺑ )
0.6 مﺮﮔ ( ﺮﺘﮐﺎﺑ و ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ
) 0.4 مﺮﮔ ( ﺷ ﻪﺑ ﯿ ﺮ ) 800 مﺮﮔ ( ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا 20]
. [ اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﯿ ﻪ
ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮔ ﮏ ﯿ ﻫﺎ ﯽ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻈﻠﻏ ود ، و DAEO
) TPEO 0.01 و 0.03 (٪ فوﺮﻇ رد 100
ﻣﺮﮔ ﯽ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ي
ﺷ ﯿ ﺎﻣد رد ﺲﭙﺳ و ﻪﻓﺎﺿا ﺮ ي
43 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺑﻮﮑﻧا سﻮ
ﻧﺎﻣز ﺎﺗ ﯽ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﻪﺑ pH
4.6 ﺪﺳﺮﺑ . ﺎﻣد ﺎﺗ ﺲﭙﺳ ي
4 ﻪﺟرد
ﺴﻠﺳ ﯿ زﺎﺳدﺮﺳ سﻮ ي
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ 13]
. [ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮏ
نوﺪﺑ و DAEO ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ TPEO
ﺪﺷ . ﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ ﯿ
ﺎﻫ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﻣد رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﮏ ي
ﯾ راﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨ ي
راﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ رد و ي
تﺪﻣ ﻪﺑ 21 زور ) ﺎﺑ 4
ﻪﻠﺻﺎﻓ ( ﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞ 21]
و 22 .[
2 - 8 - ﺎﻣزآ ﯾ ﻓ تﺎﺸ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
2 - 8 - 1 - ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﺳا و
pHﯿ ﺪ ﯾ ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘ ﯿ ﺎﻫ ﺖﺳﺎﻣ نﺪﺷ ﺮﺘ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﺳﺎﻣ pH ﺮﺘﻣ pH
766 ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي و ﺪﺷ
ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘ ﯿ ﺳاﺮﺘ ﯿ ﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮ ﯿ
ﺳاﺮﺘ ﯿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮ
mol L-1 NaOH 0.1
ﺌﻟﺎﺘﻓ ﻞﻨﻓ و ﯿ ﻌﺗ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦ ﯿﯿ
ﻦ
ﺳا مﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﺪﺷ ﯿ
ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺮﻫ رد ﮏ 100
ﺑ ﺖﺳﺎﻣ مﺮﮔ ﯿ
نﺎ
ﺪﺷ 4] .[
2 - 8 - 2 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺳ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺲ
ﺑﯿ ﻪﺑ هدﺰﻧ ﻢﻫ ﺖﺳﺎﻣ مﺮﮔ ﺞﻨﭘ و ﺖﺴ وﺎﺴﻣ رﻮﻃ
ي ور ي ﺬﻏﺎﮐ
ﻓﯿ ﺮﺘﻠ Whatman هرﺎﻤﺷ
1 رد ﯾ ﻗ ﮏ ﯿ ر ﻒ ﯾ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨ 2
ﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ي
4 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
زا هﺪﺷ اﺪﺟ مﺮﺳ ﻢﺠﺣ ،سﻮ
ﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺣاو ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺳ ناﺰ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺑ ﺲ ﯿ ﺪﺷ نﺎ
23] .[
8. skim milk powder 9. Milk protein concentrate
2 - 8 - 3 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي و ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ي
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ و
ﯾ ﻔﮐوﺮﺑ ﺮﺘﻣﻮﮑﺴ ﯿ
ﺪﻠ
(RDVD) ﺎﺑ و
ﭙﺳا ﯿ هرﺎﻤﺷ لﺪﻨ 5
ﺷﺮﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﯽ
60 رد رود
ﻗد ﯿ ﺎﻣد رد ﻪﻘ ي 4 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
ﻌﺗ سﻮ ﯿﯿ ﺪﺷ ﻦ 23] .[
2 - 9 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﺮﻃ زا ﯾ ﺎﻫ ﻞﻨﭘ ﻖ ي
ﺎﺸﭼ ﯾ ﯽ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ
ﻘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﻧوﺪﻫ سﺎ ﯿ
ﮏ 5 ﺘﻣا ﯿ زﺎ ي ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
) 1 = ، لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﻞﻗاﺪﺣ 5
= ﺴﺑ ﯿ بﻮﺧ رﺎ .(
اﺮﺑ ي ا مﺎﺠﻧا ﯾ ﻦ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ زا ، ﯾ نآ رد ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﻔﻧ ﺖﺸﻫ ﻞﻨﭘ ﮏ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﺘﻣا شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﻫدزﺎ ﯽ ﻠﮐ ﯽ ﻪﺑ
ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ هﺪﺷ هداد تاﺮﻤﻧ بﺮﺿ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ي
ﺴﺣ ﯽ
اﺮﺿ رد ﯾ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺐ .
ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽ
اﯾ ،ناﺮ
هرﺎﻤﺷ 695 ، ﺎﻬﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﯾ
ﯽ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ زرا ، ﯾﺑﺎ ﯽ ﺘﻣا و ﯿ ﻠﮐ زﺎ ﯽ
ﺖﺳا 24] .[
2 - 10 - ﺎﻫ نﻮﻣزآ ي
ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
2 - 10 - 1 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ
ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ازور رد ﮏ ي
1 ، 7 ، 14 و 21
ﻣ مﺎﺠﻧا ﯽ اﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ي
ا ﯾ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا رﺎﮑﻨ
راﺪﻘﻣ ،ﻞﯾﺮﺘﺳا 5
ﺎﺑ و ﻦﯾزﻮﺗ مﺮﮔ ﺮﺗاو نﻮﺘﭙﭘ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 45
1/
0
ﮏﯾ ندﻮﻤﻧ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﻗر يﺮﺳ و ﻦﮕﻤﻫ ﻞﯾﺮﺘﺳا ﺪﺻرد ﻪﺑ ﺖﻗر ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 9
ﻪﯿﻬﺗ ﻞﯾﺮﺘﺳا نﻮﺘﭙﭘ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﻣ ﯽ ددﺮﮔ 25] . [ ﺤﻣ ﯿ ﺖﺸﮐ ﻂ MRS / CL / CIP
رﺎﮔآ
وﺎﺣ ي ﻠﮐ ﯿ ﺎﻣاﺪﻨ ﯾ ﺴ ﯿ ﺳ و ﻦ ﯿ ﺳﺎﺴﮐﻮﻠﻓوﺮﭙ ﯿ
اﺮﺑ ﻦ ي شرﺎﻤﺷ
ﺑﺎﺨﺘﻧا ﯽ Lactobacillus acidophilus زا ﺲﭘ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺤﻄﺳ ﺖﺸﮐ ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ 72 ﺑ ترﻮﺼﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﯽ
زاﻮﻫ ي ﺎﻣد رد ي
37 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺑﻮﮑﻧا سﻮ .
اﺮﺑ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺎﻫ ي
ﺑﯿ ﻔﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺪ ﯾ ﻧ مﻮ ﯿ ﺤﻣ زا ﺰ ﯿ ﻂ TOS-agar ﻮﺘﺤﻣ
ي ﻪﺑ MUP
ﻠﭘرﻮﭘ شور ﯿ
،ﺖ اﺮﺷ رد ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺸﮐ ﯾ
ﺑ ﻂ ﯽ زاﻮﻫ ي
ﺎﻣد رد رد ي 37 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
تﺪﻣ ﻪﺑ سﻮ 72
ﻪﻧﺎﺧ مﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ
راﺬﮔ ي ﺎﻬﻧ رد و ﯾ راﺬﮔ ﻪﻧﺎﺧ مﺮﮔ زا ﺪﻌﺑ ﺖ ي
ﻨﻠﮐ ، ﯽ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ 2] .[
2 - 10 - 2 - ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺖﺴﺗ
اﺮﺑ ي زا ﺲﭘ ،ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ و ﺎﻫ ﮏﭙﮐ داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ 21
زور
راﺪﻬﮕﻧ ي رد ﯾ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ،لﺎﭽﺨ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﺤﻣ رد ﮏ ﯿ
ﻂ
ﻠﭘ و ﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ YGC ﯿ
زاﻮﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺖ ي
رد
رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا ﯾ ﺎﻣد رد لﺎﭽﺨ ي
25 ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
تﺪﻣ ﻪﺑ سﻮ 3
- 5
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺑﻮﮑﻧا زور .
ا زا ﺲﭘ ﯾ ﻨﻠﮐ ،هرود ﻦ ﯽ
ﺪﻧﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
20] .[
2 - 11 - ﻠﺤﺗ ﯿ رﺎﻣآ ﻞ ي
اﺮﺑ ي ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ رﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺎﻫ هداد ﻞ ي
ﻪﺨﺴﻧ SPSS
17 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺰﺠﺗ زا ﻦ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ راو ﻞ ﯾ ﺲﻧﺎ ﯾ ﻪﻓﺮﻃ ﮏ
) ANOVA (
اﺮﺑ ي ﺎﻘﻣ ﯾ ﻣ ﻪﺴ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ اﺮﺑ ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ زا و ﻦ ي
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣ توﺎﻔﺗ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ رد ﻦ P <0.05 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. راﺰﻓا مﺮﻧ
Excel اﺮﺑ ي ﺳﺮﺗ ﯿ ﻨﺤﻨﻣ ﻢ ﯽ ﮐ شور و ﺎﻫ ﯿﻔ
ﯽ ﻧوﺪﻫ ﯿ ﮏ 5
ﺘﻣا ﯿ زﺎ ي اﺮﺑ ي ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ ﺎﻫ هداد ﻞ ي ﺴﺣ ﯽ ﻧ ﯿ ﻪﺑ ﺰ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ
ﺪﻧﺪﺷ .
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
3 - 1 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ
ﻞ GC-MS
ﮏﮑﺸﻣ ﺲﻧﺎﺳا هدزﺎﺑ 0.6
هرﻮﭙﻠﮐ و ٪ 0.4
نزو سﺎﺳا ﺮﺑ ٪
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﺸﺧ .
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺷ تﺎﺒ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ و DAEO
لوﺪﺟ رد TPEO 1
و 2 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
اﺮﺑ ي DAEO
،
15 ﮐﺮﺗ ﯿ ﺐ ) 52.39 (٪ اﺮﺑ و ي TPEO ، 14 ﮐﺮﺗ ﯿ ﺐ ) 75.90 (٪
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ .
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﺻا تﺎﺒ ﯽ DAEO لﻮﻧﺎﮐد
) 16.88 (%
و
ﺋﻮﻨﺗﻮﺑ ﯿ ﺳا ﮏ ﯿ ﺪ ) 8.15 (٪ اﺮﺑ و ي ﭘ ﺎﻔﻟآ TPEO ﯿ ﻦﻨ ) 14.32 (٪
ﻟ و ﯿ لﻮﻟﺎﻨ ) 10.46 (٪ ﺪﻧدﻮﺑ .
Table 1 Components of DAEO
Components RI* percent Components RI* percent
Decanol 1194 16.88 Alpha-humulene 1450 0/3
Decenal 1199 0.74 Germacrene D 1489 0.75
Chrysanthenyl Acetate 1260 3.84 Alpha-selinene 1496 0.97 Bornyl acetate 1285 0.85 Methyl dodecanoate 1525 2.3
Thymol 1289 9.6 Caryophyllene oxide 1582 1/7
Butenoic acid 1306 8.15 Diethyl Phthalate 1591 1.2
Undecanal 1309 1/61 Butyl dodecanoate 1782 1.6
Decanoic acid 1352 1.9
*RI = retention indices , DAEO: Ducrosia anethifolia essential oil
Table 2 Components of TPEO
Components RI* percent Components RI* percent
Alpha-pinene 929 14.32 linalool 1127 10/46
Alpha-camphene 954 5.75 Bornyl acetate 1142 5/85
Sabinene 986 0.81 Terpinen-4-ol 1195 0/6
1-octen-3-ol 980 3.23 Carvacrol 1272 5.89
Beta-pinene 984 7/66 Germacrene D 1497 4/94
Myrcene 995 2.64 spathulenol 1552 1/02
Limonene 1037 1.93 caryophyllene oxide 1577 10/8
*RI = retention indices, TPEO: Teucrium polium essential oil
ﻘﺘﻣ ﯽ ﭘ ﯿ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﺸ )
2014 ( ﮐﺮﺗ درﻮﻣ رد ﯿ
ﺷ ﺐ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
ﺲﻧﺎﺳا Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss ﻊﻤﺟ
روآ ي ﻧ زا هﺪﺷ ﯽ
ر ﯾ ﻘﺤﺗ ﺰ ﯿ و ﺪﻧدﺮﮐ ﻖ ﯾ
ﺮﺗ هﺪﻤﻋ ﺪﻨﺘﻓﺎ ﯾ
ﻦ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺎﺳﺎﻨﺷ تﺎﺒ ﯾ
ﯽ شور ﺎﺑ هﺪﺷ GC / MS
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ : ﺎﻔﻟآ
ﭘﯿ ﻦﻨ ) 3/
70 ﺪﺻرد ( ﻣ ﺎﺘﺑ ، ﯿ ﻦﺳﺮ ) 9/
6 ﺪﺻرد ( ﭘ ﺎﺘﺑ ، ﯿ ﻦﻨ ) 3/
6
ﺪﺻرد ( ﻟ و ﯿ ﻦﻧﻮﻤ ) 9/
4 ﺪﺻرد .(
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻘﺤﺗ رد ﻦ ﯿﻘ ﯽ دﻮﻤﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ي
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2012 ( ،
اﺰﺟا ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ي
ﻠﺻا ﯽ T. polium لﻮﻨﻟﻮﺗﺎﭙﺳا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
) 06 / 15 ﺪﺻرد ( ﭘ ﺎﺘﺑ ، ﯿ ﻦﻨ ) 02 / 11 ﺪﺻرد ( ﻣ ﺎﺘﺑ ، ﯿ ﻦﺳﺮ ) 05 / 10
ﺪﺻرد ( نﺮﮐﺎﻣﺮﺟ ، ) B
11 / 10 ﺪﺻرد ( نﺮﮐﺎﻣﺮﺟ ، D
) 15 /8 ﺪﺻرد ( ﺑﯿ ﺴ ﯿ نﺮﮐﺎﻣﺮﺟﻮﻠﮑ )
25 /8 ﺪﺻرد ( ﻟ و ﯿ لﻮﻟﺎﻨ
) 02 /4 ﺪﺻرد ( ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
3 - 2 - ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ
ﺎﺘﻧ ﯾ لوﺪﺟ رد ﺞ 3
ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﻪﮐ ﺪﻫد ﺮﺗﻻﺎﺑ TPEO
ﯾ ﺪﺿ ﺮﺛا ﻦ
ﻣﯿ وﺮﮑ ﺑ ﯽ ور ﺮﺑ ي S. aureus دراد
) 05 /0
<
(P ﺪﺿ ﺮﺛا و
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎﯾ ﯽ ﻧاﺪﻨﭼ توﺎﻔﺗ نآ ﯽ
ﺎﺑ ﺎﺳاﺮﺘﺗ ﯾ ﻠﮑ ﯿ دراﺪﻧ ﻦ ) 05 /0
≥ .(P
ﻫﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا ﭻ ﯾﺎﯾ
ﯽ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽ
زا ﺎﺳاﺮﺘﺗ و TPEO
ﯾ ﻠﮑ ﯿ ﻦ
ﺮﺑ B. subtilis ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ
(P≥0.05) .
ﺑ ﯿDAEO ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ
ﺛﺄﺗ ﯿ ﻣﺪﺿ ﺮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ور ﺮﺑ ار ي
B. subtilis داد نﺎﺸﻧ
) 05 /0
<
.(P ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا ﯾﺎﯾ
ﯽ و DAEO ﺮﺑ TPEO
E.
ﺑ ﯿcoli ﺎﺳاﺮﺘﺗ زا ﺮﺘﺸ ﯾ
ﻠﮑ ﯿ و دﻮﺑ ﻦ مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ TPEO
ﺪﺷر 0.5 11 ± ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺑ ﺮﺘﻣ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا ﻦ ي
ﺖﺷاد ار .
ﺎﺳاﺮﺘﺗ ﯾ ﻠﮑ ﯿ ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﻦ 0.58
20.33± ﻣ ﯿﻠ ﯽ و ﺮﺘﻣ
0.58 24± ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺑ ﺮﺘﻣ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا ﻦ ﺮﺘﮐ
ﯾﺎﯾ ﯽ ور ﺮﺑ ار ي L.
bulgaricus و
S. aureus ﺖﺷاد
. ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺪﺿ ﺮﺛا ﻦ
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ و DAEO ﺎﺳاﺮﺘﺗ و TPEO
ﯾ ﻠﮑ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑ ﻦ ي
S.
aureus و دﻮﺑ E. coli ﺮﺗ موﺎﻘﻣ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦ ي دﻮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
Table 3 The diameters of inhibitory zones (mm) of plant essential oils and tetracycline against the bacterial strains
Treatments Bacterial strain
S. t. L. b. E. c. B. s. S. a.
DAEO 10.33±0.58 aA 9±0.58 aA 9±1 bA 16±1 bB 23±1 aC
TPEO 12±0 bAB 12±1 bAB 11±0.5 cA 13±1 aB 25±0.58 bC
Tetracycline 20.33±0.58 cD 17.33±0.58 cC 7±0.45 aA 13.67±0.58 aB 24±0.58 bE bacterial strain: S.a., Staphylococcus aureus; B.s., Bacillus subtilis; E.c., Escherichia coli; L.b., Lactobacillus
bulgaricus; S.t., Streptococcus thermophilus
The columns with different lowercase letters mean statistically different in the same bacteria (p<0.05).
The rows with different capital letters mean statistically different in the same treatment (p<0.05).
The results are shown as mean±standard deviation.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞ ﯾﺎﯾ
ﯽ ﺲﻧﺎﺳا T. polium رد
نارﺎﮑﻤﻫ و رﺪﺘﻘﻣ شراﺰﮔ )
2013 ( ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
اﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ور ﺮﺑ هﺎ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ Staphylococcus
aureus
، Staphylococcus epidermidis
و Streptococcus faecalis ﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﯿ ﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺐ ﺪﺷر م
ي ﺎﺑ
ﺎﻫﺮﻄﻗ ي 28 ، 25 و 12 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ا ﺮﺘﻣ ﯾ ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ رد و ﺪﻨﮐ ي
ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ ﯽ
Pseudomonas aeruginosa ،
Shigella flexneri ،
Klebsiella pneumoniae ،
Salmonella typhi ،
Serachia marcensis و
Escherichia coli ﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﯿ ﺮﻄﻗ ﺐ ي لدﺎﻌﻣ 26 ، 23 ، 15 ،
22 ، 21 و 12 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ا ﺪﺷر هﺪﻧرادزﺎﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ار ﺮﺘﻣ ﯾ
دﺎﺠ
ﺪﻧدﺮﮐ .
3 - 3 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ
ﻞ MIC و
MBC
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺎﻣزآ ﺞ ﯾ تﺎﺸ و MIC لوﺪﺟ رد ﻪﮐ MBC
4 هﺪﺷ هدروآ
ﻣ نﺎﺸﻧ ،ﺖﺳا ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﻤﻫ رد ﻪﮐ ﺪﻫد ي
ﺎﻫ ي ﺎﻣزآ درﻮﻣ ﯾ
،ﺶ
ﺳﺎﺴﺣ TPEO ﯿ ﻣ ﺪﺿ ﺖ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺑ ﯿ زا ﺶ دراد DAEO
.
دﺎﻘﻣ ﯾ ﺮ و MIC زا هرﻮﭙﻠﮐ ﺲﻧﺎﺳا MBC
80 ﺎﺗ 640 ﻣ ﯿ مﺮﮔوﺮﮑ
ﻣ رد ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ و ﺮﺘ 160 ﺎﺗ 1280 ﻣ ﯿ ﻣ رد مﺮﮔوﺮﮑ ﯿﻠ
ﯽ ﻟ ﯿ رد دﻮﺑ ﺮﺘ
ﻟﺎﺣ ﯽ دﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﯾ ﺮ و MIC ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﮏﮑﺸﻣ ﺲﻧﺎﺳا MBC
ﯿ زا ﺐ
80 ﺎﺗ 1280 ﻣ ﯿ ﻣ رد مﺮﮔوﺮﮑ ﯿﻠ
ﯽ ﻟ ﯿ و ﺮﺘ 160 ﺎﺗ 1280 ﻣ ﯿ مﺮﮔوﺮﮑ
ﻣ رد ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ دﻮﺑ ﺮﺘ . ﺑ ﻞﮐرد ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺛﺎﺗ ﻦ ﯿ ا ﺮ ﯾ ور ﺮﺑ ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﻦ ي
B. subtilis و
S. aureus و هدﻮﺑ
ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ناﺰ ﯽ
رد S. thermophilus ،
L. bulgaricus و
E. coli
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
Table 4 Minimum inhibitory concentration and minimum bactericidal concentration of plant essential oils on bacterial strains
MIC (μg/ml) MBC (μg/ml)
Treatments S.t L.b E.c B.s S.a S.t L.b E.c B.s S.a
DAEO 1280 1280 1280 80 80 2560 2560 2560 160 160
TPEO 640 640 640 80 80 1280 1280 1280 160 160
bacterial strain: S.a., Staphylococcus aureus; B.s., Bacillus subtilis; E.c., Escherichia coli; L.b., Lactobacillus bulgaricus; S.t., Streptococcus thermophilus
MIC: Minimum inhibitory concentration; MBC: Minimal Bactericidal Concentration; E.O: Essential Oil
ﺎﺘﻧ ﯾ و ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ و MBC
ﺲﻧﺎﺳا MIC
ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ور ﺮﺑ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑ ﯿ رﺎﻤ ﯾ ﺎﻫﺮﺗرﺎﺘﺳا و اﺰ ي
ﺖﺳﺎﻣ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ي
ﺎﻫ ي ﺮﺘﻤﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ي
ﺮﺑاﺮﺑ رد
ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﯽ
ﺪﻨﻫد .ا ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻦ ﯿ رﺎﺘﺧﺎﺳ توﺎﻔﺗ ﻞ ي
دﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ هراﻮ ي ﺎﻫ ي ﺎﻘﻣ رد ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯾ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯾ
ﺎﻬ ي مﺮﮔ
ﻔﻨﻣ ﯽ ﺖﺳا . ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي د رد ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯾ
ﻟﻮﻠﺳ هراﻮ ﯽ دﻮﺧ اراد
ي ﮐﺮﺗ ﯿ ﺘﭙﭘﻮﮐﻮﻣ ﺐ ﯿ
ﺪ ي ﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﮐ ي ﺎﻫ ي
ﻔﻨﻣ مﺮﮔ ﯽ ﻂﻘﻓ ﯾ ﻻ ﮏ ﯾ ﺘﭙﭘﻮﮐﻮﻣ زا كزﺎﻧ ﻪ ﯿ
ﺑ و ﺪﻧراد ﺪ ﯿ
ﺮﺘﺸ
دﯾ ﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ هراﻮ ﯽ
ﻟ ﺎﻬﻧآ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘﻮﭙ ﯿ ﻟ و ﻦ ﯿ ﻠﭘﻮﭙ ﯽ رﺎﮐﺎﺳ ﯾ ﺖﺳا ﺪ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ،ﻦ ي ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﺎﻫﺎﺸﻏ دﻮﺟو ﻞ ي
ﺮﻘﺗ ﯾ ﺎﺒ
ﻏﯿ ﻟﻮﻔﺴﻓ ذﻮﻔﻧ ﻞﺑﺎﻗ ﺮ ﯿﭙﯿ
ﺪ ي ﺑ ﯿ ﻧوﺮ ﯽ ﻣ دﻮﺧ ﺑ ﺖﻣوﺎﻘ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ﺪﻧراد
17] .[
3 - 4 - ﺎﻣزآ ﯾ ﻓ تﺎﺸ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
3 - 4 - 1 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺳا ،
pHﯿ ﺪ ﯾ ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘ ﯿ
ﺳاﺮﺘ ﯿ ،نﻮ
وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺳ و ﻪﺘ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺖﺳﺎﻣ ﺲ
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 5
، ﺗ ﯿpH ﺎﻫرﺎﻤ ي ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮔ ﮏ ﯿ ﻫﺎ ﯽ
زور زا 1 ﺎﺗ 21 ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ
راد ي ﺖﺷاﺪﻧ ) 05 /0
≥ .(P ﻟو ﯽ
،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد زا نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ pH
0.1 25 ± /4 ﻪﺑ
1/
1 1± /4 ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0
<
(P ﻣﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪ ﯾ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺘ ﯾ ﺶ
DAEO و زا TPEO 01 /0 ﻪﺑ ٪ 03 /0 ٪ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ
) 05 /0
<
.(P ﻟو ﯽ ﺗ مﺎﻤﺗ رد ﯿ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻤ 21
زور ﻪﺑ رﻮﻃ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ
ﯽ ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﯽ
ﺖﺷاد ) 05 /0
<
.(P وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
ﺗﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي زور رد ﻒﻠﺘﺨﻣ 1
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ
راد ي ﺖﺷاﺪﻧ
) P≥ 0.05 (
ﺗ ﺰﺟ ﻪﺑ ﯿ رﺎﻤ TPEO 0.01 ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا و ٪
زور رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ 21
اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯾ
ﺶ
وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺪﺷ ﻪﺘ ) 05 /0
<
.(P وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺎﻫ ﺖﺳﺎﻣ مﺎﻤﺗ ﻪﺘ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ وﺎﺣ ﮏ ي ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﯽ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0
<
.(P ﺗﯿ وﺎﺣ رﺎﻤ ي ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ و DAEO
ﺗﺮﺗ ﯿ ﺮﺘﻤﮐ ﺐ ﯾ ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻦ ﯾ
ﺳ ﻦ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺎﻫزور رد ار ﺲ ي
1 و 21
ﺪﻨﺘﺷاد ) 05 /0
<
(P ﻟو ﯽ ﺗ ﻪﻤﻫ رد ﯿ ﺳ ﺎﻫرﺎﻤ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﺲ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﻣز ﯽ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0
<
.(P
Table 5 Comparison of pH, acidity, viscosity and syneresis in control and herbal probiotic yogurts
pH Acidity (Dornic degree) viscosity (pa.s) syneresis (cc)
Treatments
Day 1 Day 21 Day 1 Day 21 Day 1 Day 21 Day 1 Day 21
Control 4.25±0.1 aB 4±0.1 aA 120±1 aB 126±2 bcA 0.37±0.05 aB 0.18±0.3 aA 1.55±0.07 dA 4.25±0.07 cB 0.01% of DAEO 4.23±0.1 aA 4.07±0.07 aA 121±3 aA 124±1 abA 0.45±0.05 aA 0.35±0.06 bA 0.5±0.02 aA 2.50±0.04 aB 0.03 % of DAEO 4.16±0.09 aA 4.04±0.05 aA 125±2 bA 127±2 cA 0.40±0.07 aA 0.33±0.03 bA 0.8±0.04 bA 2.50±0.05 aB 0.01% of TPEO 4.25±0.12 aA 4.10±0.12 aA 121±1 aA 123±1 aA 0.36±0.04 aB 0.20±0.05 aA 1.45±0.03 cA 3.90±0.10 bB 0.03% of TPEO 4.16±0.11 aA 4.09±0.09 aA 125±1 bB 130±1 dA 0.35±0.6 aB 0.20±0.03 aA 1.50±0.03 cdA 4±0.07 bB
The columns with different lowercase letters mean statistically different in the same day (p<0.05).
The rows with different capital letters mean statistically different in the same treatment (p<0.05).
The results are shown as mean±standard deviation.
ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﮏ
اﺰﻓا ﯾ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺶ ﯽ
ﺳا رد ﯿ ﺪ ﯾ ﺎﻘﻣ رد ﻪﺘ ﯾ ﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯽ
ز ،دﻮﺷ ﯾ ﻤﺨﺗ اﺮ ﯿ ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﺮ ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻟﻮﺗ ﻞ ﯿ ﺪ
ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي ﻟآ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﮏ ﯾ
ﻟﺎﻌﻓ ﺶ ﯿ ﺖ
ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﯿ ﮑ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺳا و ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺪ ﯾ ﻣ نآ ﻪﺘ ﯽ دﻮﺷ . ﺮﺑ هوﻼﻋ
اﯾ ﺳا ،نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ،ﻦ ﯿ
ﺪ ﯾ ﺗ ﻪﻤﻫ ﻪﺘ ﯿ ﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ رﺎﻤ ﯿ
ﻞﺑﺎﻗ ناﺰ
ﻬﺟﻮﺗ ﯽ اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ،ﺪﺑﺎ ﯿ
اﺰﻓا ﻞ ﯾ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶ ي
و
ﻤﺨﺗ ﺪﻧور ﻪﻣادا ﯿ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ زﻮﺘﮐﻻ ﺮ ي
ﺎﻫ ي و ﺮﺗرﺎﺘﺳا
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺘﻧرد و ﮏ ﯿ اﺰﻓا ﻪﺠ ﯾ ﺳا ﺶ ﯿ ﺪ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻪﺘ ﯿ ﺳا ﻊﻤﺠﺗ ﻞ ﯿ
ﺎﻫﺪ ﯾ ﯽ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺘﮐﻻ ﯿ ﺳا و ﮏ ﯿ ﻣﺮﻓ ﺪ ﯿ ﻣ ﮏ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ 26] . [ ا رد ﯾ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ
ﺑ ﻪﻄﺑار ﯿ ﻦ ﺳا و pH ﯿ ﺪ ﯾ ﺗ رد ﻪﺘ ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﺖﺳﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺪﺷ سﻮﮑﻌﻣ ﮏ .
د ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﯾ
اﺰﻓا ﺎﺑ ،ﺮﮕ ﯾ
ﺶ ،pH
ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘ ﯽ
ﯾ ﺪﺑﺎ .
ﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﯾ دﻮﻤﺤﻣ ﺞ ي
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2012 ( دﺎﻘﻣ ، ﯾﺮ pH ﻟوا ﯿ ﻪ
اﺮﺑ ي ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا TPEO
زا 45 /4 ﺎﺗ 60 /4 ﻐﺘﻣ ﯿ ﺮ
دﻮﺑ . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﻤﻧ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،ﻦ ﯽ
توﺎﻔﺘﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺪﺳر ﺲﻧﺎﺳا
هرﻮﭙﻠﮐ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ
ﺮﺑ ﺛﺄﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﯿ
دراﺬﮕﺑ ﺮ .
ا رد ﯾ و ،ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯾ
زﻮﮑﺴ ﯾ اﺰﻓا لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺘ ﯾ
ﺶ
ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ،ﻦ نارﺎﮑﻤﻫ و Kim )
2019 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ﻪﺑ دﻮﺧ ﻖ اﯾ
ﺘﻧ ﻦ ﯿ ﺳر ﻪﺠ ﯿ ﺘﻗو ﻪﮐ ﺪﻧﺪ ﯽ
ﻧ گﺮﺑ ردﻮﭘ ﯿ
ﻪﻓﺎﺿا ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺮﻓﻮﻠ
ﻣ ﯽ و ،دﻮﺷ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺘ 4
اﺰﻓا ﺮﺑاﺮﺑ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ
) 05 /0
<
.(P زﯾ ﻠﭘ اﺮ ﯽ ﻣ ﺎﻫ لﻮﻨﻓ ﯽ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯿ
ﻞﺼﺘﻣ ﺎﻫ ﻦ
ﺎﻫ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ و هﺪﺷ ي
ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ - ﻠﭘ ﯽ ﮑﺸﺗ ار لﻮﻨﻓ ﯿ
ﺪﻨﻫد ﻞ .
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻧ گﺮﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ناواﺮﻓ ﯿ
ﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ ﺮﻓﻮﻠ ﯿ
ﺎﻫ ﻦ ي
ﺷ ﯿ ﺎﻣ ﺮ ﺋزﺎﮐ ﺪﻨﻧ ﯿ ﺮﺗﺎﻣ رد ﻦ ﯾ
ﻣ ﻞﺧاﺪﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﺲ ﯽ
رد و ﺪﻨﻨﮐ
ﺘﻧﯿ و ﻪﺠ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺘ ي ا ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯾ
ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ .
ﻓﺮﺷا ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﯽ
ﯾ ﻏ و ﻮﻠﻧﺎﻗرﻮ ﯿﺒ
ﯽ ) 2019 ( اﺰﻓا ، ﯾ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد ﺶ
ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺎﻫ ﻦ ي ﻨﭘ بآ ﯿ ﻓﺮﻇ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺮ ﯿ
راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
رد و بآ
ﺘﻧﯿ ﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠ ﯿ
زﺮﻨ ﯾ ﻣ ﺲ ﯽ دﻮﺷ . ﺳ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﻌﺑﺎﺗ ﺲ ﯽ ﺖﻈﻠﻏ زا
ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺎﻫ ﻦ ي ﻨﭘ بآ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ و ﺖﺳا ﺮ ﯾ
ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﺒﺴﻧ ﺶ ﯿ
ﺎﻫ ﻦ ي
ﻨﭘ بآ ﯿ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺮ ﯿ
ﺎﻫ ﻞﺴ ي ﺋزﺎﮐ ﯿ ﺳ ،ﻦ ﯿ زﺮﻨ ﯾ اﺰﻓا ﺲ ﯾ ﺶ
ﻣ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ . ﻨﭽﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ﯿ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻦ 5
و 10
٪
ﻮﺷ هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﻣ ،ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺪ ﯿ
ﺳ ناﺰ ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺲ ﯿ ﺎﻘﻣ رد ﺐ ﯾ ﺎﺑ ﻪﺴ
اﺰﻓا و ﺶﻫﺎﮐ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ .
3 - 5 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ
زرا ﻞ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
ندوﺰﻓا ،داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ TPEO
ﻧﺎﻫد ﯽ ﻟﻮﺒﻘﻣ و ﺮﻫﺎﻇ ، ﯿ
ﻠﮐ ﺖ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮔ ﮏ ﯿ ﻫﺎ ﯽ رد
ﺎﻘﻣ ﯾ ﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﺑ ﻪﺴ )
05 /0
<
(P ﻟو ﯽ ﺛﺄﺗ DAEO ﯿ ﺮ
ﺘﺒﺜﻣ ﯽ ﻧﺎﻫد ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ﺮﺑ ﯽ
ﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ ، ي
ﻏ ﺖﻓﺎﺑ ، ﯿ ﻧﺎﻫد ﺮ ﯽ و
ﻟﻮﺒﻘﻣ ﯿ ﻠﮐ ﺖ ﯽ ﺖﺷاد ﺖﺳﺎﻣ )
05 /0
<
(،P اﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ﯾ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ
ﺘﻣا نآ ﯿ ﻧﺎﻫد ﺖﻓﺎﺑ و ﻢﻌﻃ تازﺎ ﯽ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺘﻣا ﯿ ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ زﺎ
ﻠﮐ ﯽ يوﺎﺣ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ و ﺪﻫﺎﺷ ﺖﺳﺎﻣ DAEO
ﻦﯾﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ ناﻮﻨﻌﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾا و ﺖﺷاد يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺗﯿ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻤ )
05 /0
<
.(P ﺰﻋ ﯾ ﻧﺎﺧﺰ ﯽ ﺎﺳرﺎﭘ و ﯾ ﯽ ﺮﻬﻣ
) 2018 ( ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽ ﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽ وﺮﭘ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ،ﺎﻫ ﮏ ﯿ
ﺘﻧآ ﺖ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا صاﻮﺧ و ﯿ
ﮑ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ وﺎﺣ ﮏ ي
ﺎﻫ هرﺎﺼﻋ ي ﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽ ر و ﯾ وآ و نﺎﺤ ﯾ ﺷ ﻦﺸ ﯿ زاﺮ ي و ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ
ﺘﻧﯿ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠ ي
ﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽ
ر و ﯾ ﻟﺎﻌﻓ ﻢﻫ نﺎﺤ ﯿ
ﺖ
دار ﺪﺿ ﯾ ﻟﺎﮑ ﯽ ﻟﻮﺒﻘﻣ ﻢﻫ و ﯿ
ﺴﺣ ﺖ ﯽ ﺑﻮﺧ ﯽ ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار ﯽ
ﺪﻨﻫد . ﺎﻣزآ رد ﯾ ﺎﻫ ﺶ ي ﺴﺣ ﯽ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ، ي
ﻞﮑﺷ ﺮﻈﻧ زا ﺖﺳﺎﻣ
ﺮﻫﺎﻇ ي ﻟﻮﺒﻘﻣ و ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ، ﯿ
ﻠﮐ ﺖ ﯽ زرا درﻮﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﺘﻣا ﻦ ﯿ ﺮﻫﺎﻇ تازﺎ ي
ﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ ر ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤ ﯾ
عﺎﻨﻌﻧ و نﺎﺤ
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺖﺳﺎﻣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ .
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﺘﻣا ﻦ ﯿ ﺮﻫﺎﻇ تازﺎ ي
ﺖﺳﺎﻣ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ر ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و نﺎﺤ ﯽ
ﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺣ رد ﯽ
ﺎﻣا ،دﻮﺑ
ﺗ ﻨﻌﻣ توﺎﻔ ﯽ
راد ي ﺑ ﯿ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﺖﺳﺎﻣ عاﻮﻧا ﻦ
) P≥ 0.05 .(
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻣ ﻦ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﺘﻣا ﻦ ﯿ وآ ﺖﺳﺎﻣ تازﺎ ﯾ
ﺷ ﻦﺸ ﯿ زاﺮ ي
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ
راد ي دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ )
05 /0
<
.(P
3 - 6 - ﺎﻣزآ ﯾ ﻣ تﺎﺸ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
3 - 6 - 1 - ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ
ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ ﻣ ﻞ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي لواﺪﺟ رد ﺖﺳﺎﻣ
6 و 7 ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ، ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز رد ار ﮏ ي
ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﺪﻫد .
ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ناﺰ ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي L. acidophilus ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ﺎﻫزور مﺎﻤﺗ رد ﺪﻫﺎﺷ ي
راﺪﻬﮕﻧ ي ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺪﺷ ) 05 /0
<
.(P
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ ماود ي
ﺖﻈﻠﻏ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ 01
/0
٪ ﺮﺘﻤﮐ TPEO
زا 01 /0
٪ اﺰﻓا ﺎﺑ و دﻮﺑ DAEO
ﯾ ﺲﻧﺎﺳا ود ﺮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0
<
.(P اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺲﻧﺎﺳا ود ﺮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ
) 03 /0 (٪ ﻣ ، ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ نﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ناﺰ ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ رد ﮏ
ﺎﻫزور ي 1 و 7 ﺎﻫزور رد و ﺶﻫﺎﮐ ي
14 و 21 اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ
) 05 /0
<
(P ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﻦ ﯽ
ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻞﮐ
ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0
<
) (P لوﺪﺟ 6 (.
Table 6 Comparison of total viability of Lactobacillus acidophilus (CFU/g) in probiotic yogurts for 21 days
Treatments Day 1 Day 7 Day 14 Day 21
Control 1.92×108±1.5×106 aC 4.45×106±8×103 aB 8.10×105±9×103 aA 1.14×105±1×103 aA 0.01% of DAEO 3.17×108±1.6×106 eD 3.27×107±1.5×105 dC 2.78×106±8×104 dB 7.58×105±2×103 cA 0.03 % of DAEO 3.04×108±1×106 cD 1.54×107±7×104 cC 2.90×106±5×104 eB 8.11×105±1×103 eA 0.01% of TPEO 3.08×108±1×106 dD 3.36×107±1.5×105 eC 1.94×106±1×104 bB 7.20×105±2×103 bA 0.03% of TPEO 2.40×108±2×106 bC 1.27×107±2×105 bB 2.40×106±1×105 cA 7.61×105±3×103 dA
The columns with different lowercase letters mean statistically different in the same day (p< 0.05).
The rows with different capital letters mean statistically different in the same treatment (p< 0.05).
The results are shown as mean±standard deviation.
ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ناﺰ ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي B. Bifidum ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ﺎﻫزور رد ي 7 ، 14 و 21 ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺪﺷ ) 05 /0
<
.(P رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻠﮐ ﯽ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ، ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي B. Bifidum ندوﺰﻓا ﺎﺑ
TPEO ﺮﺘﻤﮐ زا
DAEO ﺎﻫزور رد
ي 1 ، 14 و 21 دﻮﺑ ) 05 /0
<
.(P ﻟو ﯽ ﺎﺑ
اﯾ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز لﺎﺣ ﻦ ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﮏ
رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ي ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﯽ
ﺖﺷاد ) 05 /0
<
) (P لوﺪﺟ 7 .(
Table 7 Comparison of total viability of bifidobacterium bifidum (CFU/g) in probiotic yogurts for ٢1 days
Treatments Day 1 Day 7 Day 14 Day 21
Control 2.08×108±1×106 cD 6×107±1×106 aC 1.21×107±9×104 aB 6.93×105±1.5×103 aA 0.01% of DAEO 3.6×108±3×106 dD 6.8×107±1.3×106 bC 2.6×107±5×105 dB 2.73×106±7.57×104 dA 0.03 % of DAEO 3.82×108±1×106 eD 7×107±9×105 cC 2.78×107±8×105 eB 2.94×106±9×103 eA
0.01% of TPEO 1.67×108±1×106 aD 7.2×107±1.2×106 dC 2.3×107±1.5×106 cB 1.64×106±2×104 bA 0.03% of TPEO 1.84×108±1×106 bD 7.6×107±1×106 eC 2.15×107±4×105 bB 2.11×106±1×104 cA
The columns with different lowercase letters mean statistically different in the same day (p< 0.05).
The rows with different capital letters mean statistically different in the same treatment (p< 0.05).
The results are shown as mean±standard deviation.
ﻣ ،لواﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽ
ﺘﻧ ناﻮﺗ ﯿ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠ ﯾ
نﺎﻣز ﻦ
ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ فﺮﺼﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮔ ﮏ ﯿ ﻫﺎ ﯽ زور ﺎﺗ 14 ز ،ﺖﺳا ما ﯾ
اﺮ
ﺮﺘﮐﺎﺑ داﺪﻌﺗ ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ز ﻪﺑ نآ زا ﺲﭘ ﮏ ﯾ
ﺮ
CFU / ml 106
ﻣ ﯽ ﺪﺳر .
ﺘﻤﺣﺮﻣ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و هداز )
2013 ( ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﯾ
رد ار نﻮﺘ
ﺎﻘﺑ و ﺪﺷر ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ L. acidophilus و
B.
bifidum ﻃ ﺖﺳﺎﻣ رد
ﯽ 21 ﺤﻣ رد و زور ﯿ
ﻂ ﯾ ﺳرﺮﺑ لﺎﭽﺨ ﯽ
ﺎﺘﻧ ﻪﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ ﯾ
ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﺖﺳد ﯾ ﺪﻨﺘﻓﺎ . ا رد ﯾ هرﺎﺼﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ
ز گﺮﺑ ﯾ ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ نﻮﺘ ي
2 ، 4 و 6 ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺪﺻرد
ﺪﺷ . ﺎﺘﻧ ﯾ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ L. acidophilus
و B.
bifidum ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ي وﺎﺣ ي ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
رﻮﻃ ﻪﺑ نﻮﺘ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽ
ﺑ ﯿ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸ .
ﻤﻫ ﻨﭽ ﯿ ﺑ ﻦ ﯿ ﺪﺷر ﻦ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي اﺰﻓا و ﯾ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ
ﺘﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار نﻮﺘ ﯽ
دﻮﺟو
ﺖﺷاد 27] .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺳﻮﻣ ﻪﻌﻠﻗ ، ﻦ ﯿﻧﺎ
ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2017 ( دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
رد ﯾ ﺎﻫ هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎ ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮏ
وﺎﺣ ي Lactobacillus paracasei ﻟد ﻪﺑ
ﯿ ﮐﺮﺗ ﻞ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ
ﺎﻫ هرﺎﺼﻋ رد دﻮﺟﻮﻣ ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز و ﺎﻘﺑ ، ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻣ ﻪﺑ ار ﮏ ﯿ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ناﺰ ﯽ
ﺎﻘﻣ رد ﯾ لﺮﺘﻨﮐ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﺑ ﻪﺴ
) ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ هرﺎﺼﻋ نوﺪﺑ ﮏ (
اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﻧ و ﺪﻫد ﯿ نﺎﺸﻧ ﺰ ا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد
ﯾ ﮐﺮﺤﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﻫ هرﺎﺼﻋ ﻦ ﯽ
ﺪﺷر دﻮﺒﻬﺑ رد
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ و ﺖﺳﺎﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﺪﻧراد ﮏ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ هرﺎﺷا ﻦ
ﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎ ﯿ ﺴﮐا ناﺰ ﯿ ﺤﻣ رد لﻮﻠﺤﻣ نﮋ ﯿ
هﺪﻧز ،لﻮﺼﺤﻣ ﻂ
ﻧﺎﻣ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺰﻓا ﺎﻫ ﮏ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﮐﺮﺗ ،ﻦ ﯿ تﺎﺒ
ﻠﻨﻓ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ، ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻏ رد ار ﮏ ﯿ
ﺴﮐا بﺎ ﯿ دﻮﺒﻬﺑ نﮋ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﺸﺨﺑ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘ ﯽ
ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻫد ﯽ
ﻣ ، ﯿ ﺶﻫﺎﮐ ناﺰ
ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦﺘﻓﺎ ي
B. bifidum ﺑ ﯿ
زا ﺮﺘﺸ L. acidophilus و
ﺎﺳ ﯾ ﺑوﺮﭘ ﺮ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﻫ ﮏ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﮑ ﯽ ﻣ و ﺖﺳا ﯿ ﺜﮑﺗ و ﺪﺷر ناﺰ ﯿ
ﺮ
ﺖﺳا ﺮﺘﻤﮐ لﻮﺼﺤﻣ رد نآ .
ا ﻪﮐ ﯾ ﻣ ار عﻮﺿﻮﻣ ﻦ ﯽ
ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺳﺎﺴﺣ ﯿ ا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖ ﯾ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦ ي ﺴﮐا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯿ
ﺳا ،نﮋ ﯿ ﺪ ﯾ و ﻻﺎﺑ ﻪﺘ
ﺎﭘ pH ﯾﯿ داد ﺖﺒﺴﻧ ﻦ 28]
.[
3 - 6 - 2 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ شرﺎﻤﺷ ﻞ
لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 8
ﺑ ، ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ داﺪﻌﺗ ﻦ )
CFU / g
1.9 × 10 × 5 103± ( ﺗ رد و ﯿ ﮔ هزاﺪﻧا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤ ﯿﺮ
ي ﺎـﺑ و ﺪﺷ
اﺰــﻓا ﯾ ﻣ ﺲﻧﺎــﺳا ﺖــﻈﻠﻏ ﺶ ــﯿ
ﺖــﺳﺎﻣ ﺮــﻤﺨﻣ و ﮏــﭙﮐ ناﺰ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ــﯿ ﺶﻫﺎــﮐ ﮏ ﯾ
ﺖــﻓﺎ . ﺮــﺘﻤﮐ ﯾ ﻣ ﻦ ــﯿ و ﮏــ�
