١
ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ِبﻮﺼﻣ ِﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد دﺮﺑرﺎﮐ ِموﺰﻟ
) ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز و ﻂﺧ ﺞﯾوﺮﺗ ﺖﻬﺟ ،ﯽﺳرﺎﻓ ِﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ رد (
يﺪﻤﺣا ﻪﻤﻃﺎﻓ ﺐﺴﻧ
ﻮﻀﻋ ﯿﻫ ﺌ ﺖ ﺰﮐﺮﻣ ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻘﻄﻨﻣ
يا عﻼﻃا ﯽﻧﺎﺳر مﻮﻠﻋ و يروﺎﻨﻓ
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﻏﺪﻏد زا ﯽﮑﯾ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﯿّﻟﻮﺘﻣ يﺎﻫ
، و ﺪﯿﺗﺎﺳا ،ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز ﺞﯾوﺮﺗ ﻦﻤﺠﻧا ،ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ زا ﻢﻋا
ﺐﺣﺎﺻ ﺖﺳا ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ و نﺎﺑز شﺮﺘﺴﮔ هزﻮﺣ ﻦﯾا ناﺮﻈﻧ .
و نﺎﺑز ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد رﻮﮐﺬﻣ ﯽﻗﻮﻘﺣ و ﯽﻘﯿﻘﺣ صﺎﺨﺷا
ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد و ﯽﺸﻫوﮋﭘ رﺎﺛآ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﯽﺳرﺎﻓ ﮥﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ و ﻪﯿﻬﺗ صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد ار يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ
هدﻮﻤﻧ ﻪﺋارا نﺎﺑز ﻦﯾا ﮥﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺪﻧا
ﯽﻣ رﺎﺛآ و ﺎﻫدﺎﻬﻧ تﺎﺑﻮﺘﮑﻣ مﺎﻤﺗ رد نآ ﺖﯾﺎﻋر ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ِبﻮﺼﻣ ِﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻪﺑ ناﻮﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻣاﺰﻟا ﯽﺘﻟود يﺎﻫ ﺖﺳا
. لﺎﻧﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ هزﺎﺗ لﺎﻘﺘﻧا يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾﺮﺗ زا ﻢﻋا ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ رﻮﺸﮐ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫدروﺎﺘﺳد و ﺎﻫ
ﯽﻤﻠﻋ - ﯽﻤﻠﻋ و ﯽﺸﻫوﮋﭘ -
ﺖﺳا ﯽﺠﯾوﺮﺗ .
ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ و نﺎﺑز ﻞﯾﺪﺒﺗ يﺎﺘﺳار رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺢﺿاوﺮﭘ
نﺎﺴﮑﯾ د مﺎﻤﺘﻫا و ﻪﺟﻮﺗ رﻮﺸﮐ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ رد نﺎﺑز يزﺎﺳ ﺖﺷا
. و هﺪﺸﻧ ﻢﻬﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﻓﺎﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ نآ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘﻣ ﺎﻣا
ﺖﺳا فﻮﻄﻌﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﺐﻟﺎﻗ و اﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺮﺜﮐا ﻪﺟﻮﺗ .
نﺎﺑز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺞﯾوﺮﺗ و شﺮﺘﺴﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا
دﻮﺷ زﺎﻏآ رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد زا و رﻮﺸﮐ ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ زا ﺪﯾﺎﺑ ﻢﻠﻋ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ،عﻮﻤﺠﻣ رد ﺎﻫ
زا رﻮﺸﮐ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ و ،ﺖﺴﯿﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ ﯽﺳرﺎﻓ َﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﺎﺑ يدﺎﯾز ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ زا شرﺎﮕﻧ ةﻮﯿﺷ و ﻂﺧ ظﺎﺤﻟ ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ .
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ار يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ رﺎﯿﻌﻣ ﻪﺑ ﺐﯿ
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﮏﯾ ﮥﻠﺻﺎﻓ ﺖﯾﺎﻋر ،ﯽﺴﯾﻮﻧ ﻪﺘﺷاد نﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ و ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ ،ﯽﻓﺮﺣ
ﺖﮐﺮﺣ ﮥﻨﯿﻣز رد عﻮﻤﺠﻣرد و ﺪﻧا ﯽﻣﺎﺳا ِيراﺬﮔ
ﺖﮐﺮﺣ و ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ ةﺮﺴﮐ ،رﻮﺠﻬﻣ نﺎﮔژاو و ﯽﺟرﺎﺧ تﻮﺼﻣ ﺎﺑ نﺎﮔژاو يراﺬﮔ
ﻒﯿﻌﺿ هﺎﺗﻮﮐ يﺎﻫ ﻪﺘﺷاد ار دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﻧا . ،نﺎﯾﺎﭘ رد
ﺎﻘﺗرا يﺎﺘﺳار رد ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد زا ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ ظﺎﺤﻟ زا ﯽﺗادﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ،ﯽﻧﺎﺑز ﺪﻌﺑ زا رﻮﺸﮐ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ء
.
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ،ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ،ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺞﯾوﺮﺗ ،نﺎﺑز
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻢﻬﻣ ،هزوﺮﻣا ﻦﯾﺮﺧآ ِلﺎﻘﺘﻧا لﺎﻧﺎﮐ ﻦﯾﺮﺗ
هزﻮﺣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ؛ﺖﺳا ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ،ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫدروﺎﺘﺳد رﺎﺸﺘﻧا ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ِﯽﻋﻮﺿﻮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ،تﺎﯾﺮﺸﻧ ﻦﯾا رد دﻮﺧ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫدروﺎﺘﺳد ﯽﻣ كاﺮﺘﺷا ﻪﺑ نﺎﻬﺟ و رﻮﺸﮐ ﺮﺳاﺮﺳ رد دﻮﺧ نﺎﯾﺎﺘﻤﻫ ﺎﺑ ار دﻮﺧ يﺎﻫ
ﺪﻧراﺬﮔ .
هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺰﯿﻧ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هژاو يﻮﺠﺘﺴﺟ و ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ
ﯽﻣ ماﺪﻗا ﻂﺒﺗﺮﻣ كراﺪﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد و ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ
.
ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ تﺎﻋﻼﻃا ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ و ﻮﺠﺘﺴﺟ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻬﻣ ﮥﻠﺌﺴﻣ ﻂﺧ عﻮﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻧﺎﺑز ﻞﺋﺎﺴﻣ دراﺬﮔ
. ﯽﮔﮋﯾو ﺖّﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ هﺎﮕﯾﺎﭘ و يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد ار ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز تﻼﮑﺸﻣ ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ دﺮﻓ
ناﺪﻨﭼود ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ ﺖﺳا هدﺮﮐ
. هار زا ﯽﮑﯾ يﺎﻫ
ﯽﻠﻋ ﯽﻧﺎﺑز تﻼﮑﺸﻣ ﻊﻓر و ﻮﺠﺘﺴﺟ دﻮﺒﻬﺑ ﻢﺳر ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ةرﺎﺑرد صﻮﺼﺨﻟا
ﯽﻤﺳر و ﯽﻤﻠﻋ نﻮﺘﻣ رد نﺎﺴﮑﯾ ّﻂﺨﻟا
ﺖﺳا . ز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد هوﺰﺟ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑ
ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ار يا
» ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد «
زا ﺖﯿﻌﺒﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﺮﺸﺘﻨﻣ
ﯽﻣ نآ نﺎﺴﮑﯾ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﺳرﺎﻓ نﻮﺘﻣ ِيزﺎﺳ
. ﺶﻟﺎﭼ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﻂﺳﻮﺗ رﻮﺘﺳد ﻦﯾا تﺎﺑﻮﺼﻣ ﺖﯾﺎﻋر ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻊﻔﺗﺮﻣ يﺪﺣ ﺎﺗ تﺎﻋﻼﻃا ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ و ﻮﺠﺘﺴﺟ ةزﻮﺣ رد ار ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز نﺎﮑﻣا و هﺪﺷ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز جاور و ﺖﯾﻮﻘﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،دزﺎﺳ
ار ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ﻪﺑ نﺎﺑز ﻦﯾا ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺪﻨﮐ .
هوﻼﻋ ﺮﺑ مزﻻ رﻮﻬﻤﺟ مﺮﺘﺤﻣ ﺖﺳﺎﯾر ﺪﯿﯾﺄﺗ ﺎﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ ،ﻦﯾا ﻒﻇﻮﻣ ﯽﺘﻟود يﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﺖﺳا اﺮﺟﻻا
نﺎﮔرا ﻂﺳﻮﺗ ﺰﯿﻧ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺮﺜﮐا و ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ زا ﺖﻋﺎﻃا ﻪﺑ هﺎﮕﺸﻧاد و ﯽﺘﻟود يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺎﻫ ﻮﻧﺎﻗ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﻦﯾا ،ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﻧﻮﺷ
ًﺎﻧ
ﺪﻨﺘﺴﻫ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﻦﯾا زا يوﺮﯿﭘ ﻪﺑ مﺰﻠﻣ .
ﺮﺗﺮﺑ ﮥﯾﺮﺸﻧ ﺖﻔﻫ ﺖﯿﻌﺿو ،ﺮﺿﺎﺣ ِﺶﻫوﮋﭘ رد - ISC
) لﺎﺳ ِبﻮﺼﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ
1390 يﺮﺒﻫار يارﻮﺷ ﮥﺴﻠﺟ ﻦﯿﻤﺘﺸﻫ ، (ISC
ﻒﯾﺮﻌﺗ ِمﺎﻋ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ةزﻮﺣ ﺖﻔﻫ زا مﻼﺳا نﺎﻬﺟ مﻮﻠﻋ يدﺎﻨﺘﺳا هﺎﮕﯾﺎﭘ رد هﺪﺷ
- زا
٢
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻪﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ظﺎﺤﻟ ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
. ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ار ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺖﯿﻌﺿو ،لوا ﮥﻠﻫو رد ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﯽﻣ ،هزﻮﺣ ﻦﯾا رد ﻪﯾﺮﺸﻧ ﻒﻌﺿ و تﻮﻗ طﺎﻘﻧ ندﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﺑ و ﺪﻫد
هار ناﻮﺗ ﺶﻨﮐ و دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ رد ار ﯽﯾﺎﻫ
ﯾا ِﺞﯾﺎﺘﻧ ،هﺮﺧﻻﺎﺑ و دﻮﻤﻧ ﻪﺋارا ﻪﯾﺮﺸﻧ نآ رد ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺖﯾﻮﻘﺗ ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦ
و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز ِنﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﻣﺪﺧ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﻫوﮋﭘ و ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﮥﺋارا ﺎﺑ و هدﻮﻤﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺖﯾﻮﻘﺗ يﺎﺘﺳار رد ار دﻮﺧ ﺖﯿﻘّﻓﻮﻣ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ
هار ﺶﻨﮐ ﺪﻧزادﺮﭙﺑ دﻮﺧ تﺎﺑﻮﺼﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺐﯿﻏﺮﺗ و ﻖﯾﻮﺸﺗ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻫ .
ﺮﮐرﺎﮐ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد د
ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ نﺎﮕﺘﺨﯿﻫﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ تﺎﯾﺮﺸﻧ ياﻮﺘﺤﻣ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﮕﺘﺨﯿﻫﺮﻓ ﻞﯾﺎﻤﺗ و ﻪﻘﯿﻠﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ،دﻮﺷ
ّﻂﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار نﺎﺑز
ﯽﻣ نﺎﮕﺘﺨﯿﻫﺮﻓ ﮥﻘﯿﻠﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ و هداد نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺎﻓ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻓ نﺎﺑز و ﻂﺧ ﮥﻨﯿﻣز رد يراﺬﮔ دزادﺮﭙﺑ ﯽﺳرﺎ
.
1.
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥﻨﯿﺸﯿﭘ
ﻪﻏﺪﻏد رﻮﺧاﺮﻓ ﻪﺑ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﯽﺻﺎﺧ ﺶﻫوﮋﭘ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺺﺧا رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد درﻮﻣ رد ﺎﻫ
ﻪﻨﯿﻣز و ﺶﻫوﮋﭘ ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ ِﯽﺼﺼﺨﺗ يﺎﻫ هداد مﺎﺠﻧا ﻂﺧ ﻦﯾا درﻮﻣ رد ار ﯽﯾﺎﻫ
هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻞﯾذ رد ﻪﮐ ﺪﻧا
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﯽﻧاﺪﻤﻫ ﯽﻣﻮﺼﻌﻣ )
1381 ( ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ يا
» ﻪﻧﺎﯾار و ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ
« نﺎﺴﮑﯾ ، ﻢﺳر يزﺎﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺨﻟا
ﯽﻣ يروﺮﺿ ﻪﯾﺎﻤﻧ ﮥﯿﻬﺗ و ﻦﺘﻣ رد هژاو يﻮﺠﺘﺴﺟ نﺎﮑﻣا ،بﺎﯾﺎﻄﺧ زا ﺪﻧاد
. هار يو ّﻂﺧ ياﺮﺑ ﺪﺣاو ِﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﮏﯾ ﮥﯿﻬﺗ رد ار ﻞﺣ
ﯽﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ﺪﻧاد
. ﯽﻣﻼﺳا ) 1381 ( د ار ﯽﺗﺎﺣﻼﺻا لﺎﻤﻋا ﯽﻣ يروﺮﺿ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ر
ﺶﯾﺎﻤﻧ ياﺮﺑ ﯽﻠﺻا ﮥﻧﺎﺸﻧ ﮏﯾ ِﻊﺿو ﻞﯿﺒﻗ زا ﺪﻧاد
ﻪﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻪﻓﺎﺿا ةﺮﺴﮐ ﺶﯾﺎﻤﻧ ياﺮﺑ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
» ي « ،هﺮﮑﻧ
» ي « ﻢﺳا و زﺎﺳ
» ي « ﺖﻔﺻ ﻢﻫﺮﺳ ،زﺎﺳ ،ﻂﯿﺴﺑﺮﯿﻏ تﺎﻤﻠﮐ ِﯽﺴﯾﻮﻧ
ﺖﻣﻼﻋ ندادراﺮﻗ هژاو ياﺮﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ يﺎﻫ
1ﺖﺴﺑ ﻞﻌﻓ ﯽﻄﺑر يﺎﻫ
» ندﻮﺑ « و ،ﯽﮑﻠﻣ ﺮﯾﺎﻤﺿ و صﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا نداد نﺎﺸﻧ هﺮﺧﻻﺎﺑ
. ﯽﻣﻼﺳا
) 1386 ( ﻪﻄﻘﻧ ﻪﺴﯾﻮﻧ زا ﯽﺧﺮﺑ ندﻮﺑ راد ﯽﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ تاداﺮﯾا زا ﯽﮑﯾ ار ﯽﺳرﺎﻓ يﺎﻫ
يﻼﻣا ندﻮﻤﻧ راﻮﺷد ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﻧاد
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﮥﻣﺎﻧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ دراد ار ﯽﺳﺎﺳا داﺮﯾا ﻦﯾا ،تﺎﻤﻠﮐ يرﻮﻧ ِناﻮﺧ
ﯽﻣ راﻮﺷد ﯽﺳرﺎﻓ نﻮﺘﻣ ياﺮﺑ ار2
ﺪﻨﮐ . ﻖّﻘﺤﻣ نﺎﯿﻋراز و هداز
) 1383 ( نﺎﺑز زا يﺮﯿﮔﻮﮕﻟا ﺎﺑ ﭗﭼ ،ﻦﯿﺗﻻ يﺎﻫ
گرﺰﺑ و ﮏﭼﻮﮐ ﻞﮑﺷ ود ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ ،ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ ﻖﯾﺮﻃ زا فوﺮﺣ ِﺶﻫﺎﮐ ،ﯽﺴﯾﻮﻧ
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز درﻮﻣ رد ار فوﺮﺣ ﺪﻨﻨﮐ
. هوﻼﻋ ﺮﺑ ﯽﻤﻧ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﯽﻟو هﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﻓوﺮﺣ شرﺎﮕﻧ ،ﻦﯾا ﯽﺘﻣﻼﻋ دﺎﺠﯾا ،ﺪﻧﻮﺷ
ﺴﮐ ياﺮﺑ ﻦﯿﺑ ﺰﯾﺎﻤﺗ مﺪﻋ و ﻪﻓﺎﺿا ةﺮ
»آ « و
»ا « ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ِﻦﺘﺧﺎﺳ رﺎﮔزﺎﺳ ﺖﻬﺟ رد ﺰﯿﻧ ار ﻪﻧﺎﯾار يﺎﻫ
ﯽﻣ يروﺮﺿ يا ﺪﻨﻧاد
.
ﻞﮔ ﺮﮔرﺬﺑ و ﯽﺟﺎﺗ )
1389 ( هژاوﺪﯿﻠﮐ هﺪﻔﻫ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ ﻪﻫﺎﯿﺳ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﺨﯾر تﻼﮑﺸﻣ ،
هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻪﺳ رد ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ِﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺰﮐﺮﻣ ِﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻼﻃا يا
ع ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ و ،ناﺮﯾا ﯽﻤﻠﻋ كراﺪﻣ و تﺎﻋﻼﻃا هﺎﮕﺸﻫوﮋﭘ ،يروﺎﻨﻓ و مﻮﻠﻋ ﯽﻧﺎﺳر
ﯽﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ و هدﺮﮐ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ
هﺎﮕﯾﺎﭘ زا ماﺪﮐ هداﺪﻧ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ار ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﯾا ﻊﻣﺎﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ رﻮﮐﺬﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧا . يرﻮﺷآ ) 1375 ( ياﺮﺑ
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ حﻼﺻا ترﻮﺻ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻞﻌﻓ ِلﺎﺣ نﺎﻣز ﯽﻓﺮﺻ يﺎﻫ
» ندﻮﺑ « ﯽﻨﻌﯾ
» مَا
« ،
» يا
« ،
» ﺖﺳا
« ،
» ﻢﯾا
« ،
» ﺪﯾا
« ،
» ﺪﻧا «
ﻞﺼﺘﻣ ﺮﯾﺎﻤﺿ و
» مَا
« ،
» تا
« ،
» شَا
« ،
» نﺎﻣ
« ،
» نﺎﺗ
« ،
» نﺎﺷ « ﻪﻤﻠﮐ زا اﺪﺟ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ دﻮﺧ زا ﻞﺒﻗ يﺎﻫ
. مﺪﻘﻣرﺎﻔﺻ )
1386 ( ﻪﻠﺻﺎﻓ -
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺚﺤﺒﻣ ﻪﺑ ًﻼﺼﻔﻣ و ﻪﺘﺴﻧاد يروﺮﺿ ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ رد ار يراﺬﮔ
ِيراﺬﮔ نورد ﻪﻤﻠﮐ نوﺮﺑ و يا ﻪﻤﻠﮐ
ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﻤﻠﮐ عاﻮﻧا رد يا
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
ﯽﻨﻣﻮﻓ ﯽﻤﯾﺪﻗ ﯽﺘﺣﻼﻓ )
2009 ( ﻪﯾﺎﻤﻧ ياﺮﺑ ﯽﻟﺪﻣ ﮥﺋارا ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺧ ياﺮﺘﮐد ﮥﻟﺎﺳر رد تﻻﺎﻘﻣ ِﯽﺗرﺎﺒﻋ رﺎﮐدﻮﺧ ِيزﺎﺳ
نﺎﺑز ﯽﻟﺪﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ِﯽﻤﻠﻋ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
- ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ تروﺮﺿ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﺰﯿﻧ ار ﯽﺸﺨﺑ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ يرﺎﻣآ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ تﻼﮑﺸﻣ و
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا .
ترﻮﺻ ﻪﺑ يو ترﻮﺻ ،هژاو ﮏﯾ ﯽﻧﺎﮔژاو عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ
ﻪﺴﯾﻮﻧ عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﻢﻫ ،ﺎﻫ
ماو دﻮﺟو ،ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ هژاو
ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﺎﻫ يﺎﻫ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ،يﻮﻧﺎﺛ ﻪﻧﺎﺸﻧ دﻮﺒﻤﮐ ،يراﺬﮔ
ﯽﻧﺎﮔژاو دازآ ﺐﯿﺗﺮﺗ و ﯽﻔﯾﺮﺼﺗ يﺎﻫ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ار ﺎﻬﻧآ و ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد 3
ﺑ ﻪﯾﺎﻤﻧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﻤﺷﺮ ﺪﻧﺮﯿﮔراﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ِرﺎﮐدﻮﺧ يزﺎﺳ
.
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا ﯽﺧﺮﺑ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ حﻼﺻا تروﺮﺿ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﻧﺎﯾار يﺎﻫ ﻪﺘﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز شزﻮﻣآ ﻪﺑ ﯽﺧﺮﺑ و يا
ﺪﻧا
رد و هدﻮﺑ ﯽﻃاﺮﻓا ،ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تادﺎﻬﻨﺸﯿﭘ زا يداﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ًﻼﻣﺎﮐ ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ةﺮﻬﭼ اﺮﺟا ترﻮﺻ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻨﻫد
ﭗﭼ ﯽﻣ هﺪﻧاﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫاﺪﺻ شرﺎﮕﻧ ﺎﯾ و ﮏﭼﻮﮐ و گرﺰﺑ فوﺮﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﯽﺴﯾﻮﻧ دﻮﺷ
. ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﯽﺘﯿﻫﺎﻣ ياراد ﻂﺧ ﻪﮐ ﺖﺴﻧاد ﺪﯾﺎﺑ -
ﯽﻤﻧ ار ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺘﺣار ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﻪﻧارﺎﮐ دﺮﯾﺬﭘ
. هوﻼﻋ نﺎﮑﻣا ﯽﺘﺣار ﻪﺑ نآ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﻦﯾا ﺮﺑ ﻧ ﺮﯾﺬﭘ
ِيﻮﻨﻌﻣ و يدﺎﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﺞﯿﺴﺑ ﻪﺑ و ﺖﺴﯿ
1clitic
2Optical character reader= OCR
3Free word order
٣
دراد زﺎﯿﻧ ﯽﻤﯿﻈﻋ .
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ و دﺮﮐ ﻆﻔﺣ ترﻮﺻ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﮥﻨﯿﺠﻨﮔ ﻆﻔﺣ يﺎﺘﺳار رد ﻪﮐ ﺪﺳر
نﺎﺴﮑﯾ ﺖﻬﺟ رد ﺪﺣاو ﯽﻠﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد زا يوﺮﯿﭘ و تﺎﺣﻼﺻا ﯽﺧﺮﺑ لﺎﻤﻋا ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا ﺰﯿﻧ و ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ يزﺎﺳ
د ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ةزﻮﺣ ر
ﻪﻧﺎﯾار ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ ار نآ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﺑز شزادﺮﭘ دﻮﻤﻧ رﺎﮔزﺎﺳ يا
. ﻪﮐ ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﮥﻨﯿﻣز رد دﻮﺟﻮﻣ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﺎﻬﻨﺗ ،ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد
ﺖﺳا ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ِﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ،ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا ﯽﺘﻟود يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﻂﺳﻮﺗ نآ زا يوﺮﯿﭘ .
ةﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ﺎﻣا
اد عﻼﻃا ﺮﺿﺎﺣ رﺎﺘﺷﻮﻧ بﻮﺼﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد زا ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﻤﻠﻋ رﺎﺛآ يوﺮﯿﭘ ﺖﯿﻌﺿو و ناﺰﯿﻣ درﻮﻣ رد ﯽﺸﻫوﮋﭘ نﻮﻨﮐﺎﺗ در
نﺎﺴﮑﯾ يﺎﺘﺳار رد و ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻦﯾا زا يوﺮﯿﭘ ﻪﮑﻧآ لﺎﺣ و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ يزﺎﺳ
ﺖﺳا . تﺎﯾﺮﺸﻧ ﮏﺤﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﻢﻬﻣ ﻦﯾا يﺎﺘﺳار رد ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺗﺮﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﻮﺘﺳد ﻦﯾا زا يوﺮﯿﭘ ظﺎﺤﻟ زاISC .
2.
ﺶﻫوﮋﭘ شور
ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا
» ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد «
سﺎﺳا ﺮﺑ و ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد رﺎﯿﻌﻣ هدﺰﻧﺎﺷ ،ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﯽﺳراو ﮥﻫﺎﯿﺳ نآ .
هزﻮﺣ زا ﺲﭙﺳ ﺖﻔﻫ يﺎﻫ
ﺮﻫ زا ﺮﺗﺮﺑ ﮥﯾﺮﺸﻧ ﮏﯾ ،مﻮﻠﻋ ترازو ِبﻮﺼﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ ِﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﮥﻧﺎﮔ
ﺳ ِﺮﯿﺛﺄﺗ ﺐﯾﺮﺿ سﺎﺳاﺮﺑ هزﻮﺣ لﺎ
1390 تﺎﯾﺮﺸﻧ - يﺮﺒﻫار يارﻮﺷ ﮥﺴﻠﺟ ﻦﯿﻤﺘﺸﻫ بﻮﺼﻣ - ISC
هﺎﺠﻨﭘ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﺮﻫ زا و ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا
ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ،اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور ﻪﺑ ﯽﺳراو ﮥﻫﺎﯿﺳ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ .
لوﺪﺟ رد ﺎﻬﻧآ تﺎﺼﺨﺸﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ 1
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
4ﺖﺳا . لوﺪﺟ
1 - ﺮﺗﺮﺑ تﺎﯾﺮﺸﻧ هزﻮﺣISC
ﺖﻔﻫ يﺎﻫ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﮥﻧﺎﮔ
ﻣ هزﻮﺣ ﯽﻋﻮﺿﻮ ﻪﯾﺮﺸﻧ مﺎﻧ
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺐﯾﺮﺿ
1 ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ
تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
565 / 0
2 ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻂﯿﺤﻣ
ﯽﺳﺎﻨﺷ 078
/ 0
3 ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
ناور ﮥﻠﺠﻣ ناور و ﯽﮑﺷﺰﭘ
ناﺮﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
064 / 0
4 ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد مﻮﻠﻋ
ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﮥّﻠﺠﻣ
0
5 يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود -
ﯽﺸﻫوﮋﭘ و ﮏﯿﺘﻧژ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ناﺮﯾا ﯽﻠﮕﻨﺟ و ﯽﻌﺗﺮﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ حﻼﺻا
231 ./
6 ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و ﯽّﻨﻓ
ناﺮﯾا ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا و قﺮﺑ ﻦﯿﺳﺪﻨﻬﻣ ﻦﻤﺠﻧا ﮥﻠﺠﻣ
143 / 0
7 يرﺎﻤﻌﻣ و ﺮﻨﻫ
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود -
ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ
74 /.
0
دﺪﻋ ﺎﺑ ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﻻﺎﻘﻣ رد ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺖﯾﺎﻋر 1
نآ ﺖﯾﺎﻋر مﺪﻋ و دﺪﻋ ﺎﺑ
0 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
رﺎﯿﻌﻣ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد
زﺎﯿﺘﻣا ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﺖﯾﺎﻋر ﯽﺒﺴﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ 5/
0 ﺖﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ نآ ﻪﺑ .
ﻢﺳر ﺖﯾﺎﻋر ِرﺎﯿﻌﻣ ﻪﺳ درﻮﻣ رد ﻪﺘﺒﻟا ﯽﻧآﺮﻗ ﻂﺨﻟا
) رﺎﯿﻌﻣ 1 ( ،
يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﮥﻧﺎﺸﻧ
» ة « ﯽﺑﺮﻋ ﻞﯿﺧد تﺎﻤﻠﮐ رد )
رﺎﯿﻌﻣ 5 ( ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ و ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ
) رﺎﯿﻌﻣ 16 ( ﺑ زﺎﯿﺘﻣا ، هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺒﻠﺳ ترﻮﺻ ﻪ
ﺖﺳا . ﻢﺳر ﺖﯾﺎﻋر ﻪﮐ ﺖﺳا نآ بﺎﺨﺘﻧا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺖﯿﻋﻮﺿﻮﻣ ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود درﻮﻣ رد ﺎﻬﻨﺗ ﯽﻧآﺮﻗ ﻂﺨﻟا
فﺮﺣ ياراد ﯽﺑﺮﻋ ﻞﯿﺧد تﺎﻤﻠﮐ و ﺖﺳا
» ة « ﺪﻧراد دﺮﺑرﺎﮐ ترﺪﻧ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ .
ﺰﯿﻧ ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ تﻻﺎﻘﻣ زا يداﺪﻌﺗ رد ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا
ﺎﯿﻧ ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ يز ﺖﯿﻋﻮﺿﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ تﻻﺎﻘﻣ ﮥﻤﻫ درﻮﻣ رد ﻪﮐ رﺎﯿﻌﻣ ﻪﺳ ﻦﯾا زﺎﯿﺘﻣا اﺬﻟ ،ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ لﻮﻗ
زﺎﯿﺘﻣا ،ﺖﺷاﺪﻧ 0
زﺎﯿﺘﻣا ،ﻒﻠﺨﺗ دراﻮﻣ ةﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ و ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد 1
- ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد مﺎﻤﺗ ﻪﮐ يا
هدﺰﻧﺎﺷ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﮥﻧﺎﮔ
ﻞﻣﺎﮐ زﺎﯿﺘﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﮐ ﺖﯾﺎﻋر ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد 13
ﻪﻟﺎﻘﻣ و ﭻﯿﻫ ﻪﮐ يا هدﺮﮑﻧ ﺖﯾﺎﻋر ار ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ماﺪﮐ
ﯽﻨﻌﯾ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ 3
- ﺖﻓﺎﯾرد ار ﺖﺳا هدﺮﮐ
. ظﺎﺤﻟ زا ﻪﯾﺮﺸﻧ نآ ﺖﯿﻌﺿو ،ﻪﯾﺮﺸﻧ ﺮﻫ تﻻﺎﻘﻣ ﻞﮐ تازﺎﯿﺘﻣا ﻊﻤﺟ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ
ﺷ ﺺﺨﺸﻣ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد زا يوﺮﯿﭘ ﺖﺳا هﺪ
. زﺎﯿﺘﻣا ﺐﺴﮐ ﺎﺑ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﻞﻣﺎﮐ ﺖﯿﻌﺒﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ 650
ﺺﺨﺸﻣ
ﯽﻣ دﻮﺷ .
٨
ناﻮﻨﻋ .
جرد ناﻮﻨﻋ سﺎﺳا ﺮﺑ ًﺎﻘﯿﻗد تﺎﯾﺮﺸﻧ هﺪﺷ ﺮﮐذ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﺪﻠﺟ يور ﺮﺑ هﺪﺷ
ﺪﻧا ﻪﻤﻠﮐ دﻮﺟو مﺪﻋ ﺎﯾ دﻮﺟو و ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ
» ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓود « و
» ﻪﻠﺠﻣ « ﻦﯾوﺎﻨﻋ رد
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ هﺪﻧرﺎﮕﻧ بﺎﺨﺘﻧا .
۴
3 ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد .
ﺖﯾرﻮﻣﺄﻣ مﺎﺠﻧا يﺎﺘﺳار رد نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ سﺎﺳا ﻒﯾﺎﻇو و ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧ لﺎﺳ رد رﺎﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ دﻮﺧ يا 1372
ﻦﯾوﺪﺗ ياﺮﺑ ار ﯽﻧﻮﯿﺴﯿﻤﮐ
داد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ .
ﻦﯾا لﺎﺳ رد مﺎﺠﻧاﺮﺳ ،نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ تاﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا و دﺪﻌﺘﻣ تﺎﺴﻠﺟ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﺑ نﻮﯿﺴﯿﻤﮐ 1380
ﮥﺴﻠﺟ رد و
دﻮﻤﻧ بﻮﺼﻣ ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد دﻮﺧ ﻢﻫدزﺎﯾ و ﺖﺴﯾود .
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻢﻫدزﺎﯾ پﺎﭼ ،ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد )
1392 ( ﯽﻌﻗر ِﻊﻄﻗ رد
ﻪﻗﻼﻋ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ و نﺎﺑز ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﮥﻤﻫ سﺮﺘﺳد رد ﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻣ
رﻮﺘﺳد ﻦﯾا ﻢﻬﻧ پﺎﭼ ﻦﻤﺿ رد و دراد راﺮﻗ ﺪ )
1389 ( هﺎﮕﺑو زا ﺰﯿﻧ
ﺖﺳا ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ .
ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ،مﻼﺳا نﺎﻬﺟ مﻮﻠﻋ يدﺎﻨﺘﺳا هﺎﮕﯾﺎﭘ ِﺮﺗﺮﺑ ﮥﯾﺮﺸﻧ ﺖﻔﻫ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ،نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ِبﻮﺼﻣ ِﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ِرﻮﺘﺳد ﻖﯿﻗد ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ هدﺰﻧﺎﭘ رد ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ يﺎﻫ
يﺮﮕﯾد رﺎﯿﻌﻣ و ﻪﺻﻼﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ رﺎﯿﻌﻣ
ﻞﻘﻧ ﮥﻧﺎﺸﻧ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ رد رﺎﯿﻌﻣ نآ ﮥﺤﻔﺻ ةرﺎﻤﺷ ﺮﮐذ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ نﻮﻣاﺮﯿﭘ ﯽﺗﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ،ﻞﯾذ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ
نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد )
ﻢﻬﻧ پﺎﭼ ( ﯽﻣ ﻪﺋارا ، دﻮﺷ
:
1.
ﻢﺳر ﺖﯾﺎﻋر ﯽﻧآﺮﻗ ّﻂﺨﻟا
ﺮﻗ تﺎﯾآ ،رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻢﺳر ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﻢﯾﺮﮐ نآ
ﺰﯿﻧ تﺎﯾاور و ﺚﯾدﺎﺣا درﻮﻣ رد ﻦﮑﻤﻣ ﺪﺣ ﺎﺗ و ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ ﯽﻧآﺮﻗ ّﻂﺨﻟا
ﻢﺳر ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻋر ﯽﺑﺮﻋ ّﻂﺨﻟا دﻮﺷ
) ص 9 .(
2.
ﮏﯾ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﻓﺮﺣ
ﮏﯾ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻠﻤﺟ نورد تارﺎﺒﻋ و تﺎﻤﻠﮐ ﻦﯿﺑ ﯽﺳرﺎﻓ رﺎﺘﺷﻮﻧ رد ﺪﯾﺎﻤﻧ نﺎﺳآ ار ﻦﺘﻣ نﺪﻧاﻮﺧ ﺎﺗ دﻮﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﯽﻓﺮﺣ
) ص 10 .(
3.
ﻢﯿﻧ ﻪﻠﺻﺎﻓ
ﻢﯿﻧ زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ياﺮﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮔژاو نورد ياﺰﺟا ﻦﯿﺑ يراﺬﮔ
دﻮﺷ ) ص 10 .(
ﻢﯿﻧ زا ﯽﻧﺎﻣز ﻪﺘﺒﻟا ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﺻﺎﻓ
ﻪﮐ دﻮﺷ
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﺪﺷﺎﺒﻧ يرﺎﺒﺟا ﯽﺴﯾﻮﻧ .
ةژاو رد ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
» رﺎﮑﻤﻫ « ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﯽﻤﻧ و ﺖﺳا يرﺎﺒﺟا ﯽﺴﯾﻮﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ار هژاو ﻢﯿﻧاﻮﺗ
» ﻢﻫ رﺎﮐ « ﺎﯾ
» رﺎﮐ ﻢﻫ
« ﻢﯿﺴﯾﻮﻨﺑ . ةژاو درﻮﻣ رد ﺎﻣا
» لﺎﻤﯾﺎﭘ « ترﻮﺻ ود ﺮﻫ
» لﺎﻤﯾﺎﭘ « و
» يﺎﭘ لﺎﻣ « زا هدﺎﻔﺘﺳا ،مود درﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺳرد
ﻢﯿﻧ ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا ﻪﻠﺻﺎﻓ .
هژاو ﻪﮐ دﻮﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﻃﺎﺧ ﻦﯾﺪﺑ ماﺰﻟا ﻦﯾا
» يﺎﭘ لﺎﻣ « رﺎﻤﺷ ﻪﺑ هژاو ود و ﺖﺳا ﺐﮐﺮﻣ ةژاو ﮏﯾ
ﯽﻤﻧ دور . ﻋر ﻪﮐ ﺖﺷاد نﺎﻋذا ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﺖﯾﺎ
ﻢﯿﻧ ﺖﺳا راﻮﺷد يﺪﺣ ﺎﺗ ﻪﻠﺻﺎﻓ .
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ يراﻮﺷد ﻦﯾا ﻞﯾﻻد زا ﯽﮑﯾ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ اﺮﭼ ؛ﺖﺳا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻢﯿﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺳ ﺮﺑ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺪﻫد ﮏﯾ ﮥﻠﺻﺎﻓ و ﻪﻠﺻﺎﻓ
هژاو و هژاو ءاﺰﺟا ﻦﯿﺑ ﯽﻓﺮﺣ يﺎﻫ
هوﺮﮔ هﺪﯿﺳﺮﻧ يﺪﺣاو ﻢﯿﻤﺼﺗ ﻪﺑ يﻮﺤﻧ يﺎﻫ ﺪﻧا
. ﺑ ﯽﺧﺮﺑ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﮏﯾ ﮥﻠﺻﺎﻓ ﻖﺘﺸﻣ هژاو ءاﺰﺟا ﻦﯿ
هژاو ﻦﯿﺑ ﯽﺘﺣ ﯽﺧﺮﺑ و ﯽﻓﺮﺣ يﺎﻫ
هوﺮﮔ ﻢﯿﻧ يﻮﺤﻧ يﺎﻫ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻪﻠﺻﺎﻓ
ﺪﻨﻫد . هژاو رد ،ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ يﺎﻫ
» ﻪﯾﺎﺳ يزادﺮﭘ « و
» ﻢﯿﻧ ﻪﻤﮑﭼ ﺎﻫ «
ﻢﯿﻧ زا هژاو ﻦﯾا و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﮏﯾ ﮥﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﺎﻫ
ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﯽﻓﺮﺣ
» ﻪﯾﺎﺳ يزادﺮﭘ « و
» ﻢﯿﻧ ﻪﻤﮑﭼ ﺎﻫ « ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﻧا
. رد ﻦﯾا
هژاو ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ ﻢﯿﻧ زا ﺪﯾﺎﺑ هژاو ﮏﯾ يرﻮﺘﺳد ياﺰﺟا ﻦﯿﺑ رد و هدﻮﺑ هژاو ﮏﯾ ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺎﻫ
دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﺻﺎﻓ .
ﺮﮕﯾد يراﻮﺷد
ﻪﺤﻔﺻ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﯿﻧ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ ﻪﮐ اﺮﭼ ﺖﺳا ﺪﯿﻠﮐ
ﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺪﯿﻠﮐ ﻪﺳ زا لﺎﺜﻣ يا
ctrl+shift+2 عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا و دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻢﯿﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧر د و هدﺮﮐ راﻮﺷد ار ﻪﻠﺻﺎﻓ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﯽﭘ رد نآ ﻪﺑ ار داﺮﻓا ﯽﻬﺟﻮﺗ .
4.
ﺖﮐﺮﺣ رﻮﺠﻬﻣ تﺎﻐﻟ و ﯽﮕﻧﺮﻓ ﻞﯿﺧد تﺎﻤﻠﮐ و مﻼﻋَا يراﺬﮔ
ﺖﺳرد رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا ﻖﺒﻃ ﻔﺘﺳا ،ﯽﺟرﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا و رﻮﺠﻬﻣ نﺎﮔژاو ِﺢﯿﺤﺻ ﻆﻔﻠﺗ نداد نﺎﺸﻧ و ﯽﻧاﻮﺧ
ﻪﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎ تﻮﺼﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا هﺎﺗﻮﮐ )
ص 13 .(
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺮﺜﮐا رد ﺖﮐﺮﺣ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣِ تﺎﯾﺮﺸﻧ يﺎﻫ
هﺪﺸﻧ ﯽﻬﺟﻮﺗ رﻮﺠﻬﻣ تﺎﻐﻟ ﺎﯾ و ﯽﺟرﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا يراﺬﮔ
ﺖﺳا . ﺖﮐﺮﺣ زا يدراﻮﻣ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراﺬﮔ
. تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ رد ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ،
ﺎﯾ و تﺎﻤﻠﮐ
ِﯽﺟرﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا
» ﻞﭘﻮﻨﮑﺗ
« ،
» دﺎﻣا يوﺎﻬﻤﮐ .
ما
« ،
» لاﻮﮐ وﺮﺳ يا
« ،
» رﻮﯿﻟُا « و
» ﻞﻣﺎﻬﺗِز « هژاو ﻪﻧﺎﮕﯿﺑ يﺎﻫ ﮥﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا
ﺖﮐﺮﺣ نﺎﺳآ يﺎﺘﺳار رد يراﺬﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ ماﺪﻗا ﺎﻬﻧآ ﻆﻔﻠﺗ ِيزﺎﺳ
.
5.
يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﮥﻧﺎﺸﻧ
» ة « ﻪﻤﻠﮐ رد ﯽﺑﺮﻋ ﻞﯿﺧد يﺎﻫ
ﻋ ﻞﯿﺧد نﺎﮔژاو زا يدوﺪﺤﻣ داﺪﻌﺗ ﮥﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﯽﻣﺎﺳا زا ﯽﺧﺮﺑ و ﯽﺑﺮ
» ة « هﺪﺷ ﯽﺳرﺎﻓ دراو ﺖﺷﻮﻧ ترﻮﺻ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﺪﻨﻧﺎﻣ
» فرﺎﻌﻤﻟاةﺮﺋاد «
و
» ﯽﻨﯾﺪﻟاةﻮﮑﺸﻣ
« ) ص 16 .(
ﻢﻠﻗ رد ﻪﺘﺒﻟا نآ ياﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نﺎﮑﻣا ﻦﯾا ﯽﺳرﺎﻓ يﺎﻫ
هرﺎﭼ دﻮﺷ هﺪﯿﺸﯾﺪﻧا يا .
۵
6.
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﯽﺴﯾﻮﻧ
،رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ،نﺎﮔژاو زا ﯽﺧﺮﺑ رد
دﻮﺷ ﺖﯾﺎﻋر ﺪﯾﺎﺑ و ﺖﺳا يرﺎﺒﺟا هژاو ءﺰﺟ ود ﯽﺴﯾﻮﻧ .
ﺪﻧﻮﺴﭘ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
» ﻪﭼ «
ﯽﻣ دﻮﺧ زا ﺶﯿﭘ ةژاو ﻪﺑ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﺒﺴﭼ
» ﻪﭽﻧآ
« ،
» ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
« ،
» ﻪﭽﻧﺎﻤﮐ « ) ص 21 - 27 .(
7.
ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ
هژاو زا ﯽﺧﺮﺑ درﻮﻣ رد رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا ﻖﺒﻃ ﻨﻧﺎﻣ ﺖﺳا يرﺎﺒﺟا هژاو ياﺰﺟا ِﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ ،ﺎﻫ
ةژاو ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ ﺪ
» ﻦﯿﻤﻫ « ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺧ زا ﺪﻌﺑ ةژاو زا
» ﻦﯿﻤﻫ ﺎﺟ
« و ،
» نﺎﻤﻫ رﻮﻃ « ) ص 21 - 27 .(
ﯽﻣ ناﺮﯾا ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا و قﺮﺑ ﻦﯿﺳﺪﻨﻬﻣ ﻦﻤﺠﻧا ﮥﻠﺠﻣ رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ هژاو ﻪﺑ ناﻮﺗ
و ﺎﻫ
ترﺎﺒﻋ يﺎﻫ
» ﯽﺠﻨﺴﻧﺎﮑﻣا
« ،
» يزﺎﺴﻟﺪﻣ
« ،
» ﺮﻈﻨﻓﺮﺻ
« ،
» ﻪﮑﯾدراﻮﻣ
« ،
» يﺪﻨﺒﻟﻮﻣﺮﻓ
« ،
» ﺮﺒﺟﻮﻣ
« ،
» ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ
« ،
» ﺖﺴﻨﯾا
« ،
» نﺎﻣﺰﻤﻫ
« ،
» ﻪﮑﯿﯾﺎﻬﺘﻟﺎﺣ
« ،
» ﺮﮕﻨﯿﻤﺨﺗ
« ،
» ﻞﯾﻻﺪﺑ
« ،
» بﺮﻀﻠﺻﺎﺣ
« ،
» ﯽﯾﺎﻧﺎﺳﺮﻤﯿﻧ «
هد و زا ﯽﻃاﺮﻓا ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا ﺮﮕﯾد درﻮﻣ ﺎﻫ
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻬﻧآ درﻮﻣ رد ﯽﺴﯾﻮﻧ .
هژاو ﺖﺳرد ترﻮﺻ قﻮﻓ تارﺎﺒﻋ و ﺎﻫ
ﺮﮐﺬﻟا
» نﺎﮑﻣا ﯽﺠﻨﺳ
« ،
» لﺪﻣ يزﺎﺳ
« ،
» فﺮﺻ ﺮﻈﻧ
« ،
» ﻪﮐ يدراﻮﻣ
« ،
» لﻮﻣﺮﻓ يﺪﻨﺑ
« ،
» جﻮﻣ ﺮﺑ
« ،
» ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
« ،
» ﺖﺳا ﻦﯾا
« ،
» ﻢﻫ نﺎﻣز
« ،
» ﺖﻟﺎﺣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
« ،
» ﻦﯿﻤﺨﺗ ﺮﮔ
« ،
» ﻞﯾﻻد ﻪﺑ
« ،
» ﻞﺻﺎﺣ بﺮﺿ « و
» ﻢﯿﻧ ﯽﯾﺎﻧﺎﺳر « ﺖﺳا .
8.
ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ ِنﺎﯿﺑ ﮥﻓﺎﺿا ةﺮﺴﮐ
ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﻪﻓﺎﺿا ةﺮﺴﮐ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رد )
فﺎﻀﻣ و فﺎﻀﻣ ﮥﻄﺑار ﻪﯿﻟا
( ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ
. ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻦﯾا ندراﺬﮔ ﻪﺘﺒﻟا
دﻮﺷ مﺎﻬﺑا دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ ﻪﮑﻧآ ﺮﮕﻣ ؛ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻣاﺰﻟا .
ﺖﺧﺎﺳ ،هژاو ﺪﻨﭼ ﯽﻟاﻮﺗ ،دراﻮﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد يدﺪﻌﺘﻣ ِﯽﻓﺎﺿا يﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا نﺎﺳآ ار ﻦﺘﻣ ﻢﻬﻓ و نﺪﻧاﻮﺧ ةﺮﺴﮐ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﺗ
ﺪﻨﮐ ) ص 28 .(
ا ةﺮﺴﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺎﺠﻨﯾا رد اﺬﻟ ياﺮﺑ ﻪﻓﺎﺿ
ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﯽﮑﯾ ،ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ نﺎﯿﺑ .
ناور ﮥﻠﺠﻣ رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ناور و ﯽﮑﺷﺰﭘ
،ناﺮﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ترﺎﺒﻋ رد يﺎﻫ
» نﺎﺸﻧ هﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ِنزو يﺎﻘﺑا ةﺪﻨﻫد
« ،
» ِناﺮﻬﺗ رد 1352
« ،
» كﻼﻣ ياراد ِعﺮﺻ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ دورو يﺎﻫ
« ،
» ِﺶﻫوﮋﭘ ﮏﯾ
ﻪﻨﯿﻣز ﺎﺑ ﯽﺑﺎﯾ ﯽﺳرﺮﺑ ...
« ،
» ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ِﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ﯽﮔﺪﻨﮐاﺮﭘ
« و ،
» ﺶﯿﭘ ﺮﺛا ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ِﯽﮔﺪﻨﻨﮐ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ دﺮﺒﻫار ِﻦﯿﺑ
يا « زا ﯽﺧﺮﺑ
فﺎﻀﻣ ﺖﮐﺮﺣ ﻪﻓﺎﺿا ةﺮﺴﮐ ﮥﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﯽﺘﺳرد ﻪﺑ ﺎﻫ هﺪﺷ يراﺬﮔ
دﻮﺷ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﻦﺘﻣ ةﺪﻨﻧاﻮﺧ ياﺮﺑ نآ نﺪﻧاﻮﺧ ﺎﺗ ﺪﻧا .
9.
» ي « هﺎﺗﻮﮐ هﺪﺷ
ﻪﻤﻠﮐ ﯽﺘﻗو ،ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد ﺼﻣ ﻪﺑ يا
هﺎﺗﻮﮐ تﻮ
» -ِ
« ﯽﻣ ﻢﺘﺧ زا ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺷ
» ي « نﺎﺳآ ياﺮﺑ ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ نآ ﻆﻔﻠﺗ ندﻮﻤﻧ ﺮﺗ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ ﻪﺑ ّﻂﺧ رد ﻪﮐ دﻮﺷ
» ي « هﺎﺗﻮﮐ ﯽﻣ هداد ﺶﯾﺎﻤﻧ ّﻂﺧ يﻻﺎﺑ و هﺪﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺷ
» ﻦﻣ ﮥﻣﺎﻧ
« ،
» وا ﮥﻧﺎﺧ
« . زا ﯽﺧﺮﺑ رد ﺎﻣا
فﺮﺣ زا ﺖﻣﻼﻋ ﻦﯾا نداد نﺎﺸﻧ ياﺮﺑ نﻮﺘﻣ
» ي « هﺮﯿﺠﻧز يور ﺮﺑ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ّﻂﺧ
ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺷ
» ﻧﺎﺧ ﮥ ﻦﻣ « ) ص 28 .(
دراﻮﻣ ﻦﯾا رد
ﯽﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻖﺒﻃ ﻪﺑ ﺖﺴﯾﺎﺑ
گرﺰﺑ يﺎﯾ يﺎﺟ
» ي « ةﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ يﺎﯾ زا
» ء « دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻂﯿﺤﻣ ﮥﯾﺮﺸﻧ زا ﯽﮑﯾ ﯽﺳﺎﻨﺷ
زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﯾﺮﺸﻧ
» ي « هژاو رد ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ ﺶﯾﺎﻤﻧ ياﺮﺑ هﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺘﺨﻣ يﺎﻫ
» ه « هدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ،ﺖﺳا
ترﺎﺒﻋ يﺎﻫ
» ةرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 2
« ،
» ﻊﺑﺎﺗ ﻒﻄﻋ ﮥﻄﻘﻧ
« ،
» ناﺮﯾا ﯽﺑﺮﻏ ﮥﻤﯿﻧ
« ،
» ﯽﻧﺎﻣز ةرود 30
ﻪﻟﺎﺳ
« ،
» نﺎﺑﺎﯿﺧ ﮥﯿﺷﺎﺣ رد
« ،
» ﺖﺸﮔزﺎﺑ
ﻪﯿﻟوا ﮥﯾﺎﻣﺮﺳ
« ،
» ﻊﻤﺟ ةﻮﯿﺷ ﻪﻟﺎﺑز يروآ
ﺎﻫ « و
» راﺪﯾﺎﭘ ﮥﻌﺳﻮﺗ «
زا
» ي « ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺎﺗﻮﮐ .
10 . هﺰﻤﻫ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ماو ،ﯽﺑﺮﻋ ّﻂﺧ و نﺎﺑز ﺮﯿﺛ
هژاو هﺰﻤﻫ فﺮﺣ ياراد ﺎﻬﻧآ زا يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ نﺎﺑز ﻦﯾا زا ار يدﺎﯾز يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﺖﺳا ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﯿﻌﻣ ود ﺐﻟﺎﻗ رد ﺎﺠﻨﯾا رد ﻪﮐ دراد دﻮﺟو يدﺎﯾز ﻞﺋﺎﺴﻣ و ﺚﺣﺎﺒﻣ هﺰﻤﻫ شرﺎﮕﻧ درﻮﻣ رد .
ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯿﻟوا
ﺖﺳا هﺰﻤﻫ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا .
زا يرﺎﯿﺴﺑ رد فوﺮﺣ و شرﺎﮕﻧ ﺖﻟﻮﻬﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ داﺮﻓا ،دراﻮﻣ
يرﺎﮕﻧ ) ﭗﯾﺎﺗ ( هﺰﻤﻫ ﺖﻣﻼﻋ ندراﺬﮔ زا ،
ﯽﻣ يراددﻮﺧ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﺪﻨﻨﮐ
» أﺪﺒﻣ « و
» ﺮﯿﺛﺄﺗ « ار
» اﺪﺒﻣ « و
» ﺮﯿﺛﺎﺗ « ﯽﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺰﻤﻫ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،درﻮﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ،تﺎﯾﺮﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ رﺎﯿﻌﻣ ﮏﯾ .
ﮥﺘﮑﻧ ﯽﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ هﺰﻤﻫ ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ ﻪﺑ مود دﻮﺷ
. ﯽﻠﻋ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻢﻏر
ترﻮﺻ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﮑﻨﯾا يﺎﻫ
» ﺖﺌﯿﻫ « و
» ﺖﺋﺮﺟ « ترﻮﺻ ﺎﻣا ،ﺖﺳا هدﺮﮐ بﻮﺼﻣ ﺖﺳرد ترﻮﺻ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار يﺎﻫ
» تﺄﯿﻫ « و
» تأﺮﺟ «
ترﻮﺻ ﺖﺳا مﻮﻤﻋ ﻦﯿﺑ رد لواﺪﺘﻣ ًﺎﺒﻟﺎﻏ يﺎﻫ .
ﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺰﻤﻫ ِياراد ِنﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ رد تﺎﯾﺮﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ يرﺎﯿ
رﺎﯿﻌﻣ ﺐﻟﺎﻗ 11
رﺎﯿﻌﻣ زا ﻊﻗاو رد ﻪﮐ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا 10
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ )
ص 29 - 34 .(
هژاو يﺎﻫ
» ﻦﯿﻣﺄﺗ
« ،
» لاﺆﺳ
« ،
» ءﺎﺸﻏ
« ،
» ﺮﺛﺆﻣ
« ،
۶
» ﺚﻧﺆﻣ
« ،
» ﺪﯿﯾﺄﺗ
« ،
» ﺄﺸﻨﻣ
« و ،
» ﺮﯿﺛﺄﺗ « هژاو ﻪﻠﻤﺟ زا ﻂﯿﺤﻣ ﮥﯾﺮﺸﻧ تﻻﺎﻘﻣ رد تﺎﻌﻓد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﺑ هﺰﻤﻫ ﺖﻣﻼﻋ نوﺪﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﮐ ﻪﺘﻓر رﺎ ﺪﻧا .
11 . هﺰﻤﻫ ياراد نﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ
ﻪﺑ رد نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد زا تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺖﯿﻌﺒﺗ ،رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا سﺎﺳا ﺮﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ يﻼﻣا ﺎﺑ هﺰﻤﻫ ياراد نﺎﮔژاو يﺮﯿﮔرﺎﮐ
ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ دﻮﺷ
. هژاو زا يﺎﻫ
» لاﺆﺳ
« ،
» ﻪﻠﺌﺴﻣ
« ،
» ﺖﺌﯿﻫ « و
» ﺄﺸﻨﻣ « ﯽﻣ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ رد ﻪﮐ دﺮﮐ ﺮﮐذ ﯽﯾﺎﻫ
درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺮﺜﮐا
ﻪﺘﻓﺮﻧ رﺎﮐ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ يﻼﻣا ﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺐﻠﻏا و ﺪﻧا
» لاﻮﺌﺳ
« ،
» ﻪﻠﺌﺴﻣ
« ،
» تﺄﯿﻫ « و
» ءﺎﺸﻨﻣ « هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ ﺪﻧا
.
12 . ﻦﯾﻮﻨﺗ
ﻪﻧﺎﺸﻧ هﺎﮕﯾﺎﺟ و نﺄﺷ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﺎﻣا ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺳرﺎﻓ دراو ﯽﺑﺮﻋ نﺎﺑز و ﻂﺧ زا ﻦﯾﻮﻨﺗ ﺖﻣﻼﻋ ﻪﭼ ﺮﮔا ﻪﻧﺎﺸﻧ زا يا
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ يﺎﻫ
ر ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ا .
ﯽﻣ ﻆﻔﻠﺗ هژاو رد ﻪﮐ يدراﻮﻣ رد نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا دﻮﺷ
) ص 37 .(
ﻪﺑ داﺮﻓا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺰﯿﻧ درﻮﻣ ﻦﯾا رد
فوﺮﺣ ﺎﯾ و شرﺎﮕﻧ رد ﺖﻟﻮﻬﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯾﻮﻨﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا يرﺎﮕﻧ
ﺪﻨﻨﮐ . نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا
ﺳر نﻮﺘﻣ رد ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ نﺎﺴﮑﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ و ﯽﻤ
ﯽﻣ ﯽﺳرﺎﻓ نﻮﺘﻣ ِيزﺎﺳ ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا و دﻮﺷ
. تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺮﺜﮐا رد
هژاو زا يرﺎﯿﺴﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﯾﻮﻨﺗ ياراد يﺎﻫ
»
ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ
« ،
»
ًﻼﻣﺎﮐ
« ،
»
ًﺎﺗﺪﻤﻋ
« ،
»
ًﻻوا
« ،
»
ًﺎﻣاﺰﻟا
« ،
»
ًﺎﻣﻮﻤﻋ « و
»
ًﻻﻮﻤﻌﻣ « نوﺪﺑ
ﻪﺑ ﻦﯾﻮﻨﺗ ﺖﻣﻼﻋ ﻪﺘﻓر رﺎﮐ
رد ،ﺪﻧا ﺖﺳا يروﺮﺿ دراﻮﻣ ﻦﯾا رد ﻦﯾﻮﻨﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ .
13 . ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺖﻣﻼﻋ
و مﺎﻬﺑا دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ،نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ ﻪﮐ يدراﻮﻣ رد ﺮﮕﻣ ،ﺖﺴﯿﻧ يرﺎﺒﺟا ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻖﺒﻃ ﻢﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺷ ﻦﺘﻣ ِﯽﻧاﻮﺧراﻮﺷد ﺖﺷﺎﮕﻧ
يﺎﻫ
» ﻦﯿﻌﻣ « و
» ﻦﯿﻌﻣ « ﺖﻣﻼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ
» -ّ
« مﺎﻬﺑا هژاو زا ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﯾادز
) ص 38 .(
هژاو رد ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا ناﺮﯾا ﯽﻠﮕﻨﺟ و ﯽﻌﺗﺮﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ حﻼﺻا و ﮏﯿﺘﻧژ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ يﺎﻫ
» ﻪّﺘﺒﻟا
« ،
» ﺎﻣا
« ،
» بﺎّﻨﻋ
« ،
» ﺖّﻗد
« ،
» ﯽﺘﯿﻌﻤﺟ
« ،
» ﺖﯿﻤﮐ
« ،
» مﺎﻤﺣ « ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
درﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺐﻟﺎﺟ ،ﻦﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ هژاو
يﺎﻫ
» ﯽﻤﮐ
« ،
» لﺎّﻠﺣ
« ،
» راّﺮﻓ
« ،
» ﻦﯿﺒﻣ « و
» ﻦﯿﻌﻣ « هژاو ﻦﯾا رد ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا ﺎﻫ
ﻢﻫ زا ﺎﺗ ﺖﺳا يروﺮﺿ ﺖﺷﺎﮕﻧ
ﺪﻧﻮﺷ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ نﺎﺸﯾﺎﻫ .
14 . ﺖﮐﺮﺣ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ نﺎﮔژاو يراﺬﮔ هﺎﺗﻮﮐ تﻮﺼﻣ يﺎﻫ
ﺖﮐﺮﺣ ﻪﺑ يزﺎﯿﻧ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رد يراﺬﮔ
تﻮﺼﻣ ﺎﺑ هژاو ﻢﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ يدراﻮﻣ رد ﺎﻣا ،ﺖﺴﯿﻧ هﺎﺗﻮﮐ يﺎﻫ
ﺖﺷﺎﮕﻧ مﺪﻋ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﮔژاو ﺎﯾ و ﺎﻫ
ﺖﮐﺮﺣ ﯽﻣ ﻦﺘﻣ ﯽﻧاﻮﺧراﻮﺷد و مﺎﻬﺑا ﺚﻋﺎﺑ يراﺬﮔ ﺖﺳا يروﺮﺿ ﻢﺋﻼﻋ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ،دﻮﺷ
) ص 38 .(
هژاو لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ يﺎﻫ
» ﺦﺴَﻧ «
) ﯽﺴﯾﻮﻨﺷﻮﺧ ّﻂﺧ ﯽﻋﻮﻧ (
،
» ﺦﺴُﻧ « ) ﻪﺨﺴﻧ ﻊﻤﺟ (
،
» ﻢﻠﻗ ﻂﺴَﻗ
« ،
» ﺮﻤﺠﻣ
« ،
» ﺮﭘ
« ،
» ردﺮﺳ
« ،
» ﺮﮐُا
« ،
»
ّﺮَﺷ
« ،
» ﻪﻧﻮﮔﺮﭘ
« ،
» ﻞَﺜﻣ
« ،
» ﺮﻬﻣ
« ،
» ﺪﻌﺑ
« ،
» ﺰَﺧ
« ،
» ﻢَﻠﻋ
« ،
» اﺮِﭼ
« ،
» ﺮﭘ « و
»
رد « هژاو مﺎﻬﺑا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ ﺎﯾ و ﯽﯾادز
ﺖﺳرد ﺖﮐﺮﺣ ﯽﻧاﻮﺧ هﺪﺷ يراﺬﮔ
ﺪﻧا .
15 . نﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ
ا زا ﺪﯾﺎﺑ رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا ﻖﺒﻃ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا هژاو ﺞﯾار و ﺢﯿﺤﺻ يﻼﻣ
. ترﻮﺻ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ِﯽﻧﺎﮔژاو يﺎﻫ
» بﻮﭼرﺎﭼ « و
» ﺖﺳﺎﯿﺳ يراﺬﮔ « ياراد
ترﻮﺻ لواﺪﺘﻣ و ﺖﺳردﺎﻧ يﺎﻫ
» بﻮﭼرﺎﻬﭼ
5* « و
» ﺖﺳﺎﯿﺳ يراﺰﮔ «* دﻮﺷ بﺎﻨﺘﺟا ﺎﻬﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ .
ﻦﯾا زا يدراﻮﻣ
ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ نﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ ِرﺎﯿﻌﻣ ﻞﯾذ رد ﺖﺳد ﻧﻮﺷ
ﺪ ) ص 44 - 53 .(
16 . ﻞﻘﻧ ﮥﻧﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ
ﻪﻄﻘﻧ ﻪﻧ و هژاو يﻼﻣا ﻪﺑ رﻮﺘﺳد ﻦﯾا ﻪﮐ اﺮﭼ ؛ﺖﺳا هﺪﺸﻧ حﺮﻄﻣ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ِﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد رد رﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ يراﺬﮔ
. ﺎﻣا
ﻪﻄﻘﻧ دراﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗداﺪﺧرﺮﭘ زا ﯽﮑﯾ درﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﯽﻤﻠﻋ نﻮﺘﻣ رد ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ يراﺬﮔ
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﯽ .
ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ ﺖﻣﻼﻋ ﻦﯿﺗﻻ نﻮﺘﻣ رد لﻮﻗ
""
ﺖﻣﻼﻋ زا ﺪﯾﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﻮﺘﻣ ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا «»
دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا .
زا ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ
ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ ﻞﻘﻧ ياﺮﺑ ﻢﻫ لﻮﻗ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﻢﻫ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ لﻮﻗ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا تارﺎﺒﻋ و نﺎﮔژاو ِﯽﯾﺎﻤﻧ
دﻮﺷ ) ،ﺢﺻﺎﻧ و ﯽﻘﺣﺎﯾ 1392
.(
،اﺬﻟ
ﻼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻘﻧ ﺖﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ رﺎﯿﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ .
7 . نﺎﺑز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﻣﻼﻋ دﻮﺟو ﯽﺳﺎﻨﺷ
يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ هژاو رﺎﻨﮐ رد* ﺺﺨﺸﻣ ةژاو ندﻮﺑ يرﻮﺘﺳدﺮﯿﻏ ﺎﯾ و ﺢﯿﺤﺻﺎﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
٧
4 . ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
هزﻮﺣ ﺮﺗﺮﺑ ﮥﯾﺮﺸﻧ ﺮﻫ زا ﻪﻟﺎﻘﻣ هﺎﺠﻨﭘ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺖﻔﻫ يﺎﻫ
رد ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ هﺎﺠﻨﭘ و ﺪﺼﯿﺳ ﯽﺳرﺮﺑ عﻮﻤﺠﻣ رد و ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﮥﻧﺎﮔ
هدﺰﻧﺎﺷ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ يوﺮﯿﭘ ناﺰﯿﻣ و ﺖﯿﻌﺿو صﻮﺼﺧ ﮥﻧﺎﮔ
ﺖﺳا ﺮﯾز ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ :
لوﺪﺟ 2 - ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زﺎﯿﺘﻣا ﺖﻔﻫ تﺎﯾﺮﺸﻧ ةﺪﺷ
هدﺰﻧﺎﺷ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﮥﻧﺎﮔ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﮥﻧﺎﮔ
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ
زﺎﯿﺘﻣا ) ﺪﺻرد ( ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ
زﺎﯿﺘﻣا ) ﺪﺻرد (
1 ﻢﺳر ﺖﯾﺎﻋر
ﯽﻧآﺮﻗ ّﻂﺨﻟا 97
9
» ي
« هﺎﺗﻮﮐ هﺪﺷ 28
2 ﻠﺻﺎﻓ
ﮥ ﮏﯾ ﯽﻓﺮﺣ 57
/ 99 10
ﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﮥ هﺰﻤﻫ 85
/ 86
3 ﻢﯿﻧ
ﻪﻠﺻﺎﻓ 28
/ 87 11
هﺰﻤﻫ ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ
42 / 81
4 ﺖﮐﺮﺣ يراﺬﮔ ﯽﺟرﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا تﺎﻐﻟ و
رﻮﺠﻬﻣ 42
/ 5 12
ﻦﯾﻮﻨﺗ
57 / 88
5 ﻧﺎﺸﻧ ﮥ يرﺎﺘﺷﻮﻧ ة ﻞﯿﺧد تﺎﻤﻠﮐ رد
ﯽﺑﺮﻋ 94
13 ﺪﯾﺪﺸﺗ
28 / 53
6 ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ
ﯽﺴﯾﻮﻧ 71
/ 99 14
ﺖﮐﺮﺣ ﺎﺑ نﺎﮔژاو يراﺬﮔ تﻮﺼﻣ
يﺎﻫ
هﺎﺗﻮﮐ 20
7 ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ
57 / 97 15
نﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ
57 / 97
8 ﺮﺴﮐ
ة ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ 42
/ 11 16
ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ
ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ 5/
37
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺮﯾز ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﻪﯾﺮﺸﻧ ﺮﻫ يوﺮﯿﭘ ناﺰﯿﻣ ﻦﻤﺿ رد :
لوﺪﺟ 3 - رﻮﺘﺳد ﻪﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ زﺎﯿﺘﻣا نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ
ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ هزﻮﺣ
ﻪﯾﺮﺸﻧ ﻪﯾﺮﺸﻧ مﺎﻧ
زﺎﯿﺘﻣا
) ﺪﺻرد (
1 ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ
تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
07 / 64
2 ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻂﯿﺤﻣ
ﯽﺳﺎﻨﺷ 70
3 ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
ناور ﮥﻠﺠﻣ ناور و ﯽﮑﺷﺰﭘ
ناﺮﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
15 / 70
4 ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد مﻮﻠﻋ
ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﮥّﻠﺠﻣ
76 / 56
5 يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود -
و ﯽﻌﺗﺮﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ حﻼﺻا و ﮏﯿﺘﻧژ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﺸﻫوﮋﭘ
ناﺮﯾا ﯽﻠﮕﻨﺟ
53 / 65
6 ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و ﯽّﻨﻓ
ناﺮﯾا ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا و قﺮﺑ ﻦﯿﺳﺪﻨﻬﻣ ﻦﻤﺠﻧا ﮥﻠﺠﻣ
76 / 50
7 يرﺎﻤﻌﻣ و ﺮﻨﻫ
ﯽﻤﻠﻋ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود -
ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ
73
8 ﻞﮐ زﺎﯿﺘﻣا
32
/ 64
رد ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد صﻮﺼﺧ رد ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ زا يوﺮﯿﭘ ﺮﻈﻧ زا ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ
هدﺰﻧﺎﺷ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪﺘﺷاد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫدﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻪﻧﺎﮔ
لوﺪﺟ رد ﺎﻬﻧآ تﺎﯿﺋﺰﺟ ﺮﮐذ زا مﻼﮐ ﮥﻟﺎﻃا زا ﺰﯿﻫﺮﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا 3
يراددﻮﺧ
ﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ و هﺪﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا ﺎﻫزﺎﯿﺘﻣا عﻮﻤﺠﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽ
.
5 . ﻊﻤﺟ يﺪﻨﺑ لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ 2،
ﯽﻣ هزﻮﺣ رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﮥﻟﺎﻘﻣ هﺎﺠﻨﭘوﺪﺼﯿﺳ رد عﻮﻤﺠﻣ رد ﻪﮐ دﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ناﻮﺗ ﺖﻔﻫ يﺎﻫ
ﻪﺑ تﻻﺎﻘﻣ ،ﻪﻧﺎﮔ
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ رد ار ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد زا ﺖﯿﻌﺒﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﯽﺴﯾﻮﻧ
) 71 / 99 ﺪﺻرد ( ﮏﯾ ﮥﻠﺻﺎﻓ ، ﯽﻓﺮﺣ
) 57 / 99 ﺪﺻرد ( ،
ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ )
57 / 97 ﺪﺻرد /(
نﺎﮔژاو ﺢﯿﺤﺻ شرﺎﮕﻧ )
57 / 97 ﺪﺻرد ( ر ، ﻢﺳر ﺖﯾﺎﻋ ﯽﻧآﺮﻗ ّﻂﺨﻟا
) 97 ﺪﺻرد ( يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﮥﻧﺎﺸﻧ ،
» ة « رد
٨
ﯽﺑﺮﻋ ﻞﯿﺧد تﺎﻤﻠﮐ )
94 ﺪﺻرد ( ﻦﯾﻮﻨﺗ ، ) 57 / 88 ﺪﺻرد ( ﻢﯿﻧ ، ﻪﻠﺻﺎﻓ ) 28 / 87 ﺪﺻرد ( هﺰﻤﻫ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ، )
85 / 86 ﺪﺻرد ( شرﺎﮕﻧ ،
هﺰﻤﻫ ﺢﯿﺤﺻ )
42 / 81 ﺪﺻرد ( ﺪﯾﺪﺸﺗ ، )
28 / 53 ﺪﺻرد ( ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ ، ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ
) 5/
37 ﺪﺻرد ( ،
» ي « هﺎﺗﻮﮐ هﺪﺷ ) 28 ﺪﺻرد ( ،
ﺖﮐﺮﺣ تﻮﺼﻣ ﺎﺑ نﺎﮔژاو يراﺬﮔ هﺎﺗﻮﮐ يﺎﻫ
) 20 ﺪﺻرد ( ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ ةﺮﺴﮐ ، )
42 / 11 ﺪﺻرد ( ﺖﮐﺮﺣ و ﯽﺟرﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا يراﺬﮔ )
42 / 5
ﺪﺻرد ( ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . نﺎﻤﻫ ﯽﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ،ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد زا يوﺮﯿﭘ رد تﺎﯾﺮﺸﻧ ،دﻮﺷ
ﻞﻘﻧ ﺖﻣﻼﻋ ﯽﺳرﺎﻓ لﻮﻗ
) 5 / 37
ﺪﺻرد ( ،
» ي « هﺎﺗﻮﮐ هﺪﺷ ) 28 ﺪﺻرد ( ﺖﮐﺮﺣ ، تﻮﺼﻣ ﺎﺑ نﺎﮔژاو يراﺬﮔ هﺎﺗﻮﮐ يﺎﻫ
) 20 ﺪﺻرد ( ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ ةﺮﺴﮐ ، )
42 / 11 ﺪﺻرد ( و
ﺖﮐﺮﺣ
ِﯽﻣﺎﺳا يراﺬﮔ ﯽﺟرﺎﺧ
رﻮﺠﻬﻣ تﺎﻐﻟ و )
42 / 5 ﺪﺻرد ( هداد راﺮﻗ دﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ درﻮﻣ ار ﺪﻧا
.
لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ 3
ﯽﻣ ، ﺮﺗﺮﺑ ﮥﯾﺮﺸﻧ ﺖﻔﻫ عﻮﻤﺠﻣ زا ﻪﮐ ﺪﯾد ناﻮﺗ زا ﻪﯾﺮﺸﻧ ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ ،ISC
و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ زا ﺖﯿﻌﺒﺗ ظﺎﺤﻟ
ﺖﺳا يرﺎﻤﻌﻣ و ﺮﻨﻫ ةزﻮﺣ زا ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود ،ﯽﺳرﺎﻓ بدا .
ﻪﺒﺗر ناور ﮥﻠﺠﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ار ﺮﮕﯾد يﺎﻫ و ﯽﮑﺷﺰﭘ
ناور ﻂﯿﺤﻣ ،ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ةزﻮﺣ زا ناﺮﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ حﻼﺻا و ﮏﯿﺘﻧژ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود ،ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ةزﻮﺣ زا ﯽﺳﺎﻨﺷ
نﺎﻫﺎﯿﮔ
زا ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﮥﻠﺠﻣ ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ةزﻮﺣ زا تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ ةزﻮﺣ زا ناﺮﯾا ﯽﻠﮕﻨﺟ و ﯽﻌﺗﺮﻣ هدﺮﮐ ﺐﺴﮐ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و ﯽّﻨﻓ ةزﻮﺣ زا ناﺮﯾا ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا و قﺮﺑ ﻦﯿﺳﺪﻨﻬﻣ ﻦﻤﺠﻧا ﮥﻠﺠﻣ هﺮﺧﻻﺎﺑ و ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد مﻮﻠﻋ ةزﻮﺣ ﺪﻧا
. ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ
ﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺘﮑﻧ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﮥﯾﺮﺸﻧ ﺖﻔﻫ ﻪﮐ ﺖ
هزﻮﺣ يﺎﻫ ًﻻﺎﻤﺘﺣا و ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺧ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ يﺎﻫ
ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ زا هزﻮﺣ ﺮﻫ ﺮﮕﯾد تﺎﯾﺮﺸﻧ ﻢﺳر و شرﺎﮕﻧ صﻮﺼﺧ رد يﺮﺗ
ﺪﻧراد ﻂﺨﻟا .
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺳر
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﯽﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻞﻗاﻻ ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﻖﯾﻮﺸﺗ و ﺐﯿﻏﺮﺗ رد
ﺖﺳﺎﯿﺳ ذﺎﺨﺗا ﺮﺑ هوﻼﻋ ،دﺎﻬﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا مزﻻ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد نﺎﺑز ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯾﺮﺸﻧ صﻮﺼﺧ رد و نﺎﺑز صﻮﺼﺧ رد ﯽﯾﺎﻫ
هرﺎﭼ ،ﯽﺳرﺎﻓ بدا ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ندﺮﮐ ﯽﯾاﺮﺟا ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ يا
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﺸﯾﺪﻨﯿﺑ دﻮﺧ يﺎﻫ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ماﺰﻟا ياﺮﺑ يﺮﺛﺆﻣ رﺎﮐ و زﺎﺳ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﺮﮕﯾد تﺎﺑﻮﺼﻣ و رﻮﺘﺳد ﻦﯾا ﻪﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ﻪﺑ رﻮﺸﮐ .
6 . ﻪﺘﻓﺎﯾ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
هزﻮﺣ رد نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ تﺎﯾﺮﺸﻧ نارﺎﺘﺳاﺮﯾو ﻪﮐ دﻮﺷ
ّﻂﺧ ﻪﺑ ،ﯽﺳرﺎﻓ
ﺪﻧزادﺮﭙﺑ تﻻﺎﻘﻣ ﻦﺘﻣ ﺢﯿﺤﺼﺗ .
هوﻼﻋ ﺮﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،ﻦﯾا زا ﺖﻧﺎﯿﺻ و ﻆﻔﺣ يﺎﺘﺳار رد ﻪﮐ ﺪﺳر
ّﻂﺧ ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯾﺮﺸﻧ رد ﯽﺳرﺎﻓ ،نﺎﺑز
هﻮﯿﺷ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ شرﺎﮕﻧ يﺎﻤﻨﻫار تﺎﺤﻔﺻ رد ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧ
ﺎﯾ و دﻮﺷ هدراﺬﮔ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد سﺎﺳا ﺮﺑ تﻻﺎﻘﻣ شرﺎﮕﻧ صﻮﺼﺧ رد هﺎﺗﻮﮐ يا
ﺖﺳد ﮋﭘ ﻪﺑ ﻢﮐ رﻮﺘﺳد سﺎﺳا ﺮﺑ ار دﻮﺧ تﻻﺎﻘﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻪﯿﺻﻮﺗ ناﺮﮕﺸﻫو
ّﻂﺧ ﺪﻧروآرد شرﺎﮕﻧ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ ﯽﺳرﺎﻓ .
تﺎﯾﺮﺸﻧ
ﯽﻣ ﯽّﻄﺨﺗ رﻮﺘﺳد ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﯽﺗﻻﺎﻘﻣ پﺎﭼ ياﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﻞﺋﺎﻗ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﺪﻨﻨﮐ
. نﺎﻤﻫ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻢﯿﻧاﺪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺖﯾﺎﻋر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ رﺪﻗ
درﻮﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد شرﺎﮕﻧ و ﯽﻫددﺎﻨﺘﺳا ﺪﻋاﻮﻗ رﻮﺘﺳد ﺖﯾﺎﻋر ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺰﯿﻧ هزاﺪﻧا نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ،ﺖﺳا يروﺮﺿ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﺮﻈﻧ
ّﻂﺧ دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﺳرﺎﻓ .
رد تﺎﯾﺮﺸﻧ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﺒﯾﺎﭘ
يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪﺑ ي هدﺰﻧﺎﺷ
ﮥﻧﺎﮔ ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﺑ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﯾز تﺎﮑﻧ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ شرﺎﮕﻧ مﺎﮕﻨﻫ :
1.
ﮏﯾ ﮥﻠﺻﺎﻓ زا ﻪﻠﻤﺟ نورد تﺎﻤﻠﮐ ﻦﯿﺑ رد ﻢﯿﻧ زا ﻪﻤﻠﮐ ءاﺰﺟا ﻦﯿﺑ رد و ﯽﻓﺮﺣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﺻﺎﻓ دﻮﺷ
.
2.
ﻢﻫ و راﻮﺷد نﺎﮔژاو ،ﯽﺟرﺎﺧ ﯽﻣﺎﺳا شرﺎﮕﻧ رد ﺖﺷﺎﮕﻧ
ﺖﮐﺮﺣ زا ﺎﻫ ﺖﺳرد ياﺮﺑ يراﺬﮔ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻧاﻮﺧ .
زا لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد
ﺖﮐﺮﺣ دﻮﺷ بﺎﻨﺘﺟا ﺰﯿﻧ يروﺮﺿﺮﯿﻏ يراﺬﮔ .
3.
ا ﯽﺧﺮﺑ رد تﺎﻓﺎﺿا ﻊﺑﺎﺘﺗ رد فﺎﻀﻣ ز
نﺎﺳآ ﻦﺘﻣ نﺪﻧاﻮﺧ ﺎﺗ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﻪﻓﺎﺿا ةﺮﺴﮐ زا ﺎﻫ ددﺮﮔﺮﺗ
.
4.
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ و ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ رد نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﻪﺑ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺎﻬﻧآ ﻞﻣﺎﮐ ﺖﯾﺎﻋر و هﺪﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﻤﻠﮐ ءاﺰﺟا ﯽﺴﯾﻮﻧ
.
5.
زا
» ي « هﺎﺗﻮﮐ هژاو رد ﯽﻓﺎﺿا ﺖﻟﺎﺣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺑ مﻮﺘﺨﻣ يﺎﻫ
» ه
« دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
6.
ﻮﯿﺷ و هﺰﻤﻫ ﮥﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ه
ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﺼﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻪﺑ هﺰﻤﻫ شرﺎﮕﻧ يﺎﻫ
دﻮﺷ .
7.
هژاو رد ﻦﯾﻮﻨﺗ ﻢﺋﻼﻋ زا دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ًﺎﻤﺘﺣ ﻦﯾﻮﻨﺗ ﺖﻣﻼﻋ ياراد يﺎﻫ
.
8.
ﻢﻫ رد ًﺎﻤﺘﺣ ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺖﻣﻼﻋ زا ﺖﺷﺎﮕﻧ
ﺳا مﺎﻬﺑا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺎﻫ ددﺮﮔ هدﺎﻔﺘ
.
٩
9.
هژاو شرﺎﮕﻧ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد ﻪﺑ ،ﯽﺷرﺎﮕﻧ ترﻮﺻ ﺪﻨﭼ ياراد يﺎﻫ
يراﻮﺷد ﮓﻨﻫﺮﻓ دﻮﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز يﺎﻫ
.
10 . ﻞﻘﻧ ياﺮﺑ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ لﻮﻗ ﺖﻣﻼﻋ زا ،نﺎﮔژاو ِﯽﯾﺎﻤﻧ
«»
ﺖﻣﻼﻋ زا و هدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا
""
ددﺮﮔ بﺎﻨﺘﺟا .
7 . ﻪﯿﺻﻮﺗ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ،ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺖﺷاﺪﺳﺎﭘ و ﻆﻔﺣ ﯽّﻟﻮﺘﻣ ِﯽﺘﻟود و ﯽﻤﺳر دﺎﻬﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺰﮐﺮﻣ ،يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ،مﻮﻠﻋ ترازو ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ عﻼﻃا يا
يدﺎﻨﺘﺳا هﺎﮕﯾﺎﭘ و يروﺎﻨﻓ و مﻮﻠﻋ ﯽﻧﺎﺳر مﻮﻠﻋ نﺎﻬﺟ
ﯽﻠﻋ و ،مﻼﺳا ﺖﺳﺎﯿﺳ ،مﻮﻠﻋ ترازو تﺎﯾﺮﺸﻧ رﺎﺒﺘﻋا ِﻦﯿﯿﻌﺗ نﻮﯿﺴﯿﻤﮐ صﻮﺼﺨﻟا
يراﺬﮔ ﺮﺒﺘﻌﻣ تﺎﯾﺮﺸﻧ ،نآ لﺎﻤﻋا ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا ار ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز و ّﻂﺧ صﻮﺼﺧ رد نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﻪﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ و ﺪﻧﻮﺷ دﺎﻬﻧ نآ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﻪﺑ يﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ًﺎﻧﻮﻧﺎﻗ نﺎﺑز
ناﻮﻨﻋ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد تﺎﯾﺮﺸﻧ رﺎﺒﺘﻋا ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﯽﮑﯾ .
رد نﺪﺷ ﯽﯾاﺮﺟا ﺖﻧﺎﻤﺿ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ
ﻪﺑ ار رﻮﺸﮐ ِﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ ﯽﻣ ﺖﺳد
نﺎﺴﮑﯾ ﮥﻨﯿﻣز ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧروآ ﻪﺘﺷﻮﻧ رد ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز و ّﻂﺧ هزﻮﺣ رد يزﺎﺳ
ﻢﻫاﺮﻓ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﯽﻤﻠﻋ تﺎﺟ
ﮔ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ،ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ درادﺮﺑ ﻢﻠﻋ نﺎﺑز ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺖﻬﺟ رد يﺮﮕﯾد مﺎ
. نﺎﺴﮑﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﯽﻤﻠﻋ نﻮﺘﻣ يزﺎﺳ
هژاو ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻂﺧ ظﺎﺤﻟ زا دراد ﯽﻤﻠﻋ كراﺪﻣ ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ و هﺮﯿﺧذ رد ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻨﯾﺰﮔ
. نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﺑﻮﺼﻣ ﺖﯾﺎﻋر ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ بدا رد ﯽﺳرﺎﻓ ِﯽﻤﻠﻋ تﺎﺟ
هﺎﮕﯾﺎﭘ و ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا ﯽﻣ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ
تﺎﻋﻼﻃا لدﺎﺒﺗ ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ددﺮﮔ
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﯾﺎﺷ ﮏﻤﮐ ﺰﯿﻧ يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻦﯿﺑ ﯽﻤﻠﻋ دﻮﺷ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ :
د ،يرﻮﺷآ ) .
1375 .(
» ﻢﻫﺮﺳ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ حﻼﺻا ياﺮﺑ ﺮﮕﯾد دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺪﻨﭼ ﯽﺴﯾﻮﻧاﺪﺟ و ﯽﺴﯾﻮﻧ
« .
،ﻮﻧ هﺎﮕﻧ 28 ، 101 - 117 .
ن ،نﺎﺴﺣا .
ﻠﯿﻓ و ه ،ﯽ ) . 1390 .(
» ﻪﺸﯾر تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد تﺎﻋﻼﻃا ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ رد ﯽﺑﺎﯾ
« . ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود هداد و ﻢﺋﻼﻋ شزادﺮﭘ
ﺎـﻫ ،
15 ) 1 ( ، 17 - 24 .
ﯽﻣﻼﺳا م ، ) . 1381 .(
» يراﻮﺷد ﻪﻧﺎﯾار شزادﺮﭘ يﺎﻫ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ يا
« . ﺶﻧاد ﺮﺸﻧ .
19 ) 3 ( ، 28 - 32 .
ﯽﻣﻼﺳا م ، ) . 1386 .(
» ﻪﻧﺎﺳر و ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ ﯽﻫوﺮﮔ يﺎﻫ
« هداد و ﻢﺋﻼﻋ شزادﺮﭘ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓود . ،ﺎﻫ
8 ) 2 (،
93 - 98 .
ش ،نﺎﯿﺠﻧﺮﺑ ) .
1390 .(
ﻪﺸﯾر ﯽـﺳرﺎﻓ نﺎـﺑز رد رﺬـﮔﺎﻧ لﺎـﻌﻓا رﺪـﺼﻣ زا عرﺎـﻀﻣ و ﯽـﺿﺎﻣ بﺎﯾ .
زاﺮﯿـﺷ : ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﺰـﮐﺮﻣ ،زاﺮﯿـﺷ ﺪـﯾﻮﻧ يا
عﻼﻃا يروﺎﻨﻓ و مﻮﻠﻋ ﯽﻧﺎﺳر .
و ،ﯽﻗﺎﻘﺷ ) . 1386 فﺮﺻ ﯽﻧﺎﺒﻣ .(
. ناﺮﻬﺗ : ﺖﻤﺳ تارﺎﺸﺘﻧا .
،مﺪﻘﻣرﺎﻔﺻ ﻒﻟا
) . 1386 .(
» ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رد يراﺬﮔ
« . نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﻣﺎﻧ ،
9 ) 4 ( ، 123 - 137 .
ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ) .
1389 .(
ﯽﺳرﺎﻓ ّﻂﺧ رﻮﺘﺳد .
ناﺮﻬﺗ .
ﻞﮔ م ،ﯽﺟﺎﺗ . س ،ﺮﮔزﺮﺑ و ) .
1389 .(
» ﺖﺨﯾر تﻼﮑﺸﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻘ
