ﺮﺛا ﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑ نازﻮﺘﯿﮐو نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﺎﺑ ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﮔ
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ و
ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد
ﻤﻟا ﯿ هدازﺮﻫﺎﻃ اﺮ
، 1
مﺮﮐا نﺎﯾرآ
1ﺮﻓ
،*
مﺎﻬﻟا نﺎﯾﺪﻬﻣ
،1
ﯽﻨﺴﺤﻣ هراﺮﺷ 2
1 - هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ و ﻊﯾﺎﻨﺻ
،ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﺣاو
،نﺎﭼﻮﻗ هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﯽﻣﻼﺳا
،نﺎﭼﻮﻗ ناﺮﯾا .
2 - هوﺮﮔ
،ﯽﻤﯿﺷ ﺪﺣاو
،نﺎﭼﻮﻗ هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﯽﻣﻼﺳا
،نﺎﭼﻮﻗ ناﺮﯾا .
ﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘ
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻟﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﺦﯾرﺎﺗ :
ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :
27 / 07 / 1399
شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ :
27 / 08 / 1399
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :
،ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ
،نازﻮﺘﯿﮐ
،نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ
،نﺎﯿﻧز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز .
DOI: 10.52547/fsct.18.117.247
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﺖﯿﻤﻫا فﺮﺼﻣ ﺖﺷﻮﮔ و هدروآﺮﻓ يﺎﻫ نآ صﻮﺼﺨﺑ ﺲﯿﺳﻮﺳ
و سﺎﺒﻟﺎﮐ و ضراﻮﻋ ءﻮﺳ ﯽﺷﺎﻧ
زا هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ فﺮﺼﻣ يﺎﻫ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ درﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا رد آ ن
،ﺎﻫ ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﺪﻫ ف ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺛا
هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧو نازﻮﺘﯿﮐ ﺮﺑ
سﺎﺒﻟﺎﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ
تراﺮﺣ هﺪﯾد و ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نآ ﺎﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺰﺘﻨﺳ
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﻢﯾﺪﺳ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ ﺮﺛا .
نﺎﯿﻧز نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ )
،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد 1
، 2 و 3 ﺪﺻرد ( نازﻮﺘﯿﮐ ردﻮﭘ و )
ﻄﺳ رد ،ﺮﻔﺻ حﻮ 5
/ 0 و 1
ﺪﺻرد ( ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ
) ﯽﻠﮐ ،ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ مﺮﻓ
،ﺎﻫ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﮏﯿﺘﮐﻻﺪﯿﺳا ﺮﻤﺨﻣو ﮏﭙﮐ و ﺎﻫ
( ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ و ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ
) يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ وpH
بآ ( لﻮﻃ رد ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ 30
يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ زور 4
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮔ ﯽﺳرﺮﺑ داﺮﮔ
ﺪﯾدﺮ .
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ و ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد و ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هداد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﺑ راد
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ زا ،ﺎﻫ 05
/0 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻠﻓ ﺶﻫﺎﮐ رد نﺎﯿﻧز نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و نازﻮﺘﯿﮐ ندﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ زا ﯽﮐﺎﺣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﻮ
هﺮﯿﺧذ هرود لﻮﻃ رد سﺎﺒﻟﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ يزﺎﺳ
ﻮﻧﺎﻧ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﺐﯿﮐﺮﺗ ود ﻦﯾا ﯽﺘﺴﯾزﺮﻨﯿﺳ ﺮﺛا زا ﯽﮐﺎﺣ ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ نارﻮﺘﯿﮐ و نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا نﻮﺒﺴﻟﻮﻣا .
ﺎﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ نازﻮﺘﯿﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ سﺎﺒﻟﺎﮐ يﺎﻫ
نﺎﻣز لﻮﻃ رد لﺮﺘﻨﮐ
يراﺪﻬﮕﻧ ناﺰﯿﻣ و ﺶﯾاﺰﻓا
ﻮﻧﺎﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻣا ،ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ pH ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا
ﻦﯾا ﺮﺑ يراد
ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ .
نازﻮﺘﯿﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ 1
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و ﺪﺻرد 2
- 3 بﻮﻠﻄﻣ ﺪﺻرد نﺎﺸﻧ ار ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﻪﮐداد ﻪﺘﺷاد يرﺎﺠﺗ هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ يﺪﻨﻤﺷزرا ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺪﻧاﻮﺗ و ﺪﺷﺎﺑ
نوﺪﺑ ار ﯽﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﯾ ﺎﻫ
.
ناﺮﯾا ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻮﺳ ﺲﯿﺳ ﺮﺗ فوﺮﻌﻣ زا سﺎﺒﻟﺎﮐ و ﻦﯾ
ﺎﻫ هدرواﺮﻓ ي
ﺘﺷﻮﮔ ﯽ ﺖﺳا
ﻣ ﻪﻗﻼﻋ درﻮﻣ ﻪﮐ نﻮﯿﻠﯿ
ﻣ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﺎﻫ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ] 1 .[
ﺮﺗ هﺪﻤﻋ ﻦﯾ ﮑﺸﺗ داﻮﻣ ﻞﯿ
ا هﺪﻨﻫد ﻦﯾ ﺎﻫ هدرواﺮﻓ
ﺑﺮﭼ ،ﺖﺷﻮﮔ ﯽ
ﺎﯾ ﺌﺗوﺮﭘ داﻮﻣ ،بآ ،ﻦﻏور ﯽﻨﯿ
داﻮﻣ ،هﺪﻨﻫد لﺎﺼﺗا
ودا ،هﺪﻨﻨﮐﺮﭘ ﻪﯾ
ﺎﺳ و ﺎﻫ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ،تﺎﺟ ﺮﯾ
ﻧدوﺰﻓا ﯽ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ
] 2 .[
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﯿﻫﺎﻣ دﺎﺴﻓ ﺮﯾﺬﭘ ﯽﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ صﻮﺼﺨﺑ
زا
ظﺎﺤﻟ ﺪﺷر ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺎﻫ
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا و ﯽﺑﺮﭼ
ﺎﻫ زﺎﯿﻧ ﻪﺑ
شور هﺪﻧرادزﺎﺑ يﺎﻫ و
زا هدﺎﻔﺘﺳا داﻮﻣ
هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ
يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و
ﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ دﺎﺴﻓ ﺖﻋﺮﺳ ﻦﯾا
تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻓا ﺶﯾاﺰ نﺎﻣز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و ﻆﻔﺣ
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﻣ دﻮﺷ ﻪﮐ ﯽﮑﯾ زا ﺮﭘ
فﺮﺼﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﮏﻤﻧ ،ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ و تاﺮﺘﯿﻧ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 3 .[
زا ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ هدﺎﻔﺘﺳا فاﺪﻫا زا
ﻦﯾا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ رد يﺎﻫ هدروآﺮﻓ
ﯽﺘﺷﻮﮔ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ دﺎﺠﯾا ﮓﻧر و ﻢﻌﻃ ﺐﺳﺎﻨﻣ رد
،لﻮﺼﺤﻣ
ﺪﺷر لﺮﺘﻨﮐ ﺎﻫرﻮﭙﺳا
ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ) رﻮﭙﺳا
مﻮﻨﯿﻟﻮﺗﻮﺑ مﻮﯾﺪﯾﺮﺘﺴﻠﮐ (
و
رد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻣز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﯽﺘﺷﻮﮔ هدروآﺮﻓ
هرﺎﺷا دﻮﻤﻧ
] 4 .[
مزﻻ ﻪﺑ ﺮﮐذ ﺖﺳا ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا يﻻﺎﺑ
ﮏﻤﻧ يﺎﻫ
تاﺮﺘﯿﻧ و ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ رد هدروآﺮﻓ ﯽﺘﺷﻮﮔ يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ
نﺎﺴﻧا ار
ﺪﯾﺪﻬﺗ ﯽﻣ
،ﺪﻨﮐ اﺮﭼ ﻪﮐ دازﺎﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ تاﺮﺘﯿﻧ
ﯽﻃ ﺶﻨﮐاو ﺎﺑ
يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻪﻨﯿﻣآ ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻃﺮﺳ
از ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ ] 5 .[
ﺮﺑ سﺎﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻠﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﯾا 2303
ﺪﺣ زﺎﺠﻣ ياﺮﺑ
فﺮﺼﻣ سﺎﺒﻟﺎﮐ و ﺲﯿﺳﻮﺳ يﺎﻫ هدرواﺮﻓ رد ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﻢﯾﺪﺳ
120mg/kg ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺶﻫﺎﮐ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ نداد رد
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا يﺎﻫ
ﯽﺘﺷﻮﮔ ﺎﺑ دﻮﺟو ﻪﮑﻨﯾا زا تاﺮﺛا ﺖﺑﺎﺑ ﯽﻔﻨﻣ
دﺎﯾ هﺪﺷ بﻮﻠﻄﻣ
ﺖﺳا ﯽﻟو ﺐﺒﺳ ﺶﻨﮐاو ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ ﯽﻣ
،دﻮﺷ
ﻦﯾا ﺶﻨﮐاو ﯽﮑﯾ بﺮﺨﻣ زا ﻦﯾﺮﺗ
ﺶﻨﮐاو ﯽﯾﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ
دﻮﺟو نﺪﻣآ و ﻮﺑ ﻢﻌﻃ عﻮﺒﻄﻣﺎﻧ و رد ﻪﻣادا زا ﻦﯿﺑ ﻦﺘﻓر ﮓﻧر
نﺎﻤﮕﯿﭘ بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫ )
ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ و
ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ( رد هدروآﺮﻓ
ﯽﺘﺷﻮﮔ يﺎﻫ ﯽﻣ
دﻮﺷ ] 6 .[
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻘﻟﺎﺑ تاﺮﻄﺧ هﻮ
دﻮﺟﻮﻣ رد
ﻪﺑ يﺮﯿﮔرﺎﮐ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ يﺰﺘﻨﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ و ﻪﻗﻼﻋ
فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﺎﻫ ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﻢﻟﺎﺳ
و
،ﯽﻌﯿﺒﻃ
ﺐﺟﻮﻣ ﺖﮐﺮﺣ ﻢﻠﻋ و اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ ﻪﺑ
يﻮﺳ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا
يﺎﻫ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ يﺎﻫ شور ﺎﯾ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺶﯾاﺰﻓا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻨﻤﯾا دﻮﺒﻬﺑ ﺎﯾ و ﺪﯿﻔﻣ ﺮﻤﻋ ﺖﺳا هﺪﺷ
. هدﺎﻔﺘﺳا زا
هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ ياﺮﺑ
ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻣز يراﺪﻬﮕﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ
ﺪﯾﻮﻧ ﯽﺘﺷﻮﮔ ﺶﺨﺑ
يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺪﯾﺪﺟ
ﺖﺳا ﻪﮐ رد نآ ﯽﻣ ناﻮﺗ
نﺎﻫﺎﯿﮔ زا ﻪﺑ ترﻮﺻ
،هرﺎﺼﻋ ﺲﻧﺎﺳاﻮﻧﺎﻧ و ﺲﻧﺎﺳا ،ردﻮﭘ ﻪﺑ
ﻞﯿﻟد
ﺪﺿ صاﻮﺧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
و ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا نآ
،ﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﮐ ] 7 [
و ] 8 .[
مﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﯿﻧز ﯽﻤﻠﻋ
Carum copticum زا ﻪﻟﺎﺴﮑﯾ هﺎﯿﮔ ﮏﯾ
ﺖﺳا نﺎﯾﺮﺘﭼ هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﮐ
رد
،ناﺮﯾا
،ﺪﻨﻫ نﺎﺘﺴﮐﺎﭘ و ﺪﺷر ﺮﺼﻣ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﻪﻧاد هﺪﯿﺳر يﺎﻫ ﻦﯾا
هﺎﯿﮔ 2 ﺎﺗ 4 ﺪﺻرد ﺲﻧﺎﺳا ﺪﻧراد .
ﻪﻧاد نﺎﯿﻧز يﺎﻫ ﯽﻨﻏ
زا
،ﺮﺒﯿﻓ داﻮﻣ
،ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﺎﻫ و ﯽﺘﻧآ
ناﺪﯿﺴﮐا ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﺲﻧﺎﺳا هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﯽﻨﻏ زا ﻮﻧﻮﻣ ﻦﭘﺮﺗ ﺎﻫ ﻞﺜﻣ
لﻮﻤﯿﺗ ﺖﺳا و ﻪﺑ هدﺮﺘﺴﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﺿ يﺮﺘﮐﺎﺑ
ﺰﯾﻮﺠﺗ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺲﻧﺎﺳا ﻦﯾا رد
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﻫوراد ﺰﯿﻧ ﻪﺑ رﺎﮐ ﯽﻣ
دور ] 9 [و ] 10 .[
،نﻮﻨﮐﺎﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺪﻌﺘﻣ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ يﺎﻫ ﻦﯾا
ﺲﻧﺎﺳا رد ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻫ ﺖﺸﮐ
مﺎﺠﻧا ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ هﺪﺷ
ﺖﺳا ] 9 [ و ] 11 .[
رد نآ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﻣا
تﺎﻋﻼﻃا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ سﺮﺘﺳد رد ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد يدوﺪﺤﻣ .
،نازﻮﺘﯿﮐ ﯽﻠﭘ
يﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﺖﺳا
ﻪﮐ زا ﻞﯿﺘﺳا ﯽﯾادز ﻦﯿﺘﯿﮐ ﯽﻣ ﻪﯿﻬﺗ دﻮﺷ . ﻪﺑ ﻞﯿﻟد
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﯾﺎﻫ نﻮﭼ صاﻮﺧ ﺪﺿ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ و ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و ﺰﯿﻧ
يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ زا
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻢﻌﻃ و هﺰﻣ و ﺶﯾاﺰﻓا
،يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نازﻮﺘﯿﮐ زا
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ ﯽﻧدوﺰﻓا رد هدرواﺮﻓ يﺎﻫ ﯽﺘﺷﻮﮔ و ﯽﻨﺒﻟ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﻣ دﻮﺷ . شراﺰﮔ ﺎﻫ نﺎﺸﻧ هداد ﺖﺳا ﻪﮐ ندوﺰﻓا 1 ﺪﺻرد
نازﻮﺘﯿﮐ ﻪﺑ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﺗ 70 ﺪﺻرد نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺎﻬﯿﺑﺮﭼ
ار رد يﺎﻣد 4 ﻪﺟرد داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﺶﻫﺎﮐ
ﺪﻫد . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نازﻮﺘﯿﮐ
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻣ ﻊﻧﺎ زا ﺦﯾ ﯽﮔدز ﺶﯿﺑ زا ﺪﺣ يﺎﻫدرواﺮﻓ ﯽﺘﺷﻮﮔ
دﻮﺷ ] 12 .[
ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نازﻮﺘﯿﮐ
ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮐراوﺮﮑﯿﻣ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ عاﻮﻧا ياﺮﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ] 13 [ و ] 14 .[
سﻼﯿﭘﺎﮐ ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و )
2015 ( ﮏﯾ تﺎﻫ گاد
ﯽﯾﺎﯿﺳآ نوﺪﺑ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺜﻣ ،ﻮﺗﺎﻧآ
،ﻞﯿﻨﯿﭼﻮﮐ يﺎﻫﺮﺒﯿﻓ
ﯽﻤﯾژر
،ﯽﺠﻧرﺎﻧ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ،E
،C
ﺪﻧدﺮﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺲﻓﺮﮐ و تﺎﺘﮐﻻ .
ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد داﻮﻣ
ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﺪﺷ و ﺮﻫﺎﻇ ﮓﻧر)
،( تﺎﺒﺛ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺑﺮﭼ
و
ﻌﻤﺟ ﺖﯿ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ . نﺎﺸﻧ داد يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻫﺎﺷ
) يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياراد
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ( ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ نوﺪﺑ
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ
راﺪﻘﻣ يدﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ تاﺮﺘﯿﻧ
هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺪﻧراد ﻪﻧﻮﻤﻧ. ﺪﻫﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
راﺪﻘﻣ و L*
ار a*
ﻪﺘﺷاد و هدروآﺮﻓ يوﺎﺣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻮﺗﺎﻧآ راﺪﻘﻣ
ار a*
ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺢﻄﺳ ﺴﮐا نﻮﯿﺳاﺪﯿ ﯽﺑﺮﭼ نوﺪﺑ رد
ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ لﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ نﺎﺴﮑﯾ
هدﻮﺑ ﺖﺳا مزﻻ. ﻪﺑ
ﺮﮐذ ﺖﺳا ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﮓﻧر ﺮﺘﻬﺑ
،ﻞﯿﻨﯿﭼﻮﮐ تﺎﻫ
گاد ﺎﺑ لﻮﻣﺮﻓ
شﺮﯾﺬﭘ ﻞﯿﻨﯿﭼﻮﮐ ﯽﻠﮐ
يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻮﺗﺎﻧآ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا
] 15 .[
كﺎﯿﮑﺟاو و ﯽﺴﮐﻮﺗﻻد و
رد لﺎﺳ 2016
، ﺮﺛا ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ
هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﯽﻌﯿﺒﻃ Sinapis alba ،
Rosmarinus
officinalis و
Janiperus communis رد
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ ﺪﯿﺳا
بآ ﺮﯿﻨﭘ ار رد ﮏﯾ هرود 21 هزور ﺮﺑ يرادرﺎﺒﻧا يور
هدروآﺮﻓ
ﯽﺘﺷﻮﮔ ﺲﯿﺳﻮﺳ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﮐ داد
ﯽﺴﺣ
، يژﻮﻟﻮﯿﺑوﺮﮑﯿﻣ و
يراﺪﯾﺎﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺖﻓﺎﯾ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﻫ
] 16 .[
نﺎﺘﺴﺑ و ﻣ نﺎﻫﺎ ) 2011 ( لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺛا دﻮﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد
يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد نازﻮﺘﯿﮐ 25
/0 ، 5/
0 و 1 ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ار ﺪﺻرد
ﺲﯿﺳﻮﺳ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ ﺖﺳد بﻮﺒﻄﻣ جﺎﺘﻧ ﻪﺑ
ﯾ ﺪﻨﺘﻓﺎ ] 17 .[
ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺮﺛا ﮏﯾ ناﻮﻨﻌﺑ ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ
،مﻮﯿﮐو يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺎﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ رد يﺰﺘﻨﺳ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻂﺳﻮﺗ و نﺎﯿﻧز نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ
لﻮﻃ رد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ رد و ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻄﺑ نازﻮﺘﯿﮐ 30
زور
ﯽﮔﮋﯾو يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺎﺑ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ لﻮﺼﺤﻣ يﺎﻫ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾﺎﻬﻧ و
راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
ﺖﻓﺮﮔ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ
ﺘﺳا درﻮﻣ ﺖﺷﻮﮔ عﻮﻧ زا سﺎﺒﻟﺎﮐ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ هدﺎﻔ
دﻮﺑ ﺪﻤﺠﻨﻣ ﯽﻠﯾزﺮﺑ ﺖﺳدﺮﺳ .
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ نازﻮﺘﯿﮐ
) 310 KD - 190 ( ﯽﯾادز ﻞﯿﺘﺳا ﻪﺟرد و 85
- 75 % ﺖﮐﺮﺷ زا
ﭻﯾرﺪﻟآ ﺎﻤﮕﯿﺳ )
ﺎﮑﯾﺮﻣآ ( ﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﯾﺮﺧ .
ﺖﻬﺟ نﺎﯿﻧز ﻪﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ هوﺮﮔ زا ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا
ﻪﯿﻬﺗ ﯽﺳودﺮﻓ ﺪﯾدﺮﮔ
. ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ
) ناﺮﯾا ،ﺪﻧرز ﺖﮐﺮﺷ (
تﺎﺟ ﻪﯾودا ، )
ﺖﮐﺮﺷ Plant lipids ،
نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ ( هﺰﯾرﻮﺘﺳﺎﭘ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ﻊﯾﺎﻣ ، )
ناﺮﯾا ،ﻦﯾرﺎﻧ ﺖﮐﺮﺷ (
،
ﺎﯾﻮﺳ ﻊﯾﺎﻣ ﻦﻏور )
ناﺮﯾا ،ﮏﻫﺎﻣ ﻊﯾﺎﻣ ﻦﻏور ﺖﮐﺮﺷ (
و تﺎﻔﺴﻓ ،
ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ و ﻢﯾﺪﺳ تﺎﺘﮐﻻ )
ﺖﮐﺮﺷ Behansar (
ﺪﯿﺳا ،
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ )
ﺖﮐﺮﺷ WIBERG نﺎﻤﻟآ ،
( دﻮﺑ . ،ﮏﻤﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
يراﺪﯾﺮﺧ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺪﯾﺮﺧ ﺰﮐاﺮﻣ زا ﺰﯿﻧ مﺪﻨﮔ درآ و ﺮﮑﺷ ،هزﺎﺗ ﺮﯿﺳ ﺪﯾدﺮﮔ . ،ﮏﯾرﻮﻔﻟﻮﺳ ﺪﯿﺳا و مﻮﯿﻧﻮﻣآ ﺪﯾﺮﻠﮐ لﻮﻠﺤﻣ ،ﮏﯿﺘﺳا ﺪﯿﺳا
،لﻮﻧﺎﺘﻣ ،DPPH Tween 80 يﺎﻫ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ و
PCA1
) ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ياﺮﺑ (
، VRBA2 )
مﺮﻔﯿﻠﮐ ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ
ﺎﻫ (
3 ، ) EMBA ﯽﻠﮐﺎﯿﺸﯾﺮﺷا ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ (
، Baird- 4 M17
) سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ (
، MRS5 ) ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ
ﮏﯿﺘﮐﻻﺪﯿﺳا يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ (
، CMB6 ) مﻮﯾﺪﯾﺮﺘﺴﻠﮐ ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ
ﺲﻧژﺮﻓﺮﭘ ( و SDA7 ) ﺸﮐ ياﺮﺑ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺖ (
داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ و
ﺮﺒﺘﻌﻣ يﺎﻬﺘﮐﺮﺷ زا ﺎﻫ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﭻﯾرﺪﻟآ ﺎﻤﮕﯿﺳ و نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ .
2 - 2 - ﺎﻫ شور
2 - 2 - 1 - ﯽﻨﻏور ﺲﻧﺎﺳا ﺪﯿﻟﻮﺗ
هﺎﮕﺘﺳد زا نﺎﯿﻧز ﯽﺋوراد هﺎﯿﮔ ﺺﻟﺎﺧ ﯽﻨﻏور ﺲﻧﺎﺳا ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﺮﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا )
ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ هﺎﯿﮔ رﺬﺑ اﺪﺘﺑا ر
ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﮑﻣا ﺎﺗ ﺪﺷ ﺰﯾر ﻦﮐ دﺮﺧ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﯿﻧز ﺪﺑﺎﯾ . ﺲﭙﺳ 30 ﮏﯾ ﻦﻟﺎﺑ ﮏﯾ رد ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ هﺎﯿﮔ ردﻮﭘ زا مﺮﮔ
ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ يﺮﺘﯿﻟ 700
ﺲﭙﺳ و ﻪﺘﺨﯾر ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
تراﺮﺣ ﻦﻟﺎﺑ فﻮﺷ يور و هدﺮﮐ ﺐﺼﻧ نآ يور ار رﻮﺴﻧاﺪﻨﮐ ﺪﺷ هداد . نﺎﻣز تﺪﻣ زا ﺲﭘ 2
ﺖﻋﺎﺳ مﺎﻤﺗ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ نﺪﯿﺷﻮﺟ
ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ رد و هﺪﺷ اﺪﺟ هﺎﯿﮔ زا ﯽﻨﻏور راﺮﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯾدﺮﮔ اﺪﺟ و هﺪﺷ ﺲﻧاﺪﻨﮐ دﺮﺒﻣ .
2 - 2 - 2 - نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ
1. Plate Count Agar 2. Violet Red Bile Agar 3. Eosin Methylene Blue Agar 4. Parker medium
5. de Man, Rogosa and Sharpe 6. Cooked Meat Broth
شور زا نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﻪﯿﻬﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يوﺮﻬﮔ
و
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2017 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ، .
لﻮﻠﺤﻣ اﺪﺘﺑا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ
ﻮﺗ ﯽﺑآ ﻦﯿﺋ 80 ، ) 5/
4 ﯽﻧزو ﺪﺻرد /
ﯽﻧزو ( ﯽﯾادز نﻮﯾ بآ رد
تﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ 30
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﻪﻘﯿﻗد .
نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﺲﭙﺳ )
6 ﺪﺻرد
ﯽﻧزو / ﯽﻧزو ( تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑ 30
ﺮﮕﯾد ﻪﻘﯿﻗد
ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻣادا ندﺰﻤﻫ تﺎﯿﻠﻤﻋ .
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا
تﻮﺻاﺮﻓ بوﺮﭘ )
150 و تاو 20 تﺪﻣ ﻪﺑ ﺰﺗﺮﻫﻮﻠﯿﮐ 5
ﻪﻘﯿﻗد (
ﺪﻧﺪﺷ ﯽﻫد تﻮﺻ .
يﺎﻣد رد ﯽﻫد تﻮﺻ تﺎﯿﻠﻤﻋ 15
ﻪﺟرد
ياﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا سﻮﯿﺴﻠﺳ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ تارذ هزاﺪﻧا ﻊﯾزﻮﺗ راﺮﻗ ﺰﯿﻟﺎﻧآ درﻮﻣ DLS
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
2 - 2 - 3 - نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ ﻪﯿﻬﺗ
رازﺎﺑ زا هﺪﺷ ﺖﺒﺛ تﺎﺼﺨﺸﻣ ياراد ﯽﻠﯾزﺮﺑ ﺪﻤﺠﻨﻣ وﺎﮔ ﺖﺷﻮﮔ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ . درﻮﻣ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ ﺮﻈﻧ
رد ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺮﺑ
سﺎﺳا 60 ﻪﯿﻬﺗ وﺎﮔ ﺖﺷﻮﮔ ﺪﺻرد ﺪﺷ
. ﻪﯿﻟوا ﺮﯿﻤﺧ ﺪﯿﻟﻮﺗ
) نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ( ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺮﺗﺎﮐ هﺎﮕﺘﺳد نورد ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ .
لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﺷﻮﮔ سﺎﺒﻟﺎﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ 1
دﻮﺑ . ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ
اﺪﺘﺑا ،لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻧﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺮﯿﻤﺧ ،ﺪﻤﺠﻨﻣ ﺖﺳدﺮﺳ ﺖﺷﻮﮔ
دراو ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﺶﻣ ﺎﺑ و ﺖﺷﻮﮔ خﺮﭼ هﺎﮕﺘﺳد
3 ﻣ ﺮﺘﻤﯿﻠﯿ خﺮﭼ
هﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺮﺗﺎﮐ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﯾدﺮﮔ
. ﺎﺳ ﺮﯾ ﺒﻗ زا داﻮﻣ ﻞﯿ
ﺳ
،ﺮﯿ ﻠﭘ ،ﮏﻤﻧ ﯽ تﺎﻔﺴﻓ و ﻧ ﺖﯾﺮﺘﯿ ﺪﺳ زا ﺪﻌﺑ و هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻢﯾ
120 ندز رود ﻪﯿﻧﺎﺛ و بآ طﻮﻠﺨﻣ
ﺮﺗﺎﮐ ﺪﻨﯾاﺮﻓ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺦﯾ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻪﻣادا ﺮﮕﯾد ﻪﻘﯿﻗد ﮏﯾ ﺎﺗ ندز
. و ﻢﯾﺪﺳ تﺎﺘﮐﻻ ﺲﭙﺳ
ﺗ رود ﺪﻨﭼ زا ﺪﻌﺑ و ﻪﻓﺎﺿا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ هﺰﯾرﻮﺘﺳﺎﭘ ﻊﯾﺎﻣ غﺮﻣ ﻢﺨ
دوﺪﺣ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ ﯽﻣارآ ﻪﺑ ﯽﻨﻏور ندﺰﻤﻫ 120
ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺎﺗ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻪﻣادا ندز ﺮﺗرﺎﮐ ﻪﯿﻧﺎﺛ ددﺮﮔ . ﻞﻣﺎﺷ داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﻣادا رد ،تﺎﺟ ﻪﯾودا
ﺮﮑﺷ ،مﺪﻨﮔ درآ ،
ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺳا
ﺪﯿ ﺑرﻮﮑﺳآ ﮏﯿ ﻪﺑ ﺮﺗ ﺗ ﺐﯿ ﺮﺗﺎﮐ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ
ﻪﻓﺎﺿا ﺪﺷ . اﺮﺑ ي ﺘﺳد ﯽﺑﺎﯿ ﻪﺑ ﮏﯾ ﻤﺧ ﺮﯿ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻞﻤﻋ
ﺮﺗﺎﮐ نﻮﯿﺳاﺰﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ 6 ﻗد ﻪﻘﯿ رود ﺎﺑ 1500 ﺎﺗ و عوﺮﺷ 3000
ﻗد ﺮﺑ رود ﻪﻘﯿ ﻣﺎﺠﻧا لﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﯿ
. ﺎﻣد ي اﻮﺘﺤﻣ ي اﺪﺘﺑا رد ﺮﺗﺎﮐ ي
ﻠﻤﻋ تﺎﯿ ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺮﻔﺻ دوﺪﺣ داﺮﮕﯿ
ﻣ ﯽ ا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯾ
رد ﺎﻣد
ﻃ ﯽ ﻠﻤﻋ تﺎﯿ ﺮﺗﺎﮐ نﻮﯿﺳاﺰﯾ اﺰﻓا ﺶﯾ ﻪﺘﻓﺎﯾ ) ﻟد ﻪﺑ ﻞﯿ ﺑ كﺎﮑﻄﺻا ﻦﯿ
ﻟوا داﻮﻣ ﻪﯿ ﺗ و ﻪﻐﯿ ﺎﻫ ( دوﺪﺣ ﺎﺗ و 10
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮕﯿ
ﺪﺳر ﯽﻣ و
ﺴﻟﻮﻣا نﻮﯿﺳﺎﮑﯿﻔﯿ ﻞﻣﺎﮐ
ددﺮﮔ ﯽﻣ . رد ﻣ ﻪﻠﺣﺮ ﺪﻌﺑ ي ﻤﺧ ﺮﯿ سﺎﺒﻟﺎﮐ
60 ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ﺪﺻرد ﺶﺷﻮﭘ دراو ﻦﮐﺮﭘ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ
ﺎﻫ ي
ﻠﭘ ﯽ ﻣآ يﺪﯿ دﺮﮔ ﺪﯾ ﺳر ﺎﺗ ﺖﺨﭘ قﺎﺗا رد و نﺪﯿ
ﺎﻣد ﻪﺑ ي 74 - 72
اﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد د
لﻮﺼﺤﻣ ﺰﮐﺮﻣ رد ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
. ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ
ﺮﺳ ﺎﻌﯾ ز ﻪﺑ ﺮﯾ ﻻﺎﺑ ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ ﺲﭙﺳ و دﺮﺳ بآ شود ي
ﺮﻔﺻ ) 5 -
3 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮕﯿ
( هداد لﺎﻘﺘﻧا ﺪﺷ
. ا رد ﻪﻣاد اﺮﻓ
،ﺪﻨﯾ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
و هﺪﺷ ﺲﯾﻼﺳا ﮏﺸﺧ سﺎﺒﻟﺎﮐ ﺎﻫ ﺶﺷﻮﭘ نورد ءﻼﺧ ﺖﺤﺗ
ي
ﻠﭘ ﯽ ﺗا ﯽﻨﻠﯿ ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي و ﺪﺷ ﺎﻬﻧ رد ﺖﯾ ﻠﮐ ﻪﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻣد رد ﺎﻫ ي 4
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮕﯿ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا نﺎﻣز ﺎﺗ راﺪﻬﮕﻧ ﺎﻫ
ي ﺪﻧﺪﺷ .
Table 1 Formulation of beef bologna with different levels of CCEO and chitosan.
Ingredients
(%) Treatments
T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12
CCEO 0 0 0 1 1 1 2 2 2 3 3 3
Chitosan 0 0.5 1 0 0.5 1 0 0.5 1 0 0.5 1
Sodium nitrite 0.01 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Beef 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60
Oil 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8
Starch 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4
Albumin egg 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4
Wheat flour 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
Salt 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6 1.6
Sodium lactate 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Fresh garlic 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Spice 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Sugar 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
STPP 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 0.35 Ascorbic acid 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04
Water 16 15.5 15 15 14.5 14 14 13.5 13 13 12.5 12
2 - 3 - شور يﺎﻫ نﻮﻣزآ
2 - 3 - 1 - يﺎﻫ نﻮﻣزآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﻞﻣﺎﺷ
،ﯽﺑﺮﭼ
،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ
دﻮﺑ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ و ﺖﺑﻮﻃر ﻪﮐ
ﯽﮔﮋﯾو ناﻮﻨﻌﺑ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لﻮﺼﺤﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ و يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
نﻮﻣزآ ردpH
زاﺪﻧا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز لﻮﻃ ه
-
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
2 - 3 - 1 - 1 - يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﯽﺑﺮﭼ
ﯽﺑﺮﭼ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ شور ﻪﻠﺴﮐﻮﺳ و جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ ﯿﻟوﺮﺘﭘ مﻮ
،ﺮﺗا
ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا 30
/ 991 AOAC) ،
2000 ( مﺎﺠﻧا ﺪﺷ
] 18 [.
2 - 3 - 1 - 2 - يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﻖﺑﺎﻄﻣ ،لاﺪﻠﺠﮐ شور ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا
18 / 938 AOAC) ،
2000 ( ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ]
19 .[
2 - 3 - 1 - 3 - يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺖﺑﻮﻃر
راﺪﻘﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﻪﻧﻮﻤﻧ
،ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا نوآ رد د يﺎﻣ 103 ﻪﺟرد
ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ و ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﺑ شور 46 / 950 AOAC) ،
2000 ( مﺎﺠﻧا
ﺪﺷ ] 18 .[
2 - 3 - 1 - 3 - يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ
راﺪﻘﻣ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﺲﯿﺳﻮﺳ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا هرﻮﮐ يﺎﻣدرد
530 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ شور 153 / 920 AOAC) ،
2000 ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
2 - 3 - 1 - 4 - هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ pH
ياﺮﺑ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ مﺮﮔ ﮏﯾ pH
زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﯿﺳﻮﺳ ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ
13 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ بآ ﺮﻄﻘﻣ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا هﺎﮕﺘﺳد زا رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ
ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ هﺪﺷ
و ﺲﭙﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺮﺘﻣ pH
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﺪﺷ ] 19 .[
2
- 3 - 1 - 5 - زاﺪﻧا ه ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ يﺮﯿﮔ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ رد هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ راﺪﻘﻣ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ و يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا شور 167
/ 920
AOAC) ،
2000 ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ] 19 .[
2 - 3 - 1 - 6 - ﯽﻨﻏور ﺲﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا هﺎﮕﺘﺳد ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ يزﺎﮔ
ﻞﺼﺘﻣ هﺪﺷ ﻪﺑ ﻒﯿﻃ ﺞﻨﺳ ﯽﻣﺮﺟ ) GC–MS (
لﺪﻣ Varian
ﯿﺋﻮﻣ نﻮﺘﺳ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ 3400 ﯽﻨ
HP-5MS )
لﻮﻃ ﻪﺑ 30 ،ﺮﺘﻣ
ﺮﻄﻗ 25 /0 ﯽﻠﺧاد ﻪﯾﻻ ﺖﻣﺎﺨﺿ و ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ 25
ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ (
ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻪﯾﺰﺠﺗ .
زﺎﮔ ﻞﻣﺎﺣ ﻢﯿﻠﻫ ﺎﺑ نﺎﯾﺮﺟ 5/
1 ﯽﻠﯿﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﮑﺷ ﺖﺒﺴﻧ و ﻪﻘﯿﻗد رد ﺮﺘﯿﻟ 1
ﻪﺑ 10 دﻮﺑ . ﮥﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﯾﺎﻣد
نﻮﺘﺳ زا 60 ﺎﺗ 250 ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 3
رد ﻪﺟرد
دﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻪﻘﯿﻗد تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﯾ
10 ﺖﺑﺎﺛ يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد 250
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نار ﺖﺴﭘ ناﻮﻨﻌﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد .
و ﻖﯾرﺰﺗ يﺎﻣد
ﺎﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ 260
ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد .
ژﺎﺘﻟو
ﺮﺑاﺮﺑ ﯽﻣﺮﺟ ﻒﯿﻃ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧﻮﯾ 70
ﻊﺒﻨﻣ يﺎﻣد و ﺖﻟو نوﺮﺘﮑﻟا
ﺮﺑاﺮﺑ ﺰﯿﻧ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧﻮﯾ 250
دﻮﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد .
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺰﺟا
ﻧﺎﺳا ﺲ رد ﮥﺠﯿﺘﻧ ﮥﺴﯾﺎﻘﻣ ﻒﯿﻃ ﯽﻣﺮﺟ نآ ﺎﻫ ﺎﺑ ﯽﻔﯿﻃ ﮏﻧﺎﺑ و
ﮥﺴﯾﺎﻘﻣ ﺐﯾاﺮﺿ يرادزﺎﺑ نآ ﺎﻫ ﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻊﺟﺮﻣ ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ
] 21 .[
2 - 3 - 2 - نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻮﮑﯾﺰﯿﻓ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
2 - 3 - 2 - 1 - نﻮﻣزآ ﺖﯿﻓﺮﻇ يراﺪﻬﮕﻧ بآ
ﺖﯿﻓﺮﻇ يراﺪﻬﮕﻧ بآ ﻪﺑ شور زﺪﯿﻧﻮﻤﯿﻫ و نارﺎﮑﻤﻫ ) (،1999
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻦﯾﺪﺑ ترﻮﺻ ﻪﮐ اﺪﺘﺑا 5 مﺮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ دﺮﺧ هﺪﺷ ﺎﺑ
يوزاﺮﺗ 001 /0 ﻦﯾزﻮﺗ و رد ﻞﺧاد ﺬﻏﺎﮐ ﯽﻓﺎﺻ ﺪﺷ هﺪﯿﭽﯿﭘ .
ياﺮﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻗد رﺎﮐ و ﻪﺑ لدﺎﻌﺗ نﺪﯿﺳر ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ ﻞﮑﺷ
ﺐﺳﺎﻨﻣ رد ﻞﺧاد
،هﺎﮕﺘﺳد ﻦﯾا ﻞﻤﻋ ياﺮﺑ ﺮﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ 3 رﺎﺑ راﺮﮑﺗ
ﺪﺷ . ﺲﭙﺳ ﺬﻏﺎﮐ ﯽﻓﺎﺻ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻞﺧاد هﺎﮕﺘﺳد
ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﺑ
تﺪﻣ 15 ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ رود 3600 رد ﺮﻫ ﻪﻘﯿﻗد راﺮﻗ
ﺪﺷ هداد .
ﺲﭙﺳ ﺬﻏﺎﮐ ﯽﻓﺎﺻ ﻪﺑ ﯽﻣارآ زﺎﺑ هﺪﺷ و ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﯿﮕﺑآ
،هﺪﺷ
ﻦﯾزﻮﺗ و رد ﻞﺧاد لﻮﻣﺮﻓ يراﺬﮕﯾﺎﺟ ﺪﺷ
.
ﻪﻄﺑار 1 100 (%)
1 2
m WHC m
ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد و يﺮﯿﮔ بآ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو m2
نزو m1
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻟوا .
2 - 3 - 2 - 2 - نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
زآ نﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻞﻣﺎﺷ ناﺰﯿﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ
،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ
،مﺮﻓ
،يﻼﮐﺎﯿﺷﺮﺷا مﻮﯾﺪﯾﺮﺘﺴﻠﮐ
،ﺲﻧژﺮﻓﺮﭘ سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا
،سﻮﺋروا
ﮏﯿﺘﮐﻻﺪﯿﺳا يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ )
(LAB ﮏﭙﮐ و و ﺮﻤﺨﻣ دﻮﺑ ﻪﮐ
ياﺮﺑ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ رد ﻪﺳ رﺎﺑ ﯽﻃ تﺪﻣ نﺎﻣز يراﺪﻬﮕﻧ ) رد
يﺎﻫزور 1
، 10
، 20 و 30 زور ﺲﭘ زا ﺪﯿﻟﻮﺗ ( مﺎﺠﻧا ﯾدﺮﮔ ﺪ . ياﺮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا يﺎﻫ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ سﺎﺒﻟﺎﮐ يﺎﻫ
ﺮﻫ ﻞﺻاﻮﻓ رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ 10
ترﻮﺻ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺒﮑﯾ زور
ﺖﻓﺮﮔ . سﺎﺒﻟﺎﮐ ﻪﯿﻟوا نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ )
1 ﺖﻗر 10-
( 10
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ ﺎﺑ سﺎﺒﻟﺎﮐ يﺎﻫ
90 ﻞﺧاد ﺮﮕﻨﯾر لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺮﮑﻣﻮﺘﺳا هﺎﮕﺘﺳد ) 8
Interscience Ltd., France (
تﺪﻣ ﻪﺑ
2 ﺖﻗر ﻪﻠﺻﺎﺣ نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا ﺲﭙﺳ ،ﺪﯾدﺮﮔ نژﻮﻤﻫ ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ يرﺎﺸﻋا يﺎﻫ .
ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ )
ﻂﯿﺤﻣ رد
ﺖﺸﮐ نﻮﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا يﺎﻣد و PCA
37C˚
( ﺎﻫ مﺮﻓ ﯽﻠﮐ ، )
ﻂﯿﺤﻣ
ﺖﺸﮐ يﺎﻣد و VRBA
37C˚
( ﯽﻠﮐﺎﯿﺸﯾﺮﺷا ، )
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد
يﺎﻣد و EMBA 37C˚
( ﻧژﺮﻓﺮﭘ مﻮﯾﺪﯾﺮﺘﺴﻠﮐ ، ﺲ
) ﻂﯿﺤﻣ
ﺖﺸﮐ يﺎﻣد و يزاﻮﻫ ﯽﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد CMB
37˚C ( ،
سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا )
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد و M17
37C˚
( ﮏﯿﺘﮐﻻﺪﯿﺳا يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ، )
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ و MRS
يﺎﻣد 30C˚
( ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ و )
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد يﺎﻣد و SDA
نﻮﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا 25C˚
زا ﺲﭘ شرﺎﻤﺷ و 5
- 4 زور ( دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ
هرﺎﻤﺷ 2303 ﺘﺳا ﻪﺴﺳﻮﻣ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و دراﺪﻧﺎ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺪﺣاو ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ
مﺮﮔ ﺮﻫ رد ﯽﻨﻠﮐ )
(CFU لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ هدوﺪﺤﻣ ﮏﯾ رد 300
- 30
8. stomacher
مﺎﺠﻧا ﺮﺘﻧﺎﮐوﺮﮑﯿﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺖﯿﻠﭘ ﺮﻫ رد ﯽﻨﻠﮐ ﺪﺣاو ﺪﯾدﺮﮔ .
2 - 4 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﮐﺎﻓ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺎﺸﯾﺎﻣزآ و ﻞﯾرﻮﺘ
ﺖﻬﺟ و ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد ﻌﺗ
ﻦﯿﯿ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ
ﺑ راد ﻦﯿ
ﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿ ﺪﻨﺑ ﻪﺒﺗر و ﺎﻫ هداد ي
ﺎﻬﻧآ
، ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ زا ﺢﻄﺳ رد
ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻔﻟآ لﺎﻤﺘﺣا 05
/0 ) p<0.05 ( و ﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺎﺑ يﺮﯿ راﺰﻓا مﺮﻧ
رﺎﻣآ ي Minitab ترﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ . رد هﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
لوﺪﺟ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا 1
ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺖﺳا ه
.
4 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
4 - 1 - ﻞﯿﮑﺸﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻂﯾاﺮﺷ رد نﺎﯿﻧز هﺎﯿﮔ رﺬﺑ ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﺮﺑاﺮﺑ 7/
2 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
9 ﺎﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ 58
/ 99
ﺪﺻرد ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﺲﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻫد
GC/MS ﯾدﺮﮔ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
راﺪﻘﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ مﺎﻧ ﻪﮐ ﺪ
نآ لوﺪﺟ رد ﺎﻫ 2
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ
ﺲﻧﺎﺳا رد هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ لوﺮﮐاورﺎﮐ ﻞﻣﺎﺷ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﺎﯿﻧز ) 9
85 / 45 ﺪﺻرد ( ما ، -
10ﻦﻤﯿﺳ
) 92 / 25 ﺪﺻرد ( ﺎﻣﺎﮔ ، - ﻦﻨﯿﭘﺮﺗ ) 11
68 / 24 ﺪﺻرد ( ﺎﻔﻟآ و - ﻦﻨﯿﭘ
) 98 /1 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ .
ﺮﻈﻧ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ شور ﺎﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺲﻧﺎﺳا ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ عﻮﻧ و ﺖﯿﻔﯿﮐ ،راﺪﻘﻣ ﻮﻀﻋ ﺎﯾ نﺎﮔرا ،كﺎﺧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﯽﻣ توﺎﻔﺘﻣ هﺎﯿﮔ ﺪﺷر ﻪﻠﺣﺮﻣ و ﻦﺳ ،هﺎﯿﮔ ﺪﺷﺎﺑ
] 22 .[
لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻟﻮﺳر
ﻫ و نارﺎﮑﻤ ) 2008 (،
نﺎﺸﻧ
ﯽﭘ نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا رد هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ داد -
ﺎﻣﺎﮔ ﺮﮕﯾد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ رد دﻮﺑ ﻦﻤﯿﺳ -
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﻨﯿﭘﺮﺗ
دﻮﺑ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﺲﻧﺎﺳا رد هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ]
11 [ و ] 23 [ ،
ﺐﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻌﺑ لوﺮﮐاورﺎﮐ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ﻧﺎﺳا رد ﺐﻟﺎﻏ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ درﻮﻣ نﺎﯿﻧز ﺲ
.
9. carvacrol 10. m-cymene 11. -terpinene
) C. copticum (
Table 2 Chemical composition of essential oil
Chemical composition
Retention Time(minute) (%)
content
1 α-Phyllanderene 9.61
0.4
2 α-Pinene
11.4 1.98
3 α-Myrcene
12.06 0.57
4 Cis-4-carene 12.96
0.29
5 m-Cymene
13.39 25.92
6 (E)-3-Caren-2-ol 13.46
0.52
7
-Terpinene 14.67
24.68
8 Artemiseole 18.69
0.22
9 Carvacrol
23.69 45.85
-
99.58%
4 - 2 - سﺎﺒﻟﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺰﯿﻟﺎﻧآ 60
ﺪﺻرد
ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﺲﭘ زور ﮏﯾ هﺪﺷ ﻪﺘﺨﭘ سﺎﺒﻟﺎﮐ
ﯿﻟﻮﺗ زا ﺪ لوﺪﺟ رد 3
و 4 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
ددﺮﮔ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻣ
ﯿ ناﺰ ﺖﺑﻮﻃر ، ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ، ﺑﺮﭼ
،ﯽ ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ تارﺪ
ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ و ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 67
/0 66± / 57 ،ﺪﺻرد 21 /0 76± / 13 ،ﺪﺻرد
68 /0 28± / 20 ،ﺪﺻرد 11
/0 83± /5 و ﺪﺻرد
08 /0 11± /2 ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺪﺻرد .
راﺪﻘﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ و pH
زا ﺲﭘ هﺪﻧﺎﻣ 4
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ يراﺪﻬﮕﻧ زور 05
/0 06± /6 و
52 /2 67± / 32 ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ما ﯽﭘ ﯽﭘ
هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ سﺎﺒﻟﺎﮐ و ﺲﯿﺳﻮﺳ 2303
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ) لوﺪﺟ 3 .(
Table 3 Chemical analysis of bologna with 60% beef.
Iranian Standard (No. 2303) Content
Chemical properties
≤ 4P+10 57.66±0.67
Moisture (%)
≥ 12 13.76±0.21
Protein (%)
≤ 22 20.28±0.68
Fat (%)
≤ 6 5.83±0.11
Carbohydrate (%)
≤ 2.5 2.11±0.08
Ash (%)
5.6-6.2 6.06±0.05
pH
≤ 2 1.62±0.06
Salt (%)
≤ 0.5 0.47±0.01
STPP
≤ 80 32.67±2.52
Residual sodium nitrite on day 4 (ppm)
4 - 3 - ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺛا و نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ نازﻮﺘﯿﮐ سﺎﺒﻟﺎﮐ يﺎﻫ
4 - 3 - 1 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﮔﮋﯾو
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺪﻨﭼ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ
ﺎﻫ ، ﺖﯿﻌﻤﺟ
ﯽﻠﮐ مﺮﻓ ﺎﻫ ﺮﺘﮐﺎﺑ ، ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿﺪ ﺘﮐﻻ ﯿ ﮏ ) (LAB و ﮏﭙﮐ ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ و
اﺮﺑ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣ ﺪﺿ ﺮﺛا ﯿ
ﺑوﺮﮑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﯽ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﻮﻧﺎﻧ نازﻮﺘﯿﮐ و نﺎﯿﻧز نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻐﺗ ﺪﻧور و
ﯿﯿ تاﺮ ﻣ رﺎﺑ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ رد
ﻃ ﯽ 30 ﺧذ زور ﯿ هﺮ زﺎﺳ ي سﺎﺒﻟﺎﮐ رد هﺪﺷ ﻪﺘﺨﭘ 4
ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯿ داﺮﮕ ﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﻪﺠ نآ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ Log CFU.g-1
لوﺪﺟ رد 4
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﺺﺨﺸﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ
زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﺪﺷ 24
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا لﺎﭽﺨﯾ رد يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ راد
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺮﻈﻧ زا نازﻮﺘﯿﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ي ﺎﻫ
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو )
05 /0
>
(p نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ندوﺰﻓا ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ رد ،
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺰﯿﻧ يراﺪﻬﮕﻧ لوا زور رد ﯽﺘﺣ نﺎﯿﻧز يراد
يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
) T1
( ﺪﯾدﺮﮔ
) 05 /0
<
.(p يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد زور ﺎﺗ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
20 ما
رﺎﻤﯿﺗ ﺰﺠﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ يراﺪﻬﮕﻧ )
T4
( ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺮﻈﻧ زا
يﺮﺘﮐﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ رد ﺎﻫ )
105 cfu.g-1 (
رد ﯽﻟو ﺪﻧدﻮﺑ
نازﻮﺘﯿﮐ يﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻂﻘﻓ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ رد نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ
. ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
نﺎﻤﻫ زور رد ﺖﺳاﺪﯿﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﻪﮐ رﻮﻃ 30
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ما
رﺎﻤﯿﺗ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و T4
) 6.12±0.2
Log CFU.g-1 (
و ) T12 4.21±0.22 Log CFU.g-1 (
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ شرﺎﻤﺷ 100 ppm
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ) 5.64±0.12 Log CFU.g-1 (
ﻼﺘﺧا ﻞﺑﺎﻗ ف
ﺪﻧراد ﯽﻬﺟﻮﺗ )
لوﺪﺟ 5 .(
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫ
ﺲﯿﻠﺘﻧﺎﮔرﻮﺋژ نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2007 (،
شراﺰﮔ ﻪﮐ دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ
ﺖﻈﻠﻏ رد نازﻮﺘﯿﮐ ﺪﻧدﺮﮐ 1
ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﺎﻣز
يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺎﻣﺮﺳ ﻂﯾاﺮﺷ رد هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ كﻮﺧ هزﺎﺗ ﺲﯿﺳﻮﺳ
زا 7 ﻪﺑ زور 15 ﯽﻣ زور ددﺮﮔ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﮕﯾد يا
ر ﺮﻟو و
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2002 (،
ﻦﯾزﻮﻧرﺎﮐ ،نازﻮﺘﯿﮐ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا ﺎﻫﺪﯿﻔﻟﻮﺳ و 12
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ كﻮﺧ ﺲﯿﺳﻮﺳ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺶﯾاﺰﻓا رد ار .
ﺎﻫ نآ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ 6/
0 ﺎﺑ نازﻮﺘﯿﮐ ﺪﺻرد 170 ppm
ﺎﺗ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻄﺑ ار ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ نژﻮﺗﺎﭘ ﺪﺷر ﺪﯿﻔﻟﻮﺳ 4
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ ﻞﮑﯿﺳ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﻮﮑﯿﻬﯿﺷﺎﯾ
و
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2003 (،
ﺮﺑ ﻂﻘﻓ ﻪﮐ ﻦﯿﺴﯾﺎﻧ فﻼﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياراد نازﻮﺘﯿﮐ ،ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ ﻦﯿﻤﻫ و ﺖﺳﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﺮﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ هﺪﺷ ﯽﻌﯿﺒﻃ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻦﯾا ناواﺮﻓ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا ] 24 .[
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ياﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻊﺑﺎﻨﻣ رد نازﻮﺘﯿﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺮﺛا
؛ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ
ﯿ ﻦ ﺎﻫ لﻮﮑﻟﻮﻣ ي
ﮐ ﯿ نازﻮﺘ ﺎﺑ
ﺎﺸﻏ و ﺖﺒﺜﻣ رﺎﺑ ي
ﺎﻫ لﻮﻠﺳ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻔﻨﻣ رﺎﺑ ﺎﺑ ﯽ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﺸﻧ ﯿ
ﻦ ﺎﺳ و ﯾﺮ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻣ لﻮﻠﺳ ﻞﺧاد ﯽ
دﻮﺷ ] 25 .[
ﮐﯿ نازﻮﺘ ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻞﻤﻋ بآ هﺪﻨﻫد لﺎﺼﺗا هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻣ
ﯽ ﺪﻨﮐ و
ﺰﻧآ ﯾﻢ ﺎﻫ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﻣ رﺎﻬﻣ ار ﯽ ﺪﻨﮐ . ا ﯾ ﻦ ﻨﭽﻤﻫ هدﺎﻣ ﯿ
ﻦ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﯾ ﮏ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺗﻼﭼ ﻣ ﻞﻤﻋ هﺪﻨﻨﮐ ﯽ
ﺪﻨﮐ و ﺑﺎﺨﺘﻧا رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ
ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﺑ
هﺪﺷ ﻞﺼﺘﻣ يﺰﻠﻓ ا زا و
ﯾ ﻦ ﺮﻃ ﯾ ﻖ ﻟﻮﺗ ﻊﻧﺎﻣ ﯿ ﺪ ﺪﺷر و مﻮﻤﺳ
ﻣﯿ بوﺮﮑ ﻣ ﺎﻫ ﯽ دﻮﺷ . ﮐﯿ نازﻮﺘ ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﯽﺘﺴﯾز بﺬﺟ
13
ﻣ و دراد ﯽ ﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ي
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي هدﺮﮐ بﺬﺟ ار ﺎﻫ ﺪﺷر زا و
ﮔﻮﻠﺟ ﺎﻬﻧآ ﯿﺮ
ي ﺪﻨﮐ . ﮐ لﺎﺼﺗا ﯿ نازﻮﺘ ﺎﺑ ﺰﺘﻨﺳ رﺎﻬﻣ و DNA
ﺮﻃ زا mRNA ﯾ ﻖ ﮐ ذﻮﻔﻧ ﯿ نازﻮﺘ ﻣ ﻪﺘﺴﻫ ﻪﺑ ﯿ
ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ و ﺎﻫ
ﺰﺘﻨﺳ رد ﻞﺧاﺪﺗ ﺌﺗوﺮﭘ و mRNA
ﯿ ﻦ ﻣ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ ﯽ
دﻮﺷ ] 31 .[
ﯽﻠﮐ يراﺪﻬﮕﻧ لوا زور رد داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ مﺮﻓ
رد ﺎﻫ
ﭻﯿﻫ رﺎﻤﯿﺗ زا ماﺪﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺎﻫ
دﺮﮑﻧ ﺪﺷر .
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ
2303 ﯽﻠﮐ زﺎﺠﻣ داﺪﻌﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ مﺮﻓ
و ﺲﯿﺳﻮﺳ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﺎﻫ
فﺮﺼﻣ مﺎﮕﻨﻫ رد سﺎﺒﻟﺎﮐ cfu/g
10 ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
زور ﺎﺗ ددﺮﮔ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ 20
ﺰﺠﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ يراﺪﻬﮕﻧ ما
12. carnosine
13. bioabsorbant
رﺎﻤﯿﺗ ) T4 1.23±0.05 Log CFU.g-1 (
شرﺎﻤﺷ ﺮﻈﻧ زا
مﺮﻔﯿﻠﮐ راﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ رد ﺎﻫ ﺪﻧدﻮﺑ د
. رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ 1
%
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد و ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ ﺮﻓ ﯽﻠﮐ ﺪﺷر نازﻮﺘﯿﮐ
، T5 T8
و مﺮﻔﯿﻠﮐ ﻪﭼﺮﮔا T10 زا جرﺎﺧ ﯽﻟو ﺪﻧدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺪﺷر ﺎﻫ
فﺮﺼﻣ ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺮﻈﻧ زا ﯽﻠﮑﺸﻣ و ﺪﻧدﻮﺒﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ رد ،ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ هﺪﻨﻨﮐ هدوﺪﺤﻣ زا ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ
مﺮﻔﯿﻠﮐ شرﺎﻤﺷ و هﺪﺷ جرﺎﺧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻫ
1.08±0.15
Log CFU.g-1 دﻮﺑ
) لوﺪﺟ 5 .(
ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و نازﻮﺘﯿﮐ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻪﮐ دﺮﮐ يﺮﯿﮔ رد ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﻟﺎﺣ رد هﮋﯾﻮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد نﺎﯿﻧز ا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ مﺮﻔﯿﻠﮐ ﺪﺷر ز
ﺖﻈﻠﻏ رد ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ زا ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ﺎﻫ
100ppm ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻞﻤﻋ .
ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد Garcia
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2011 ( ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺎﺑ
ﺪﻧداد شراﺰﮔ كﻮﺧ ﺲﯿﺳﻮﺳ رد نازﻮﺘﯿﮐ ﺎﺑ ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻞﺑﺎﻗ لﺮﺘﻨﮐ و رﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد ﺎﻫ مﺮﻔﯿﻠﮐ ﻪﮐ داﺪﻌﺗ زا ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ يزﺎﺳاﺪﺟ cfu.g-1
10 ﺎﺗ لوا زور رد
cfu.g-1 103 زور رد 35 ﺎﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا يراﺪﻬﮕﻧ ما
دراد يرﺎﮔزﺎﺳ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا يداﻮﺟ
ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و )
2011 ( ﺲﯿﺳﻮﺳ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
لﻮﻃ رد 35 ﺪﺷر ﻪﻧﻮﮕﭽﯿﻫ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ زور
ﺪﻧدﺮﮑﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻣﺮﻔﯿﻠﮐ ﻂﯾاﺮﺷ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﻞﯿﻟد ﻪﮐ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ و ﺲﯿﺳﻮﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﺲﯿﺳﻮﺳ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻻﺎﺑ .
ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ
رد ﺎﻫ مﺮﻔﯿﻠﮐ ﺪﺷر ﻊﻧﺎﻣ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ و يراﺪﻬﮕﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﺳﻮﺳ رد ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦﯾا دﻮﺟو و ددﺮﮔ ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ سﺎﺒﻟﺎﮐ و يرﺎﮑﺘﺳد و ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ
ﯽﻣ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑﺮﯿﻏ ﺪﺷﺎﺑ
] 26 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ شرﺎﻤﺷ ﮏﯿﺘﮐﻻﺪﯿﺳا يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ )
(LAB ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
ﻟﻮﺗ زور رد ﯿ
ﺪ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ، ي
وﺎﺣ ي ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻣ ﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
ﮐﯿ نازﻮﺘ ﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و ﯿ
نﻮ نﺎﯿﻧز ﺮﻈﻧ زا يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ LAB ﯽ
راد ي ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ) 05 /0
>
(p ، ﺖﻈﻠﻏ رد ﺎﻣا
ﺎﻫ ي ﻻﺎﺑ ا ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻣ ﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ) ،T9 و T11 (T12
ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ ﻞﮑﯿﺳ ﮏﯾ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦﯾا شرﺎﻤﺷ زا ﺮﺘﻤﮐ
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ )
05 /0
<
.(p ﺧذ لﻮﻃ رد ﯿ
هﺮ زﺎﺳ ي ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
سﺎﺒﻟﺎﮐ رد 4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ
داﺮﮕ تﺪﻣ ﻪﺑ 30 داﺪﻌﺗ ،زور يﺮﺘﮐﺎﺑ
يﺎﻫ اﺰﻓا LAB ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ا ﺎﻣا ﯾ ﻦ دﺎﻘﻣ ﯾﺮ ﻤﻫ ﯿ ﻪﺸ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ي
ﺗﯿ رﺎﻤ دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺪﻫﺎﺷ زا هﺪﺷ .
ا ﺎﺑ ﯾ ﻦ شرﺎﻤﺷ رد ،لﺎﺣ يﺮﺘﮐﺎﺑ
يﺎﻫ ﺑ ﯿLAB ﻦ ﻪﻧﻮﻤﻧ يوﺎﺣ 100ppm
ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ي
وﺎﺣ ي 5 /0 ﺪﺻرد ﯿﮐ نازﻮﺘ و 1 ﺪﺻرد و 2 ﺪﺻرد ﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ نﻮ
نﺎﯿﻧز ﺑ ﻪ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﯾﺎ
ترﻮﺼﺑ ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﯽ ﻃ رد ﯽ 20 لوا زور
ﺧذ ﯿ هﺮ زﺎﺳ ي ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ
راد ي ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 /0
>
(p . رد
يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد LAB
زا لﺮﺘﻨﮐ 1.66±0.1
ﺎﺗ 5.33±0.4 log cfu/g ﺶﯾاﺰﻓا
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ رد ،ﺖﻓﺎﯾ و T9
ﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ T12 ﯾ ﻦ ﺪﺷر
اﯾ ﻦ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ زا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦﯾا داﺪﻌﺗ ،
0.84±0.2 ﻪﺑ
3.98±0.42 زا و
0.77±0.13 ﻪﺑ
3.67±0.4 log cfu/g
دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ )
لوﺪﺟ 5 .(
يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد LAB
ﯽ ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي هﺪﺷ
ﺖﺤﺗ ﻣ رﻮﻠﻓ ،ءﻼﺧ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﮑﺸﺗ ار ﺐﻟﺎﻏ ﯿ
ﻞ ﻣ ﯽ ز ﺪﻫد ﯾ اﺮ رد
ﻧ و ﮏﻤﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ﯿ
تاﺮﺘ ودا ﺮﮔا و ﺪﻨﺘﺴﻫ موﺎﻘﻣ ﯾﻪ
هﺪﺷ هدوﺰﻓا يﺎﻫ
ا ﻪﺑ ﯾ ﻦ وﺎﺣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ي
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺰﻨﮕﻨﻣ ي
ﺎﻫ ي
ﺳا ﯿ ﺪ ﺘﮐﻻ ﯿ ﮏ ﻣ ﮏﻤﮐ ﯽ ﺪﻨﮐ . ﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽ
ﻪﺘﺴﺑ رد ﻪﮐ
يﺎﻫ ﻏﯿ ﻞﺑﺎﻗﺮ ذﻮﻔﻧ اﻮﻫ ﻪﺑ ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي ﻣ ﯽ
،ﺪﻧﻮﺷ يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
ﺮﻃ زا LAB ﯾ ﻖ ﻟﻮﺗ ﯿﺪ زﺎﮔ CO2
ﻣ ﺪﺷر زا ﯿ
ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي
زاﻮﻫ ي سﺎﻧﻮﻣودﻮﺳ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ، ﺎﻫ
ﮔﻮﻠﺟ ﯿﺮ ي ﻣ ﯽ ﺎﺑ و ﺪﻨﮐ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ﺳا ﯿ ﺪ ﺶﻫﺎﮐ و ﺜﮑﺗ زا ﻊﻧﺎﻣ ،pH
ﯿﺮ ﻌﻤﺟ ﺪﺷر و ﯿ
ﺖ
ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي زا ﻣ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي ﻗر ﯿ ﺐ ﻣ ﯽ دﻮﺷ .
رد ﯾ ﮏ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﻮﻨﭼ
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2009 (،
يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ
ﻠﺻا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار LAB ﯽ
ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﻞﻣﺎﻋ دﺎﺴﻓ ﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي ﻓﺮﻌﻣ ءﻼﺧ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽ
دﺮﮐ ﺪﻧ . ﻪﮐ ﺪﻧداد شراﺰﮔ ﺎﻬﻧآ
سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ )
37 ﺪﺻرد (،
كﻮﺘﺳﻮﻧﻮﮑﻟ )
43 ﺪﺻرد (،
مﻮﯾﺮﺘﮐﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ )
11 د ﺪﺻر (،
سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا )
4 ﺪﺻرد ( و
سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﮐﻻ )
2 ﺪﺻرد ( ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ
ﻞﻣﺎﻋ
دﺎﺴﻓ هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﯽﺘﺷﻮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ
] 27 .[
ﺎﺗﺪﻨﻟ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2013 (،
ﺰﯿﻧ ﻣ ﺐﻟﺎﻏ رﻮﻠﻓ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﮏﯾ رد عﻮﻧ
ﺳﻮﺳ ﯿ ﺲ داد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ار ﺪﻧ
] 28 [ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻠﺻا رﻮﻠﻓ LAB
ﯽ ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ا ﯾ ﻦ لﻮﺼﺤﻣ هدﻮﺑ ﻪﮐ
ﺮﺘﻤﻬﻣ ﯾ ﻦ نآ يﺰﮐارﺎﭘ و مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﺎﻫ ﯽﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي اﺰﻓا ،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﯾ
ﺶ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
و
يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز لﻮﻃ رد LAB ندﺮﮐ ﻒﻗﻮﺘﻣ و
ﯾﺎ نﺪﺷ ﺪﻨﮐ
ا ﺪﺷر ﯾ ﻦ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ﮐ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ار ﯿ
نازﻮﺘ ] 12 [ و ] 29 [ و
ﻣاﻮﻧﺎﻧ ﺴﻟﻮ ﯿ نﻮ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ]
21 [ و ] 30 [ رد لﻮﻃ ﺧذ ﯿ هﺮ
ﻻﻮﺼﺤﻣ ت ﺘﺷﻮﮔ ﯽ هﺪﺷ ﻪﺘﺨﭘ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ
. يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ شرﺎﻤﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ و نازﻮﺘﯿﮐ ﻦﯿﯾﺎﭘ حﻮﻄﺳ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ لﻮﻃ رد لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نﺎﯿﻧز 20
يراﺪﻬﮕﻧ لوا زور
ﺪﻧ دﻮﺟو ﺖﻈﻠﻏ رد نازﻮﺘﯿﮐ ﻪﮑﯿﻟﺎﺣ رد ،ﺖﺷا 1
% و ﮏﭙﮐ داﺪﻌﺗ
دوﺪﺣ ار ﺮﻤﺨﻣ 1
- 4/
0 ﯽﻃ رد ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ ﻞﮑﯿﺳ 24
لوا ﺖﻋﺎﺳ
و ﮏﭙﮐ نآ زا ﺲﭘ و داد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يراﺪﻬﮕﻧ يوﺎﺣ يﺎﻫ سﺎﺒﻟﺎﮐ رد ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ 5/
0 و 1 ﺎﺑ نازﻮﺘﯿﮐ ﺪﺻرد
يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ ،دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻪﻣادا ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺪﻧور ﻤﻧ و نازﻮﺘﯿﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﯾ و نازﻮﺘﯿﮐ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ ﻪﻧﻮ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ شرﺎﻤﺷ ﺮﻈﻧ زا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﻬﻨﺗ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﯾ و ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ يوﺎﺣ ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ )
لوﺪﺟ 5 .(
ا ﺎﺑ ﯾ ﻦ ﺰﺠﺗ ،لﺎﺣ ﯾﻪ
ﻠﺤﺗ و ﯿ ﻞ رﺎﻣآ ي
دﺎﻘﻣ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ هداد ﯾﺮ
اﺰﻓ ﯾﻨ هﺪ ﮐ ﯿ نازﻮﺘ و
ﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﯿ نﻮ نﺎﯿﻧز ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﺮﺗ ﺖﺒﺜﻣ ي رد ﺪﺷر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ چرﺎﻗ
ز ،دراد ﺎﻫ ﯾ اﺮ ﺮﻈﻧ زا شرﺎﻤﺷ ﮏﭙﮐ ﺑ ﺮﻤﺨﻣ و ﯿ ﻦ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و
سﺎﺒﻟﺎﮐ وﺎﺣ ي 1 ﮐ ﺪﺻرد ﯿ
نازﻮﺘ ﺎﻬﻨﺗ ﮐﺮﺗ رد و ﯿ
ﺐ ﺑ ﺎ
ﺴﻟﻮﻣاﻮﻧﺎﻧ ﯿ نﻮ نﺎﯿﻧز ) 2 و 3 ﺪﺻرد ( ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ
راد ي رد لﻮﻃ
ﯿﺧذ هﺮ زﺎﺳ ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ي )
05 /0
<
(p . ﺎﭘ رد ﯾ نﺎ هرود
يراﺪﻬﮕﻧ ﻫ ، ﯿ ﭻ ﻪﻧﻮﮔ يﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﺗ رد
ﯿ رﺎﻤ T12
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻣا ،ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ي
ﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻫﺎﺷ ﯿ
ﻦ ﺗ ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي ،T2
،T4 ،T5 ،T7 و T8 دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ زا جرﺎﺧ T10
ﺪﻧدﻮﺑ ) 100 cfu/g ( .
ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﮔدﻮﻟآ ﻪﺑ
ﯽ ﺎﺳ و ﺖﺷﻮﮔ ﯾﺮ
داﻮﻣ
ﮑﺸﺗ ﯿ ﻞ و ﻪﺑ هﺪﻨﻫد ﯾ
هﮋ دا وﯾ ﻪ ﮕﺘﺴﺑ هﺪﻨﻨﮐﺮﭘ داﻮﻣ و تﺎﺟ ﯽ
دراد
آﺮﻓ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﯾ
ﺪﻨ و ﺖﺨﭘ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ لﻮﺼﺤﻣ
دﻮﺷ ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ ]
25 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﺰﺠﺗ ﯾﻪ ﻠﺤﺗ و ﯿ ﻞ ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ
سﺎﺒﻟﺎﮐ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﻠﺒﻗ ﯽ ار ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺮﺛا ﻪﮐ
ﺸﺨﺑ ﯽ ﮐ ﯿ نازﻮﺘ
] 12 [ ، ] 25 [ و ] 31 [ نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا و ]
22 [ ، ] 32 [ و ] 33 [ ار
ﺑﻪ ﻮﻨﻋ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ شﻮﺳ ﺮﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﮏﯾ نا
ﺎﻫ چرﺎﻗ و ﺎﻫ ﺄﺗ
ﯿﯾ ﺪ هدﺮﮐ ﺪﻧا . ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ ، ﻞﻣﺎﻋ ي دﺎﺴﻓ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯾ
ﺎﻬ ي ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺗ سﺎﺴﺣ نازﻮﺘﯿﮐ و نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯽﻔﻨ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺗ سﺎﺴﺣ .
ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻣ ﺪﺿ لﺎﻌﻓ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ ﻦﭘﺮﺗ ﯽﯾ
ﺗ ،لﻮﻧژوا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯿ
لﻮﻤ ﺪﻨﺘﺴﻫ لوﺮﮐاورﺎﮐ و .
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻤﻠﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽ
ﺛﺄﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﯿﺮ
ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﮔ هرﺎﺼﻋ و ﯿ
نﺎﻫﺎ وراد ﯽﯾ و
