ﻣﺪﻧﻲ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺪﻳﺮان ﺷﺮﻛﺖ ﺳﻬﺎﻣﻲ در ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ دﻋ

(1)

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ هرود ، 47 ةرﺎﻤﺷ ، 1

، رﺎﻬﺑ 1396 تﺎﺤﻔﺻ ، 17 - 1

ياﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد ﻲﻣﺎﻬﺳ ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻲﻧﺪﻣ

و ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ

ﺎﻄﻋﻮﺑا ﺪﻤﺤﻣ 

قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ةﺪﻜﺸﻧاد

نﺎﻨﻤﺳ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ

ﺪﻴﺷررﻮﭘ اﺮﻫز هﺪﻴﺳ

قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ةﺪﻜﺸﻧاد

ﻲﻠﻴﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ

) رد ﺦﻳرﺎﺗ ﺖﻓﺎﻳ : 1 / 4 / 1395 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :

3 / 11 / 1395 (

هﺪﻴﻜﭼ

ﺖﻛﺮﺷ قﻮﻘﺣ رد ﻲﺳﺎﺳا ﺚﺣﺎﺒﻣ زا ﻲﻜﻳ لﺎﻤﻋا مﺎﻘﻣ رد ناﺮﻳﺪﻣ لﺮﺘﻨﻛ ،يرﺎﺠﺗ يﺎﻫ

ﺘﺧا ﻴ تارﺎ

ﺖﺳا دﻮﺧ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ .

زا رد ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ ي يرﺎﺠﺗ

،ﻢﻈﻌﻣ

ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻦﻴﺑ

ﻲﻳاﺪﺟ ﻣ ﻲ ﺪﺘﻓا

، ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ نﺎﺒﺣﺎﺻ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻤﻧ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ،ﺖﻛﺮﺷ لﺮﺘﻨﻛ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻧور رد ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻪﺘﺷاد

ﺪﻨﺷﺎﺑ . و هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ءﻮﺳ دﻮﺧ تارﺎﻴﺘﺧا زا ،ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﺑ

ﺎﺟ ي

ظﺎﺤﻟ ار دﻮﺧ ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ،نآ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺪﻨﻨﻛ

ﻲﺗﺎﻔﻠﺨﺗ ﺐﻜﺗﺮﻣ و ﺪﻧﻮﺷ

ﻪﻛ

ًﻼﻤﻋ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻳز ﻪﺑ

دﻮﺷ ﻲﻬﺘﻨﻣ . ياﻮﻋد حﺮﻃ زاﻮﺟ ،ناﺮﻳﺪﻣ تﺎﻣاﺪﻗا لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ﻢﻬﻣ يﺎﻫراﺰﺑا زا ﻲﻜﻳ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﺖﺳا ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا و مﺎﻧ ﻪﺑ ،ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ .

ﻪﻧ ﻪﻛ اﻮﻋد ﻦﻳا حﺮﻃ زا ﻲﻠﺻا فﺪﻫ

ًﺎﻣوﺰﻟ يﻮﺳ زا

ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

، ﻪﻜﻠﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻛﺮﺷ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ و ﺎﻛﺮﺷ ﺎﻳ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ زا ﻦﻴﻌﻣ ﻲﺑﺎﺼﻧ

ًﺎﻌﺒﺗ و ﺖﻛﺮﺷ قﻮﻘﺣ زا ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ،ﺖﺳا حﺮﻃ ﻞﺑﺎﻗ ءﻮﺳ و تﺎﻔﻠﺨﺗ لﺎﺒﻗ رد نآ يﺎﻀﻋا

ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﺳا

. ﻋﻮﺿﻮﻣ قﻮﻘﺣ رد ،ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻦﻳا ،ﻪﺘﺒﻟا ﺔ

،ناﺮﻳا فﻼﺧﺮﺑ قﻮﻘﺣ

ﺖﺳا ﺪﻘﻧ ﻞﺑﺎﻗ و ﺺﻗﺎﻧ ﻲﺗﺎﻬﺟ زا ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ .

نﺎﮔژاو يﺪﻴﻠﻛ

،ﺖﻛﺮﺷ ،اﻮﻋد ،ﺮﻳﺪﻣ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ، هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ .

ﻪﻟﺎﻘﻣ لﻮﺌﺴﻣ

ﺲﻛﺎﻓ

: 02333654083

[email protected] Email:

(2)

2

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، ﺎﻬﺑ ر 1396

1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﻪﻛ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺪﻣ

ﻳ ﻞﻣﺎﻋﺮ ناﺮﻳﺪﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻳ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ

،

ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧراﺪﻧ

ﺗرا ﺮﺛا رد ﻪﻛ نآ ﻲﻧﻮﻨﻛ ﺎﻳ ﻖﺑﺎﺳ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ،ﺖﻛﺮﺷ زا ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺖﻳﺎﻋر مﺪﻋ و ﺎﻄﺧ بﺎﻜ

دراو نﺎﻳز ﺖﻛﺮﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪﺑ ،تارﺮﻘﻣ هدﺮﻛ

ﺪﻧا ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ياﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗا ، ﺪﻨﻨﻛ

.

نﺎﻜﻣا ،يﺪﻴﻬﻤﺗ ذﺎﺨﺗا ﺎﺑ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ناراﺬﮕﻧﻮﻧﺎﻗ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺔﻣﺎﻗا

ﺎﻛﺮﺷ يﻮﺳ زا اﻮﻋد

ﺰﻴﻧ ار ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ و ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺎﻳ ﺬﭘ

ﻳ ﺮ ﻪﺘﻓ ﺪﻧا .

،ﻊﻗاو رد سﺎﺳاﺮﺑ

لﻼﻘﺘﺳا

رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺖﻴﻠﻫا زا ،ﺖﻛﺮﺷ ،نآ يﺎﻀﻋا ﺖﻴﺼﺨﺷ زا ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺖﺳا

و

ﻠﻋ ﻲ لﻮﺻﻻا ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ دﻮﺧ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻖﻳﺮﻃ زا )

ناﺮﻳﺪﻣ ( اﻮﻋد حﺮﻃ ،دﻮﺧ مﺎﻧ ﻪﺑ ، ﺪﻨﻛ

ﺎﻳ

ﻪﻜﻨﻳا

ًﺎﺼﺨﺷ فﺮﻃ دﺮﻴﮕﺑ راﺮﻗ اﻮﻋد .

ﺎﺑ اﻳ ﻦ لﺎﺣ

،ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ يدراﻮﻣ رد ﻪﺑ

ﺖﻛﺮﺷ لاﻮﻣا

ﺖﺳد زاﺪﻧا ي ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻳز و رﺮﺿ دورو ﻞﻣﺎﻋ ،طﻮﺑﺮﻣ تارﺮﻘﻣ زا ﻒﻠﺨﺗ ﻦﻤﺿ و

ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ﻣﺎﻗا نﺎﻜﻣا ، ﺔ

يﻮﺳ زا اﻮﻋد ﺎﻛﺮﺷ

ياﺮﺑ صﺎﺧ ﻲﻘﻳﺮﻃ ،ناراﺪﻣﺎﻬﺳ و و قﻮﻘﺣ زا ﺖﻧﺎﻴﺻ

ﺖﻛﺮﺷ لاﻮﻣا ﻪﺑ

رﺎﻤﺷ ﻣ ﻲ دور .

و ﺖﻛﺮﺷ قﻮﻘﺣ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ ياﺮﺑ ار ﻲﻳﺎﻫرﺎﻜﻫار ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ،درﻮﻣ ﻦﻳا رد ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﭘﻴ

ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ هدﺮﻛ ﺪﻧا . رد ﻦﻣﺎﻛ ﻖﺣ ،ﻻ ﺔﻣﺎﻗا ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد مﺎﻧ ﻪﺑ صﺎﺧ ﻲﻳاﻮﻋد ﻪﺑ 1

هداد ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ

. نﺎﻜﻣا ،راﺬﮕﻧﻮﻧﺎﻗ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد ﺔﻣﺎﻗا

و ﺎﻛﺮﺷ يﻮﺳ زا اﻮﻋد

ار ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﺑ

ﺖﺣاﺮﺻ بﻮﺼﻣ ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ رد و ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ 1966

ﻦﻳا ﻪﺑ ،

ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻛﺮﺷ ﻖﺣ ﺖﺳا هدﺮﻛ هرﺎﺷا

. ،ﻦﻨﻘﻣ ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﻪﺑ

ﺖﺣاﺮﺻ رد ةدﺎﻣ 276 نﻮﻧﺎﻗ

رﺎﺠﺗ بﻮﺼﻣ ت 1347

نﺎﻜﻣا ، ﺔﻣﺎﻗا رد ار ﻒﻠﺨﺘﻣ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ يﻮﺳ زا اﻮﻋد

ياﻮﻋد ﺐﻟﺎﻗ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ،ﻲﻧﺪﻣ

،ﺖﺳا ﻲﺑ ﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ مﺎﻧ ﻪﻜﻧآ ﺪﺷﺎﺑ هدﺎﻬﻧ نآ

. ﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪ

ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺤﻳﻻ داﻮﻣ ﺔ بﻮﺼﻣ ،ناﺮﻳا ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻲﺣﻼﺻا 1347

، نﻮﻧﺎﻗ زا ﻪﺴﻧاﺮﻓ ترﺎﺠﺗ

بﻮﺼﻣ 1966 ﺖﺳا هﺪﺷ سﺎﺒﺘﻗا

)

،ﻲﻨﻴﻜﺳا 1387 : 179

،(

ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ دﺎﻣ ة ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ رﻮﻛﺬﻣ

ﻣﺮﺑ ﻲ ددﺮﮔ ، ﻨﻣﺎﻛ ﻪﻧ ،ﻼ و ﺪﺑ ﻳ ﻦ نﺎﺳ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻗﻮﻘﺣ مﺎﻈﻧ نﺎﻴﻣ ،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﺎﻨﺒﻣ ظﺎﺤﻟ زا ،

دراد دﻮﺟو ﺖﺑاﺮﻗ ،ناﺮﻳا و .

ﺷ طﻮﺑﺮﻣ ﻂﺑاﻮﺿ رد ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻗﻮﻘﺣ مﺎﻈﻧ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ نﺎﻳﺎ ﻪﺑ

ﭽﻤﻫ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ نﻮ

زﺎﺟا ،ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ة

ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا تﺎﻔﻠﺨﺗ ﻪﻛ يدراﻮﻣ رد ،ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺎﻳ ﺎﻛﺮﺷ يﻮﺳ زا ا

،ناﺮﻳﺪﻣ ﺐﺒﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻤﺳر ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ رﺮﺿ دورو

، ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ رد

نﻮﻧﺎﻗ ،ﺲﻴﻠﮕﻧا قﻮﻘﺣ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ بﻮﺼﻣ 2006 و ﻖﺣ ﻦﻳا ﻖﻴﻗد ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻦﻤﺿ ،رﺎﺑ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ،

نآ لﺎﻤﻋا ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ار ﻲﻄﻳاﺮﺷ ،ﺖﻴﻠﻗا ناراﺪﻣﺎﻬﺳ قﻮﻘﺣ زا ﻲﻜﻳ دﺮﻛ ﻦﻴﻴﺒﺗ

ﻪﻛ سﺎﺳاﺮﺑ

نآ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗا دﺮﻛ

)

،نﺎﺒﺳﺎﭘ 1392 : 87

.(

ياﻮﻋد حﻼﻄﺻا ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

1. Derivation Action

(3)

ﺴﻣ ياﻮﻋد ﻮﺌ ﻪﺴﻧاﺮﻓ و ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﻲﻣﺎﻬﺳ ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟ

3

و بﻮﺼﻣ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ نﻮﺘﻣ رد ،ﻖﺘﺸﻣ مزﻻ

اﺮﺟﻻا ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد

، و ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺑ

و ﻳ هﮋ رد ةدﺎﻣ 276

ﺔﺤﻳﻻ ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻲﺣﻼﺻا ﻪﺑ

ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هدﺮﺑ رﺎﻛ درﻮﻣ

ﻨﻘﻣ سﺎﺒﺘﻗا و ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻨﺒﻣ زا ﺰﻴﻧ ﺎﻣ ،دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﺣﻼﻄﺻا ﻦﻴﻨﭼ ﺰﻴﻧ هدﻮﺑ ﺎﻣ ﻦ

نداد راﺮﻗ ةژاو

رد لﻮﻤﻌﻣ حﻼﻄﺻا نادﺮﮔﺮﺑ ﻪﻛ ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد ﻦﻣﺎﻛ

ﺰﻴﻫﺮﭘ ﺖﺳا ﻻ ﻣ

ﻲ ﻨﻛ ﻴ

1ﻢ . ،رﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﻳا رد

ﻂﻳاﺮﺷ و ﺖﻴﻫﺎﻣ ،مﻮﻬﻔﻣ ﺔﻣﺎﻗا

،ناﺮﻳا و ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد ،اﻮﻋد ﻦﻳا ﻪﺑ

ﺼﻔﺗ ﻴ ﻞ و ﻦﻴﻴﺒﺗ ، ﺮﺑ

ﺐﺴﺣ

ﺪﻘﻧ درﻮﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ .

2 . ياﻮﻋد مﻮﻬﻔﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ

،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد ﻪﺑ

رﻮﻃ ياﻮﻋد ،ﻲﻠﻛ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

رد ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ ﻣ

ﻲ دﻮﺷ :

ﻲﺼﺨﺷ ياﻮﻋد و2

ﺖﻛﺮﺷ ياﻮﻋد .3

،نآ ﺄﺸﻨﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳاﻮﻋد ،ﻲﺼﺨﺷ ياﻮﻋد ﻦﺘﺧﺎﺳ دراو

ﺚﻟﺎﺛ صﺎﺨﺷا ﺎﻳ ﺖﻛﺮﺷ نارﺎﻜﺒﻠﻃ ،ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﺑ ﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻳز و رﺮﺿ ﺖﺳا

؛

ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻧﺎﺒﻠﻘﺘﻣ رﺎﺘﻓر ،لﺎﺜﻣ ﺔ

ﻪﻛ ﻲﻧاﺮﻳﺪﻣ ﻔﺨﻣ ﺎﺑ

ﻲ و ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻌﻗاو ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻴﻌﺿو ندﺮﻛ مﻼﻋا

ﻣﺎﻧزاﺮﺗ ﺔ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ار ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ،ﺖﺳردﺎﻧ ﺎﻣﺮﺳ

ﻳ ﺔ ﺐﻴﻏﺮﺗ ﺖﻛﺮﺷ رد دﻮﺧ هدﺮﻛ

و ﺪﺑ ﻳ ﻦ نﺎﺳ

دورو تﺎﺒﺟﻮﻣ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ نﺎﻳز

ﻢﻫاﺮﻓ ار هدروآ ﺪﻧا .

ًﺎﺼﺨﺷ راﺪﻣﺎﻬﺳ ﺮﻫ ،درﻮﻣ ﻦﻳا رد ﻣ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ

ياﺮﺑ ﻣﺎﻗا ﻪﺑ ماﺪﻗا ،دﻮﺧ تارﺎﺴﺧ ﺖﻓﺎﻳرد ﺔ

ياﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺪﻨﻛ ﻲﻃﺎﺧ ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ ﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

) Juglart et Ippolito, 1980:480

.(

ﻲﻠﺻا طﺮﺷ ﺔﻣﺎﻗا

،نﺎﻳز ﻪﻛ ﺖﺳا نآ تﺎﺒﺛا ،ﻲﺼﺨﺷ ياﻮﻋد ﻪﺑ

رﻮﻃ دراو نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ

ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ د ﻳ ﺮﮕ دﻮﺷ دراو ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺮﺿ زا اﺪﺟ ،نﺎﻳز ﻦﻳا ، .

ﺸﻨﻣ و ﺎﻨﺒﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳاﻮﻋد ،ﺖﻛﺮﺷ ياﻮﻋد ﺄ

نآ ﺎﻳ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺒﻧﺎﻳز ﻞﻤﻋ و ﺮﻴﺼﻘﺗ بﺎﻜﺗرا ،

،ﺖﻛﺮﺷ دﻮﺧ و ﺖﺳا ناﺮﻳﺪﻣ زا ﻦﺗ ﺪﻨﭼ ﻘﺘﺴﻣ

ﻴ

ًﺎﻤ نﺎﻳز ﻞﻤﺤﺘﻣ ﻣ

ﻲ دﻮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﻧ

، ﺪﻨﭼﺮﻫ

ﺰﻴﻧ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻏ ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ نﺎﻳز ﻞﺤﻣ نآ زا ﻣ

ﻲ ﺑﻴ ﺪﻨﻨ . ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ تﻼﻴﻬﺴﺗ و رﺎﺒﺘﻋا ﺖﻓﺎﻳرد ،لﺎﺜﻣ

ﻟﺎﻣ ،ﺖﺴﻴﻧ نآ تﺎﻋﺮﻔﺘﻣ و ﻞﺻا ﺖﺧادﺮﭘزﺎﺑ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻪﻛ ﻲﺘﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ ﻲ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ

ﻪﺑ

نآ ﻲﮕﺘﺴﻜﺷرو ﻲﺘﺣ و ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻟﺎﻣ نﺎﻳز دورو ﺪﻣﺎﺠﻨﻴﺑ

. اﻮﻋد ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻳاﻮﻋد ﻲﻨﻌﻳ

يذ نآ ﻲﻠﺻا ﻊﻔﻧ تارﺮﻘﻣ زا ناﺮﻳﺪﻣ ﻒﻠﺨﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﺖﺳا ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺺﺨﺷ

ﻧﺎﻗ ﺎﻳ ﻲﻧﻮ آ ﻴﻳ ﻦ ﻪﻣﺎﻧ ا ي زا ﻒﻠﺨﺗ ﺎﻳ سﺎﺳا

ﻣﺎﻧ ﺔ ﺖﻛﺮﺷ رد رﺎﺒﻧﺎﻳز يﺎﻄﺧ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻳ

دﻮﺷ ﻪﻣﺎﻗا ﺖﻛﺮﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻧور .

1 . ﺖﻛﺮﺷ ياﻮﻋد ،ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد لدﺎﻌﻣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد و

رد ﻦﻴﺗﻻ حﻼﻄﺻا Action sociale ut Singuli

ﺖﺳا .

2. action individuell (article L-225-252 du code de commerce)

3.action sociale ut singuli exercee au nome et pour le compte de la sociéte (article L.225-252 du code de commerce)

(4)

4

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، ﺎﻬﺑ ر 1396

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ياﻮﻋد ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ ﺖﺳا حﺮﻃ ﻞﺑﺎﻗ ﻮﺤﻧ ود ﻪﺑ ، .

ﻞﻤﺤﺘﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻫﺎﮔ ز

ﻳ نﺎ ﺎﻫ ﻲﻳ

ﻣ ﻲ دﻮﺷ يﺎﻫﺎﻄﺧ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻖﺑﺎﺳ ناﺮﻳﺪﻣ

. ،ترﻮﺻ ﻦﻳا رد

ًﺎﻌﺒﻃ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧﻮﻨﻛ ناﺮﻳﺪﻣ

ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺺﺨﺷ زا ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ،ﻢﻛﺎﺤﻣ رد ﺔﻣﺎﻗا

ياﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ

ﺪﻨﻨﻛ . ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻗا ﻞﺑﺎﻗ ﻦﻴﻌﻣ ﻲﻄﻳاﺮﺷ رد ﻪﺘﺒﻟا و ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ يﻮﺳ زا ﻪﻛ اﻮﻋد ،ﺖﺳا

ﻮﻋد ا ﺖﻛﺮﺷ ﻚﻴﺳﻼﻛ ي دراد مﺎﻧ 1

؛ زا ﻒﻠﺨﺗ ﺮﺛا ﺮﺑ ،ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻠﻌﻓ ناﺮﻳﺪﻣ ،يدراﻮﻣ رد ﺎﻣا

ﻪﻣﺎﻨﺳﺎﺳا ﺎﻳ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ تارﺮﻘﻣ ،ﺮﮕﻳد ﻞﻴﻟد ﺮﻫ ﻪﺑ ﺎﻳ

ﺐﺒﺳ دورو و رﺮﺿ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻳز ﻣ

ﻲ ﺪﻧﻮﺷ .

رد ﻫو ﻠ ﺔ ﻦﻳا ،لوا ﺶﺳﺮﭘ حﺮﻄﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ

،ناﺮﻳﺪﻣ ﺮﮔا ﻪﻛ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ،ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺺﺨﺷ نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺎﻳآ ،ﺪﻨﻨﻜﻧ دﻮﺧ نارﺎﻜﻤﻫ ﻪﻴﻠﻋ اﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ياﺮﺑ ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

اﻮﻋد حﺮﻃ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ دراو تارﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ هدﺮﻛ

ار ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺺﺨﺷ ﺮﺑ دراو نﺎﻳز و رﺮﺿ و

ﻜﻨﻳا ﺎﻳ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ دراو ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺎﻳ و ﺎﻛﺮﺷ ﻪﺑ ،ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ و ﻲﺼﺨﺷ يرﺮﺿ نﻮﭼ ﻢﻴﻳﻮﮕﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪ

ﻖﺣ ،ﺎﻬﻧآ ،ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺔﻣﺎﻗا

؟ﺪﻧراﺪﻧ ار ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ اﻮﻋد

(Cozian, 2007 :280)

رد ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد

ﻦﻣﺎﻛ ﻦﻴﻤﻫ ﺦﺳﺎﭘ ،ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا و مﺎﻧ ﻪﺑ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ياﻮﻋد نﺎﻤﻫ ﺎﻳ ﻻ ﻪﻠﺌﺴﻣ

ﺖﺳا . ﻊﻗاو رد

د زا ﺮﻔﻧ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ ،اﻮﻋد ﻦﻳا ر ﺎﻛﺮﺷ

،ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺎﻳ فﻼﺧﺮﺑ

ﻪﺘﺒﻟا و ﻲﻠﻛ ﺪﻋاﻮﻗ ﻪﺑ

ﻪﻛ ﻲﺣﺮﺷ

،ﺪﻣآ ﺪﻫاﻮﺧ سﺎﺳاﺮﺑ

،راﺬﮕﻧﻮﻧﺎﻗ صﺎﺧ زﻮﺠﻣ ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ،نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﺑ

ماﺪﻗا ،ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا و مﺎﻧ

ياﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻒﻠﺨﺘﻣ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻨﻛ .

3 . ؛ﺖﻛﺮﺷ ز ﻳ نﺎ د ﻳ ﺪ ة ﺎﻳ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻏ

ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ

يﺎﻫﺎﻄﺧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻧﺎﺑﺮﻗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺖﻛﺮﺷ يور

رد هداد ﺪﺷﺎﺑ نآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ .

ﺑ ياﺮ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ

بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻫ ﺖﺳردﺎﻧ تﺎﻣاﺪﻗا و ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ناﺮﻳﺪﻣ

ﺐﺒﺳ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد زا ﺎﻣﺮﺳ

ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻳ

ﻊﻧﺎﻣ نآ ﻲﻌﻄﻗ دﻮﺳ ﻖﻘﺤﺗ دﻮﺷ

. ﺑ ياﺮ

،لﺎﺜﻣ أر ي خرﻮﻣ 28 ﻲﻣ 2002 ﺔﺒﻌﺷ ناﻮﻳد يرﺎﺠﺗ

ﻪﺴﻧاﺮﻓ نﺎﻳﺎﺷ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ :

» ار ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ،ﻪﺟﻮﻣ ﻞﻳﻻد ﺮﻛذ ﺎﺑ ﺮﻈﻧﺪﻳﺪﺠﺗ هﺎﮔداد ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

هﺎﮕﻧ رد ،ﺖﻛﺮﺷ ﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻦﺷور هداد ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ رﺎﺒﺘﻋا ،ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ

ﻞﺠﺴﻣ يو يرﺎﺠﺗ رﺎﺘﻓر رد ﺖﻗاﺪﺻ مﺪﻋ اﺮﻳز ،ﺖﺳا ﻲﻳاراد ﺖﺳﺮﻬﻓ و هﺪﻳدﺮﮔ

هدروآ و ﺎﻫ يﺎﻫ

يﺎﻫدادراﺮﻗ و هدﺮﻜﻧ ماﺪﻗا ﻻﺎﻛ ﻞﻳﻮﺤﺗ تﺎﻴﻠﻤﻋ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﺖﺳا هدﻮﻤﻨﻧ ﻢﻴﻈﻨﺗ ار ﺖﻛﺮﺷ ﺷ نﺎﻴﻣ ماو و ﺖﻛﺮ

ﺺﻟﺎﺧ دﺰﻣرﺎﻛ ﺎﺑ ار ناﺪﻨﻣرﺎﻛ 31

صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﻜﻧاﺮﻓ راﺰﻫ ﺎﺑ و هداد

ﻲﻟﺎﻣ رﺮﺿ ﺎﺑ ار ﺖﻛﺮﺷ ،ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻴﻨﭼ 898828

ﻲﺑﺎﻜﺗرا يﺎﻄﺧ و ﺖﺳا هﺪﻧادﺮﮔ وﺮﺑور ﻲﻜﻧاﺮﻓ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﺔﻧارﺎﻜﺒﻳﺮﻓ

ًﻼﻤﻋ و هدﺮﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺟﻮﺘﻣ ار ﻲﺘﻔﮕﻨﻫ نﺎﻳز ،يو ﺐﺒﺳ

ﺖﻛﺮﺷ يدﻮﺑﺎﻧ

هﺪﺷ ،ﺖﺳا ﺖﻴﻣﻮﻜﺤﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺮﻈﻧﺪﻳﺪﺠﺗ هﺎﮔداد ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﺢﻴﺤﺻ ًﻼﻣﺎﻛ ،ﺖﻛﺮﺷ ﺮﻳﺪﻣ

1. Action ut universi

(5)

5

ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻦﻳزاﻮﻣ ﻲﻣ

ﺪﺷﺎﺑ

1«

؛ ﺮﺛا رد ﻪﻜﻨﻳا ﺎﻳ ءﻮﺳ

ﻲﻣاو ،ﻚﻧﺎﺑ ،ناﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﺒﺗ ﻲﺘﺣ و ﺮﻴﺑﺪﺗ

ﻏ ﻴ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣﺮ ﺎﺑ ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﺖﻛﺮﺷ ﻚﻳ ﺖﺧادﺮﭘزﺎﺑ ﺎﻄﻋا يو ﻪﺑ

ﺪﻨﻛ

2. ﻪﻛ دراد نﺎﻜﻣا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻪﺑ ﺚﻟﺎﺛ ﺺﺨﺷ ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ،ﺖﻛﺮﺷ ،ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﺳردﺎﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻞﻴﻟد ،دﻮﺷ

ﻪﻜﻨﻳا ﻞﺜﻣ

زا ﻲﺷﺎﻧ نﺎﻳز و رﺮﺿ ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ،دﻮﺧ ﺮﻳﺪﻣ باﻮﺻﺎﻧ ﻢﻴﻤﺼﺗ و ﺮﻴﺼﻘﺗ ﺮﺛا رد اﺮﺟا

نﺪﺸﻧ

دﻮﺷ مﻮﻜﺤﻣ هﺪﻘﻌﻨﻣ دادراﺮﻗ

؛3

ﺮﮔرﺎﻛ ﻪﺑ ترﺎﺴﺧ ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﻳ و هﺪﺷ مﻮﻜﺤﻣ ﻲﺟاﺮﺧا ي

ﻪﺑ ﺎﻳ ﻞﻴﻟد ﺑ ﻲ ﺗﻻﺎﺒﻣ ﻲ ﻓد ﻢﻴﻈﻨﺗ رد ﺮﺘ

يﺎﻫ ﻲﺗﺎﻴﻟﺎﻣ ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﻒﻇﻮﻣ ، ﺮﺟ

ﻳ ﻪﻤ ﺎﻫ ي ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ رﺮﻘﻣ

.دﻮﺷ

ًﺎﻌﺒﻃ رد اﻳ ﻦ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﻛﺮﺷ ،دراﻮﻣ

ًﻼﻤﻋ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻛ ماﺪﻗا ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

، ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻪﻛاﺮﭼ

د ،ضﺮﻓ ،ﺖﻛﺮﺷ زا ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻳز دورو ﻞﻣﺎﻋ ،ناﺮﻳﺪﻣ دﻮﺧ ﻪﻛ يدراﻮﻣ ر

ﺎﻳ دﻮﺧ ﻪﻴﻠﻋ اﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗا ناﺮﻳﺪﻣ

ﺮﮕﻳد ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ .

هوﻼﻋ ﺪﻣ ﺮﺑ

،ناﺮﻳ نﺎﺳرزﺎﺑ ﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﺰﻴ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ زوﺮﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻘﺘﺴﻣ ترﺎﺴﺧ

ﻢﻴ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ

ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ

، ﺎﻫﺎﻄﺧ ي بﺎﺴﺣ نﺎﺳرزﺎﺑ ﻣ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻒﺸﻛ ﺖﺻﺮﻓ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد زا ﺐﺟﻮﻣ

ءﻮﺳ ةدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻛﺮﺷ زا و

ًﻼﻤﻋ دورو ﺐﺒﺳ رﺮﺿ

ﻪﺑ نآ ﻮﺷ د . ﺐﺴﺣ أر ي خرﻮﻣ 19 ﺮﺒﺘﻛا

1999 ﺒﻌﺷ ﺔ رﺎﺠﺗ ي د ناﻮﻳ رﻮﺸﻛ :

» ﺎﺑ و ﻪﻧﻻﻮﺠﻋ ،بﺎﺴﺣ سرزﺎﺑ ﻲﺑ

ﻪﺑ ﻲﺗﻻﺎﺒﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ

بﺎﺴﺣ يﺎﻫ

ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﻛﺮﺷ

، ﻪﻛاﺮﭼ ﻻﺎﺑ ﻢﺠﺣ ﻲﻳ

دﺎﻨﺳا زا دﺎﻋ ي زﺎﺳ ي ﻌﺿو ﺖﻴ بﺎﺴﺣ يﺎﻫ ﺮﺘﺸﻣ نﺎﻳ

ا و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻦﻳ

ﻌﺿو ﺖﻴ ﻏ ﺮﻴ دﺎﻋ

،ي ﺎﺑ ﺪﻳ و ﻪﺟﻮﺗ ي ﺐﻠﺟ دﻮﺨﺑ ار ﻣ

ﻲ دﻮﻤﻧ . ﺳرﺮﺑ ﻲ

ﺪﺟ ي ﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ و ي

ا ﻦﻳ

،ﻪﻓﺮﺣ ﺎﺑ ﻲﻛﺪﻧا ﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ي ﺷﻮﻫ و ،يرﺎﻴ ﻲﻣ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ

ﻏ دراﻮﻣ ﻒﺸﻛ ﺮﻴ

ﻧﻮﻧﺎﻗ ﻲ دﺮﮔ د

4« . ﻦﻳازا ور د ناﻮﻳ ،رﻮﺸﻛ أر ي داد ز و رﺮﺿ بﺎﺴﺘﻧا ﻪﻛ نﺎﻳ

دراو ﻪﺑ

ا ﻒﺸﻛ ﺖﺻﺮﻓ نداد ﺖﺳد زا ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳ

ﻮﺳ زا دراﻮﻣ ي

ﺒﻌﺗ ﻪﺑ و نﺎﺳرزﺎﺑ يﺮﻴ

زاﺮﺣا ﺎﻄﺧ ي

ﻪﻓﺮﺣ ا ي ﺎﻬﻧآ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﻣ .

1. Cass.com.28 mai 2002, n 98-20333. cite par: Ibid

2 . ﺐﺴﺣ أر ي خرﻮﻣ 18 ﻪﻳرﻮﻓ 2011 ﺒﻌﺷ ﺔ ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﻛ ناﻮﻳد يرﺎﺠﺗ :

» ﻛ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ ،هردﺎﺻ ﻢﻜﺣ ﻖﺒﻃ ﻪ

ﻪﺑ حﻮﺿو ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺞﻴﻫ ،ﺖﻛﺮﺷ ،ماو ﺬﺧا نﺎﻣز رد ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﻳﺎﻤﻧ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ يا

ﻣ ﺆ ﻦﻴﺴﺳ ﺎﻨﺷآ ﭻﻴﻫ ﺰﻴﻧ نآ ﻳ

ﻲﻟﺎﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﻲ

ﻪﻴﺻﻮﺗ ﭻﻴﻫ ﺰﻴﻧ ﻚﻧﺎﺑ و ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻲﻟﺎﻣ تﺎﻴﻠﻤﻋ زا ﻲﺸﺨﺑ ﻪﻛ ﻲﺗاﺮﻃﺎﺨﻣ ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﻲﺗرﻮﺸﻣ ﺎﻳ

ﺪﻨﻫد ارا ﺋ ﻪ ﻧ هداﺪ

ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ناﺰﻴﻣ ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ ،ﺖﺳا ،ﺖﺳا هدﻮﺑ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻟﺎﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﻪﻛ ﻪﭽﻧآ هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﺳﻮﻧ و ﻚﺴﻳر ﺎﺑ ،ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ

،ﺪﺷﺎﺑ هﺎﮔآ ﺶﻳﻮﺧ ﻞﻤﻋ ﺐﻗاﻮﻋ زا ﻪﻜﻧآ ﻲﺑ ،ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا هدﺮﻛ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ هﺎﮔداد اﺬﻟ ،ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ هﺪﻨﻨﻛ اﻮﻏا و باﺬﺟ ز رد و ﺖﺳا هدز ضاﺮﻘﺘﺳا ﻪﺑ ﺖﺳد ﺬﺧا ماو ناﺰﻴﻣ و ﺖﻛﺮﺷ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ نﺎﻴﻣ ﻲﺒﺳﺎﻨﺗ ﭻﻴﻫ ،ماو ﺬﺧا نﺎﻣ

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو هﺪﺷ .

ﻪﺘﺧﺎﺳ دراو ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا ﺮﺑ ار ﻲﻃﺮﻔﻣ و هدﻮﻬﻴﺑ ﻲﻟﺎﻣ ﻚﺴﻳر ،دراد رﺬﺣﺮﺑ ﻚﺴﻳر ﻦﻳا شﺮﻳﺬﭘ زا ار ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻜﻧآ نوﺪﺑ ﺰﻴﻧ ﻚﻧﺎﺑ ﺖﺳا . ﻲﻤﻧ ﻦﻴﻓﺮﻃ يﺎﻫ لﻻﺪﺘﺳا تﺎﻴﺋﺰﺟ ﻪﺑ دورو ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﻛ ناﻮﻳد ﻪﺒﻌﺷ اﺬﻟ ﺑ

هﺎﮔداد يﻮﺳ زا ردﺎﺻ ﻢﻜﺣ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ،ﺪﺷﺎ

ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺎﺗ ار ﺮﻈﻧﺪﻳﺪﺠﺗ ﺪﻳﺎﻤﻧ

.«

. ﻊﺒﻨﻣ نﺎﻤﻫ زا ﻞﻘﻧ :

.608

3. Cass.3e civ, 2 juill, 1974, n 73-11364, Bull.civ.1974. cite par: Cozian,2007,p. 280 4. Cass. com. 19 oct.1999, n 97- 13446. Bull.civ.1999. cite par: Ibid

(6)

6

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، ﺎﻬﺑ ر 1396

4 . ياﻮﻋد ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﺎﻨﺒﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻜﻣا ،ﻢﻴﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﺎﻗا

ﺔﻣ ياﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد نﺎﻤﻫ ﺎﻳ ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ ناﺮﻳﺪﻣ

رد ﻦﻣﺎﻛ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻻ ﻊﻓﺎﻨﻣ زا

ﺖﻛﺮﺷ ﻣ ﻲ

(Cozian, 2007: 167) دﻮﺷ .

زا ﻲﺧﺮﺑ ﻲﺘﺣ

ﺪﻴﻣا رﺎﻬﻇا يﻮﺴﻧاﺮﻓ نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ يراو

هدﺮﻛ ﺪﻧا ،ﺎﻛﺮﺷ و ناراﺪﻣﺎﻬﺳ زا ،ﻖﺣ ﻦﻳا نﺎﺒﺣﺎﺻ رﺎﻤﺷ ﻪﻛ

ﺮﺗاﺮﻓ دور

،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و هزﻮﺣ

ﺎﻫ ي و نﻮﻧﺎﻗ ﻂﺳﻮﺗ ﺰﻴﻧ نآ لﺎﻤﻋا ﺔﻳور

ﺎﻳ ﻂﺴﺑ ﻲﻳﺎﻀﻗ ﺪﺑ

(Ripert et al.,2011:139)

.

زاﻮﺟ سﺎﺳا و نﺎﻴﻨﺑ درﻮﻣ رد ﺔﻣﺎﻗا

ا ﻦﻳ فﺮﻃ زا اﻮﻋد ﻛﺮﺷ

ﺎ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ و ﻪﺑ

ﻪﺑ و ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ

ﻦﻴﺑ ،ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﻴﻓﺮﻃ ﺐﺣﺎﺻ

ناﺮﻈﻧ دراد دﻮﺟو ﺮﻈﻧ فﻼﺘﺧا .

ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﻴﺟﻮﺗ ار ﺮﻣا ﻦﻳا

ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺰﺟ ﻲﺼﺨﺷ ﻪﻛ دﺮﻛ ة

و ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ،ﺖﻛﺮﺷ راﺪﻣﺎﻬﺳ ﻮﻟ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا

زا ؟ﺪﻨﻛ ا

ﻣﺎﻬﺳ و ﻮﻀﻋ ،ﻲﺧﺮﺑ هﺎﮕﻧ زا ﻲﻜﻳ دﻮﺧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻖﺣ ﻦﻳا ﺐﺣﺎﺻ ﺖﻬﺟ نآ زا ،ﺖﻛﺮﺷ راﺪ

بﻮﺴﺤﻣ ﺖﻛﺮﺷ دادراﺮﻗ ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻣ

ﻲ دﻮﺷ . نﺎﮔرا ﻮﻀﻋ يو ﻤﺼﺗ

ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻲﻨﻌﻳ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻌﻤﺟ

،ﻊﻤﺠﻣ ﻦﻳا و ﺖﺳا ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻊﻤﺠﻣ بﻮﺼﻨﻣ

ﺪﻨﻨﻛ ة ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﺳا

و ﺎﺠﻧآزا ﻪﻛ زا ،ﺮﻳﺪﻣ

راﺪﻣﺎﻬﺳ و ﺎﻛﺮﺷ يﻮﺳ ﺖﻛﺮﺷ نا

) نﻼﻛﻮﻣ ( ﺐﺼﻧ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺪﻳﺎﺑ و ار ﺶﺘﻴﻟﺎﻌﻓ شراﺰﮔ ﻊﻤﺠﻣ ﻪﺑ

ﺎﻬﻧآ اراد ار ﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ماﺪﻗا ياﺮﺑ مزﻻ رﺎﻴﺘﺧا ،ﻮﻀﻋ ﺮﻫ ،ﺪﻫﺪﺑ ﺖﺳ

. ترﺪﻗ ﻦﻳا ،ﻊﻗاو رد

،ﺮﻳﺪﻣ لﺰﻋ نﺎﻜﻣا ياﺮﺠﻣ زا ،ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻀﻋا ياﺮﺑ رﺎﻴﺘﺧا و ﻪﺑ

حﻮﺿو نﺎﻳﺎﻤﻧ ﻣ ﻲ ﻮﺷ د . ﻦﻳازا ور

ﻋ دﻮﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻮﻀ

1ن

، ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺎﻨﺒﻣ ﻪﺑ

ﺎﺟ ي ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ هدﺮﻛ

و ﺔﻣﺎﻗا زا اﻮﻋد

ﺖﻛﺮﺷ ﻮﻀﻋ يﻮﺳ ﻢﻛﺎﺤﻣ رد

ار ﻪﺟﻮﻣ ﻣ ﻲ ﻨﻛ

(Pagnucco,2009 :247)ﺪ .

،ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻞﻜﻨﻳو

، ﺎﻛﺮﺷ ﻖﺣ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺪﻘﻧ ﻪﺑ ياﺮﺑ ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ و

ﺔﻣﺎﻗا اﻮﻋد

و مﺎﻧ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا ﻣ

ﻲ دزادﺮﭘ . ﻲﻨﻌﻳ ،ﺖﻛﺮﺷ راﺪﻣﺎﻬﺳ رﺎﻴﺘﺧا رد ،ﺖﻛﺮﺷ ياﻮﻋد ،وا ﺮﻈﻧ زا

ﻪﻛ ﺖﺳا يدﺮﻓ ﻣ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻧادازآ ﺔﻠﺑﺎﻘﻣ

زا ﺎﻳ دزادﺮﭙﺑ ﺮﻳﺪﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﺑ يﺪﺟ ﻲﺗرﺎﻈﻧ ﻦﻴﻨﭼ

فﺮﺻ ﺮﻈﻧ

،ﺪﻨﻛ نوﺪﺑ ﻪﺑ ﻒﻇﻮﻣ ﻪﻜﻧآ ﺋارا

ﺔ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد ﻲﺷراﺰﮔ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻳ

ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ .

ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ ار ﺖﻛﺮﺷ ﻮﻀﻋ ﺮﮔا ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

ﻠﻋ ﻲ لﺪﺒﻟا ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﺎﻳ ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

يو ،ﻢﻴﻧاﺪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻪﺑ ﻒﻇﻮﻣ

ﺋارا ﺔ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ شراﺰﮔ ﺖﺳا

. ﻖﺣ ،يو ﺮﻈﻧ زا ﺔﻣﺎﻗا

اﻮﻋد

ﻪﺑ ﻪﻴﺒﺷ يرﺎﻴﺘﺧا ،ﺎﻛﺮﺷ ﺎﻳ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ يﻮﺳ زا ﺔﻣﺎﻗا

ﻮﻋد ا ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ي ﺖﺳا2

. ةدﺎﻣ 1166 نﻮﻧﺎﻗ

ياﻮﻋد ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻧﺪﻣ ﻏ

ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ار ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻛ :

» نارﺎﻜﺒﻠﻃ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ و قﻮﻘﺣ ﻲﻣﺎﻤﺗ

ﻜﻫﺪﺑ يوﺎﻋد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻬﻧآ ﺮﮕﻣ ﺪﻧراﺬﮔ اﺮﺟا ﻪﺑ ار نﺎﺷرﺎ

ًاﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﻜﻫﺪﺑ ﺺﺨﺷ ﺪﻨﺷﺎﺑ

« .

ازا ﻳ ﻦ ور رد ،يﺎﺳرو ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ هﺎﮔداد أر

ي خرﻮﻣ 29 سرﺎﻣ 1987 ﺖﺳا هدﺮﻛ رﺮﻘﻣ ﻦﻴﻨﭼ :

» ﺎﺑ

ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ةدﺎﻣ

225-252 نﻮﻧﺎﻗ

بﻮﺼﻣ ترﺎﺠﺗ 1966

، ﺎﻬﺳ ﻪﺑ ياﻮﻋد حﺮﻃ ﻖﺣ ،ناراﺪﻣ

1 .Associe

2. Action Oblique

(7)

7

ﻲﻣ ار ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻲﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ ،ﺪﻫد

و ﻲﺳرداد زا ﺖﻛﺮﺷ ﻮﻀﻋ فاﺮﺼﻧا ﻪﻛ ددﺮﮔ

ﺖﻛﺮﺷ رد ﺮﺿﺎﺣ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺮﻳﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ،اﻮﻋد ﺐﻴﻘﻌﺗ و حﺮﻃ زا ﻊﻧﺎﻣ ،اﻮﻋد يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻲﻤﻧ دﻮﺷ

1«.

ﺮﻈﻧ زا

،ﻞﻜﻨﻳو ،ﺖﻛﺮﺷ راﺪﻣﺎﻬﺳ ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

ﺖﺴﻴﻧ ﺖﻛﺮﺷ

، ﺎﺟ ﻪﻜﻠﺑ وا ﻦﻴﺸﻧ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . رد يو

ﻞﻤﻋ دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻆﻔﺣ بﻮﭼرﺎﭼ ﻣ

ﻲ ﻛ ﻨ ﺪ ﻪﻧ

ًﺎﻣاﺰﻟا ﺖﻛﺮﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ

، ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺎﺟ ي و ﺖﻛﺮﺷ

ﻪﺑ اﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﺪﻨﻛ

. يو ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻨﻌﻳ ،ﺖﻛﺮﺷ رﺎﻜﻫﺪﺑ ﻪﻴﻠﻋ ،ﺖﻛﺮﺷ زا رﺎﻜﺒﻠﻃ

ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺖﻛﺮﺷ تارﺎﺴﺧ زوﺮﺑ ﻞﻣﺎﻋ و ﺔﻣﺎﻗا

اﻮﻋد ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . نﺎﻋذا وا ﻪﺘﺒﻟا ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ﺔﻣﺎﻗا زا اﻮﻋد

ﺎﺑ ،ﻒﻠﺨﺘﻣ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ فﺮﻃ ﺔﻣﺎﻗا

ياﻮﻋد ﻏ ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ ﻢﻫ توﺎﻔﺗ ،نارﺎﻜﺒﻠﻃ يﻮﺳ زا

دراد

، ،ﺖﻛﺮﺷ راﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﻛاﺮﭼ فﻼﺧﺮﺑ

نآ رﺎﻜﺒﻠﻃ

، ﻒﻇﻮﻣ ﻴﻧ ،ﻲﻌﻄﻗ ﻲﺒﻠﻃ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ تﺎﺒﺛا ﺖﺴ

دراد ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻨﻌﻳ دﻮﺧ رﺎﻜﻫﺪﺑ زا ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ ﻞﺑﺎﻗ و ﺪﻘﻧ .

ﺎﻳ راﺪﻣﺎﻬﺳ ﻞﻤﻋ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ﺪﻳﺎﺑ ﺲﭘ

،ﻚﻳﺮﺷ ﻓ ﻲ ﻪﺴﻔﻧ ياﺮﺑ صﺎﺧ ﻖﺣ ﻲﻋﻮﻧ ، ﺔﻣﺎﻗا

بﻮﺴﺤﻣ اﻮﻋد ﻣ

ﻲ دﻮﺷ زا ﻲﻨﻴﺸﻧﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﻛ ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

ترﻮﺻ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻣ

ﻲ ﺬﭘ ﻳ

(Vinckel,2011 :28)دﺮ .

نﺎﻳﺎﺷ ﻂﻳاﺮﺷ زا ﻲﻜﻳ ،ﺐﻠﻃ ندﻮﺑ ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ ﻞﺑﺎﻗ و لﺎﺣ ،ﻢﻠﺴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﺔﻣﺎﻗا

ياﻮﻋد

ﻏ ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ ﺖﺳا . ﻪﻛ ﻲﺒﻠﻃ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ عزﺎﻨﺘﻣ

ﻪﻴﻓ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻳ ﻞﺟﺆﻣ هدﻮﺑ

د ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻳ ﺮﻈﻧ زا ،ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻦﻳ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻤﻧ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ يﻮﻋد حﺮﻃ يﺎﻨﺒﻣ

)

،ﺎﻴﻛ 1393 :

23

ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ(

أر ي رﺎﻬﭼ خرﻮﻣ م

ﻪﻳﻮﻧاژ 1983 ﺔﺒﻌﺷ ناﻮﻳد ﻲﻧﺪﻣ لوا رﻮﺸﻛ

ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻪﻛ ﺐﺴﺣ

نآ :

» ﻮﻋد حﺮﻃ ياﺮﺑ مزﻻ طﺮﺷ ﻪﻛ ار ﻦﻴﻌﻣ ﻲﻐﻠﺒﻣ ﺎﻳ ﺪﻘﻧ ﺐﻠﻃ ﻚﻳ دﻮﺟو ،ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ هﺎﮔداد ا

ي

ﻏ ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ ﺖﺳا هدﺮﻜﻧ زاﺮﺣا ﺖﺳا

2« رد ﺄﺗ ﻴﻳ ﺪ ﺖﺳا ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻴﻤﻫ .

ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ رد ﺔﻣﺎﻗا زا اﻮﻋد

،ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻚﻳﺮﺷ ﺎﻳ راﺪﻣﺎﻬﺳ يﻮﺳ دراﻮﻣ ﻦﻳا تﺎﺒﺛا ﻪﺑ

زﺎﻴﻧ ﺖﺴﻴﻧ .

ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺰﻴﻧ

زا ﻲﻳاﻮﻋد ﻦﻴﻨﭼ حﺮﻃ نﺎﻜﻣا ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ زا مﺎﻬﻟا ﺎﺑ يﻮﺳ

ﺎﻳ ﻞﻣﺎﻋﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ يﺎﻀﻋا

ﻮﻋد ار هﺮﻳﺪﻣ تﺄﻴﻫ ا

ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ي ﻣﺎﻧ

ﻴ هﺪ ﺪﻧا

) ،ﻲﻨﻴﻜﺳا 1387 :

174

.(

اﺪﻴﭘ درﻮﻣ ﻲﺘﻗو ،رﻮﺑﺰﻣ ياﻮﻋد ،ﺮﻈﻧ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻛ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻞﻣﺎﻋﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ

دراو ترﺎﺴﺧ ،ﻞﻴﻟد ﻠﺨﺗ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺑ

ﻄﻣ ار ناﺮﻳﺪﻣ ﻒ ﻪﺒﻟﺎ

ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ

) نﺎﻤﻫ

،(

ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻣا

داﻮﻣ دﺎﻔﻣ ،نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ زا 276

و 277 ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد ار ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاد . ،ﺮﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا

ﻲﻠﻋ ،ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد رﺎﺘﺧﺎﺳ و دراﻮﻣ ﻦﻳا ﻦﻴﺑ دﻮﺟﻮﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻏر ﻪﺑ

ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر رﻮﺑﺰﻣ داﻮﻣ ﻢﻜﺣ

ﻮﺑ رﺎﮔزﺎﺳ ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺎﺑ و هد

ﺔﻴﻠﻛ اراد ار نآ يدﺎﻴﻨﺑ ﺮﺻﺎﻨﻋ و نﺎﻛرا ﺖﺳ

ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﻛاﺮﭼ ،

نﻮﻧﺎﻗ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ ي بﻮﺼﻣ ﺲﻴﻠﮕﻧا 2006

ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻦﻛر ﻪﺳ زا ،ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد ، ﻣ

ﻲ دﻮﺷ ﻪﻛ

ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا ﻪﻣﺎﻗا ار اﻮﻋد ﻪﻛ ﻲﺼﺨﺷ ندﻮﺑ راﺪﻣﺎﻬﺳ زا ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻛ ﻔﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا رد ناﺮﻳﺪﻣ ﻒﻠﺨﺗ ، ﻲ

1. CA Versailles. 29 mars 1987: JCP1987, II,19202. Cite par: Grosbois, 2012: 607

2. Cass. 1e civ. 4 janv. 1983, n 81-15865. Bull.civ.1983. cite par: Ibid

(8)

8

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، ﺎﻬﺑ ر 1396

ﺪﻬﻌﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ دﺮﻛ

ه ﺪﻧا ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻣاﺮﻏ ﻪﻜﻨﻳا و ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ،

ﺖﺳا راﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﻧ

ﻲﻋﺪﻣ

)

،نﺎﺒﺳﺎﭘ 1393 : 101

،(

رد ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ نﺎﻤﻫ ﻲﻨﻌﻳ ةدﺎﻣ

276 ﺎﻋاﺮﻣ ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ

ﺖﺳا

) نﺎﻤﻫ

.(

5 . ياﻮﻋد ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ زاﻮﺟ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

1 . 5 . قﻮﻘﺣ رد ﺔﻋﻮﺿﻮﻣ

ﻪﺴﻧاﺮﻓ

ﺔﻣﺎﻗا

،نآ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ و ﺎﻛﺮﺷ يﻮﺳ زا اﻮﻋد ﻪﺑ

ﺖﺣاﺮﺻ رد ةدﺎﻣ 5 - 1843

ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ )

ﻪﻛ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ نﻮﻧﺎﻗ ةرﺎﻤﺷ 15 - 88 خرﻮﻣ 5 ﻪﻳﻮﻧاژ 1988 قﺎﺤﻟا ،ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻪﺑ ،

ﺖﺳا هﺪﺷ (

ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ةدﺎﻣ 22-223 و ةدﺎﻣ 252 - 225 بﻮﺼﻣ ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ 1966

زﺎﺠﻣ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .

ةدﺎﻣ 5 - 1843 ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ رﺎﻌﺷا

ﻣ ﻲ دراد :

» ﻲﺗرﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ياﻮﻋد ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﻪﻛ

ًﺎﺼﺨﺷ ﻚﻳﺮﺷ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻤﺤﺗ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ياﻮﻋد ،ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻪﻣﺎﻗا

ﺪﻨﻨﻛ . نﺎﻫاﻮﺧ ﺎﻫ زﺎﺠﻣ ،ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ دراو ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ﺐﻴﻘﻌﺗ ياﺮﺑ ،ﺖﻴﻣﻮﻜﺤﻣ ترﻮﺻ رد ؛ﺪﻧ

ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ تارﺎﺴﺧ دﺄﺗ

ﻳ ﻪ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ندﺮﻛ طﻮﻨﻣ ،نآ ﺮﺛا ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻨﺳﺎﺳا رد ﻲﻃﺮﺷ ﺮﻫ ﺔﻣﺎﻗا

ياﻮﻋد

ﺎﻳ ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ةزﺎﺟا

ﻣ ﺎﻳ هدﻮﺑ ﻊﻤﺠﻣ زا فاﺮﺼﻧا ﺮﺑ ﻲﻨﺒ

ﺔﻣﺎﻗا ﻦﻜﻳ ﻢﻟ نﺎﻛ ،ﺪﺷﺎﺑ اﻮﻋد

ﻲﻘﻠﺗ ﻣ ﻲ ﻮﺷ د . ،ﺎﻛﺮﺷ ﻊﻤﺠﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﭻﻴﻫ ﻤﻧ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ] حﺮﻃ ﻖﺣ [ ياﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

ﺪﻨﻛ طﺎﻘﺳا ار ﺎﻬﻧآ ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ياﺮﺟا رد ﻲﺑﺎﻜﺗرا يﺎﻄﺧ ﺮﺛا

«.

رد ،رﻮﻛﺬﻣ ﻢﻜﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ةدﺎﻣ

22 - 223 ﻧﺎﻗ ترﺎﺠﺗ نﻮ ﭘﻴ

ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ ﺖﺳا هﺪﺷ :

» ًادﺮﻔﻨﻣ ،ناﺮﻳﺪﻣ

،ًﺎﻨﻣﺎﻀﺘﻣ و ﺐﺴﺣﺮﺑ

ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺑاﺮﺑ رد ،درﻮﻣ ،ﺚﻟﺎﺛ صﺎﺨﺷا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻳ

لﻮﺌﺴﻣ و تارﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ

ﻲﺘﻟود تارﺮﻘﻣ ﺾﻘﻧ ﺎﻳ

آ ﻴﻳ ﻦ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﻫ تارﺮﻘﻣ زا ﻒﻠﺨﺗ ﺎﻳ ﻪﻣﺎﻨﺳﺎﺳا

رد ﺮﻴﺼﻘﺗ بﺎﻜﺗرا ﺎﻳ رﻮﻣا

دﻮﺧ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ

. دراﻮﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺔﻣﺎﻗا

تارﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ياﺮﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﺼﺨﺷ يﻮﻋد

دراو ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻀﻋا ،دراﻮﻣ ﺮﻳﺎﺳ رد ،ﺺﺨﺷ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ًادﺮﻔﻨﻣ

ًﺎﻛﺮﺘﺸﻣ ﺎﻳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺔﻣﺎﻗا

ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ماﺪﻗا ﺖﻛﺮﺷ زا ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ و ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ اﻮﻋد .

ﻫ ﻦﻤﻀﺘﻣ ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻨﺳﺎﺳا رد طﺮﺷ ﺮ

ندﺮﻛ طوﺮﺸﻣ و دوﺪﺤﻣ ﺔﻣﺎﻗا

زا ﺖﺳاﻮﺧرد و هزﺎﺟا ﺐﺴﻛ ﺎﻳ و ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﺮﻈﻧ ﺐﺴﻛ ﻪﺑ اﻮﻋد

ﺎﻳ و ﺪﺷﺎﺑ ﻊﻣﺎﺠﻣ ﻪﺑ

زا ار ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻀﻋا ،ﺶﻴﭘﺎﺸﻴﭘ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ يﻮﺤﻧ ﺔﻣﺎﻗا

ﺪﻳﺎﻤﻧ فﺮﺼﻨﻣ يﻮﻋد

ﻲﻘﻠﺗ ﻦﻜﻳ ﻢﻟ نﺎﻛ ﻣ

ﻲ ددﺮﮔ

« . ﺐﺴﺣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ةدﺎﻣ

225-252

» ...

ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ و ًادﺮﻔﻨﻣ

رد رﺮﻘﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺰﺋﺎﺣ ﻪﻛ ﻲﻨﻤﺠﻧا ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻳ ةدﺎﻣ

120 - 225 ﻪﻴﻠﻋ اﻮﻋد حﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﺎﻳ و ناﺮﻳﺪﻣ ﺪﻣ

ﻳ ﻞﻣﺎﻋﺮ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ماﺪﻗا ﺖﻛﺮﺷ

«.

ﺪﺑ ﻳ ﻦ نﺎﺳ و نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ قﻮﻘﺣ رد ،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﻪﺴﻧاﺮﻓ

، ﺔﻣﺎﻗا ياﻮﻋد ﻦﻳا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

فﺮﻃ زا

ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ صﺎﺧ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻖﺣ ﻲﻋﻮﻧ ،ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ و ﺎﻛﺮﺷ ﺖﺳ

ﺐﺴﻛ ﻪﺑ يزﺎﻴﻧ ﻪﺘﺒﻟا و

ياﺮﺑ ﻊﻣﺎﺠﻣ زا ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﺮﻈﻧ و هزﺎﺟا ﺔﻣﺎﻗا

دراﺪﻧ دﻮﺟو يﻮﻋد .

(9)

9

5 . 2 . قﻮﻘﺣ رد ﺔﻋﻮﺿﻮﻣ

ناﺮﻳا

ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ لﺎﺳ رد ناﺮﻳا ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ يﺎﻫ

1303 و 1304 ﺪﻴﺳر ﺐﻳﻮﺼﺗ ﻪﺑ .

راﺬﮕﻧﻮﻧﺎﻗ نآ زا ﺲﭘ

لﺎﺳ رد 1311

، و ﺐﻳﻮﺼﺗ يﺮﮕﻳد ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻪﺑ

ﺢﻳﺮﺻ رﻮﻃ دﺮﻛ ﺦﺴﻧ ار ﻦﻴﺸﻴﭘ نﻮﻧﺎﻗ

. رد

،رﻮﺑﺰﻣ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﻪﺑ

ﺖﺣاﺮﺻ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ صﻮﺼﺧ رد ﻲﺗارﺮﻘﻣ ﺎﻳ دﺎﻬﻧ .

ﺎﺑ

،ﻦﻳا دﻮﺟو ،ناراﺪﻣﺎﻬﺳ يﻮﺳ زا ﻲﻳاﻮﻋد ﻦﻴﻨﭼ حﺮﻃ ﻪﻛ ﺪﻧراد دﺎﻘﺘﻋا نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ زا ﻲﺧﺮﺑ

ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ سﺎﺳاﺮﺑ 1311

ﻢﻫ نﺎﻜﻣا ﺬﭘ ﻳ ﺮ ﺖﺳا هدﻮﺑ

، ﻪﻛاﺮﭼ سﺎﺳاﺮﺑ ﺔﻳﺮﻈﻧ زا ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﻟﺎﻛو

،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻛﺮﺷ مﺎﻤﺗ ﻞﻴﻛو ،ناﺮﻳﺪﻣ نﻮﭼ ،ﺎﻛﺮﺷ ﺐﻧﺎﺟ ﻧ وا ﻢﻬﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻜﻳﺮﺷ ﺮﻫ ﻞﻴﻛو

ﺰﻴ

دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ .

يدراﻮﻣ ﻦﻴﻨﭼ رد ﻲﻜﻳﺮﺷ ﺮﻫ ﺲﭘ ﻣ

ﻲ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ترﺎﺴﺧ ،شدﻮﺧ ﻢﻬﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

دراو هﺪﺷ و ﻒﻠﺨﺘﻣ ﺮﻳﺪﻣ زا ار لﻮﺌﺴﻣ

ﺎﺿﺎﻘﺗ ، مﻮﻜﺤﻣ ار وا و

،ﺪﻨﻛ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ اﻮﻋد نﻮﭼ ﻲﻟو

،ﺖﺳا ﺖﻛﺮﺷ مﻮﻜﺤﻣ

ﻪﺑ دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﻛﺮﺷ قوﺪﻨﺻ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ «

)

،يدﺎﺠﺳ 1386 : 272

؛

،ﻪﻨﮕﻧز ﻲﻤﻈﻋا

1353 : 165

.(

ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺎﺑ ﺤﻳﻻ

ﺔ لﺎﺳ رد ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻲﺣﻼﺻا 1347

ﻲﻣﺎﻧ ﺮﻛذ نوﺪﺑ ،رﻮﻛﺬﻣ ياﻮﻋد ،

داﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ ،نآ ﻂﺑاﻮﺿ و ﺪﺷ ناﺮﻳا ﻲﻗﻮﻘﺣ مﺎﻈﻧ دراو ،ﺺﺨﺸﻣ 276

و 277 راﺮﻗ نﻮﻧﺎﻗ ﻦﻳا

ﺖﻓﺮﮔ . رد ةدﺎﻣ 276 ﺖﺳا هﺪﻣآ :

» ﺎﻬﺳ عﻮﻤﺠﻣ ﻪﻛ ﻲﺻﺎﺨﺷا ﺎﻳ ﺺﺨﺷ ﻞﻗاﺪﺣ ،ﺎﻬﻧآ م

ﻳ ﻚ ﻢﺠﻨﭘ

،ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻬﺳ عﻮﻤﺠﻣ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻠﺨﺗ ترﻮﺻ رد يﺎﻀﻋا و ﺲﻴﺋر ﺮﻴﺼﻘﺗ ﺎﻳ ﻒ

ﻫ ﻴ تﺄ هﺮﻳﺪﻣ

زا ﻲﻀﻌﺑ ﺎﻳ مﺎﻤﺗ ﺎﻳ ﺲﻴﺋر ﻪﻴﻠﻋ ،دﻮﺧ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ و ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا و مﺎﻧ ﻪﺑ ،ﻞﻣﺎﻋﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ و ﻞﻣﺎﻋﺮﻳﺪﻣ و هﺮﻳﺪﻣ تﺄﻴﻫ ءﺎﻀﻋا ﺔﻣﺎﻗا

ﺟ و ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ اﻮﻋد زا ار ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ هدراو ترﺎﺴﺧ ﻪﻴﻠﻛ ناﺮﺒ

ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺒﻟﺎﻄﻣ ﺎﻬﻧآ .

ناﺮﺒﺟ ﻪﺑ ﻞﻣﺎﻋﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ هﺮﻳﺪﻣ تﺄﻴﻫ ءﺎﻀﻋا زا ﻚﻳﺮﻫ ﺎﻳ ﺲﻴﺋر ﺖﻴﻣﻮﻜﺤﻣ ترﻮﺻ رد و اﺮﺟا ﺖﻛﺮﺷ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻢﻜﺣ ،ﻲﺳرداد ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺖﺧادﺮﭘ و ﺖﻛﺮﺷ ترﺎﺴﺧ ﺰﻫ

ﻳ ﻪﻨ ا ي فﺮﻃ زا ﻪﻛ

ﻎﻠﺒﻣ زا هﺪﺷ ﺖﺧادﺮﭘ اﻮﻋد هﺪﻨﻨﻛ ﻪﻣﺎﻗا مﻮﻜﺤﻣ

ﻪﺑ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ دﺮﺘﺴﻣ يو ﻪﺑ ، .

ترﻮﺻ رد

ﻪﻴﻠﻛ ﺖﺧادﺮﭘ ،اﻮﻋد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﻣﺎﻗا ﺖﻴﻣﻮﻜﺤﻣ ﺰﻫ

ﻳ ﻪﻨ ﺎﻫ تارﺎﺴﺧ و هﺪﻬﻋ ﺮﺑ

ﺖﺳا نﺎﻧآ

«.

ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

رد ةدﺎﻣ 277 ﺖﺳا هﺪﺷ رﺮﻘﻣ نﻮﻧﺎﻗ :

» ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻊﻣﺎﺠﻣ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ و ﻪﻣﺎﻨﺳﺎﺳا تارﺮﻘﻣ

رد ار مﺎﻬﺳ نﺎﺒﺣﺎﺻ ﻖﺣ ،ءﺎﺤﻧا زا يﻮﺤﻧ درﻮﻣ

ﺔﻣﺎﻗا ياﻮﻋد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

ﺪﻳﺎﻤﻧ دوﺪﺤﻣ

« . ﻪﻛ دوﺰﻓا ﺪﻳﺎﺑ هوﻼﻋ

ﻲﻠﻛ زاﻮﺟ ،قﻮﻓ ﻲﻠﻴﺼﻔﺗ ﻲﻠﻜﺷ و يﻮﻫﺎﻣ تارﺮﻘﻣ ﺮﺑ ﺔﻣﺎﻗا

رد ،ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ اﻮﻋد ةدﺎﻣ

142 ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﭘﻴ

ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ ﺖﺳا هﺪﺷ .

هدﺎﻣ ﻦﻳا ﺐﺴﺣ :

» ﻣ و ناﺮﻳﺪﻣ ﺮﻳﺪ

تارﺮﻘﻣ زا ﻒﻠﺨﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺚﻟﺎﺛ صﺎﺨﺷا و ﺖﻛﺮﺷ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ،ﺖﻛﺮﺷ ﻞﻣﺎﻋ

ﺮﺑ ،ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻣﺎﻨﺳﺎﺳا و ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ

ًادﺮﻔﻨﻣ درﻮﻣ ﺐﺴﺣ

ًﺎﻛﺮﺘﺸﻣ ﺎﻳ لﻮﺌﺴﻣ

ﻲﻣ دوﺪﺣ هﺎﮔداد و ﺪﻨﺷﺎﺑ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ياﺮﺑ ار ﻚﻳ ﺮﻫ

«.

(10)

10

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1

، ﺎﻬﺑ ر 1396

رد ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ هﺪﻳﺎﻓ زا ﻲﻟﺎﺧ ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﺮﻛذ ﭘﻴ

ﺶ ﻮﻧ ﻳ ﺲ ﻦﻴﻳآ و ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻲﺣﻼﺻا ﺢﻳاﻮﻟ

ار دﻮﺧ ﻲﺒﻳﻮﺼﺗ لاور زﻮﻨﻫ ﻪﻛ ﺰﻴﻧ يرﺎﺠﺗ ﻲﺳرداد ﻪﺑ

رﻮﻃ ﻲﻃ ﻞﻣﺎﻛ هدﺮﻜﻧ

ﺪﻧا ﻢﻬﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ،

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .

ﻲﻳﻮﺳ زا ةدﺎﻣ 88 ﺤﻳﻻ ﺔ رﺮﻘﻣ يرﺎﺠﺗ ﻲﺳرداد ﻦﻴﻳآ ﻣ

ﻲ دراد :

» ،ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد

ﻪﺘﻔﮔ ﻲﻳاﻮﻋد ﻪﺑ ﻣ

ﻲ دﻮﺷ ﻪﺑ ،ﺎﻀﻋا ﺎﻳ ﺎﻛﺮﺷ ﺎﻳ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﻖﺑﺎﻄﻣ ،ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا و مﺎﻧ

ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ تارﺮﻘﻣ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ ي ﻪﻣﺎﻗا يرﺎﺠﺗ ﻣ

ﻲ دﻮﺷ

« . ﻲﻠﻜﺷ و يﻮﻫﺎﻣ تارﺮﻘﻣ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا

يا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ ،ﺎﻛﺮﺷ و ناراﺪﻣﺎﻬﺳ يﻮﺳ زا ﻲﻧﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

رد ﺰﻴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ رﺮﻀﺘﻣ ﺖﻛﺮﺷ ،ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺼﻘﺗ بﺎﻜﺗرا زا ﻪﻛ ﻲﻧاﺮﻳﺪﻣ داﻮﻣ

235 و 236

ﭘﻴ ﺶ ﻮﻧ ﻳ ﺲ ﺔﺤﻳﻻ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﻴﻴﺒﺗ ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ ﻲﺣﻼﺻا .

ﻪﻛ ﻂﺑاﻮﺿ ﻦﻳا توﺎﻔﺗ

ﺎﻫ ﻲﻳ دﺎﻔﻣ ﺎﺑ

داﻮﻣ 276 و 277 ،ﺪﻌﺑ تاﺮﻘﻓ رد دراد ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ رﺮﺑ

ﻲﺳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ .

6 .1 . ﻂﻳاﺮﺷ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا يا

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ

ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻛﺮﺷ و ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ياﻮﻋد حﺮﻃ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻨﺑ ﻦﻳا رد ﻣ

ﻲ دﻮﺷ .

1 . 6 . موﺰﻟ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ ﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ا

ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ داﻮﻣ 5 - 1843 ﻧﺎﻗ داﻮﻣ و ﻲﻧﺪﻣ نﻮ 22

- 223 و 252 - 225 ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ

ﺖﻛﺮﺷ بﺎﺴﺣ و مﺎﻧ ﻪﺑ ﻂﻘﻓ ،ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﻴﻠﻋ ﻒﻠﺨﺘﻣ ناﺮﻳﺪﻣ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا

ﻦﻳا و ﺪﻨﻨﻛ ا

نﺎﻨﭽﻤﻫ ،اﻮﻋد ﻪﺑ

ناﻮﻨﻋ ﺖﺳا حﺮﻄﻣ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻚﻳ .

ﺔﻳور ﻳﺪﺒﺗ زا ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻀﻗ ﻞ

ندﺮﻛ

ﻪﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻪﻣﺎﻗا زاﻮﺟ هﺪﻋﺎﻗ

ا ي ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﻲﻠﻛ ﻣ

ﻲ دزرو و ﻋرد ﻴ ﻦ لﺎﺣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﻛ دراد ﻞﻳﺎﻤﺗ ،

،نآ حﺮﻃ ﻪﺑ

رﻮﻃ رﺮﻘﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻴﻧاﻮﻗ رد ﻖﻴﻗد دﻮﺷ

. ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ أر ي ﺸﺷ خرﻮﻣ ﻢ

ﻪﻳرﻮﻓ 2011

ﺔﺒﻌﺷ رﻮﺸﻛ ناﻮﻳد يرﺎﺠﺗ :

» حﺮﻃ ﻞﺑﺎﻗ يﻮﻋد ندﻮﺑ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ راﺪﻣﺎﻬﺳ ﻂﺳﻮﺗ

و اﺰﺠﻣ ،ﻲﺼﺨﺷ نﺎﻳز و رﺮﺿ تﺎﺒﺛا ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ،ﺖﻛﺮﺷ ﺎﺑ دادراﺮﻗ فﺮﻃ ﺚﻟﺎﺛ ﺺﺨﺷ ﻚﻴﻜﻔﺗ

هﺪﺷ

ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻳز و رﺮﺿ زا رﺮﻀﺘﻣ نآ عﻮﻗو زا ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ

ﺖﺳا هﺪﺷ

1«.

ﻦﻳازا ور ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد

و ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ نﻮﺘﻣ ﺔﻳور

،ﻲﻳﺎﻀﻗ ةزﺎﺟا ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا يﻮﺳ زا ا ﺎﻛﺮﺷ

بﺎﺴﺣ و مﺎﻧ ﻪﺑ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ و

،بﺎﺴﺣ نﺎﺳرزﺎﺑ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ ار نارﺎﻜﺒﻠﻃ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ

ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻫد . ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺎﻛﺮﺷ

و

ﺑ ﻪﺘﺷاد صﺎﺨﺷا ﻦﻳا ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ اﻮﻋد حﺮﻃ رد ﻪﺟﻮﻣ و ﻲﻳﻼﻘﻋ ﻲﻌﻔﻧ ،ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﺪﻨﺷﺎ

.

ﻪﺘﺒﻟا ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ يﻮﻋد زا ،ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ياﻮﻋد ﺰﻴﻧ ﺖﻬﺟ ﻦﻳا زا ﻲﻣ

،دﻮﺷ

ﻪﻛاﺮﭼ تﻼﻣﺎﻌﻣ لﺎﻄﺑا ﻖﺣ ،رﺎﻜﺒﻠﻃ ،ﺮﻴﺧا ياﻮﻋد رد ﺔﻧﺎﺒﻠﻘﺘﻣ

اراد ار ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻨﻌﻳ نﻮﻳﺪﻣ

،ﺖﺳ

ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ

،ﺖﺴﺨﻧ ياﻮﻋد حﺮﻃ ﻫ

ﻴ ﭻ ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻳ ناﺮﻳﺪﻣ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ لﺎﻄﺑا ياﺮﺑ ار يزﻮﺠﻣ

ﺪﻘﻌﻨﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫدادراﺮﻗ هدﺮﻛ

ﺪﻧا ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻄﻋا ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻛ

(Terre et al., 2009: 395).

1 .Cass.com. 6 fevr.2011, n 09-17034. Bull.civ.2011. cite par: Grosbois, 2012, p608

(11)

11

نﺎﻳﺎﺷ ،رﻮﻛﺬﻣ ياﻮﻋد ،ﺎﻜﻳﺮﻣآ و ﺲﻴﻠﮕﻧا ﺮﻴﻈﻧ ﺮﮕﻳد يﺎﻫرﻮﺸﻛ قﻮﻘﺣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ

ًﺎﻓﺮﺻ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ

ﺎﻫ و ﺖﺴﻴﻧ حﺮﻃ ﻞﺑﺎﻗ هوﻼﻋ

ﺰﻴﻧ ار نﺎﻨﻛرﺎﻛ و بﺎﺴﺣ نﺎﺳرزﺎﺑ ،ﺎﻬﻧآ ﺮﺑ

ﻣ ﻲ ناﻮﺗ داد راﺮﻗ اﻮﻋد فﺮﻃ .

ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻛﺮﺷ ﺎﻳ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ،ﺎﻜﻳﺮﻣآ قﻮﻘﺣ رد ﻊﻗاو رد ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

،ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ زا ،ﺖﺳا هدﺮﻛ دراو ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻳز ﻪﻛ ﻲﺼﺨﺷ ﺮﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا

ا ،ﺪﻨﻨﻛ هاﻮﺧ

ةﺪﻧاﻮﺧ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ و ناﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﻛﺮﺷ نورد صﺎﺨﺷا ،اﻮﻋد زا جرﺎﺧ صﺎﺨﺷا ﺎﻳ

ﺷﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺪ

. ﻖﺘﺸﻣ ياﻮﻋد ﺰﻴﻧ نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا قﻮﻘﺣ رد ﻣ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﮕﻳد ﺺﺨﺷ ﺮﻫ ﺎﻳ ﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

دﻮﺷ ﻪﻣﺎﻗا ﺎﻬﻧآ ﻪﻤﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﺎﻳ و ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻳز ﻞﻣﺎﻋ

)

،يدﺎﺠﺳ 1386 : 280

.(

ﺣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ،ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﻖﺑﺎﻄﻣ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘ

ةدﺎﻣ 276 ﺤﻳﻻ ﺔ ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻗ 1347

، ةﺪﻧاﻮﺧ

،ﻲﻳاﻮﻋد ﻦﻴﻨﭼ

ًﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲﻣﺎﻬﺳ ﺖﻛﺮﺷ ﻞﻣﺎﻋﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ هﺮﻳﺪﻣ تﺄﻴﻫ يﺎﻀﻋا ﺪﻨﺘﺴﻫ

. ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا

ﺐﺴﺣ ﻪﻛ دوﺰﻓا ةدﺎﻣ

235 ﭘﻴ ﺶ ﻮﻧ ﻳ ﺲ ﺔﺤﻳﻻ نﻮﻧﺎﻗ ﺪﻳﺪﺟ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ،ترﺎﺠﺗ

ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﺖﻛﺮﺷ نﺎﺳرزﺎﺑ ﻪﻴﻠﻋ ،ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ دراو رﺮﺿ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻢﻫ ﻲﺜﻟﺎﺛ صﺎﺨﺷا ﺎﻳ

هدﺮﻛ ﺪﻧا ، ﻪﺑ

ياﻮﻋد ،ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻣﺎﻗا .

6 . 2 . موﺰﻟ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا ﺎﻛﺮﺷ و ناراﺪﻣﺎﻬﺳ يﻮﺳ زا ا

ﻘﺣ رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻛﺮﺷ و ناراﺪﻣﺎﻬﺳ فﺮﻃ زا ﻂﻘﻓ ،اﻮﻋد ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻗا ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮ .

ﻦﻳازا ور ﻪﺑ زﺎﺠﻣ ،ﺚﻟﺎﺛ صﺎﺨﺷا ﺔﻣﺎﻗا

اﻮﻋد ﻦﻳا ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ . يﺎﻀﻋا صﺎﺧ قﻮﻘﺣ زا ﻲﻜﻳ ،اﻮﻋد ﻦﻳا

بﻮﺴﺤﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻣ

ﻲ دﻮﺷ ترﻮﺻ رد و دﻮﺒﻧ

،ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ زﻮﺠﻣ ﻤﻧ

ﻲ ناﻮﺗ ﺣ ﻦﻴﻨﭼ ﺮﻳﺎﺳ ياﺮﺑ ار ﻲﻘ

ﻪﻛ صﺎﺨﺷا ﻪﺑ

ﺖﻛﺮﺷ ﺎﺑ يﻮﺤﻧ طﺎﺒﺗرا

ﺪﻧراد ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻤﺳر ﻪﺑ

) Terre, 2009:156

. (

ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ

ﺐﺴﺣ أر ي خرﻮﻣ 30 ﻮﻧاژ ﻪﻳ 1980 ﺒﻌﺷ ﺔ ﻧﺪﻣ لوا ﻲ د ناﻮﻳ رﻮﺸﻛ :

» ﺰﺟ دراﻮﻣ رد ي نﻮﻧﺎﻗ ﻪﻛ

ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ءﺎﻨﺜﺘﺳا ﭘﻴ ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ ﺳا هدﻮﻤﻧ ﺎﺳ رد ،ﺖ ﺮﻳ

ﺎﻤﻧ ﺎﻬﻨﺗ ،دراﻮﻣ نﺎﮔﺪﻨﻳ

ﻗﻮﻘﺣ ﺺﺨﺷ ﻲ

ﻪﺑ ردﺎﻗ

ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا ي ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﻪﺑ ﻢﻛﺎﺤﻣ رد ﻲﻣ

ﺪﻨﺷﺎﺑ

1«

؛ ﻦﻳازا ور ﺮﮔا

،ناﺮﻳﺪﻣ تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ

ﻋﻮﻧ ﻲ ﺐﺒﺳ

ﺚﻟﺎﺛ صﺎﺨﺷا نﺎﻳز و رﺮﺿ

،دﻮﺷ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ ﻲﻫﺪﺑ ﻦﻣﺎﺿ ،دراد ﺖﻛﺮﺷ رد ﻲﻌﻓﺎﻨﻣ ﻪﻛ يدﺮﻓ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﻪﻘﻴﺛو ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ار دﻮﺧ رادﺎﻬﺑ قاروا ﺎﻳ هﺪﺷ ﺖﻛﺮﺷ ﻤﻧ

ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ

ﻒﻠﺨﺘﻣ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا ﺪﻨﻛ ا

، ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻀﻋا زا ﻪﻛاﺮﭼ ﺖﺴﻴﻧ

رد يو ياﺮﺑ نﻮﻧﺎﻗ رد ﻲﻘﺣ ﻦﻴﻨﭼ و

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .

ﻖﻳﺮﻃ زا ﺪﻳﺎﺑ داﺮﻓا ﻦﻳا ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا

ﺼﺨﺷ يا ﺪﻨﻨﻛ ماﺪﻗا ﻲ .

،ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ

أر ي خرﻮﻣ 12 ﺮﺒﻣاﻮﻧ 1987 ﺔﺒﻌﺷ ﻲﻧﺪﻣ مود ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﻛ ناﻮﻳد

ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻦﻤﻀﺘﻣ ، ﺳ

ﺖ :

» ﺎﺑ

ﻪﺑ ﺎﻳ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يداﺮﻓا ﺎﻬﻨﺗ ،ﺖﻛﺮﺷ ناراﺪﻣﺎﻬﺳ ﻪﻛ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﻳ و يداﺮﻔﻧا ترﻮﺻ

ﻪﺑ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻲﻌﻤﺟ ترﻮﺻ ﻮﻋد ﺔﻣﺎﻗا

ﻴﻠﻋ ﺖﻛﺮﺷ ي رد ﻪﻛ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ و هدﻮﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﻪ

1. Cass.1e civ.30 janv. 1980. N 078-14571. Cite par: Ibid