» ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ
«
؟
) رﻮﻄﺳا ة ﺖﺴﮑﺷ ور
ﯾ دﺮﮑ روﺮﭘزﺎﺑ ي
نﺎﻣﺮﺠﻣ (
ﷲا دﺎﻫﺮﻓ ﯽﻧﻮﮕﯿﻣ يدرو
ةﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا نارﺪﻧزﺎﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳﺎﯿﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ
) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 15 / 4 / 1399 - رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﻮﺼﺗ ﯾ ﺐ : 4 / 12 / 1399 (
ﮑﭼ ﯿ هﺪ
روﺮﭘزﺎﺑ ي
،نﺎﻣﺮﺠﻣ رﺎﺗ ﯾ ﺨ ﯽ دوﺮﻓوزاﺮﻓﺮﭘ دراد
.ﺑ ﯽ ﻫﯿ ﭻ دﺮﺗ ﯾ ﺪ ي ﺎﻫرﺎﮐ ﺗرﺎﻣ ي ﯿ نﻮﺴﻨ و ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﻪﮐ
زا نورد زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺎﻫ ي وا ﺮﺑ مﻮﻬﻔﻣ روﺮﭘزﺎﺑ ي ﺑﯿ نوﺮ هﺪﻣآ
،دﻮﺑ ﻄﻘﻧ ﮥ ﻒﻄﻋ ﻢﻬﻣ رد اﯾ ﻦ رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻣ ﯽ آﯾ ﺪ .ا ﯾ ﻦ ترﺎﺒﻋ
ﺖﺴﻧاﻮﺗ آﻧ نﺎﻨﭽ ذﻮﻔﻧ ي رد ﻣ ﯿ نﺎ مﺮﺟ نﺎﺳﺎﻨﺷ و ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ناراﺬﮔ ﮐ ﯿ ﺮﻔ ي ﻪﺑ ﺖﺳد وآ در ﻪﮐ رد رﺎﺗ ﯾ ﺦ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻢﮐ ﻈﻧ ﯿﺮ
ﺳا ﺖ . ﺎﺑ دﻮﺟو اﯾ
،ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي دﺪﻌﺘﻣ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ هﺪﻨﻨﮐ نﺎﺸﻧ هداد ﺪﻧا ﻪﮐ ﻪﺑ اﯾ ﺪ ة
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « زا ﺖﻬﺟ ﺎﻫ ي
،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺎﻫﺪﻘﻧ ي ﺴﺑ ﯿ رﺎ ﺪﺟ ي دراو ﺖﺳا . ﺎﻣ رد اﯾ ﻦ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺎﺑ ور ﯾ دﺮﮑ ي دﺎﻘﺘﻧا ي ﻪﺑ غاﺮﺳ اﯾ ﻦ اﯾ ﺪ ة نﺎﻨﭽﻤﻫ ذﻮﻔﻧﺮﭘ ﻪﺘﻓر و
ﻌﺳ ﯽ هدﺮﮐ اﯾ ﻢ ﻒﻌﺿ ﺎﻫ ي شور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﺶﻫوﮋﭘ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ و ﻫﺎﻔﻣ ﯿ ﻢ ﺰﮐﺮﻣ ي هﺪﻣآﺮﺑ زا نآ ار ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ
ﺳرﺮﺑ ﯽ هدﺮﮐ و نﺎﺸﻧ ﻫد ﯿ ﻢ ﻪﮐ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﺎﺗ ﻪﭼ ﻣ ﯿ ناﺰ ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻏﯿ ﻤﻠﻋﺮ ﯽ و ﺖﺳد ﻢﮐ ﻏ ﯿ ﻗدﺮ ﯿ ﻖ دراد . ﻀﻌﺑ ﯽ
زا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ا ي ﺗرﺎﻣﻪﮐ ﯿ نﻮﺴﻨ رد ﻠﺤﺗاﺮﻓ ﯿ ﻞ دﻮﺧ ﻪﺑ نﺎﻧآ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
،ﺖﺳا
ًﺎﻗﺎﻔﺗا ﻖﻓﻮﻣ هدﻮﺑ و ﻀﻌﺑ ﯽ دﯾ ﺮﮕ ﻪﮐ وا
نآ ﺎﻫ ار ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي
» ﻖﻓﻮﻣﺎﻧ « زرا ﯾﺑﺎ ﯽ هدﺮﮐ
،دﻮﺑ زا ﺎﻫﺮﺘﺴﺑ ي اﺮﺟا ﯽﯾ ﺐﺳﺎﻨﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺒﻧ ﺪﻧا . ﻪﺘﺒﻟا ﭼ ﯿﺰ ﺠﻋ ﯿﺒ ﯽ ﻧﯿ ﺖﺴ
ﻪﮐ ﺮﮔا ﻀﻌﺑ ﯽ زا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﻫ ي ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﺮﺑ نﺎﻣرد ﻢﻫ ﻪﺑ ﻻد ﯾ ﻞ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺎﺑ ﺖﺴﮑﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﺲﭙﺳ ﻪﺑ اﯾ ﻦ لاﺆﺳ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
اﯾ ﻢ ﻪﮐ اﺮﭼ ﻪﺑ ﻮﺤﻧ ﮐودارﺎﭘ ﺴ ﯿ ﻟﺎﮑ ﯽ
، ﺖﻨﺳ ﺎﻫ ي ﻗر ﯿ ﺐ رد مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ
، ﺮﺑ ﺮﺳ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﻪﺑ ﻢﻫﺎﻔﺗ ﺳر ﯿ هﺪ و رد
ﯾ ﮏ ﻢﻫ ﺘﺳد ﯽ ﻪﺘﺷﻮﻧﺎﻧ نآ ار ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ هدﺮﮐ و ﻪﺒﻨﺟ » هرﻮﻄﺳا ا ي « ﻪﺑ نآ ﺸﺨﺑ ﯿ هﺪ ﺪﻧا . رد اﯾ ﺖﺳﺎﺠﻨ ﻪﮐ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﺟ ي
» رﻮﻄﺳا ة روﺮﭘزﺎﺑ ي « زا » رﻮﻄﺳا ة ﺖﺴﮑﺷ روﺮﭘزﺎﺑ ي « ﻦﺨﺳ ﺖﻔﮔ و ﺮﺑ ﭘﯿ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي ﺳ ﯿ ﺘﺳﺎ ﯽ اﯾ ﻦ هرﻮﻄﺳا ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ﺪﺷ و
ﺛﺄﺗ ﯿﺮ نآ ﺮﺑ ﻞﮑﺷ ﮔﯿ ﺮ ي نارود ﺒﻨﺗ ﯿﻬ ﯽ و ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ي ﺖﺨﺳ ﮔﯿ ﻪﻧاﺮ ار ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ داد . زا ﺮﻈﻨﻣ اﯾ ﻦ
،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺑدا ﯿ تﺎ ﻞﮑﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
ةرﺎﺑرد روﺮﭘزﺎﺑ ي ﺎﺑ دﻮﺟو ﻣﺎﻤﺗ ﯽ ﻣﺎﮐﺎﻧ ﯽ
،ﺎﻫ ﺖﺴﮑﺷ ﺎﻫ و دوﺪﺤﻣ ﯾ ﺖ
،ﺎﻫ ﺖﻨﺳ ﺮﻈﻧ ي ﻨﻏ ﯽ يا رد ﺘﺧا ﯿ رﺎ ﻣ ﯽ دراﺬﮔ ﻪﮐ
سﺎﺳاﺮﺑ نآ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪﺑ زﺎﺑ ﺪﻧا ﯾ ﺸ ﯽ و زﺎﺳزﺎﺑ
ِي روﺮﭘزﺎﺑ ي ﺮﮑﻓ دﺮﮐ . ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ » ﺸﺒﻨﺟ ﯽ اﺮﺑ ي ﺣا ﯿﺎ ي روﺮﭘزﺎﺑ ي « نوﺪﺑ اﯾ ﻦ
ﺪﻧازﺎﺑ ﯾ ﺸ ﯽ دﺎﻘﺘﻧا ي و زﺎﺳزﺎﺑ ي ﺮﻈﻧ ي
، ﻪﺑ ﺖﺴﮑﺷ ﻣ ﯽ ﺪﻣﺎﺠﻧا .
نﺎﮔژاو ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي
روﺮﭘزﺎﺑ ي
،
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ
«،
ﺗرﺎﻣ ﯿ
،نﻮﺴﻨ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي حﻼﺻا و نﺎﻣرد .
302
رود ة 50 ﺷ ، رﺎﻤ ة 2 ، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 1399
ﻣ ﻪﻣﺪﻘ تﺮﺑار ﺗرﺎﻣ ﯿ
1نﻮﺴﻨ رد لﺎﺳ 1974
، زرا ﯾﺑﺎ ﯽ دﻮﺧ زا ﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي روﺮﭘزﺎﺑ ي رد ناﺪﻧز ار
ﺮﺸﺘﻨﻣ دﺮﮐ و ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﮐ » اﯾ ﻦ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽ مزﻻ ار ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ .«
ﺪﻌﺑ زا رﺎﺸﺘﻧا اﯾ ﻦ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ
،
ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ
2« ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ ﻪﺑ ﺗرﺎﺒﻋ ﯽ ﮔاﺮﻓ ﯿ
،ﺮ عﺎﺟراﺮﭘ و ﺮﺗﻻﺎﺑ زا
،نآ » ﺘﻤﮑﺣ ﯽ
مﺮﺟ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ
3« ﺪﺷ و ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺎﻤﺗ ﻣ ﯽ ﺎﻫﺪﻘﻧ ي هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﺮﺑ اﯾ ﺪ ة روﺮﭘزﺎﺑ ي نﺎﻣﺮﺠﻣ ار ﻢﺠﺴﻨﻣ ﺪﻨﮐ .
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « نآ نﺎﻨﭼ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ مﺎﺠﺴﻧا ﺸﺨﺑ ﯽ ﺖﺷاد ﻪﮐ ﻪﺑ » هرﺎﻌﺘﺳا
« ا ي اﺮﺑ ي ﺖﺴﮑﺷ و لﻮﻓا
» روﺮﭘزﺎﺑ ي « نﺎﻣﺮﺠﻣ و مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ حﻼﺻا و نﺎﻣرد ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ ﺪﺷ . لاﺆﺳ ﻢﻬﻣ اﯾ ﻦ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺎﺑ دﻮﺟو
ﮔاﺮﻓ ﯿﺮ ي
، ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﺎﺗ ﻪﭼ ﻣ ﯿ ناﺰ سﺎﺳاﺮﺑ شور ﺳﺎﻨﺷ ﯽ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺘﺸﭘ ﯿ ﻧﺎﺒ ﯽ
ﻣ ﯽ
؟دﻮﺷ رد اﯾ ﻦ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﺸﻧ ﻫاﻮﺧ ﯿ ﻢ داد ﻪﮐ اﯾ ﻦ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ظﺎﺤﻟ شور ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﻪﭼ تادﺎﻘﺘﻧا و
ﺶﻟﺎﭼ ﺎﻫ ي هدﺮﺘﺴﮔ ا ي ﺑور ﻪ ﺖﺳور . ﺮﮔا ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ﺒﺗ ﯿﯿ ﻦ ﻒﻌﺿ ﺎﻫ ي شور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ و يﺮﻈﻧ اﯾ ﻦ
ترﺎﺒﻋ ﮔاﺮﻓ ﯿ
،ﺮ ﻖﻓﻮﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ لاﺆﺳ ﻪﺑ اﯾ ﺠﻨ ﺎ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﻪﮐ ﻪﺑ ﻄﺳاو ﮥ ﻪﭼ ﻣز ﯿ ﻪﻨ ﺎﻫ ﯽﯾ
ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ
ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « اﯾ ﻦ ﻨﭼ ﯿ ﻦ ور ﯾ ﺎﻫدﺮﮑ ي ﻗر ﯿ ﺐ رد مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ار ﺪﺤﺘﻣ هدﺮﮐ
؟ﺖﺳا ﻻد ﯾ ﻞ اﯾ ﻦ
لﺎﺒﻘﺘﺳا و » شﻮﺧ ﺪﻣآ ﻮﮔ ﯽﯾ ﻣدﺎﮐآ ﯿ ﮏ « ﭼ ﯿ
؟ﺖﺴ ﺮﮔا اﯾ ﻦ ﻻد ﯾ ﻞ ار ناﻮﺘﻧ زا ﻦﺘﻣ و شور
ِﯽﺳﺎﻨﺷ
مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺑﯿ نوﺮ ﺸﮐ ﯿ ﺪ
، ﺎﺑﯾ ﺪ ﻪﺑ غاﺮﺳ ز ﯾ
ِﻦﺘﻣﺮ ﺳ ﯿ ﺳﺎ ﯽ - دﺎﺼﺘﻗا ي ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺖﻓر و ﻪﺑ اﯾ ﻦ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﮐ
ﻪﻧﻮﮕﭼ اﯾ ﻦ » هرﺎﻌﺘﺳا « ﻪﺑ » هرﻮﻄﺳا
4« ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ ﺪﺷ . ﻪﭽﻧآ ﺚﻋﺎﺑ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﯾ ﮏ اﯾ هﺪ ار
1. Robert Martinson 2. Nothing works 3. Criminological wisdom
4 .
» هرﻮﻄﺳا « رد ﺎﻫﺮﺘﺴﺑ و ﻦﺘﻣ ﺎﻫ ي
،توﺎﻔﺘﻣ ﻧﺎﻌﻣ ﯽ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ دراد . نوﺪﺑ دورو ﻪﺑ ﺚﺤﺑ ﺎﻫ ي ﻪﻨﻣادﺮﭘ لﻮﺣ » ﺮﻌﺗ ﯾ
ﻒ « اﯾ ﻦ
،هژاو رد
ﺮﺳاﺮﺳ اﯾ ﻦ
،ﻦﺘﻣ » هرﻮﻄﺳا « و اﯾ هﺪ » هرﻮﻄﺳا ا ي
«،
رد ﻞﺑﺎﻘﻣ » ﻢﻠﻋ « و شﺮﮕﻧ » ﻤﻠﻋ ﯽ « ﺖﺳا . ﻄﺑار ﮥ ﻢﻠﻋ و هرﻮﻄﺳا ﭘﯿ ﭽ ﯿ هﺪ ﺮﺗ زا نآ ﺖﺳا
ﻪﮐ ناﻮﺘﺑ نآ ار ﺎﺑ ﻄﺑار ﮥ
» ﻞﺑﺎﻘﺗ « ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ داد و هدﺎﺳ زﺎﺳ ي دﺮﮐ . ﺘﺣ ﯽ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ اﯾ ﺪ ة ﻞﺑﺎﻘﺗ ﻣ ﯿ نﺎ ﻢﻠﻋ و هرﻮﻄﺳا اﯾ هﺪ ا ي نﺮﻗ
ﻤﻫدزﻮﻧ ﯽ و هدﺎﺘﻓاﺪﻣزا
؛ﺖﺳا ﺎﻣا ﻘﻠﺗ ﯽ ﺎﻣ زا هرﻮﻄﺳا رد اﯾ ﻦ رﺎﺘﺷﻮﻧ
ِحﺮﻃ ﻧﺎﮔود ﮥ ﻢﻠﻋ / هرﻮﻄﺳا ار ) ﺘﺣ ﯽ ﻪﺑ ﺎﻬﺑ ي هدﺎﺳ زﺎﺳ ي ﻄﺑار ﮥ
نآ ﺎﻫ ( روﺮﺿ ي ﻣ ﯽ
؛ﺪﻨﮐ ﻪﮐاﺮﭼ - رد اﯾ ﻦ ﻦﺘﻣ ﻪﺑ– ﻄﺳاو ﮥ اﯾ دﺎﺠ اﯾ ﻦ ﻞﺑﺎﻘﺗ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﺪﻧزﺎﺳﺮﺑ ة ماﺪﮐﺮﻫ ار ﺺﺨﺸﻣ
دﺮﮐ . ا ﻪﺘﺒﻟ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﻣ زا » شﺮﮕﻧ ﻤﻠﻋ ﯽ
«،
عﺎﺟرا ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﯽ زﻮﭘ ﯾ ﻮﺘ ﯾ ﻢﺴ مﺎﺧ و ﻟوا ﯿﻪ هدﻮﺒﻧ
، ﻪﮑﻠﺑ ﺬﭘ ﯾ شﺮ د ﯾ هﺎﮔﺪ » ﻟﺎﺋر ﯿ ﻢﺴ دﺎﻘﺘﻧا ي
« ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﭘﯿ ﺶ ﺿﺮﻓ ﯽ ﻢﻠﻋ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﻢﮐﺎﺣ ﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﺳا . دﻮﺟوﺎﺑ ﻤﻫ ﮥ تﺎﺸﻗﺎﻨﻣ ﺪﺟ ي رد زﻮﺣ ة ﻔﺴﻠﻓ ﮥ ﻢﻠﻋ رﺎﺑرد ة ﻫﺎﻔﻣ ﯿ ﻢ و ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ ﯽﯾ ﺪﻨﻧﺎﻣ
» ﻤﻠﻋ ﯽ « و » ﻏﯿ ﻤﻠﻋﺮ ﯽ
«،
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﯽ ﺪﺳر ﻣ ﯽ ناﻮﺗ زا » ﻟﺎﺋر ﯿ ﻢﺴ ﻤﻠﻋ ﯽ « رد زﻮﺣ ة مﻮﻠﻋ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ و زا ﻪﻠﻤﺟ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ عﺎﻓد دﺮﮐ ) رد
نﺎﮕﺘﺷﻮﻧ ﺳرﺎﻓ ﯽ
، تﻻﺎﻘﻣ و ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺎﻫ ي ﻠﻋﺮﺘﮐد ﯽ ﺎﭘﯾ ﺎ رد عﺎﻓد زا » ﻟﺎﺋر ﯿ ﻢﺴ ﻤﻠﻋ ﯽ « ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ د هﺪﻨﻫ و ﺖﺳﺎﺸﮕﻫار . اﺮﺑ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ :ك.ر ﺎﭘﯾ
،ﺎ
ﻠﻋ ) ﯽ 1386 (،
» ﺳ ﯿﺮ تﻻﻮﺤﺗ ﻔﺴﻠﻓ ﮥ ﻢﻠﻋ زا د ﯾ هﺎﮔﺪ ﻊﻗاو اﺮﮔ ﯽﯾ دﺎﻘﺘﻧا ي ﯾ ﮏ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ بﺎﺘﺷ هدز
«،
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ﻔﺴﻠﻓ ﯽ
، ش 12 ﺺﺻ ،
33 - 67
؛ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻦ
، ﺮﮔا اﯾ هﺪ ا ي سﺎﺳاﺮﺑ شور ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و ﻖﻄﻨﻣ ﻧورد ﯽ ﻢﻠﻋ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻞﺑﺎﻗ ﺟﻮﺗ ﯿﻪ ﺘﻓﺮﻌﻣ ﯽ و ﻮﻘﺗ ﯾ ﺖ ﺮﻈﻧ ي ﺪﺷﺎﺒﻧ
،
»ﻏ ﯿ ﻤﻠﻋﺮ ﯽ « ﺖﺳا . لﺎﺣ ﺮﮔا اﯾ ﻦ اﯾ ﺪ ة
»ﻏ ﯿ ﻤﻠﻋﺮ ﯽ « نآ نﺎﻨﭼ ﺎﺟ ﯾ ﻫﺎﮕ ﯽ ﭘﯿ اﺪ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻌﻣ ﯿ رﺎ ي اﺮﺑ ي ﺘﺳرد ﯽ دﯾ ﺮﮕ ﺮﻈﻧ ﯾﻪ ﺎﻫ ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ
،دﻮﺷ د ﯾ ﺮﮕ ﺒﻨﺟ ﮥ » هرﻮﻄﺳا
«ا ي ﭘﯿ هدﺮﮐاﺪ ﺖﺳا . ﻤﻫ ﯿ ﻦ ﺎﺟ مزﻻ ﻪﺑ ﺮﮐذ ﺖﺳا ﻪﮐ رد ﯾ ﮑ ﯽ زا ﺮﺟ ﯾ نﺎ زﺎﺳ ﺮﺗ ﯾ ﻦ و عﺎﺟراﺮﭘ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺎﻫﺪﻘﻧ ﺮﺑ
اﯾ ﺪ ة
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﻪﮐ ﻟﻮﮐﻂﺳﻮﺗ ﻦ ) Cullen (
ورﺪﻨﺟو ) Gendreau ( ) (2001 ﻪﺘﺷﻮﻧ هﺪﺷ و ﻪﺑ ﺳرﺎﻓ ﯽ ﻧﯿ ﺰ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﺷ هﺪ ﺖﺳا
» هرﻮﻄﺳا
«ا ي ﻣﺎﻨﺑ ﯿ
،ﻢ ﭼ ﯿﺰ ي ﺑﯿ ﺶ زا » ﻏﯿ ﻤﻠﻋﺮ ﯽ
« ندﻮﺑ نآ
؛ﺖﺳا ﻟد ﯿ
ِﻞ هرﻮﻄﺳا ا ي نﺪﺷ ﯾ ﮏ اﯾ
،هﺪ
ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ نﺪﺷ نآ ﻪﺑ ﻣﺮﻓ ﯽ
» ﻠﺒﻤﺳ ﯿ ﮏ
«،
» دﻮﻟآزار
«،
» ﻨﻫذ ﯽ « و
» ﻖﻠﻄﻣ رﺎﮕﻧا
« ﺖﺳا ﻪﮐ ﻫ ﯿ ﭻ لﻻﺪﺘﺳا ﻘﻄﻨﻣ ﯽ
ﯾﺎ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﺑﺮﺠﺗ ﯽ ا ي ﻤﻧ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ رد ﻞﺑﺎﻘﻣ نآ ﺖﻣوﺎﻘﻣ هدﺮﮐ و رد نآ ﻪﻨﺧر اﯾ دﺎﺠ ﺪﻨﮐ
1. ﻪﻠﺌﺴﻣ رد
ﻤﻫ ﯿ ﻦ ﺎﺟ ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻤﻧ ﯽ دﻮﺷ
؛ ﺎﺑ ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي اﯾ ژﻮﻟﻮﺋﺪ ﯾ ﮏ و هرﻮﻄﺳا ا ي اﯾ هﺪ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ
ﻧﯿ ﺖﺴ
«،
لاﺆﺳ ﺪﻌﺑ ي اﯾ ﻦ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺖﻟﻻد ﺎﻫ و ﭘﯿ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي
» ﺳ ﯿ ﺘﺳﺎ ﯽ « ﺪﺟ ي ﻦﺘﻓﺮﮔ اﯾ ﻦ » هرﻮﻄﺳا «
ﭼ ﯿ
؟ﺖﺴ و رد ﺎﻬﻧ ﯾ ﺖ ﻪﭼ ﺎﺑ ﯾ ﺪ
؟دﺮﮐ
زا ﺮﻈﻧ ﻮﻧ ﯾ هﺪﻨﺴ
، ﻬﺟاﻮﻣ ﮥ ﺮﻈﻧ ي ﺎﺑ لاﺆﺳ ﺎﻫ ﯽﯾ زا اﯾ ﻦ
،ﺖﺳد ﺖﺳد ﻢﮐ زا ﻪﺳ ﺖﻬﺟ ﻢﻬﻣ و
ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ هﺪﻨﻨﮐ ﺖﺳا . لوا اﯾ ﻪﮑﻨ نﺎﺸﻧ ﻣ ﯽ ﺪﻫد ﻪﮐ نورد رﺎﺘﻔﮔ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻤﻠﻋ ﯽ
، ﻪﭼ ﻣ ﯿ ناﺰ هراﺰﮔ ﺎﻫ ي
» ﻪﺒﺷ ﻤﻠﻋ ﯽ
2« ا ي دﻮﺟو دراد و ﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺶﻧاد مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ار ﻪﺑ ظﺎﺤﻟ ﺮﻈﻧ ي ﻒﻇﻮﻣ ﻪﺑ در ﯾﺑﺎ ﯽ و
ﺪﻘﻧ اﯾ ﻦ هراﺰﮔ ﺎﻫ و زﺎﺳزﺎﺑ ي ﺮﻤﺘﺴﻣ دﻮﺧ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ . مود اﯾ ﻪﮑﻨ ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ ﻣ ﯽ ﺪﻫد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺪﻧا ﯾ ﻪﺸ ﺎﻫ ي
دﺎﻘﺘﻧا ي ﻣ ﯽ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻠﻋ ﯿﻪ دﻮﺧ ﻞﻤﻋ هدﺮﮐ و رد ﻧاﻮﺧﮋﮐ ﯽ رﺎﺗ ﯾ ﺦ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و اﯾ دﺎﺠ ﺑﺎﺗﮋﮐ ﯽ ﺎﻫ ي
ﻣﻮﻬﻔﻣ ﯽ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ ﻢﻫ
د ﺘﺳ ﯽ هدﺮﮐ و
ًﻼﻤﻋ » هدﺎﺟ فﺎﺻ ﻦﮐ
« ﺖﺳد ﺘﺳار ﯽ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺸﺑ . اﯾ ﻦ اﺮﺑ ي ﻧﺎﺴﮐ ﯽ ﻪﮐ ) ﺎﺟ ﯾ هﺎﮕ ( دﻮﺧ ار رد ﺖﻨﺳ دﺎﻘﺘﻧا ي ﺮﻌﺗ ﯾ ﻒ ﻣ ﯽ
،ﺪﻨﻨﮐ ﻪﺑ زاﺪﻧا ة ﻓﺎﮐ ﯽ
ﺖﻬﺑ روآ و ﻪﺘﺒﻟا هﺪﻧزﻮﻣآ ﺖﺳا
، ﺎﻣا ﺖﻬﺟ مﻮﺳ ﺎﺗ زاﺪﻧا ة زﯾ دﺎ ي ﻣﻮﺑ ﯽ ﺖﺳا و ﻪﺑ ﻌﺿو ﯿ ﺖ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ
رد ﯽﻤﻠﻋ ﻊﺟاﺮﻣ اﯾ
ناﺮ ﻣزﺎﺑ ﯽ ﮔ ددﺮ . ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﯽ ﺪﺳر ﺎﺑ دﻮﺟو شﻼﺗ ﺎﻫ ي ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮔ و ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﻪﺑ ﺖﺳد
،هﺪﻣآ رد دراﻮﻣ ي » ﺪﻣ
« ﺎﻫ و » ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺎﻤﻧ
« ﺎﻫ نﺎﮕﺘﺷﻮﻧ ﺳرﺎﻓ
ﯽ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ار ﻪﺑ ﻮﻠﺟ هدﺮﺑ ﺪﻧا و ﻪﻧ
» ﻪﻠﺌﺴﻣ
« ﺎﻫ ﯾ . ﮑ ﯽ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺎﻫدﻮﻤﻧ ي ﻦﺨﺳ ﭘﯿ ﺶ ﻪﺘﻔﮔ » ﻠﺌﺴﻣ ﮥ روﺮﭘزﺎﺑ ي
« ﺖﺳا
3. رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﻪﮐ
)
،ﻦﻟﻮﮐ ﺴﻧاﺮﻓ ﯿ ﺲ ﺗ ﯽ
؛
،ورﺪﻨﺟ ﻞﭘ ) 1387 (،
» زا اﯾ ژﻮﻟﻮﺋﺪ ي ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ ﺎﺗ ﺶﺒﻨﺟ ﺣا ﯿﺎ ي روﺮﭘزﺎﺑ ي
«،
ﻤﺟﺮﺗ ﮥ ﻦﺴﺣ ﻤﺳﺎﻗ ﯽ
،مﺪﻘﻣ ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﮥ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﭘﯿ ﮕﺸ ﯿﺮ ي زا
،مﺮﺟ ش 8 ﺺﺻ ، 15 - 174 (،
ﻮﻧ ﯾ نﺎﮔﺪﻨﺴ زا ﺖﺴﮑﺷ روﺮﭘزﺎﺑ ي ﻪﺑ اﯾ » ژﻮﻟﻮﺋﺪ ي ﻪﻓﺮﺣ ا ي « ﺒﻌﺗ ﯿﺮ
هدﺮﮐ ﺪﻧا . ﺎﻣا ﺎﺠﻧآزا ﻪﮐ دﻮﺧ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ رد ﺎﺟ ﯽﯾ زا ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺎﻫ ي دﻮﺧ زا » رﻮﻄﺳا ة روﺮﭘزﺎﺑ ي « ﻦﺨﺳ ﻪﺘﻔﮔ
،ﺖﺳا رد اﯾ ﻦ ﻪﺘﺷﻮﻧ هدﺎﻔﺘﺳا زا
ﺒﻌﺗ ﯿﺮ » رﻮﻄﺳا ة ﺖﺴﮑﺷ روﺮﭘزﺎﺑ ي « ار ﺟﺮﺗ ﯿ ﺢ هداد اﯾ ﻢ .
1.
اﯾ ﻦ ﻘﻠﺗ ﯽ زا ﺮﻣا هرﻮﻄﺳا ا ي ﺖﺤﺗ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﺪﻧا ﯾ ﻪﺸ ﺎﻫ ﺳﺎﮐ ي ﯿ رﺮ ﺖﺳا . ﺮﻈﻧزا وا نﺎﺴﻧا رﻮﻧﺎﺟ ي ﻞﺒﻤﺳ زﺎﺳ ﺖﺳا . ازا ﯾ ﻦ ور
، ﻂﻘﻓ ﺳا رﻮﻄ ة
ﻧﺎﻬﺟ ﯽ ﻠﺒﻤﺳ ﯿ ﮏ دراﺪﻧ
، ﻪﮑﻠﺑ » ﻢﻠﻋ « ﻧﯿ ﺰ ﻣﺮﻓ ﯽ ﻠﺒﻤﺳ ﯿ ﮏ
؛ﺖﺳا ﺎﻣا ﻣﺮﻓ ﯽ روآﻮﻧ و هدﻮﺸﮔ . رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﻪﮐ نﺎﻬﺟ ﻠﺒﻤﺳ ﯿ
ﮏ
،هرﻮﻄﺳا
ﺐﻠﻃرﺎﺼﺤﻧا و
ﻪﻄﻠﺳ ﺖﺳﻮﺟ و د ﯾ ﺮﮕ مﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻠﺒﻤﺳ ﯿ ﮏ ) ﺮﻨﻫ و ﻢﻠﻋ ( ار ﻤﻧﺮﺑ ﯽ ﺪﺑﺎﺗ و ﻪﺑ بﻮﮐﺮﺳ نآ ﺎﻫ ﻣ ﯽ دزادﺮﭘ . اﺮﺑ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺑﯿ ﺮﺘﺸ
كر : ﺳﺎﮐ ﯿ
،رﺮ ﺖﺴﻧرا ) 1393 (،
ﻓ ﻔﺴﻠ ﮥ ترﻮﺻ ﺎﻫ ي ﻠﺒﻤﺳ ﯿ ﮏ ج، 2 : ﺪﻧا ﯾ ﺸ ﮥ هرﻮﻄﺳا ا ي
، ﻤﺟﺮﺗ ﮥ ﯾ ﷲاﺪ
،ﻦﻗﻮﻣ چ 4 :ناﺮﻬﺗ ، ﺮﺸﻧ ﺲﻣﺮﻫ .
2. Pseudoscience
3.
ﻪﺘﺒﻟا ﻀﻌﺑ ﯽ زا ﻮﻧ ﯾ نﺎﮔﺪﻨﺴ زﻮﺣ ة قﻮﻘﺣ ﮐ ﯿ ﺮﻔ ي و مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ
، ﻢﮐ ﺑو ﯿ ﺶ ﻪﺑ ﻠﺌﺴﻣ ﮥ روﺮﭘزﺎﺑ ي زﯾ ﺮ ناﻮﻨﻋ ﭘﯿ ﮕﺸ ﯿﺮ ي زا راﺮﮑﺗ مﺮﺟ و ﯾ ﺎ
رد ﺐﻟﺎﻗ مﻮﻬﻔﻣ ﺖﻟﺎﺣ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ا ﺪﻧ ﻪﮐ ﻤﻧ ﯽ ناﻮﺗ نآ ﺎﻫ ار دﺎﻧ ﯾ هﺪ ﺖﻓﺮﮔ . اﺮﺑ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ك.ر : ﺎﺑﺎﺑ ﯽﯾ
، ﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ﯽ ) 1398 (،
مﺮﺟ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻟﺎﺑ ﯿﻨ
، ﯽ چ 3
، ناﺮﻬﺗ ﻧ : ﺮﺸ ﻣ ﯿ ناﺰ .(
ﺎﻣا ﺑدا ﯿ تﺎ روﺮﭘزﺎﺑ ي رد ﺎﻨﻌﻣ ي ﻗد ﯿ ﻖ ﻪﻤﻠﮐ ) ﺒﺗ ﯿﯿ ﻦ ﺮﻈﻧ ﯾﻪ ﺎﻫ ي روﺮﭘزﺎﺑ ي
، حﺮﻃ ﺎﻫﻮﮕﻟا ي
نآ و مﺎﺠﻧا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ﺑﺮﺠﺗ ﯽ رد ﻣ ﯿ ناﺪ اﯾ ناﺮ ( رد نﺎﮕﺘﺷﻮﻧ ﺳرﺎﻓ ﯽ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻘﻓ ﯿﺮ ﺖﺳا . مزﻻ ﺖﺳا رد اﯾ ﺎﺠﻨ زا ﺎﻫرﺎﮐ ﺮﺘﮐد ي ماﺮﻬﺷ
ﻫاﺮﺑا ﯿﻤ ﯽ ﻪﺑ ﻧﯿ ﮑ ﯾ ﯽ دﺎ دﻮﺷ ﻪﮐ ﺎﺑ حﺮﻃ اﯾ ﺪ ة
» روﺮﭘزﺎﺑ ي ﻪﻧﻻدﺎﻋ
« و ﻪﻤﺟﺮﺗ و ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﺑﺎﺘﮐ ﯽ رد اﯾ ﻦ هزﻮﺣ ) ﻫاﺮﺑا ﯿﻤ ﯽ
، ماﺮﻬﺷ ) 1394 ( ،
304
رود ة 50 ﺷ ، رﺎﻤ ة 2 ، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 1399
ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ﺎﺑ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻤﺳر ﯿ ﺖ ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ روﺮﭘزﺎﺑ ي رد ﻧاﻮﻗ ﯿ ﻦ و تارﺮﻘﻣ ﻠﺧاد ﯽ
،
ًﺎﺳﺎﺳا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي
ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ رد
ﺎﻨﻌﻣ ي ﻗد ﯿ ﻖ و ﻤﻠﻋ ﯽ نآ رد مﺎﻈﻧ ﮐ ﯿ ﺮﻔ ي اﯾ ناﺮ وﺪﺗ ﯾ ﻦ و اﺮﺟا ﻤﻧ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ
1. ﺋارا ﮥ اور ﯾ ﺖ
ﻄﺧ ﯽ زا رﺎﺗ ﯾ ﺦ مﺮﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و ﺮﺴﺗ ي نداد ﻣﺎﻤﺗ ﯽ تادﺎﻘﺘﻧا ﺮﻇﺎﻧ ﻪﺑ تازﺎﺠﻣ ناﺪﻧز ﻪﺑ اﯾ ﺪ ة حﻼﺻا و
،نﺎﻣرد ﭘﯿ مﺎ ﺼﺨﺸﻣ ﯽ ﻪﺑ ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ناراﺬﮔ ﮐ ﯿ ﺮﻔ ي ﻞﻘﺘﻨﻣ هدﺮﮐ و
ًﻼﻤﻋ ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ي بﻮﮐﺮﺳ هﺪﻨﻨﮐ و رد
ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﻦ ﺖﻟﺎﺣ » ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ اﺮﮔ ﯾ ﻪﻧﺎ
2« ار ﻮﻘﺗ ﯾ ﺖ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ .
سﺎﺳاﺮﺑ ﺿﻮﺗ ﯿ تﺎﺤ ﭘﯿ ﺶ
،ﻪﺘﻔﮔ اﯾ ﻦ ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ﻪﺳ ﺶﺨﺑ ﻈﻨﺗ ﯿ ﻢ هﺪﺷ ﺖﺳا .
،لوا ﻪﺑ اﯾ ﻦ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﻣ ﯽ زادﺮﭘ ﯾ ﻢ ﻪﮐ اﯾ ﺪ ة
» ﺖﺴﮑﺷ روﺮﭘزﺎﺑ ي
«،
سﺎﺳاﺮﺑ ﻖﻄﻨﻣ ﻧورد ﯽ ﺮﺟ م ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﻪﭼ ﺘﺳﺎﮐ ﯽ ﺎﻫ ي ﻤﻋ ﯿ ﻖ
شور ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ا ي ﻪﺑور ور ﺖﺳ .
،مود ﮕﻧﻮﮕﭼ ﯽ ﻪﺘﺧﺎﺳ نﺪﺷ رﻮﻄﺳا ة
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « و ﺶﻘﻧ
تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﺳ
ﯿ ﺳﺎ ﯽ - دﺎﺼﺘﻗا ي رد اﯾ ﻦ هرﻮﻄﺳا زﺎﺳ ي ار ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ هداد و ﺛﺄﺗ ﯿﺮ اﯾ ﻦ » هرﻮﻄﺳا « ﺮﺑ
ﺖﻬﺟ ﮔ ﯿﺮ ي ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ي ﮐﯿ ﺮﻔ ي ار ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ ﻫاﻮﺧ ﯿ ﻢ دﺮﮐ . رد ﺎﻬﺘﻧا ﻧﯿ ﺰ ﺎﺑ ﺮﻈﻧرد ﻦﺘﻓﺮﮔ دوﺪﺤﻣ ﯾ ﺖ ﺎﻫ ي
ﻧورد ﯽ و ﺑﯿ ﻧوﺮ ﯽ روﺮﭘزﺎﺑ ي
، ا ﯾ هﺪ ﺎﻫ ﯽﯾ ةرﺎﺑرد زﺎﺳزﺎﺑ ي دﺎﻘﺘﻧا ي نآ ﻪﺋارا ﻫاﻮﺧ ﯿ ﻢ داد .
1 . ﻣ تﺎﻈﺣﻼ شور
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ةرﺎﺑرد » ﺖﺴﮑﺷ روﺮﭘزﺎﺑ ي
«
رد ﺮﺧاوا ﻫد ﮥ 60
، ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا 231 ﻣﺎﻧﺮﺑ ﮥ روﺮﭘزﺎﺑ ي ﺑﯿ ﻦ لﺎﺳ ﺎﻫ ي 1945 و 1967 رد ﺮﻣآ ﯾ ﺎﮑ
تﺮﺑار ﻂﺳﻮﺗ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ ﻪﺑ اﺮﻤﻫ ه ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ گود-
ﻟﯿ
3نﻮﺘﭙ دﻮﺟ و
ي وﯾ
4ﺲﮑﻠ - درﻮﻣ
ﺰﺠﺗ ﯾﻪ ﻠﺤﺗو ﯿ ﻞ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ ﺗرﺎﻣ . ﯿ نﻮﺴﻨ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ اﯾ ﻦ ﻠﺤﺗاﺮﻓ ﯿ ﻞ ار ز ﯾﺮ ناﻮﻨﻋ » ﻪﭼ ﭼ ﯿﺰ ي ﺮﺛﺆﻣ
؟ﺖﺳا
لاﺆﺳ ﺎﻫ و ﺦﺳﺎﭘ ﺎﻫ ﯽﯾ ةرﺎﺑرد تﺎﺣﻼﺻا ناﺪﻧز
5« ﺎﺑ ﻢﺳا دﻮﺧ ﺮﺸﺘﻨﻣ دﺮﮐ ﻪﮐ ﻊﻗاورد
، ﮑﭼ ﯿ هﺪ و
ﻪﺻﻼﺧ ا ي زا شراﺰﮔ ﻠﺼﻔﻣ ﯽ دﻮﺑ ﻪﮐ وا و ﻧارﺎﮑﻤﻫ ﺶ رد لﺎﺳ ﺪﻌﺑ ) 1975 ( ﻪﺋارا ﺪﻧدﺮﮐ
) Lipton et
al., 1975
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ .(
ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ا ي ﺗرﺎﻣ ﻪﮐ ﯿ نﻮﺴﻨ ﺮﺑ ور ي نآ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ هﺪﺷ دﻮﺑ
، ﻞﻣﺎﺷ ناور ﻧﺎﻣرد ﯽ
،
هوﺮﮔ ﻧﺎﻣرد ﯽ
، شزﻮﻣآ ﻪﻓﺮﺣ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﻫ ي ﮑﺷﺰﭘ ﯽ دﻮﺑ . رد ﻧﺎﻣز ﯽ ﻪﮐ وا و ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
دﻮﺧ
ار مﺎﺠﻧا ﻣ ﯽ
،ﺪﻧداد فﺪﻫ ﻠﺻا ﯽ
،ناﺪﻧز ا ز ﺮﻈﻧ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي روﺮﭘزﺎﺑ ي دﻮﺑ
؛ رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﻪﮐ ﻟﺎﻘﻣ ﺗرﺎﻣ ﮥ ﯿ نﻮﺴﻨ
»اﯾ نﺎﻤ ﺘﻨﺳ ﯽ
« ﻪﺑ اﯾ ﺪ ة روﺮﭘزﺎﺑ ي ار ﻌﻀﺗ ﯿ ﻒ ﻣ ﯽ دﺮﮐ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺗرﺎﻣ ﺞ ﯿ نﻮﺴﻨ ﺧ ﯿﻠ ﯽ دوز ﻂﺳﻮﺗ
،نﺎﻘﻘﺤﻣ
ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ نارﺬﮔ و مﻮﻤﻋ مدﺮﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯾ ﮏ » ﻌﻗاو ﯿ ﺖ ﻤﻠﻋ ﯽ
« درﻮﻣ ﺬﭘ ﯾ شﺮ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ و ﺚﺤﺑ ﺎﻫ ي
ﻪﻨﻣادﺮﭘ ا ي ار ﻪﺑ دﻮﺟو دروآ
) : 39 2001 , Sarre .(
ﭘﯿ ﮕﺸ ﯿﺮ ي زا راﺮﮑﺗ مﺮﺟ رد ﻮﺗﺮﭘ ﺬﭘزﺎﺑ ﯾﺮ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ
،نارﺎﮑﻫﺰﺑ چ 1
، ناﺮﻬﺗ : ﺮﺸﻧ ﻣ ﯿ ناﺰ .(
، ﺚﺤﺑ ﺎﻫ ار زا روﺮﻣ ﻧاﻮﻗ ﯿ ﻦ و تارﺮﻘﻣ اﯾ ناﺮ
و ﺎﻫراﺮﮑﺗ ي لﻼﻣ ﮕﻧا ﯿﺰ ﻣﺎﮔ ﯽ ﻪﺑ ﻮﻠﺟ هدﺮﺑ ﺪﻧا .
1.
اﺮﺑ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺑﯿ ﺮﺘﺸ رد صﻮﺼﺧ و ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ر . ك : ) ﻔﺠﻧ ﯽ دﺎﺑآﺪﻧﺮﺑا ي
، 1386 - 1387 ( و ) ﻫاﺮﺑا ﯿﻤ ﯽ
، 1394 .(
2.
اﺮﺑ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺑﯿ ﺮﺘﺸ رد اﯾ ﻦ صﻮﺼﺧ ر . ك : ) ﻔﺠﻧ ﯽ دﺎﺑآﺪﻧﺮﺑا ي
، 1388 (.
3. Doug Lipton 4. Judith Wilks
5. What Works? Questions and Answers About Prison Reform
آﯾ ﺎ رد ﻟﺎﻘﻣ ﺗرﺎﻣﮥ ﯿ نﻮﺴﻨ ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﻪﺑ ﻨﺷور ﯽ دﻮﺟو دراد و ﻪﺑ نآ ﺮﺼﺗ ﯾ ﺢ هﺪﺷ
؟ﺖﺳا اﺮﺑ ي ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ ﯾ ﺪ ﻦﺘﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ار ﻪﺑ ﺖﻗد
؛ﺪﻧاﻮﺧ ﻪﮐاﺮﭼ » ﻦﺘﻣ ﻟﺎﻘﻣ ﮥ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ ﻢﮐ هﺪﻧاﻮﺧ
ﻣ ﯽ
،دﻮﺷ ﺎﻣا رد ﺑدا ﯿ تﺎ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ روﺮﭘزﺎﺑ ي ﺑﯿ ﺮﺘﺸ زا ﺮﻫ ﻟﺎﻘﻣ ﮥ دﯾ ﺮﮕ ي ﻪﺑ نآ ﺎﺟرا ع هداد هﺪﺷ و زا نآ
ﻞﻘﻧ لﻮﻗ ﻣ ﯽ دﻮﺷ
«
) 38 Ibid:
ﻪﺑ (.
ﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻟد ﯿ ﻞ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻞﻘﻧ لﻮﻗ ﺎﻫ ي
ًﺎﻀﻌﺑ ﻏ ﯿ ﻗدﺮ ﯿ ﻖ ﺗرﺎﻣزا ﯿ نﻮﺴﻨ دﻮﺟو
دراد . اﺮﺑ ي رود ي زا اﯾ ﻦ
،ﺎﻄﺧ ﺖﻤﺴﻗ ﻢﻬﻣ و ﺚﺤﺑ ﮕﻧاﺮﺑ ﯿﺰ ﺘﺷﻮﻧ ﮥ وا ار هدروآ و ﺲﭙﺳ ﻪﺑ لاﺆﺳ حﺮﻃ
هﺪﺷ ﺦﺳﺎﭘ ﻣ ﯽ ﻫد ﯿ ﻢ
1.
ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ ﻣ ﯽ ﻮﻧ ﯾ ﺪﺴ
» : ﺎﺑ ﺗﺎﺋﺎﻨﺜﺘﺳا ﯽ ﺪﻌﻣ دو و
،ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ شﻼﺗ
ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ا ي ﻪﮐ نﻮﻨﮐﺎﺗ
شراﺰﮔ هﺪﺷ
،ﺪﻧا ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﻧاواﺮﻓ ﯽ ﺮﺑ ) ﭘﯿ ﮕﺸ ﯿﺮ ي زا ( راﺮﮑﺗ مﺮﺟ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺪﻧا ...
ﺎﺷ ﯾ ﺪ ﻪﺑ ﮔدﺎﺳ ﯽ ﻪﺘﻔﮔ دﻮﺷ
ﻪﮐ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﺎﻣ زﻮﻨﻫ ﻪﺑ زاﺪﻧا ة ﻓﺎﮐ ﯽ بﻮﺧ ﻧﯿ
؛ﺪﻨﺘﺴ شزﻮﻣآ ﺎﻣ ﻪﺑ ﻧاﺪﻧز ﯿ نﺎ شزﻮﻣآ ﻘﻓ ﯿﺮ ي
؛ﺖﺳا
ترﺎﻬﻣ و ﺎﻧاﻮﺗ ﯽﯾ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐاﺮﺟا ﺑ
ﻪﻣﺎﻧﺮ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ﻓﺎﮐﺎﻧ
ﯽ ﺖﺳا و ترﺎﻈﻧ و هروﺎﺸﻣ رد اﺮﻓ ﯾ ﺪﻨ
روﺮﭘزﺎﺑ ي ﺎﻤﺣ ﯾ ﺖ دﺮﻓ ي ﻓﺎﮐ ﯽ ار اﺮﺑ ي داﺮﻓا فﺪﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻢﻫاﺮﻓ ﻤﻧ ﯽ ﺪﻨﮐ .ا ﯾ ﻦ دراﻮﻣ نﺎﻤﻫ ﭼ ﯿ ﺎﻫﺰ ﯽﯾ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﺑ مﺎﻈﻧ حﻼﺻا و نﺎﻣرد اﯾ ﻦ ﺖﻋﺎﺠﺷ ار ﻣ ﯽ ﺪﻫد ﻪﮐ ﻪﺑ دﺮﺒﻫار حﻼﺻا و نﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺘﻣ ﺪﻧﺎﻤﺑ .
رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﻪﮐ اﯾ ﻦ ﺒﻫار دﺮ ﺎﺑ ﯾ ﮏ ﻪﻨﺧر و ﺘﺳﺎﮐ ﯽ ﻨﺑﯿ دﺎ ي ﻪﺟاﻮﻣ ﺖﺳا ) ﻪﮐ ﺎﺑ اﯾ ﻦ ﺟﻮﺗ ﯿ تﺎﻬ ﻊﻓر
ﻤﻧ ﯽ دﻮﺷ (؛
شزﻮﻣآ و ناور ﻧﺎﻣرد
2ﯽ رد ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﻦ ﺖﻟﺎﺣ ﻤﻧ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺑ اﺮﮔ ﯾ ﺶ نﺎﻣﺮﺠﻣ ﻪﺑ ﻪﻣادا نداد رﺎﺘﻓر
ﻪﻧﺎﻣﺮﺠﻣ ﻪﺒﻠﻏ ﺪﻨﮐ ﯾ ﺎ ﺘﺣ ﯽ نآ ار ﻪﺑ ترﻮﺻ ناواﺮﻓ ا ي ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫد
« )
Martinson, 1974 (a): 25-49 .(
اﯾ ﻦ ﺑﺎﻌﺗ ﯿ
،ﺮ ﻘﺗ ﺮﯾ
ًﺎﺒ نﺎﻤﻫ ﭼ ﯿﺰ ي دﻮﺑ ﺗرﺎﻣ ﻪﮐ ﯿ نﻮﺴﻨ رد لﺎﺳ 1972 ﻧﯿ ﺰ ﺑﯿ نﺎ هدﺮﮐ دﻮﺑ
) Martinson,
(.1972
ﻀﻌﺑ ﯽ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﮐ ﺗرﺎﻣ » ﯿ نﻮﺴﻨ اﺮﺑ ي ﭼ ﯿﺰ ي ﻢﻬﺘﻣ هﺪﺷ ﻪﮐ ﻫ ﯿ ﭻ ﺖﻗو ﻪﺘﻔﮕﻧ ﺖﺳا .«
وا رد ﻦﺘﻣ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻫ ﯿ ﭻ هﺎﮔ ﻪﺘﻔﮕﻧ ﺖﺳا ﻪﮐ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ
«،
ﻪﮑﻠﺑ
ًﺎﻓﺮﺻ ﻪﻨﺧر ﺎﻫ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ار
ﻧ نﺎﺸ هداد ﺖﺳا . ﺎﻣا رد
،ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺸﻨﮐاو ﯽ رﻮﺷﺮﭘ رد ﺮﺑاﺮﺑ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ و ﺘﺣ ﯽ ﺼﺨﺷ ﯿ ﺖ دﺮﻓ ي شا ﻪﺟاﻮﻣ
؛ﺪﺷ ﺸﻨﮐاو ﯽ ﻪﮐ سﺎﺳاﺮﺑ ﺐﺼﻌﺗ
ﻤﻋ ﯿ ﻖ ﻪﻘﻠﺣ ﺎﻫ ي ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﯽ اﺮﺑ ي تﺎﺒﺛا ارﺎﮐ ﯽﯾ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي
ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ﻞﮑﺷ
ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺑ . وا ﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽ دوﺪﻌﻣ ي زا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ار
ﻣ ﯽ ﺬﭘ ﯾ دﺮ
، ﺎﻣا زا ﻣ ﺮﻈﻨ
ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ ﻪﻧاراﺬﮔ ﺪﻘﺘﻌﻣ هدﻮﺑ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻻد ﯾ ﻞ ﺟﻮﺗ ﯿﻬ ﯽ ﻓﺎﮐ ﯽ اﺮﺑ ي ﻣادا ﮥ ذﺎﺨﺗا ﺳ ﯿ ﺖﺳﺎ حﻼﺻا و نﺎﻣرد
دﻮﺟو دراﺪﻧ
) 2002: 189-190 Farabee,
.(
ﻪﺑ ﺶﻨﮐاو ﻞﻓﺎﺤﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ رد ﺮﺑاﺮﺑ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ و ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ﯾ ﺶ
ﻣزﺎﺑ ﯽ دﺮﮔ ﯾ
،ﻢ ﺎﻣا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﯽ ﺪﺳر اﯾ ﻦ ﻘﻠﺗ ﯽ ﻪﮐ وا اﯾ ﺪ ة
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ار ﻄﻣ حﺮ
،هدﺮﮑﻧ ﺖﺳرد
ﻧﯿ ﺖﺴ . ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ رد ﻦﺘﻣ رﺎﮐ دﻮﺧ
، زا ﻠﻤﺟ ﮥ ﻣﺎﻬﻔﺘﺳا
ِﯽ » آﯾ ﺎ ﭼ ﯿﺰ ي ﺮﺛﺆﻣ
؟ﺖﺳا « هدﺎﻔﺘﺳا
1 . رد نﺎﮕﺘﺷﻮﻧ ﺳرﺎﻓ ﯽ ﻪﺑ ترﻮﺻ هﺪﻨﮐاﺮﭘ هرﺎﺷا ﺎﻫ ﯽﯾ ﺗرﺎﻣﻪﺑ ﯿ نﻮﺴﻨ و شرﺎﮐ دﻮﺟو دراد
، ﺎﻣا ﻦﺘﻣ ﺶﻫوﮋﭘ وا ﺮﺘﻤﮐ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻗد ﯿ ﻖ حﺮﻃ
و درﻮﻣ ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ دﺎﻘﺘﻧا ي ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺖﺳا . ﺎﺷ ﯾ ﺪ زا ﻣ دوﺪﻌ تﺎﺋﺎﻨﺜﺘﺳا هوﻼﻋ ﺮﺑ ﺮﻘﺗ ﯾ تاﺮ ﺳرد ﯽ دﺎﺘﺳا ﺮﺘﮐد ﻔﺠﻧ ﯽ دﺎﺑآﺪﻧﺮﺑا ي ) 87 - 86 ( ﻪﮐ
ﭘﯿ ﺶ ﺮﺗ ﻪﺑ نآ هرﺎﺷا
،ﺪﺷ ﻤﺟﺮﺗ ﮥ ﻟﺎﻘﻣ ﮥ ﻦﻟﻮﮐﻢﻬﻣ و ورﺪﻨﺟ ) 1387 ( ﺖﺳا . 2. Psychotherapy
306
رود ة 50 ﺷ ، رﺎﻤ ة 2 ، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 1399
ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ
، ﺎﻣا ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺻ ﯾ ﺶﺤ ﻨﺒﻣ ﯽ ﺮﺑ اﯾ ﻪﮑﻨ
» : ﻪﺑ ﺎﻨﺜﺘﺳا ي دراﻮﻣ دوﺪﻌﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ﺛﺄﺗ
ﯿﺮ
ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻈﺣﻼﻣ ا ي ﺮﺑ ) ﭘﯿ ﮕﺸ ﯿﺮ ي زا ( راﺮﮑﺗ مﺮﺟ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺪﻧا
«،
ﺮﻈﻧ وا ار ﮐ
ًﻼﻣﺎ ﺺﺨﺸﻣ هدﺮﮐ و ترﺎﺒﻋ
» تﺎﺋﺎﻨﺜﺘﺳا دوﺪﻌﻣ
« ﻤﻧ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ اﯾ ﻦ ﭘﯿ مﺎ ﺰﮐﺮﻣ ي ار ﻪﺑ ﺷﺎﺣ ﯿﻪ ﺪﻧاﺮﺑ
) 2009: 104 Cullen et al.,
ﻪﻓﺎﺿا.(
ﺮﺑ
اﯾ ﺗرﺎﻣ ﻪﮑﻨ ﯿ نﻮﺴﻨ رد ﻀﻌﺑ ﯽ زا ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺎﻫ ي دﯾ ﺮﮕ دﻮﺧ ﻧﯿ ﺰ ﻪﺑ ﺖﺣاﺮﺻ زا
» رﻮﻄﺳا ة روﺮﭘزﺎﺑ ي
1« ﻦﺨﺳ
ﻪﺘﻔﮔ ﺖﺳا )
Martinson, 1974 (b): 4
وا،(
رد ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ا ي ﻮﻠﺗ ﯾﺰ ﯾ ﻧﻮ ﯽ رد لﺎﺳ 1975 ﻧﯿ ﺰ ﺑﯿ نﺎ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ
»ﻫ ﯿ ﭻ ﯾ ﮏ زا شور ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ا ي ﻪﮐ ﺎﻣ ﻪﺑ نآ ﺳﺮﺘﺳد ﯽ راد ﯾ
،ﻢ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ي ﺮﺑ ﺶﻫﺎﮐ راﺮﮑﺗ مﺮﺟ
ﺪﻧراﺪﻧ « و رد ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻣ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﮐ زا وا ﻣ ﯽ ﺪﺳﺮﭘ
» : آﯾ ﺎ ﻫﯿ ﭻ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ي
؟ﺪﻧراﺪﻧ « ﻣ ﯽ ﻮﮔ ﯾ ﺪ
» : ﻫﯿ ﭻ
ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ي
؛ﺪﻧراﺪﻧ ﻫ ﯿ ﭻ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﻨﺑ ﯿ دﺎ ﯾﻨ ﯽ ﻧراﺪﻧ ﺪ
2.«
ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ رد لﺎﺳ 1977 رد ﻪﻟﺎﻘﻣ ا ي كﺮﺘﺸﻣ دﻮﺟ ﺎﺑ
ي
وﯾ ﺲﮑﻠ ﺎﺗ دوﺪﺣ ي ﻊﺿﻮﻣ دﻮﺧ ار ﻼﻣ ﯾ ﻢ ﺮﺗ دﺮﮐ و ﯾ ﮏ لﺎﺳ ﻞﺒﻗ زا ﺶﮔﺮﻣ ) 1980 ( ﺎﺑ ﯾ ﮏ
ﺪﻧازﺎﺑ ﯾ ﺸ ﯽ رد اﯾ ﺪ ة
»ﻫ ﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « ﺖﺷﻮﻧ
» : فﻼﺧﺮﺑ ﻊﺿﻮﻣ
ﻠﺒﻗ ﯽ
،ﻦﻣ ﻀﻌﺑ ﯽ زا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي
ﻪﻧاروﺮﭘزﺎﺑ ﺛﺄﺗ
ﯿﺮ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻈﺣﻼﻣ ا ي ﺮﺑ ﺶﻫﺎﮐ خﺮﻧ راﺮﮑﺗ مﺮﺟ ﺪﻧراد . ﻀﻌﺑ ﯽ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺘﺳار ﯽ ﺪﻧﺪﻨﻣدﻮﺳ
[و]
ﻪﺑ نﺎﻤﻫ ﻣ ﯿ ناﺰ ﯾ ﺎ ﺑﯿ
،ﺮﺘﺸ ﻀﻌﺑ ﯽ ﺪﻧﺮﻀﻣ
«
) Martinson, 1979: 244
ﺎﺑ(.
دﻮﺟو اﯾ ﻦ ﺐﻘﻋ ﺸﻧ ﯿﻨ ﯽ
، ا ﯾ ﻦ
ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ ﻧﯿ ﺖﺴ « دﻮﺑ ﻪﮐ ﻪﻤﻫ نآ ار ﻪﺑ ﺮﻃﺎﺧ ﺪﻧدﺮﭙﺳ و ﻪﺑ نآ عﺎﺟرا ﺪﻧداد .
ﺶﻫوﮋﭘ ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ و ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ رد
لﺎﺳ 1970 ﻪﺑ مﺎﻤﺗا ﺳر ﯿ
،ﺪ ﺎﻣا 5 لﺎﺳ ﺪﻌﺑ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺪﺷ . ﻪﺘﻔﮔ
هﺪﺷ ﺖﺳا ﺗرﺎﻣ ﻪﮐ
ﯿ نﻮﺴﻨ ﺪﻌﺑ زا ود ﺮﻔﻧ د ﯾ ﺮﮕ و ﻧﺎﻣز ﯽ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﭘﯿ ﺖﺳﻮ ﻪﮐ رﺎﮐ ﺎﺗ دوﺪﺣ ز ﯾ دﺎ ي
مﺎﺠﻧا هﺪﺷ دﻮﺑ و رﺎﺸﺘﻧا ﺻﻼﺧ ﮥ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﯾ زا ﻮﺳ ي ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ نوﺪﺑ ﺎﺿر ﯾ ﺖ نارﺎﮑﻤﻫ وا
ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺑ
) 2001: 40 , Sarre
رد (.
ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻣﺎﮐ 735 ﻪﺤﻔﺻ ا ي ﻪﮐ ﺎﻬﻨﺗ 6 هﺎﻣ ﺪﻌﺑ زا ﻟﺎﻘﻣ ﮥ
» ﻪﭼ ﭼ ﯿﺰ ي ﺮﺛﺆﻣ
؟ﺖﺳا
« - ﻪﮐ ﻊﻗاورد ﻪﺻﻼﺧ ا ي زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻣﺎﮐ دﻮﺑ - ﺮﺸﺘﻨﻣ
،ﺪﺷ اﯾ ﻦ ﻨﭼ ﯿ ﻦ ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ
ﮔﯿ ﺮ ي هﺪﺷ دﻮﺑ ﻪﮐ » حﻼﺻا و نﺎﻣرد زﻮﻨﻫ ﻪﺑ هار ﻫﺎ ي ﺎﺿر ﯾ ﺖ ﺸﺨﺑ ﯽ اﺮﺑ ي ﺶﻫﺎﮐ راﺮﮑﺗ مﺮﺟ ﺖﺳد
ﭘﯿ اﺪ هدﺮﮑﻧ ﺖﺳا
«
Lipton et al., 1975: 627) (
ﻦﺷور .
ﺖﺳا ﻪﮐ اﯾ ﻦ ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي
ًﻼﻣﺎﮐ ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﻧارﺎﮐ
هدﻮﺑ و سﺎﺳاﺮﺑ نآ
نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ اﯾ ﺪ ة روﺮﭘزﺎﺑ ي شﻮﺧ ﺑﯿ ﻦ دﻮﺑ . ﻪﺑ د ﯾ ﺮﮕ ﻦﺨﺳ
،
ﻮﻧ ﯾ نﺎﮔﺪﻨﺴ رد شراﺰﮔ ﻞﻣﺎﮐ ﮐﺄﺗ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ ﻪﮐ ﺎﺒﻧ ﯾ ﺪ روﺮﭘزﺎﺑ ي ار ﻪﺑ رﺎﻨﮐ ي دﺎﻬﻧ
، ﻪﮑﻠﺑ ﺎﺑ ﯾ ﺪ ﺎﻫراﺰﺑا ي
1. Rehabilitation is a myth
2.
اﯾ ﻦ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺎﺑ ﻣﺎﻧﺮﺑ ﮥ
» 60 ﻗد ﯿ ﻪﻘ ﺎﻣ ﺎﺑ ﯾ ﮏ سﻻاو
Mike Wallace
« رد ﮑﺒﺷ ﮥ ﺗ ﻮﻠ ﯾﺰ ﯾ ﻧﻮ ﯽ ترﻮﺻCBS ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا و رد اﯾ ﺎﺠﻨ نآ
ار زا ﻟﺎﻘﻣ ﻦﻟﻮﮐﮥ و نارﺎﮑﻤﻫ ) 2009 ( ﻞﻘﻧ هدﺮﮐ اﯾ ﻢ . ﻪﺘﺒﻟا ﺗرﺎﻣ ﯿ نﻮﺴﻨ اﺪﺘﺑا ﻪﺑ اﯾ ﻦ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﮐ ﻪﻧﺎﺳر ﺎﻫ اﯾ ﺪ ة وا ار ﺎﺑ ترﺎﺒﻋ » ﻫﯿ ﭻ ﭼ ﯿﺰ ﺮﺛﺆﻣ
ﻧﯿ ﺖﺴ « ﻪﺻﻼﺧ و ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﯽ ﺮﺤﺗ ﯾ ﻒ
،ﺪﻧدﺮﮐ ضاﺮﺘﻋا
،دﺮﮐ ﺎﻣا
ًاﺪﻌﺑ ﺬﭘ ﯾ ﺖﻓﺮ ﻪﮐ ﻪﻧﺎﺳر
ًﺎﻗﺎﻔﺗا رد اﯾ ﻦ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ رود زا » اﯾ مﺎﻬ ﻮﮔ ﯽﯾ ﺎﻫ ي
ﻤﻠﻋ ﯽ
«،
ًﺎﻓﺮﺻ ﻞﺻا ﺐﻠﻄﻣ ار ﺑﯿ نﺎ ﺪﻧدﺮﮐ .
