Die ingi'yping van die staat in die kultuurlewe kan natuurlik gevaarlik word as daar dwang en voorskrywery mee gepaard gaan. Níaar in alle kultuurlande word daar darem deur verantwoordelike mense gestry dat ’n kern gesond bly, dat daardie. kem nie gedwing word om in die res opgelos te raak nie. die massa moet leiding gegee word.
D. dm Toit (Totiiis)
J. Haarhoff
J. Pretorios
S. van Heerden
KOPENHAGEN, 31 MEI — 5 JUNIE 1948
Hier het Louis Sowden (Suid-Afrika) bygedra tot die gesprek: "Die mees literêre gevoelens in Engeland vind ons later in die Engelse letterkunde in Suid-Afrika. In die geval van Afrikaans het ons 'n uiterste voorbeeld van die botsing tussen geskrewe en gesproke taal .
ONDERSTEUN DIE
Asdieskrywers vandie P.E.N.hulle met’neiestemtot die beskaafde wêreld wend, sal hulle ’n groter invloed uitoefen as wat mens van die geringheid van hulle getal sou kan verwag. Op ’n wenk van die voorsitter is oor hierdie beskrywingspunt nie gestem nie; dit het sy doel bereik deur diesaak deegliktelaat lug; besluitisomdit„tertafelte lê.”.
ABRAHAM KRIEL-WEESHUIS
Dadelik is gevoel dat dit ’n onbetaamlike kantkiesery sou wees, waarop die kongres besluit het om sy goeie gesindheid uit tespreek teenoorJoodse sowelasArabiese skrywers, endiehoop.
LANGLAAGTE
Op versoek van die Afrikaanse Skrywerskring het die bekende beeldhouer, WiIIem de Sanderes Hendrikz, ’n besonder mooi ge- denkplaat ontwerp wat op die grafvan Afrikaanse skrywers aange- bringkan word. DieAfrikaanse Skrywerskring het verder in dieloopvan diejaar eetmale georganiseer ter ere van die besoekende letterkundiges.
FEDERALE VOLKSBELEGGINGS BEPERK FEDERALE BELEGGINGSKORPORASIE BPK
Die bestuur het intussen ook protes by die minister van finansies ingedien, eers by mnr. Hierdie kwessie sal egter later weer aan die orde gestel word aangesien die Skrywerskring beoog om die Minister van Finansies te nader.
FEDERALE NYWERHEDE BEPERK
Verligting is wel toegestaan vir skrywers wat hullewerkin die buiteland publiseer en reeds dáár belasting moes betaal, maar beide mnr.
MARINE PRODUCTS CORPORATION OF AFRICA LIMITED
Ná ’n algemene oorsig oor die kortverhaal as kunsgenre en ’n bespreking van verskeie kortverhale, het hy hom tot skrywers gewend wat hoë kuns met die kortverhaal geskep het. 3) Die toespraak van mnr. van Hennie Roux, President van die Uitgewersvereniging, oor sake van wedersydse belang vir skrywer en uitgewer;.
SAAD SAAD SAAD
SAAD
OOK ’N GROOT VOORRAAD VAN ALLE TUINBOU-BENODIGDHEDE
KIRCHHOFF SE SAADWINKEL
PERSONE
Dan is Tweede Meisie ook daar—en nou staan die driegespanne langs mekaaren wagvir diemotor. En as hy nie gou kom nie. ja, liefling, as hy nie binne vyfminute komnie.
SEKTRALE KUUSAGENTSKAP, BEPERK
NUWE BOEKE WORD MET ELKE BESENDING ONTVANG
HANDEL HOUSE-TAK
JOHANNESBURG
Toeek die deur oopgrendel, val die jongste flou op die drumpel. hy sitseker nogaltyd in ’n kamp. Ek het gehuil om hulie toestand te sien. en hulle dinkhulle is eindelik enten laaste vry ‘. die dors en die hongersnood. en met die winter die verskriklikekoue. In die Sulmonavallei het hulle presies dieselfde gedoen. toeneemons ons nuwevriende en’n klompie andergevangenes na ’ngrot hierhalfpad teen diebergop.
In die loop van Vrou se verhaal het die gevoel van onrustigheid wat die Soldaat beset het, al hoe duideliker in sy hele houding gepraat.
BESOEK ONS BREEKGOED-AFDELING
Kaartmeester (lag hartlik en stap weg): Goeie, goeie werk. in sê iets anders, maar die stelsel vervaag). begin om die papiere op te skeur en die inhoud te oorweeg—met toenemende angs; kom dan by die aanbevole brief;. ViNKEL (glimlag word 'n duim wyer, hy buig effens): Jy baie. staan en dink vir 'n oomblik en sit die sak op die tafel). Abraham (besluit): My vriend, kyk verstaan nou baie goed: ek weet niks van moorcl af nie en dit sal jou niks doen nie.
Natuurlik was die dame baie gretig om hierdie uiters waardevolle bok te hê. vroeielzveerin dietasen haal 'n lêer uit Sy .. ons blaai met selfvertroue hinderUke).
DIE JEUGDI6E LESER .
VOLLEDIGE PRYSLYS BESKIKBAAR
KERKSTRAAT 236. POSBUS 1016
PRETORIA
MEUBELS
ME'JBELS VAN ALLERLEI AARD GE-
MAAK VOLGENS U EIE VOORSKRIFTE
BOERSTRi k mm
Omaarjulle het ’n vreeslike skatlike plekkie. sy weet klaarblyklik alles van modes en mooimaakgoed af, maar verder nie veel nie) Diste skattig. Ons moet weervanjaar probeer gaan, Jan. Glimlag) MaarJanissobesigmetal sy sake, hyhet nie eintlik deesdaetyd daarvoor nie. Abraham: Needankie,ekis een vandie sleg soort. hoesal eksê: sotussen die boom en die bas,meerlos as vas. hy biedhaardiepakkie).
Jan (maak asof hy nie verveeld is nie): Ja, die dae gaan verby, moenie (pouse) 'n Man bly nie tien jaar weg van die universiteit af nie. sug) Daar is net een troos en dit is dat jou verantwoordelikhede en die status wat jy in die gemeenskap beklee ook toeneem.
NEDERUNDSCHE BANK VOOR
ZUID-ÁFRIKA
DIE BANK AKSEPTEER GELDE OP VASTE DEPOSITO
LAWSON MOTORS
WAT FORD FABRISEER, VERKOOP LAWSON
HANDELAARS
BRAAMFONTEIN. JOHANNESBURG
Weet jy, Ans, as jy die orkeste in Europa gehoor het, sal jy saamstem dat hulle absoluut so goed is soos enige van hulle. pouse) Jy het seker later na die Klein Teater gegaan, nie waar nie. Abraham, jy het Itaarook seker so geterg. ns: Ja, maar dit het Jannet kwaad gemaak vir haar. pouse) Marche jy aandag daarop vestig. Sy kry hierdie migraine aanvalle en dan. hy haal sy skouers op) Jammer dat dit alles so is. aan Ans).ly moet haar eendag kom soek, Ans.
Abraham: Ai, ek begin regtig dink jy het tog nie so 'n slegte kopie gemaak nie. .. br.miam {vind die Raadslede stry met nuwe respek).
SUID-AFRIKAANSE SPOORWEË
Dag na dag, jaar na jaar dra die Suid-Afrikaanse spoorweë beduidend by, in elke uithoek van die land, tot die welvaart en welstand van die samelewing in die algemeen. Die kruipbeweging van die wysers van 'n toringhorlosie simboliseer die onverbiddelike sekerheid waarmee die dood die mens inhaal. Iets ontbreek in die uitbeelding van die spanning tussen die diere en die jagter.
Samevattend kan onssê dat opdie gebied van die poësieblywende en waar- devolle werk gelewer is.
DORCHESTER MANSIONS
Marais tydens die laastejare van sy lewe in die naweek-uitgawe van Die Vaderland gepubliseer het, is ’n bloemlesing van sewe Keurverhale saamgestel. Oppartyplekkesak dieroman-konstruksieskeefweg,tengevolge vaninsinkingsofleemtesindiefondament,metnamedeur ontoereikende moti- vering van die krisis-momenteindie lewe van Feet enBettie. Ek vestignogdie aandagopenkel kleinerfeile: die psigologieispartykeertewydlopig beredeneerdofteuitdruklik verklarend; in ’n oorgroot gedeelte van die bock is die sakelewe wel wat eensydig ploertig voorgestel; opbl.
Tog is Die Held Vanden Heeverse die beste roman sedert Laat Vmgte, en ook verreweg die beste Afrikaanse roman van die afgelope jaar.
BARCL A YS BANK
DOMINIUM KOLONIAAL EN OORSEE)
DIE NASIONALE BANK VAN SUID- AFRIKA BEPERK
AFRIK
Die reëls van die roman bly onvolledig; die skrywer het slegs enkele variasies gesien. Harris se roman is minder bevredigend as Theodor Stonn se hoofwerk, waaraan dit sy 'uiteindelike vorm' te danke het, al is die ondergang van die 'SchimmeIreiter' waarskynlik veel groter. Die 'dun' roman van Jf'ynandPienaaris: ditisdienatura-..ma^eallecn wat hierdie menslike doel verhinder, maar net die natuur bestaan, leef nie in hierdie boek nie: 'natuur' is gesny en geskilder soos 'n filmstel. Slegs die logiese implementering van die tema – die genadelose, byna ambisieuse idealisme – en die goed getekende karakterontwikkeling van die protagonis regverdig goeie verwagtinge vir die romanskrywer.
BÍankert sal nie beswaar maak teen die huwelik op voorwaarde dat Floris, wat sy geheim met haar deel, onderneem om nie saam met Freda kinders te verwek nie: die pa is behep met die gedagte dat sy dogter ook kranksinnig sal word nadat die kind gebore is.
LY U AAN MAAGMOEILIKHEDE?
Na die huwelik word Floris gekwel deur sy belofte, as liy sienhoe Freda verbitterword en kwynuitonbevredigde verlange na ’n kind.^ Opdieoomblikwaaropsyby haar vadersteun wilsoekteen die „wreed- heid” van Floris, sterwe Blankert. Vanhierdie tekortaancenvoudwileknet’npaar voorbeeldcgee,uit tallose ander: ,omdie selftevredenheid afteskud, wat grociindieboesemvan gelyk- matige dae” (bl. 11); ,sy sal.
R-14 STOMACH POWDERS"
VIR VINNIGE EN DOELTREFFENDE RESULTATE
BRAAMFONTEIN. JOH ANNESBURG
DHAMA
Ook Mary, wat deur jaloesie tot roekelose optrede en ’n ongelukkige huwelik gedryf is, kom deur hartseer en besinning tot suiwering en keer terug na haar vader. Hy, wat nie 'n nbc sonder problematiese aard het nie, asook die predikant en die beskaafdes van buite dr. Die stuk speel af teen die agtergrond van die Engelse Oorlog, maar die verband tussen die tema, die karakters en die historiese agtergrond bly nogal los.
Wanneer haar openhartige vriendin, die aktrise Mercia, vir haar sê dat sy Alvin vry vind om alles te vind wat Tonia hom nie kan gee nie, kom jaloesie ook teen Mercia op, en sy keer nie vir Mercia om in die lewe te gaan swem nie- Hellersee dreig. .
TONEEL
MORE
VIR AL U MËDISYNE
TOILET-ARTIKELS
APTEKERS- BENODIGDHEDE
LAST
Die S.A.U.K. Dramafees nie net aan luisteraars voorbeelde gegee van groot dramas uit verskillende tydperke nie, maar ook die geleentheid gegee om kennis te maak met die Germanicus van N.P. deur W'yk Louw, hoewel ongelukkig net in 'n effens verkorte vorm. Toneelspel kan nie heeltemal geskei word van 'n bepaalde skoulopie nie, maar die element van skoudraf word nie op sy ondergeskikte plek as 'n skoulopie gehou nie. Die ssvaarpad terug deur Aline van .'Mphen, Fan Willem en San deur .Anna Heymansen Daztid deur K.J. Hulle het almal in "Ons eie Biblioteekskema" van die Xational Press verskyn.).
Omdat die Versig-boekwinkel van die beste romans uit die wêreldliteratuur in ons taal bied, verdien dit die ondersteuning van elke Afrikaanse leser.
THE HOTEL VICTORIA, BPK
SLEGS KAMERS
BROSJURE OP AANVRAAG
DIPPENAA R
WAAR ALLES VAN DIE BESTE Vm DIE WELGEKLEDE
EN REINECKE
MINDER KOS
PRETORIUSSTRAAT 244,
PRETORIA ook te
SEUNSUITRUSTERS JOHANNESBURG
PRINS
PRESIDENTSTRAAT 207-209, JOHANNESBURG
POSBUS 1849, KAAPSTAD
L VAN SCHAIK, 6PK
DIE MODERNE EENBEDRYF
DIE EINDE VAN DIE PAD
GESANGE KONKORDANSIE
AN ANALYSIS OF BANK- ING STATISnCS IN THE
SO SÊ ONS IN AFRIKAANS
AFRIKAANSE BEGRIPS- EN TAALTOETSE - Gerard
SEWE SKILDERS — A. C
TEORETIESE GRONDSLAB VAN DIE GELDWESE —
DIE UITGEWERS SAL GRAAG MANUSKRIPTE TER INSAE ONTVANG
In samenwerking met Gerard Walschap schreef hij verschillende toneelstukken met sociale en religieuze implicaties; Zijn grootste bekendheid kreeg hij echter met Tusschen tweeWerelden (1940), een aangrijpende maar vurige en ietwat overspannen roman over een geloofscrisis. Zijn beste verhaal is "Eer Vlaanderen vergaat" (192.S), het ontroerende epos van de Vlaamse frontsoldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog. Volgens een verklaring van de redactie was de oorzaak van de achteruitgang niet een gebrek aan belangstelling van de kant van de lezers, maar een gebrek aan goede samenwerking, een observatie die op zichzelf al laat zien hoe slecht de staat van onze poëzie is.
SKRYWE IS 'N KUNS
SPAARSAAMHEID 'N DEUG
POSSPAARBANK
Allereerst vermelden we hier "Alleen de dood kan ontsnappen" (1947) van de jongere Piet Van Aken, die zich de laatste jaren heeft ontwikkeld tot een van onze belangrijkste romanschrijvers. Als overgang naar de afdeling morele romans beschouwen we "The Old Clock" (1947) van Ernest Claes, een vervolg op "Jeugd", waarmee het de liefdevolle toon van de herinnering, de zachte melancholie en zuiverende humor deelt. Tegelijkertijd wordt de ontwikkeling van de socialistische vakbonden op indrukwekkende wijze gestopt.
Verder van belang: "Verz.cnvan Gedachtenis" (1.947) deur Achiel I.eys, "Op het Kspalier der Maanden" (1.948) deur René Verbeeck, "1'reludium" (15)47) deur NicVanBeeck en "PygmaÍion ” (15)47) deur die debutant AugustVercauteren.
HELPMEKAÁR-
De tragische gevolgen van de oorlog en de straffen werken samen met de angst voor een nieuwe wereldoorlog om een sfeer van moedeloosheid en wrokkige vermoeidheid te creëren, die veel spirituele krachten verlamt.
HOËR- MEISIESKOOL
UITSTEKENDE EKSAMENRESULTATE
HOËR-
SEUNSKOOL JOHANNESBURG
ONDERRIG BESLIS CHRISTELIK-NASIONAAL
DIE PRINSIPAAL
CLIFTON KRUIDENIERS
MORE FOR YOUR MONEY
Van Eyck" (1947), wat die Nederlandse digter volledig herleef het, en M.E. Tralbaut het breedvoerig en saam in toon sy persoonlike herinneringe aan Eelix Timmermans vertel in "Zo wasde Eée" (1.948), 'n boek waartoe hy baie kan bydra. , want die figuur van ons obskurantistiese romanskrywer word tereg erken.Claudel het onlangs 'n nuwe uitgawe gepubliseer na 42 jaar van sy uiters seldsame Partagede Midi (Verdelip.gopdie Middag), 'n vierkantige drama – nie 'n driehoek nie – met een vrou en drie mans, en die sielkundige komplikasies wat onder 'n tropiese lug ontstaan. Na die Duitse besetting het Mauriac die nasionale verset van hierdie skrywers georganiseer. Die broeiende, maar talentvolle romanskrywer het onlangs sy aandag op joernalistiek gevestig deur 'n hoofartikel in 'LeFigaro' te skryf. Onlangs (20 Junie) 'n patetiese blik op "Les demiersfeuilletsdc Faust", "die laaste blare van Faust", dit wil sê uit die dagboek van André Gides: MauriacbctreurditthatGideniedearingesag.
Georges Duhamel, wat altyd gesweer het dat hy nie memoires sal publiseer nie, doen nou niks anders as om die herinneringe aan die lig te bring nie.
POLLIACKS
GROOTHANDELAARS
BEPERK
Ons is veral geïnteresseerd in die oorlogswerk van hierdie groot skrywer, en ek het so sy dagboek (dagboek) van die eerste oorlogsjare weergegee wat in LíHfi as 'n bockie verskyn het en wat in die tydskrifte "L'Arche" verskyn. Die Boog) en "l,aTable Honde" (Die Tafelronde), asook sy historiese romans. Vir iemand wat die sin van menselewe soek of eksistensialisme iets baie neerdrukkend vind! - Die mooi, lojale en mees geslepe volgeling van die meester Sartre is Simonede Beauvoir, wat ook vermelding verdien vir haar roman Tousleshommessontmortels (A1 diemenseis mortal, 1.946) en haar toneelstuk Ixs bowhesinutiles (Dieoneloosemode), hoewel dit moeite verg om te lees. Die kommuniste het hulle stadigaan afgeskei van die sosiaal-humanitêre geskrifte, wat op hul beurt hul rug op die kommuniste gedraai het.
VanEsprit is dit te snaakser,omdat die personalisme, wat ook in die Hollandse Versets- beweging baie aanliangcrs gehad het oorspronklik as ’n verdediging van die menslike persoonlikheid teen clke kollektiwisme begin het.
AFRIKANËR IN DIE STAD
Hierdie twee is baie leesbare tydskrifte, wat egter nie gesê kan word van La Pensee (Die Gedagte), die tipiese verteenwoordiger van onverdraagsame rasionalisme en Stalinistiese party-ortodoksie nie.
PRYS 17/6 POSMIY
TRANSAFRIKA
DIE SKRYWERSKRING VAN TOEKOMSTIGE SKRYWERS
TROURUIKERS
KRANSE DEKORASIES en
VARS SNYBLOMME
DAELIKS
ONS HET 'N GROOT VOORRAAD
VERSKILLENDE LANDE
IMPALA-HUIS, PRETORIA
Bus 6
NUWE AFRIKAANSE BOEKE
CHRISTELIKE STUDENTEBOND,
THE NAME SYNONYMOUS WITH BOOKS
THE STORY OF THE BRITISH SETTLERS OF 1820 IN
CAPETOWN — KAAPSTAD JOHANNESBURG
PUBLIK ASIES
WITVVATERSRAND MEDICAL LIB- RARY. Catalogue of (808) serial
AFRIKAANSE PERS-
BOEKHANDEL
NOU OP DIE VOORPUNT!
ONS VERWELKOM —
PLEINSTRAAT 3,
JOHANNESBURO