Graf Markah (%)
FADZILLAH BIN ASHARI 1 ERNIE KHO SIAW NEE2
ABSTRAK
Kajian tindakan ini dijalankan bertujuan untuk menilai sejauh mana penggunaan Petak Sifir dapat membantu meningkatkan kefahaman dan kemahiran murid dalam mencari pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah di samping meningkatkan amalan pengajaran dan pembelajaran pengkaji. Responden dalam kajian ini terdiri daripada lima orang murid daripada Tahun 4 di salah sebuah sekolah di bahagian Miri dan juga merupakan antara murid yang berpencapaian rendah dalam subtopik mencari pecahan setara dan pecahan bentuk termudah. Kajian ini menggunakan Model Kurt Lewin. Latihan individu serta temubual digunakan untuk mengumpul data. Dapatan kajian dianalisis dengan menggabungjalinkan dapatan daripada kesemua instrumen kajian. Dapatan kajian menunjukkan terdapat peningkatan pencapaian responden dalam mencari pecahan setara dan menukarkan pecahan kepada bentuk termudah. Kelima-lima responden menunjukkan peningkatan dari segi markah Latihan 1, Latihan 2 dan Latihan 3 melalui dua kitaran kajian. Perubahan dan peningkatan positif ini mendapati bahawa penggunaan kaedah Petak Sifir berjaya membantu meningkatkan kefahaman dan kemahiran para responden untuk mencari pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah di samping meningkatkan amalan pengajaran pengkaji.
ABSTRACT
The purpose of the study was to determine the extent to which a Petak Sifir method could improve the understanding of the students‟ skills in finding the equivalent fraction and simplifying fraction, besides to enhance the teaching skills of the researcher. The respondents consisted of five students from Year 4 who are weak in both skills. Individual exercises and interviews are the instruments that were used in this research. The findings of the study was analysed by cooperating the findings using the instruments. The findings of the study shows an improvement in the achievement of the respondents when they find the equivalent fraction and simplifying fraction. All the five respondents showed an improvements in terms of Exercise 1, Exercise 2 and Exercise 3 through two cycles of research. The positive result of the study showed that the use of Petak Sifir method had increased the respondents‟ understanding and their skills in finding the equivalent fraction and simplifying fraction, which has also enhanced the teaching skills of the researcher.
PENDAHULUAN
Umumnya, Matematik merupakan salah satu mata pelajaran yang penting dan penggunaannya amat meluas dalam kehidupan seharian. Mata pelajaran yang diajar secara formal di sekolah ini membekalkan ilmu pengetahuan Matematik kepada murid untuk memperkembangkan kemahiran penyelesaian masalah, komunikasi dan pemikiran yang kritis serta bersistematik. Tidak dapat dinafikan bahawa Matematik
menjadi suatu mata pelajaran yang amat penting dan berguna dalam kehidupan seharian dewasa ini. Sama ada seseorang murid itu berjaya ataupun gagal di dalam persekolahannya, namun Matematik tetap akan dipraktikkan dalam kehidupan seharian. Kurikulum Matematik telah menggariskan beberapa kemahiran yang perlu dipelajari dan dikuasai oleh murid. Kemahiran-kemahiran tersebut telah diatur dengan sistematik daripada yang mudah kepada yang lebih mencabar. Segala kemahiran ini perlu dikuasai dalam membantu menyelesaikan masalah dalam kehidupan seharian. Penyelesaian melibatkan Matematik sememangnya tidak terhad kepada satu jalan atau satu kaedah penyelesaian sahaja, tetapi banyak lagi alternatif lain yang boleh digunakan mengikut kesesuaian murid.
FOKUS KAJIAN
Daripada pemerhatian praktikum, terdapat murid yang lemah dalam topik pecahan terutamanya dalam subtopik pecahan setara dan pecahan bentuk termudah. Kedua-dua kemahiran asas ini sememangnya perlu dikuasai oleh murid kerana mempunyai kesinambungan kepada subtopik-subtopik yang seterusnya termasuklah subtopik yang melibatkan operasi. Mack (1998) ada menyatakan murid yang tidak dapat memahami pecahan setara akan menghadapi masalah menyatakan pecahan dalam sebutan termudah. Ini jelas menunjukkan bahawa kedua-dua kemahiran sangat berkait rapat kerana melibatkan hubungan sifir, yang membezakan hanyalah operasi yang digunakan. Setelah dikenal pasti, punca masalah murid-murid tidak dapat menguasai kedua-dua kemahiran ini ialah kurang cekap sifir. Hal ini secara tidak langsung membuatkan mereka keliru dalam pendaraban dan pembahagian atas bawah. Mereka tidak tahu sifir atau faktor yang mana satu hendak dipilih untuk menyelesaikan soalan pecahan setara serta soalan mempermudahkan pecahan. Disebabkan isu seperti ini, kajian ini memfokuskan penggunaan Petak Sifir dalam meningkatkan kefahaman murid dalam kemahiran menukarkan pecahan kepada pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah.
OBJEKTIF KAJIAN DAN SOALAN KAJIAN
Objektif utama kajian ini ialah untuk:
a. Membantu murid meningkatkan kefahaman dan kemahiran dalam mencari pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah melalui penggunaan Petak Sifir.
b. Menambah baik amalan pengkaji sebagai guru Matematik dalam mengajar kemahiran menukarkan pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah dengan menggunakan Petak Sifir.
Kajian ini dijalankan bertujuan untuk menjawab dua persoalanan kajian berikut: a. Adakah Petak Sifir membantu murid-murid Tahun 4 memahami dan
meningkatkan kemahiran mencari pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah?
b. Adakah Petak Sifir membantu pengkaji dalam penambahbaikan amalan pengajaran dan pembelajaran semasa pengajaran topik pecahan terutamanya bagi kemahiran mencari pecahan setara dan menyatakan pecahan dalam bentuk termudah?
TINJAUAN LITERATUR
Dalam bahagian ini, tinjauan literatur membincangkan empat konsep utama dalam kajian ini.
Tinjauan Literatur Konsep Pecahan
Konsep pecahan ialah pecahan sebagai sebahagian daripada satu keseluruhan atau pecahan sebagai sebahagian daripada satu kumpulan benda yang sama (Bahagian Pendidikan Guru, 1998). Mooney (2003) mendefinisikan pecahan sebagai hasil bahagi dua nombor yang mana dividen ialah pengangka dan pembahagi ialah penyebut. Carraher (1996) mendefinisikan pecahan sebagai suatu nombor atau bukan nombor yang memiliki sifat-sifat yang dapat melakukan operasi tambah, tolak, darab, dan bahagi. Menurut Carraher, pecahan merupakan suatu nombor yang berbentuk 𝑎
𝑏
di mana a dan b adalah integer bukan sifar dengan satu set hukum dan operasi yang ditakrif dengan lengkap, mematuhi hukum sekutuan dan tukar ganti bagi operasi tambah, darab dan aktiviti yang melibatkan operasi identiti.
Tinjauan Literatur Kaedah ‘Petak Sifir’
Menurut Zainudin Abu Bakar (2007), kaedah petak sifir adalah pendekatan pembelajaran sifir satu hingga sembilan berdasarkan jadual petak sifir yang terdiri daripada 9 x 9 petak. Kesemua petak perlu diisi oleh murid-murid dengan melakukan pendaraban 1 hingga 9 secara mendatar dan menegak sehinggalah kesemua petak dipenuhkan.
Menurut Benjamin Kibong (2006), „Cartamu‟ merupakan carta sifir yang telah diubahsuai daripada Jadual Sifir Pelbagai Guna (JSPG). “Cartamu” ini mempunyai perbezaan yang yang ketara iaitu ianya hanya menggunakan sifir 0 hingga 9 berbanding dengan JSPG yang melibatkan sifir 1 hinggalah sifir 12 atau lebih. „Cartamu‟ ini hanya melibatkan sifir 1 digit sahaja.
Kajian lain bertajuk „Meningkatkan Masalah Murid Dalam Operasi Darab Melibatkan Menghafal Sifir Menggunakan Jadual Petak 100‟ oleh Mohamad Hafiz Hamdan (2010). Jadual Petak 100 mempunyai binaan yang sama dengan Petak Sifir. Kajian ini membuktikan bahawa kaedah Jadual Petak 100 berkesan dalam meningkatkan penguasaan murid dalam pendaraban. Dapatan kajian Sharinie Penie (2011) iaitu „Kaedah Petak Sifir dalam Penguasaan Sifir 2 Hingga Sifir 9 bagi Murid Tahun 4‟ membuktikan kaedah Petak Sifir mendatangkan kesan positif terhadap pencapaian murid dalam penguasaan sifir 2 hingga sifir 9 pada kitaran pertama. Kaedah ini telah menarik minat dan mengubah sikap murid terhadap pembelajaran sifir.
Tinjauan Literatur Kemahiran Mencari Pecahan Setara
Menurut Mooney (2003), pecahan setara bermaksud pecahan yang mempunyai nilai yang sama tetapi dinyatakan berbeza dan pecahan tersebut berada pada kedudukan yang sama dalam garis nombor. Kajian oleh Sandra William Sair (2011) yang bertajuk „Meneroka Kesan Penggunaan Fraction Bars Dalam Mengajar Pecahan Setara di Kalangan Murid Tahun 4‟ mendapati bahawa empat daripada lima responden menunjukkan peningkatan dalam ujian pra dan ujian pasca setelah menggunakan kaedah Fraction Bars. Hal ini menunjukkan bahawa Fraction Bars adalah suatu manipulatif yang sangat berkesan dalam P&P pecahan setara dan telah membawa kesan positif terhadap P&P topik pecahan.
Kajian Brady (2008) menyatakan bahawa aktiviti lipatan kertas ini dapat membantu mengukuhkan konsep Matematik termasuklah pecahan setara dalam kalangan murid sekolah rendah. Hal ini disebabkan aktiviti ini dapat melibatkan murid dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Kajian Seranie Ngaoh (2012) yang bertajuk „Penggunaan Lipatan Kertas Dalam Membantu Murid Tahun Empat Menguasai Pecahan Setara‟ selaras dengan Teori Konstruktivisme. Murid-murid dalam kajiannya menjalankan aktiviti hands-on dan kemudian melukiskan apa yang dimainkan dan seterusnya mengubah lukisan menjadi ayat Matematik.
Tinjauan Literatur Kemahiran Menyatakan Pecahan dalam Bentuk Termudah
Pecahan termudah ialah pecahan yang mempunyai pengangka dan penyebut yang tidak boleh dibahagi dengan mana-mana nombor kecuali 1. Terdapat satu kajian yang bertajuk „Meningkatkan Kemahiran Mempermudahkan Pecahan Kepada Bentuk Termudah dengan Menggunakan Kotak Sifir‟ oleh Mohd Sabri Mura (2012). Keempat-empat responden dalam kajian ini telah menunjukkan peningkatan setelah diberi intervensi Kotak Sifir. Mereka semakin mahir mencari faktor atau sifir yang sesuai untuk dibahagikan dengan penyebut dan pengangka.
Dalam kajian Musfirah Almubarak (2010), beliau telah memperkenalkan kaedah Fraction Sticks dan Kotak Sifir dalam membantu respondennya menyatakan pecahan kepada sebutan termudah. Kajian beliau berjaya membuktikan peningkatan dalam pencapaian responden beliau menjawab soalan mempermudahkan pecahan dalam bentuk termudah menggunakan Fraction Sticks dan Kotak Sifir.
Menurut Chang (2011), Pokok Pecahan dapat membantu murid dalam penguasaan kemahiran menyelesaikan soalan yang melibatkan pecahan termudah. Beliau telah berjaya mewujudkan suasana kelas yang seronok dengan menggunakan Pokok Pecahan dan seterusnya dapat meningkatkan kemahiran responden beliau dalam menyatakan pecahan dalam sebutan termudah.
KUMPULAN SASARAN
Pengkaji telah memilih responden dengan menggunakan dua kaedah. Kaedah pertama ialah kaedah pemerhatian terhadap latihan individu yang telah diedarkan dan disemak. Latihan ini diberi sebelum kaedah Petak Sifir diperkenalkan. Kaedah kedua ialah kaedah temu bual yang dijalankan bersama guru mata pelajaran Matematik bagi mengetahui dengan lebih lanjut latar belakang responden termasuklah dari aspek gaya pembelajaran, kecenderungan dan penguasaan sifir dalam kalangan responden tersebut. Berikut merupakan profil responden kajian.
Jadual 1: Profil responden kajian
Responden Jantina Kaum Umur Tahun
R1 Lelaki Iban 10 Tahun 4
R2 Lelaki Melayu 10 Tahun 4
R3 Lelaki Melayu 10 Tahun 4
R4 Perempuan Melayu 10 Tahun 4
PROSEDUR TINDAKAN
Pengkaji menggunakan model Kurt Lewin sebagai panduan untuk melaksanakan kajian yang berbentuk kajian tindakan ini. Kerangka konseptual kajian adalah seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1.
Rajah 1: Kerangka konseptual kajian
