ﻪﻠﺠﻣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
لﺎﺳ
13 ) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1390 ﺻ ، ﻪﺤﻔ -95 386
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
هزﺎﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يﻮﮕﻟا يﺎﻫ
ﺮﺴﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد يا
ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ دار ﻲﻔﻳﺮﺷ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ رﺎﻴﺸﻧاد ي
ﺖﺷاﺪﻬﺑ
،
نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
يﺰﻛﺮﭼ نﺎﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ*
،ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ ﻲﺼﺼﺨﺗ ياﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
هﺪﻜﺸﻧاد ي ﺖﺷاﺪﻬﺑ
، نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
يزﺎﻨﻬﺷ ﻦﻴﺴﺣ
،ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ ﻲﺼﺼﺨﺗ ياﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
هﺪﻜﺸﻧاد ي ﺖﺷاﺪﻬﺑ
، ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
نﺎﻬﻔﺻا
نﺎﺑﺮﻗ ﻲﻜﭼﻮﻛ ﺪﻤﺤﻣ
هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﺑﺮﻣ ي
ﻲﻜﺷﺰﭘاﺮﻴﭘ
، مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻲﺟوﺮﻋ ﻲﻠﻋﺪﻤﺤﻣ
ﻪﻜﺒﺷ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ ﺪﺷرﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ي
ﺖﺷاﺪﻬﺑ
كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻦﻴﻤﺧ نﺎﻣرد و
ﻲﻣاﺮﻛا ﺎﺨﻴﻟز
ﻲﺷزﻮﻣآ ﺰﻛﺮﻣ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻢﺠﻨﭘ ﻲﻧﺎﻣرد
نﺎﮔﺮﮔ رذآ نﺎﮔﺮﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،
لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ*
:
،ناﺮﻳا ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ ،نﺎﮔﺮﮔ 5
هدﺎﺟ ي نﺎﮔﺮﮔ - ،يرﺎﺳ
نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
، هﺪﻜﺸﻧاد ي
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ
ﻦﻔﻠﺗ : 09111709175
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
26 / 2 / 90
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺦﻳرﺎﺗ : 13 / 9 / 90
ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻜﺸﻣ ﻚﻳ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ: رد و ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ .
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يﻮﮕﻟا ياﺮﺑ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ يا
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ ﻲﻫار ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ دﺎﻴﺘﻋا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﺘﻓر ﺪﻨﻛ
، ﻪﻜﻠﺑ
ﻪﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ يا ﻦﻳا ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ تﻼﺧاﺪﻣ و ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ داﺮﻓا ﻲﮔدﺎﻣآ
ارا ﻲﮔدﺎﻣآ ﻳ
ﻲﻣ ﻪ ﺪﻨﻛ .
شور رﺎﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد : ي ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ و ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ نﺎﺳآ يﺮﻴﮔ
578 دﺮﻓ
ﻦﻴﺑ زا يرﺎﮕﻴﺳ ﻼﺒﻗ و يرﺎﮕﻴﺳ 6
نﺎﺑآ ﻲﻃ رد رﻮﺸﻛ هﺎﮕﺸﻧاد 1388
دادﺮﺧ ﺎﺗ
1389 ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي هزﺎﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ هﺎﺗﻮﻛ مﺮﻓ ﻲﺳرﺎﻓ يﻮﮕﻟا يﺎﻫ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يا ﻦﻳوﺪﺗ ﺪﻧدﺮﻛ ﻞﻴﻤﻜﺗ ار ﻪﺘﻨﻤﻠﻜﻳد و ﺮﺴﻴﻟو ،ﺎﻜﺴﭼوﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ .
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ رﺎﻣآ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻫ
نﻮﻣزآ و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺲﻧﺎﻳراو .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا ﻒﺼﻧ زا ﺶﻴﺑ: )
5 / 55 (%
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ﺶﻴﭘ راﺮﻗ ﺮﻜﻔﺗ
ﺪﻨﺘﺷاد . رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﻈﻧ زا
ﻪﻠﺣﺮﻣ داﺮﻓا ي
ﺶﻴﭘ ﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻪ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻲ يراد
دﻮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻲﮔدﺎﻣآ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا زا ﺮﺘﺸﻴﺑ )
05 / P<0 .(
تاﺮﻀﻣ
ﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ و ﺮﻜﻔﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻳد زا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻪ
رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا زا ﺮﺘﺸﻴﺑ يراد ي
اﺪﻬﮕﻧ دﻮﺑ ير ) 05 / P<0 .(
ﻊﻓﺎﻨﻣ
رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ
هﺎﮔﺪﻳد زا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا
ي ﺮﮕﻳد ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻞﻤﻋ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺖﺷاﺪﻧ يراد
) 05 / P>0 .(
رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ و يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻦﻴﺑ
،
ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد
) 05 / P<0 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺖﻛﺮﺣ ياﺮﺑ مزﻻ ماﺪﻗا : داﺮﻓا
ﻪﻛ ي رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﺮﻜﻓ ﻪﺑ
ﺑ يروﺮﺿﺪﻧدﻮﺒﻧ ﻪ
ﻲﻣﺮﻈﻧ ﺪﺳر . ﻢﻫ زا بﺎﻨﺘﺟا و يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻴﻨﭼ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺳﻮﺳو يﺎﻫ ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺰﻴﮕﻧا
ﻢﻬﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا يﺮﻴﮔ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ و يﺰﻳر ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ .
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ ﻢﻴﻤﺼﺗ: ،يﺮﻴﮔ رﺎﺘﻓر ،يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،ﺮﻴﻴﻐﺗ
، ﺮﻣ
،ﻪﻠﺣ فﺮﺼﻣ
رﺎﮕﻴﺳ
ﻲﭘ ﺖﺷﻮﻧ :
ﻪﺘﻴﻤﻛ ﺪﻴﻳﺎﺗ زا ﺲﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺎﺑ و ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
و ﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ نﺎﮔ
ﻲﻃﺎﺒﺗرا
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ .
زا ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺪﻨﻨﻛ
مﺎﻈﻧ ،ﻲﻧﺎﺟﺮﺟ رﻮﻤﻴﺗ نﺎﻳﺎﻗآ زا و ﻲﻠﮕﻨﻣ ﻦﻳﺪﻟا
و ﻲﻠﻤﺟﻮﺧ ﺐﻴﺒﺣ،هداز دﻮﻌﺴﻣ
ﺑ يردﺎﻧ ﻪ تﺪﻋﺎﺴﻣ ﻞﻴﻟد ﻲﺑ يﺎﻫ
ﻎﻳرد نﺎﺷ
ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ ﺪﻳآ
.
Original Article
Smoking behavior among male student’s bases on trans-theoretical model Abstract
Introduction: Smoking is a global health problem both, in developing and developed countries. Trans-theoretical model developed for understanding of behavior change especially addictive behaviors, not only delineates a way to conceptualize behavior change, but also provides the foundation for developing assessments of an individual’s readiness for change and for tailoring interventions to actualize behavior change.
Materials and Methods: In a multi central cross-sectional study and a convenience sample of 578 smoker and ex- smoker from 6 universities from December 2009 through June 2010 completed three Persian versions of the short form Smoking questionnaire based on transtheoretical model developed by Prochaska, Velicer and DiClemente.
Data were analyzed using descriptive statistics and ANOVA.
Results: More than half of the subjects were in the precontemplation stage. The pros of smoking among subjects in the precontemplation stage were significantly higher than subjects in the preparation and maintenance stages (P<0.05). Meanwhile, the pros of smoking ratings were significantly higher for subjects in the contemplation and preparation stages than those in the stage of maintenance (P<0.05). Pros of smoking in the action stage were not significantly higher than the other stages of change (P>0.05). Significant mean differences in cons of smoking behavior emerged across the stages of change. In terms of self-efficacy/temptation construct, the results showed significant difference between the stages of change (P<0.05).
Conclusion: The results provided support for advantage of increasing self-efficacy and the role of decisional balance for the intervention programs development in smoking cessation.
Keywords: Behavior,Change, Decision, Self-efficacy, Smoking, Stage
Gholam-Reza Sharifi-Rad
Associate professor of health education, Faculty of health,Isfahan University of Medical Sciences
*AbdurrahmanCharkazi
Ph.D.student in health education, Faculty of health, Golestan University of Medical Sciences HosseinShahnazi
Ph.D.student in health education, Faculty of health, Isfahan University of Medical Sciences
Ghorban-Mohammad Kouchaki Instructor, Faculty of paramedics, Golestan University of Medical Sciences
Mohammad-Ali Orouji
M.Sc. in health education, Khomein Health Network, Arak University of Medical Sciences,Khomein,Iran
ZoleikhaEkrami
MA. in nursing, 5thAzar Center, Gorgan University of Medical Sciences
*Corresponding Author:
Department of public health, Faculty of health, Golestan University of Medical Sciences, 5thGorgan-Sari Road, Gorgan, Iran Tel:+989111709175
[email protected] Received: May. 16, 2011 Accepted: Dec. 04, 2011
Acknowledgement:
This study was approved by research committee and financially supported by vice chancellor of Isfahan University of Medical Sciences. The authors had no conflict of interest with the results.
Vancouver referencing:
Sharifi-RadGhR,Charkazi A, Shahnazi H, KouchakiGhM, Orouji MA, Ekrami Z. Smoking behavior among male student’s bases on trans theoretical model. Journal of Fundamentals of Mental Health 2012; 13(4): 386-95.
388 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 13
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1390
يﺰﻛﺮﭼ ﻦﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ رﺎﻜﻤﻫ و
نا
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺚﻋﺎﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ
گﺮﻣ 5 ﻲﻣ لﺎﺳ رد ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ دﻮﺷ
) 1 .(
ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو
ﻲﻣ ﻦﻴﻤﺨﺗ ناﺮﻳا ﻲﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ دوﺪﺣ رد ﻪﻛ ﺪﻧز
75 راﺰﻫ
لﺎﺳ رد ﻲﻧاﺮﻳا 1385
فﺮﺼﻣ ﺮﺛا ﺮﺑ ﻪﺘﺧﺎﺑ نﺎﺟ رﺎﮕﻴﺳ
رد و ﺪﻧا
ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ 15
ﺪﺻرد داﺮﻓا 15 ﺮﺗﻻﺎﺑ و لﺎﺳ يرﺎﮕﻴﺳ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ) 2 .(
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يﻮﮕﻟا
1يا ﺑ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ ﻪ
ياﺮﺑ صﻮﺼﺧ
ﻪﻫد ﻞﻳاوا رد دﺎﻴﺘﻋا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﺘﻓر ي
1980 ارا يدﻼﻴﻣ ﻳ
ﺪﺷ ﻪ
) 3 .(
ﻮﮕﻟا ﻦﻳا
، ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ ﻲﻫار ﺪﻨﻛ
ﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻪﻜﻠ و ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ داﺮﻓا ﻲﮔدﺎﻣآ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﺰﻴﻧ يا
ارا ﻲﮔدﺎﻣآ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ تﻼﺧاﺪﻣ ﻳ
ﻲﻣ ﻪ ﺪﻨﻛ ) 4 .(
ﻦﻳا ﻖﺒﻃ ﺮﺑ
ﻞﻣﺎﺷ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻮﮕﻟا 5
ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺖﺳا ﺮﻳز :
-1 ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺶﻴﭘ
2ﺮﻜﻔﺗ ﺑ داﺮﻓا نآ رد ﻪﻛ ياﺮ
رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ
،
ﻞﻗاﺪﺣ ﻲﻃ 6 ﺑ و ﺪﻧراﺪﻧ يﺪﺼﻗ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هﺪﻨﻳآ هﺎﻣ ﻪ
ﻪﺑ ﻲﺗرﺎﺒﻋ
ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﺮﻜﻓ .
-2 ﻪﻠﺣﺮﻣ ي
3ﺮﻜﻔﺗ داﺮﻓا نآ رد ﻪﻛ
ﻲﻃ رد رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ياﺮﺑ يرﺎﮕﻴﺳ 6
ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺮﻜﻓ هﺪﻨﻳآ هﺎﻣ .
-3 ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﻲﮔدﺎﻣآ ﻪﻛ4
رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ياﺮﺑ داﺮﻓا ﻲﻃ
ﻚﻳ هﺎﻣ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هﺪﻨﻳآ ﻲﻣ يﺰﻳر
ﺪﻨﻨﻛ . -4 ﻪﻠﺣﺮﻣ ي
5ﻞﻤﻋ فﺮﺼﻣ داﺮﻓا ﻪﻛ
هدﺮﻛ كﺮﺗ ار رﺎﮕﻴﺳ تﺪﻣ ﻲﻟو ﺪﻧا
زا ﺮﺘﻤﻛ نآ نﺎﻣز 6
هﺎﻣ
و ﺖﺳا -5 ﻪﻠﺣﺮﻣ ي يراﺪﻬﮕﻧ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﻛ6
6 هﺎﻣ كﺮﺗ زا رﺎﮕﻴﺳ
ﻲﻣ درﺬﮔ ) 5 .(
ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد
، هزﺎﺳ ود ي
ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ
7يﺮﻴﮔ و
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ /
8اﻮﻏا ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هدﺮﻛ ﻞﻤﻋ
نﺎﻣز و
ﻴﻴﻐﺗ عﻮﻗو ﺮ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ار ﺪﻨﻨﻛ
) 4 .(
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ 10 ﺮﻓ آ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻨﻳ
دﻮﺟو راد ﻧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻛ ﺪ ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ داﺮﻓا نﺎﻬﻧ و رﺎﻜﺷآ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر ﺪﻧﻮﺷ
) 5 .(
ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ يﺮﻴﮔ
ﺑ ﻪ ﺪﻳاﻮﻓ ناﻮﻨﻋ تاﺮﻀﻣ ،9
ﻪﻨﻳﺰﻫ و10
داﺮﻓا ﺪﻳد زا رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ )
6 .(
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ مﺎﮕﻨﻫ رد داﺮﻓا
1Trans Theoretical Model
2Pre contemplation
3Contemplation
4Preparation
5Action
6Maintenance
7Decisional Balance
8Self-Efficacy/Temptation
9Pros
10Cons
رﺎﺘﻓر
، ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﻚﺒﺳ ار رﺎﺘﻓر ﺪﻳاﻮﻓ و ﺎﻫ ﺮﺑ و هدﺮﻛ ﻦﻴﮕﻨﺳ
ماﺪﻗا نآ سﺎﺳا ﻪﺑ
ﻲﻣ دﻮﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ مﺪﻋ ﺎﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ
. ﺑ ﻪ
ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ
، ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ ﺮﻓ يﺮﻴﮔ
آ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻨﻳ
ﻪﺒﻨﺟ ﻪﺒﻨﺟ ﺎﻳ بﻮﺧ يﺎﻫ ﺖﺳا دﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺘﻓر ﻚﻳ ﻲﻔﻨﻣ يﺎﻫ
و
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار دﺮﻓ يﻮﺳ زا رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ مﺪﻋ ﺎﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﻴﻟد ﺪﻫد
) 7 .(
زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ
ي ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺧﺎﻨﺷ
ﺑ و ﺖﺳا اروﺪﻧﺎﺑ ﻪ
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ دﺮﻓ نﺎﻨﻴﻤﻃا ناﻮﻨﻋ رد دﻮﺧ يﺎﻫ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ صﺎﺧ رﺎﺘﻓر ﻚﻳ ﺰﻴﻣآ
) 8 .(
رد
رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر
، نﺎﺸﻧ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ هﺪﻨﻫد
ي دﺮﻓ نﺎﻨﻴﻤﻃا
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ﺖﻬﺟ دﻮﺧ يﺎﻫ
يﺎﻫ ﻪﺳﻮﺳو ﺰﻴﮕﻧا
ﺖﺳا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ )
9 .(
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ داﺮﻓا يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺎﻫ ي
ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ
، ﻲﻟو هدﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا يراﺪﻬﮕﻧ و ﻞﻤﻋ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺪﺑﺎﻳ
) 10
، 11 .(
ﻲﺗﺮﻓﻻ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 11
ي درﻮﻣ داﺮﻓا ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻲﺳرﺮﺑ ي
نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ لﺎﻌﻓ )
ﻴﭘ ﺶ و ﺮﻜﻔﺗ ،ﺮﻜﻔﺗ
ﻲﮔدﺎﻣآ ( راﺮﻗ ﺪﻧراد ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ و ﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا يﺮﻴﮔ
ﺖﺳا رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ يﻮﮕﻟا فﻼﺧ .
ﺑ ا ﻪ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳ ي
ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ ﺖﻴﻤﻫا نآ ﺪﻳاﻮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ ﻊﻧاﻮﻣ ،
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد و دراد يﺮﺘﻤﻛ ي
ﺗ
،ﺮﻜﻔ نآ ﺖﻴﻤﻫا و شزرا ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺒﻳﺮﻘﺗ ﺖﺒﺴﻧ ﺎ
ﻲﻟو ﺖﺳا يوﺎﺴﻣ يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ رد
) و ﻲﮔدﺎﻣآ
ﻞﻤﻋ ( نآ ﻊﻓﺎﻨﻣ زا نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ ﻊﻧاﻮﻣ
، ﺖﻴﻤﻫا ﺎﺑ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺗ
ﺖﺳا ) 12 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي
ﻣﻮﺷ ﺎ
12ن نارﺎﻜﻤﻫ و ﺎﺑ
ﻲﭘ يﺮﻴﮔ 786
يرﺎﮕﻴﺳ دﺮﻓ تﺪﻣ ﻪﺑ
6 هﺎﻣ
، ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ 4
/ 78 ﺪﺻرد زا
نآ ﻪﻠﺣﺮﻣ نﺎﻤﻫ رد ﺎﻫ ي
ﻪﺘﺷاد ﻒﻗﻮﺗ ﻲﻠﺒﻗ ،ﺪﻧا
7 / 11 ﺪﺻرد ﻪﺑ
ﺗﻮﻠﺟ ﻞﺣاﺮﻣ و ﺖﻛﺮﺣ ﺮ
9 / 9 ﺪﺻرد ﺐﻘﻋ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ ﺮﺗ
هدﺮﻛ ﺪﻧا . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ 7 / 4 ﺪﺻرد ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ زا )
ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ ،ﺮﻜﻔﺗ
ﻲﮔدﺎﻣآ و (
ﻲﻧﺎﻳﺎﭘ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ )
يراﺪﻬﮕﻧ و ﻞﻤﻋ (
ﺖﻛﺮﺣ
هدﺮﻛ ﺪﻧا رد و
،عﻮﻤﺠﻣ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد داﺮﻓا ﺖﻛﺮﺣ
ﺮﻈﻧ زا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ آ
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣ ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ راد
) 13 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ يا
ﻦﻴﻴﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﻓاﻮﻃ ﻂﺳﻮﺗ
ﺮﻬﺷ لﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رﺪﻨﺑ يور ﺮﺑ سﺎﺒﻋ 212
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻔﻧ
، ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ 9
/ 50
11Lafferty
12Schumann
ﺪﺻرد ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ﺶﻴﭘ ،ﺮﻜﻔﺗ 2 / 46 ﺪﺻرد ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ﺮﻜﻔﺗ و
8 / 2 ﺪﺻرد ﺰﻴﻧ رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﻲﮔدﺎﻣآ ﺪﻧدﻮﺑ . ﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﻴﺑ ر
تﻼﻴﺼﺤﺗ و ﻦﺳ ،ﺲﻨﺟ ﺎﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ
، ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا يراد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
14 .( ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد
، ﺖﻴﻌﺿو نﺎﺤﺘﻣا و ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﺣاﺮﻃ و ﻦﻳوﺪﺗ ﺖﻬﺟ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫ هﮋﻳو يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺎﺑ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﺰﻴﻣآ
ي
ﻊﻗاو داﺮﻓا رد
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻫ
، يروﺮﺿ و ﻢﻬﻣ ﺖﺳا . ﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﺒﻃ يﺎﻫ
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد يا
هزﺎﺳ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يﻮﮕﻟا يﺎﻫ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد نﺎﻣرﻮﺸﻛ رد يا
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا
، اﺬﻟ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻦﻳا
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺮﺴﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد سﺎﺳا .
شور رﺎﻛ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يا
ﻠﺤﺗ ﻲﻠﻴ
، 578 يرﺎﮕﻴﺳ ﺮﺴﭘ يﻮﺠﺸﻧاد
هﺎﮕﺸﻧاد ،نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد و نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد و ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد و رﻮﭘﺎﺷ يﺪﻨﺟ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد ﻦﻴﻤﺧ 89
- 1388 ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور رد يﺮﻴﮔ
سﺮﺘﺳد ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
ﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻳا ﻪ
ترﻮﺻ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ي
ﺶﺳﺮﭘ ﺎﺑ و ناﺮﮕﺸﺳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻴﻋ
دراو ﻲﻫﺎﻔﺷ ﺖﻳﺎﺿر ﺎﺑ و رﺎﮕﻴﺳ ﻲﻠﺒﻗ و ﻲﻠﻌﻓ فﺮﺼﻣ درﻮﻣ رد ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﺑ ا ﻪ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد يراﻮﺷد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳ
ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺎﮕﺑاﻮﺧ رد تﺎﻴﻧﺎﺧد لﺎﻤﻌﺘﺳا ﺖﻴﻋﻮﻨﻤﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ و ﺎﻫ
ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ نﺎﻜﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻊﻤﺠﺗ يﺎﻫ
،هﺎﮕﺸﻧاد رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺎﻳﺮﺗ ﻪﻓﺎﻛ ﺮﻴﻈﻧ
يدورو رد رﻮﻀﺣ
ﻦﻟﺎﺳ تدﺎﻋ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻪﻛ يرﻮﺧاﺬﻏ يﺎﻫ
، ﺲﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﻲﺧﺮﺑ
ﻲﻣ رﺎﮕﻴﺳ رﺎﻫﺎﻧ فﺮﺻ زا هﺎﮕﺑاﻮﺧ رد رﻮﻀﺣ و ﺪﻨﺸﻛ
و ﺎﻫ
هﺎﮕﺑاﻮﺧ ﻢﻴﻘﻣ يرﺎﮕﻴﺳ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا
، ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ داﺮﻓا
ﺮﭘ درﻮﻣ و هﺪﺷ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﮕﺸﺳ
. ﻲﺳﺮﺘﺳد يراﻮﺷد ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
يرﺎﮕﻴﺳ ﺚﻧﻮﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ
، ﺪﻧﺪﺷ جرﺎﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا هوﺮﮔ ﻦﻳا .
هداد يروآدﺮﮔ راﺰﺑا ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧ ي نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ هﺎﺗﻮﻛ مﺮﻓ
هزﺎﺳ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ لﺪﻣ يﺎﻫ هزﺎﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ ي
ﻞﺣاﺮﻣ
ﻪﺘﻨﻤﻠﻜﻳد ﻂﺳﻮﺗ نآ ﺮﻴﻴﻐﺗ نارﺎﻜﻤﻫ و 1
) 15 ( و ﺮﺴﻴﻟو و 2
1DiClemente
2Velicer
نارﺎﻜﻤﻫ )
16 (
، هزﺎﺳ ي و ﺮﺴﻴﻟو ﻂﺳﻮﺗ نآ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
نارﺎﻜﻤﻫ هزﺎﺳ و
ي ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ ﺮﺴﻴﻟو ﻂﺳﻮﺗ ﺰﻴﻧ نآ يﺮﻴﮔ
و
نارﺎﻜﻤﻫ ) 17 ( ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ و ﻦﻳوﺪﺗ .
ﺖﻬﺟ
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻲﻳاور ﻪﻣﺎﻧ
ﻞﻳﻮﻨﺑ شور زا ﺎﻫ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا3
) 18 .(
ﺑ ﻪ
ا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳ ﻧادﺮﮔﺮﺑ ﻲﺳرﺎﻓ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﻪﻣﺎﻧ
ﺖﻬﺟ و هﺪ
ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌﺗ و اﻮﺘﺤﻣ
ﻦﻳا دﻮﺟﻮﻣ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺶﺳﺮﭘ رد
ﻪﻣﺎﻧ ي
ﻘﻴﻗد ﻲﻠﺻا ﺎ
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ ﻲﺳرﺎﻓ ﻪﺑ
، تاﺮﻈﻧ زا رﺎﻬﭼ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻧﺎﭘ ﻚﻳ رد ﺖﺷاﺪﻬﺑ شزﻮﻣآ ﺺﺼﺨﺘﻣ زا ﺲﭘ و
نﺎﻧآ تاﺮﻈﻧ لﺎﻤﻋا
، ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﻦﻳوﺪﺗ ﻲﻳﺎﻬﻧ و
دﺪﺠﻣ ا ﻂﺳﻮﺗ
ﮕﻧا ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺑز ود ﺪﻴﺗﺎﺳا زا ﻦﺗ ود ﺪﺷ ﻪﻤﺟﺮﺗ زﺎﺑ ﻲﺴﻴﻠ
ﻪﺨﺴﻧ ﺎﺑ و ي
ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ياراد ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ درﻮﻣ نآ ﻲﻠﺻا دﻮﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺲﭙﺳ ي
ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ يور ﺮﺑ 30 ﻮﺠﺸﻧاد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺎﺗ درﻮﻣ ﻲﻧورد تﺎﺒﺛ نﻮﻣزآ ﻖﻳﺮﻃ زا )
8 / 0 α= .(
هﻮﺤﻧ ي هﺮﻤﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا تﻻاﻮﺌﺳ ﻪﺑ ﻲﻫد هزﺎﺳ ءﺰﺟ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧ
ي
ﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪ
تﺮﻜﻴﻟ سﺎﻴﻘﻣ ترﻮﺻ 5
ﻪﺒﺗر ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ يا
ترﺎﺒﻋ
، هﺮﻤﻧ ي ﻦﻴﺑ 0 ﺎﺗ 4 ﺪﺷ هداد . هزﺎﺳ ي ﻦﻳا يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
ﺶﺳﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻣﺎﻧ 9
لاﻮﺌﺳ ) ﻪﻨﻣاد ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﻦﻴﺑ تاﺮﻤﻧ ي 36
( دﻮﺑ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
)4
رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻈﻧ
و ﻦﺸﺟ و ﻲﻧﺎﻤﻬﻣ . (..
، ﻲﻔﻨﻣ ﻒﻃاﻮﻋ )5
سﺎﺴﺣا ،ﺖﻴﻧﺎﺒﺼﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ
و يﺪﻴﻣاﺎﻧ (...
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و ﻲﺗدﺎﻋ يﺎﻫ
)6
ﺪﻌﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ
نﺪﺷ لﺎﺣﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ يﺰﻴﭼ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ،باﻮﺧ زا نﺪﺷ راﺪﻴﺑ زا و دﻮﺷ (...
دﻮﺑ . هزﺎﺳ ي ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ ﻞﻣﺎﺷ يﺮﻴﮔ
6 لاﻮﺌﺳ
) ﻪﻨﻣاد ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﻦﻴﺑ تاﺮﻤﻧ ي 24
( دﻮﺑ . ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ هزﺎﺳ ﻦﻳا ي
و تاﺮﻀﻣ ﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﻢﻴﺴﻘﺗ يرﺎﮕﻴﺳ دﺮﻓ ﺪﻳد زا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻛ ﺮﻫ ماﺪﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺳ ﺖﺳا لاﻮﺌﺳ .
دورو رﺎﻴﻌﻣ
، ﺟ ﺖﻴﺴﻨ
دﺮﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و
يرﺎﮕﻴﺳ ندﻮﺑ نﺎﻧآ رد نﺎﻣز ﻲﺳرﺮﺑ هدﻮﺑ ﻲﻨﻌﻳ
ﻞﻗاﺪﺣ ﺦﻧ ﻚﻳ رد رﺎﮕﻴﺳ ﺮﻫ
ﻲﻣ فﺮﺼﻣ زور ﺪﻧدﺮﻛ
و ﺎﻳ ﻪﻛ ﻦﻳا
ﻼﺒﻗ ﻦﻴﻤﻫ راﺪﻘﻣ ار فﺮﺼﻣ ﻲﻣ هدﺮﻛ ﺪﻧا ) 19 .(
هداد يﺎﻫ ﻊﻤﺟ مﺮﻧ دراو هﺪﺷ يروآ يرﺎﻣآ راﺰﻓا
و هﺪﺷSPSS
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﻖﻳﺮﻃ زا )
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ،ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ
و (...
ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ رﺎﻣآ ﻖﻳﺮﻃ زا و ﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا نﻮﻣزآ ﻞﻴﻠﺤﺗ
3Banville Method
4Social Situations
5Negative Affects
6Habitual/Craving Situations
390 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 13
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1390
يﺰﻛﺮﭼ ﻦﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ رﺎﻜﻤﻫ و
نا
ﺲﻧﺎﻳراو درﻮﻣ ﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺪﻨ
. نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄﺳ
، 95
ﺪﺻرد رد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﻨﻣاد ي ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا ﻲﻨﺳ 18
ﺎﺗ 49 و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ لﺎﺳ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا 33
/
±2 26 / 23 دﻮﺑ لﺎﺳ .
فﺮﺼﻣ عوﺮﺷ ﻦﺳ
رﺎﮕﻴﺳ 25 /
±3 43 / 18
رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ نﺎﻣز تﺪﻣ و لﺎﺳ
36 /
±3 64 / 4 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ لﺎﺳ 44
/
±7 09 / 9 زور رد رﺎﮕﻴﺳ ﺦﻧ
دﻮﺑ . 61 ﺪﺻرد ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا داﺮﻓا زا نآ نﺎﺘﺳود ﻒﺼﻧ ﻪﻛ
ﺎﻫ
يرﺎﮕﻴﺳ هدﻮﺑ و 2 / 67 ﺪﺻرد رﺎﮕﻴﺳ ﺮﺑ هوﻼﻋ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
، نﺎﻴﻠﻗ
ﻲﻣ فﺮﺼﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻨﻨﻛ
) لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪﺟ 1 ﺮﻳﺎﺳ و يرﺎﮕﻴﺳ نﺎﺘﺳود يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ -
ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ فﺮﺼﻣ لﺎﻜﺷا
، نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ رﺎﺘﻓر ﻦﻴﺑ رد
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺴﭘ
6 ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد رﻮﺸﻛ هﺎﮕﺸﻧاد 89
- 1388
ﺮﻴﻐﺘﻣ داﺪﻌﺗ
) ﺪﺻرد (
نﺎﺘﺳود يرﺎﮕﻴﺳ ﭻﻴﻫ
ماﺪﻛ 31
) 4 / 5 (
ﻒﺼﻧ زا ﺮﺘﻤﻛ
196 ) 9 / 33 (
ﻒﺼﻧ 268
) 4 / 46 (
ﺼﻧ زا ﺶﻴﺑ
ﻒ 83
) 4 / 14 (
لﺎﻜﺷا
فﺮﺼﻣ نﺎﻴﻠﻗ 388
) 2 / 67 (
ﭗﻴﭘ 136
) 5 / 23 (
سﺎﻧﻮﻛﺎﺒﻨﺗ لﺎﻜﺷاﺮﮕﻳد فﺮﺼﻣ )
ﻲﻧﺪﻳﻮﺟ ( 22 ) 8 / 3 (
ﻪﻴﻔﻧا ) ﻲﻗﺎﺸﻨﺘﺳا
( 17
) 9 / 2 (
رﺎﮕﻴﺳ ﻂﻘﻓ
15 ) 6 / 2 (
نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ANOVA فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻴﻣ زا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
321 ﺮﻔﻧ ) 5 / 55 (%
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي
ﺶﻴﭘ
،ﺮﻜﻔﺗ 109 ﺮﻔﻧ ) 9 / 18 (%
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي
،ﺮﻜﻔﺗ 99 ﺮﻔﻧ
) 1 / 17 (%
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي
،ﻲﮔدﺎﻣآ 27
ﺮﻔﻧ ) 7 / 4 (%
رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي
ﻞﻤﻋ و 22 ﺮﻔﻧ ) 8 / 3 (%
رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺪﻧدﻮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ )
لوﺪﺟ 2 .(
ﺎﺑ رﺎﮕﻴﺳ ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ
يﺮﻴﮔ
، ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا دراد دﻮﺟو يراد
) 05 / P<0 .(
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻛﻮﺗ ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ي
رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ كرد ﻊﻓﺎﻨﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻳد زا
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو ي
ﺶﻴﭘ ﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻪ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا زا يراد
ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻲﮔدﺎﻣآ ﻞﺣاﺮﻣ )
05 / P<0 .(
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
ﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ و ﺮﻜﻔﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ياﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﻳا ﻪ
رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا زا ﺮﺘﺸﻴﺑ يراد ي
دﻮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ
) 05 / P<0 .(
ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ هوﻼﻋ ﻪﺑ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ي ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ي
ﺎﺑ ﻞﻤﻋ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا
ﺮﮕﻳد ﻞﺣاﺮﻣ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
ﺖﺷاﺪﻧ يراد ﻃا ﻪﻛ
رد نآ تﺎﻋﻼ
لوﺪﺟ 3 ﺖﺳا هﺪﻣآ )
05 / P>0 .(
نﻮﻣزآ ANOVA داد نﺎﺸﻧ
ﻞﺣاﺮﻣ و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻳد زا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ تاﺮﻀﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺮﻴﻴﻐﺗ
، ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا دراد دﻮﺟو يراد
) 05 / P<0 .(
ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﻲﻛﻮﺗ
تاﺮﻀﻣ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ي
ﺶﻴﭘ ﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻪ رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ ،ﺮﻜﻔﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد
دﻮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻲﮔدﺎﻣآ )
05 / P<0 .(
لوﺪﺟ 2 نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ - 6
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد رﻮﺸﻛ هﺎﮕﺸﻧاد 89
- 1388
ﻞﺣاﺮﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﺮﻬﺷ و هﺎﮕﺸﻧاد ﻊﻤﺟ
داﺪﻌﺗ ) ﺪﺻرد
( نﺎﻬﻔﺻا
داﺪﻌﺗ ) ﺪﺻرد ( ناﺮﻬﺗ
داﺪﻌﺗ ) ﺪﺻرد ( ﻦﻴﻤﺧ
داﺪﻌﺗ ) ﺪﺻرد ( زاﻮﻫا
داﺪﻌﺗ ) ﺪﺻرد (
ﺶﻴﭘ
ﺮﻜﻔﺗ 131
) 2 / 66 ( 96
) 1 / 56 ( 47
) 2 / 40 ( 47
) 1 / 51 ( 321
) 5 / 55
(
ﺮﻜﻔﺗ 30
) 2 / 15 ( 33
) 3 / 19 ( 23
) 7 / 19 ( 23
) 25 ( 109
) 9 / 18
(
ﻲﮔدﺎﻣآ 26
) 1 / 13 ( 28
) 4 / 16 ( 28
) 9 / 23 ( 17
) 5 / 18 ( 99
) 1 / 17
(
ﻞﻤﻋ 8
) 4
( 5
) 9 / 2 ( 10
) 5 / 8 ( 4
) 3 / 4 ( 27
) 7 / 4
(
يراﺪﻬﮕﻧ 3
) 5 / 1
( 9
) 3 / 5 ( 9
) 7 / 7 ( 1
) 1 / 1 ( 22
) 8 / 3
(
ﻢﻫ داﺮﻓا ﺪﻳد زا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ تاﺮﻀﻣ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭼ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو ي
ﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪ
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻲ داﺮﻓا زا يﺮﺘﺸﻴﺑ يراد
دﻮﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ و ﺮﻜﻔﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو )
05 / P<0 .(
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
هﺮﻤﻧ ي ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ تاﺮﻀﻣ ي
ﻞﻤﻋ ﺎﺑ
ﻞﺣاﺮﻣ ﺮﮕﻳد توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺖﺷاﺪﻧ ) 05 / P>0 ) ( لوﺪﺟ 3 .(
هزﺎﺳ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ي
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ /
ﻪﺳﻮﺳو ي نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ANOVA ﻞﺣاﺮﻣ و داﺮﻓا يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ دراد دﻮﺟو يراد
) 05 / P<0 .(
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻛﻮﺗ ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ يﺎﻫ
ﺶﻴﭘ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا رد ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺑ ﺮﻜﻔﺗ و ﺮﻜﻔﺗ
ﻪ
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻲ ﺮﺘﺸﻴﺑ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻞﻤﻋ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا زا يراد
ﺖﺳا ) 05 / P<0 .(
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ياﺮﺑ ﻮﮕﻟا ﻦﻴﻤﻫ فﺮﺼﻣ ﻲﺗدﺎﻋ يﺎﻫ
هﺪﻫﺎﺸﻣ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ و رﺎﮕﻴﺳ ﺪﺷ
) 05 / P<0 .(
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ياﺮﺑ ﺑ ﻮﮕﻟا ﻦﻴﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﻔﻃﺎﻋ يﺎﻫ
ﻪ
ﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ﻪﻛ ﺎﻨﺜﺘﺳا ﻦﻳا ﺎﺑ ﻲﻟو ي
ﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻪ رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ يراد ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ﻪﺑ ي
يراﺪﻬﮕﻧ
ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﻛ نﺎﻨﻴﻤﻃا و هﺪﺷ كرد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺳﻮﺳو يﺎﻫ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺰﻴﮕﻧا
ﺪﻨﺘﺷاد ) 05 / P<0 (
) لوﺪﺟ 3 .(
لوﺪﺟ 3
،رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ - هرﺎﻣآ
ي نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ هزﺎﺳ ياﺮﺑ ﻲﻛﻮﺗ ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﻳراو ﻫ
ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ يﺎ يﺮﻴﮔ
و
رد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ 5
ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ
نﻮﻣزآ
ﻲﻛﻮﺗ F يراﺪﻬﮕﻧ ﻞﻤﻋ ﻲﮔدﺎﻣآ ﺮﻜﻔﺗ ﺮﻜﻔﺗﺶﻴﭘ TTM يﺎﻫ هزﺎﺳ
PC>P, MC>MP>M 7/661 2/07±0/76 2/53±0/97 2/71±1/00 3/04±0/94 3/02±0/99 ﻊﻓﺎﻨﻣ M, C, P>PCM>C,P 12/304 3/27±1/09 2/66±0/75 2/61±1/02 2/61±1/02 2/20±0/88 تاﺮﻀﻣ PC>A,MC>A,MP>M 10/511 2/46±1/17 3/06±0/97 3/47±0/90 3/63±0/84 3/61±0/89 ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫﺖﻴﻌﻗﻮﻣ
PC>A, MC>MP>M 5/983 2/77±1/21 3/04±1/25 3/65±0/96 3/64±0/92 3/68±1/08 ﻲﻔﻨﻣ ﻒﻃاﻮﻋ
PC>A, MC>A, MP>M 9/664 1/65±0/78 2/16±1/05 2/62±0/83 2/82±0/82 2/74±1/00 ﻲﺗدﺎﻋ يﺎﻫﺖﻴﻌﻗﻮﻣ
=PC ﺶﻴﭘ ،ﺮﻜﻔﺗ
=C ،ﺮﻜﻔﺗ
=P ،ﻲﮔدﺎﻣآ
=A ،ﻞﻤﻋ
=M يراﺪﻬﮕﻧ
ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ
ﻊﻳﺎﺷ زا ﻲﻜﻳ رﺎﮕﻴﺳ ﻦﻴﺧﺪﺗ ﻪﻨﻳﺰﻫﺮﭘ و ﻦﻳﺮﺗ
يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﻣ نﺎﺴﻧا يدﺎﻴﺘﻋا ﺪﺷﺎﺑ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻏ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ تاﺮﺛا ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻪﻛ
ﺮﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﺳﺎﻴﺳ
ﻊﻣاﻮﺟ ﻲﻧﺎﻣرد و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻲﻣ دراﺬﮔ ) 20 .(
اﺬﻟ ﻲﻣ نآ صﻮﺼﺧ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ رﺎﻴﺴﺑ رﻮﺸﻛ رد ﺖﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ .
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ 5
/ 55 ﺪﺻرد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا
رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ راﺮﻗ و ﻪﺘﺷاد ﺮﻜﻓ ﻪﺑ ﻲﻤﻧ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
رﺎﺘﻓر درﻮﻣ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ يﻮﮕﻟا ﻖﺒﻃ ﺮﺑ داﺮﻓا ،نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ
، ﻪﺒﻨﺟ و ﺪﻳاﻮﻓ ﻪﻣادا ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ
ي فﺮﺼﻣ
ﺮﭘ ار رﺎﮕﻴﺳ ﮓﻧر
ﻒﻗﻮﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد و هﺪﻳد نآ تاﺮﻀﻣ زا ﺮﺗ
ﻲﻣ ﻲﻣ دﻮﻛر و ﻒﻗﻮﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪ زا عﻼﻃا مﺪﻋ ﻞﻴﻟد
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﻳ رﺎﮕﻴﺳ تاﺮﻀﻣ ي
ﺖﺴﻜﺷ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ رد دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ) 12 ( . ﻦﻳا رد
،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺐﻴﻏﺮﺗ
، عﻼﻃا و شﺰﻴﮕﻧا ﻲﻧﺎﺳر
زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﻃﺎﺨﻣ و رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﺖﻬﺟ هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻖﻴﻗد ﻲﻣ رﺎﮕﻴﺳ لﺎﻤﻌﺘﺳا ﻚﻤﻛ نﺎﻧآ ﺖﻛﺮﺣ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ .
ﻪﺑ
ﻖﻳﻮﺸﺗ و رﺮﻜﻣ تاﺮﻛﺬﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻳد ﻪﻛ يرﻮﻃ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ
زا داﺮﻓا ﺖﻛﺮﺣ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ رد ﻲﻌﻤﺠﺗ تاﺮﺛا تﺪﻣزارد رد هرﺎﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺪﻧراد
) 20 .(
9 / 18 ﺪﺻرد داﺮﻓا زا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﻜﻔﺗ
ﺪﻳد زا دﺮﻓ
، يﺮﺑاﺮﺑ ﻢﻫ ﺎﺑ رﺎﮕﻴﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﻀﻣ و ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﻲﻣ هﺪﻨﻳآ رد ار رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ و ﺪﻨﻨﻛ ي
ناﺪﻨﭼ ﻪﻧ
رود ) 6 هﺎﻣ هﺪﻨﻳآ ( ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ شﺰﻴﮕﻧا زا زﻮﻨﻫ ﻲﻟو ﺪﻫد
ﻓﺎﻛ يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ ﺖﻬﺟ ﻲ ﺖﺴﻴﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ
) 12 .(
ﺎﺑ
زا نﺎﻧآ شﺰﻴﮕﻧا و ﺐﻴﻏﺮﺗ ،درﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ هار
يﺎﻫ ﺖﻬﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ
يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ
، ﺑ يروﺮﺿ ﻪ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﺪﺳر . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي
نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﻓاﻮﻃ
، 9 / 50 ﺪﺻرد ﻪﻠﺣﺮﻣ رد داﺮﻓا ي
ﺶﻴﭘ و ﺮﻜﻔﺗ
2 / 46 ﺪﺻرد ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي
ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﺮﻜﻔﺗ )
14 ( ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي دراﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ .
ﺮﻣا ﻦﻳا ﻲﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا ندﻮﺑ نآ يﺮﻴﮔ
ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ .
ﻪﺑ ﻫ ﺮ لﺎﺣ
، رد نﺪﻴﺸﻛ رﺎﮕﻴﺳ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ
هوﺮﮔ و ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ عﻮﻧ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ
يﺮﻴﮔ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
، ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
ﻧ ﺮﮕﻳد زا ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘ ﺖﺳا
ﻪﻛ 1 / 17 ﺪﺻرد زا رد داﺮﻓا
ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﻲﮔدﺎﻣآ ﻲﻨﻌﻳ
رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ياﺮﺑ ﻲﻃ
ﻚﻳ
392 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 13
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1390
يﺰﻛﺮﭼ ﻦﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ رﺎﻜﻤﻫ و
نا
هﺪﻨﻳآ هﺎﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
يﺰﻳر و هدﻮﻤﻧ هﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ
ﻪﻛ ﺪﻧا
دراد ﻪﺒﻠﻏ نآ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﻀﻣ .
ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا
، كﺮﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﺖﺻﺮﻓ رﺎﮕﻴﺳ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ مﺪﻋ ترﻮﺻ رد و دﻮﺒﻧ و
ﺖﻳﺎﻤﺣ و شزﻮﻣآ
مزﻻ
، نآ رد ﺖﺸﮔﺮﺑ و دﻮﻋ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺟو ﻲﻠﺒﻗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
دراد . ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ لوا زور ﺪﻨﭼ رد ﺮﻄﺧ ﻦﻳا
صﻮﺼﺧ ﻲﻣ يرﺎﮕﻴﺳ نﺎﺘﺳود دﻮﺟو ﻲﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻊﻳﺮﺴﺗ و هﺪﻨﻨﻛ ي ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔﺮﺑ و دﻮﻋ رد نﺎﻧآ .
ﺎﺠﻧآ زا ﻪﻛ 8 / 60 ﺪﺻرد زا ﺶﻴﺑ و ﻒﺼﻧ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻋذا داﺮﻓا
نآ نﺎﺘﺳود ﻒﺼﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ يرﺎﮕﻴﺳ ﺎﻫ
، ﺎﻨﺑ ﺮﺑ دﻮﺟو ﻦﻳا هﺎﮕﻧﺎﻣرد
-
هﺎﮕﺸﻧاد ﻂﻴﺤﻣ رد ﻲﻫوﺮﮔ تﻼﺧاﺪﻣ و رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ كﺮﺗ رد ﺪﻧاﻮﺗ اﺮﻓا زا ﻪﺘﺳد ﻦﻳا ياﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ ﺰﻴﻣآ
د ،
ﻚﻤﻛ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي
ﻂﻘﻓ نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﻓاﻮﻃ
8 / 2 ﺪﺻرد زا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد داﺮﻓا ي
ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ )
14 ( ﺎﺑ ﻪﻛ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي دراﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺪﻳﺎﺷ ي
،ﺮﺿﺎﺣ ﺢﻄﺳ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺗﻻﺎﺑ تﻼﻴﺼﺤﺗ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ نآ ﻪﻛ
هﺪﻨﺸﻛ ضراﻮﻋ و تاﺮﻀﻣ زا ﺎﻫ ي
ﻊﻠﻄﻣ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻲﮔدﺎﻣآ ﺖﻬﺟ مزﻻ شﺰﻴﮕﻧا و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﺗ
ﺪﻨﻨﻛ اﺪﻴﭘ ار رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﮕﻳد زا
، توﺎﻔﺗ
ﻲﻨﻌﻣ هزﺎﺳ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ راد ي
ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رد يﺮﻴﮔ
دﻮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يﻮﮕﻟا ﻖﺒﻃ ﺮﺑ هزﺎﺳ ،يا
ي ﻢﻴﻤﺼﺗ لدﺎﻌﺗ يﺮﻴﮔ
، ﻦﻴﺒﻣ
ﺖﺳا دﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﻧاﻮﻣ و ﻊﻓﺎﻨﻣ ندﺮﻛ ﻦﻴﮕﻨﺳ و ﻚﺒﺳ ) 21 .(
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ يﻮﮕﻟا ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا يا
تاﺮﻀﻣ ﻪﻛ دور
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ﻦﻴﺑ رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ ي
ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نآ فﺮﺼﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﻛ ﺖﻴﻤﻫا .
ﺑ ﻪ
ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ
، ﻦﻳا داﺮﻓا
، فﺮﺼﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﭘ رﺎﻴﺴﺑ ار رﺎﮕﻴﺳ
ﮓﻧر ﺮﺗ ﻲﻣ نآ تاﺮﻀﻣ زا ﺪﻨﻨﻴﺑ
. ﻪﻠﺣﺮﻣ رد هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا ي
ﺮﻜﻔﺗ
ﺒﻳﺮﻘﺗ و هﺪﻴﺳر لدﺎﻌﺗ ﻚﻳ ﻪﺑ ﺎ
رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ تاﺮﻀﻣ و ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﺮﺑاﺮﺑ ﻲﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺧآ ﻞﺣاﺮﻣ رد و ﺪﻧﻮﺷ )
و ﻞﻤﻋ ،ﻲﮔدﺎﻣآ
يراﺪﻬﮕﻧ ( هﻮﻠﺟ نآ ﻊﻓﺎﻨﻣ زا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ تاﺮﻀﻣ ي
يﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﻨﺑﺎﻳ ) 16 .(
ﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎ
ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد ﻊﻗاو داﺮﻓا رد رﺎﮕﻴﺳ تاﺮﻀﻣ ي
ﻪﻴﻟوا ) ﺶﻴﭘ و ﺮﻜﻔﺗ
ﺮﻜﻔﺗ ( ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ي
ﺮﺧآ ) ﻞﻤﻋ ،ﻲﮔدﺎﻣآ يراﺪﻬﮕﻧ و
( ﺑ ﻪ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻲ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ يراد .
نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺪﻳﺎﺑ رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﻀﻣ يور ﺮﺑ
داﺮﻓا ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو
، يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻴﻛﺎﺗ نﺎﻧآ هﺎﮔﺪﻳد و دﻮﺷ
ﺮﻴﻴﻐﺗ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺪﻳاﻮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺑﺎﻳ
ﺎﺗ نﺎﻧآ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ
ﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺣ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ و ﺮﺧآ ﻞﺣاﺮﻣ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ .
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
مﺪﻋ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺪﻳاﻮﻓ يور ﺮﺑ ﺮﺧآ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ياﺮﺑ دﻮﺷ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻴﻛﺎﺗ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﺣﺮﻣ ﻪﺑ نﺎﻧآ ﺎﺗ
ﻪﻠ ي يراﺪﻬﮕﻧ
هدﺮﻛ ﺖﻛﺮﺣ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ و ﺪﻧﻮﺸﻧ ﺖﺴﻜﺷ و دﻮﻋ رﺎﭼد و
.
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ي
ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ و ﺮﻜﻔﺗ
، توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ
ﺎﺑ
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻢﻫ و نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﺴﻴﻟو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﻨﭼ
ي
1ﻢﻴﻛ
دراﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ )
16،22 .(
طﺎﺒﺗرا رد ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﺎﺑ
ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺶﻴﭘ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ ﺮﻜﻔﺗ و ﺮﻜﻔﺗ
، كرد ﻊﻓﺎﻨﻣ
هﺪﺷ ي ﻪﻨﻳﺰﻫ و تاﺮﻀﻣ ﺮﺑ رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ نآ زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ
يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو داﺮﻓا ياﺮﺑ و دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ نزو و ﮓﻧر زا يﺮﺘﺸﻴﺑ ﮓﻧر و ﺖﻴﻤﻫا رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﻀﻣ نآ ﺪﻳاﻮﻓ ﻲﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ دﺮﻴﮔ
.
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﮕﻳد زا
، ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ مﺪﻋ راد
ﻦﻴﺑ ﺪﻳاﻮﻓ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
هﺪﺷ كرد ي
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ي
ﻞﺣاﺮﻣ ﺮﮕﻳد ﺎﺑ ﻞﻤﻋ
دﻮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا رد ﺮﻴﻴﻐﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ
يﻮﮕﻟا فﻼﺧ ﺮﺑ ﻪﻛ يا
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ لﺪﻣ رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺖﺳا يا
. رﺎﻈﺘﻧا ﻮﮕﻟا ﻦﻳا سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻲﻣ ﻴﺳ فﺮﺼﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﻀﻣ ﻪﻛ دور ﻲﻃ رد ﺖﻛﺮﺣ ﺎﺑ رﺎﮕ
ﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ داﺮﻓا نﺪﻴﺳر ﺎﺑ و ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻄﺧ رﻮﻃ ي
ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺪﻳاﻮﻓ ﻞﻤﻋ .
ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ اﺮﺘﺴﻜﺠﻳد ﺪﻨﻟرﻮﺑ و 2
ﻢﻫ و 3
ﻦﻴﻨﭼ ﺎﻳﺎﻜﻨﭽﻟﺎﻳ و 4
ﻲﭽﻧارﺎﻛ دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ5
) 23
، 24 ( ﺑ و ﻪ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ داﺮﻓا ﻲﺘﻗو ﺪﺳر
ﻪﻠﺣﺮﻣ دراو ي
ﻲﻣ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ يراﻮﺷد ﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻌﻗاو يﺎﻫ
كﺮﺗ
، ﺪﻳاﻮﻓ رد دﻮﺧ ﻲﺑﺎﻳزرا رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ و هﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ
ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻳدﺮﺗ رﺎﭼد رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ .
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﺪﻫد
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺎﺗ و ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻪﻛ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ نﺎﻧآ رﻮﺒﻋ ياﺮﺑ ي
ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ رﺎﮕﻴﺳ كﺮﺗ ﺮﺧآ
1Kim
2Dijkstra
3Borland
4Yalçınkaya
5Karanci
