ﻪﻨﯿﻬﺑ هرﺎﺼﻋ يزﺎﺳ يﺎﻫ
ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا صاﻮﺧ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ شور ﻪﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ
ﯽﺘﻧآ ﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺎﻬ
نﺎﯿﻧﺎﺒﻌﺷ زﺎﻨﻬﻣ يرﺎﺳ ﯽﻠﻌﺳﺎﺒﻋ ،1
2
ﯽﻧﺎﺧ ﻪﻣﺮﮔ ﯽﯾاراد ﺮﯿﻣا ،*
3
1 - ﯽﻠﻋﻮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاداﺮﯿﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ناﺮﯾا ،ناﺪﻤﻫ ،ﺎﻨﯿﺳ
2 - ناﺮﯾا ،ناﺪﻤﻫ ،ﺎﻨﯿﺳ ﯽﻠﻋﻮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاداﺮﯿﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا
3 - ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ
ناﺮﯾا ،ناﺪﻤﻫ ،ﺎﻨﯿﺳ ﯽﻠﻋﻮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ،نﺎﮐﺮﺴﯾﻮﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯽﻨﻓ ي
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 24 / 11 / 99
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 29 / 01 / 1400
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
،ﯽﻌﯿﺒﻃ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ
،ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ
،هرﺎﺼﻋ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ .
DOI: 10.29252/fsct.18.06.23
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺑﺮﭼ و ﺎﻫ
شزرا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫ ﻪﯾﺪﻐﺗ
ﯽﮔﮋﯾو و يا يﺎﻫ
نآ ﯽﺴﺣ ﯽﻣ ﺎﻫ ددﺮﮔ .
ﯽﺘﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ يﺪﯾﺪﺟ دﺮﮑﯾور هزوﺮﻣا ناﺪﯿﺴﮐا
ﺲﻧﺎﺳا ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ ﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ و ﻪﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﯽﺘﻧآ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ناﺪﯿﺴﮐا
ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ .
ﻦﯾا رد
هرﺎﺼﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺎﺑ ودﺮﮔﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ي
) ﺖﻈﻠﻏ رد يﺎﻫ 0 ، 50 و 100 ﺪﺻرد ( ناﻮﺗ رد يﺎﻫ
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ )
90 ، 450 و 900 تاو ( توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ و )
1،
8 و 15 ﻪﻘﯿﻗد ( جاﺮﺨﺘﺳا
هرﺎﺼﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ ،ﻦﻏور ﻪﺑ ندوﺰﻓا ﺖﻬﺟ ﻪﻨﯿﻬﺑ ي
ﯽﺘﻧآ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا شور ﻪﺑ ﺎﻫ
لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ،ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ يﺎﻫ DPPH
ﺖﯿﻓﺮﻇ و
ﯽﺘﻧآ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا هزاﺪﻧا
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . هداد ﺰﯿﻟﺎﻧآ رﺎﺼﻋ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ه ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي 53
% ) جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز 6
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ناﻮﺗ و ﻪﻘﯿﻗد 700
تاو ( هرﺎﺼﻋ ﯽﻣ ﻪﻨﯿﻬﺑ ي ﺪﻨﺷﺎﺑ
. هرﺎﺼﻋ زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺲﭙﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ي
) 1000ppm و 600
، 200 ( يﺎﻣد رد و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﯾﻮﺳ ﻦﻏور ﻪﺑ 65
ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ ي ﯽﻃ داﺮﮔ 16 زور
ﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ هزاﺪﻧا
دﺪﻋ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ يﺮﯿﮔ دﺪﻋ ،TBA
يﺎﻫزور رد ﯽﺒﻄﻗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ راﺪﻘﻣ و ﺲﮐﻮﺗﻮﺗ ﺲﯾﺪﻧا ،نﺪﯾﺰﯿﻧآ 0
، 8 و 16 يوﺎﺣ رﺎﻤﯿﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
200 ppm
، ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ BHT .
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ هرﺎﺼﻋ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ي
ﻪﻨﯿﻬﺑ ﯿﺴﮐا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ردﺎﻗ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد نﻮﯿﺳاﺪ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 05 / 0
<
(p . ﺖﻈﻠﻏ 1000ppm
هرﺎﺼﻋ زا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﻢﻌﻃ و ﻮﺑ ،ﮓﻧر ﺮﺑ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ و دﻮﺑ ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ BHT
ﺖﺷاﺪﻧ ﻦﻏور .
ﯽﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد هرﺎﺼﻋ زا ناﻮﺗ
ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ي ﯽﺘﻧآ
و ﯽﻌﯿﺒﻃ ناﺪﯿﺴﮐا
ﺳا ﺎﯾﻮﺳ ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ ﺮﺛﺆﻣ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘ
.
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻦﻏور ﯽﺑﺮﭼ و ﺎﻫ ﻪﺑ ﺎﻫ
هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻦﯿﻣﺄﺗ يﺬﻐﻣ ي
هﺪﻨﻨﮐ ي ،يژﺮﻧا
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ شزرا ياراد ،
ﻦﻏور رد ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻊﯾﺎﻣ يﺎﻫ
ﻦﻏور ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ تاﺮﻀﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻋﺎﺒﺷا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪﻣﺎﺟ يﺎﻫ
نآ زا ﺎﻣا ﺪﻧراد يﺮﺘﻤﮐ ﻦﻏور ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ
ﺮﯿﻏ يﺎﻫ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ عﺎﺒﺷا
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺶﯾﺎﺴﮐُا ضﺮﻌﻣ ﻦﻏور رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا دﺎﺴﻓ ،ﺪﻧﺮﯿﮔ
يﺎﻫ
ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻊﯾﺎﻣ دﺮﯿﮔ
] 1 [.
ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺑﺮﭼ و ﺎﻫ
ﮑﯾ ﺎﻫ ﻢﻬﻣ زا ﯽ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا و يروآﺮﻓ لﻮﻃ رد ﯽﯾاﺬﻏداﻮﻣ تاﺮﺛا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
شزرا ،ﮓﻧر ،ﺮﻄﻋ يور ﺮﺑ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﯾاﺬﻏ
ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد ﯽﻤﺳ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ددﺮﮔ
. شور ﻦﯾﺮﺗﺮﺛﺆﻣ زا ﯽﮑﯾ -
ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ يﺎﻫ ﻪﺑ ،ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻦﺘﺧاﺪﻧا
ﯽﺘﻧآ يﺮﯿﮔرﺎﮐ -
ناﺪﯿﺴﮐا ﻫ ﯽﻣ ﺎ ﺪﺷﺎﺑ .
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺎﯾ ﺎﻫاﺮﺘﺴﺑﻮﺳ لﺮﺘﻨﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا )
ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﮋﯿﺴﮐا و (
ناﺪﯿﺴﮐوﺮﭘ لﺮﺘﻨﮐ ، ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار ندﻮﻤﻧ لﺎﻌﻓﺮﯿﻏ ﻞﻤﻋ ،دازآ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ] 2 [.
ﻞﯿﻟﺪﺑ
ﯽﺘﻧآ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﯽﺒﻧﺎﺟ تاﺮﺛا ناﺪﯿﺴﮐا
ﺰﺘﻨﺳ يﺎﻫ ي هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ
ﻧآ زا ﯽﺘ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ ﻪﺑور
ﺖﺳا ﺶﯾاﺰﻓا ]
3 [.
ﯽﺘﻧآ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ياﺮﺑ ناﺪﯿﺴﮐا
ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ ناﺪﯿﺴﮐا
ﺎﻫ ي
يﺰﺘﻨﺳ هدﺎﻣ جاﺮﺨﺘﺳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ دﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ و نازرا يا
. زا
ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﯿﺣ ﯽﻫﺎﯿﮔ تﺎﻌﯾﺎﺿ يدﺎﯾز ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ يزروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺑ رد ﻪﮐ دﻮﺷ
نوﺪﺑ ﻊﻗاﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿ
ﯽﻣ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧﻮﺷ
. ﺖﺳﻮﭘ تﺎﻌﯾﺎﺿ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
ﯽﺘﻧآ و ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يوﺎﺣ ﻪﮐ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﺘﻧآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻌﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ناﺪﯿﺴﮐا
هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﺖﺳا . شور زا ،ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺛﺆﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻬﺟ
اﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻈﻠﻏ و ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ج
لﻼﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا لﻮﻧﺎﺗا .
هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ ودﺮﮔ ﺖﺧرد ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ و گﺮﺑ ي 13
ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻟﻮﻨﻓ ﻞﻣﺎﺷ : ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ ﮏﯿﻣﺎﻨﯿﺳ
ﺎﻫﺪﯿﺳا )
،ﮏﯿﻧژوﺮﻠﮐﺪﯿﺳا ﺪﯿﺳا
،ﮏﯿﺌﻓﺎﮐ ﮏﯿﻟوﺮﻓﺪﯿﺳا و
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﭘﺎﻨﯿﺳ (،
ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ ﮏﯿﺋوﺰﻨﺑ
ﺎﻫﺪﯿﺳا ) ﺪﯿﺳا ،ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا
،ﮏﯾژﻻا ﺪﯿﺳا ﺎﮐﻮﺗوﺮﭘ
،ﮏﯿﺌﺗ ﺪﯿﺳا
ﮏﯾﮋﻨﯾﺮﯿﺳ ﺪﯿﺳا و
ﮏﯿﻠﯿﻧاو (،
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ )
،ﻦﯿﮑﺗﺎﮐ ﯽﭘا ،ﻦﯿﮑﺗﺎﮐ ﻦﺘﺳﺮﯿﻣ
( نﻮﻠﮔوژ و ﺎﯾ
نﻮﻠﮔﻮﺟ ) 5 ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ 1
و 4 نﻮﻨﯿﮐﻮﺘﻔﻧ (
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ دراد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
] 4[
.
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رد ﯽﻫﺎﯿﮔ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻨﯿﻣز رد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يدﺎﯾز تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﻫ ﻦﻏور درﻮﻣ ﻪﻣادا رد ﻪﮐ
دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺚﺤﺑ .
مﺎﺠﻧا نارﺎﮑﻤﻫ و يﺮﯿﺸﻣ ﻪﮐ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
لﻼﺣ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ نﺎﯿﻧز ﻪﻧاد هرﺎﺼﻋ ،ﺪﻧداد ﺖﻈﻠﻏ رد لﻮﻧﺎﺗا يﺎﻫ
) 0
، 50 و 100 (%
جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز تﺪﻣ ،
) 25 / 0
، 12 و 24 ﺖﻋﺎﺳ ( جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻣد و 20
، 50 و 80 ﻪﺟرد
داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ . زا هرﺎﺼﻋ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )
2/
0
، 4/
0 و 6/
0 ﺪﺻرد ( ﻦﻏور ﻪﺑ و ﻪﯿﻬﺗ
ﯽﺘﻧآ نوﺪﺑ ﺎﯾﻮﺳ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ناﺪﯿﺴﮐا
. يﺎﻣد رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
90 ﻪﺟرد داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ
5 زور ﺮﻫ و ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ زور
ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ دﺪﻋ و ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ،يﺪﯿﺳا دﺪﻋ يﺎﻫ
ﻮﺑﺮﻣ ﺪﯿﺳا ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﺑ ط .
ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ BHT
ﺖﻈﻠﻏ و هرﺎﺼﻋ ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ دﻮﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا يﺎﻫ
] 5 [.
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - تاﺰﯿﻬﺠﺗ و ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ
هزﺎﺗ يودﺮﮔ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد )
ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ياراد (
ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ زا
ﺖﺳﻮﭘ ،ﺪﺷ يراﺪﯾﺮﺧ ناﺪﻤﻫ دﺮﮔ اﺪﺟ نآ ﺰﺒﺳ يﺎﻫ
رﺰﯾﺮﻓ رد و ﺪﯾ
) يﺎﻣد 18 - ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
( ﺪﺷ هداد راﺮﻗ .
ﻦﻏور ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
يﺎﯾﻮﺳ ﺮﮑﺑ ) ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺪﻗﺎﻓ (
ﻪﻧﺎﺧرﺎﮐ زا ﺪﻧوﺎﻬﻧ ﻦﯿﮕﻧ ﻦﻏور ي
رﺰﯾﺮﻓ رد تﺎﺸﯾﺎﻣزآ عوﺮﺷ ﺎﺗ و ﻪﯿﻬﺗ )
يﺎﻣد 18 - ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد -
داﺮﮔ ( ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
2 - 2 - رﺎﮐ شور
2 - 2 - 1 - هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﻔﺘﺳا ﺎﺑ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ي
هدﺎ
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ زا
ﺦﯾ زا ﻞﺒﻗ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ بﺎﯿﺳآ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﯾادز
) ناﺮﯾا ،ﯽﻧﺎﺳ (
و ﺪﺷ دﺮﺧ 5
ﺎﺑ نآ زا مﺮﮔ 50cc
لﻼﺣ
) ﺖﻈﻠﻏ ياراد لﻮﻧﺎﺗا يﺎﻫ
0 ، 50 و 100 ﺪﺻرد ( ﻦﻟرا ﻞﺧاد 250
ﯽﻠﯿﻣ يﺮﺘﯿﻟ ) ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ 10:1 ( ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ نﺎﻣز ﯽﻃ ﺎﻫ
-
يﺎﻫ 1 ، 8 و 15 ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﻞﺧاد رد ﻪﻘﯿﻗد )
لﺪﻣ MWS-
280GS ناﺮﯾا يرﺎﻤﺳا (
) ناﻮﺗ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ 90
، 450 و 900
تاو ( هداد راﺮﻗ ﺪﻧﺪﺷ . ﻂﺳﻮﺗ لﻼﺣ فﻼﺗا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﻬﺟ
ﻪﻧﺎﻫد ،ﺮﯿﺨﺒﺗ ﻪﺸﯿﺷ ﺖﯿﻠﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻟرا ي
ﺪﯾدﺮﮔ دوﺪﺴﻣ يا .
هرﺎﺼﻋ -
فﺎﺻ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ يﺎﻣد رﺰﯾﺮﻓ رد هﺮﯿﺗ فوﺮﻇ نورد ندﺮﮐ
18 -
ﻪﺟرد ي ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ]
6 [.
2 - 2 - 1 - 1 - نﻮﻣزآ هرﺎﺼﻋ ﯽﺑﺎﯾزرا يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ ﯽﺑﺎﯾزرا نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
يﺎﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ
ﮓﻧر شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﻮﺘﻟﺎﮐﻮﯿﺳ ﻦﯿﻟﻮﻓ ﯽﺠﻨﺳ
] 7[
،
هزاﺪﻧا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺮﯿﮔ ءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ شور ﻪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
ﯿﯾ شور ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺘﯿﻓﺮﻇ ﻪﺳ ﻦﻫآ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻢﯾرﺪﻠ
] 8[
،
هزاﺪﻧا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺮﯿﮔ ماد ﻪﺑ شور ﻪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
لﺎﮑﯾدار يزاﺪﻧا
نارﺎﮑﻤﻫ و اﻮﻠُﮐ شور ﻖﺒﻃ DPPH ]
9 [ هزاﺪﻧا ، ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺮﯿﮔ
يﺎﯿﺣا ﺎﺑ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻓﺮﻇ شور ﻪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ مﻮﻧﺪﺒﯿﻟﻮﻣ ) (VI مﻮﻧﺪﺒﯿﻟﻮﻣ ﻪﺑ )
(V نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﺘﯾﺮﭘ شور ﻖﺒﻃ
] 10 [ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
2 - 2 - 2 - هﻮﺤﻧ هدﺎﻣآ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳ يوﺎﺣ ﻦﻏور يﺎﻫ
ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ هرﺎﺼﻋ
زا ﺲﭘ مﺎﺠﻧا ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ يور هرﺎﺼﻋ يﺎﻫ ﻞﺻﺎﺣ ،
ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور ﺢﻄﺳ
هرﺎﺼﻋ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد يﺮﯿﮔ
.
زا ﺲﭙﺳ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ي ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
) 1000ppm و 600
، 200 ( ﯽﺘﻧآ نوﺪﺑ ﻦﻏور ﻪﺑ و ﻪﯿﻬﺗ ناﺪﯿﺴﮐا
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا . ﻦﻏور هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ يﺎﻫ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺎﻫ
ﻊﯾﺮﺳ ًﺎﺘﺒﺴﻧ )
يﺎﻣد ﺎﺑ نوآ 65
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
( تﺪﻣ ﻪﺑ 16 زور
،ﺮﻔﺻ يﺎﻫزور رد و ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ 8
و 16 ﺺﺧﺎﺷ ﻫ يﺎ
دﺪﻋ دﺪﻋ ،ﻦﯾﺪﯾﺰﯿﻧآ دﺪﻋ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ دﺪﻋ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ
نآ ﯽﺒﻄﻗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ و ﺲﮐﻮﺗﻮﺗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ . ﯽﺘﻧآ نوﺪﺑ ﻦﻏور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ناﺪﯿﺴﮐا
) ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺪﻫﺎﺷ ( يوﺎﺣ ﻦﻏور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ و 200ppm
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا BHT
ﯽﺘﻧآ ترﺪﻗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ﺰﯿﻧ اﺪﯿﺴﮐا
هرﺎﺼﻋ ﯽﻧ ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ ﺎﻫ
ناﺪﯿﺴﮐا
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ رﻮﮐﺬﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد و ﻪﯿﻬﺗ يﺰﺘﻨﺳ .
2
- 2 - 2 - 1 - نﻮﻣزآ ﻦﻏور ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا يﺎﻫ يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ي
نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻦﻏور ﯽﺑﺎﯾزرا دﺪﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎﻫ
ﺮﮐد و ﺎﺘﻧﺎﺷ شور ﻖﺒﻃ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ]
11 [ ، هزاﺪﻧا دﺪﻋ يﺮﯿﮔ
رﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑ )
(TBA شور سﺎﺳا ﺮﺑ ،AOAC
هزاﺪﻧا -
شور ﻖﺒﻃ ﯽﺒﻄﻗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺎﺑ درﺎﻫرا و ﺖﻟﻮﺷ
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻤﮐ ] 12 [،
هزاﺪﻧا ارﺎﭘ دﺪﻋ يﺮﯿﮔ -
ﺲﯾﺪﻧا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و ﻦﯾﺪﯾﺰﯿﻧآ
نارﺎﮑﻤﻫ و سدﺎﺗ شور ﻪﺑ ﺲﮐﻮﺗﻮﺗ ]
13 [ ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
2 - 2 - 3 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﻪﻨﯿﻬﺑ هداد يزﺎﺳ ور ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ ش
يﺰﮐﺮﻣ ) (CCD ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﺳر ، )
ﻪﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ يﺎﻫﻮﮕﻟا و يﺪﻌﺑ ي
حﺮﻃ ( مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ تﻻدﺎﻌﻣ ندروآ ﺖﺳد ﻪﺑ و راﺰﻓا
Expert
Design ) ﻪﺨﺴﻧ ي 11 ( ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
ﻪﻨﯿﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ يزﺎﺳ
ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ي
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ،لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ودﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز و
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا .
ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺎﺑ يﺰﮐﺮﻣ 3
و ﺢﻄﺳ 6 ﻪﻄﻘﻧ رد راﺮﮑﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ يﺰﮐﺮﻣ ي
ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻞﺻﺎﺣ ي
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ )
1 + ، 0 ، 1 - .(
هدوﺪﺤﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ي
ﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ لﻼ
) X1
( يﺎﻣد ،
جاﺮﺨﺘﺳا ) X2
( ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ و )
X3
( نﻮﻣزآ زا ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ جﺎﺘﻨﺘﺳا .
ﻪﻨﯿﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﯽﮐارﻮﺧ ﻦﻏور ﯽﺗراﺮﺣ يراﺪﯾﺎﭘ يزﺎﺳ
هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗراﺮﺣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ي
هﺮﯿﺧذ نﺎﻣز و ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا ﻦﻏور يزﺎﺳ
ﺦﺳ
ﺎﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 3
و ﺢﻄﺳ 5
ﻪﻄﻘﻧ رد راﺮﮑﺗ ﯽﺗراﺮﺣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ يﺰﮐﺮﻣ ي
ﻦﻏور ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ و ﯽﻔﯿﮐ صاﻮﺧ ﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ
رد هﺪﺷ
يﺎﻣد 65 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ ي هدوﺪﺤﻣ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ داﺮﮔ -
هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ي ي
ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ )
X1
( و
هﺮﯿﺧذ نﺎﻣز ﻦﻏور يزﺎﺳ
) X2
( نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
Table 1 Independent variables and levels used to optimize the antioxidant properties of ethanolic extracts of walnut green peel under the influence of different extraction conditions
Levels and limits of variables Independent variables
-1 0 +1
Extraction time (minutes) 0 8 15
Microwave power (watts) 90 495 900
Solvent concentration (v/v) 0 50 100
Table 2 Independent variables and surfaces used to optimize the thermal stability of edible oil, under the
influence of different thermal process conditions
Levels and limits of variables Independent variables
-1 0 +1
Oil storage time (days) 0 8 16
Concentration of Walnut green peel extract (ppm) 200 600 1000
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﯽﺳرﺮﺑ صاﻮﺧ
ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻟﻮﻨﻓ هرﺎﺼﻋ يﺎﻫ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا
3 - 1 - 1 - هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﻞﮑﺷ رد ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور )
1 ( ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ، .
ﺖﻤﺴﻗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻞﮑﺷ a
) 1 ( ناﺰﯿﻣ ،ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨ
يﺪﻨﺗ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺐﯿﺷ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺪﺑﺎﯾ
ﻦﯾا ار ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﺪﻨﮐ -
ﯽﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﺣ ﺎﺗ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ ﻪﯿﺟﻮﺗ ناﻮﺗ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ) ناﻮﺗ 450 تاو ( هﺪﺷ دﺎﺠﯾا بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻣﺮﮔ ناﺰﯿﻣ ،
ﺖﺣار جوﺮﺧ ﺐﺟﻮﻣ هراﻮﯾد زا ﺮﺛﺆﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺗ
ي لﻮﻠﺳ يﺎﻫ
ﺖﻬﺟ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ لﻼﺣ رد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯿﻟﻼﺣ و ﯽﻫﺎﯿﮔ ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ددﺮﮔ
.
(a)
(b)
(c)
Fig 1 3D diagram of changes in the amount of total phenolic compounds (mg of Gallic acid per 100 g of walnut green skin) ethanolic extracts of walnut green
skin (a) under the influence of extraction time (minutes) and microwave power (watts) at a concentration of 50 %, (b) under the influence of solvent concentration (v/v%) and extraction time at constant power of 495 watts, (c) under the influence of solvent concentration and microwave power at
constant extraction time of 8 minutes.
ﯽﻓﺮﻃ زا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ مﺮﺟ لﺎﻘﺘﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا
،دﻮﺷ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ناﻮﺗ رد ﺎﻣا ﺪﺑﺎﯾ
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يراﺪﯾﺎﭘ جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻣد ﯽﻤﯾﺰﻧآ ي
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﯾ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﺗراﺮﺣ ي ﯽﻣ راﺮﻗ
،ﺮﯿﺨﺒﺗ ﺮﺛا رد ﺎﯾ و دﺮﯿﮔ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﺪﺑﺎﯾ
. ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا
ﯽﯾﺎﺿر ﻪﮐ و
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2015 ( ] 14 [ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ يور ﺮﺑ
هداد مﺎﺠﻧا دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺪﻧا .
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ دﻮﺷ
اﺰﯿﻣ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ و جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز مأﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ن
ﯽﻣ ﯽﻃ ار ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﻦﯿﺑ زا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ يراﺪﻬﮕﻧ ﺮﺛا ﺮﺑ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﺘﻓر رد ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ يﺎﻣد .
ﻖﯿﻘﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ
ﺲِﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و ﺲِﺑ )
2004 ( ] 15 [ دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﺮﺛا ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا
ﺎﻣد ﯽﺒﯾﺮﺨﺗ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ار ﺎﻣﺮﺧ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺑ ﻻﺎﺑ يﺎﻫ
.
ﺖﻤﺴﻗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻞﮑﺷ b
) 1 ( رد ناﻮﺗ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﺖﺑﺎﺛ )
495
تاو ( ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ لﻮﻧﺎﺗا
) ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ 50
(%
ناﺰﯿﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ﻞﮐ ﯽﺋﺰﺟ
ﯽﻣ ﯽﻃ ار ﺪﻨﮐ
. ﻪﺑ
هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
50
% ،
63 / 532 ) ﯽﻠﯿﻣ رد ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا مﺮﮔ 100
ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ مﺮﮔ (
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻣ ار ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺺﻟﺎﺧ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘﻤﮐ ﺖﯿﺒﻄﻗ ناﻮﺗ
لﻼﺣ اﺮﯾز ﺖﺴﻧاد بآ و لﻮﻧﺎﺗا طﻮﻠﺨﻣ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﯽﺒﻄﻗ يﺎﻫ
و ﺪﻧراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﻟﻮﻠﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﺮﺨﺘﺳا ﯽﯾارﺎﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﺎﺑ جا
ﺎﯾ فﺪﻫ يﺎﻫ
ﺮﯿﻏ لﻼﺣ نآ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﯾ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﺒﻄﻗ ﯽﻠﯿﺧ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ راﺮﻓ ﺎﻫ
و ﻢﮐ
ﺖﺳا ﻒﯿﻌﺿ ]
16 [ . نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﭼ )
2016 ( ] 17 [ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ
نورد ﻪﺑ ار لﻼﺣ ذﻮﻔﻧ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا لﻼﺣ رد بآ ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ دﻮﺟو ﺖﻓﺎﺑ تراﺮﺣ ﺚﻋﺎﺑ و هدﺮﮐ نﺎﺳآ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ﯽﻫد
ﯽﻫﺎﯿﮔ هدﺎﻣ ﺮﺘﻬﺑ
ﯽﻣ دﻮﺷ . نورد ﻪﺑ لﺎﻌﻓ ياﺰﺟا مﺮﺟ لﺎﻘﺘﻧا دﻮﺧ ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا لﻼﺣ ﺪﻫد
.
ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻞﮑﺷ c
) 1 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ نﺎﻣز رد دﻮﺷ
ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ هرﺎﺼﻋ ﻮﻌﺻ ﺪﻧور ياراد اﺪﺘﺑا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا يﺎﻫ ﺪﻧور ياراد ﺲﭙﺳ و يد
ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺖﻠﻋ لﺎﻤﻋا
يﺎﻣد ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﯽﺘﺣار
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ياﺰﺟا ﯽﻫﺎﯿﮔ ار ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺪﻨﮐ و تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ار ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا زا
ﻖﯾﺮﻃ ﻂﯿﺤﻣ دراو ﻪﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ
و ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ
جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا نآ زا ﺖﯿﻌﺒﺗ ﻪﺑ
، ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ
اﺮﺨﺘﺳا ناﻮﺗ رد ﺎﻣا دراد يدﻮﻌﺻ ﺪﻧور هﺪﺷ ج ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ
،ﻻﺎﺑ يﺎﻣد ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ندﻮﺑ سﺎﺴﺣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻣ ﺐﯿﺳآ ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﯿﺑ ددﺮﮔ
. هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﻣ ناﺰﯿﻣ لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ نﺎﻣز رد ﻪﮐ دﻮﺷ
يﺪﻧور ياراد ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﻘﺗ
ﯽﺸﯾاﺰﻓا ًﺎﺒﯾ و
مأﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ
لﻼﺣ ﺖﯿﺒﻄﻗ رد توﺎﻔﺗ نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺋﺰﺟ ﺖﺳا ﺎﻫ
.
هرﺎﺼﻋ ﯽﻣ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ياراد ﯽﺑآ يﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
ﻦﯿﯾﺎﭘ رد بآ لﻼﺣ ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ندﻮﺑ ﺮﺗ
يد ﺖﺑﺎﺛ بآ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻠﻋ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﯾﺮﺘﮑﻟا
ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﻣ بﺬﺟ ار يدﺎﯾز يﺎﻣﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و دراد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺎﻣا ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ار يﺮﺘﻤﮐ يﺎﻣﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺖﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ نآ فﻼﺗا -
هﺪﯾﺪﭘ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻫد ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ نﺪﺷ مﺮﮔ ي
ﯽﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﻀﻌﺑ ﯽﯾﺎﻣﺮﮔ ﺐﯾﺮﺨﺗ دﻮﺷ
] 18 [.
جاﺮﺨﺘﺳا لﻼﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ بآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ًﻼﻣﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﮏﯾ ،
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﺒﻄﻗ ﻪﺟرد ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ نآ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ي
ﺖﯿﺒﻄﻗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﺗ ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ يﺮﺘﻤﮐ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﻣا ندوﺰﻓا بآ
لﻼﺣ ﻪﺑ يﺎﻫ ﯽﻟآ ﺎﺑ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﮏﯾ ﻂﯿﺤﻣ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ و هدﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﺒﻄﻗ
رد ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ عاﻮﻧا و ﺮﯾدﺎﻘﻣ جاﺮﺨﺘﺳا زا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻨﯿﻤﻃا ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا ددﺮﮔ
. ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦﯾا هرﺎﺼﻋ ي ﯽﺑآ
ﺮﯾدﺎﻘﻣ يوﺎﺣ يدﺎﯾز
زا ﯽﺼﻟﺎﺧﺎﻧ ﯽﯾﺎﻫ ﺮﯿﻈﻧ يﺎﻫﺪﯿﺳا
،ﯽﻟآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
و يﺎﻫﺪﻨﻗ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﺺﯿﺨﺸﺗ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﻞﺧاﺪﺗ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ]
19 [.
تراﺮﺣ و نﺎﻣز
) ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ (
،جاﺮﺨﺘﺳا رد ﻪﻨﯿﻬﺑ ياﺮﺑ ﯽﻤﻬﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا
-
دورو و ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ زا نﺪﺷاﺪﺟ ياﺮﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﮐ يزﺎﺳ ﺪﻧراد ار لﻼﺣ ﻪﺑ ]
20 [.
ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد -
هداد ﺲﻧﺎﯾراو ي ﺎﻫ
هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ي ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ
هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ ﻞﮐ ﻪﺟرد يرﺎﻣآ لﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﺢﻄﺳ رد مود ي
ﺎﻣآ ير 5 % ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺷ راد . ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻪﺟرد ي ﺖﻬﺟ يرﺎﻣآ لﺪﻣ مود ي
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ي ي ﻪﻄﺑار رد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
) 1 ( ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻦﯾا رد ،ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ،
:A جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز )
ﻪﻘﯿﻗد ( ،
:B ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ )
تاو ( و :C لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ )
(v/v ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ي ﻪﻄﺑار ) 1 ( Y1= +132.04581- 49.99852* A+0.67811*
B+2.00165* C+0.019938* A* B+0.033288* A*
C+0.001725* B* C+2.78459* A2-0.000795* B2- 0.02118* C2
3 - 1 - 2 - ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
هرﺎﺼﻋDPPH ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ودﺮﮔﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
هرﺎﺼﻋ ،DPPH ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
جاﺮﺨﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ )
نﺎﻣز ناﻮﺗ ،ﺎﻫ و ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ لﻼﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ (
ﻞﮑﺷ رد ) 2 ( ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﻞﮑﺷ a
) 2 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد ،دﻮﺷ
ﺖﺑﺎﺛ ) 50 (%
،جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا رﺎﻬﻣ
لﺎﮑﯾدار لﺎﻌﻓ هرﺎﺼﻋ DPPH
يﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ياراد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ﺪﺷﺎﺑ
. ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻈﻠﻏ رد ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،لﻮﻧﺎﺗا ﯽﺘﻧآ
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا رﺎﻬﻣ
لﺎﮑﯾدار DPPH ياﺮﺑ
هرﺎﺼﻋ نﺎﻣز رد هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي 8
ناﻮﺗ و ﻪﻘﯿﻗد 495
تاو
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ 9/
348 % ياﺮﺑ و هرﺎﺼﻋ ناﻮﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ي
نﺎﻣز رد ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ 15
ﻪﻘﯿﻗد 08 / 274 % ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻞﮑﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ترﺪﻗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار
هرﺎﺼﻋDPPH -
رد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﻫدوﺪﺤﻣ
ﯽ ناﻮﺗ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ يﺎﻫ ﺮﺗﻻﺎﺑ
زا 495 و تاو
نﺎﻣز رد زا ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫ 8
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻘﯿﻗد .
هزاﺪﻧا ﯿﻟﺎﻌﻓ يﺮﯿﮔ ﯽﺘﻧآ ﺖ
شور ﻪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ترﻮﺻ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . هرﺎﺼﻋ نﻮﭼ ياراد ﺎﻫ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ
شور ﺮﻫ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ يداﺪﻌﺗ
نآ زا ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ درﻮﻣ ﺎﻫ دﺮﯿﮔ
.
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد توﺎﻔﺗ شور ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )
ﻦﯿﻟﻮﻓ شور
رﺎﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ،ﻮﺘﻟﺎﮐﻮﯿﺳ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﺠﻨﺳ ،DPPH
ﮐا ﯽﻧاﺪﯿﺴ
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا يوﺮﯿﻧ و ﻞﮐ (
هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ،يدﺎﯾز ي
بآ بآ و ﺖﺳود ﺰﯾﺮﮔ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نآ ﺖﺒﺴﻧ و دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺑاو ﺪﺷﺎﺑ
. لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا نﻮﻣزآ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳﺎﺳا رﻮﻃ ﻪﺑ DPPH ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐ
ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻣ ﺶﺠﻨﺳ ار بآ رد لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻨﮐ
. رد هرﺎﺼﻋ ود ﯽﺘﻗو ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
شور نﺎﺸﻧ ﺪﻧراد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ DPPH
هﺪﻨﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ي
لﻮﮑﻟﻮﻣ راﺪﻘﻣ بآ يﺎﻫ
ﺪﻧراد ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺖﺳود ]
21 .[
ﻪﻄﺑار ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﺎﺑ لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻧﺮﯿﮔ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﺑ ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ي
هﻮﯿﻣ رد ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ دراد دﻮﺟو ﺎﻫ
] 22 , 23 [.
ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺗ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮ
رﺎﻈﺘﻧا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﯿﻣ ﺮ لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺪﺻرد ﻪﮐ دو هرﺎﺼﻋ DPPH
ﺎﻫ
ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﯽﻟو ﺪﺑﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا )
دراﻮﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ رد (
ﯽﻠﻋ ﻢﻏر
ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا )
ﯽﭘ رد
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا (
ﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز و نﺎﻣز و ﺎﻣد ﺶ
لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ترﺪﻗ ناﺰﯿﻣ ،جاﺮﺨﺘﺳا DPPH
هرﺎﺼﻋ توﺎﻔﺘﻣ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ار نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا جاﺮﺨﺘﺳا شور و ﻂﯾاﺮﺷ رد توﺎﻔﺗ ناﻮﺗ
هرﺎﺼﻋ دﻮﻤﻧ ﯽﻘﻠﺗ ﺎﻫ .
ﺖﻤﺴﻗ رد ﻞﮑﺷ b
) 2 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﺑﺎﺛ ناﻮﺗ رد ﻪﮐ دﻮﺷ
ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ هرﺎﺼﻋ ي ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا 50 % ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد )
78 / 411 (%
ناﺰﯿﻣ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
رﺎﻬﻣ لﺎﮑﯾدار لﺎﻌﻓ ﯽﻣDPPH ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺑ و
لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا )
ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ 50
(%
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
هرﺎﺼﻋ DPPH ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ياراد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ
لﺎﮑﯾدار ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ DPPH
ﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﯽ 100
% ،
85 / 218 % ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا و زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ يا
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2013 ( ] 24 [ دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا نﺎﻧآ
هرﺎﺼﻋ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي 50
% ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ياراد ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ
ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا رﺎﻬﻣ
لﺎﮑﯾدار لﺎﻌﻓ ترﺪﻗ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ و DPPH
ءﺎﯿﺣا ﺖﺳا ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ .
ﺖﻤﺴﻗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻞﮑﺷ c
) 2 ( جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ نﺎﻣز رد )
8 ﻪﻘﯿﻗد ( ،
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺘﻧآ رﺎﻬﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا لﺎﮑﯾدار
لﺎﻌﻓ هرﺎﺼﻋ DPPH
ي
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺑﺎﯾ
لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد هرﺎﺼﻋ DPPH
ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي 50
% ناﻮﺗ رد
495
،تاو 9/
348 % ناﻮﺗ رد و 900
تاو 53 / 384 % ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ نﺎﻣز رد ﻞﮑﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ لﻼﺣ ) ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ 50
(%
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رﺎﻬﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
لﺎﮑﯾدار لﺎﻌﻓ هرﺎﺼﻋ DPPH
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯿﻤﻫ ﺖﺤﺗ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ نآ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻞﮑﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ لﻼﺣ ﺖﻈﻠ
لﻮﻧﺎﺗا
) ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ 50
(%
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ
لﺎﮑﯾدار هرﺎﺼﻋ DPPH
ﯽﻣ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ددﺮﮔ
.
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﯿﺛﺄﺗ لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ يراد ﺖﺷاد دازآ يﺎﻫ
. هداد ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا زا ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ا رﺎﻬﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐ لﺎﮑﯾدار
لﺎﻌﻓ
هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ DPPH ﻪﺟرد يرﺎﻣآ لﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
رد مود ي
يرﺎﻣآ ﺢﻄﺳ 5
% ﯽﻨﻌﻣ ﺪﻧدﻮﺑ راد . ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻪﺟرد ي ياﺮﺑ مود ي
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺪﺻرد ي هرﺎﺼﻋ DPPH
ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﻪﻄﺑار رد ي ) 2 ( ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ي ﻪﻄﺑار ) 2 ( Y2= +119.03260-
6.19474*A+0.414722*B+5.60414*C- 0.001747*A*B-0.085262*A*C-
0.001095*B*C+0.464915*A2-0.000282*B2- 0.044054*C2
(a)
(b)
c) (
Fig 2 3D diagram of Changes in the antioxidant properties of DPPH activated radical inhibition (%) ethanolic extracts of walnut green skin (a) under the influence of extraction time (minutes) and microwave
power (watts) at a concentration of 50 %, (B) under the influence of solvent concentration (v/v%) and extraction time at constant power of 495 watts, (c) under the influence of solvent concentration and microwave power at constant extraction time of 8
minutes.
3 - 1 - 3 - ترﺪﻗ ءﺎﯿﺣا ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ هرﺎﺼﻋ ي ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا
هرﺎﺼﻋ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
جاﺮﺨﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ودﺮﮔ )
نﺎﻣز ناﻮﺗ ،ﺎﻫ يﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ و ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
لﻼﺣ ( ﻞﮑﺷ رد ) 3 ( ﻪﺋارا
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﻞﮑﺷ a
) 3 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد دﻮﺷ
ﺖﺑﺎﺛ ) 50 (%
لﻼﺣ ناﻮﺗ و جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز مأﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺗا
هرﺎﺼﻋ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﻪﺑ
نﺎﻣز رد ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ يرﻮﻃ 8
ناﻮﺗ و ﻪﻘﯿﻗد 900
هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ تاو ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
5/
280 ) ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ
رد ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا 100
ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ مﺮﮔ (
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ناﻮﺗ و نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﻠﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ناﺰﯿﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﻞﮐ
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ﺖﺤﺗ ﻂﯾاﺮﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻧﻻﻮﻃ تﺪﻣ ﺎﺑ يﺎﻣد ﻻﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ
] 21 .[
ﺖﻤﺴﻗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﻞﮑﺷ b
) 3 ( ﺖﺑﺎﺛ ناﻮﺗ رد )
495 تاو ( ﺎﺑ
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ،جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز و لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا هرﺎﺼﻋ ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ياراد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺖﻠﻋ ،ﺪﺷﺎﺑ
هرﺎﺼﻋ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
د ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺖﺷا
. رد ﻮﺗز و يﺰﻨﺑ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﺒﻃ
لﺎﺳ 1999 ] 22 .[
لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﺋﺎﮔ و 2000
] 23 .[
مﺎﺠﻧا
ترﺪﻗ ﺪﻧداد ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا
ﻪﻄﺑار ﺎﺑ ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ي ناﺰﯿﻣ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻟﻮﻨﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﺒﻃ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ،دراد رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﻢﯾرﺪﻠﯿﯾ ﻪﮐ يا
لﺎﺳ 2001 ] 8[
ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻪﺸﯿﻤﻫ
ﯽﻤﻧ ﯽﻄﺧ ﺪﺷﺎﺑ
. ﯽﮔﮋﯾو ﻞﮐ رد يﺎﻫ
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ﺎﺑ
رﻮﻀﺣ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ اﺪﻫا ء هﺪﻨﻨﮐ ي نوﺮﺘﮑﻟا هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا . ﻪﺑ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا
ناﺰﯿﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ رد
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ترﺪﻗ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا
نآ ﺎﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ ] 25 [.
ﺖﻤﺴﻗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻞﮑﺷ c
) 3 ( نﺎﻣز رد
جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ )
8 ﻪﻘﯿﻗد ( ﺰﻓا ﺎﺑ ترﺪﻗ ،لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾا
هرﺎﺼﻋ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ياراد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ نآ ﺖﻠﻋ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧاﻮﺗ
ي
هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﻻﺎﺑ يﺎﻫ
) زا ﺶﯿﺑ 50 (%
ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ترﺪﻗ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺑﺎﺛ نﺎﻣز رد ﻪﮐ دﻮﺷ
هرﺎﺼﻋ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺑﺎﯾ
هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ نﺎﻣز رد ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ي
ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا 50 % ناﻮﺗ رد يﺎﻫ 495 و 900 ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ تاو 8/
267 و
05 / 280 ) ﯽﻠﯿﻣ رد ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا مﺮﮔ 100
ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ مﺮﮔ (
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
هرﺎﺼﻋ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد ﯽﺑآ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ زا ﺮﺗ
هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﮐ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا يﺎﻫ
.
a) (
b) (
(c)
Fig 3 3D diagram of Reducing power changes (mg Gallic acid per 100 g of walnut green skin) Ethanol extracts ethanolic extracts of walnut green skin (a) under the influence of extraction time (minutes) and microwave power (watts) at a concentration of 50 %,
(B) under the influence of solvent concentration (v/v%) and extraction time at constant power of 495 watts, (c) under the influence of solvent concentration
and microwave هداد
زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ هزاﺪﻧا
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ
هرﺎﺼﻋ ﻪﺟرد يرﺎﻣآ لﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﺢﻄﺳ رد مود ي
5
% ﯽﻨﻌﻣ راد
ﺪﻧدﻮﺑ . ﻪﻟدﺎـﻌﻣ ﻪﺟرد ي ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ مود ي
ترﺪﻗ ي
هرﺎﺼﻋ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ي ﻪﻄﺑار زا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
) 3 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ي ﻪﻄﺑار ) 3 (
Y3= +261.70533-1.70825*A+0.045122*B- 0.084243*C- 0.004273* A* B+0.007432* A*
C+0.00076* B* C+0.030974* A2-0.000012* B2- 0.000418* C2
3 - 1 - 4 - ﺖﯿﺻﺎﺧ ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﻞﮐ
هرﺎﺼﻋ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا يﺎﻫ
جاﺮﺨﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ )ز
نﺎﻣ ،ﺎﻫ
ناﻮﺗ ﺖﻈﻠﻏ و ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ لﻼﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
( ﻞﮑﺷ رد
) 4 ( ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
نﺎﻤﻫ ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﮐ رﻮﻃ ﻞﮑﺷ a
) 4 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد دﻮﺷ
جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺖﺑﺎﺛ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺎﯾ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﺻ يﺪﻧور ﯽﻣ ﯽﻃ ار يدﻮﻌ و جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز مأﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺪﻨﮐ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﯽﻣ هرﺎﺼﻋ تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺖﻠﻋ ﺪﺑﺎﯾ رد ﺎﻫ
ناﻮﺗ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺐﯿﺳآ و ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ
ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﺶﻫﺎﮐ و نآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻣ ﺎﻫ ﺮﮔ دد . هرﺎﺼﻋ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
) ﺖﻈﻠﻏ 50 (%
نﺎﻣز رد هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا 8
ناﻮﺗ و ﻪﻘﯿﻗد 900
تاو
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد )
15 / 5 ( ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﯽﻣ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻦﯾا و ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا مﻮﻬﻔﻣ نآ ﻪﺑ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ جاﺮﺨﺘﺳا رد يﺮﺘﻤﮐ و ﻂﺳﻮﺘﻣ نﺎﻣز زا ﺪﯾﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ناﻮﺗ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ يﺎﻫ
دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ يﻻ .
ﺖﻤﺴﻗ ﻞﮑﺷ b
) 4 ( ﯽﻣ نﺎﺸﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ﺖﺑﺎﺛ ناﻮﺗ رد ﻪﮐ ﺪﻫد
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ جاﺮﺨﺘﺳا هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺪﻧور ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و دراد ﯽﺘﺑﺎﺛ هرﺎﺼﻋ ناﻮﺗ رد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﻻﺎﺑ يﺎﻫ
) زا ﺮﺘﺸﯿﺑ 495 تاو ( ياراد
ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور رد ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا ﺪﺷﺎﺑ
. نﺎﻤﻫ ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﮐ رﻮﻃ c
ﻞﮑﺷ ) 4 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ نﺎﻣز رد دﻮﺷ
) 8 ﻪﻘﯿﻗد ( ﺎﺑ ،
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ي
ﺪﻧور ياراد ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ﺎﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ يدﻮﻌﺻ ي
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ي
ﺖﻈﻠﻏ رد ﺲﭙﺳ و يدﻮﻌﺻ ﺪﻧور ياراد اﺪﺘﺑا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ
50 % ﯽﻣ ﯽﻟوﺰﻧ ًﺎﺘﺒﺴﻧ يﺪﻧور ياراد ﺪﺷﺎﺑ
.
a) (
(b)
c) (
Fig 4 3D diagram of Total antioxidant properties changes (mg gallic acid per 100 g of walnut green skin) Ethanol extracts ethanolic extracts of walnut green skin (a) under the influence of extraction time
(minutes) and microwave power (watts) at a concentration of 50 %, (b) under the influence of solvent concentration (v/v%) and extraction time at constant power of 495 watts, (c) under the influence of solvent concentration and microwave power at
constant extraction time of 8 minutes.
هداد هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ يﺮﯿﮔ
ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي ﻪﺟرد يرﺎﻣآ لﺪﻣ
يرﺎﻣآ ﺢﻄﺳ رد مود ي 5
%
ﯽﻨﻌﻣ ﺪﻧدﻮﺑ راد . ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻪﺟرد ي ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ مود ي ﺖﯿﺻﺎﺧ ي
ﯽﺘﻧآ ي ﻪﻄﺑار زا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا )
4 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ي ﻪﻄﺑار ) 4 ( Y4= +2.69242+0.088425 * A+0.003691 * B+0.0262 * C-0.000179 * A * B+ 0.00003 * A*
C – (8.07963 E – 0.6) * B * C – 0.000497 * A2 – (1.23069 E- 0.6) * B2 – 0.000234 * C2
،ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻦﯾا رد :A
جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣز )
ﻪﻘﯿﻗد ( ، :B ﻮﯾووﺮﮐﺎﻣ ناﻮﺗ
) تاو ( ، :C لﻼﺣ ﺖﻈﻠﻏ )
(v/v و :E ﯽﻣ ﺢﯿﺤﺼﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﺪﺷﺎﺑ
.
3 - 2 - ﻪﻨﯿﻬﺑ زا هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﺪﻨﯾآﺮﻓ يزﺎﺳ
جاﺮﺨﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺑ لﻼﺣ
هداد ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا ﺪﻌﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
مﺮﻧ راﺰﻓا Expert Design ) ﻪﺨﺴﻧ ي
11 ( ، مﺮﻧ ﻦﯾا هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻬﺟ ار ﯽﻟﺪﻣ راﺰﻓا ﻪﻨﯿﻬﺑ ي
ي
داد ﻪﺋارا ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا )
ﻞﮑﺷ 5 .(
هرﺎﺼﻋ ﺮﮐذ ﻂﯾاﺮﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
لﺪﻣ رد هﺪﺷ )
ﺪﻧر ﺎﺑ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ داﺪﻋا ندﺮﮐ (
ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا .
آﺮﻓ رد ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد فﺪﻫ جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫﺪﻨﯾ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و ﻆﻔﺣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ لﺎﻌﻓ و ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ نﺪﻧﺎﺳر
ترﺎﺴﺧ ﯽﺗراﺮﺣ رد نﺎﻣز يﺎﻫ ﯽﻧﻻﻮﻃ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻬﺟ
هرﺎﺼﻋ ندﻮﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ زا نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺺﺧﺎﺷ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻨﯿﻬﺑ يﺎﻫ
-
لﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺖﯿﺻﺎﺧ ،ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺎﻫ ،DPPH
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ و ﯽﮔﺪﻨﻨﮐءﺎﯿﺣا ترﺪﻗ نآ ياﺮﺑ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
درﻮﻣ ﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا .
Fig 5 Results of optimization of extraction of walnut green extract using ethanol solvent Table 7 Conditions for extracting the optimal ethanolic extract
Concentration (v/v %) Extraction time (minutes) Microwave (watts)
53 6 700
Table 8 Data obtained from the measurement of the evaluated indicators of the optimal ethanolic extract Total antioxidant
properties
Reducing power
(mgGA/100gr) DPPH (%) The amount of total phenolic compounds (mgGA/100gr)
3.025 282.35 156.19 564.7
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ هداد ي
نﻮﻣزآ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ يور ﺮﺑ هداد ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﻦﯿﻤﻫ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ
نﻮﻣزآ مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ راﺰﻓا
) ﻞﮑﺷ 5 ( نورد زا ، ﻪﻄﻘﻧ ﯽﺑﺎﯾ هدﺎﻔﺘﺳا يا ﺪﺷ
. نورد زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﯾ
ﻪﻄﻘﻧ ﯽﺑ ﺺﺧﺎﺷ يا ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ لوﺪﺟ رد ،ﺪﺻرد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي )
9 ( هﺪﺷ هدروآ
ﺖﺳا .
Table 9 - Results of point interpolation of the evaluated indicators of ethanolic extract Index
evaluation
Total antioxidant
properties
Reducing
power DPPH
The amount of total phenolic compounds (mgGA/100gr) Percentage of
interpolation 60.03 99.94 39.73 53.49
3 - 3 - ﯽﺘﻧآ نوﺪﺑ ﻦﻏور ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ -
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻊﯾﺮﺴﺗ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻃ ناﺪﯿﺴﮐا هرﺎﺼﻋ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ي
3 - 3 - 1 - هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ي
ﯽﺟاﺮﺨﺘﺳا ﺮﺑ
دﺪﻋ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ
ﻧﻮﻤﻧ ﻪ يﺎﻫ ﻦﻏور نوﺪﺑ ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ يﺪﻌﺑ ﻪﺳ رادﻮﻤﻧ ﻦﻏور يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
هرﺎﺼﻋ ) (ppm يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ و )
زور ( يﺎﻣد رد 65
ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ ي داﺮﮔ ﻞﮑﺷ رد ، )
6 ( هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺖﺳا .
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ )
6a ( ﺎﺸﻣ ﯽﻣ هﺪﻫ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻈﻠﻏ يوﺎﺣ ﻦﻏور يﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ يﺎﻫ ،ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ زور ﺎﺗ ﺎﻫ
16 هﺮﯿﺧذ يدﻮﻌﺻ ﺪﻧور يزﺎﺳ
ﯽﻣ ﯽﻃ ار ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻊﯾﺮﺴﺗ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺖﻈﻠﻏ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا هرﺎﺼﻋ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳﻮﭘ ي
ﯽﻣ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺪﺷﺎﺑ
ﻦﻏور ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﺑ ﻦﯾا رد ،
يوﺎﺣ 1000ppm
هرﺎﺼﻋ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي )
زور رد 8
يراﺪﻬﮕﻧ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ، يوﺎﺣ ﻦﻏور ي
200ppm ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا
يﺰﺘﻨﺳ ﻦﯿﯾﺎﭘ BHT
ﯽﻣ نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﺘﻧآ هرﺎﺼﻋ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا ي
ﺪﺷﺎﺑ . ﻞﮑﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )
6a ( زور زا ﺪﻌﺑ 16
دﺪﻋ ﺺﺧﺎﺷ
ﯽﻣ ﯽﻃ ار ﯽﻟوﺰﻧ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﺛ يﺪﻧور ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺪﯾﺎﻤﻧ
. ﺖﻠﻋ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
نآ نﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﺎﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘورﺪﯿﻫ ي ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷﺎﺑ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ي
. ﻪﮐ ﯽﺷراﺰﮔ ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻣرا ﯽﯾﺎﺿر )
1391 ( ] 21 [ ﺖﻬﺟ ﺖﻈﻠﻏ ندﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ -
