بﺎﻨﻋ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﯽﺳرﺮﺑ )
ﺖﺷﻮﮔ و
ﻪﺘﺴﻫ ( نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا ﯽﺑﺎﯾزرا و )
يراد ﻪﮕﻧ ﯽﻃ رد (
ﻧ ﺎﯿﻧﺮﻬﻣ ﻪﻤﺠ ﺖﺳود ﻪﻔﯿﻇو ﻦﺴﺤﻣ ،
11
راﺪﯾد هﺮﻫز ،
*ﻮﻠﻤﺘﺳر ﯽﺟﺎﺣ هرﺎﻬﺑ ،
1ﺎﯿﻧ مارﺪﭘ ﺪﻤﺣا ،
1 2
1 - هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ .
2 - هوﺮﮔ ﻮﻠﻋ ناﺮﯾا ،راوﺰﺒﺳ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،راوﺰﺒﺳ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و م .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 10 / 01 / 1401
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 26 / 07 / 1401
تﺎﻤﻠﮐ
ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
،ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ
،هرﺎﺼﻋ
،ﻦﻏور
بﺎﻨﻋ .
DOI: 10.22034/FSCT.19.130.385 DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.130.29.8
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ :
ﺘﺷاد يا هﺪﻨﯾاﺰﻓ ﺖﯿﻤﻫا ﺮﯿﺧا نﺎﯿﻟﺎﺳ رد ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﯽﻣﻮﺑ تاﺪﯿﻟﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ و ﻪ
ﺖﺳا ،ﯽﺑﻮﻨﺟ نﺎﺳاﺮﺧ رد ﻢﻬﻣ ﯽﻏﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﯽﮑﯾ .
ﻪﺑ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ يﻻﺎﺑ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﺘﻧآ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد دور رﺎﮑﺑ ﯽﮐارﻮﺧ يﺎﻫ ﻦﻏور هزﻮﺣ رد ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻬﻧاﺪﯿﺴﮐا .
ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ ﺶﺨﺑ ﻞﻣﺎﺷ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ .
هرﺎﺼﻋ لﺎﺼﺤﺘﺳا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ و ﯽﺑآ لﻼﺣ عﻮﻧ ود زا ﺮﺘﻬﺑ نﺎﻣﺪﻧار و تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ .
هرﺎﺼﻋ ﺲﭙﺳ
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺳ رد بﺎﻨﻋ 250
، 500 و 1000 ﯽﺘﻌﻨﺻ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ نﻮﯿﻠﯿﻣ رد ﺖﻤﺴﻗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ BHA
ﺪﯾدﺮﮔ . و ﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ،ﻦﻧﺎﺗ ،لوﺮﺘﺳا ،ﻦﯿﻧﻮﭘﺎﺳ ،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟا ،ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺖﺳﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا .
ﺮﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ياراد بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا
يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﯿﻠﻋ ﺮﺠﯾﺎﻧ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ،ﺲﻧژﻮﺘﯿﺳﻮﻨﻣ ﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟ ،ﺲﯿﻠﯿﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ ،ﯽﻔﯿﺗ ﻼﻧﻮﻤﻟﺎﺳ
و
ﯾﺪﻧﺎﮐ ﺰﻨﮑﯿﺒﻟآ اﺪ دﻮﺑ
. ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻦﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
ﯽﺘﻌﻨﺻ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ و ﺖﺷاد يﺮﺘﻤﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ BHA
و ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ﺖﺷاد يﺮﺘﻤﮐ DPPH
) P<0.05 ( ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻣا ؛
ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﮏﻤﮐ ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﻪﺑ
.
ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:
ﻪﻠﺠﻣ ﺖ ﯾ ﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﻤﻠﻋ
ﯽ
ﺸﻫوﮋﭘ
_ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ار و ﻦﯾﺮﺗﺮﺛﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺞﯾ
هار ﻦﯾﺮﺗ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺶﻫﺎﮐ يﺎﻫ
ﯽﺑﺮﭼ ﻦﻏور و ﺎﻫ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﺖﺳا ﺎﻫ ] 1 .[
ﯽﺘﻧآ
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫاﺬﻏ رد ﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﯾ ﺪﻧﻮﺷ
ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺰﺘﻨﺳ )
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫ (
ﺎﯾ و
ﯽﻌﯿﺒﻃ ءﺎﺸﻨﻣ )
ﯽﯾاﺬﻏداﻮﻣ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ (
ﺪﻧراد . ﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪ
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺶﻬﺟ ﺮﺛا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﺛا يﺰﺘﻨﺳ يﺎﻫ
و ﯽﯾاز
نﺎﻃﺮﺳ ﺪﻧراد نﺎﺴﻧا نﺪﺑ رد ﯽﯾاز ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﻪﯿﻬﺗ اﺬﻟ ،
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يروﺮﺿ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻨﯿﺸﻧﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺪﻨﭼ زا ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يوﺎﺣ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﻣ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑ ﻞﻤﻋ دراو ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا هﺮﯿﺠﻧز رد ﯽﻣ
ﺪﻧﻮﺷ ] 2 .[
ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ Zizphus jujube Miller
ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
ﻪﺳﺎﻨﻣار هداﻮﻧﺎﺧ ﺖﺳا 1
] 3 .[
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هرﺎﺑرد ﯽﻤﮐ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻋﻼﻃا
دﻮﺟو بﺎﻨﻋ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا و ﻦﺗورﺎﮐ ﺎﺘﺑ ،لوﺮﻓﻮﮐﻮﺗ ﺎﻔﻟآ ،ﯽﻟﻮﻨﻓ دراد .
،ﯽﻫﺎﯿﮔ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﺮﺑرﺎﮐ يﺎﺘﺳار رد ﺪﺿ ،لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﻢﻫ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺖﺳا نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا ﯽﻣﻮﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﮐ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ
نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﮐارﻮﺧ يﺎﻫ ﻦﻏور ناﺪﯿﺴﮐا
يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و يﺰﺘﻨﺳ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ
. ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ هرﺎﺼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا ﯽﺳرﺮﺑ )
ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
ﻪﺑ
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و يﺰﺘﻨﺳ يﺎﻫ
هﻮﯿﻣ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ لﻼﺣ بﺎﺨﺘﻧا ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ بﺎﻨﻋ ) ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ
) ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
ﯽﺗراﺮﺣ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ و ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ
و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﯽﮐارﻮﺧ ﻦﻏور نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ هرﺎﺼﻋ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
ﷲاﺪﺒﻋ ) 2017 ( هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هرﺎﺼﻋ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ
ﺮﺑ ار ﯽﻧادﻮﺳ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ ،لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺎﺑ و ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ يﺎﻫﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﯿﻠﻋ
دﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻔﻨﻣ .
ﺮﯿﺛﺎﺗ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﯿﻠﻋﺮﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ )
Escherichia
coli ATCC
35218 و
Klebsilla pneumonia
1. Rhamnaceae
ATCC 700603 (
دراﺪﻧ . ﺪﺿ يﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد
ﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ فﻼﺧ ﺮﺑ ﯽﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖﺒﺜ
) Staphylococcus epidermidis ATCC 12228, Staphylococcus aureus ATCC 25923 and
Bacillus cereus ATCC 29212 (
ﺖﺷاد ] 4 .[
نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﯿﺴﺣ )
2016 ( ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ شور ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
ﯽﻧﺎﻤﻋ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ و گﺮﺑ زا جاﺮﺨﺘﺳا )
Omani Ziziphus
jujuba ( ﻞﻨﻓ ،ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﺑ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻞﮐ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
تﺎﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ،هﻮﯿﻣ و گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ رد ﯽﻟﻮﻨﻓ دﻮﺑ بآ رد ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻞﯿﺗا ]
5 .[
نارﺎﮑﻤﻫ و ﮓﺑ )
2016 ( ﯽﻧﺎﻃﺮﺳ ﺪﺿ و يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
هﺎﯿﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ )
ﭘ و هﻮﯿﻣ ،گﺮﺑ ﺖﺳﻮ
( رد
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺳ Z.jujube ،
Z.mauritiana و
Z.nummularia رد
ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ .
ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ بﺎﻨﻋ
ﺎﺑ ﻊﺒﻨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ،ﺎﻫﻮﯿﺘﮐاﻮﯿﺑ ،ﺎﻫ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﺘﯿﻓ زا ﯽﺷزرا ﺮﺛﻮﻣ ﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ عاﻮﻧا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و نﺎﻣرد رد ﻪﮐ ،ﺖﺳا
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 6 .[
رﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯿﻧﺎﻔﻟد نا
) 2015 ( ﯽﻃ ،تﻮﺻاﺮﻓ جاﻮﻣا ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ لﻼﺣ و ﻮﯾوﺮﮑﯾﺎﻣ بﺎﻨﻋ يﺎﻫ گﺮﺑ )
Ziziphus mauritiana Lam.
( ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
ﻖﯿﻤﻋ ندﺮﮐ خﺮﺳ ﯽﻃ رد نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور يراﺪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ،تﻮﺻاﺮﻓ جاﻮﻣا ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﮐ
ﺮﺑ شور جاﺮﺨﺘﺳا هدزﺎﺑ و هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻆﻔﺣ
ﺖﺳا ﺎﻫ شور ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ]
7 .[
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ
زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ هزﺎﺗ بﺎﻨﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ داﻮﻣ يﺎﻣد ﺎﺑ لﺎﭽﺨﯾ رد تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﻃ ﻪﮐ ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ 4
ﻪﺟرد
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ .
،نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ لﻮﻧﺎﺘﻣ
ﯽﻔﯿﺗ ﻼﻧﻮﻤﻟﺎﺳ ﻞﻣﺎﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ ﻪﯾﻮﺳ PTCC1609
،
ﺲﯿﻠﯿﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ PTCC1715
ﻮﻧﻮﻣ ﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟ ،
ﺰﻧژﻮﺘﯿﺳ PTCC1294 ﺮﺠﯾﺎﻧ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ،
PTCC5011 و
ﺰﻨﮑﯿﺒﻟآ اﺪﯾﺪﻧﺎﮐ PTCC5027
ناﺮﻬﺗ يزار تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻮﺘﯿﺘﺴﻧا زا .
يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯿﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ BHA
دﻮﺑ نﺎﻤﻟآ ﺎﻤﮕ .
2 - 2 - بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻤﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا
) ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
ﯽﺑﻮﻨﺟ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا زا بﺎﻨﻋ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ هﻮﯿﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﮏﺸﺧ ﻮﺸﺘﺴﺷ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺪﺷ . ﺮﻫ ﺲﭙﺳ و ﺪﯾدﺮﮔ اﺪﺟ هﻮﯿﻣ ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ ﺶﺨﺑ اﺪﺘﺑا
بﺎﯿﺳآ ﺎﺑ اﺰﺠﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﺪﺷ دﺮﺧ
. ياﺮﺑ ،ندﺮﮐ ﮏﻟا زا ﺲﭘ
لﻼﺣ ﺎﺑ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا )
بآ و لﻮﻧﺎﺘﻣ (
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 10 : 1 ﯽﻧزو
ﯽﻤﺠﺣ ) ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ مﺮﮔ ﮏﯾ 10
لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ (
طﻮﻠﺨﻣ
رود ﺎﺑ ﺖﯿﻠﭘ تﺎﻫ رد و ﺪﯾدﺮﮔ 250 rpm
تﺪﻣ ﻪﺑ 24
ﺖﻋﺎﺳ
ءﻼﺧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ نآ زا ﺲﭘ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣدرد ﺎﺑ
ﺷ ﻦﻤﺗاو ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ هرﺎﻤ
1 ﺪﯾدﺮﮔ فﺎﺻ .
ﺲﭙﺳ فﺬﺣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
نﺎﺧﺮﭼ هﺪﻨﻨﮐ ﺮﯿﺨﺒﺗ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا و لﻼﺣ )
يرﺎﺗور
رﻮﺗاﺮﭘاوا ( لﺪﻣ LABORATA4000 ،نﺎﻤﻟآ ﺖﺧﺎﺳ
يﺎﻣدرد
35 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد .
ﮏﺸﺧ ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﺼﻋ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
يﺎﻣدرد ءﻼﺧ ﺖﺤﺗ ﻦﮐ 40
ﺎﺗ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻆﯿﻠﻐﺗ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
ﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣز يﺎﻣد رد اﻮﻫ ﻪﺑ ذﻮﻔﻧ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ و ﻪﺘﺴﺑﺮﺳ فﺮﻇ رد هد
4
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد .
2 - 2 - 1 - بﺮﭼ يﺎﻫ ﺪﯿﺳا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هرﺎﺼﻋ بﺮﭼ ﺪﯿﺳا ﻞﯾﺎﻓوﺮﭘ زﺎﮔ - ﻊﯾﺎﻣ (Gas-liquid chromatography) )
ﺖﺧﺎﺳ
ناﺮﯾا ،ﺮﺘﺴﮔ ﻒﯿﻃ ﺖﮐﺮﺷ (
سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺒﺴﻧ ﺪﺻرد
ﺪﺷ شراﺰﮔ حﻮﻄﺳ ]
4 .[
2 - 2 - 2 - يﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾﺎﺴﮐا ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺮﯿﻏ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺪﺻرد سﺎﺳا ﺮﺑ يﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾﺎﺴﮐا ﺺﺧﺎﺷ عﺎﺒﺷا 18 ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻞﯾذ ﻪﻄﺑار ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﻪﻨﺑﺮﮐ :
100
) 3 : 18 ( 6 . 21
%) 2 : 18 ( 3 . 10
%) 1 : 18 (
Cox value 1C C C
ﻪﻄﺑار ) 1 (
ﻪﮐ C18:1
، C18:2
و C18:3
و ﮏﯿﺌﻟﻮﻨﯿﻟ ،ﮏﯿﺌﻟوا يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﻨﻟﻮﻨﯿﻟ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﮏﯿ )
4 (.
2 - 2 - 3 - ﯽﻟوﺮﻓﻮﮐﻮﺗ ءاﺰﺟا ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳد ﮏﻤﮐ ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ ﯽﻟوﺮﻓﻮﮐﻮﺗ ءاﺰﺟا ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ ﻊﯾﺎﻣ
(HPLC) مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ .
2 - 2 - 4 - ﺎﻫ لوﺮﺘﺳا ناﺰﯿﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هرﺎﺼﻋ يﺎﻫ لوﺮﺘﺳا ناﺰﯿﻣ يزﺎﮔ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا (GC)
] 8 .[
2 - 2 - 5 - ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ عﻮﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هرﺎﺼﻋ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ عﻮﻧ ﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ ﻊﯾﺎﻣ )
(HPLC ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ]
8 .[
2 - 3 - بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا
) ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
2 - 3 - 1 - ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ﺺﯿﺨﺸﺗ
شور زا ﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ﺺﯿﺨﺸﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﻪﺑ يﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ بﻮﺳر ﻞﯿﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺎﻣ فﺮﻌﻣ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
.
ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺗ رد ﮓﻧر درز بﻮﺳر ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺒﺴﻧ ياﻮﺘﺤﻣ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ دﻮﺑ ] 9 .[
2 - 3 - 2 - ﺎﻫ ﻦﻧﺎﺗ ﺺﯿﺨﺸﺗ
شور زا ﺎﻫ ﻦﻧﺎﺗ ﺺﯿﺨﺸﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ
ﺪﯾﺮﻠﮐ زا
ﻦﻫآ (III) 1 /0 ﺪﺻرد ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﮓﻧر ياراد ﺶﻨﮐاو لﻮﻠﺤﻣ
هﺮﯿﺗ ﯽﺑآ
، دﻮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ﻦﻧﺎﺗ ﮏﯿﻟﺎﮔ دﻮﺟو هﺪﻨﻨﮐ ﺪﯿﺋﺎﺗ ]
9 .[
2 - 3 - 3 - ﺎﻫ ﻦﯿﻧﻮﭘﺎﺳ ﺺﯿﺨﺸﺗ
5 رد ،ار هﺪﺷ بﺎﯿﺳآ و ﮏﺸﺧ ردﻮﭘ زا مﺮﮔ 5
ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
تﺪﻣ ﻪﺑ يرﺎﻣ ﻦﺑ رد ﯽﻫدﺎﻣﺮﮔ زا ﺲﭘ ﻪﺘﺨﯾر 15
ﺳاﺮﺘﻠﯿﻓ ﻪﻘﯿﻗد نﻮﯿ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﺲﭙﺳ 2 ﺎﺑ و هﺪﺷ ﺮﺘﻠﯿﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 3
ﯽﻠﯿﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ .
ﻒﮐ ،نداد نﺎﮑﺗ و ندﺮﮐ مﺮﮔ ﺎﺑ
دﻮﺑ ﻦﯿﻧﻮﭘﺎﺳ دﻮﺟو هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺢﻄﺳ يور هﺪﺷ دﺎﺠﯾا .
ﺪﯿﺋﺎﺗ ياﺮﺑ
ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا 1 ﺖﯿﺻﺎﺧ و ﻪﻓﺎﺿا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﯽﮐارﻮﺧ ﻦﻏور ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺎﻫ ﻦﯿﻧﻮﭘﺎﺳ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺪﺷ تﺎﺒﺛا ترﻮﺻ ﻦﯾﺪﺑ
] 8 .[
2 - 3 - 4 - ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا و ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ﺺﯿﺨﺸﺗ
و ﯽﻧﺎﯾدرﻮﻧ شور زا ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا و ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ﺺﯿﺨﺸﺗ ياﺮﺑ نارﺎﮑﻤﻫ ) 2012 ( و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 1
بﺎﯿﺳآ و ﮏﺸﺧ ردﻮﭘ زا مﺮﮔ
ﺎﺑ ار هﺪﺷ 5/
0 و ﮏﯿﺘﺳا ﺪﯾرﺪﯿﻧا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 5/
0 مﺮﻓوﺮﻠﮐ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺳا هﺮﻄﻗ هﺮﻄﻗ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﮏﯾرﻮﻔﻟﻮﺳﺪﯿ
.
ﮓﻧر و ﺎﻫ ﻦﭘﺮﺗ دﻮﺟو زا نﺎﺸﻧ ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺘﻣ ﺶﻔﻨﺑ ﮓﻧر دﺎﺠﯾا
دﻮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯽﺑآ ﺰﺒﺳ )
8 (.
2 - 4 - يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ
بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ )
ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
2 - 4 - 1 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖﺸﮐ ﻪﯿﻬﺗ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ
،ﭘ رد ،نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻪﯿﻬﺗ زا ﺲ
مﺎﻤﺗ رد ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻞﯾﺮﺘﺳا پاﻮﺳ ﻂﺳﻮﺗ و نوﺮﺘﺳ ﻂﯾاﺮﺷ هداد ﺖﺸﮐ ﺖﻬﺟ ﻪﺳ رد رﺎﮔآ نﻮﺘﻨﯿﻫ ﺮﻟﻮﻣ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺢﻄﺳ ﺪﺷ . تﺪﻣ ﻪﺑ ﺶﯾد يﺮﺘﭘ فوﺮﻇ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد 24
رد ﺖﻋﺎﺳ
يﺎﻣد ﺎﺑ رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا 37
زا ﺲﭘ و ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
ﺠﯾا ﺪﺷر مﺪﻋ يﺎﻫ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ نآ ﺎﺑ ﺎﻫ ﮏﺴﯾد فاﺮﻃا رد هﺪﺷ دﺎ
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺲﯿﻟﻮﮐ ]
10 .[
2 - 5 - هﻮﯿﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ
بﺎﻨﻋ ) ﻪﺘﺴﻫ و ﺖﺷﻮﮔ (
ﻦﻏور يزﺎﺳراﺪﯾﺎﭘ رد
يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﯽﻃ رد نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ
بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ ﯽﺑآ و ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا زا ﺪﻌﺑ )
و ﺖﺷﻮﮔ
ﻪﺘﺴﻫ ( ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ ، ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ رﺎﻬﻣ
لﺎﮑﯾدار ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هرﺎﺼﻋ دازآ يﺎﻫ يﺎﻫ
ppm
1000 ، 500 ، 250 و 0 ) ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ (
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا
100 ppm يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ BHA
. ﺲﭙﺳ
يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد و هﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻨﯿﻬﺑ هرﺎﺼﻋ )
ppm
5001000 ،،
250 ( هﺪﺷ ﻪﯿﻔﺼﺗ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور ﻪﺑ ﯽﺘﻧآ ﺪﻗﺎﻓ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑ نآ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ناﺪﯿﺴﮐا يﺎﻣد رد نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور 60
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد زور ﻪﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ
ﯽﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد ﺖﻋﺎﺳ 24
ﺲﯾﺪﻧا ﺶﺠﻨﺳ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺖﻋﺎﺳ
ﺺﺧﺎﺷ و يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎ
يﺰﺘﻨﺳ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ BHA
100ppm ﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ]
11 .[
2 - 6 - ﺎﻬﻧﻮﻣزآ
2 - 6 - 1 - ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻢﯿﺳﺮﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا لﻮﻠﺤﻣ نﻮﯿﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
] 12 .[
2 - 6 - 2 - رﺎﻬﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ دازآ لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
) (
DPPHهدﺎﻣ زا راﺪﯾﺎﭘ ﯽﻟﺎﮑﯾدار ﺐﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ شور ﻦﯾا رد )
(DPPH
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا فﺮﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .
ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ 2
زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺖﻈﻠﻏ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ 250،500،1000ppm
و 0 هﻮﯿﻣ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ
ﻪﺑ بﺎﻨﻋ 2 لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 004
/0 ﺪﺻرد ) (DPPH لﻮﻧﺎﺘﻣ رد
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا . زا ﺪﻌﺑ 90 ﮏﯾرﺎﺗ ﻪﻘﯿﻗد بﺬﺟ ،قﺎﺗا يﺎﻣد رد يراﺬﮔ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يرﻮﻧ 517
ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ ﺪﻫﺎﺷ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد دازآ يﺎﻫ
) (DPPH ﺑ ﻪﻄﺑار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ 1
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ]
13 .[
ﻪﻄﺑار
) 2 (
100 ) (
% A
Blank A
Sample A
Blank
I
2 - 6 - 3 - ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا ) AOAC
2000 ( مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻄﺑار
) 3 (
ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد ،ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا ناﺰﯿﻣ :PV
تﺎﻔﻟﻮﺳﻮﯿﺗ ﻪﺘﯿﻟﺎﻣﺮﻧ :N
،ﯽﻓﺮﺼﻣ ﯿﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ تﺎﻔﻟﻮﺳﻮﯿﺗ ﻢﺠﺣ :V
و ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠ :W
دﻮﺑ ﻦﻏور ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو .
2 - 6 - 4 - ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﺠﻨﺳ )
(
TBAﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ )
( TBA زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ 532
ﺖﺋاﺮﻗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﺪﯾدﺮﮔ ] 14 .[
2 - 6 - 5 - يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ ﺎﺑ
ﻢﯾﺪﺳ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﻄﺑار ) 4 (
A-B) ×N×56.1/W = (
يﺪﯿﺳا دﺪﻋ
:A ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ رد ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﯿﻠﻗ ﻢﺠﺣ )
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ (،
:B
ﺪﻫﺎﺷ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ رد ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﯿﻠﻗ ﻢﺠﺣ )
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ (،
: N ﻪﺘﯿﻟﺎﻣﺮﻧ
ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﯿﻠﻗ ،
:W ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو )
مﺮﮔ ( ] 13 .[
2 - 6 - 6 - ﻦﻏور ﯽﺗراﺮﺣ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا
نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ
ﻖﺑﺎﻄﻣ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور ﯽﺗراﺮﺣ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ شﻮﻫﺮﻓ شور )
2007 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻤﯿﺴﻧر هﺎﮕﺘﺳد زا .
ﻦﯾا ﻪﺑ
ور ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ ﻪﺳ ،رﻮﻈﻨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ يوﺎﺣ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏ
250،500،1000ppm و ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ ﻪﻨﯿﻬﺑ هرﺎﺼﻋ زا
يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ BHA
ppm 100 يﺎﻫﺎﻣد رد
130،110،120 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و داﺮﮔ 20
ﺮﺑ ﺮﺘﯿﻟ
راﺮﻗ ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻓﺮﮔ
] 15 .[
2 - 7 - يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ يرﺎﻣآ حﺮﻃ زا
.
يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا Minitab
و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﻫﺎﺷ
95 ﺎﺑ ﺪﺻرد
ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا راﺰﻓا مﺮﻧ ﻦﯿﻤﻫ .
ﻢﯿﺳﺮﺗ ياﺮﺑ مﺮﻧ زا ﺰﯿﻧ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ
راﺰﻓا Microsoft Excel 2010 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
.
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻞﯾﺎﻓوﺮﭘ ﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ
بﺮﭼ
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ عﻮﻧ ﺮﺛا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ 96
% ﻞﯾﺎﻓوﺮﭘ ﺮﺑ ﯽﺑآ لﻼﺣ و
ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ بﺎﻨﻋ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هرﺎﺼﻋ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺣ رد بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼ
96 % توﺎﻔﺘﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﯽﺑآ لﻼﺣ ﺎﺑ
يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد ار يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ لﻼﺣ عﻮﻧ و ﺖﺳا 95
دﺮﮐ دﺎﺠﯾا ﺪﺻرد )
05 /0 P<
) ( لوﺪﺟ 1 .(
Table 1 Analysis of variance the effect of extraction type on fatty acid profile
Mistric acid Palmitic acid Palmivolic acid Linoleic acid Stearic acid Oleic acid Arachidonic acid Linolenic acid Degrees of freedom Sources of changes
0.91* 1.23* 0.76* 10.35* 0.54* 17.54* 1.25* 1.45* 1 Solvent
type
0.38 0.06 0.08 0.72 0.00 0.01 0.15 0.05 2 Test error
* Shows a significant difference at the significance level of 95%
ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ لﻼﺣ عﻮﻧ ﺮﺛا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ داد نﺎﺸﻧ بﺮﭼ يﺎﻫ
ﻪﺑ
ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ رد عﺎﺒﺷا ﺮﯿﻏ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ عﺎﺒﺷا بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﻪﮐ
ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ناﻮﺗ
ﺖﻓﺎﯾرد ) لوﺪﺟ 2 .(
Table 2 Analysis of variance the effect of extraction type on extractor efficency Extraction efficiency degree of
freedom
Sources of changes
2.34* 1 Solvent type
0.12 2 Test error
* Shows a significant difference at the significance level of 95%
3 - 2 - ﻋ هرﺎﺼﻋ هدزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ لﻼﺣ عﻮﻧا ﺎﺑ بﺎﻨ
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ 96
و ﺪﺻرد
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺑآ لﻼﺣ 96
هدزﺎﺑ ﺪﺻرد
ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳاو ﺖﺷاد ﯽﺑآ لﻼﺣ ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ جاﺮﺨﺘﺳا لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ 96
ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هدزﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺪﺻرد
) لوﺪﺟ 3 .(
Table 3- Analysis of variance the effect of extraction type on the amount of oxidation index oxidation index Degrees of freedom Sources of changes
0.79* 1 Solvent type
0.08 2 Test error
* Shows a significant difference at the significance level of 95%
ناﺰﯿﻣ هدزﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﺑ
ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ زا ﻪﻠﻤﺟ عﻮﻧ ،لﻼﺣ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟﻮﻣ رد
،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻣد و نﺎﻣز جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﮕﺘﺴﺑ دراد ﻪﮐ
رد ﻂﯾاﺮﺷ نﺎﺴﮑﯾ لﻼﺣ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﯿﺴﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺳا
.
ﻪﺟرد ﺖﯿﺒﻄﻗ لﻼﺣ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﺰﯿﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﯽﻠﭘ ﯽﻟﻮﻨﻓ ر ا ﺖﺤﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ راﺮﻗ ﯽﻣ ﺪﻫد .
ﺄﺗ ﺮﯿﺛ هﻮﻘﻟﺎﺑ و ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ
لﻼﺣ لﻮﻧﺎﺗا رد جاﺮﺨﺘﺳا
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛﺆﻣ و ﺖﺴﯾز لﺎﻌﻓ بﺎﻨﻋ هﺎﯿﮔ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯾا ﺖﻟﺎﺣ
ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا ﯽﺷﺎﻧ زا ﺖﯿﻫﺎﻣ يﺰﯾﺮﮕﺑآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻟﻮﻨﻓ و ﺖﺴﯾز
لﺎﻌﻓ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﯾوراد ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﮐ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ياراد ﺐﯾﺮﺿ يﺮﺘﺸﯿﺑ ذﻮﻔﻧ
رد لﻼﺣ يﺎﻫ ﯽﻟآ ﺪﻨﻧﺎﻣ لﻮﻧﺎﺗا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ آ ب ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ هدزﺎﺑ .
ﺮﺗﻻﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺗا رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ بآ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻒﻠﺘﺨﻣ شراﺰﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا ] 16 .[
3 - 3 - يﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾﺎﺴﮐا ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ لﻼﺣ عﻮﻧ ﺮﺛا
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ 96
ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﺑآ لﻼﺣ و ﺪﺻرد
ﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ يﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾﺎﺴﮐا لﻼﺣ ﺎ
لﻮﻧﺎﺘﻣ 96 ﯽﺑآ لﻼﺣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾﺎﺴﮐا ﺺﺧﺎﺷ ﺪﺻرد
دﻮﺑ .
3 - 4 - ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ 96
ﯽﻟﻮﻨﻓ ياﺰﺟا ﺮﺑ ﯽﺑآ لﻼﺣ و ﺪﺻرد
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ 96
ﺪﺻرد
ﻪﭼﺮﮔا دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ ياﺰﺟا دﻮﺒﻧ ﺮﯿﮕﻤﺸﭼ فﻼﺘﺧا ﻦﯾا
. ناﺰﯿﻣ
لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا رد ﯽﻟﻮﻨﻓ ياﺰﺟا 96
ﺪﺻرد 26 / 874 ﺎﺑ و
ﯽﺑآ لﻼﺣ 6/
796 دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 4 .(
Table 4 Analysis of variance the effect of extraction type on the amount of antioxidant compounds
Terpenoids and steroids Tannin Sterol Saponin Alkaloid Phenolic compounds Tocopherol components Degrees of freedom Sources of changes
0.28* 1.15* 3.60* 0.52* 1.36* 0.82* 135.8* 1 Solvent type
0.04 0.23 0.12 0.11 0.07 0.03 5.82 2 Test error
* Shows a significant difference at the significance level of 95%
هدﺎﻔﺘﺳا زا بآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لﻼﺣ
،جاﺮﺨﺘﺳا ﮏﯾ
ﻂﯿﺤﻣ ﯽﺒﻄﻗ رﺎﯿﺴﺑ
دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ ياﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻮﯿﺘﮐاﻮﯿﺑ ﺎﺑ ﺖﯿﺒﻄﻗ دﺎﯾز
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺳا رد ﯽﻟﺎﺣ ﻪﮐ بآ لﻮﻧﺎﺗا- ﺎﯾ لﻮﻧﺎﺗا ياﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا
ﻮﯿﺘﮐاﻮﯿﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ
ﺞﻧر ﯽﻌﯿﺳو زا ﺖﯿﺒﻄﻗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺖﻠﻋ ﻂﯿﺤﻣ دﻮﺟو ﺎﺘﺒﺴﻧ
ﯽﺒﻄﻗ ا ﺖﺳ ﻪﮐ رد ﺮﺛا ندوﺰﻓا بآ ﻪﺑ
لﻼﺣ
،ﯽﻟآ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ددﺮﮔ ] 4 .[
بآ رد ﯽﻃ ﺪﻨﯾآﺮﻓ جاﺮﺨﺘﺳا
،ﻻﺎﻤﺘﺣا ﺎﺑ ندﺮﮐ ﻞﺣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
،ﺎﻫ ﯽﻠﭘ ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ و
ﺮﮕﯾد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
،ﯽﺒﻄﻗ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ صﻮﻠﺧ
هرﺎﺼﻋ و هدزﺎﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻟﻮﻨﻓ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﯽﻓﺮﻃ زا ﻦﯾا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﻤﯿﻧ
ﯽﺒﻄﻗ و ﻗ ﺖﯿﺒﻄ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ
هﻮﯿﻣ بﺎﻨﻋ هدﻮﺑ ﻪﮐ ﻪﺑ راﺪﻘﻣ
يﺮﺘﻤﮐ رد بآ ﻞﺣ هﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺳا .
توﺎﻔﺗ يﺎﻫ دﻮﺟﻮﻣ رد ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞﻨﻓ ﻞﮐ رد هرﺎﺼﻋ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﻄﺳاو هﻮﺤﻧ هدﺎﻣآ يزﺎﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ و شور يﺎﻫ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﺳا
ﺎﻣا. ﻪﭽﻧآ زا ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﯽﻣ ﺪﯾآ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻪﮐ ﺖﯿﺒﻄﻗ و
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو يﻻﺎﺑ
لﻼﺣ رد دازآ يزﺎﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻠﻨﻓ
ﺪﻧﺮﺛﻮﻣ ] 12 و 13 .[
3 - 5 - ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ لﻼﺣ عﻮﻧا ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ناﺰﯿﻣ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺮﺛا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫ
ﯽﻔﯿﺗ ﻼﻧﻮﻤﻟﺎﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ ،
ﺲﯿﻠﯿﺘﺑﻮﺳ ﺰﻧژﻮﺘﯿﺳﻮﻧﻮﻣ ﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟ ،
ﭙﺳآ ، ﺮﺠﯾﺎﻧ سﻮﻠﯾژﺮ اﺪﯾﺪﻧﺎﮐ و
ﺰﻨﮑﯿﺒﻟآ ﺎﺑ جاﺮﺨﺘﺳا بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ و لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ عﻮﻧ ود ﺎﺑ هﺪﺷ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺑآ لﻼﺣ ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ناﺰﯿﻣ
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا
هﺪﺷ لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻼﺣ ﺎﺑ 96
% ، ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هرﺎﺼﻋ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ
دﻮﺑ ﯽﺑآ لﻼﺣ )
لوﺪﺟ 5 .(
Table 5 Effect of solvent type on the amount of jujube extract bacteria
Solvent type
Types of bacteria Methanol solvent 96%
Water solvent
Salmonella typhi
10.3±2.1a 8.7±2.4b
Bacillus subtilis
11.6±2.3a 9.43±2.5b
Listeria monocytogenes
12.2±1.6a 9.8±1.1b
Aspergillus niger
8.9±1.2a 5.73±1.00b
Candida Albicans
9.1±1.5a 7.7±2.3b
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻬﭼرﺎﻗ و ﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد
ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ندﻮﺑ ﺮﺗراﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﺰﯿﻧ و هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هرﺎﺼﻋ دﻮﺑ ﯽﺑآ هرﺎﺼﻋ .
ﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ رد توﺎﻔﺗ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ
هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ ﺪﻧا
.
ياﺰﺟا دﻮﺟﻮﻣ رد يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ ﯽﻫﺎﯿﮔ
،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ) ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ
و
ﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﺎﺑ ( ﻢﯾﺰﻧآ ﺎﻫ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ يﺎﺸﻏ ﯽﻟﻮﻠﺳ
ﺶﻨﮐاو ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ هداد
و ﺎﺑ دﺎﺠﯾا لﻼﺘﺧا رد ﯽﮔﺪﻨﮐاﺮﭘ ﺎﻬﻧﻮﺗوﺮﭘ ﻪﺑ
ﺖﻤﺳ لﻮﻠﺳ نوﺮﯿﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﻪﺑ گﺮﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﺎﯾ رﺎﻬﻣ ﻢﯾﺰﻧآ يﺎﻫ درﻮﻣ
زﺎﯿﻧ ﺖﻬﺟ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺰﺘﻨﺳ ﻪﻨﯿﻣآ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ] 17 .[
ﺮﺑ سﺎﺳا ﯽﺸﻫوﮋﭘ
،
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ يﺎﻫ زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻪﻠﻤﺟ
دزﺎﺑ يرا يﺎﻬﻤﯾﺰﻧآ نوﺮﺑ
ﯽﻟﻮﻠﺳ
،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يرادزﺎﺑ
ﻖﯾﺮﻃزا ﺪﺷر فﺬﺣ
ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺎﯾ و اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ
،نﻮﯿﺳﻼﯾﺮﻔﺴﻓ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻞﯾﻻد
ﯽﻠﺻا ﻪﯿﺟﻮﺗ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ هﺪﯾدﺮﮔ ﺪﻧا ] 14 .[
هوﻼﻋ ﺮﺑ
،ﻦﯾا ﺮﺛا ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ هرﺎﺼﻋ
ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ار
ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﮔﮋﯾو
يﺰﯾﺮﮕﺑآ ﺎﻬﻧآ ﻧ ﺰﯿ ﺖﺒﺴﻧ داد ﻪﮐ رد ﺶﻨﮐاو ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺎﺑ
يﺎﻬﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ
يﺎﺸﻏ ﯽﻟﻮﻠﺳ و يرﺪﻨﮐﻮﺘﯿﻣ ﺮﺠﻨﻣ
ﻪﺑ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ رد
يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺎﻬﻧآ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ] 18 .[
رد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺖﻘﯿﻘﺣ ﺮﺛﺆﻣ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ رد
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ و ﺲﻧﺎﺳا يﺎﻫ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﻨﻏور وراد
ﯽﯾ
ياراد ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺰﯾﺮﮕﺑآ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ و ﯽﻟﻮﻧﺎﺗا جاﺮﺨﺘﺳا ﯿﻧ
ﺰ ياراد
ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ جاﺮﺨﺘﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺒﻄﻗﺮﯿﻏ و ﯽﺒﻄﻗ ﻪﻤﯿﻧ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .
3 - 6 - ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
BHA
3 - 6 - 1 - ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
BHA ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺳ رد بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ 0
، 250 و ،
1000 ﺎﺑ ppm يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﻈﻠﻏ رد BHA
100
يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ppm 95
داد نﺎﺸﻧ . )
05 /0 P<
(.
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ BHA
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد BHA
ﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،دﻮﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺎﺗ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼ
ﺖﻈﻠﻏ 1000
ﻦﻏور رد نآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ppm
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﻪﭼﺮﮔا ،ﺪﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ BHA
دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ .
Fig 1 Comparison of antioxidant activity of jujube extract with BHA
3 - 6 - 2 - ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
يﺰﺘﻨﺳ ﺰﯿﻣ ﺮﺑ
BHAيﺪﯿﺳا دﺪﻋ نا
ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد BHA
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
يوﺎﺣ هﻮﻤﻧ رد يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد BHA
ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯿﺑ ﻪﭼﺮﮔا ،دﻮﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺘﻤﮐ 1000 ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ppm
BHA يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ فﻼﺘﺧا
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﺖﻈﻠﻏ رد ﺰﯿﻧ يﺪﯿﺳا دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ 0
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ )
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ (
ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺖﺷاد ﺶﻫﺎﮐ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد يﺪﯿﺳا دﺪﻋ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ .
ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ
،يدﺪﻌﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻫد تراﺮﺣ ار
ﺮﺑ يﺎﻬﻨﻏور ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا
ﻒﻠﺘﺨﻣ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ ﺪﻧداد رد و د ﻦﯾا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ حﻮﺿو
نﺎﯿﺑ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻫد تراﺮﺣ ﻪﮐ ﺐﺟﻮﻣ
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺮﺼﺘﺨﻣ
يﺮﺗ ﺎﻫﺪﯾﺮﺴﯿﻠﮔ و
رد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺋﺰﺟ يﺎﻫﺪﯿﺳا بﺮﭼ
دازآ
ﻦﻏور ﺎﻫ ﯽﻣ دﻮﺷ ] 15 و 19 .[
3 - 6 - 3 - ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
يﺰﺘﻨﺳ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ
BHAنادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور
ناﺰﯿﻣ ﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘ
رد نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺖﻈﻠﻏ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )
0 ، 250 و ، 1000 (ppm ﺎﺑ
يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﻈﻠﻏ رد BHA
100 ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ppm
يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد يراد 95
داد نﺎﺸﻧ .
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﺳرﺮﺑ يﺰﺘﻨﺳ رﺎﺑﻮﯿﺗ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ BHA
نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد BHA
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺘﻤﮐ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد دﻮﺑ ) 05 /0 P<
( ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯿﺑ ﻪﭼﺮﮔا. 1000
ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋppm
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ فﻼﺘﺧا BHA .
ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﮏ
ﺖﻈﻠﻏ رد ﺰﯿﻧ 0
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ
) ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ (
ﻦﯾا بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺷاد ﺶﻫﺎﮐ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد .
ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ دﺪﻋ
،ﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ ﻮﻟﺎﻣ يﺪﻧ ﺪﯿﻫﺪﻟآ دﻮﺟﻮﻣ رد
1000 مﺮﮔ ﯽﺑﺮﭼ ﺖﺳا و ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ي نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
ﺖﺳا ﺐﺒﺳ ﻪﮐ دﺎﺠﯾا ﻢﻌﻃ ﺪﺑ رد ﻦﻏور ﺪﯿﺴﮐا هﺪﺷ ﯽﻣ دﻮﺷ .
3 - 6 - 4 - ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
يﺰﺘﻨﺳ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ
BHAنادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور
DPPHناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ DPPH
60 ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻪﻘﯿﻗد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
يوﺎﺣ يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ BHA
نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
ردDPPH يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺘﻤﮐ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد BHA
ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯿﺑ ﻪﭼﺮﮔا ،دﻮﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ 1000
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋppm
ﺎﺑ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ فﻼﺘﺧا BHA
. ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻈﻠﻏ
،هرﺎﺼﻋ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ناﺰﯿﻣ لﺎﮑﯾدار
دازآ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ ﻪﮐ ﻪﺑ
ﺖﻠﻋ ﺶﯾاﺰﻓا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ
رد ﻠﻏ ﺖﻈ ﺮﺗﻻﺎﺑ هرﺎﺼﻋ ﺖﺳا .
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ
يور يﺎﻬﻟﺎﮑﯾدار دازآ
ﻪﺑ ﺖﻠﻋ
هوﺮﮔ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ
ﻪﮐ ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻈﻠﻏ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
،ﯽﻟﻮﻨﻓ
داﺪﻌﺗ هوﺮﮔ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ رد
ﻂﯿﺤﻣ ﺶﻨﮐاو ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﯾ و رد
ﻪﺠﯿﺘﻧ ياﺪﻫا لﺎﻤﺘﺣا نژورﺪﯿﻫ
لﺎﮑﯾدار ﻪﺑ و دازآ
ﻪﺑ لﺎﺒﻧد نآ
ترﺪﻗ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ هرﺎﺼﻋ
ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ .
3 - 6 - 5 - ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
يﺰﺘﻨﺳ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا ﺮﺑ
BHAزا ﺪﻌﺑ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ 72 رد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻈﻠﻏ
0
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ )
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ (
ﻤﮐ و رد ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
دﻮﺑ BHA . ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﻪﮐ ﺪﻫد
دراد بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ زا يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ BHA ) 05 /0 P<
(.
ﺖﻈﻠﻏ نآ زا ﺪﻌﺑ 1000
بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ppm
ﺖﺷاد نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور رد ار ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .
Fig2 Comparison of jujube extract with BHA on peroxide index after 72 hours in sunflower oil
دﺪﻋ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﯽﮑﯾ زا ﻦﯾﺮﺗدﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ يﺎﻬﺼﺧﺎﺷ
ﯽﻔﯿﮐ ﺖﺳا ﻪﮐ
راﺪﻘﻣ ﻞﮐ يﺎﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﻮﺟﻮﻣ
رد ﻦﻏور ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يﺎﻬﻫدروآﺮﻓ
ﻪﯿﻟوا ﻞﺻﺎﺣ زا ﺶﯾﺎﺴﮐا نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد . ﺶﻫﺎﮐ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﭘ زا
نﺪﯿﺳر ﻪﺑ ﺪﺣ ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ نآ ﯽﻃ ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﻞﺣاﺮﻣ ﺶﯾﺎﺴﮐا
شراﺰﮔ هﺪﺷ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﺎﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ندﻮﺑ و
ﺖﺴﮑﺷ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ
يﺎﻬﻫدروآﺮﻓ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ
ﯽﻃ يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ﺶﯾﺎﺴﮐا
ﺖﺳا ] 11 و 15 .[
3 - 6 - 6 - ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
يﺰﺘﻨﺳ ﻦﻏور ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ
BHAنادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﯽﺳرﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور
ﺖﻈﻠﻏ
يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ و بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ BHA
نﺎﺸﻧ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦﻏور ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ ﻪﮐ داد ﺎﺑ BHA
ﺖﻈﻠﻏ 1000 ﺢﻄﺳ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ppm
يراد ﯽﻨﻌﻣ 95
ﺖﺷاﺪﻧ ﺪﺻرد )
05 /0 P>
( . يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا رد
ﻏ ﺖﻈﻠ 0 بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ )
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ (
ﺎﺑ و دﻮﺑ
ﺖﺷاد ﺶﯾاﺰﻓا رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا .
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ يراﺪﯾﺎﭘ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﻦﻏور
ياﺮﺑ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻨﻏور
نﺎﮑﻣا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﺟرد ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻦﯾا ﺎﻬﻨﻏور رد ﯽﻫﺪﺗراﺮﺣ ﯽﻃ ﻢﻫاﺮﻓ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ] 20 .[
ﻪﻄﻘﻧ ﻒﻄﻋ ﯽﻨﺤﻨﻣ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ورد ه ءﺎﻘﻟا
ﻒﯾﺮﻌﺗ هﺪﺷ و لﻮﻃ ﻦﯾا ﻪﻄﻘﻧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﻏور ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا
ﻪﺑ شور ﺖﻤﯿﺴﻧر رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯽﻣ دﻮﺷ . هرود ءﺎﻘﻟا ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻤﻬﻣ زا ﯽﺸﯾﺎﺴﮐاﺪﺿ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ و هرود ﻪﭼﺮﻫ ءﺎﻘﻟا
ﺮﺗﻻﺎﺑ
،ﺪﺷﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﯽﺘﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺳا ] 21 .[
4 - يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
يﺎﻬﻟﻼﺣ ﺎﺑ يﺮﯿﮔ هرﺎﺼﻋ نﺎﮑﻣا ﯽﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺪﯿﻟﻮﺗ ،بﺎﻨﻋ هﻮﯿﻣ زا لﻮﻧﺎﺘﻣو بآ ﮕﺑﺎﺘﻓآ ﻦﻏور
ندوﺰﻓا ﺎﺑ نادﺮ
آ ﺖﺳﺪﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ هﺪﻣ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﻪﻟﻮﻣﺮﻓ ﻦﻏور يور ﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ .
زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻦﻏور نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ر
ﯽﻣ يﺰﯿﻣآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧاﻮﺗ
. رﻮﻃ ﻪﺑ
ياﺰﺟا ،جاﺮﺨﺘﺳا هدزﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ بآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﯽﻠﮐ ،ﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ،ﻦﻧﺎﺗ ،لوﺮﺘﺳا ،ﻦﯿﻧﻮﭘﺎﺳ ،ﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ،لوﺮﻓﻮﮐﻮﺗ ،ﯽﻟﻮﻨﻓ ﺸﯿﺑ ﯽﻋﺎﺒﺷا ﺮﯿﻏﺪﻨﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا و ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺘ
يﺮﺘﻤﮐ يﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾﺎﺴﮐا ﺺﺧﺎﺷ ياراد هرﺎﺼﻋ ﻦﯾا ﺎﻣا ؛ﺖﺸﮔ دﻮﺑ ﯽﺑآ هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
. يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ BHA ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياراد BHA
ﺎﻣا دﻮﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻤﮐ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا اد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يراﺪﯾﺎﭘ دﻮﻤﻨﻧ دﺎﺠﯾا ار ير
. يﻮﺳ زا
ﺺﺧﺎﺷ ،يﺪﯿﺳا دﺪﻋ دﺎﺠﯾا ﺐﺒﺳ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﺮﮕﯾد ،ﮏﯿﺗﻮﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا ،DPPH
BHA
يﺰﺘﻨﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﻏور رد دﻮﺑ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Shahidi, F., Janitha, P.K., Wanasundara.
(2009). Phenolic antioxidants. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 32:1, 67-103.
[2] Farag RS, Mahmoud EA and Basuny AM.(2007). Use crude olive leaf juice as a natural antioxidant for the stability of sunflower oil during heating. International Journal of Food Science and Technology 42:
107-115.
[3] Zhao, J., Chen, Q., CAI, J., & Ouyang, Q.
(2009). Automated tea quality classification by hyperspectral imaging. Applied Optics, 48(19), 3557-3564. Food Control. 54: 111-119.
[4] Abdallah, E.M. (2017). Antibacterial Activity of Fruit Methanol Extract of Ziziphus
spina-christi from Sudan.
Int.J.Curr.Microbiol.App.Sci 6(5): 38-44.
[5] Hossain, A., Hamood, A., Humaid, M.T.
(2014). Comparative evaluation of total phenols, flavonoids content and antioxidant potential of leaf and fruit extracts of Omani Ziziphus jujuba L. Pacific Science Review A:
Natural Science and Engineering. 18: 78-83.
[6] Beg. M.A., Teotia, U.V.S., Farooq.S. (2016).
In vitro antibacterial and anticancer activity of Ziziphus Mirza. Journal of Medicinal Plants Studies 2016; 4(5): 230-233.
[7] Delfanian, M., Esmaeilzadeh Kenari, R., Sahari, M.A. (2015). Frying stability of sunflower oil blended with jujube (Ziziphus mauritiana Lam.) leaf extract. Food Science &
Nutrition 2015; 3(6):548–556.
[8] Caponio, F., Pasqualone, A. and Gomes, T., (2003). Changes in the fatty acid composition of vegetable oils in model doughs submitted to
conventional or microwave heating.
International journal of food science &
technology, 38(4), pp.481- 486.
[9] Sun, C., Wu, Z., Wang, Z., Zhang, H. (2015).
Effect of ethanol/water solvents on phenolic profiles and antioxidant pro perties of Beijing Propolis extracts. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 1- 10.
[10] Ait-Ouazzou, A., Cherrat, L., Espina, L., Lorán, S., Rota, C. and Pagán, R. (2011). The antimicrobial activity of hydrophobic essential oil constituents acting alone or in combined processes of food preservation. Innovative Food Science & Emerging Technologies.
12(3): 320-329.
[11] Abbas Ali, M., Bin Mesran, M., Latip, R.
and Othman, N., (2016). Effect of microwave heating with different exposure times on the degradation of corn oil. International Food Research Journal, 23(2), pp.842-848.
[12] Hayouni A., Abedrabba M., Bouix M., and Hamdi M. (2007). The effects of solvents and extraction method on the phenolic contents and biological activities in vitro of Tunisian Quercuscoccifera L. and Juniperusphoenicea L. fruit extracts. Food Chemistry, 105:1126–
1134.
[13] Turkmen, N., Sari F., and Velioglu Y.S.
(2006). Effects of extraction solvents on concentrationand antioxidant activity of black and black mate tea polyphenols determined by ferrous tartrate and Folin-Ciocalteu methods.
Food Chemistry, 99:835–841.
[14] Kallel, F., Drissa, D., Chaaria, F., Belghitha, L., Bouaziza, Raoudha, F., Ghorbela, R., EllouzChaabouni, S., (2014).
Garlic (Allium Sativum L.) Husk waste as a potential source of phenolic compounds:
Influence of extracting solvents on its antimicrobial and antioxidant properties.Industrial Crops and Products 62:
34–41.
[15] Malheiro, R., Oliveira, I., Vilas-Boas, M., Falcão, S., Bento, A. and Pereira, J.A., (2009).
Effect of microwave heating with different exposure times on physical and chemical parameters of olive oil. Food and Chemical Toxicology, 47(1), pp.92-97.
[16] Vasiee, A., Tabatabaei, Y.F. and Mortazavi, S.A. (2016). The antibacterial activity of coriander (coriandeum sativum) on pathogenic microorganisms “in vitro”.Iranian Journal of Infectious Diseases and Tropical Medicine.
20(71): 59-66.
[17] Mostafa, A. A., Al-Askar, A. A., Almaary, K. S., Dawoud, T. M., Sholkamy, E. N., &
Bakri, M. M., (2018). Antimicrobial activity of some plant extracts against bacterial strains causing food poisoning diseases. Saudi Journal of Biological Sciences, 25(2), 361- 366.
[18] Faden, A. A. (2018). Evaluation of antibacterial activities of aqueous and methanolic extracts of areca catechu againstsome opportunistic oral bacteria.
Biosciences Biotechnology Research Asia, 15(3), 655-659.
[19] Tan, C.P., Man, Y.C., Jinap, S. and Yusoff, M.S.A., (2001). Effects of microwave heating on changes in chemical and thermal properties of vegetable oils. Journal of the American Oil Chemists' Society, 78(12), pp.1227-1232.
[20] Farhoosh R, Kenari R E and Poorazrang H, (2009). Frying stability of canola oil blended with palm olein, olive, and corn oils. Journal of the American Oil Chemists' Society 86(1): 71- 76.
[21] Chiavaro, E., Rodriguez-Estrada, M.T., Vittadini, E. and Pellegrini, N., (2010).
Microwave heating of different vegetable oils:
Relation between chemical and thermal parameters. LWT-Food Science and Technology, 43(7), pp.1104-1112.
Investigation of antioxidant, antimicrobial properties and identification of chemical compounds derived from jujube (meat and kernels) and evaluation of its possibility in the formulation of
sunflower oil (during storage).
Mehrnia, N. 1, Vazifedoost, M. 1*, Didar, Z. 1, Haji Rostamloo, B. 1, Pedramnia, A. 2
1. Department of Food Science and Technology, Neyshabur Branch, Islamic Azad University, Neyshabur, Iran.
2. Department of Food Science and Technology, Sabzevar Branch, Islamic Azad University, Sabzevar, Iran.
ABSTRACT ARTICLE INFO
Article History:
Received 2022/ 03/ 30 Accepted 2022/ 10/ 18
Keywords:
Antioxidant, Extract, Oil, Jujube.
The use of local products in the food industry has been increasing in the last years, and jujube fruit is one of the most important garden products in South Khorasan. Using the high potential of jujube fruit due to the presence of antioxidant and antimicrobial compounds can be used as an alternative to industrial antioxidants in the field of edible oils. In the present research, the compounds in jujube fruit investigated, including pomace and kernel. First, in order to extract jujube extract with characteristics and efficiency, it is better to use two types of aqueous and methanolic solvents. Then jujube extract was compared with the industrial antioxidant BHA in three concentrations of 250, 500 and 1000 parts per million. The results show the presence of phenolic compounds, alkaloids, saponins, sterols, tannins, terpenoids and steroids. On the other hand, it can be seen that jujube extract had antimicrobial properties against Salmonella typhi, Bacillus subtilis, Listeria monocytogenes, Aspergillus niger and Candida albicens. In the comparison between the antioxidant properties of jujube extract with the industrial antioxidant BHA, it was observed that jujube extract had lower antioxidant activity and had lower acid number, thibarbutyric acid index and DPPH (P<0.05). But as an alternative, it can help prevent oil oxidation.
DOI: 10.22034/FSCT.19.130.385 DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.130.29.8
*Corresponding Author E-Mail:
Journal of Food Science and Technology (Iran)
Homepage:www.fsct.modares.ir Scientific Research
