ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد يدورو ﺖﺑﻮﻃر و مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫ
سﻮﺒﺳ ﻢﯿﺠﺣ ﮏﻨﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﻮﮑﯾﺰﯿﻓ مﺪﻨﮔ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ راد
ﯽﺳوﺮﮔ ﻪﻟﻻ ﯽﺳﻮﻃ ﯽﻗﺮﯿﺑ ماﺮﻬﺷ ،1
2
ﺪﺣﻮﻣ ﯽﻠﮔ ﯽﻠﻌﻣﻼﻏ ،*
3
1 - ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ﯽﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﻪﺴﺳﻮﻣ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد .
ناﺮﯾا ،ﺮﻤﺷﺎﮐ ،ﺮﻤﺷﺎﮐ .
2 - ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ يروآﺮﻓ ﻰﺸﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ﻰﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ىروﺎﻨﻓ و مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ
. ىﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ﻰﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ناﺮﯾا ،ﺪﻬﺸﻣ ،
.
3 - ﻰﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ىروﺎﻨﻓ و مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ يروآﺮﻓ ﻰﺸﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ ،ﯽﺑﺮﻣ .
ىﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ﻰﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ناﺮﯾا ،ﺪﻬﺸﻣ ،
.
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
ﺗ رﺎ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 22 / 08 / 1399
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 06 / 04 / 1400
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ
ﺪ ي :
،ﮏﻨﺳا ،دوﺮﺘﺴﮐا
،ﺖﺑﻮﻃر
،سﻮﺒﺳ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ .
DOI: 10.52547/fsct.18.117.365
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻪﻌﻣﺎﺟ تﻼﮑﺸﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﻢﯾژر رد ﺮﺒﯿﻓ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ دﻮﺒﻤﮐ ﺎﻣ زوﺮﻣا يا ﻦﯾا زا ،ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻨﻏ ﺎﺑ ور ﯽﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﺮﺒﯿﻓ ﺎﺑ ﮏﻨﺳا يزﺎﺳ
ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا ﺎﺑ ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ ناﻮﺗ و ﯽﺑﺮﭼ و يﺮﻟﺎﮐ و ﻻﺎﺑ يا
دﺮﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﮐ لوﺮﺘﺴﻠﮐ .
مﻮﻤﻋ ﻦﯿﺑ رد هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا تﻻﻮﺼﺤﻣ يﻻﺎﺑ فﺮﺼﻣ و ﺖﯿﺑﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻘﺗرا ،نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ
هدروآﺮﻓ ﻦﯾا يا يدﺎﯾز ﺖﯿﻤﻫا ﺎﻫ
دراد . ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﺧﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ يوﺎﺣ ﮏﻨﺳا يﺎﻫ
) 40 ﺎﺗ 76 ﺪﺻرد ( ،
مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ )
ﺎﺗﺮﻔﺻ 30 ﺪﺻرد ( ﺖﺑﻮﻃر و )
14 ﺎﺗ 20 ﺪﺻرد ( ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ، .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻠﮐ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ
مﺪﻨﮔ ﻦﺗﻮﻠﮔ )
10 ﺪﺻرد ( طﻮﻠﺨﻣ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا يﺎﻣد رد هﺪﺷ هدﺎﻣآ يﺎﻫ
140 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺎﺑ داﺮﮔ
ﭻﯿﭘرﺎﻣ ﺖﻋﺮﺳ 150
،ﻪﻘﯿﻗد رد رود ﺪﻧﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا
. ،بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ سﻮﺒﺳ و ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺘﺑا بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا اﺪ
ﯽﻟﺎﮕﭼ سﻮﺒﺳ و ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺑﺎﯾ
هرذ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺘﺨﺳ و ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ و يا بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ و طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺑﺎﯾ
ﺺﺧﺎﺷ و بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ ،بآ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ و ﺪﺑﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ و يا
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺑﺎﯾ ﺪﺑﺎﯾ
. ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا اﺪﺘﺑا طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ ﺖﺑﻮﻃر طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺑﺎﯾ
. زا هدﺎﻔﺘﺳا ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 13
، مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ ﺪﺻرد 61
ﺪﺻرد
مﺪﻨﮔ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و
16 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ ،يدورو كارﻮﺧ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﯽﻣ بﻮﻠﻄﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ يا
ددﺮﮔ .
ناﺮﯾا ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
نژوﺮﺘﺴﮐا داﻮﻣ
ﯽﯾاﺬﻏ ﻪﺑ ﻪﻄﺳاو ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻒﯿﻃ و ﯽﻌﯿﺳ زا
هدروآﺮﻓ يﺎﻫ ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﯿﻈﻧ
،ﺎﺘﺳﺎﭘ تﻼﻏ
،ﻪﻧﺎﺤﺒﺻ
،ﮏﻨﺳا عاﻮﻧا
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
،هﺪﺷ هداد ﺖﻓﺎﺑ درآ
و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ هﺪﺷ حﻼﺻا صﻮﺼﺨﻣ
،پﻮﺳ ياﺬﻏ
،كدﻮﮐ ياﺬﻏ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﯽﮕﻧﺎﺧ و ردﻮﭘ ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ
يرﻮﻓ ﻪﺑ ﯽﮑﯾ ﻦﯾﺮﺗرﻮﻬﺸﻣ زا يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ
يدﺮﺑرﺎﮐ و يدﺎﺼﺘﻗا
نﺮﻗ ﻢﯿﻧ رد ﺮﯿﺧا
ﻞﯾﺪﺒﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا 1] . [
ﺘﻣ زا دﺪﺠﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ردﺎﻗ ناﺮﯾا رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻠﯾﺪﺒﺗ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﻪﻧﺎﻔﺳﺎ
ﯽﻤﻧ ﯽﺒﻧﺎﺟ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ ﻪﯿﻠﮐ ﺖﻤﯿﻗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ ،ﺪﺷﺎﺑ
راﺮﻗ ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﯽﻧاﺪﻨﭼ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻬﮔآ مﺪﻋ و نازرا دﺮﯿﮔ ﯽﻤﻧ . مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ زا
70 ﺪﺻرد ،ﯽﻤﯾژرﺮﺒﯿﻓ ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﯽﻠﭘ يﺰﻐﻣ ﺰﯾر عاﻮﻧا و ﺎﻫ لﻮﻨﻓ ﺎﻫ
ﺸﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑ .
دﻮﺒﻬﺑ
هدروآﺮﻓ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا ﯽﻣ ﻢﯿﺠﺣ يﺎﻫ
رد ﺮﺛﻮﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
رازﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﺪﻨﮐ ﺎﻔﯾا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ و يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺖﯿﻌﺿو اﺮﮕﻠﻤﻋ ﯽﻤﯾژر يﺎﻫ هدروآﺮﻓ فﺮﺼﻣ يروﺎﻨﻓ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و 1
هدروآﺮﻓ ﻞﯿﺒﻗ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ رد نژوﺮﺘﺴﮐا ﻒﯿﻃ ،ندﻮﺑ عﻮﻨﺘﻣ ،ﺎﻫ
هدروآﺮﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﻫ ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ،ﺎﻬﻧآ بﻮﻠﻄﻣ
يﺎﻫ
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و بﻼﺿﺎﻓ ندﻮﺑ اراد مﺪﻋ ،نﺎﻣﺪﻧار ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ،ﺪﯿﻟﻮﺗ شور ﻦﯾا يﺎﻫ ﺖﯾﺰﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺳوﺮﭘ لﻮﻃ رد بآ ﻢﮐ فﺮﺼﻣ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻧاﺮﮕﻧ و ﮏﻨﺳا يﻻﺎﺑ فﺮﺼﻣ رد يا ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ
نﺎﯿﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ و نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ صﻮﺼﺧ ﻦﯾا ﮐا ﯽﯾاﺬﻏ هﺪﻋو يﺮﻟﺎﮐ ﻢﮐ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴ
) هﺪﻧﺎﻤﺴﭘ يوﺎﺣ (
ﺎﺑ
ﻢﯿﺠﺣ يﺎﻫ ﮏﻨﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هدوﺰﻓا شزرا ﺮﺛﻮﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ ءﺎﻘﺗرا رد ﺎﺗ هدﻮﺑ رازﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺞﯾار ﺪﺷﺎﺑ . ﺪﻧﺎﻤﺴﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻮﺟ ﺞﻧﺮﺑ مﺪﻨﮔ ﺮﯿﻈﻧ تﻼﻏ ﻪﻧاد سﻮﺒﺳ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺮﺒﯿﻓ زا ﯽﻨﻏ درآ يروآﺮﻓ تﺎﺠﻧﺎﺧرﺎﮐ
ﺑ ﯽﻣ ﺪﺷﺎ . ﻞﯾﺪﻌﺗ ،نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻤﯾژر ﺮﺒﯿﻓ يﺎﯾاﺰﻣ
ﺶﻫﺎﮐ ،تﺎﺘﺳوﺮﭘ گرﺰﺑ هدور نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺶﻫﺎﮐ ،نﺪﺑ نزو ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﺳﻮﺒﯾ و ﺖﺑﺎﯾد ،ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ ﺮﻄﺧ 3 ]
.[
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﺨﺑ ﻪﻧاد يا
و هدﻮﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ
نآ زﻮﻠﯿﻣآ و ﻦﯿﺘﮑﭘﻮﻠﯿﻣآ ياﻮﺘﺤﻣ ﺖﺳا ﺖﺑﺎﺛ ﺎﻫ
. ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﻦﯿﺑ مﺪﻨﮔ 8
ﺎﺗ 15 و بآ بﺬﺟ نآ ﯽﻠﺻا ﺶﻘﻧ و هدﻮﺑ ﺪﺻرد
ﯽﮔﮋﯾو دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺮﯿﻤﺧ ﯽﻧﺎﺴﺸﮐ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ 4] .[ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ
داﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﻪﺑ لﺎﺒﻧد دﺎﺠﯾا عﻮﻨﺗ ﻪﺿﺮﻋ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯾﺪﺟ
ﯽﻣ ﺮﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ و كارﻮﺧ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا، ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﯽﮔﮋﯾو ﻒﮐ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ ﺪﻣﺎﺟ يﺎﻫ
زا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نژوﺮﺘﺴﮐا شور ﻪﺑ ار ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد و ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﺪﻧداد راﺮﻗ . ﯽﻣ هرﻮﺗﺎﻧد نژوﺮﺘﺴﮐا ﺖﺨﭘ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ ﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﺎﻬﻧآ بآ بﺬﺟ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد زا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﻦﯿﺑ و نورد يﺎﻫﺪﻧﻮﯿﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ و دﻮﺷ
ﻮﻠﯿﻣآ ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺶﮑﯾﻮﻠﯿﻣآ و ز
دروآ .
ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ندوﺰﻓا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار .
ﺮﯿﻏ دوﺮﺘﺴﮐا ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺎﻫ ﺮﺒﯿﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻧﺎﻣ
ﺪﻧﻮﺷ 6] .[ رد
ﺮﺳود يﻮﺟ ﻞﻣﺎﮐ ﻪﻧاد درآ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ نژوﺮﺘﺴﮐا ﺮﺛا درﻮﻣ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ يوﺮﯿﻧ و ﮏﯿﺘﺳﻻا يوﺮﯿﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﺐﻟﺎﻏ يوﺮﯿﻧ ود ﻪﮐ
بﺎﺒﺣ ﺪﺷر زا ﻞﺻﺎﺣ طﺎﺴﺒﻧا ناﺰﯿﻣ رد بآ رﺎﺨﺑ رﺎﺸﻓ ﺮﺛا رد ﺎﻫ
هدروآﺮﻓ ﺪﻧراد ﺖﻟﺎﺧد ،ﻢﯿﺠﺣ يﺎﻫ .
بﺎﺒﺣ ﺪﺷر ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺎﻫ
قﺎﻔﺗا يﺮﻔﺴﻤﺗا رﺎﺸﻓ و بﺎﺒﺣ ﻞﺧاد رﺎﺸﻓ ﻦﯿﺑ رﺎﺸﻓ توﺎﻔﺗ ﯽﻣ ﺪﺘﻓا 7] .[
ﮏﻨﺳا ) هﺪﻋو نﺎﯿﻣ (
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﻮﻤﻋ هژاو ﮏﯾ يﺎﻫاﺬﻏ ﻞﻣﺎﺷ
ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ ﯽﯾاﺬﻏ هﺪﻋو ﮏﯾ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﺘﺣ ﺎﯾ ﮏﺒﺳ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . هﺪﻋو نﺎﯿﻣ زوﺮﻣا نرﺪﻣ يﺎﯿﻧد رد ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻠﺻا ءﺰﺟ ﺎﻫ
هﺪﺷ ﺪﻧا . هداﻮﻧﺎﺧ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
،نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﮐدﻮﮐ ﻂﺳﻮﺗ هﮋﯾو ﻪﺑ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا تﻻﻮﺼﺤﻣ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا تﻻﻮﺼﺤﻣ فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ ﺎﺑ ﻢﻟﺎﺳ
ﯽﮔﮋﯾو ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ ﺖﺳا شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ور ﻪﺘﻓﺎﯾ دﻮﺒﻬﺑ يا
. ﺎﺟ نآ زا
يرﺎﻤﯿﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ ﺮﺒﯿﻓ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﺶﻫﺎﮐ ار ﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺒﯿﻓ ﺎﺑ ﮏﻨﺳا ﻪﯿﻬﺗ ،ﺪﻫد دﻮﺒﻬﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮﺷ ﻊﻗاو ﺮﺛﺆﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﯾﺬﻐﺗ .
ﺎﺘﺳار ﻦﯿﻤﻫ رد نآ زا ،
ﻪﮐ ﺎﺟ
ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺑﻮﻃر و ﺮﺒﯿﻓ ناﺰﯿﻣ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ يدﺎﯾز
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ،دراد هﺪﺷ ﻦﯾا ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺎﺑ هدروآﺮﻓ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ترﻮﺻ بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ . سﻮﺒﺳ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا فﺪﻫ ﺎﺑ ﻦﻏور يﺎﺠﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ رد ﺖﺑﻮﻃر و مﺪﻨﮔ
ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا دﻮﺒﻬﺑ و يا
يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺶﻫﺎﮐ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا لﻮﺼﺤﻣ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و سﻮﺒﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ) ﺘﺳﺮﻬﺷ ،نارﺪﻧزﺎﻣ نﺎﺘﺳا رد ﻊﻗاو ﻪﺷﻮﺧ رﺰﺧ ﻪﻧﺎﺧرﺎﮐ ﻞﺑﺎﺑ نﺎ
(
مﺪﻨﮔ ﻦﺗﻮﻠﮔ و )
زاﺮﯿﺷ كادا ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ (
دﻮﺑ .
2 - 2 - يدورو كارﻮﺧ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ
ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ و ﻪﻨﯿﻤﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ،ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﺑﻮﻃر و مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ ،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾ .
،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ طﻼﺘﺧا ،نژوﺮﺘﺴﮐا يدورو كارﻮﺧ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﺒﺳ ﺶﻣ زا و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ مﺪﻨﮔ سﻮ 40
رد و ﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ
ﻊﺑﺮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ حﻮﻄﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻣادا ﺖﺒﺴﻧ نﻮﺳﺮﯿﭘ زا ﺲﭘ و هدوﺰﻓا طﻮﻠﺨﻣ بآ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫ
15 ﻪﻘﯿﻗد
يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ يﺎﻫ ﻪﺴﯿﮐ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ندﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ ﺐﺷ ﮏﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ ،ﺖﺑﻮﻃر يزﺎﺳ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد .
2 - 3 - نژوﺮﺘﺴﮐا ﺖﺨﭘ ﺪﻨﯾآﺮﻓ
لﺪﻣ دﺮﮔ ﻮﺴﻤﻫ ﭻﯿﭘرﺎﻣ ود دوﺮﺘﺴﮐا زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ DS56 jinan saixin
رد ﺮﻘﺘﺴﻣ ﻦﯿﭼ رﻮﺸﮐ
دﺎﻬﺟ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ يروﺎﻨﻓ و مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ نژوﺮﺘﺴﮐا تﻮﻠﯾﺎﭘ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد .
ﺸﻧ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻪﺘﺳﺎ
) 40 ﺎﺗ 76 ﺪﺻرد ( مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ ، )
ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 30 ﺪﺻرد ، ( و
ﺖﺑﻮﻃر ) 14 ﺎﺗ 20 ﺪﺻرد ( ﺎﻫ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﯿﻠﮐ رد و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
مﺪﻨﮔ ﻦﺗﻮﻠﮔ )
10 ﺪﺻرد ( ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا .
2 - 4 - نﻮﻣزآ ﺎﻫ
1 - 4 - 2 - هزاﺪﻧا ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺮﯿﮔ
راﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳاﺮﺑ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ و ﯽﺑﺮﭼ ،ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ AACC
ﻧا ﺪﯾدﺮﮔ يﺮﯿﮔ هزاﺪ .
لاﺪﻠﮐ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﯿﻣ
تﺎﻣﻮﺗا Gerhardt لﺪﻣ
VAP20 ﺎﺑ ﯽﺑﺮﭼ و نﺎﻤﻟا ﺖﺧﺎﺳ
درﺎﻫﺮﮔ هﺪﻧزﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ تﺎﻣﻮﺗا ﻪﻠﺴﮐﻮﺳ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا نﺎﻤﻟآ ﺖﺧﺎﺳ .
2 - 4 - 2 - طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ
اﺪﺘﺑا 10 ﺻ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ زا هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ زا دﺪﻋ ترﻮ
لﺎﺘﯿﺠﯾد ﺲﯿﻟﻮﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا نآ ﺮﻄﻗ زا ﻪﻄﻘﻧ ﻪﺳ ،ﻦﯿﭼ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ ﺰﯾﺎﺴﻨﯾا ﺪﺷ . ﻪﺑ هدروآﺮﻓ ﺮﻄﻗ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ زا
نژوﺮﺘﺴﮐا هﺎﮕﺘﺳد ﺐﻟﺎﻗ ﺮﻄﻗ و ﺪﯾا ﺖﺳد )
5/ mm 2 ( هزاﺪﻧا
ﻪﻄﺑار ﻂﺳﻮﺗ ﺖﯾﺎﻬﻧرد و يﺮﯿﮔ )
1 ( ﺎﺴﺒﻧا ﺖﺒﺴﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ط
mm
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 8]
.[
ﻪﻄﺑار 1 ( Exrat=M1/ M2
2 - 4 - 3 - بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ )
( WAI
2
بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ )
(WAI ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ بﺬﺟ بآ ناﺰﯿﻣ
هزاﺪﻧا ار ﯽﻓﺎﺿا بآ رد مرﻮﺗ زا ﺲﭘ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺮﻤﯿﻠﭘ ﺎﯾ لﻮﻧاﺮﮔ ﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﯿﺳﺎﻨﯿﺗﻻژ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨ
دﺮﮐ . ناﺰﯿﻣ بآ بﺬﺟ ﺐﯾﺮﺿ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺖﻬﺟ 1g
- 5/
0 زا
ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ ﻦﯾزﻮﺗ ﻞﺒﻗ زا ﻪﮐ ﯽﻧﻮﮑﻟﺎﻓ ﻪﺑ ﮏﻨﺳا هﺪﺷ ردﻮﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ،ﺪﯾدﺮﮔ 10 ml
رد و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد 10min
دﻮﺷ ﯽﻣ هدز ﻢﻫ ﺮﮑﯿﺷ ﺎﺑ .
رد
ﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ هﺪﻧزﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ رد ﻞ
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ،نﺎﻤﻟآ ﺖﺧﺎﺳ و ﺐﻟوﺮﻫ 3000
تﺪﻣ ﻪﺑ رود min
20 ﺪﯾدﺮﮔ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ .
جرﺎﺧ نﻮﮑﻟﺎﻓ زا ار ﯽﯾور ﻊﯾﺎﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
ﺪﺷ ﻦﯾزﻮﺗ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ لژ و هدﺮﮐ .
ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا )
1 ( ﺺﺧﺎﺷ
سﺎﺳاﺮﺑ بآ بﺬﺟ .g
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ g .
بﻮﺳر ﺖﻤﺴﻗ وs
دوﺪﺣ 2/5 ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ زاM
ﻪﻄﺑار 2 ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 9]
.[
ﻪﻄﺑار 2 (
WAI=S/M ×100
2 - 4 - 4 - بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ
3) (WSI
بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ )
(WSI ﺎﯾ دازآ يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ناﺰﯿﻣ
ﯽﻓﺎﺿا بآ ندوﺰﻓا زا ﺲﭘ لﻮﻧاﺮﮔ زا هﺪﺷ دازآ يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ار .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ نﻮﻣزآ ﻦﯾا
ﻪﺟرد يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا و ﯽﻟﻮﮑﻠﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﮔﺪﯿﺷﺎﭘ ﻢﻫ زا ﺺﺧﺎﺷ ددﺮﮔ بﻮﺴﺤﻣ نژوﺮﺘﺴﮐا ﯽﻃ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻞﯾﺪﺒﺗ .
هزاﺪﻧا ﺖﻬﺟ
ﯽﻗﺎﺑ لژ ،ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺐﯾﺮﺿ يﺮﯿﮔ هﺪﺷ ﻦﯾزﻮﺗ ﻞﺒﻗ زا ﻪﮐ ﯽﺘﯿﻠﭘ ﮏﯾ رد ،بآ بﺬﺟ نﻮﻣزآ زا هﺪﻧﺎﻣ ﺳ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا دﻮﺑ يﺎﻣدﺎﺑ غاد ياﻮﻫ نوآ رد ﺖﯿﻠﭘ ﺲﭙ
C°
105 رد و ددﺮﮔ ﺮﯿﺨﺒﺗ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ نآ بآ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ زا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻦﯾزﻮﺗ دﻮﺟﻮﻣ تﺎﺑﻮﺳر هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﯿﻠﭘ ﺖﯾﺎﻬﻧ
ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻖﯾﺮﻃ )
3 ( نﺎﯿﺑ ﺪﺻرد ترﻮﺻ ﻪﺑ بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ
ﺪﯾدﺮﮔ 9] .[
ﻪﻄﺑار 3 ( WSI=Mds/ Ms ×100
ﻪﻄﺑار رد ﻪﮐ 2
، Mds
: ﯽﯾور ﻊﯾﺎﻣ رد لﻮﻠﺤﻣ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ نزو
و نﻮﮑﻠﻓ Ms
: ﯽﻣ مﺮﮔ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو كر ﺪﺷﺎﺑ
.
2 - 4 - 5 - يﺮﻫﺎﻇ ﯽﻟﺎﮕﭼ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ نزرا ﻪﻧاد ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ ﻖﯾﺮﻃ زا يﺮﻫﺎﻇ ﯽﻟﺎﮕﭼ ) 2000 ( AACC هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ
10 05– ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 10]
.[
2. Water absorpation index 3. Water solubility index
2 - 4 - 6 - ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ
دوﺪﺣ 50 هﺪﺷ ردﻮﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ )
(m ﻪﺸﯿﺷ ﻪﻧاﻮﺘﺳا رد يا
جرﺪﻣ 250 ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا نآ ﻢﺠﺣ و ﻪﺘﺨﯾر يﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ .
ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ )
ρt
( ود تﺪﻣ ﻪﺑ جرﺪﻣ ﻪﻧاﻮﺘﺳا ﻪﺑ
و ﻪﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا تارذ يﻻ ﻪﺑﻻ جﺮﻓ و ﻞﻠﺧ ﺎﺗ هدز ﻪﺑﺮﺿ ﻪﻘﯿﻗد هزاﺪﻧا نآ ﻢﺠﺣ ﺲﭙﺳ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
) (V ﺑار ﻖﺒﻃ نآ راﺪﻘﻣ و ﻪﻄ
3
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 11]
:[
ﻪﻄﺑار 4 (
V
m/
= ρt
2 - 4 - 7 - ﯽﺠﻨﺳ ﮓﻧر
لﺪﻣ ﺐﻟﺮﺘﻧﺎﻫ هﺎﮕﺘﺳد زا ﺖﻬﺟ ﺎﮑﯾﺮﻣآ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ 45/0
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﮏﻨﺳا ﯽﮕﻧر يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ .
ﻮﺼﺨﻣ پﺎﮐ ﻪﺑ ﮏﻨﺳا هﺪﺷ ردﻮﭘ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﻓﺎﮐ راﺪﻘﻣ ص
ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ پﺎﮐ ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺖﻓﺎﯾ لﺎﻘﺘﻧا دﻮﺷ هﺪﯿﺷﻮﭘ .
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ،
و ﺎﺑ 4 ﺖﺒﺛ راﺮﮑﺗ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺮﻔﺻ ﻦﯿﺑ و ﺖﺳا ﯽﻨﺷور ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
) ﮓﻧر هﺎﯿﺳ ( ﺎﺗ 100 ) ﮓﻧرﺪﯿﻔﺳ ( ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ .
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﻢﻫ
ﺮﯾدﺎﻘﻣ و يﺰﻣﺮﻗ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺰﺒﺳ ﺺﺧﺎﺷ
و ﺎﻫ
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ يدرز ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ
و ﺎﻫ ياﺮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑآ ﮓﻧر ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻣ شراﺰﮔ ﺎﻫ
دﻮﺷ 12] .[
2 - 4 - 8 - ﯽﺠﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ
ﮏﻨﺳا ﺖﻓﺎﺑ لﺪﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺰﯿﻟﺎﻧا هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
TA-Plus
ﺷ ﺖﺧﺎﺳ ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ﺪﯾﻮﻟ ﺖﮐﺮ .
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ 10
هدروآﺮﻓ زا دﺪﻋ ﺮﺛا ﺖﺤﺗ و ،ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا يﺎﻫ
ذﻮﻔﻧ نﻮﻣزآ صﻮﺼﺨﻣ بوﺮﭘ )
ﻪﻧاﻮﺘﺳا فوﺮﭘ يا
( هدادراﺮﻗ
ﺪﻧﺪﺷ . ذﻮﻔﻧ ﻦﯿﺣ رد و ذﻮﻔﻧ زا ﻞﺒﻗ بوﺮﭘ ﺖﮐﺮﺣ ﺖﻋﺮﺳ
1mm.s ﻖﻤﻋ ﺎﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و 10
دﻮﺑ mm . مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ
ﺪﻘﻣ ﺰﯿﻧ نﻮﻣزا را
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﺗﻮﯿﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ وﺮﯿﻧ ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ .
12] .[
2 - 5 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﻦﮑﻨﺑ ﺲﮐﺎﺑ حﺮﻃ رد يﺰﮐﺮﻣ ﻪﻄﻘﻧ راﺮﮑﺗ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد 17
ﺖﺑﻮﻃر و مﺪﻨﮔ ﺲﺑﻮﺒﺳ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺘﻣ و ﺶﯾﺎﻣزا .
راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ Design Expert ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. ﺑ تﻻدﺎﻌﻣ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪ
رد ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﻄﺑار نداد نﺎﺸﻧ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ رﻮﺘﻧﺎﮐ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ و هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﺑ نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻦﯾا رد ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﺳﺮﺗ راﺰﻓا مﺮﻧ ﻦﯾا ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﺎﻬﻧآ طﻮﻠﺨﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺚﻠﺜﻣ ﻊﻠﺿ ﻪﺳ رد ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﺳ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺪﻧﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺚﻠﺜﻣ عﻼﺿا يور ﺦﺳﺎﭘ .
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﯽﮔﮋﯾو ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
لوﺪﺟ رد مﺪﻨﮔ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و سﻮﺒﺳ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ) 2 ( ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
Table (1) Independent factors with their codes
Table (2) Composition of wheat bran and wheat starch
Component bran Wheat
starch wheat
Gluten wheat
Moisture(%) 3.2
11.8 63.10
Fat(%) 58.2
3.1 58.2
Protein(%)
15.3 7.07
87.62
Ash(%) 2.4
0.95 2.4
3 - 2 - طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ
ﯽﺿﺮﻋ ﻊﻄﻘﻣ ﺢﻄﺳ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺖﻬﺟ يرﻮﺘﮐﺎﻓ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ هدروآﺮﻓ ﺖﺳا هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا يﺎﻫ .
و ياد زا ﺮﯿﻤﺧ جوﺮﺧ مﺎﮕﻨﻫ
دﺎﺠﯾا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ،بآ رﺎﺨﺑ هرﺎﺑ ﮏﯾ نﺪﺷ دازآ ﯽﻣ ترﻮﺻ ﯽﺠﻨﻔﺳا و ﻞﺨﻠﺨﺘﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ
دﺮﯿﮔ . ﺶﯾاﺰﻓا ناﺰﯿﻣ
هدروآﺮﻓ ﻢﺠﺣ دوﺮﺘﺴﮐا
ﯾو نﻮﭼ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﺑ هﺪﺷ ،ﺮﯿﻤﺧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴ
وﺮﯿﻧ و ﺖﺑﻮﻃر ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻊﯾزﻮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯿﺣ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ نژوﺮﺘﺴﮐا ﺖﺨﭘ 13]
.[ ﻞﮑﺷ رد 1 درﻮﻣ ) (b ﺎﺑ
طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ اﺪﺘﺑا رد ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﻫﺎﮐ
ﺲﭙﺳ و ﻪﺘﻓﺎﯾ
Code and levels
Independent factors abbreviate
-1 0
+1
Wheat bran (%) A
0 10
30
wheat starch (%)
B 40
66 76
Moisture (%)
C 14
17 20
ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا رﻮﺧ ﺖﺑﻮﻃر ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺑﺎﯾ
ﻞﯿﮑﺸﺗ لﻮﺌﺴﻣ ﻪﯿﻟوا كا
،ﺖﺳا ﺖﺨﭘ ﺪﻨﯾآﺮﻓ لد رد رﺎﺨﺑ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا
ﯽﻣ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ ﺮﺘﺸﯿﺑ طﺎﺴﺒﻧا و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ دﻮﺷ
. ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ باﺬﻣ هدﺎﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو يدورو ﺖﺑﻮﻃر ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،رﺎﺨﺑ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺮﺑ ،ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ دﻮﺟو ﺖﻠﻋ ﻪﺑ و ﺪﺑﺎﯾ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﻪﻤﻫ بﺎﺒﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ
هراﻮﯾد و هﺪﺷ اﻮﻫ يﺎﻫ
ﮏﭼﻮﮐ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﯽﻣ ﺮﺗ
دﻮﺷ . ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
هدﺎﻣ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو صاﻮﺧ و هﺪﺷ ﻢﯿﺨﺿ ﯽﻟﻮﻠﺳ هراﻮﯾد ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ رﺎﭼد هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ باﺬﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ و دﻮﺷ
ﺖﻔﺳ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﺴﮑﯾﺮﺗﺎﻣ ﯽﻣ ﺮﺗ
ﺶﻫﺎﮐ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ 3] . [ ﻤﻫ ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎ 1
درﻮﻣ ) (b هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﯽﻣ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ددﺮﮔ ﺪﺑﺎﯾ
.
ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا مرﻮﺗ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ
ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و سﻮﺒﺳ ﺶﻨﮐ ﻢﻫ ﺮﺑ و ﺪﺷﺎﺑ
ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻫ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﮐا هدروآﺮﻓ ﯽﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد دوﺮﺘﺴ
ددﺮﮔ . ياراد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ سﻮﺒﺳ
ﯽﻣ بآ ﺮﺘﺸﯿﺑ بﺬﺟ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﮏﯿﻠﯿﻓورﺪﯿﻫ صاﻮﺧ دﻮﺷ
ﻪﺸﯿﺷ لﺎﻘﺘﻧا تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ ور ﻦﯾا زا ﺪﻫاﻮﺧ يا
ﺪﺷ . بﺎﺒﺣ ﻪﺑ لﺎﺼﺗا ﺎﺑ سﻮﺒﺳ ﺶﻫﺎﮐ و نﺪﯿﮐﺮﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﻫ
لﻮﻠﺳ يﺮﯾﺬﭘ ﺶﺸﮐ ﯽﻣ اﻮﻫ يﺎﻫ
سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ددﺮﮔ
ﺶﻫﺎﮐ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ ﯽﻣ
ﺪﺑﺎﯾ ﻪﺑ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ ناﺰﯿﻣ اﺮﯾز
نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ﻪﭼﺮﻫ ،دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ﻪﺟرد ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ دﻮﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ رد نﻮﭼ ،دﻮﺷ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ سﻮﺒﺳ ﻢﻫ دراد دﻮﺟو ﻦﺗﻮﻠﮔ ﻢﻫ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد سﻮﺒﺳ ناﺰﯿﻣ ﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﯽﻤ دﻮﺷ ﻂﺴﺒﻨﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﺖﻣﺎﺨﺿ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻟﻮﻠﺳ هراﻮﯾد هدﺎﻣ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو صاﻮﺧ و ﺪﺑﺎﯾ
ا هدروآﺮﻓ باﺬﻣ ﺴﮐ
ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ رﺎﭼد هﺪﺷ دوﺮﺘ رﺎﺘﺧﺎﺳ و دﻮﺷ
ﺖﺨﺳ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ ﯽﻣ ﺮﺗ
ﺶﻫﺎﮐ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ 8] و 13 و 34 . [ ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ 1
درﻮﻣ ) (b
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ
لﻮﺼﺤﻣ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺖﺑﻮﻃر و سﻮﺒﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻦﯿﺘﮑﭘﻮﻠﯿﻣآ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا ﯽﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ هداد ﺶﻫﺎﮐ ار داﻮﻣ ﺮﯿﻤﺧ ﻪﺘﯿﺴﯿﺘﺳﻻا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و دﻮﺷ
و ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﯾاﺰﻓا و اﻮﻫ يﺎﻫ بﺎﺒﺣ ﺪﺷر ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و ﯾاﺰﻓا ﯽﻣ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ ﻢﺠﺣ ﺶ طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ ﺪﺑﺎﯾ
17] و 18 .[
Exrat=+70.01 water + 4.15 Bran + 0.51 Strach +78.60 water Bran + 78.5 Water Strach
DESIGN-EXPERT Plot ExRate
Design Points X1 = A: Water X2 = B: Bran X3 = C: Starch
A: Water 50.00
B: Bran 36.00
C : Starch 76. 00
40.00 0. 00
14.00
ExRate
4.4401 4.994965.549836.104696.65955 3
3 3
DESIGN-EXPERT Plot ExRate
Actual Components A: Water = 17.00 B: Bran = 15.00 C: Starch = 58.00
Trace (Piepel)
D ev iation f rom Ref erenc e Blend
ExRate
-0.500 -0.250 0.000 0.250 0.500
4.20711 5.05446 5.9018 6.74915 7.5965
A A B
B C
C
Fig 1 The effect of moisture, bran and starch variables on the coefficient of expansion a- The shape of the response surface, b- The shape
of the trace
3 - 3 - بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ بﺬﺟ بآ ناﺰﯿﻣ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻣ دﺎﯾز بآ رﻮﻀﺣ رد نﺪﺷ مرﻮﺘﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ لژ نزو ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ .
ﯽﺼﺧﺎﺷ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا
نﻮﯿﺳﺎﻨﯿﺗﻻژ زا لﻮﮑﻟﻮﻣ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
-
هﺪﯾﺪﻧ ﺐﯿﺳآ يﺎﻫ بﺬﺟ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ نژوﺮﺘﺴﮐا ﯽﻃ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا
هدﻮﻤﻧ ﻆﻔﺣ ار بآ ﺪﻧا
19 ] .[ ﯽﮕﺘﺴﺑ بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺗ لژ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺖﯿﻓﺮﻇ و سﺮﺘﺳد رد ﻞﯿﻓورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
لﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ دراد ﺎﻫ
20] .[
a)
b)
DESIGN-EXPERT Plot WAI
Design Points X1 = A: Water X2 = B: Bran X3 = C: Starch
A: Water 50.00
B: Bran 36.00
C : Starch 76. 00
40.00 0. 00
14.00
WAI
4.422734.82243 5.22212 5.62181 6.0215
3 3 3
Fig 2 The effect of moisture, bran and starch variables on the water absorption index
a- The shape of the response surface, b- The shape of the trace
ﻞﮑﺷ رد 2 درﻮﻣ ) (b بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ اﺪﺘﺑا ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا بآ ﺪﺑﺎﯾ
. ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ﺧﺎﺷ اﺪﺘﺑا رد ﺖﺑﻮﻃر ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺶﯾاﺰﻓا بآ بﺬﺟ ﺺ
ﯽﻣ ﻪﯿﺗﻻژ ناﺰﯿﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر و ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نﺪﺷ ﺪﺑﺎﯾ
. ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ رد ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز
ﯽﻣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد نﺎﮑﻣا و هﺪﯾد يﺮﺘﻤﮐ ﺐﯿﺳآ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺑﺎﯾ
ﻞﻤﻋ رﺰﯾﺎﺴﯿﺘﺳﻼﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ بآ اﺮﯾز
ﯾﺮﺠﺗ زا ،هدﺮﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻆﻔﺣ ﻪﺑ و هدﺮﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪ
ﯽﻣ ﮏﻤﮐ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ بآ بﺬﺟ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﻨﮐ
. ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا
ترذ و سﺪﻋ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ يا هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا تﻻﻮﺼﺤﻣ تﺎﺷراﺰﮔ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 18] .[ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ نﻮﯿﺳﺎﻨﯿﺗﻻژ هﺪﺷ دﺎﺠﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ياﺰﺟا و نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ ﯽﻣ يا
ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯾا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ
،ﺖﺳا راﺬﮔﺮﺛا ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ شﺮﺑ يوﺮﯿﻧ ،ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﺰﯿﻧ بآ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ يور ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯾا اﺬﻟ و هﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ لﻮﮑﻟﻮﻣ نﺪﯾد ﺐﯿﺳآ نﺎﮑﻣا و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﺪﺑﺎﯾ
. هﺮﯿﺠﻧز ﻪﭼﺮﻫ يﺮﻤﯿﻠﭘ يﺎﻫ
ﻢﻟﺎﺳ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ هوﺮﮔ ،ﺮﺗ
ﺘﺳد رد ﻞﯿﻓورﺪﯿﻫ يﺎﻫ نﺎﮑﻣا ،ﺮﺘﺸﯿﺑ سﺮ
بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ ﺎﺑ تﻻﺎﺼﺗا دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ بآ دور
18 ] و 20 .[ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا بآ بﺬﺟ ﺪﺑﺎﯾ
. دﺎﺠﯾا ﻦﻤﺿ نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ
هﺮﯿﺠﻧز رد ﺐﯾﺮﺨﺗ و فﺎﮑﺷ ﻪﺑ ار ﻦﯾﺮﺘﺴﮐد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮐ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﺮﺛا دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ دراد لﺎﺒﻧد ﻦﯿﺑ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تا
و يﺮﯾﺬﭘ لﻼﺤﻧا ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﺑﺮﭼ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺪﺑﺎﯾ
. رد بآ ناﺰﯿﻣ
ﻪﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻞﯾﺪﺒﺗ يور ﯽﻤﻬﻣ ﺮﺛا نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ لﻮﻃ دراد ﻦﯾﺮﺘﺴﮐد .
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ
ﺖﺳا راﺬﮔﺮﺛا .
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ رد ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﯽﻣ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ دراد دﻮﺟو بآ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺺﺧﺎﺷ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ بﺬﺟ دﻮﺷ
18] و 20 و 21 .[ ﻞﮑﺷ رد 2 درﻮﻣ
) (b و ﺶﯾاﺰﻓا اﺪﺘﺑا سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ،
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ ﺪﺑﺎﯾ
. ﻪﺘﻓر ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ اﺮﯾز
ﺶﻫﺎﮐ بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘﻓر ﯽﻣ
سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ اﺮﯾز ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ زا سﻮﺒﺳ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ و دﻮﺷ
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد نﻮﯿﺳﺎﻨﯿﺗﻻژ ﺮﺑ بآ يﺎﻫ
بآ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ سﻮﺒﺳ نﻮﭼ و ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ بﺬﺟ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ سﻮﺒﺳ يﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ رد دﻮﺷ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﯾاﺰﻓا ﺎﺑ بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﻻﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر رد سﻮﺒﺳ ﺶ
) 16 ﺪﺻرد ( ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺑﺎﯾ
-
ياﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ 30
و سﻮﺒﺳ ﺪﺻرد 12
ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺷ
. رد ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ناﺰﯿﻣ ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ هوﺮﮔ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻫ يﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻞﯿﻓورﺪﯿ –OH – NH2
– COOH – SH هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻮﻠﯿﻣآ و زﻮﻠﯿﻣآ يﺎﻫ
دراد يﺮﺘﻤﮐ بآ بﺬﺟ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ 16]
.[
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا سﻮﺒﺳ ﻪﮐ اﺪﺘﺑا رد اﺪﺘﺑا بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ هدوﺰﻓا ﺮﺘﺸﯿﺑ سﻮﺒﺳ راﺪﻘﻣ ﻪﮑﻨﯾا زا ﺪﻌﺑ ﺪﺑﺎﯾ
دﻮﺷ
سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺑﺎﯾ
ﺪ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
هوﺮﮔ بآ بﺬﺟ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻦﯿﺘﮑﭘ ﻮﻠﯿﻣآ و زﻮﻠﯿﻣآ يﺎﻫ
دراد يﺮﺘﻤﮐ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،
ﺪﺑﺎﯾ نﺎﻤﻫ
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ 2
درﻮﻣ ) (b ﯽﻣ هﺪﯾد سﻮﺒﺳ ندوﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا اﺪﺘﺑا بآ بﺬﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﺪﺑﺎﯾ
14] .[
a)
b)
WAI= -80.88 water + 4.52 Bran +5.77 Strach +96.07 water Bran + 104.64 Water Strach
3 - 4 - بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ لﻮﮑﻟﻮﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا هﺪﺷ دازآ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ناﺰﯿﻣ و ﺖﺳا ﺪﻨﮐ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار نژوﺮﺘﺴﮐا زا ﺲﭘ 25]
.[
DESIGN-EXPERT Plot WSI
Design Points X1 = A: Water X2 = B: Bran X3 = C: Starch
A: W at er 50.00
B: Bran 36. 00
C : Starc h 76.00
40.00 0.00
14.00
WSI
28.0951
30.3028 32.5105
34.7182 36.9258 3
3 3
DESIGN-EXPERT Plot WSI
Actual Components A: Water = 17.00 B: Bran = 15.00 C: Starch = 58.00
Trace (Piepel)
D ev iation f rom R ef erenc e Blend
WSI
-0.500 -0. 250 0.000 0. 250 0.500 25.6
29.075 32.55 36.025 39.5
A A
B
B C
C
Fig 3 The effect of moisture, bran and starch variables on the water solubility index a- The shape of the response surface, b- The shape
of the trace
ﻞﮑﺷ رد 3 درﻮﻣ ) (b رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺮﺛا
لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ اﺪﺘﺑا ﺖﺑﻮﻃر ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ بآ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا بآ رد ﯽﻣ
ﺪﺑﺎﯾ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ اﺪﺘﺑا رد ﯽﻣ
دﻮﺷ ﺎﻣا ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﯽﻣ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ بآ رد لﻼﺤﻧا ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ دﻮﺷ
.
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺷرد يﺎﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ دﻮﺷ . و ﻪﺠﯿﺘﻧ رد يﺮﻤﯿﻠﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نز
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺪﺑﺎﯾ
بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺨﺘﺷ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺑﺎﯾ
. 35] .[ لﻮﻧاﺮﮔ ﯽﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ يﺎﻫ
ﺖﺳا هزاﺪﮔ رد ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نﺪﺷ دازآ و .
ا ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﻨﮐاو عﻮﻧ و تﺪﺷ ﻪﺑ لﻼﺤﻧ دوﺮﺘﺴﮐا ﯽﻃ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ندﺮﮐ دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ددﺮﮔ
. ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ مﺎﻤﺗ
راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﺷﺮﺑ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ نژوﺮﺘﺴﮐا ﯽﻃ رد ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . صﻮﺼﺨﻣ يژﺮﻧا ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاو شﺮﺑ ﺖﻋﺮﺳ
ﻦﯾا ﻪﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺎﻫ
ﺴﮐا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺘﺴﺑاو داﻮﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ و نژوﺮﺘ .
رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ
ﻞﮑﺷ 3 درﻮﻣ ) (b ﯽﻣ هﺪﯾد رد لﻼﺤﻧا سﻮﺒﺳ ندوﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا اﺪﺘﺑا بآ سﻮﺒﺳ ﻪﮐ اﺪﺘﺑا رد اﺮﯾز ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻣ ﻪﻓﺎﺿا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﺳا ﻢﮐ ﻪﮐ اﺪﺘﺑا رد سﻮﺒﺳ راﺪﻘﻣ و دﻮﺷ
ﮕﺘﺨﯿﺴﮔ ﻢﻫ زا ﺐﺒﺳ و هﺪﺷ ﺎﻫ ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﯽ
ﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا رد هزاﺪﮔ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ زا و هدروآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ رد ﮏﯿﺘﺳﻻا ﻞﮑﺷ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﺎﻣا ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا سﻮﺒﺳ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
رد ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ زا سﻮﺒﺳ راﺪﻘﻣ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻣ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و دﻮﺷ
و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺖﺒﺴﻧ آ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ب سﻮﺒﺳ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد دﻮﺷ
ﯽﻣ بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ دﻮﺷ
. ﺐﯾﺮﺨﺗ زا ﻊﻧﺎﻣ
لﻮﺼﺤﻣ نﺪﺷ ﮏﯿﺘﺳﻻا ﺶﯾاﺰﻓا ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ﯽﻣ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا دﻮﺷ
24] .[ ﻞﮑﺷ رد 3 درﻮﻣ ) (b ندوﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا بآ رد لﻼﺤﻧا ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ اﺮﯾز ﺪﺑﺎﯾ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﺖﺳا ﻢﮐ ﺖﺑﻮﻃر و مﺪﻨﮔ سﻮﺒﺳ راﺪﻘﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ رد ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﭼﺮﻫ و ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺶﺘﺒﺴﻧ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد ﺐﺒﺳ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،نژوﺮﺘﺴﮐا ﺖﺨﭘ لﻮﻃ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
هوﺮﮔ و هﺪﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ تاﺮ
ﻞﯿﺒﻗ زا ﻞﯿﻓورﺪﯿﻫ – SH – COOH – NH2 – OH
ردﺎﻗ
ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ راﺮﻗﺮﺑ ﯽﺿﺮﻋ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ 16]
.[
WSI= -73.72 water + 22.58 Bran +39.13 Strach +176.34 water Bran + 78.70 Water Strach
a)
b)
3 - 5 - ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ
ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ هدروآﺮﻓ دﺎﻌﺑا
طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ ﺎﺑ سﻮﮑﻌﻣ ﻪﻄﺑار ياراد و هدﻮﺑ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 14] .[
DESIGN-EXPERT Plot RealDensity
Design Points X1 = A: Water X2 = B: Bran X3 = C: Starch
A: W at er 50.00
B: Bran 36. 00
C : Starc h 76.00
40.00 0.00
14.00
RealDens ity
0.43116 0.47832 0.52548 0.57264 0.6198
3 3 3
DESIGN-EXPERT Plot RealDensity Actual Components A: Water = 17.00 B: Bran = 15.00 C: Starch = 58.00
Trace (Piepel)
D ev iation f rom R ef erenc e Blend
RealDensity
-0.500 -0. 250 0.000 0. 250 0.500
0.34 0.424 0.508 0.592 0.676
A A
B
B C
C
Fig 4 The effect of moisture, bran and starch variables on the solid density
a- The shape of the response surface, b- The shape of the trace
ﻞﮑﺷ 4 درﻮﻣ ) (b ر و سﻮﺒﺳ ﺮﺛا ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺮﺑ ار ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﺖﺑﻮﻃ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻌﻗاو ﺪﻫد
. ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ
ﯽﻣ ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ددﺮﮔ
. ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
ﺖﺷاد ﻖﻠﻌﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ .
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﻦﯿﺘﮑﭘﻮﻠﯿﻣآ ﻪﮑﺒﺷ هزاﺪﮔ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر يﺎﻫ
ﯽﻣ ددﺮﮔ اﺰﻓا . بآ ،ﻞﯿﻓورﺪﯿﻫ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ سﻮﺒﺳ ﺶﯾ
ﯽﻣ بﺬﺟ يدﺎﯾز ﯽﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻨﮐ
ددﺮﮔ . ﺶﯾاﺰﻓا
بﺬﺟ و ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ سﻮﺒﺳ آ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ب ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
ﻒﭘ زا ﻊﻧﺎﻣ ،هﺪﺷ لﻮﺼﺤﻣ يﺮﯾﺬﭘ طﺎﺴﺒﻧا ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﯽﻣ ندﺮﮐ ددﺮﮔ . ﺐﺟﻮﻣ طﻮﻠﺨﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ سﻮﺒﺳ ﯽﯾﻮﺳ زا
ﺮﮔ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ نﺪﺷ ﻞﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﻒﭘ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ و هﺪﯾد
ﯽﻣ هدروآﺮﻓ ﯽﮔدﺮﮐ دﻮﺷ
13 ] .[ دﺎﺠﯾا ﺎﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﻃﺎﺴﺒﻧا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮑﺒﺷ بآ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻦﯿﺑ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ و ﺪﺑﺎﯾ
. ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ ﯽﻌﻗاو ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺰﮐﺮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا اﺮﯾز ،دﻮﺷ
ﻪﺘﺴﻫ ﺐﺒﺳ و ﯽﯾاز ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ،هﺪﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮑﺒﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻌﻗاو ﺪﺑﺎﯾ
2] و 25 .[
Real Density= +1.24 water + 0.89 bran – 0.22 Strach
3 - 6 - يا هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ
هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﯽﮔﮋﯾو زا ﻻﺎﺑ طﺎﺴﺒﻧا ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ يا
يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا تﻻﻮﺼﺤﻣ رد رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ و بﻮﻠﻄﻣ 6]
.[
DESIGN-EXPERT Plot ParticleDensity
Design Points X1 = A: Water X2 = B: Bran X3 = C: Starch
A: W at er 50.00
B: Bran 36. 00
C : Starc h 76.00
40.00 0.00
14.00
ParticleDens ity
0.0682553 0.0939833 0.119711 0.145439 0.171167
3 3 3
DESIGN-EXPERT Plot ParticleDensity Actual Components A: Water = 17.00 B: Bran = 15.00 C: Starch = 58.00
Trace (Piepel)
D ev iation f rom R ef erenc e Blend
ParticleDensity
-0.500 -0. 250 0.000 0. 250 0.500
0.0425273 0.0968955 0.151264 0.205632 0.26
A A
B
B C
C
Fig 5 The effect of moisture, bran and starch variables on the particle density
a- The shape of the response surface, b- The shape of the trace
(b) درﻮﻣ 5 ﻞﮑﺷ
ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺮﺑ ار ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﺖﺑﻮﻃر و سﻮﺒﺳ ﺮﺛا
هرذ يا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا لﻮﺼﺤﻣ ﺪﻫد
. ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ
ﺎﺸﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺖﺳا هﺪﻫ هرذ
يا
ﯽﻣ ددﺮﮔ 8 ] و 14 .[ نﺎﻣز و ندﻮﺑ ﺮﭘ ﻪﺟرد ﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﮐ
،ردوﺮﺘﺴﮐا ﻪﺘﺳﻮﭘ رد هزاﺪﮔ نﺪﻧﺎﻣ و ﻦﯿﺘﮑﭘﻮﻠﯿﻣآ ﻪﮑﺒﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ
a)
b) a)
b)
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﯿﯿﻐﺗ ور ﻦﯾا زا ،ﺖﺳا راﺬﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،هزاﺪﮔ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر يﺎﻫ
نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و ﻪﺘﯿﺴﯿﺘﺳﻻا ﺮﺑ ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺐﯾﺮﺿ و ﯽﻟﺎﮕﭼ
دراد هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ طﺎﺴﺒﻧا 23]
.[ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﯽﻓﺮﻃ زا
ﺖﺷاد ﻖﻠﻌﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ ناﺰﯿﻣ .
ﻞﮑﺷ رد 5 درﻮﻣ
) (b بآ بﺬﺟ و ﯽﻠﯿﻓورﺪﯿﻫ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،دﺎﯾز نﺪﺷ هرﺎﭘ ﺚﻋﺎﺑ سﻮﺒﺳ و دﻮﺷ
هراﻮﯾد بﺎﺒﺣ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ ﺷ رد و هﺪﺷ ﺎﻫ
ﻞﮑ بﺎﺒﺣ يﺮﯿﮔ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا لﻼﺘﺧا ﺪﻨﮐ
13] و 14 لﻮﺼﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد [
ﻢﮐاﺮﺘﻣ ﺖﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ و ﺮﺗ .
ﻪﻨﯿﻣز رد ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺰﯿﻧ راد سﻮﺒﺳ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺖﺳا ﺎﻫ
8] و 26 .[ ﯽﻤﯾژر ﮏﻨﺳا ﺪﯿﻟﻮﺗ رد سﻮﺒﺳ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ
ﺑ نﺎﮐدﻮﮐ هﮋﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻫﺎﺷ ،ﮏﺸﺧ هﻮﯿﻣ ردﻮﭘ و سﻮﺒﺳ ﺎ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﻮﺒ س
ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻟﻮﻠﺳ هراﻮﯾد ﺖﻣﺎﺨﺿ هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ و ﺪﻨﮐ
يا
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﺗﻮﻠﮔ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد نﻮﭼ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺑﺎﯾ
هدروآﺮﻓ باﺬﻣ هدﺎﻣ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو صاﻮﺧ دراد دﻮﺟو ﻢﻫ ﺎﭼد هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ و هﺪﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ ر
ﺖﺨﺳ ﯽﻣ ﺮﺗ هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺲﭘ دﻮﺷ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا يا
ﺪﺑﺎﯾ
23] و 25 . [ هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ يا
اﺮﯾز ﺪﺑﺎﯾ
و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ﺚﻋﺎﺑ بآ دﻮﺟو و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ بﺎﺒﺣ ﺪﺷر ﯽﻣ ﺎﻫ
دوﺮﺘﺴﮐا هدروآﺮﻓ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و دﻮﺷ
ﺷ ﯽﻣ هﺪ ﯽﻟﺎﮕﭼ و دﻮﺷ ﮐا هدروآﺮﻓ ﯽﺘﺨﺳ و
ﺴ ﺶﻫﺎﮐ هﺪﺷ دوﺮﺘ
ﻢﻫﺮﺑ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯽﻃﺎﺴﺒﻧا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮑﺒﺷ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺪﯾﺪﭘ بآ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺶﻨﮐ
ﯽﻣ ﺪﯾآ 6] و 14 .[
Particle Densitiy= +0.95 water + 0.12 bran + 0.073 strach – 0.15 water bran
3 - 7 - ﺺﺧﺎﺷ L
*ﻪﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺧﺎﺷ ياﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﺺ L*
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺎﻫ 45 / 61 ﺎﺗ 71 / 68 دﻮﺑ ﺮﯿﯿﻐﺘﻣ .
رد ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ دﻮﺟو
ﺷ يور ﯽﺘﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ هﺪﺷ دوﺮﺘﺴﮐا لﻮﺼﺤﻣ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺎ
ﺺﺧ
دراد ﯽﺷور .
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ L*
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑو ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا L*
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
ﯽﻣ ار ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ناﻮﺗ
ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ
ﺖﺑﻮﻃر و ﻻﺎﺑ يﺎﻣد رد ﻪﮐ داد ﺖﺒﺴﻧ درﻼﯾﺎﻣ ﺶﻨﮐاو ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺪﺘﻓا
27] .[ و ﻞﺨﻠﺨﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺮﺘﻬﺑ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﺷور ﮓﻧر دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺮﺗ
ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ اﺬﻟ دﻮﺷ
ﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ و طﺎﺴﺒﻧا ﺐﯾﺮﺿ هﺮﯿﺗ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺘﻓ
ﯽﻣ ﺮﺗ ددﺮﮔ
28] .[ سﻮﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ نآ ﮓﻧر ﯽﮔﺮﯿﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻨﺷور ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺪﺑﺎﯾ 29] .[ رد ﯽﻔﯿﮐ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ و ﻦﯿﻟوا ﮓﻧر
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا لﻮﺼﺤﻣ بﺎﺨﺘﻧا زا ﺶﯿﭘ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ بﺬﺟ ﺪﻧاﻮﺗ
هرﺎﺑرد ﯽﻤﻬﻣ تﺎﻋﻼﻃا نﺎﻣرﺎﯿﺘﺧا رد نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ تﺪﺷ
نژوﺮﺘﺴﮐا ﺪﻨﯾآﺮﻓ لﻮﻃ رد هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﯽﮕﻧر تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺪﻫد راﺮﻗ ﺶﻨﮐاو صﻮﺼﺧ رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ
) ﺶﻨﮐاو مﺎﺠﻧا هﻮﻬﻗ يﺎﻫ
يا
نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﻣارﺎﮐ و درﻼﯿﻣ نﺪﺷ (
و يﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ و
ﻪﻧاﺪﮕﻧر ﻪﻧ ﺎﻫ ﯽﻣ ظﺎﺤﻟ يﺮﺼﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ،ددﺮﮔ
ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﻃ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺺﺧﺎﺷ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ رﻮ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ يا
ﯽﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ نﻮﭼ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﻦﯾﺰﯿﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﻨﯿﻣآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ددﺮﮔ
28] .[ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ ﮓﻧر ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﯽﻣ نژوﺮﺘﺴﮐا ﻪﻧاﺪﮕﻧر ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﻢﮐ كارﻮﺧ و لﻮﺼﺤﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد نﺪﺷ ﮓﻧر
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﻻﺎﻌﻔﻧا و ﻞﻌﻓ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﯽﮕﻧر
ﺶﻨﮐاو نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﻣارﺎﮐ هدروآﺮﻓ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و درﻼﯾﺎﻣ يﺎﻫ
يﺎﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ خر ﺎﻫ
ﺪﻫد 30] .[ L* 71.73water +77.80Bran+77.67strach+
8.53waterbran+7.8WaterStrach
DESIGN-EXPERT Plot L*
Design Points X1 = A: Water X2 = B: Bran X3 = C: Starch
A: W at er 50.00
B: Bran 36. 00
C : Starc h 76.00
40.00 0.00
14.00
L*
77.717 77.7559 77.7949 77.8339 77.8728
3 3 3
Fig 6 The effect of moisture, bran and starch variables on the L* index
a- The shape of the response surface, b- The shape of the trace
a) a)
b)
