ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛاو ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو يﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ ردهﺪﺷ يزﺎﺳكدﻮﮐ ي

(1)

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ي

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا و ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ رد هﺪﺷ يزﺎﺳ

كدﻮﮐ ي

ﯽﯾﻻﻮﮐ ﯽﺸﺨﺑاﺪﺧ ﺎﺘﯿﻫﺎﻧآ

هوﺮﮔ ناور هروﺎﺸﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ

، ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ﻮﻀﻋ

ﻢﺗﺎﺧ هﺎﮕﺸﻧاد

، ناﺮﻬﺗ

، ناﺮﯾا

ﯽﻫﺎﺷ رﺎﺘﺴﻟاﺪﺒﻋ ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،هروﺎﺸﻣ ﺪﺷرا

ناﻮﺗ و ﯽﺸﺨﺑ

، ناﺮﻬﺗ

، ناﺮﯾا

نﺎﯾﺪﯾﻮﻧ ﯽﻠﻋ*

تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ رﺎﯿﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد يرادرﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ

ناﺮﯾا ،ناﺪﻫاز ،ناﺪﻫاز ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ

ﯽﻠﺼﻣ ﯽﻠﯿﻟ داﮋﻧ

هوﺮﮔ ناور ﺖﺷاﺪﻬﺑ

، مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ

مﺮﻬﺟ

، مﺮﻬﺟ

، ناﺮﯾا

* لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ :

،ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هوﺮﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ

،ناﺪﻫاز ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد يرادرﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ ،ﺮﯿﻫﺎﺸﻣ ناﺪﯿﻣ ناﺮﯾا ،ناﺪﻫاز

[email protected] 93/1/21 :لﻮﺻو ﺦﯾرﺎﺗ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺦﯾرﺎﺗ : 20 / 8 / 93

ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ي

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو هﺪﺷ يزﺎﺳ

لﻼﺘﺧا ياراد نﺎﮐدﻮﮐ ي

ﺶﯿﺑ هداﻮﻧﺎﺧ رد ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻦﻤﮐﺮﺗ يﺎﻫ

.

شور رﺎﮐ : لﺎﺳ رد ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﻣزآرﺎﮐ ﻦﯾا رد 1392

، 22 ياراد ناردﺎﻣ زا ﺮﻔﻧ

لﺎﻌﻓ ﺶﯿﺑ كدﻮﮐ /

رﻮﻃ ﻪﺑ و نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا زا ﻪﻟﻼﮐ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ

ﻪﺴﻠﺟ ﺖﺸﻫ رد ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو شزﻮﻣآ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ )

10 ﺮﻔﻧ ( هوﺮﮔ و

ﺪﻫﺎﺷ ) 12 ﺮﻔﻧ ( ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ .

هداد ﺶﺳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧ

ﮏﭼ ي ﺖﺴﯿﻟ يرﺎﺘﻓر

ﯽﻣ هداد شراﺰﮔ ﻦﯾﺪﻟاو ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ نﺎﮐدﻮﮐ ﻊﻤﺟ ،ﺪﺷ

مﺮﻧ ﺎﺑ و يروآ راﺰﻓا

ﻪﺨﺴﻧSPSS ي 18 نﻮﻣزآ و ،ﯽﺧ روﺬﺠﻣ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﺗ ،ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ .

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ : ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ نﺎﮐدﻮﮐ ،نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد يراد

) 004 / 0 P<

( رد ار

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﺷ يزﺎﺳ

ﺪﻧداد . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا ار ﯽﻄﺳﻮﺘﻣ ﺮﺛا هزاﺪﻧا ﺖﺴﻧاﻮﺗ ،ﺖﺒﺜﻣ .

ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ : ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺪﺳر

يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ رد ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ ،ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ نﺎﮐدﻮﮐ هﺪﺷ يزﺎﺳ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا ياﺮﺟا ﺶﻫﺎﮐ رد ﯽﯾوراد نﺎﻣرد رﺎﻨﮐ رد ﯽﺷزﻮﻣآ ي

يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ

ﺶﯿﺑ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﻟﺎﻌﻓ

دﻮﺷ .

هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ :

ﺶﯿﺑ لﻼﺘﺧا ﯽﻟﺎﻌﻓ

- ﯽﻧوﺮﺑ ،ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ يﺮﮔﺪﻟاو ،يزﺎﺳ

ﺖﺒﺜﻣ

ﯽﭘ ﺖﺷﻮﻧ :

نﺎﯾﺎﭘ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﻣﺎﻧ

ي هروﺎﺸﻣ ﻪﺘﺷر ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا

هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ و ﯽﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﺻﺎﺧ دﺎﻬﻧ ﯽﻟﺎﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ نوﺪﺑ ﺖﺳا

.

ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ ناﺮﯾﺪﻣ زا ،ﻊﻓﺎﻨﻣ ضرﺎﻌﺗ دﻮﺟو مﺪﻋ نﺎﯿﺑ ﻦﻤﺿ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ناور يﺎﻫ

هدﺮﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﮐ ﯽﻧاردﺎﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ و ﻪﻟﻼﮐ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ،ﺪﻧا

ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ .

(2)

ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﻄﺑار ﺪﻟاو ي ﺐﯿﺳآ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ كدﻮﮐ- نﺪﺷ ﻒﻄﻌﻨﻣ ﺎﯾ يﺮﯾﺬﭘ

دراد نﺎﮐدﻮﮐ .

ﻊﯿﺳو ﯽﻫﺎﮕﻧ رد ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﺗ

نﺎﮐدﻮﮐ ) ﺖﺴﯾز ﺖﯿﻌﺿو ،ﻮﺧ و ﻖﻠﺧ ،ﺲﻨﺟ ﻼﺜﻣ كدﻮﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ

( راﺮﻗ

ﯽﻣ رد و دﺮﯿﮔ هداﻮﻧﺎﺧ ،ﻦﯾﺪﻟاو تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ رﺎﻨﮐ

ﺪﺷر ﺮﯿﺳ ،ﻂﯿﺤﻣ و ﺎﻫ

ﺶﯿﭘ ار كدﻮﮐ ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ

ﺪﻨﮐ ) 1 ( . ﯽﯾﺎﺳرﺎﻧ ﺎﺑ يدازﻮﻧ ﺪﻟﻮﺗ ﺎﯾ يﺪﺷر يﺎﻫ

يدازﻮﻧ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ

ﺶﻨﺗ زوﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ و هدﻮﻤﻧ ﻞﺘﺨﻣ ار هداﻮﻧﺎﺧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،كدﻮﮐ يﺪﺷر ﯽﯾﺎﻫ

ﯽﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ﻒﯾﺎﻇو رد دﻮﺷ

. تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﮐ يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ،دراد ﻦﯾﺪﻟاو ﺮﺑ ﯽﺑﺮﺨﻣ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺖﺳا 1

. ﻦﯾا

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ ردﺎﻗ نﺎﮐدﻮﮐ يﺎﻫ

نآ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻌﻗاﻮﻣ رد نﺎﺷ دوﺪﺤﻣار ﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺪﻨﻨﮐ .

نآ ﯽﻤﻧ مارآ ،ﺪﻧراد شﻮﺟ و ﺐﻨﺟ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ﺎﻫ و ﺪﻨﻨﯿﺸﻧ

ﯽﻤﻧ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﮐﺮﺣ لﺎﺣ رد ﻢﯾاد ﻧاﻮﺗ

رد ﺐﻠﻏا و ﺪﻨﻨﮐ يزﺎﺑ مارآ ﺪﻨ

ﺖﺳد و ﺎﻫ ﯽﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﺎﻫﺎﭘ ﺪﻧراد يراﺮﻗ

. ﻢﻫ ﯽﻣ لﻼﺘﺧا ﻦﯾا ،ﻦﯿﻨﭼ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻪﻨﯿﻣز رد كدﻮﮐ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺪﺷر و نﻻﺎﺴﻤﻫ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ،ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ يﺎﻫ

ﺪﺷﺎﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ يو )

2 . ( رد نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾا تﻼﮑﺸﻣ عﻮﻨﺗ و دﺪﻌﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ

هزﻮﺣ و ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ،ﯽﻧاور ،ﯽﻤﺴﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ دﺮﮑﯾور ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا

يﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﯾارا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻧﺎﻣرد .

ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﻣرد ﻦﯾا ي ﯽﻣ ﺎﻫ

ﻪﺑ ناﻮﺗ

نﺎﻣرد ،ﯽﻧﺎﻣردوراد دﺮﮐ هرﺎﺷا ﻦﯾﺪﻟاو شزﻮﻣآ و يرﺎﺘﻓر يﺎﻫ

. ﺎﻣا

ﯽﻧﺎﻣردوراد ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ

ﻪﺘﻔﺷآ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ و هداﻮﻧﺎﺧ ي

ﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﻦﯾﺪﻟاو يﺎﻫ ﯽﻧاﺮﮕﻧ يﻮﮕﺑاﻮﺟ و ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺛﻮﻣ كدﻮﮐ دﻮ

. ﭻﯿﻫ

ﯽﻤﻧ ﯽﯾوراد نﻮﻧﺎﻗ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﮐ ﺪﻫد شزﻮﻣآ كدﻮﮐ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﯽﻨﮑﺷ ﺪﻨﮐ ناﺮﺒﺟ ار دﻮﺧ )

3 .(

ﻢﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ رد ﺮﻈﻧ فﻼﺘﺧا ﻦﯿﻨﭼ

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا نﺎﻣرد رد كﺮﺤﻣ يﺎﻫوراد /

ﺶﯿﺑ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ مﺪﻋ ،ﯽﻟﺎﻌﻓ

ﻦﯾا و وراد ﻊﻄﻗ زا ﺲﭘ رﺎﮔزﺎﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ندﻮﻤﻧ رﺎﮑﺷآ و ﺶﺠﻨﺳ رد ﯿﻘﺣ ﻪﮐ ﺖﻘ 20 ﯽﻟا 30 ﯽﺘﺒﺜﻣ ﺶﻨﮐاو لﻼﺘﺧا ﻦﯾا رﺎﭼد نﺎﮐدﻮﮐ ﺪﺻرد

ﺪﻧراﺪﻧ كﺮﺤﻣ يﺎﻫوراد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )

4 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ تروﺮﺿ ، يﺎﻫ

ﯽﻣ بﺎﺠﯾا ار ﯽﺷزﻮﻣآ ﺪﻨﮐ

. ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣردوراد ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﯾﺎﻫ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﮐ ﻦﯾﺪﻟاو شزﻮﻣآ و هداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻮﻘﺗ ار ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺖﯾ

يﺮﺛﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻧﺎﻣرد دﺮﮑﯾور ،ﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ دﻮﺷ

) 5 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نﺎﯿﻣ زا . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،يﺮﮔﺪﻟاو شزﻮﻣآ يﺎﻫ

ي

ﻪﻨﯿﻣز رد يﺮﮔﺪﻟاو و هداﻮﻧﺎﺧ ياﺮﺑ ﯽﺘﯾﺎﻤﺣ يرﺎﮑﻫار ،ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ زرﺪﻧﺎﺳ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و2

.

يرﺎﺘﻓر و ﯽﻔﻃﺎﻋ ،يﺪﺷر ﺪﯾﺪﺷ تﻼﮑﺸﻣ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا فﺪﻫ

1Attention Deficient/Hyperactivity Disorder

2Sanders

ترﺎﻬﻣ ،ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﺶﻧاد ﺶﯾاﺰﻓا ﻖﯾﺮﻃ زا نﺎﮐدﻮﮐ رد ﺮﯿﺑﺪﺗ و دﺎﻤﺘﻋا و ﺎﻫ

كدﻮﮐ ياراد ﻦﯾﺪﻟاو 2

ﺎﺗ 13 ﺖﺳا ﻪﻟﺎﺳ ) 6،7 .(

ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾﺪﻟاو تﺎﯾﺎﮑﺷ ﺮﺜﮐا ﻪﮐ

ﻪﺟﻮﺗ / ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫرﺎﺘﻓر نﻮﻧﺎﻗ و ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ نآ ﯽﻨﮑﺷ

و ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺎﻫ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا و ﺖﺳا ﻪﻧﺎﺧ رد ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﮓﻨﻫﺮﻓ نﺎﺑز و ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺪﯿﯾﺎﺗ ار نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ،ﺪﻧدﺮﮐ ي

كدﻮﮐ ياراد ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ﻧ لﻼﺘﺧا

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ و

ﯽﻧوﺮﺑ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺖﺳا هﺪﺷ اﺮﺟا ،نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾا رد هﺪﺷ يزﺎﺳ

.

شور رﺎﮐ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ناردﺎﻣ مﺎﻤﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﻣزآرﺎﮐ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ي

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ ﻪﺑ ،نﺎﻣرد ﺖﻬﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺎﻫ

ناور لﺎﺳ رد ﻪﻟﻼﮐ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ 1392

ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯾا زا.

ﻪﻧﻮﻤﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣرد ،ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﺮﯿﻏ يﺮﯿﮔ

30 ) ﺮﻔﻧ هﺪﻧوﺮﭘ سﺎﺳا ﺮﺑ ي

ناور ﯽﮑﺷﺰﭘ ( نآ زا و بﺎﺨﺘﻧا ﮏﭼ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ

يرﺎﺘﻓر ﺖﺴﯿﻟ

نﺎﮐدﻮﮐ )3

(CBCL ناردﺎﻣ ،داﺪﻌﺗ ﻦﯾا زا ،ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻞﯿﻤﮑﺗ ار 24

كدﻮﮐ

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ تاﺮﻤﻧ ﻪﮐ هﺪﺷ يزﺎﺳ

نآ ي ﮏﭼ رد ﺎﻫ يرﺎﺘﻓر ﺖﺴﯿﻟ

ﻮﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ يزﺮﻣ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ رد نﺎﮐد )

60 T>

( ترﻮﺻ ﻪﺑ ،

ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺪﻫﺎﺷ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ يوﺎﺴﻣ .

نﻮﻣزآ هوﺮﮔ داﺮﻓا زا

و ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﻪﺴﻠﺟ ﮏﯾ زا ﺶﯿﺑ ﺖﺒﯿﻏ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﮏﯾ ﻪﻣادا زا ﺖﻓﺎﺴﻣ يرود ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ﺮﻔﻧ ﮏﯾ تﺎﺴﻠﺟ رد رﻮﻀﺣ ي

،داد فاﺮﺼﻧا ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﺑ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ

10 ﺮﻔﻧ

ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .

تﺪﻣ ﻪﺑ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺑ 8

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺴﻠﺟ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ ﯽﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ )

6 و يرﻮﻀﺣ ﻪﺴﻠﺟ 2

ﯽﻨﻔﻠﺗ ﻪﺴﻠﺟ (

ﻂﻘﻓ و ﺪﻧدﺮﮑﻧ ﺖﻓﺎﯾرد ﯽﺷزﻮﻣآ ﭻﯿﻫ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ناردﺎﻣ تﺪﻣ ﻦﯾا رد نآ كدﻮﮐ ﻮﺳ زا هﺪﺷ ﺰﯾﻮﺠﺗ يوراد ﺎﻫ

ناور ي فﺮﺼﻣ ار ﮏﺷﺰﭘ

ﯽﻣ دﻮﻤﻧ . هرود نﺎﯾﺎﭘ رد هرﺎﺑود ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ شزﻮﻣآ ي

ﮏﭼ ﻢﻫ و نﺎﺴﮑﯾ ﻂﯾاﺮﺷ رد نﺎﮐدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر ﺖﺴﯿﻟ ود ﺮﻫ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻣز

ﺲﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺪﺷ ﻞﯿﻤﮑﺗ نﻮﻣزآ

. زا ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ياﻮﺘﺤﻣ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي ﺖﺳا هﺪﺷ سﺎﺒﺘﻗا زرﺪﻧﺎﺳ ي

. رد ﻪﺑ ﻪﻣادا

ﻪﺻﻼﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ياﻮﺘﺤﻣ زا يا .

ياﻮﺘﺤﻣ تﺎﺴﻠﺟ ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي يﺮﮔﺪﻟاو ﺖﺒﺜﻣ زرﺪﻧﺎﺳ ) 1999 ، 2003 :(

ﻪﺴﻠﺟ لوا ي : ،ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻀﻓ دﺎﺠﯾا و ﺪﻬﻌﺗ ﺬﺧا ،ﯽﻫوﺮﮔ رﺎﮐ ﻦﯿﻧاﻮﻗ نﺎﯿﺑ

ﺞﻨﭘ لﻮﺻا ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧﺎﮔ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﻪﺴﻠﺟ مود ي : ﻫرﺎﺘﻓر ﻖﯾﻮﺸﺗ و ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﺘﺧﻮﻣآ ،نﺎﮐدﻮﮐ بﻮﻠﻄﻣ يﺎ

ترﺎﻬﻣ ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ

3Child Behavior Check List

(3)

ﻪﺴﻠﺟ مﻮﺳ ي : ﻞﮑﺸﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ يﺮﮔﺪﻟاو لﻮﺻا دﺎﺠﯾا ،زﺎﺳ

يرﺎﺘﻓر يﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ و ﺖﺒﺜﻣ

ﻪﺴﻠﺟ ي مرﺎﻬﭼ : ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

،يﺰﯾر ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار يﺎﻫ تﺎﺠﻧ

،هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﻌﺳﻮﺗ ي

حﺮﻃ ،يﺮﮔﺪﻟاو لﻮﺻا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺰﯾر

هﺮﻣزور ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ

ﻪﺴﻠﺟ ﻢﺠﻨﭘ ي : ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و هداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻀﻓ ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫ

هداﻮﻧﺎﺧ رد زﺎﺳﺮﺳدرد

ﻪﺴﻠﺟ ﻢﺸﺷ ي : ﻞﮑﺸﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هدﺎﻣآ ﻦﯾﺮﻤﺗ ،زﺎﺳ

و يزﺎﺳ

ﯽﻨﻔﻠﺗ تﺎﺴﻠﺟ ياﺮﺑ ﻦﯾﺪﻟاو شزﻮﻣآ

ﻪﺴﻠﺟ ﻢﺘﻔﻫ ي : ،ﻦﯾﺪﻟاو يﻮﺳ زا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ ﯽﮔﺪﯿﺳر

ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ و فاﺪﻫا روﺮﻣ ﻪﺑ ﻦﯾﺪﻟاو ﻖﯾﻮﺸﺗ رد يﺎﻫ

ﻪﺑ ﻦﯾﺪﻟاو ﻖﯾﻮﺸﺗ و ﯽﻧﺎﻣ

ﻪﯾارا ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ي

ﻪﺴﻠﺟ ي ﻢﺘﺸﻫ : ﻦﯾﺮﻤﺗ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﻞﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ياﺮﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ تﻼﮑﺸﻣ يرﺎﺘﻓر

نﺎﮐدﻮﮐ رد هﺪﻨﯾآ و ﻞﯿﻠﺠﺗ و يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﻪﺑ

ﺮﻃﺎﺧ ﺖﮐﺮﺷ رد تﺎﺴﻠﺟ ) 7،6 .(

ﺶﻫوﮋﭘ راﺰﺑا

ﮏﭼ نﺎﮐدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر ﺖﺴﯿﻟ :

ﮏﭼ ﻦﯾا مﺎﻈﻧ دﺮﮑﯾور يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺖﺴﯿﻟ

ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺮﺑ

خﺎﺒﻨﺧآ ي ﺖﺳا1

. ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻞﻣﺎﺷ مﺎﻈﻧ ﻦﯾا زا يا

مﺮﻓ ﻪﻓﺮﺻ ﻪﺑ نوﺮﻘﻣ و نﺎﺳآ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ي

ﺎﯾ ﺶﻨﮐ ،ﺎﻫ

ﯽﻔﻃﺎﻋ تﻼﮑﺸﻣ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا دﺮﮐرﺎﮐ -

ﺖﺳا يرﺎﺘﻓر .

ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺶﺠﻨﺳ مﺎﻈﻧ رد

ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺮﺑ زا تﺎﻋﻼﻃا ندروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ياﺮﺑ خﺎﺒﻨﺧآ ي 3

ﻢﻠﻌﻣ ،ﻦﯾﺪﻟاو ﻊﺒﻨﻣ

ﯿﻘﻣ زا كدﻮﮐ دﻮﺧ و ﻪﺟرد سﺎ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ،رﺎﺘﻓر يﺪﻨﺑ دﻮﺷ

. سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﺎﻫ

ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ زا ﮏﭼ ﺖﺴﯿﻟ يرﺎﺘﻓر

،نﺎﮐدﻮﮐ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﯽﺠﻨﺳدﻮﺧ ي

و مﺮﻓ شراﺰﮔ ﻢﻠﻌﻣ . ﻦﯾا سﺎﯿﻘﻣ هﻮﯿﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ خﺎﺒﻨﺧآ ار ﺎﻫ يرﺎﻣآ يﺎﻫ

ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ

،ﻞﻣاﻮﻋ شروﺮﭘ هداد و ﻪﺑ ﻞﻣﺎﻋود ﯽﻠﮐ ﻪﮐ نآ ﺎﻫ ار رد حﻼﻄﺻا

ﯽﻧورد و يزﺎﺳ ﯽﻧوﺮﺑ ﯽﻣ يزﺎﺳ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﺪﻣﺎﻧ )

8 .(

ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﻦﯾا

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾرﺎﺠﻨﻫ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﯾا ياﺮﺑ و ﻖﺒﻄﻨﻣ ﯽﻧاﺮﯾا ي .

ﻦﯾا رد

ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﻬﺟ ﺶﺠﻨﺳ تﻼﮑﺸﻣ ﯽﻧوﺮﺑ يزﺎﺳ زا تﻻاﻮﺌﺳ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ سﺎﯿﻘﻣ

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﻫﺎﯿﺳ مﺮﻓ يزﺎﺳ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ،كدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر ي .

ﻦﯾا

هدﺮﺧ ود ﻞﻣﺎﺷ دﻮﺧ سﺎﯿﻘﻣ نﻮﻧﺎﻗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر سﺎﯿﻘﻣ

ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و ﻪﻧﺎﻨﮑﺷ

ﺖﺳا . ﯽﻧوﺮﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣز تﺎﺒﺛ دروآﺮﺑ ياﺮﺑ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ يزﺎﺳ

تاﺮﻤﻧ ود اﺮﺟا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﻪﮐ ياﺮﺑ ﻞﮐ نﻮﻣزآ 97 / 0 و ياﺮﺑ هدﺮﺧ سﺎﯿﻘﻣ يﺎﻫ

نﻮﻧﺎﻗ رﺎﺘﻓر ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و ﻪﻧﺎﻨﮑﺷ

84 / 0 و 92 / 0 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .

ﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﻧﻮﻤﻧ رد خﺎﺒﻧوﺮﮐ ﯽﻧورد ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ

ي

ﻪﯿﻟوا ي 30 ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ راﺪﻘﻣ يﺮﻔﻧ 73

/ 0 ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ )

9 .(

هداد زا ﺲﭘ ﺎﻫ

ﻊﻤﺟ مﺮﻧ ﺎﺑ يروآ راﺰﻓا

ﻪﺨﺴﻧSPSS ي 18 نﻮﻣزآ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ و ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ﯽﺧ روﺬﺠﻣ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﺗ ،ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ .

1Achenbach System of Empirically Based Assessment

ﺞﯾﺎﺘﻧ هوﺮﮔ ناردﺎﻣ رد ﻦﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ نﻮﻣزآ

22 و 38 لﺎﺳ ) و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ

رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا 10

/ 2 2 / 33 لﺎﺳ ( ﻦﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و

21 و 42 لﺎﺳ ) رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 86

/

2 2 / 32 لﺎﺳ ( دﻮﺑ . نﻮﻣزآ

ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻦﺳ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ود ﻦﯿﺑ داد نﺎﺸﻧ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﺗ يرﺎﻣآ يراد

دراﺪﻧ دﻮﺟو )

07 / 0

= .(P ا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ناردﺎﻣ رد ﻞﻐﺷ ﺮﻈﻧ ز 30

و ﺪﺻرد 70 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ناردﺎﻣ رد و ﺪﺻرد 6

/ 41 و ﺪﺻرد 4 / 58 ﺪﺻرد

ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻏﺎﺷ ﺮﯿﻏ و ﻞﻏﺎﺷ .

ود ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺧ روﺬﺠﻣ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ

ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ﯽﻠﻐﺷ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ﺪﻧراﺪﻧ يراد

) 65 / 0

= .(P ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ

نﺎﺸﻧ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ صﻮﺼﺧ رد ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد داد

80 و ﺪﺻرد 20 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ناردﺎﻣ رد و ﺪﺻرد 3

/ 83 و ﺪﺻرد 7 / 16

ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻢﻠﭙﯾد تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺪﺻرد ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻠﭙﯾد زا ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﺮﺗ

. نﻮﻣزآ

،تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ود ﻦﯿﺑ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺧ روﺬﺠﻣ يرﺎﻣآ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد

) 82 / 0

= .(P

ﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ لو

1 هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ، ﯽﻧوﺮﺑ رﺎﺘﻓر ي

رد نﻮﻣزآ هوﺮﮔ يزﺎﺳ

ﺶﯿﭘ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ نﻮﻣزآ 40

/ 26 تاﺮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا،ﺖﺳا رﺎﺠﻨﻫ

هﺪﺷ ي

نﻮﻣزآ ﻪﻨﻣاد رد ناﺮﯾا رد CBCL

ي 75 T>

ﯽﻣ راﺮﻗ ﻪﮐ دﺮﯿﮔ

نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﺖﺳا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺢﻄﺳ رد يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ي )

9 .(

هوﺮﮔ درﻮﻣ رد

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺰﯿﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﺮﺑاﺮﺑ سﺎﯿﻘﻣ

42 / 28 ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﻨﻣاد رد نﺎﮐدﻮﮐ يزﺎﺳ

ﺖﺳا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ي .

هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ي

ﺶﯿﭘ رد نﻮﻣزآ هوﺮﮔ هدﺮﺧ نﻮﻣزآ

ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ رﺎﺘﻓر سﺎﯿﻘﻣ 19

هﺮﻤﻧ و ﺖﺳا ي

ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ لدﺎﻌﻣT 84

ﻪﻨﻣاد رد ﻪﮐ ﺖﺳا ي

ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ تاﺮﻤﻧ ﮔ

دﺮﯿ . هدﺮﺧ درﻮﻣ رد نﻮﻧﺎﻗ سﺎﯿﻘﻣ

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﯽﻨﮑﺷ

ﺶﯿﭘ تاﺮﻤﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ود نﻮﻣزآ

40 / 7 و 17 / 8

ﻪﻨﻣاد رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺳا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ تﻼﮑﺸﻣ ي

.

هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﯽﻧوﺮﺑ ي

ﺲﭘ رد يزﺎﺳ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ

7 / 12 رد و

ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 83

/ 25 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺮﻤﻧ ﺪﻫد

ﯽﻧدﻮﻣزآ ي ﺎﻫ

هوﺮﮔ رد

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ نﻮﻣزآ .

هدﺮﺧ رد هﺮﻤﻧ ﺰﯿﻧ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ سﺎﯿﻘﻣ هوﺮﮔ ي

نﻮﻣزآ ) 7 / 12 ( ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ )

83 / 17 ( ﺖﺳا . هدﺮﺧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ سﺎﯿﻘﻣ

نﻮﻧﺎﻗ ﯽﻨﮑﺷ ) 40 / 5 ( ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد ﺰﯿﻧ )

8 ( ﺶﻫﺎﮐ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد .

راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ وF

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،t ﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ

هﺮﻤﻧ ﻦ رﺎﺘﻓر ي

ﯽﻧوﺮﺑ ﺶﯿﭘ رد ﺪﻫﺎﺷ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ يزﺎﺳ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا نﻮﻣزآ

ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺴﯿﻧ راد )

55 / 0

= .(P هدﺮﺧ رد توﺎﻔﺗ ﻦﯾا سﺎﯿﻘﻣ

تﻼﮑﺸﻣ يﺎﻫ

ﯽﻧوﺮﺑ نﻮﻧﺎﻗ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﯽﻨﻌﯾ يزﺎﺳ ﯽﻨﮑﺷ

) ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 65

/ 0

= و P

54 / 0

= (P ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﺰﯿﻧ ﯽﻣ اﺬﻟ ﺖﺴﯿﻧ راد

ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

زآ ﯽﻧدﻮﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﻮﮕﻤﻫ ،ظﺎﺤﻟ ﻦﯾا زا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ياﺮﺟا زا ﺶﯿﭘ ﺎﻫ .

(4)

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺮﺑ يزﺎﺳ

ﺶﯿﭘ ﺮﺛا ﻞﯾﺪﻌﺗ و كدﻮﮐ رد هﺮﻤﻧ ﺮﺑ نﻮﻣزآ

ﺲﭘ يﺎﻫ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا ،نﻮﻣزآ

ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا

ﺪﺷ . ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا ﻞﯿﻠﺤﺗ رد لوﺪﺟ 2 نﺎﺸﻧ هداد هﺪﺷ ﺖﺳا .

لوﺪﺟ رد ﻪﮐ نﺎﻨﭼ 2

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،دﻮﺷ

ﺮﺛا ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ F

ﺶﯿﭘ نﻮﻣزآ ) 72 / 2 ( ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﺖﺴﯿﻧ راد

. هﺮﻤﻧ ﺮﮕﯾد نﺎﯿﺑ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺲﭘ هﺮﻤﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ نﻮﻣزآ ﺶﯿﭘ يﺎﻫ

ﺮﺛا ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ نﻮﻣزآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي )

004 / 0 P<

، 67 / 10

= (F ﻞﯾﺪﻌﺗ زا ﺲﭘ

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يﺎﻫ ود هوﺮﮔ ﺮﺑ سﺎﺳا هﺮﻤﻧ ي ﺶﯿﭘ

،نﻮﻣزآ زا ظﺎﺤﻟ يرﺎﻣآ

ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺳا راد . ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ي هوﺮﮔ ود يﺎﻫ

) لوﺪﺟ 1 ( ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

ﺲﭘ رد نﻮﻣزآ هوﺮﮔ تاﺮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﻣزآ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ . ﯽﻣ ور ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ،ﺖﺒﺜﻣ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار يزﺎﺳ

ﺪﻫد .

لوﺪﺟ 1 هﺮﻤﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ- يﺎﻫ

ﺶﯿﭘ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ نﻮﻣزآ

يزﺎﺳ ﻪﻫﺎﯿﺳ مﺮﻓ كدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر ي

ﺶﯿﺑ لﻼﺘﺧا ياراد ﯽﻟﺎﻌﻓ

/ ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ

نﻮﻣزآ هوﺮﮔ

ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ

F

t نﻮﻣزآﺲﭘ نﻮﻣزآﺶﯿﭘ نﻮﻣزآﺲﭘ نﻮﻣزآﺶﯿﭘ

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ يزﺎﺳ

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا

يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ

19

13 /

8 7 /

12 83 /

3 25 /

20 45 /

4 83 /

17 67

/

5 24

/

3 46 / 0

-

نﻮﻧﺎﻗ

ﯽﻨﮑﺷ 4

/ 7 54 / 2

40 / 5 57 /

1 17 / 8

07 /

3

8 07

/

3 26

/ 0

63 / 0

-

هﺮﻤﻧ

ﻞﮐ ي 40

/ 26 52 / 9

10 / 18 48 / 4

42 / 28 83 / 5

83 / 25 19

/ 7

64

/ 1

61 / 0

-

لوﺪﺟ 2 ﮏﺗ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ- هﺮﻤﻧ يﺮﯿﻐﺘﻣ

ﺲﭘ يﺎﻫ نﻮﻣزآ

تﻼﮑﺸﻣ ﯽﻧوﺮﺑ يزﺎﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ي

هﺮﻤﻧ ﺎﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو يﺎﻫ

ﺶﯿﭘ شاﺮﭙﻤﻫ نﻮﻣزآ

η٢ F MS SS df ﻊﺒﻨﻣ

125 /

0 2/72 93/96 93/96 1 نﻮﻣزآﺶﯿﭘ

36 /

0 *10/67 368/87 368/87 1 يﺮﮔﺪﻟاو يﻪﻣﺎﻧﺮﺑ 56

/

34 656/61 19 ﺎﻄﺧ

- 12035 22 ﻞﮐ

راﺪﻘﻣ روﺬﺠﻣ ﺎﺗا ﺰﯿﻧ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﮐ دوﺪﺣ 36 ﺪﺻرد ﺲﻧﺎﯾراو تﻼﮑﺸﻣ

ﯽﻧوﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﻖﯾﺮﻃ زا يزﺎﺳ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ،ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

دﻮﺷ .

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ي

ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو يﺎﻫ

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ يزﺎﺳ

) نﻮﻧﺎﻗ و ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﺎﻨﮑﺷ

( شور زا

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﺮﯿﻐﺘﻣﺪﻨﭼ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ .

لوﺪﺟ 3 هﺮﻤﻧ يﺮﯿﻐﺘﻣﺪﻨﭼ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ- ﺲﭘ يﺎﻫ

نﻮﻣزآ

ﻪﻔﻟﻮﻣ ﯽﻧوﺮﺑ يﺎﻫ شزﻮﻣآ ﺎﺑ يزﺎﺳ

هﺮﻤﻧ ﺶﯿﭘ شاﺮﭙﻤﻫ يﺎﻫ نﻮﻣزآ

ﻊﺒﻨﻣ سﺎﯿﻘﻣ هدﺮﺧ

ﺎﻫ df SS MS

٢ F η

ﺶﯿﭘ نﻮﻣزآ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ

1 615 / 40 615 / 40 73 / 1 084 / 0

نﻮﻧﺎﻗ ﯽﻨﮑﺷ 1 024 / 11 024 / 11 84 / 1 080 / 0

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺮﮔﺪﻟاو ي يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ

1 32 / 162 32 /

* 162 92 / 6 267 / 0

نﻮﻧﺎﻗ ﯽﻨﮑﺷ 1 80 / 41 80 /

** 41 00 / 7 269 / 0

ﺎﻄﺧ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ

19 15 / 445 43 / 23 - -

نﻮﻧﺎﻗ ﯽﻨﮑﺷ 19 37 / 113 97 / 5 - -

لوﺪﺟ رد ﻪﮐ نﺎﻨﭼ 3

ﯽﻣ هﺪﯾد ،دﻮﺷ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﺛا ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣF ي

ﻪﻔﻟﻮﻣ ود ﺮﻫ ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ي

نﻮﻧﺎﻗ ﯽﻨﻌﯾ يزﺎﺳ ﯽﻨﮑﺷ

) 00 / 7

= (F يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و )

92 / 6

= (F ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺮﯿﺛﺎﺗ .

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

لوﺪﺟ رد ﻪﮐ هوﺮﮔ ود ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 1

ﺮﻫ رد نﻮﻣزآ هوﺮﮔ،دﻮﺑ هﺪﺷ هدروآ ود

ﻪﻔﻟﻮﻣ نﻮﻧﺎﻗ ي ﯽﻨﮑﺷ ) 40 / 5 ( يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و )

7 / 12 ( ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻨﯿﮕﻧﺎﯿﻣ

ﺖﺳا هدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻪﺑ .

ﯽﻣ ور ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ نﻮﻧﺎﻗ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

و ﯽﻨﮑﺷ

ﺖﺳا هﺪﺷ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ .

ﻢﻫ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ دﻮﺷ

ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣF

ﺶﯿﭘ ﺮﺛا ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺮﺑ نﻮﻣزآ ﯽﻧوﺮﺑ رﺎﺘﻓر يﺎﻫ

يزﺎﺳ ) نﻮﻧﺎﻗ و ﯽﻨﮑﺷ

يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ (

ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﺖﺴﯿﻧ راد

. ﯽﻣ ور ﻦﯾا زا ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

ﺲﭘ تاﺮﻤﻧ رد هﺪﺷ دﺎﺠﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﺖﺤﺗ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ

ﺶﯿﭘ تاﺮﻤﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ نﻮﻣزآ

. نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﺎﺗا روﺬﺠﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ

ﯽﻣ ﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﻪﮐ ﺪﻫد ﻪﻣﺎ

ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﻪﻔﻟﻮﻣ ياﺮﺑ نﻮﻧﺎﻗ يﺎﻫ

يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و ﯽﻨﮑﺷ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 27 و ﺪﺻرد 27 ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد ﺪﻨﮐ

.

ﺚﺤﺑ ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا يزﺎﺳ

ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﺟﻮﺗ

/ ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﯽﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ يراد

) 004 / 0 P<

، 67 / 10

= (F ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو شزﻮﻣآ شور ﺮﺛا رد

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ . ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا نﺎﻤﻧدﻮﺑ يﺎﻫ

نارﺎﮑﻤﻫ و1

) 1 ( رﻮﺑ ،

2

1Bodenmann

2Bor

(5)

نارﺎﮑﻤﻫ و )

10 ( ﻦﻣﺮﺘﺴﯿﭘ ، نارﺎﮑﻤﻫ و1

) 11 (

، ﯽﻠﮐرﺎﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و2

) 12 ( ،

3ﻮﻫ نارﺎﮑﻤﻫ و )

13 ( دﺎﻣ ﻪﺑ نآ رد ﻪﮐ نﺎﮐدﻮﮐ نار

ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا

ﻪﺟﻮﺗ / ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ نﺎﮐدﻮﮐ رد ار يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ و ﺪﻧداد شزﻮﻣآ

ﻢﻫ ،ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﺳا ناﻮﺧ

. ﻢﻫ ﯽﺤﺘﻓ ﺰﯿﻧ ناﺮﯾا رد ﻦﯿﻨﭼ )

14 ( يﺮﺒﻨﻗ و

) 15 ( ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ .

ﯽﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﮐ ﯽﻠﮐرﺎﺑ ) 12 ( هﺪﯿﻘﻋ ﺖﺷاد ﻪﮐ لﻼﺘﺧا ﺺﻘﻧ ﻪﺟﻮﺗ / ﺶﯿﺑ ،ﯽﻟﺎﻌﻓ

ﯽﻤﻧ لﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ كدﻮﮐ ﯽﻨﻌﯾ ﺖﺳا ﺦﺳﺎﭘ يرادزﺎﺑ رد لﻼﺘﺧا ﺪﻧاﻮﺗ

ﺦﺳﺎﭘ كﺮﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ يﺎﻫ دزاﺪﻧﺎﯿﺑ ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻪﺑ ار ﺎﻫ

. ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ي

هﻮﯿﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا رد يﺮﮔﺪﻟاو شزﻮﻣآ ﺮﻈﻧ رد ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﯾﺎﻫ

ﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﻦﺘﻓﺮﮔ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﺸﻧﺎﮑﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ياﺮﺑ ب

،ﺖﺳرد يﺎﻫرﺎﺘﻓر ياﺮﺑ بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ،ﯽﻨﮑﺷ نﻮﻧﺎﻗ ﻢﯿﻤﺼﺗ رد ﺮﯿﺧﺎﺗ ﺖﯿﻤﻫا ﻞﺣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﻪﮐ ار يﺮﯿﮔ

ﻢﻈﻧ و ﺮﮑﻔﺗ ﻞﯿﺒﻗ زا ﻪﻠﺌﺴﻣ درﻮﻣ ار ناﺮﮕﯾد ﻞﺑﺎﻘﻣ رد تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﻪﺑ ﯽﻫد

ﯽﻣ راﺮﻗ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺪﻫد

. ﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ترﺎﻬﻣ زا هد ﻦﯾﺪﻟاو ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﯽﻣ هداد شزﻮﻣآ ﯽﻣ ﻦﯾﺪﻟاو ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا دﻮﺷ

دﻮﺧ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

نﺎﻣﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ياﺮﺑ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ،ار ﺦﺳﺎﭘ يرادزﺎﺑ نآ يﺮﺑ

،ﺎﻫ

ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﻞﺑﺎﻗ و رﺎﮔزﺎﺳ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ،ﺪﻨﻨﮐ

ﺶﯿﭘ ﺪﻧزﻮﻣﺎﯿﺑ وا ﻪﺑ ،كدﻮﮐ ﯽﺸﻧﺎﮑﺗ رﺎﺘﻓر ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﺑ )

16 (.

ﻪﮐ ﺎﺟ نآ زا

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﻦﯾﺪﻟاو شراﺰﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد نﺎﮐدﻮﮐ يزﺎﺳ

) ناردﺎﻣ ( نآ شﺮﮕﻧ ،دﻮﺑ يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ و طﺎﺒﺗرا ،رﺎﺘﻓر درﻮﻣ رد ﺎﻫ

نﺎﮐدﻮﮐ ﺶﺳﺮﭘ ﻞﯿﻤﮑﺗ رد نﺎﺷ ﺖﺳا راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻣﺎﻧ

. زا ﯽﮑﯾ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا

ﻢﻬﻣ ﯾﺮﺗ شﺮﮕﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺪﻟاو شزﻮﻣآ ﯽﻫوﺮﮔ تﺎﺴﻠﺟ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺪﯾاﻮﻓ ﻦ

ﺖﺳا . ﺖﮐﺮﺷ ﻦﯾﺪﻟاو شﺮﮕﻧ ﺖﻘﯿﻘﺣ رد ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ نﺪﺷ ﺎﻨﺷآ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ،هﺪﻨﻨﮐ

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺪﻧزﺮﻓ ياراد ناردﺎﻣ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﻢﻫ و ﻦﯿﻨﭼ

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﯽﯾﺎﻨﺷآ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺪﻨﮐ

) 17 .(

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺚﺤﺑ ﻖﯾﺮﻃ زا شزﻮﻣآ ﯽﻫوﺮﮔ تﺎﺴﻠﺟ لﻼﺧ رد ناردﺎﻣ

هرﺎﺑرد ناﺪﻧزﺮﻓ يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ي ﯽﻣرد نﺎﺷ

ﻦﯾا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺑﺎﯾ

ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﺎﺑ ﺮﯿﮔرد ﻪﮐ ﺮﺿﺎﺣ ﻦﯾﺪﻟاو ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻦﯿﺑ رد يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺟﻮﺗ / ﺶﯿﺑ ﺖﺳا ﻪﺑﺎﺸﻣ و كﺮﺘﺸﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻟﺎﻌﻓ .

سﺎﺴﺣا ناﺰﯿﻣ زا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد

ﯾﺎﻔﮐ مﺪﻋ و ﺖﯿﺣﻼﺻ مﺪﻋ نآ رد يﺮﮔﺪﻟاو ﺶﻘﻧ رد ﺖ

ﺎﺑ و هﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺎﻫ

ﯽﻣ اﺮﺟا ار دﻮﺧ يﺮﮔﺪﻟاو ﺶﻘﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺪﻨﻨﮐ

.

هرﺎﺑرد ﻦﯾﺪﻟاو شﺮﮕﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد نﺎﮐدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ي

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ /

ﺶﯿﺑ نآ كرد ،ﯽﻟﺎﻌﻓ رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ﺎﻫ

نآ شﺮﯾﺬﭘ و هدﺮﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ نﺎﺷﺪﻧزﺮﻓ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ دور ) 18 .(

ﻪﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯿﻤﻫ

ﯽﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ و دﻮﺧ يدﻮﺧ ﺎﺑ كدﻮﮐ طﺎﺒﺗرا ﯽﺒﺴﻧ دﻮﺒﻬﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ

1Pisterman

2Barkley

3Ho

و ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ و ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺰﯿﻧ ﺪﻟاو

نﻮﻧﺎﻗ ﯽﻣ ﯽﻨﮑﺷ دﻮﺷ .

ﻦﯿﯿﺒﺗ زا ﯽﮑﯾ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ياﺮﺑ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺼﺨﺸﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا يزﺎﺳ

داﺮﻓا يﺎﻫ

ﯽﻧوﺮﺑ يﺎﻫرﺎﺘﻓر تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هﺪﺷ ﻒﯾﺮﺤﺗ ﺖﺧﺎﻨﺷ ،يزﺎﺳ

نآ ي زا ﺎﻫ

ﺖﺳا ﻂﯿﺤﻣ ﻦﯾا ﻦﺘﺴﻧاد ﻪﻧﻻدﺎﻋﺎﻧ و نﻮﻣاﺮﯿﭘ يﺎﯿﻧد .

ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯿﻤﻫ

نآ ﯽﯾاﺬﯾا يﺎﻫرﺎﺘﻓر زوﺮﺑ رد راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻞﯿﺧد ﺎﻫ

ﺖﺳا ) 19 .(

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﮔﺪﻟاو ي شور ،ﺖﺒﺜﻣ يﺮ هراﺪﻨﭘدﻮﺧ يﺎﻘﻟا يﺎﻫ

ﺖﺒﺜﻣ ي

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺪﻧزﺮﻓ ﻪﺑ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ شزﻮﻣآ ﻖﯾﺮﻃ زا ار

ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ

،ندﺮﮐ ﻖﯾﻮﺸﺗ ﺺﯿﺼﺨﺗ

ﺖﻗو ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ ياﺮﺑ نﺎﮐدﻮﮐ و ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ

ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ شزﻮﻣآ ،ﺪﻧزﺮﻓ يﺮﯾﺬﭘ

ﺪﻫد . ﺎﺑ ﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻦﯾا رد

ﺮﯾﺬﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻒﯾﺮﺤﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻄﺑار رد ش

ﺪﻟاو ي - ،كدﻮﮐ

نﻮﻧﺎﻗ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﻨﮑﺷ

.

ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﯽﻧوﺮﺑ يﺎﻫرﺎﺘﻓر يﺎﻫ

يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﯽﻨﻌﯾ يزﺎﺳ

نﻮﻧﺎﻗ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻨﮑﺷ

ي

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو /

ﺶﯿﺑ ﻟﺎﻌﻓ ﯽ

ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﮐدﻮﮐ رد تﻼﮑﺸﻣ ﻦﯾا ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ .

ﺶﯿﺑ ،يﺮﮕﺸﻧﺎﮑﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﯽﺑ و ﯽﻟﺎﻌﻓ

ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻬﺟﻮﺗ

ﻪﺟﻮﺗ / ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻟاو ﻂﺑاور ﺮﺑ ﺐﻠﻏا ،ﺪﻧﻮﺷ

- ﺐﯿﺳآ كدﻮﮐ

ﯽﻣ ﯽﻟﻼﺘﺧا ﻦﯿﻨﭼ يارد نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾﺪﻟاو رد ار ﯽﻧاور يﺎﻫرﺎﺸﻓ و ﺪﻨﻧﺎﺳر

ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻨﻫد

) 5 .(

روﺮﻣ ﻪﺑ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻦﯾﺪﻟاو ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ نﺎﻣز

ﻪﺠﯿﺘﻧ ياراد و ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ يﺮﮔﺪﻟاو ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ار ﯽﻔﻨﻣ ي

ﻢﯿﺧو ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧﺮﺒﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ تﻼﮑﺸﻣ نﺪﺷ ﺮﺗ

دﻮﺷ تﻼﮑﺸﻣ ﻦﯾا يﺎﻘﺑا و )

7 .(

هﻮﯿﺷ زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾﺪﻟاو شزﻮﻣآ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ يﺎﻫ

هﻮﯿﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺮﮔﺪﻟاو يﺎﻫ

لﻼﺘﺧا لﺮﺘﻨﮐ و نﺎﻣرد ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ي

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺖﺳا . شزﻮﻣآ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﻦﯿﯿﺒﺗ ياﺮﺑ ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ

نﻮﻧﺎﻗ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻦﯾﺪﻟاو ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽﻨﮑﺷ

ضرﺎﻌﺗ ﻮﺟ ﮏﯾ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا ،لﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﻧاﺪﺒﺘﺴﻣ و ﺰﯿﻣآ

هﺰﯿﮕﻧا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو زا ار كدﻮﮐ ي

تارﻮﺘﺳد ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ و ﻪﺟﻮﺗ

ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ،ﻦﯾﺪﻟاو .

هﻮﯿﺷ شزﻮﻣآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد يﺮﮔﺪﻟاو يﺎﻫ

ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ناردﺎﻣ ﻪﺑ زا

يﻮﺳ نﺎﮐدﻮﮐ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد هﻮﯿﺷ -

يﺎﻫ لﺮﺘﻨﮐ رﺎﺘﻓر ﻪﮐ رد نآ رﺎﺘﻓر ياﺮﺑ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ و بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ

ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ كدﻮﮐ دﻮﺧ يرﺎﮑﻤﻫ ﺎﺑ ،كدﻮﮐ ﺳﻮﺗ ﻪﺑ ،دﻮﺷ

ﻪﻌ ترﺎﻬﻣ ي يﺎﻫ

ترﺎﻬﻣ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ياﺮﺑ يرﺎﯿﻌﻣ ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا رد ﻪﺟﻮﺗ و ﻪﻧﺎﮑﺗ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ كدﻮﮐ ﺪﻣﺎﺠﻧﺎﯿﺑ ،دﻮﺷ

. ﺮﺑ سﺎﺳا ﻪﯾﺮﻈﻧ ي يرﺎﺘﻓر نﻮﺳﺮﺗﺎﭘ و

ﺎﻧاﺪﻟﺎﺳ

،4

هﻮﺤﻧ ي ﻞﮑﺷ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ و ﻦﯾﺪﻟاو ﻦﯿﺑ ﺰﯿﻣآﺮﻬﻗ تﻼﻣﺎﻌﺗ يﺮﯿﮔ

4Peterson and Saldana

(6)

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ /

ﺶﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ ،ﯽﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ

ﯽﻣ ﯽﺘﺳاﻮﺧرد ﯽﮐدﻮﮐ زا ﻦﯾﺪﻟاو زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد كدﻮﮐ ،ﺪﻨﮐ

ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،ندز دﺎﯾﺮﻓ ﺎﺑ ﻼﺜﻣ ﺖﺳاﻮﺧرد ﯽﻣ

ﺪﻨﮐ . ﺖﺳاﻮﺧرد ﺪﻟاو ،ﻪﻣادا رد

ﯽﻣ راﺮﮑﺗ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ درﻮﺧﺮﺑ ﺎﯾ و سﺎﻤﺘﻟا ،ﺪﯾﺪﻬﺗ ﺎﺑ ار دﻮﺧ كدﻮﮐ و ﺪﻨﮐ

ﯽﻣ ﺶﺘﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﯾاﺰﻓا

. ﺖﺳاﻮﺧرد شﺮﯾﺬﭘ زا ﻞﺒﻗ ﺪﻟاو ﻪﭼ نﺎﻨﭼ زا

ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﻫ زﺎﺑ كدﻮﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،دﻮﺷ ﻢﯿﻠﺴﺗ كدﻮﮐ يﻮﺳ ﺪﻨﮐ

.

ﺮﺘﺸﯿﺑ كدﻮﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ تﺪﺷ نآ زا ﺲﭘ ﯽﻣ

تﻼﻣﺎﻌﺗ هﺪﻨﯾآ رد و دﻮﺷ

ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ار يﺰﯿﻣآﺮﻬﻗ ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ دروآ

ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ شادﺎﭘ دﻮﺧ ي

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ كدﻮﮐ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و ﯽﯾاﺬﯾا رﺎﺘﻓر دﻮﺷ

) 20 .(

ﯽﻠﻣﺎﻌﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﺶﯾاﺪﯿﭘ لﺎﻤﺘﺣا هداﻮﻧﺎﺧ رد

لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ يﺎﻫ

ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ /

ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ يﻮﺳ زا يرﻮﻓ يرﺎﮑﻤﻫ و شﺮﯾﺬﭘ اﺮﯾز دراد دﻮﺟو

ﺖﺳا لﻮﻤﻌﻣﺎﻧ ،كدﻮﮐ .

ﯽﻠﮐرﺎﺑ ﻪﮐ نﺎﻨﭼ )1

12 ( ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﻘﻋ ﻦﯾا ﺮﺑ

ﺎﻫﺮﺘﮔرﺰﺑ ﺎﺑ يدﺎﻋ نﺎﮐدﻮﮐ لﺪﺟ و ﺚﺤﺑ ناﺰﯿﻣ 21

زور تﺎﻗوا ﺪﺻرد

ﻼﺘﺧا ياراد نﺎﮐدﻮﮐ رد ناﺰﯿﻣ ﻦﯾا ﯽﻟو ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ ل

/ ﺶﯿﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ 72

ﺖﺳا ﺪﺻرد )

21 .(

ﻪﺼﯿﺼﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﻘﯿﻘﺣ رد ﻢﻫ يزرﺎﺑ ي

نﻮﭼ

هﺪﻫﺎﺸﻣ ،لﻼﺘﺧا ﻦﯾا ياراد نﺎﮐدﻮﮐ رد يﺮﮕﺸﻧﺎﮑﺗ يرﺎﺘﻓر تﻻﻼﺘﺧا ي

ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و ﻪﺘﺨﯿﺴﮔرﺎﻬﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر نآ ﻦﯾﺪﻟاو ﻪﮐ يا

لﺎﻤﻋا مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ ﺎﻫ

رﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺧ رد ﺪﯾﺪﻬﺗ و ﻪﯿﺒﻨﺗ ﺪﻣآرﺎﮐﺎﻧ مﺎﻈﻧ ﮏﯾ ﯽﻣ

ﻪﻨﯿﻣز ﺪﻧﺮﺑ زﺎﺳ

1Barkley

ﯽﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯾا رد كﻮﻠﺳ تﻼﮑﺸﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ و يرادﺮﺑﻮﮕﻟا دﻮﺷ

. ﺎﺑ

ﻪﯾارا يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻪﺑ ﻦﯾﺪﻟاو ،ﯽﻧﺎﻣرد وراد اﺮﻨﮐ رد ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ي ﺎﺑ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ كدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد ارﺎﮐ و ﺢﯿﺤﺻ

ﻬﮔﺎﻧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر لﺮﺘﻨﮐ رد ﯽﻌﺳ هﺪﯿﺸﯾﺪﻧا ﺶﯿﭘ زا يﺮﯿﺑﺪﺗ ﻪﻧاﺪﺒﺘﺴﻣ و ﯽﻧﺎ

ي

تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا و هدﺮﮐ ﯽﻣﺎﮐﺎﻧ و ﺖﯿﻧﺎﺒﺼﻋ مﺎﮕﻨﻫ رد دﻮﺧ ﻪﯾﺮﻈﻧ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ و ﯽﻠﻤﻋ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ار ﯽﻔﻨﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﯿﮔدﺎﯾ ي

ﯽﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ زوﺮﺑ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻨﻫد هﺪﺷ يزﺎﺳ

نﻮﻧﺎﻗ و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﻨﮑﺷ

ﮐ ﺪﻨﻨ . ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ،ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﯿﮔدﺎﯾ لﻮﺻا ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﯽﻣ ﻦﯾﺪﻟاو ﻪﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ لﻼﺧ ﯽﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﮐ دزﻮﻣآ

ﻞﻣﺎﻌﺗ ناﻮﺗ

ﺖﺒﺜﻣ تﺎﺿرﺎﻌﺗ و ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻢﺠﺣ زا و دﺮﮐ راﺮﻗﺮﺑ كدﻮﮐ ﺎﺑ يﺮﺗ

ﺖﺳﺎﮐ هداﻮﻧﺎﺧ مﺎﻈﻧ ﻞﺧاد )

22 .(

ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ شزﻮﻣآ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ي

ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﮔﺪﻟاو ي

ﺶﯿﺑ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ناردﺎﻣ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﻟﺎﻌﻓ

ﯽﻧوﺮﺑ تﻼﮑﺸﻣ هﺪﺷ يزﺎﺳ

ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ي .

ﻦﯾا ياﺮﺟا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد رﺎﻨﮐ رد ﯽﺷزﻮﻣآ ي تﻼﮑﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﯾوراد نﺎﻣ

،كدﻮﮐ هﺎﻓر و ﺶﯾﺎﺳآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر هداﻮﻧﺎﺧ و ﻦﯾﺪﻟاو ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﺎﻫ

دﻮﺷ . .

References

1. Bodenmann G, Cina A, Ledermann T, Sanders MR. The efficacy of the triple p-positive parenting program in improving parenting and child behavior: A comparison with two other treatment conditions. Behav Res Ther 2008;

46(4): 411-27.

2. Pundir M, Nagarkar AN, Panda NK. Intervention strategies in children with cochlear implants having attention deficit hyperactivity disorder. J Pediatr Otorhinolarynogol 2007; 71(1): 985-8.

3. Pelham WE, Foster EM, Robb JA. The economic impact of attention deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents. J Pediatr Psychol 2007; 7(2): 711-27.

4. Danfort JA, Anderson LP, Barkley RA. Observation of parent-child interactions with hyperactive children: Research and clinical implications. Clin Psychol Rev 2006; 11(6): 703-27.

5. Pelham WE, Wheeler T, Chronis A. Empirically supported psychological treatment for ADHD. J Clin Child Psychol 1992; 27(1): 190-205.

6. Sanders MA. Tripel p-positive parenting program: A population approach to promoting competent parenting.

Australian e-journal for development of mental health 2003; 2(3): 11-12.

7. Sanders MA. Triple p-positive parenting program: Towards an empirically validated multilevel parenting and family support strategy for the prevention of behavioral and emotional problems in children. Clin Child Fam Psychol Rev 1999; 2(2): 71-90.

8. Achenbach T, Rescorla L. Manual for the ASEBA school-age forms and profiles: An integrated system of multi- informant assessment Burlington, VT: University of Vermont. Research Center for Children, Youth and Families, 2001:

1-13.

9. Minaie A. [Guideline measurement system based on the experience of school-based Achenbach (ASEBA) compliance and standardization. Research on exceptional children 2006; 19(1): 529-58. (Persian)

10. Bor W, Sanders MR, Markie-Dadds C. The effects of the Triple p-positive parenting program on preschool children with co-occurring disruptive behavior and attentional/hyperactive difficulties. J Abnorm Child Psychol 2007; 30(1):

571-87.

(7)

11. Pister S, Firestone P, McGrath P, Goodman JT, Webster I, Mallory R, et al. The role of parent training in treatment of preschoolers with ADHD. Am J Orthopsychiatry 1992; 62(1): 397-408.

12. Barkley RA, Fischer M, Edelbrock CS, Smallish L. The adolescent outcome of hyperactive children diagnosed by research. Criteria: An 8 prospective follow-up study. J Am Acad Child Psychiatry 1990; 29(1): 546-57.

13. Ho TP, Chow V, Fung C, Leung K , Chiu KY, Yu G, et al. Parent management training in a Chinese population:

Application and outcome. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1999; 38(9): 1165-72.

14. Fathi N. [Parent management training program in reducing symptoms of attention deficit hyperactivity disorder].

MS. Dissertation. Tehran: Tehran Psychiatric Institute, 1996: 120-47. (Persian)

15. Ghanbari S. [The effectiveness of behavioral parent training to decrease externalized behavioral problem in 7-9 years old children]. MS. Dissertation. Tehran: Shahid Beheshti University, College of education sciences and psychology, 2006: 55-62. (Persian)

16. Khodabakhshi Koolaee A. [Patterns and projects, family therapy and parent training: A practical guide to solving behavior problems in children and adolescents]. 2^nded. Tehran: Jungle; 2012: 76-82. (Persian)

17. Fischer M. Parenting stress and the child with attention deficit hyperactivity disorder. J Clin Child Psychol 1990;

19: 337-46.

18. Rowshandbin M. [Effectiveness of group positive parenting program on parenting stress among mothers of 4 to 10 year ADHD children]. MS. Dissertation. Tehran: Shahid Beheshti University, College of psychology and behavioral sciences, 2006: 122-7. (Persian)

19. Frolich J, Dopfner M, Berner W, Lenmkull G. Treatment effects of combined cognitive behavioral therapy with parent training in hyperkinetic syndrome. Prax Kinderpsychol Kinderpsychiatr 2003; 51(6): 476-93.

20. Peterson L, Saldana L. Accelerating children’s risk for injury: Mother’s decisions regarding common safety rules. J Intellect Med 1996; 19: 317-31.

21. Kratochwill TR, Morris RJ. [Clinical child psychology]. Naeenian MR. (translator). Tehran: Roshd; 2005: 19-33.

(Persian)

22.Kazdin AE. Parent management training: Evidence, outcomes, issues. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1997;

36(10): 1349-56.