يﺮﺑرﺎﮐ رد بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ خﺮﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا ﺮﻤﺗ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺎﺑ
لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا
SWAT
ﯽﻧﺎﯿﮐ دﺎﺷﺮﻓ
1
-*
داﮋﻧ يﺮﺘﻬﺑ زوﺮﻬﺑ -2
داﮋﻧ ﯽﻔﺠﻧ ﯽﻠﻋ -3
ﯽﻠﺑﺎﮐ ﺎﺿﺮﻟاﺪﺒﻋ
4
:ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 23
/ 12 / 1395
:شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 12
/ 04 / 1396
هﺪﯿﮑﭼ
ﻋ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ ﺶﺨﺑ تﻼﻀﻌﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺐﻄﻗ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨ
ﯽﻣ كﺎﺧ ﺪﯾﺪﺷ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻞﮑﺸﻣ رﻮﺸﮐ يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﯽﺘﯿﻫﺎﻣ ياراد ﻪﮐ ﯽﺴﻟ ﯽﺿارا ﻊﯿﺳو ﻪﻨﻬﭘ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﯾﺬﭘ
ﯽﻣ ار ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﻢﺠﺴﻨﻣ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ قﺮﺷ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﺿﻮﺣ .ﺪﺒﻠﻃ
دوﺪﺣ رد ﯽﺘﺣﺎﺴﻣ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا 1524
ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ .دراد ﻊﺑﺮﻣ لﺪﻣ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﯿﺒﺷ ﺖﻬﺟSWAT
هدﺎﻔﺘﺳا بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ يزﺎﺳ
.ﺪﯾدﺮﮔ هداد ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا و ﯽﺠﻨﺳاو ﻪﯿﺒﺷ يﺎﻫ
هﺪﺷ يزﺎﺳ ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ و ، ﻂﺳﻮﺗ
SWAT-CUP
ﻢﺘﯾرﻮﮕﻟا و
SUFI-2
.ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﻪﺿﻮﺣ رد ﻪﯿﺒـﺷ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ
ﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا بﻮﺳر و ﯽﺑد ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺎﻣﻮﻤﻋ هﺪﺷ يزﺎﺳ ﯽـﺟوﺮﺧ ﯽـﺑد ياﺮـﺑ .ﺪﻨﺘـﺷاد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا و ﯽﺠﻨﺳاو هرود ﯽﻃ ﺮﻤﺗ يﺮﺘ
ﺐﺋاﺮﺿ ﻪﺿﻮﺣ ،NS
R2
،
factor -
وR factor -
ﯽﺠﻨﺳاو ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑP
76 /0 ، 77 /0 ، 06 /0 و 69 ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا ياﺮﺑ و 75
/0 ، 72 /0 ، 05 /0 و 69 ﻪﺑ
ﺖﺳد/035 ، /061 ، /055 ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا ياﺮﺑ و16 و /015 ، /062 ، /054 ﯽﺠﻨﺳاو ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑP-factor وR-factor ،R2 ،NS ﺐﺋاﺮﺿ بﻮﺳر ياﺮﺑ .ﺪﻣآ و 15/56 و24/95 ﺐﯿﺗﺮﺗﻪﺑ بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺑآ يزروﺎﺸﮐ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دﻮﺑ12 و ﺶﯾﺎـﺳﺮﻓ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﺎـﺑ ﻢﯾد يزروﺎﺸﮐ و رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ بﻮﺳر 23
/ 20 و 33 / 12 ﯾﺎﺳﺮﻓ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻧراد ار بﻮﺳر و ﺶ
هﮋﯾو بﻮﺳر راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ار ﻪﺿﻮﺣ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﺖﯿﻌﺿو لﺪﻣ
) 49 /6 ) ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ و (رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ 28
/ 10 .دﻮﻤﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻂﺳﻮﺘﻣ (رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ
هژاو يﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ
:
ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ
، يزﺎﺴﻟﺪﻣ ، عﺎﻔﺗرا ﯽﻣﻮﻗر لﺪﻣ ،
SWAT-CUP
ﻪﻣﺪﻘﻣ 1
2 3 4
ﻧ زا ناﺮﯾا نﺎـﯿﻣ رد ،كﺎـﺧ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻢﺠﺣ ﺮﻈ رﻮـﺸﮐ
،ﻪـﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫ
رد و لوا ﻪﺒﺗر دﻧ
ﺎﯿ رﻮـﺸﮐ كﺎﺧ تﺎﻔﻠﺗ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻢﻗر ﺮﮔا .دراد ار مود ﻪﺒﺗر
2 ﺎﺗ 5/
2 لدﺎـﻌﻣ ،دﻮﺷ ضﺮﻓ ﻦﺗ درﺎﯿﻠﯿﻣ 20
ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﺶﯾﺎـﺳﺮﻓ ﺪـﺻرد
كﺎﺧ و ﺎﻫ 8 راﺪﻘﻣ ﺪﺻرد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ
سﺎـﯿﻘﻣ رد كﺎﺧ ﺎـﻬﺟ
ناﺮـﯾا رد ﯽﻧ
ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﺪﺘﻓا ) 25 ( ﻢﻬﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾا . 1/
1 ناﺮـﯾا يﺪـﺻرد
زا ناﺮـﮕﻧ نﺎـﻨﭼ ﻂﯾاﺮﺷ .ﺖﺳا ﻞﻣﺄﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﯿﺴﺑﺎﯿدﻧ يﺎﻫﯽﮑﺸﺧ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﺶﯿـﭘ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﻨﻨﮐ يرادﺰـﯿﺨﺑآ و كﺎـﺧ ﺖـﻇﺎﻔﺣ نﻮﻧﺎـﻗ ﺲﯾﻮـﻧ
) ار ناﺮـﯾا ﺖﺣﺎﺴﻣ زا ﯽﻤﯿﻧ زا ﺶﯿﺑ ،رﻮﺸﮐ 88
ﺮـﻈﻧ زا (رﺎـﺘﮑﻫ نﻮـﯿﻠﯿﻣ
1 و -2 مﻮـﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،كﺎﺧ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻖﺑﺎﺳ يﻮﺠﺸﻧاد و رﺎﯿﺸﻧاد
نﺎﮔﺮﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ -*) لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :
Email: [email protected] (
3 - نﺎﮔﺮﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرادﺰﯿﺨﺑآ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد
4 - ﻪﻘﻄﻨﻣ بآ ﯽﻣﺎﻬﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا يا
DOI: 10.22067/jsw.v31i5.62746
هدﺮﮐ مﻼﻋا ﯽﻧاﺮﺤﺑ ﺖﻟﺎﺣ ،رﺎﺘﮑﻫ رد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ) ﺪـﻧا
25 ( . زا ﯽـﮑﯾ
هار ﺰﯿﻣ ﻦﯿﻤﺨﺗ يﺎﻫ لﺪـﻣ .ﺖـﺳا لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ نا
ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ راﺰﺑا كﺎﺧ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ يﺎﻫ هﺎـﺗﻮﮐ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ و يزﺎﺳ
ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﺮـﺑ ﯽـﺿارا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ تﺪﻣ ﺪﻨﻠﺑ و تﺪﻣ يﺎـﻫ
.ﺖﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻪﯿﺒﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺮﻓ يزﺎﺳ آ لﺎـﻘﺘﻧا و ﺶﯾﺎـﺳﺮﻓ ،بﺎـﻧاور ﺪﻨﯾ
لﺪـﻣ ،بﻮﺳر ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
. زا ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد
لﺪﻣ SWAT5
.ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لﺪـﻣ
و ﻊﻣﺎـﺟ لﺪـﻣ ﮏـﯾSWAT
ﻪﺿﻮﺣ سﺎﯿﻘﻣ رد ﻞﻣﺎﮐ ﯽـﻣ يا
ﯽﺗﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﺲﯾوﺮـﺳ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﮐ ﺪـﺷﺎﺑ
ﺎﮑﯾﺮﻣآ يزروﺎﺸﮐ
6) هﺪﺷ ﻪﺋارا(ARS لﺪﻣ .ﺖﺳا ﻪﯿﺒـﺷ ياﺮﺑSWAT
-
هﺪـﺸﻧ ﯽـﺣاﺮﻃ دﺎﯾز تﺎﯿﺋﺰﺟ ﺎﺑ دﺮﻔﻨﻣ ﻊﯾﺎﻗو يزﺎﺳ ﺶـﺨﺑ .ﺖـﺳا
يﺎـﻫ
ﻗا ،يژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻞﻣﺎﺷ لﺪﻣ ﯽﻠﺻا ﺮـﺻﺎﻨﻋ ،نﺎـﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر ،ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ،ﻢﯿﻠ
ﺶﮐ ﺖﻓآ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﯽﻣ نﺎﯾﺮﺟ ﯽﺑﺎﯾ ﺪﻧور و ﯽﺿارا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ،ﺎﻫ
ﺪـﺷﺎﺑ )6
و هداد يزﺎﺳﻪﯿﺒﺷ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ لﺪﻣ ﮏﯾSWAT.(27 يﺎـﻫ
5- Soil and Water Assessment Tool 6- Agricultural Research Service
.دراد ار تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ لﺪﻣ ﻦﯾا
ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ياﺮـﺑ و ﺖـﺳا يﺪـﻣآرﺎﮐ ﺮـﮔ
ﻪﯿﺒﺷ ﻪﺿﻮﺣ يزﺎﺳ ﯾﺪـﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﺎﺑ گرﺰﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺰﯿﺨﺑآ يﺎﻫ
توﺎـﻔﺘﻣ ﯽﺘﯾﺮ
ﯽﻣ دﺎﯾز ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و نﺎﻣز ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نوﺪﺑ دﻮـﺷ اﺮـﺟا ﺪـﻧاﻮﺗ
. لﺪـﻣ SWAT
ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا بﺎﻧاور و نارﺎﺑ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ ﺎﻬﺟ
ﯽﻧ ﯽـﻣ هدﺎﻔﺘﺳا(MUSLE1)هﺪﺷ حﻼﺻا كﺎﺧ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻦـﯾا رد .ﺪـﯾﺎﻤﻧ
ﻪﻄﺑار هﺪﺷ حﻼﺻا ﻪﮐ ﻪﻟدﺎﻌﻣ USLE2
ﯽﻣ ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ يژﺮـﻧا رﻮﺘﮐﺎـﻓ يﺎﺟ
شرﺎﺑ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا بﺎﻧاور رﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﻦﯿـﻤﺨﺗ دﻮـﺒﻬﺑ ﺚـﻋﺎﺑ دﻮﺧ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﯽﻣ بﻮﺳر ناﺰﯿﻣ بوذ ﻞﻣﺎﻋ ندﻮﻤﻧ ظﺎﺤﻟ ،لﺪﻣ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد ﺖﯾﺰﻣ .ددﺮﮔ
ﻪﯿﺒﺷ رد فﺮﺑ ﺖﺳا ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ يزﺎﺳ
) 27 .(
ﻪـﺑ ﮏـﻤﮐ ياﺮـﺑ لﺪـﻣ ﻦـﯾا
،بآ يور ﻦﯿـﻣز ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ ﺮﺛا ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ رد بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ يزروﺎـﺸﮐ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ و بﻮﺳر ﺎـﯾ گرﺰـﺑ ﺰـﯿﺨﺑآ يﺎـﻫ ﻪـﺿﻮﺣ رد
ﻪﻧﺎﺧدور ﻪﺿﻮﺣ كﺎﺧ ﺎﺑ ﺎﻫ
لﺪـﻣ ﻦـﯾا ﻪـﭼﺮﮔا .ﺖـﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ
ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ دﺮـﻔﻨﻣ ﯽﺑﻼﯿﺳ يﺎﻫداﺪﺧر ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﯽﻨﯿﺑ
) تﺮﺑرﺎﮔ و ﻮﯿﻟ ناو .ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﯽﺣاﺮﻃ 31
( لﺪـﻣ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ردSWAT
ﻪـﺳ رد ار ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﯽﯾاﻮـﻫ و بآ ﻂﯾاﺮـﺷ ﺖـﺤﺗ نﺎﯾﺮﺟ تﺪﺷ ﻦﯿﻤﺨﺗ ﻪـﮐ ﺪـﻨﺘﻓﺎﯾرد و ﺪـﻧدﺮﮐ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺎﮑﯾﺮﻣآ يﺎﻣﺎﻫﻼﮐوا ﺖﻟﺎﯾا زا ﻪﺿﻮﺣﺮﯾز لﺪﻣ ﯽﻣSWAT ﻪـﺿﻮﺣﺮﯾز ﺮﻫ رد ﻪﻧازور بﺎﻧاور راﺪﻘﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﯿﭘ بﻮﻃﺮﻣ و لﺪﺘﻌﻣ ،ﮏﺸﺧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ار ) اﺮـﺑ و ارﻮﺑ .ﺪﻨﮐ ﯽﻨﯿﺑ
8( SWAT لﺪﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ زا ﺲﭘ
ﻪـﺿﻮﺣ سﺎﯿﻘﻣ رد ﻪﮐ) ﺮﮕﯾد لﺪﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ
ﺠﯿﺘﻧ (ﺪﻧراد دﺮﺑرﺎﮐ هﺪـﻨﻨﮐراوﺪﯿﻣا ﺞﯾﺎـﺘﻧ لﺪﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪ
ﻪﯿﺒـﺷ رد يا -
ﻪﺿﻮﺣ يزﺎﺳ ﯽﻣ ﻪﺋارا يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ
.ﺪﯾﺎﻤﻧ نارﺎـﮑﻤﻫ و ﺮـﯿﻣد )
12 رد (
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هرد ﯽﺿارا راﺪﯾﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا نﻮﻣاﺮﯿﭘ يا ﯽﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ رد رﺪﻨﻣﺮﯾا ي
(نازﻮﺑاﺮﺗ نﺎﺘﺳا) ﻪﯿﮐﺮﺗ رﻮﺸﮐ
، ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻪﻟﺄـﺴﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺮﻬﺷ و ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﺛا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻧﺎﺧدور ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد ي
يﺮﺑرﺎـﮐ ﻦﯿـﯿﻌﺗ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ،ﯽﺘﻌﻨﺻ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽـﺿارا يﺎـﻫ
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﯽﻌﯿـﺳو ﻒﯿﻃ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ﺎﻬﻧآ .ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ يروﺮﺿ ار ﻪﻨﯿﻬﺑ -
حﺮـﻃ ﺎـﺑ ﯽﮔﺪﻧزﺎﺳ يﺎﻫ و ﺪﻨﺘـﺴﻫ ضرﺎـﻌﺗ رد راﺪـﯾﺎﭘ و ﯽﻟﻮـﺻا يﺎـﻫ
حﺮﻃ ﺪﻧدﺮﮐ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ و ﺎﯿﺣا ياﺮﺑ ﯽﻧوﺪﻣ يﺎﻫ
ماﺰﻟا ﺎﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ يزﺎﺳزﺎﺑ ﺎـﻫ
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ و ﺖﯿﺳﺎﯿﺳ و ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ يﺎﻫ
ﯽﻧﺎﻤﻠـﺳ .ددﺮﮔ اﺮﺟا ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ يﺎﻫ
) نارﺎﮑﻤﻫ و 29
رد ﯽـﺿارا يﺮﺑرﺎـﮐ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﻮﯾرﺎﻨـﺳ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺎﺑ (
ﺐﯿـﺷ ﺎﺑ ﯽﻋارز ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﻪﺿﻮﺣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ 12 ﺟ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ و ﺖـﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰـﻓا ﯽﺤﻄـﺳ بﺎﻧاور ﺪﺻرد نﺎـﯾﺮ
بآ ،يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ،ﯽﺤﻄﺳﺮﯾز هدﻮـﻤﻧ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﻖﯿﻤﻋ ناﻮﺨﺑآ ﻪﺑ يرﺬﮔ
ﯽﻧﻮﮑـﺴﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ و ﺖﻋارز ،ﻊﺗﺮﻣ ﻪﺑ ﻞﮕﻨﺟ زا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ) ،نارﺎـﮑﻤﻫ و ﯽﻨﯿﺴﺣ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ 18
ﻣ ( ﺆ ﻪـﻔﻟ -
هﺮﻗ هزﻮﺣ ﯽﺑآ نﻼﯿﺑ يﺎﻫ لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ار هﺎـﺸﻧﺎﻣﺮﮐ نﺎﺘـﺳا ﻮﺳ
ﻪﯿﺒﺷSWAT يزﺎﺳ ﻣ ﻪـﮐ ﺪﻧﺪﯿـﺳر ﻪـﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ ﺆ
ﻪـﻔﻟ يﺎـﻫ
ﺐﺋاﺮـﺿ ﺎـﺑ نﺎـﯾﺮﺟ ،ﯽﺤﻄﺳﺮﯾز نﺎﯾﺮﺟ ،ﯽﺤﻄﺳ نﺎﯾﺮﺟ ،قﺮﻌﺗ و ﺮﯿﺨﺒﺗ
1- Modified Universal Soil Loss Equation 2- Universal Soil Loss Equation
ﻦﯿﯿﺒﺗ 37 /0 ﺎـﺗ 87 /0 ) ﻒﯿﻠﮑﺗﺎـﺳ ﺶـﻧ ﺐﺋاﺮـﺿ و 26
( 39 /0 ﺎـﺗ 73
/0 .ﺪـﺷﺎﺑ ﯽـﻣ يزﺎﺳﻪﯿﺒﺷ رد ﯽﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺋارﺎﮐ ياراد نارﺎـﮑﻤﻫ و وﮋـﻨﭼ
) 11 ( .ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻦﯿﭼ ﻦﯿﻟﻮﻫ ﻪﺿﻮﺣرد ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد
ﺮـﮐذ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا
هﺪﺷ لﺪﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽـﻧاﺮﮕﻧ ،ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يزﺎﺳ
ﺎـﻫ ﯽﯾ رد ﺶﺠﻨـﺳ
ناﺰـﯿﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ مﺪﻋ ﺎﯾ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ـﺑ ﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ
ﺎ شور يﺎـﻫ
SUFI_2 و
3GLUE دراد دﻮﺟو رد قﻮـﻓ شور ود ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ . ﺖـﯿﻠﺑﺎﻗ
ﺶﯿﭘ و ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﻨﯿﺑ
ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﻢﺘﯾرﻮـﮕﻟا ﯽﻫدزﺎـﺑ و ﺎـﻫ
ﺎـﻫ
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .ﺪﻧﺪﺷ يﺮﺗﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا SUFI_2
رد ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
لﺪﻣ ﻞـﯿﻠﺤﺗ و ﻪـﯾﺰﺠﺗ و هﺪﯿﭽﯿﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﺑ ﯽﻌﯾزﻮﺗ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫ -
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،ﻻﺎﺑ ﯽﺗﺎﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ نارﺎـﮑﻤﻫ و يﺮﻀﺤﻣ .
) 22 لﺪـﻣ زا (
ﻪﺑSWAT ﻪﯿﺒﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﻪـﺿﻮﺣ رد تاﺮﺘﯿﻧ و بﻮﺳر و ﯽﺑد ﺪﻨﯾآﺮﻓ يزﺎﺳ
ﺮﮑﻫدﺎﻔﺘﺳا دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﻪﻧﺎﺧدور ﺖﯾﺎﺿر ار ﺞﯾﺎﺘﻧ و هد
.ﺪـﻧدﺮﮐ مﻼﻋا ﺶﺨﺑ
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا و ﯽﺠﻨﺳاو ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ ﺶـﻧ ﺐﯾﺮـﺿ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ،
- /067 ﺎـﺗ /051 و ﯽـﺑد ياﺮـﺑ /071 ﺎـﺗ /050 دوﺪـﺣ رد ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ ياﺮـﺑ
هﺎﮕﺘﺴﯾا ياﺮﺑ بﻮﺳر ﺪﺷ دروآﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ياﺮـﺟا زا ﯽﮐﺎـﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ و
يﺮﺑرﺎﮐ رد لﺪﻣ بﻮﺧ و ﯽﻣﻼﻏ .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
يﺮﯿـﺼﻧ ) 16
( ﻪـﻧﺎﻫﺎﻣ و ﻪـﻧازور بﺎﻧاور يزﺎﺳﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ ارSWAT لﺪﻣ ﻪـﺿﻮﺣ رد
نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا كﺮﺗا ﻪﺑ
دﺮﺑ رﺎﮐ ﺎـﺑ ار لﺪـﻣ ﯽﺠﻨﺳ رﺎﺒﺘﻋا و ﯽﺠﻨﺳاو .ﺪﻧ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا SUFI2
ﻪﯿﺒﺷ ﺖﻗد و ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ يزﺎﺳ
ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا يﺎﻫ ﯽﺠﻨـﺳاو هرود رد ﻦﯿـﯿﺒﺗ ﺐﯾﺮﺿ و ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ-
ﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪ 54 /0 و 54 /0 ﻪﺑ ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا هرود رد و ﺐﯿﺗﺮﺗ
46 /0 و 46
/0 ﯽﻣ لﺪﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ دروآﺮﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ ﻢﻬﻣ يراﺰﺑا ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪـﻨﯾآﺮﻓ ﺮـﺘﻬﺑ ﻢـﻬﻓ ،بﺎﻧاور يزﺎﺳ
راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ ﯽـﺑآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﻪﺿﻮﺣ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ .دﺮﯿﮕﺑ ﮓﻧاو لﺪﻣ ﺎﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺮﺛا يزﺎﺳ
يﺮﺑرﺎـﮐ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﺿﻮﺣ رد ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎـﮐ ﻪـﮐ ﺪﻧﺪﯿـﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻦﯿﭼ رد يا
يﺎـﻫ
ﯽﻣ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ و بﺎﻧاور راﺪﻘﻣ ﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ تاﺮﺛا ياراد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪـﺷﺎﺑ
ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﻪﺿﻮﺣ رد ﯽﻠﮕﻨﺟ ﯽﺿارا ﻪﺑ ﯽﻌﺗﺮﻣ ﯽﺿارا ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﺶﻫﺎﮐ و ﻪﻧﻻﺎﺳ بﺎﻧاور ناﺰﯿﻣ يﺮﯾﺬـﭘذﻮﻔﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺛا رد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ
ﯽﻣ كﺎﺧ ﻪﯿﺒﺷ ﻪﻨﯿﻣز رد .ددﺮﮔ لﺪـﻣ ﯽﯾارﺎـﮐ ﯽـﺳرﺮﺑ و يزﺎﺳ
SWAT
هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا يدﺎﯾز تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ) ﺖـﺳا
3 ، 5 ، 16 ، 20 و 22 ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ .(
ﺖﯾﺎﺿر كﺎﺧ رد لﺪﻣ ﯽﺸﺨﺑ ﺶﯿﭘ نﺎﻬﺟ طﺎﻘﻧ ﺮﺜﮐا يﺎﻫ
ﯽـﻣ ﯽﻨﯿﺑ دﻮـﺷ
كﺎـﺧ بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ ﺪﻧاﻮﺘﺑ لﺪﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ـﻫ
ﯽـﺴﻟ يﺎ
ﻪـﺘﺧادﺮﭘ نآ ﻪـﺑ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد ﻪﮐ دﻮﺷ ﻊﻗاو ﺪﯿﻔﻣ ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا لﺪﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ .ﺪﺷ ردSWAT
ﻪﯿﺒﺷ بﻮﺳر خﺮﻧ و نﺎﯾﺮﺟ يزﺎﺳ ﻪـﺿﻮﺣ ﯽﻗﺮـﺷ ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﻧازور ﯽﻫد
ﯽﻣ دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﺰﯿﺨﺑآ .ﺪﺷﺎﺑ
3- Generalized Likelihood Uncertainty Estimation
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﻤﺗ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ يﺎﻫ ﺎـﺑ نﺎﺘـﺴﻠﮔ نﺎﺘـﺳا قﺮـﺷ رد نﺎﺘﺳﻮﺑ ﺪﺳ ﺖﺳد ﻻﺎﺑ رد ﺮﻤﺗ ﻪﺿﻮﺣ
ﺖﺣﺎــﺴﻣ 1524 لﻮــﻃ ﻦﯿــﺑ ﻊــﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣﻮــﻠﯿﮐ يﺎــﻫ
30˝ 26΄ 55˚ ﺎــﺗ
35˝ 04΄ 56˚ ضﺮﻋ و ﯽﻗﺮﺷ يﺎﻫ
5˝ 25΄ 37˚ ﺎـﺗ 33˝ 47΄ 37˚ ﯽﻟﺎﻤـﺷ
ﻞﮑﺷ) ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو 1
ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻪﻧﻻﺎـﺳ ﯽﮔﺪـﻧرﺎﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ .(
4 /
496 و بﻮـﻨﺟ ﺖﻤـﺳ زا ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا رد .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺮﺘﻣﯽﻠﯿﻣ ﻪـﺑ بﺮـﻏ بﻮـﻨﺟ
ناﺰـﯿﻣ ﺮـﺑ و هﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ زا قﺮﺷ لﺎﻤﺷ و لﺎﻤﺷ ﺖﻤﺳ هﺎﻣ داﺪﻌﺗ و ﺎﻣد و قﺮﻌﺗ و ﺮﯿﺨﺒﺗ
ﯽـﻣ هدوﺰـﻓا لﺎـﺳ ﮏـﺸﺧ يﺎﻫ .ددﺮـﮔ
ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ و ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ،ﻪﺿﻮﺣ ﻪﻧﻻﺎﺳ يﺎﻣد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 8/
17 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد و داﺮﮔ
5/
68 ﯽﻣ ﺪﺻرد ﻪـﺿﻮﺣ عﺎـﻔﺗرا ﺮﺜﮐاﺪـﺣ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺰﯿﺨﺑآ 2133 نآ عﺎﻔﺗرا ﻞﻗاﺪﺣ و 132
ﯽﻣ ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ زا ﺮﺘﻣ ﻞﮑﺷ) ﺪﺷﺎﺑ
2 عﺎﻔﺗرا ﻂﺳﻮﺘﻣ .(
2/
749 ،ﺎـﯾرد ﺢﻄـﺳ زا ﺮﺘﻣ ﻪـﺿﻮﺣ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﺐﯿـﺷ
73 / 12 ﺮﻤﺗ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺟوﺮﺧ ﺎﺗ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ،ﺪﺻرد 5/
13 نﺎﻣز و ﺖﻋﺎﺳ
ﺄﺗ ﺮﯿﺧ 1/
8 ﯽﻣ ﺖﻋﺎﺳ .ﺪﺷﺎﺑ
ﻞﮑﺷ -1 ناﺮﯾا ،نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا رد ﺮﻤﺗ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ
Figure 1- The position of Tamer Watershed in Golestan province, Iran
يدورو لﺪﻣ يﺎﻫ SWAT
ﻪﺑ ﻪـﺸﻘﻧ زا ،ﺮـﻤﺗ ﺰـﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ رد لﺪﻣ ياﺮﺟا رﻮﻈﻨﻣ ﯽﻣﻮـﻗر يﺎـﻫ
ﯽﻋﺎﻔﺗرا (DEM) 30 ﺖﺳدﻻﺎﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻠﯿﺼﻔﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ شراﺰﮔ) يﺮﺘﻣ
يرادﺰﯿﺨﺑآ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻞﮐ هرادا نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا ﺮﯿﮕﻤﺷو ﺪﺳ نﺎﺘـﺳا
،نﺎﺘــﺴﻠﮔ 1390 ﻞﮑــﺷ) ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘــﺳا ( 2
ﮏــﯾ ندﺮــﮐ ﻪﻓﺎــﺿا ﺎــﺑ و (
ﯽﺟوﺮﺧ ﻪـﺑ ﺮﻤﺗ ،يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻞﺤﻣ رد1
15 ﻢﯿـﺴﻘﺗ ﻪـﺿﻮﺣﺮﯾز
ﻞﮑﺷ) ﺪﺷ 3 هزﻮـﺣ رد .ﺖـﺳا كﺎـﺧ ﻪـﺸﻘﻧ ندﺮـﮐ دراو يﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ .(
تﺎـﻋﻼﻃا و كﺎـﺧ ﺖـﻓﺎﺑ ،ﯽـﺿارا ﺪـﺣاو ياﺰـﺟا ﻪـﺸﻘﻧ زا ،ﺮﻤﺗ ﺰﯿﺨﺑآ خﺮﮐﺎﺧ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺮﻔﺣ يﺎﻫ .
هزاﺪـﻧا تﺎـﻋﻼﻃا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ يﺮـﯿﮔ
ﯽﺋﺰﺟ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ هﺪﺷ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ،كﺎـﺧ ﯽـﻤﺠﺣ ﻢﮐاﺮـﺗ ﻞﻣﺎﺷ كﺎﺧ ﺮﺗ
ﻪـﯾﻻ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا ﺖﯾاﺪﻫ ،سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ بآ ﯽﻤﺠﺣ ﻦﺑﺮـﮐ ،كﺎـﺧ يﺎـﻫ
يرﺎﯾﺮﻬــﺷ) كﺎــﺧ يوﺪــﺑآ و كﺎــﺧ ﺖــﻓﺎﺑ ،ﯽــﻟآ نارﺎــﮑﻤﻫ و
، 1390
و (1370 ،ﺮﯿﮕﻤـﺷو ﺪـﺳ ﺖـﺳدﻻﺎﺑ ﻪـﺿﻮﺣ ﯽﻠﯿﺼﻔﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻞـﯿﻤﮑﺗ
ﺢﯿﺤﺼﺗ ﻞﮑﺷ) ﺪﺷ 5
لﺪـﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﺸﻘﻧ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد .(
ﺪﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ )
،ﯽﺳﺎﻨﺸﮐﺎﺧ شراﺰﮔ ﻪﻘﺒﻃ
ﯽﻫﺎـﯿﮔ ﺶـﺷﻮﭘ و ﯽـﺿارا يﺪﻨﺑ
1- Outlet
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖـﻧوﺎﻌﻣ ،نﺎﺘـﺴﻠﮔ نﺎﺘـﺳا ﺮﯿﮕﻤﺷو ﺪﺳ ﺖﺳدﻻﺎﺑ ﻪﺿﻮﺣ يﺰـﯾر
،نﻮﻣﺎﻫ ﯽﻣﺎﻬﺳ ﺖﮐﺮﺷ و يراﺪﻧﺎﺘﺳا 1388
رد هﺪـﺷ ﻒـﯾﺮﻌﺗ يﺎﻫﺪـﮐ .(
لﺪﻣ ﻞﻣﺎﺷSWAT
RNGE, AGRR, FRSD, WATR, FPEA,
ORCD, AGRL, URML ﻪﺑ
،ﻞـﮕﻨﺟ ،ﯽـﺑآ يزروﺎـﺸﮐ ،ﻊﺗﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ
ﯽﻣ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ و ﻢﯾد يزروﺎﺸﮐ ،غﺎﺑ ،ﺰﯿﻟﺎﺟ ،ناﺪﻨﺒﺑآ و ﺮﺨﺘﺳا .ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﻞﮑﺷ) 4 ) ﮏﯾژﻮﻟورﺪـﯿﻫ ﺶﻨﮐاو يﺎﻫﺪﺣاو ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ( HRU2
(284 ﻪـﺑ دوﺮﻧﺎـﮔﺮﮔ ﻪـﺿﻮﺣ ،ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد .ددﺮﮔﯽﻣ ﻪﺿﻮﺣﺮﯾز ﺮﻫ رد ﻢﯿﺴﻘﺗ ﮏﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﺶﻨﮐاو ﺪﺣاو
.ﺪﺷ SWAT لﺪـﻣ
درﻮــﻣ ﻪـﺿﻮﺣ زا ﻊﻣﺎــﺟ تﺎـﻋﻼﻃا و رﺎــﻣآ ﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧ
ﯽﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﺪﺷﺎﺑ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد هﺪـﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ يﺎﻫ
هﺎﮕﺘﺴﯾا هداد ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣز هرود ﺎﺑ يﺎﻫ
رﻮـﻈﻨﻣ ﻦـﯾا ياﺮﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ
هﺎﮕﺘﺴﯾا و ﺮﻤﺗ ﮏﯿﺘﭘﻮﻨﯿﺳ هﺎﮕﺘﺴﯾا تﺎﻋﻼﻃا ،ﻞـﯿﺑ هﺮﻗ طﺎﺑر ،قﺎﻧﺮﻗ يﺎﻫ
و هاﺮﮕﻨﺗ ﻪـﻘﻄﻨﻣ بآ هرادا زا نﺎﺘـﺴﻠﮔ ﯽـﻠﻣ كرﺎـﭘ نﺎﺘـﺴﻠﮔ نﺎﺘـﺳا يا
ﻊﻤﺟ ﺖﻣﺮﻓ ﻪﺑ و جاﺮﺨﺘﺳا زﺎﯿﻧ درﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا و هﺪﺷ يروآ ﻞﯾﺪـﺒﺗdbf
ﺐﺗﺮﻣ و .ﺪﺷ لﺪﻣ دراو هﺪﺷ يزﺎﺳ
2- Hydrologic Response Units
ﻞﮑﺷ -2 ﻞﮑﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻋﺎﻔﺗرا تﺎﻘﺒﻃ ﻪﺸﻘﻧ -3
ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز ﻪﺸﻘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ يﺎﻫ
Figure 3- Map of sub-basin in the studied watershed Figure 2- Map of height classes in the studied watershed
ﻞﮑﺷ -4 ﻞﮑﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺸﻘﻧ -5
ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ كﺎﺧ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ عﻮﻨﺗ ﻪﺸﻘﻧ
Figure 5- Soil map of the studied watershed Figure 4- Land use mapof the studied watershed
هداد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هزاﺪﻧا يﺎﻫ
ﻪﯿﺒـﺷ و هﺪـﺷ يﺮﯿﮔ هﺪـﺷ يزﺎـﺳ
لﺪﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا و لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﯿﺒﺷ ردSWAT
،بﻮـﺳر و نﺎـﯾﺮﺟ يزﺎـﺳ
هداد (زور رد ﻦـﺗ) بﻮـﺳر و (ﻪـﯿﻧﺎﺛ ﺮـﺑ ﺐـﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ) نﺎﯾﺮﺟ ﻪﻧازور يﺎﻫ
ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺮﻤﺗ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺟوﺮﺧ رد هﺪﺷ ﻊﻗاو
ﻊـﻤﺟ (بﺎـﻤﺗ) بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ نﺎﻣزﺎﺳ لﺪـﻣ .ﺪـﯾدﺮﮔ يروآ
ﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧSWAT
عارﺰـﻣ رد هﺪـﺷ لﺎـﻤﻋا ﯽـﻋارز ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ عﻮﻧ درﻮﻣ رد ﯽﻌﻣﺎﺟ تﺎﻋﻼﻃا كﺎﺧ راﺰﺑا ،ﺖﺸﮐ عﻮﻧ :ﻞﻣﺎﺷ ،ﯽـﺷﺎﭘ رﺬـﺑ ناﺰـﯿﻣ ،هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮﻣ يزرو
ﺪﺣاو ناﺰﯿﻣ ،ﯽﮔﺪﯿﺳر ياﺮﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﺗراﺮﺣ
عﻮﻧ رﺎـﮐ ﻪـﺑ دﻮﮐ ناﺰﯿﻣ و
كﺎﺧ و ﯽﻫددﻮﮐ ﺦﯾرﺎﺗ ،رﺎﺘﮑﻫ ﺮﻫ رد ﻪﺘﻓر يزرو
ﺖﺷﺎﮐ عوﺮﺷ ﺦﯾرﺎﺗ ،ﺎﻫ
ﯽـﻠﯿﻣ ﻪﺑ يرﺎﯿﺑآ ناﺰﯿﻣ و هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يرﺎﯿﺑآ عﻮﻧ ،لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺷادﺮﺑ و هرادا زا زﺎـﯿﻧ درﻮـﻣ تﺎـﻋﻼﻃا رﻮـﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ .دراد رﺎﺘﮑﻫ ﺮﻫ رد ﺮﺘﻣ لﺪـﻣ .ﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا يزرﺎﺸﮐ دﺎﻬﺟ ﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧSWAT
هداد ﯽﻣ ندﺮﮐ اﺮﺟا ﺖﻬﺟ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ هداد ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﻪـﺑ ﺎﻫ
ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ﺖﻠﻋ ﻪﺿﻮﺣ ياﺮﺑ نﺪﺷ هﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﺎﻬﻧآ رد ﻞﯿﺧد يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ .ﺪﺷﺎﺑ
لﺪﻣ ﯽـﻣ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ لﺪﻣ ﮏﯾSWAT
ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﺪـﺷﺎﺑ لﺪﻣ ﺮﺜﮐا ﺪﻨﻧﺎﻣ نآ ﯽﻠﺻا لﺎﮑﺷا
نوﺪـﺑ نآ ﻪـﯿﻟوا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺎﻫ
ﻨﺳاو ﺖﺴﯿﻧ ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ و ﺖﻗد ياراد ﯽﺠ )3
(.
فﺪﻫ ﻪﯿﺒـﺷ يﺎﻫﯽﺟوﺮﺧ ﻦﯿﺑ ﺎﻫتوﺎﻔﺗ ندﺮﮐ ﻞﻗاﺪﺣ لﺪﻣ ﯽﺠﻨﺳاو زا يزﺎـﺳ
هﺪﻫﺎﺸﻣ و هﺪﺷ هداد زا اﺪﺘﺑا لﺪﻣ ﮏﯾ .ﺖﺳا يا
هزاﺪﻧا يدورو يﺎﻫ يﺮﯿﮔ
ﺶﯿﭘ ﺎﯾ و هﺪﺷ ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ،لﺪﻣ ضﺮﻓ
ﯽـﺟوﺮﺧ ﺲﭙـﺳ و دﻮـﺷ يﺎـﻫ
ﻪﯿﺒﺷ هداد ﺎﺑ هﺪﺷ يزﺎﺳ يﺎﻫ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻣ ﯽﺠﻨﺳاو يا ﻪـﮐ ﺎـﺠﻧآ زا .دﻮﺷ
هزاﺪﻧا ﻖـﯿﻗد رﻮﻃ ﻪﺑ لﺪﻣ يدورو يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ يﺮﯿﮔ
ﺖﻗو ،راﻮﺷد ﯽﻣ ﻢﮐ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ و ﺮﯿﮔ
لﺪﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ رد سﻮﮑﻌﻣ يزﺎﺳ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ناﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ) ﺖﺳا
3 شور زا .(
هدﺎﻔﺘـﺳا يﺎـﻫ
ﯽﻣ رﺎﮐدﻮﺧ ﯽﺠﻨﺳاو ياﺮﺑ هﺪﺷ اﻮﺗ
شور ﻪﺑ ن رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
SWAT-
.دﺮﮐ هرﺎﺷاCUP SWAT-CUP
شور ﺎـﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يراﺰﻓا مﺮﻧ يﺎـﻫ
PARASOL
2, MCMC , 2 - SUFI
1, ﻪـﺑ ،GLUE ﮏـﻨﯿﻟSWAT
ﯽﻣ و هﺪﺷ ﺪﻧاﻮﺗ ،ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﺠﻨﺳاو
، ﺖﺤﺻ مﺪـﻋ ﺰﯿﻟﺎـﻧآ و ﯽﺠﻨﺳ
1- Generalized Likelihood Uncertainty Estimation 2- Markov Chain Monte Carlo
ﺖﯿﻌﻄﻗ ﺪـﻫد مﺎﺠﻧا ار1
)3 .(
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻂـﺳﻮﺗ تﺎـﯿﻠﻤﻋ ﻦـﯾا يﺎـﻫ
وP R
ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ .دﻮﺷ در ﯽﻟﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ قﻮﻓ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ
ﻪﺑ ﻪﯿﺒﺷ ،ﺪﻣآ ﺖﺳد ﯽـﻣ ﯽﺑﺎـﯾزرا ﯽﺠﻨـﺳ ﺖﺤﺻ هرود ياﺮﺑ لﺪﻣ يزﺎﺳ
.ددﺮﮔ لﺪﻣ رﺎﮐدﻮﺧ ﯽﺠﻨﺳاو لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑSWAT
سﻮﮑﻌﻣ يزﺎﺳ
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺟوﺮﺧ زا ﻪﮐ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺷ لﺪﻣ يﺎﻫ
ﻪﯿﺒـﺷ يﺎـﻫ ،يزﺎـﺳ
ﻔﺘﺳا لﺪﻣ يدورو يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯿﻤﺨﺗ ياﺮﺑ ﯽﻣ هدﺎ
) دﻮﺷ 3 لﺪﻣ .(
يزﺎـﺳ
لﺎﺳ رد سﻮﮑﻌﻣ مﺎـﺠﻧا رد راﺪـﻓﺮﻃﺮﭘ و ﺞﯾار ﯽﺷور ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ
لﺪﻣ ﯽﺠﻨﺳاو ﻞﻤﻋ هﺪﺷ ﺎﻫ
) ﺖﺳا 13 .( زا نﻮﯿـﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد
لﺪﻣ SUFI-2 و هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ندﺮﮐ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺖﻬﺟ 8
لﺎـﺳ
هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﻧازور يﺎﻣد و شرﺎﺑ هداد ﻪـﺑ ﻪـﺿﻮﺣ رد ﻊـﻗاو يﺎﻫ
دراو لﺪـﻣ
هداد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﯾدﺮﮔ لﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﻤﺗ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﻧازور ﯽﺑد يﺎﻫ
يﺎـﻫ
1999 ﺎﺗ 2006 بﺎـﻧاور ﺮـﺑ ﺮﺛﺆﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎﺑ لﺪﻣ ﺲﭙﺳ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ
ﻪﯿﺒﺷ ﻪـﻨﻣاد راﺮـﮑﺗ ﺮـﻫ رد و ﺪـﺷ اﺮـﺟا ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ هرود ياﺮﺑ و يزﺎﺳ
لﺪـﻣ و ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑSWAT
SUFI-2
ﯽﺠﻨﺳاو مﺎـﺠﻧا ﯽﺠﻨـﺳرﺎﺒﺘﻋا ﺖـﺳا مزﻻ ﯽﺠﻨـﺳاو ﻪﻠﺣﺮﻣ زا ﺲﭘ .ﺪﺷ
ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ لﺪﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و دﻮﺷ رد .دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ هﺪﻨﯾآ يﺎﻫداﺪﺧر ﯽﻨﯿﺑ
هداد ﻞﮐ مرﺎﻬﭼ ﮏﯾ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺮـﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا بﺎﻧاور يﺎﻫ
) -2007 2010 نآ زا ﺲـﭘ و ﺪﻧﺪـﺷ بﺎـﺨﺘﻧا ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا ﻪﻠﺣﺮﻣ ياﺮﺑ (
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺎﺑ لﺪﻣ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا يا
رد هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻪـﻨﻣاد ﺎﺑ يدورو ي
.ﺪﺷ ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا ﺲﭙﺳ و ﯽﺠﻨﺳاو ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾﺮﺧآ
لﺪﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺑﺎﯾزرا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺘﻣارﺎﭘ رﺎﻬﭼ زا لﺪﻣ
ﺶﻧ ﺐﯾﺮﺿ ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ-
هزاﺪﻧا ﻪﮐ2
ار ندﻮـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ناﺰـﯿﻣ يﺮـﯿﮔ
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﯿﺒﺷ ﻪﮐ رﺪﻘﭼ ﺮﻫ و ﺪﻫد ﯾﺎـﺘﻧ ﺎـﺑ ﯽﻟﻮـﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ يزﺎﺳ
ﺞي ﻻﺎـﺑراﺪﻘﻣ ﻻﻮﻤﻌﻣ .دﻮﺷﯽﻣ ﮏﯾدﺰﻧ1 راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﯿﺒﺷ ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ 0,9 ﺑﯿ ﺮﮕﻧﺎ ﺴﺑ ﺖﻗد ﯿرﺎ ﻻﺎﺑ ي ﻣ لﺪﻣ ﯽ ﻟﺎـﺣ رد .ﺪـﺷﺎﺑ ﯽ
ﺶـﻧ راﺪـﻘﻣ ﻪـﮐ
ﻠﮑﺗﺎﺳ ﯿ ﻒ ﺑ ﺮﻔﺻ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﯿ
ﺮﮕﻧﺎ اﯾ ﻦ شراﺰـﮔ ﺎـﺑ ﻪﺑﺎـﺸﻣ لﺪـﻣ ﻪـﮐ ﺖـﺳا
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ هداد دﺎـﻘﻣ .ﺖـﺳا هدﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﺎﻫ ﯾﺮ
ـﻔﻨﻣ ﯽ ﻧ ـﯿ ﺰ ﺑ ـﯿ ﺮﮕﻧﺎ دﺮـﮑﻠﻤﻋ
ﻌﺿ ﯿ ﻒ ﻣ لﺪﻣ ﯽ ﺑ .ﺪﺷﺎ ﺶﻧ ﺐﯾﺮﺿ -
ياﺮـﺑ هﺪﺷ نﺎﯿﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ
ﺪﻣ ﻪﮐ نﺎﻣز لﻮﻃ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ لﺪﻣ ﺮﻈﻧ
ﯽـﻣSWAT ﺪـﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﺢﯿﺿﻮﺗ ار ) ﺪﻫد
17 ﻪﺑ ﺎﺑ .(
ﺶـﻧ ﺐﯾﺮﺿ ياﺮﺑ ﯽﻔﻨﻣ دﺪﻋ نﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ ﯽﻣ ﺖﺳد
هداد ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ لﺪـﻣ ﻪـﮐ ﺪﯾآ يﺎـﻫ
ﻪﯿﺒﺷ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ هدﻮـﺒﻧ ﯽﺘﺳرد يزﺎﺳ
ﯽـﻣ ﯽﺠﻨـﺳاو ﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧ و
ﺐﯾﺮﺿ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎﺑ R2
ﻪـﮐ ﻦـﯾا ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽـﻣ لﺎﺒﻧد ار ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ هداد رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺘﻗد ﻪﭼ ﺎﺑ لﺪﻣ توﺎـﻔﺗ .ﺪـﻨﮐ
ﺶـﻧ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯿﺑ و ﻒﯿﻠﮑﺗﺎـﺳ-
R2
ﺶـﻧ ﺐﯾﺮـﺿ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻦـﯾا رد
- هداد ندﺮﮐ راﺮﮑﺗ ﺎﺑ ار لﺪﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺪﻧاﻮﺗﯽﻣ ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ ﯽﺗاﺪﻫﺎـﺸﻣ يﺎﻫ
1- Uncertainty analysis 2- NS, Nash & Sutcliffe, 1970
ﻣ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﻨﮐ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻞﻘﺘﺴ ﻪﮐ
R2
) ﺖﺳا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻦﯾا ﺪﻗﺎﻓ 17
.(
نﺎـﯿﺑ ﻪﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﺮﮕﯾد ﺑﯿR2
ﺮﮕﻧﺎ ﻟو ﺖﺴﻫ لﺪﻣ ﺖﻗد ﯽ
ﺺﺧﺎﺷ ﻠﮑﺗﺎـﺳ ﺶﻧ ﯿ
ﻒ ﺶـﻧ ﺐﯾﺮـﺿ زا ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا ياﺮـﺑ ﺪـﺷﺎﺑﯽ ـﻣ لﺪـﻣ ﺖﺤﺻﺮﮕﻧﺎﺑﯿ
- 0,5 زا ﺶﯿﺑ ﻦﯿﯿﺒﺗ و ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ
لﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ ياﺮـﺑ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻪﯿﺒﺷ ندﻮﺑ يزﺎﺳ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
شور SUFI-2 ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ مﺎﺠﻧا رد
شور ﺖﺒﺜﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ SUFI-2
شور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮـﮕﯾد يﺎﻫ
) 19 ( ﻢﺘﯾرﻮﮕﻟا ﻪﯿﻟوا هﺪﯾا .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ شور ﻦﯾا SUFI-2
لﺎﺳ رد 1997 لﺎـﺳ رد و ﺪﺷ ﻪﯾارا ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﭙﺳﺎﺒﻋ ﻂﺳﻮﺗ
2007 ﻪﮐ ﻢﺘﯾرﻮﮕﻟا ﻦﯾا .( )2ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ نﺎﺸﯾا ﻂﺳﻮﺗ راﺰـﻓا مﺮﻧ بﻮﭼرﺎﭼ رد
SWAT-CUP ياﺮـﺑ ﯽﺷور ،ﺖﺳا اﺮﺟا ﻞﺑﺎﻗ
ﯽﺠﻨـﺳاو مﺪـﻋ ﺰﯿﻟﺎـﻧآ و
لﺪــﻣ نﺎــﻣﺰﻤﻫ ﺖــﯿﻌﻄﻗ ﺖــﺳاSWAT
. شور SUFI-2 ياﺮــﺑ اﺪــﺘﺑا
ﯽـﻣ ﺮـﻈﻧ رد ار ﯽـﮔرﺰﺑ دوﺪﺣ لﺪﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ مﺎـﻤﺗ ﺎـﺗ دﺮـﯿﮔ
ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ﺪﻧﺎﺑ نورد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ 95
ﺲﭙـﺳ ،ﺪـﻧﺮﯿﮔ راﺮـﻗ ﺪـﺻرد
ﺎﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هدوﺪﺤﻣ ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ار ﺎﻫﺮﺘﻣار
ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﻻوا ﻪـﮐ ﺪﻫد
ﻦﯿﺑ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ هدوﺪـﺤﻣ
ﺮﯿﮔ راﺮـﻗ ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﺎـﯿﻧﺎﺛ و ﺪـﻧ
ﺪﻧﺎﺑ ﻦﯿﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮـﮔا .ﺪـﺷﺎﺑ ﯽﮑﭼﻮـﮐ راﺪـﻘﻣ ﻦﯿﯾﺎـﭘ و ﻻﺎـﺑ يﺎﻫ
هزاﺪـﻧا ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﻗد ﺎﺑ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ هﺪـﺷ يﺮـﯿﮔ
ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ 80
ﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا ﺪﺻرد و ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﺪﻧﺎﺑ ﻦﯿﺑ هﺪﺷ هﺪﻫﺎ
هزاﺪﻧا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ راﺮـﻗ ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ رادرﻮـﺧﺮﺑ ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ ﺖﻗد زا هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﻦﺘﻓﺮﮔ 50 ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﺪـﻧﺎﺑ نورد هﺪـﺷ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ زا ﺪﺻرد
ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺪـﻨﮐ )3 .(
،ﺪـﺷ هرﺎـﺷا ﻪـﮐ رﻮﻄﻧﺎـﻤﻫ ﺖـﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﻪـﺟرد
مﺎﻧ ﻪﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ود ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺎﻫ
R-factor و
P-factor ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ
ﯽﻣ .دﻮﺷ P-factor هداد ﺪﺻرد زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ رد ﻪـﮐ ﯽﺗاﺪﻫﺎـﺸﻣ يﺎـﻫ
ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ﺪﻧﺎﺑ 95
ﺪﺻرد ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ 3
ـﺘﮔرﺰﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ .ﺪﻧا ﺮ
ﺮﮕﻧﺎـﺸﻧP
ﯽﻣ يﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷﺎﺑ
R-factor زا
ﻦﯿـﻤﺨﺗ ﺪـﻧﺎﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ
ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ 95
هداد رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ﺮﺑ ﺪﺻرد ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ﺖـﺳد
ﯽﻣ ﺪﯾآ هداد ﺮـﺜﮐا ﻪـﮐ ﺖـﺳﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا ﯽـﻔﯿﻃ لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ . يﺎـﻫ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ﻦﯿﻤﺨﺗ ﺪﻧﺎﺑ رد يا 95
ﺪﻧﻮـﺷ ﻊـﻗاو ﺪﺻرد .
ﺖـﻟﺎﺣ
هﺪﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز لآ P-factor
ﺮﺑاﺮﺑ 100 ﺪـﺻرد و R-factor ﺮﻔـﺻ
ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﯽﻟو .ﺪﺷﺎﺑ R-factor
راﺪﻘﻣ P-factor ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ
ﯽﻣ اﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﻪﻣادا ﯽﻧﺎﻣز ﺎﺗ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﯾ ﻪـﮐ ﺪﺑﺎﯾ
راﺮـﻗﺮﺑ طﺮـﺷ ود
هداد ﺮﺜﮐا ًﻻوا ،دﻮﺷ رد ﯽﺗاﺪﻫﺎـﺸﻣ يﺎـﻫ
هدوﺪـﺤﻣ 95 يﺪـﺻرد ﺢﻄـﺳ
هدوﺪﺤﻣ ﺪﻧﺎﺑ ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ
، ﺪـﺣ ﻦﯿـﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ًﺎﯿﻧﺎﺛ و ﺪﻧﻮﺷ ﻊﻗاو
ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻻﺎﺑ 95
رﺎـﯿﻌﻣ .دﻮـﺷ ﮏـﭼﻮﮐ ﻦﮑﻤﻣ ﺪﺣ ﺎﺗ ﺪﺻرد 95PPU
ﺎـﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا شور ﻪﺑ يرادﺮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ بﻮـﯿﮐ ﺮﭙﯾﺎـﻫ ﻦﯿـﺗﻻ يﺮـﯿﮔ و4
فﺬﺣ 5 ﻪﯿﺒﺷ ﺪﺻرد ﯽـﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ،ﺪﺑ رﺎﯿﺴﺑ يزﺎﺳ
ﺪـﯾآ )3 و رﻮﭙـﺳﺎﺒﻋ .(
3- 95PPU, 95 percent prediction uncertainty 4- Latin Hypercube Sampling
) نارﺎﮑﻤﻫ 2 ﺄﺗ ( هداد ﺮﮔا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﺪﯿﮐ هزاﺪﻧا يﺎﻫ
ﺖـﯿﻔﯿﮐ هﺪـﺷ يﺮـﯿﮔ
ﺎـﺗ ﻦﯿـﺑ ﺪﯾﺎﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﯾﻻﺎﺑ 80
ﺎـﺗ 100 نآ ﺪـﺻرد ﺢﻄـﺳ رد ﺎـﻫ
95PPU هداد اﺪﺘﺑا رد .ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ زاﺪﻧا يﺎﻫ
ه ﺢﻄـﺳ ﻦﯾا رد هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﯽﻣ راﺮﻗ مﺎﮔ رد ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪـﻋ ﻦـﯾا ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﺮﯿﮔ ﺶﻫﺎـﮐ ﯽﻟاﻮـﺘﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ :دﻮﺷ راﺮﻗﺮﺑ ﺮﯾز طﺮﺷ ود ﺎﺗ ﺪﺑﺎﯾ
هداد ﺮﺜﮐا هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻫ ﺢﻄﺳ رد يا
95PPU .ﺪﻧﻮﺷ ﻊﻗاو
.دﻮﺷ ﮏﭼﻮﮐ ﻦﮑﻤﻣ ﺪﺣ ﺎﺗ ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
P-factor هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ 58
ﺪﺻرد
و R-factor هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
05 /0 ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ هداد ﺎﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،لﺪﻣ ﯽﺠﻨﺳاو ﺞﯾﺎﺘﻧ هزاﺪـﻧا يﺎـﻫ
يﺮـﯿﮔ
ﯽـﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺮﻤﺗ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد نﺎﯾﺮﺟ تﺪﺷ هﺪﺷ لوﺪـﺟ) ﺪـﻫد
1 .(
ﺷﺎ ﺶﻧ ﺺﺧ ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ–
ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗدﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ
ﻪﯿﺒﺷ رد يزﺎﺳ يﺎﻫ ًﺎـﻣﻮﻤﻋ .ﺖـﺳا ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ نﺎﯾﺮﺟ ﺶـﻧ ﺺﺧﺎـﺷ ﺮـﮔا
- 0,75 ﺎﺗﺮﺘﺸﯿﺑ ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ
ﻦﯿـﺑ ﺮـﮔا و ،ﻞـﻣﺎﮐ و ﯽﻟﺎـﻋ لﺪﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ﺪﺷﺎﺑ
0,36 ﺎﺗ 0,75 ﺪﺷﺎﺑ
، ﺖﯾﺎﺿر زا ﺮﺘﻤﮐ ﺮﮔا و ﺶﺨﺑ 0,36
ﻞـﺑﺎﻗ ﺮـﯿﻏ ﺪﺷﺎﺑ
لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا لﻮﺒﻗ 1
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﺠﻨـﺳاو رد لﺪﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻫد
لﺎﺳ ﯽﺑد يﺎﻫ 1996 ﺎﺗ 2006 ﺶﻧ ﺐﯾﺮﺿ ﺎﺑ 0,76
و ﯽﻟﺎـﻋ ﻂﯾاﺮـﺷ رد
د ﺶﺨﺑ ر ﺖﯾﺎﺿر ﺮﮕﯾد يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ .ﺖﺳا ﺶﺨﺑ
ﯽـﺑد ﯽﺑﺎـﯾزرا ياﺮﺑP
069 و 0,58 داﺪـﻋا ندﻮـﺑ ﮏﯾدﺰﻧ .ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﻪﮐ هدﻮﺑ 0,06
و R ﺺﺧﺎﺷ0,05
ﻦـﯾا ﻂـﺳﻮﺗ لﺪﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺮﻔﺻ دﺪﻋ ﻪﺑ
.ﺖﺳا ﺺﺧﺎﺷ ) لﺎﮑﺷا رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
6 ) ﺎﺗ ( 9 هﺪـﺷ هدروآ ( رد .ﺖـﺳا
هﺎﻣ ﺮﺜﮐا ﺪﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،لﺎﺳ يﺎﻫ هزاﺪﻧا ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا ل
ﺖـﺳا ﺮﺘـﺸﯿﺑ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
بﺎﻧاور جوا طﺎﻘﻧ رد ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻣ هﺪﯾد حﻮﺿو ﻪﺑ ﺎﻫ
و يارﻮـﺑ .دﻮﺷ
) نارﺎﮑﻤﻫ 10 ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ( لﺪـﻣ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧراد
زا ﯽﮑﭼﻮﮐ ﺖﻤﺴﻗ رد ﯽﺘﻗو ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﺳا شرﺎﺑ ﯽﻧﺎﮑﻣ ﻊﯾزﻮﺗ رد ﯽﻣ يور يﺪﯾﺪﺷ رﺎﯿﺴﺑ نارﺎﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﺪﻣ ﺪﻫد
ـﺗ ﻦﯾا ل ﺄ ﻞـﮐ ياﺮـﺑ ار ﺮﯿﺛ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺿﻮﺣ ﻪﯿﺒـﺷ ﺚﻋﺎﺑ و دﺮﯿﮔ
رد بﺎـﻧاور ﺪـﺣ زا ﺶﯿـﺑ يزﺎـﺳ
ﯽﻣ ﯽﻘﯿﻘﺣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﮑﻣ تﺎﻋﻼﻃا دﻮﺑ ﻢﮐ ﺮﮕﯾد ﻞﯾﻻد .دﻮﺷ
ﯽـﺑآ يزروﺎـﺸﮐ يﺮﺑرﺎﮐ دﻮﺟو و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ياﺮﺑ كﺎﺧ ﻖﯿﻗد ﯽﻣ هدﺮﺘﺴﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ لﺎـﺳ رد ﻪـﮐ ترﻮـﺻ ﻦﯾﺪـﺑ .ﺪـﺷﺎﺑ
ﺮـﯿﺧا يﺎـﻫ
ﺸﮐ ﺎـﻫراﺰﻤﯾد ﺮـﺜﮐا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻧاواﺮﻓ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﯽﺑآ يزروﺎ
هﺪﺷ يرﺎﯿﺑآ ﺰﯿﻧ ﯽﻣ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯾا .ﺪﻧا
يﺎﺟ ﻪﺑ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ بﺎﻧاور ﻪﮐ دﻮﺷ
زا ﺮـﯿﺨﺒﺗ و هﺪـﺷ ﺖﺸﮐ نﺎﻫﺎﯿﮔ قﺮﻌﺗ فﺮﺻ ﻪﻧﺎﺧدور نﺎﯾﺮﺟ رد ﺖﮐﺮﺷ تﺎـﻋﻼﻃا دﻮـﺒﻧ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ لﺪﻣ رد تاﺮﺛا ﻦﯾا نﻮﭼ و دﻮﺷ كﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ دراو ﯽﻓﺎﮐ هﺪﻫﺎـﺸﻣ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ار بﺎﻧاور راﺪﻘﻣ لﺪﻣ ،
يا .(14) ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﯽﻨﯿﺑﺶﯿﭘ
) لﺎﮑﺷا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 6
) و ( 9 لوﺪﺟ و ( 1 ﯽـﻣ جﺎﺘﻨﺘﺳا رد ،ﻪـﮐ دﻮـﺷ
ﻪﯿﺒﺷ درﻮﻣ سﺎـﺴﺣ يرﺪﻗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،بﻮﺳر ناﺰﯿﻣ يزﺎﺳ و ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺮـﺗ
لﺪﻣ ﻪﺑ ار بﻮﺳر ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧSWAT
ﻪﯿﺒـﺷ بﺎـﻧاور ﯽﺘﺳرد يزﺎـﺳ
زا ﯽﮑﯾ .ﺪﯾﺎﻤﻧ هداد دﻮﺒﻤﮐ ،عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻞﯾﻻد
هﺎﮕﺘـﺴﯾا رد بﻮـﺳر يﺎﻫ
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و بﺎﻧاور تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﺿﻮﺣ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ ﻪﯿﺒﺷ رد لﺪﻣ ﻒﻌﺿ نﺎﯾﺮﺟ يزﺎﺳ
ﯽﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
) 22 .(
) شﻮـﺑ 9
( SWAT لﺪـﻣ ﯽﺠﻨـﺳاو رد ﺎﻫهداد ﻢﮐاﺮﺗ ﺖﺷاد رﺎﻬﻇا هرود زا ﺮـﺘﻤﻬﻣ
يﺮﺘﻬﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺖﺳا يرﺎﻣآ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﻪـﺑ ﯽﮕﺘـﺴﺑ ﻪـﺘﺒﻟا .دراد ﯽـﭘ رد ار
رد لﺪـﻣ ﯽﺑﺎـﯾزرا فﺪـﻫ ﻪـﮐ ﯽﺗرﻮـﺻ رد .دراد لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا فﺪﻫ هداد ﺪﺷﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﻮﺼﻓ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﯾا .ﺖﺳا زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ يرادﺮﺑ
ﻪﯿﺒﺷ ﺖﻗد ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﺠﻨﺳاو ﺖﻗد ﻦﺘﻓر ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﺘـﺷاد و يزﺎـﺳ
ﻪﯿﺒﺷ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞﺼﻓ ﯽﻃ لﺪﻣ يزﺎﺳ
ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ د ﯽـﮑﯾ دﻮﺷ
زا ﺮـﮕﯾ
ﻪﯿﺒﺷ رد لﺪﻣ ﻒﻌﺿ ﻞﯾﻻد ﻒﯿﻌﺿ يزﺎﺳ
،بﺎـﻧاور ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ بﻮﺳر ﺮﺗ
ﯽﻣ ﻪﯿﺒﺷ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖـﻠﻋ زا .ﺪـﺷﺎﺑ نﺎﯾﺮﺟ ﻒﯿﻌﺿ يزﺎﺳ
ﺮـﮕﯾد يﺎـﻫ
ﻪﯿﺒﺷ رد لﺪﻣ ﻒﻌﺿ ﯽﻣ بﻮﺳر يزﺎﺳ
هداد ﻢﮐ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻪﻧازور يﺎﻫ
هداد ﺖﺤـﺻ ،ﯽﺠﻨـﺳاو ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا بﻮﺳر بﻮـﺳر يﺎـﻫ
ﺮﺘﻤﻬﻣ و هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هرﺎـﺷا بﻮـﺳر تﺎـﻋﻼﻃا ندﻮـﺒﻧ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻪﻤﻫ زا
ﻪﯿﺒﺷ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا .دﺮﮐ ﺖـﺳا ﺮﺗﺪﯾﺪـﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﻧازور يزﺎﺳ
ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧازور ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﯿﻤﺨﺗ رد لﺪﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ زا .دراد يﺮـﺗ
ﯽﻣ ﺮﮕﯾد ﻞﯾﻻد آﺮﻓ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ مﺪـﻋ و بﻮـﺳر ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﯾ
ﺮﻓ ﻦﯾا دروآﺮﺑ ﺖﻬﺟ لﺪﻣ آ
ﺷا ﺎﻫﺪﻨﯾ .دﺮﮐ هرﺎ
لوﺪﺟ 1 - رﺎﺒﺘﻋا و ﯽﺠﻨﺳاو ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ياﺮﺑ ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﯽﺑد ﯽﺠﻨﺳ
Table 2- The results of calibration and validation of diary discharge and sedimentation for hydrometric station of Temr هداد
Data
ﺺﺧﺎﺷ يرﺎﻣآ يﺎﻫ Statistical indicators
P-factor R-factor R2 N-S ﯽﺑد
Discharge
ﯽﺠﻨﺳاو Calibration
-2006
1996 0.69 0.06 0.77 0.76
ﯽﺑد Discharge
ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا Validation
-2010
2007 0.58 0.05 0.75 0.72
بﻮﺳر Sediment
ﯽﺠﻨﺳاو Calibration
-2006
1999 0.16 0.15 0.62 0.54
بﻮﺳر Sediment
ﺎﺒﺘﻋا ﯽﺠﻨﺳر Validation
-2010
2007 0.12 0.35 0.61 0.55
ﻞﮑﺷ -6 ﻪﯿﺒﺷ و ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﺠﻨﺳاو هرود ياﺮﺑ بﺎﻧاور يزﺎﺳ
-2006 1999
Figure 6- Comparison of the observed and simulated monthly discharges at the Tamer station for the calibration period between1999-2006
ﻞﮑﺷ -7 ﻪﯿﺒﺷ و ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا هرود ياﺮﺑ بﺎﻧاور يزﺎﺳ
-2010 2007
Figure 7- Comparison of the observed and simulated monthly discharges at the Tamer station for the validation period between2007-2010
ﻞﮑﺷ 8 - ﻪﯿﺒﺷ و ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﺠﻨﺳاو هرود ياﺮﺑ بﻮﺳر يزﺎﺳ
2006 - 1999
Figure 8- Comparison of the observed and simulated monthly sediment at the Tamer station for the calibration period between1999-2006
ﻞﮑﺷ 9 - ﻪﯿﺒﺷ و ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ د ياﺮﺑ بﻮﺳر يزﺎﺳ
رﺎﺒﺘﻋا هرو ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﺎﺑ ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﺠﻨﺳ 2010
- 2007
Figure 9- Comparison of the observed and simulated monthly sediment at the Tamer station for the validation period between2007-2010
لوﺪﺟ -2 دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﺰﯿﺨﺑآ يﺎﻫ ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز رد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ و بﻮﺳور ،بﺎﻧاور راﺪﻘﻣ
Table 2- Amounts of runoff, sediment and erosion in sub-basin of Gorganroud watershed ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز
Subbasin
) بﺎﻧاور ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﺮﺘﻣ لﺎﺳ رد (
Runoff (mm)
ﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ) بﻮﺳر رﺎﺑ لﺎﺳ رد رﺎ
(
Sediment yield (Tonha-1.yr)
(لﺎﺳ رد رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ) ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ Erosion (Tonha-1.yr)
1 9.11 8.53 13.82
2 13.32 12.38 20.23
3 10.67 13.90 21.19
4 12.88 10.58 18.68
5 2.19 3.13 6.89
6 11.72 15.16 24.95
7 0.98 2.38 3.97
8 12.34 17.39 18.41
9 2.26 1.54 4.37
10 5.34 8.92 8.18
11 1.37 1.04 2.62
12 0.587 0.86 2.01
13 4.23 6.82 6.25
14 0.42 1.92 1.64
15 3.02 4.81 5.60
ﻞﮑﺷ -10 دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ راﺪﻘﻣ ﻪﺸﻘﻧ
Figure 10- Map of erosion rate in Gorganroud watershed
ﯾﺎﺿر زا نﺎﻨﯿﻤﻃا زا ﺲﭘ ﺖ
بﻮـﺳر و ﯽﺑد ﺮﯾدﺎﻘﻣ ،لﺪﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺸﺨﺑ
ﺮﯾز رد لﺪﻣ ﯽﺟوﺮﺧ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ و ﻪﺿﻮﺣ
ﺎﻫ و ﺮﻫ ﯾ ﮏ ﯽـﺿارا ﺶـﺷﻮﭘ زا
لوﺪﺟ .ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺰﯿﻧ )2
ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ راﺪـﻘﻣ هﺪـﻨﻫد نﺎـﺸﻧ ( ،بﺎـﻧاور يا
ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز رد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ و بﻮﺳر ﯽﻣ دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ يﺎﻫ
.ﺪـﺷﺎﺑ
) ﻞﮑﺷ رد 10 ) ﻞﮑﺷ رد و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻪﺸﻘﻧ ( 11
رﺎﺑ ﻪﺸﻘﻧ ( ياﺮـﺑ بﻮـﺳر
زﯾ ﺮ ﻪﺿﻮﺣ ﺎﻫ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ يﺮﺑرﺎﮐ رد بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽـﻣ نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪـﻫد
ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺑآ يزروﺎﺸﮐ ﻪﮐ 95
/ 24 بﻮـﺳر و رﺎـﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ
56 / 15 ﺶﯾﺎـﺳﺮﻓ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ ﻢﯾد يزروﺎﺸﮐ و رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ 23
/ 20 ﻦـﺗ
بﻮـﺳر و رﺎﺘﮑﻫ رد 33
/ 12 سﺎـﺴﺣ رﺎـﺘﮑﻫ رد ﻦـﺗ ﺮﺑرﺎـﮐ ﻦﯾﺮـﺗ
ي ﺎـﻫ يﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾا رد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ .ﺪﻨﺘﺴﻫ
رﺎﯿـﺴﺑ ﯽﻧﺎـﻬﺟ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﺷﺎﺑ ﺪ ) 28 .(ﺎﻫﻪﺿﻮﺣﺮزﯾ ي
2 ، 3 ، 6 هﮋـﯾو ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ 95
/ 24 ، 19 / 21
و 20/23
.ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺿﻮﺣ رد ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ ﻪﺸﻘﻧ قﺎﺒﻄﻧا ﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﺐﯿﺷ و يﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫ
ﻪﮐ ﺪﺳر ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ
ﻪﺿﻮﺣ رد رﻮﮐﺬﻣ يﺎﻫ ﺛﺄـﺗ ﺖـﺤﺗ
ﯿﺮ ﺶﯾﺎـﺳﺮﻓ ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ كﺎـﺧ يﺮﯾﺬـﭘ
رد ﯽﻋارز يﺮﺑرﺎﮐ نآ
ﺎﻫ ﻦﯾا ﺐﯿﺷ و زﯾ
ﺮ ﻪـﺿﻮﺣ ـﺳا هدﻮـﺑ .ﺖ و ناﻮـﺧا
نارﺎﮑﻤﻫ )4 (ﺑ ﺎ نﺎـﺸﻧ عﺎـﻔﺗرا ﯽﻣﻮـﻗر لﺪـﻣ و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
ﻪﮐ ﺪﻧداد زﯾ ﺮ ﻪﺿﻮﺣ ﻪـﭙﺗ و ﯽﻧﺎﺘـﺴﻫﻮﮐ ﯽﺣاﻮـﻧ رد ﯽﻧاﺮﺤﺑ يﺎﻫ راﺮـﻗ يا
.ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
ﻞﮑﺷ 11 - دوﺮﻧﺎﮔﺮﮔ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد بﻮﺳر ﻊﯾزﻮﺗ تﺪﺷ ﻪﺸﻘﻧ
Figure 11- Map of sediment distribution in Gorganroud watershed لوﺪﺟ 3 - لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دروآﺮﺑ بﻮﺳر رﺎﺑ و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﻫ ردSWAT
Table 3- Erosion and sediment load rates in each land use لﺪﻣ يﺎﻫﺪﮐ
SWAT Code
ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ Land Use
ﺖﺣﺎﺴﻣ (رﺎﺘﮑﻫ)
Area (ha)
بﻮﺳر رد رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ)
(لﺎﺳ
1yr) Sediment (Ton ha-
يﺎﺳﺮﻓ رد رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ)
(لﺎﺳ
1yr) Erosion (Ton ha-
AGRR يزروﺎﺸﮐ
Agriculture 54160.88 15.56 24.95
AGRL ﻢﯾد يزروﺎﺸﮐ
Dry farming 493.64 12.33 20.23
FRSD ﻞﮕﻨﺟ
Forest 39868.97 0.86 2.01
RAGE ﻊﺗﺮﻣ
Range 85736.03 5 5
URML ﯽﻧﻮﮑﺴﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ
Urban 10.95 8.98 8.18
FPEA
ﺰﯿﻟﺎﺟ kitchen-
garden
106.33 3.13 6.89
ORCD غﺎﺑ
Orchard 28.34 2 2
ﺰﯿﻧ ار بﻮﺳر و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ زﯾ
ﺮ ﻪﺿﻮﺣ ﺎـﻫ ي 12 و
14 ﯽـﻣ غﺎﺑ و ﯽﻠﮕﻨﺟ ،ﯽﻌﺗﺮﻣﯽﺿارا دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراد نﺎـﻤﻫ .ﺪـﺷﺎﺑ
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻃ 3
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ناﺰﯿﻣ ،دﻮﺷ
رد هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻦـﯾا ﻪـﺑ ﺮـﻣا ﻦـﯾا ﺖـﺳا ﺮﺘﻤﮐ بﻮﺳر ناﺰﯿﻣ زا يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺮﺑرﺎﮐ رد ﺶﯾﺎـﺳﺮﻓ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﺶﺠﻨﺳ رد لﺪﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻠﻋ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺿارا ﺢﻄﺳ ﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﻟﺎﻧﺎﮐ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ و ﺪﻨﮐ
ﯽﻤﻧ ﻪﺘﻓ
دﻮﺷ ،ﯽـﺿارا ﺢﻄـﺳ زا ﻞـﺻﺎﺣ بﻮـﺳر ﺮﺑ هوﻼﻋ بﻮﺳر ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﯽﻟو ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻢﻫ ﺎﻫ لﺎﻧﺎﮐ بﻮﺳر ﺑرﺎـﮐ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
يﺮ لﺎﻧﺎﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ يﺮﻬﺷ
اﺪـﯿﭘ دﻮﻤﻧ يﺮﺑرﺎﮐ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
.ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد
نارﺎـﮑﻤﻫ و ﺎـﺘﯿﻣ .ﺖـﻓﺎﯾ ﯽﻬﺑﺎـﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ناﻮﺗ
) 23 ( ) نارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﮐﺎﺑ و 7
هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ( ﺎـﺑ ﯽـﺿارا ﻪﮐ ﺪﻧا
ﺐﯿﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ يور ﺮﺑ ﯽﻋارز يﺮﺑرﺎﮐ بﻮـﺳر و بﺎﻧاور ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ راد
ﯽﻣ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﺑﺎـﯾزرا رد لﺪـﻣ بﻮـﺧ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ هﺪـﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دﻮﺷ
ﺶﻧ ﺐﯾاﺮﺿ) بﻮﺧ ًﺎﺘﺒﺴﻧ و بﺎﻧاور ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ-
5/<
0 رد ﻪـﻧازور بﻮﺳر (
رﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻞﺤﻣ ﯽﻣ ﺮﻤﺗ يﺮﺘﻣو
ﺲـﻣ و اﺰـﮔ .ﺪـﺷﺎﺑ ﻪـﺑ يﺮـﮐ
ﺖـﺳد
هدﺮـﮐ مﻼـﻋا ﯽﻟﺎـﻋ و بﻮـﺧ ار ﯽﺒﯾاﺮـﺿ ﻦﯿﻨﭼ ندروآ ) ﺪـﻧا
15 .(
لﺪـﻣ
ﯽﻣSWAT ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ راﺰﺑا ﺪﻧاﻮﺗ رد بﻮﺳر رﺎﺑ و نﺎﯾﺮﺟ يزﺎﺳ
نﺎﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺴﻟ ﯽﺿارا ﺘﻧ ﻪﮐ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﯾد ﺞﯾﺎ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻤﻠﺳ )
29 ( ﻗ ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد ﺮـﻨﭙﮐ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا ﯽﻠﻗاﺰ
