VE CHiNH SACH THU HVT, TUY^N DUNG, TRQNG DUNG VA DAI NGO NGUOI CO TAI NANG TRONG HOAT D O N G C O N G VU
I TRUmiG THE NGUYEN (*)
C
hinh sdch thu hut, tuyen dung, trong dung vd ddi ngo ngi/dl c6 tdi ndng cd vol tro het sCfc quan trong vd Ud thdnh mpt yi'u to mang tam chien lUdc trong qud trinh cdi c d c h nen cong vu cua n h i i u qudc gio tren the gidi. M 5 I qudc gia c 6 nhufng cdch thifc, phUcfng phdp tidp cdn khdc nhau dd'i vdl viec phdt hl^n, thu hut vd trpng dung, ddi ng$ ngifdj co tdi ndng trong n l n cdng vu. 6 s V i f t Nam, nhieu c d quan, dio phUdng d d c 6 nhCNig hinh thCTc, c d c h Idm phu hdp d ^ thu I hut ngiidi c d tdi ndng vdo Idm v i f c trong c d quan nhd nUdc, nhdm xdy diing dpi ngO cdn b$, cdng chCfc thdt su c d ndng life, phd^m chdt vd d q o difc, gdn l i i n vdi tinh gidn bi§n c h d bp mdy hdnh chinh, gdp phdn xdy difng mpt nSn hdnh chinh h i f u life, hlfu qua, trong sqch vd vCfng mqnh. Tuy nhien tren thi/c te, v i f c thu hut cung nhif vdn d l tuyen dung, trpng dung vd ddi n g f ngifdi c d tdi ndng dd vd dang g d p phai nhiifng khd khdn, vifdng mac nhdt djnh, dnh hUdng Ichdng nhd den h i f u qud cung nhii muc tidu, y nghla md chfnh sdch d l ra.1. NhCfng l<et qud dgt du^c trong thdi gian qua
Viec ban hanh, thyc hien chi'nh sach thu hut, dai ngp ngydi cd tdi nang da t h i hidn chil trUdng dung d i n cua Ddng ta v l cdng tdc can bp trong vide lanh dgo id ehUc vd hogt ddng eua bd may nha nUdc. Dgi hpi dgi b i l u toan qudc l l n thd XI cda Ddng (2011) d l ra ChD trUdng mdi v l sU phat trien, nhan manh nhan td con ngudi, ndng cao ddn trf, phdt triln nguon nhan luc, bdi dUdng nhan tdi, gdp phan phdt triln d l t nudc'''; trong dd dgc biet quan tdm den viec trpng dyng nhan tdi, cac nhd khoa hpc d i u ngdnh, thu hut cde nhd khoa hpe, edng nghe gidl 6 trong nydc va ngoai nydc'^'. Trong Chiln lUde phdt t r i l n kinh t l - xa hdi giai dogn 2011- 2020, Ddng ta da ehl rd: "Dde biet coi trpng phdt trien dpi ngu lanh dgo, q u i n ly gidi, dpi ngu chuyen gia, qudn tri doanh nghiep gidi, lao dpng Idnh n g h l va can bd khoa hpc, cdng ngh$ d i u dan"'^'. Ludt can bp, cdng chUc nam 2008 cung ghi nhan: "Nha nUdc cd chfnh sdeh de phdt hidn, thu hut, boi dudng, trpng dung va dai ngd xUng ddng ddi vdi ngydi ed tdi ndng"...
(*) Trtfdng Chinh trj tinh Sdc Trang
Trong thdi gian qua, mdt sd bd, ngdnh, dja phydng da td chUc thuc hidn nhilu de an, chUdng trinh nham thu hut nhQng ngudi ed tdi nang vao Idm viec. Viec thu hut chi^j y l u hudng tdi edc ddi tupng la sinh vidn tdt nghiep logi gidl, xuat sac, nhdng can bd khoa hpc trd ed kinh nghidm, vdi nhilu chfnh sdch Uu dai nhU: phy cdp, c h l dp nha 6 edng vu, nha d chfnh sdeh xa hdi, hd trd ve ddo tgo, bdi dadng, d l bgt, khen thudng...
Vi^c thu hut, tuyen dyng da dupe thyc hien cdng khai, minh bgch vdi nhilu hinh thUc, d^c biet la vide thi tuyen cdc chufe danh cdng chQc lanh dgo, qudn ly dd vd dang nhgn ddpe sU ddng tinh, ung hd iii phfa ngudi dan. Cdng tde bd trf, suf dung ngadi cd tdi nang da mang Igi nhQng kit qua dang khfch le, n h i l u can bd, cdng chQc cd tdi ndng that sU dupe bd nhidm, phdn cdng phu trdeh nhQng vl trf chu chdt, dau ngdnh d trung Qdng va dja phUdng, Irong sd dd cd nhieu can bd ed tudi ddi cdn r l t trd. Qua dd, da tgo dupe ddng lye lam vide, sy nhiet tinh edng h i l n eOa ddi ngu edn bp, cdng chUe, gdp p h i n khdng nhd vdo vide ndng eao hidu qud qudn ly ciia bd may nha nddc.
T6 chlkc nhd nuoe sd 7/2015
2. Mpt s d hgn che, bdt cfp
Ben egnh nhOng thdnh tyu da dat dddc, trong thdi gian qua viec thu hOt, tuyen dyng, trpng dyng vd dai ngp ngudi cd tai nang trong boat ddng cdng vy van cdn mdt sd hgn c h l , bat cap sau:
Thit nhat, viec xac djnh tieu chf ngi/di cd tii nang hi§n nay cdn ning ve bang cip.
Khi ndi d i n ngddi cd tai nang thi thudng cd xu hudng gan vdi b l n g e l p . NhUng tdi ndng khdng ch? ed bang e l p , ma cdn bao gdm ed nang lye thye tien va pham c h i t dgo dufc. Mdt ea nhdn dypc xem Id tai nang that sy dypc cdng nhgn mpt cdch khdch quan c l n phdi dypc xem xet trong d i l u kien ea nhan dd sQ dgng nhQng kiln thQc, ky ndng, thai dp cDa minh ddi vdi cdng viec, ed quan, ddn vj, ddng nghiep, ngddi dan nhy t h i ndo, hifu qua thyc thi cdng vy ra sao... Chinh vi coi trpng qua mUc bang e l p nen hidn nay mdt sd ndi ch? tuyln nhOng ngddi cd b^ng e l p ddo tgo hf chfnh quy, hodc ch? tuyen ngydi ed b l n g dgi hpe dat logi gidi trd len.
Qua thyc t l eho t h i y , ddi vdi nhieu ngddi cd b l n g tgi chUe (vUa hpe vUa lam) chda h l n cd sy h i l u bilt tha'p hdn nhQng ngUdi theo hpc hf chfnh quy. Ben egnh dd, vifc cdn cU vao x i p logi bang d p cita sinh vidn vda tot nghifp cung that sy chUa khdch quan, vi giOa cdc cd s6 giao dye - ddo tgo ed nhOng cdch thde, hinh thUc ddnh gid khde nhau, ndn se cd trddng hpp b l n g d p dupe x i p loai tdt nhang chal lypng Igi khdng ddp Qng yeu d u edng viec thye t l . Vi vdy, se cd trUdng hpp mdt s l sinh vien ra trudng cd b l n g log! gidi nhung khi vdo lam trong cd quan nhd nUde sd khdng mang Igi ket qud cdng vife nhU mong mud'n.
Thit hai, vl$c ttiu hut, tuySn di^ng ngUdi c6 tii ning chua dU0c trien khai dSng bo, thdng nhat.
Vifc thu hilt, tuyen dyng d mdi bp, nganh, dja phydng r l t khac nhau, thilu sy thdng nhlt. Cd ndi xdt tuyen, cd ndi td chUc thi, hlnh thdc, cdch thUc, tieu chu^n de thu hut cdn chua phCi hpp nen chUa thu hut dupe nhilu Ung v i l n , nhOng ngUdi mudn du tuyln t h i l u cac d i l u kifn di kem (nhU: tham nidn, trinh dp ly' lufn ehfnh tri); vifc thi tuyln cdn
nhieu vUdng mdc. Vifc tuyln dyng thdng qua thi tuyln chufc danh cdng chUc lanh dge, quan ly vQa qua 6 mdt sd bd, ngdnh, dja phddng da xdy ra tinh trgng "vQa da bdng, vda thdi coi". Vi trong sd cdc cd quan ty td ehde thi tuyen, ed rat nhilu trddng hpp thf sinh va hpi ddng ddnh gid Igi chmh Id ngddi cija ndi bp cd quan, Ung vien dy tuyln tQ ben ngoai ehilm l^ If rat thap, khd ndng danh gia cua mdt sd thdnh vien hdi dong ddi luc cdn hgn c h l dan d i n sy thilu khach quan trong khdu tuyen dyng.
Thdrba, vi$c thu hut, tuyen dung ngUdi co til ning chua gin k^t ch$t che vdi viic trqng dung vi dai ng^.
NhQng cdn bd, cdng chQe gl6i phdi ddpe SLf dyng, trpng dyng mpt cdch phu hpp, bd tri cdng vifc phdi khach quan, khoa hpc. Tren thyc te, du cdn bp, cdng chQe ed tdi ndng nhyng khau bd tri cdng vi$c khdng phCi hpp, lanh dgo ft quan tam, thi ddng lUc Idm vifc cija hp se gidm di rat nhilu. Mat khdc, tuy dypc hydng nhQng c h l d f dai ngd Uu tidn, nhUng mUc IUdng cua can bd, cdng chdc vdn thap hdn nhilu so vdi khu vue tu nhdn. Do dd, tinh trgng "chdy mdu chit xdm" tU khu vUc edng sang khu vye ta xdy ra khd phd b i l n ehua ngdn chdn dupe. Trong khi mdt sd cd quan nhd nude bd ra hang ehue, hdng tram trifu ddng d l ddo tgo mdt can bd, edng chifc hodc cd nhieu trudng hpp edn bd, edng ChQe ty dl hpc d l ndng cao trinh dp, nhung sau khi trd ve cd quan Igl khdng dupc bd tri phu hpp vd khdng dupe hudng ehe dp dai ngp thda dang, nen khdng t h i giQ chan hp, gay lang phf Idn ve tai lye eung nhu nhdn Iyc.
Nydc ta dang trong qud trinh edi cdch nen cdng vy - cdng ehUe, ngay edng chu trpng hdn v l vifc thu hut ngudn nhdn lye cd chat lypng cao. C h l do dai ngd cao d l thu hut ngddi tai nhU: chfnh sdch thu hut sinh vien tdt nghiep xuat sac, edn bp khoa hpc trd dang bat d i u dupe triln khai da thu hut nhieu ngudi quan tdm. Tuy nhien, cd mot nghjch ly Id, neu tap trung dai ngd d mdt mUe dp qua cao thi se xuat hifn tinh trgng chT "chieu hiln" ma qudn di "dai sf. Cd t h i cd tradng hpp mdt sinh vien td't nghifp logi gioi nhung khdng dat trong ky thi tuyen cdng To ehuc nhA nirwe sd 7/2015
chQc binh thudng cua mdt ddn vj tuyen dung, song do dap Qng nhQng y§u cau cua chfnh sdch thu hut nen Igi duoc tuyln dung (khdng qua thi tuyln) vdo ehinh co quan dd cdng tdc (nlu cd quan cd nhu c l u ) vd se hudng mdt mQc IdOng cao gan gap ddi mpt sinh vien khdc ch? lot nghifp dgi hpc loai khd nhang dd triing t u y l n trade dd trong ky thi tuyln cdng ehQe.
3. lUlpt s d kien nghj
Mgt li, can xac dmh ro cac ti&u chf ngudi CO tai ning.
De thu hut, tuyln ehpn ddpe ngydi cd tai nang can phdi xac dinh ro cac tieu chf d l ddnh gid ngddi ndo cd tdi nang that sy. Can bd, cdng chdc cd tdi nang trong hoat ddng cdng vy Id ngddi cd du pham chit, trinh dp, nang iyc sang tgo vd ludn hodn thdnh xuat s l e nhifm vu hode m f t s6 nhifm vu dupe glao theo ehUc traeh eOa minh trong mdt ITnh vuc, mdt ngdnh cy thi'"'. Thyc t l cho thay, can bd, cdng chQc mudn hoan thdnh xua't sac nhifm vu thi phdi la ngudi tudn thu va dam bdo nhdng chuan myc v l dgo dUc cdng vy, cd Idng trung thanh, tan tyy, thdi dp lam vifc m l n cdn vdl chdc trdeh ddpe giao, cd dO kien thdc, trinh dp, ky nang vd sdng tgo vdOt khd. Hogt ddng edng vy trong tQng ITnh vye hode mdt ngdnh cy the cd nhCfng dae thu ridng, cd ydu c l u ridng v l tidu ehuan phim chit, trinh dp vd ndng lye. Do dd, ngddi cd tdi nang trong boat ddng cdng vy 6 ede nganh, ifnh vye hodc dia bdn khdc nhau thi dddc xac djnh cung khdng gidng nhau. Vi vgy, tieu chf d l xac djnh la ngddi that sy tai nang trong hogi ddng cdng vy khdng phdi eh? ddn thuin la ly ljch, thdnh tich trydng hpc, vdn bang, chUng ch? dao tgo. Ti§u chi de xac djnh ngddi cd tai ndng trong nen cdng vy chfnh Id pham chat, trinh dd, ndng lye sdng tgo cCia can bd, edng chQc va the hifn trong thyc tien, cd thanh tfeh, cdng trgng, ludn giO ddpe mde dd hoan thanh xuat sac ehUc trdeh, nhiem vy dypc giao trong mpt ffnh vyc eu thl'^'.
Hai ti, hoin thiin cd ctiS thu hut, tuyen dijng, dinh gia ngudi c6 tai ning.
Chi'nh saeh thu hut va tuyen dyng khdng t h i ch? dp dung trong mdt vai ngdnh, vai d p nao do, md d n ddpe dp dung rdng rai, toan
dien hdn. D i l u ndy ddi hdi phdi b i t d i u tQ cdng tdc quy hoach, tgo ngudn, phdt hifn nhQng ngddi cd pham chat, nang iyc, dgo dUe va cd the trd thdnh nhOng ngddi cd tdi ndng trong n l n cdng vy. Viec quy hogch, phat hifn ngydi cd tai ndng phdi ddpe tiln hdnh nghidm tue, thdn trpng, khdeh quan, hgn c h l t i l u eye. Vife thu hut phdi g i n liln vdi nang cao chat Idpng cdng tde tuyln dyng, thdng qua vife ddi mdi ndi dung, hlnh thQc thi tuyln. C l n tdng cddng ed c h l , chfnh sdeh thu hut, tuyen chpn nhQng ngddi tdi ndng tU khu vyc ty sang khu vyc nhd nydc, dgc bift ddl vdi cde vj trf ldnh dgo, qudn ly doanh nghifp nha nddc. Viec tuyln dyng nhQng ngydi l i t nghifp dgi hpc, sau dgi hpc logi gioi, xult sac trong nddc cung nhu nhOng cd s6 gido dye cd uy tfn b nddc ngodi ddp Qng ngay yeu c l u edng vife Id dilu can thilt hifn nay, nhlt Id d l bd sung edn bd fl cdc vung sdu, vung xa. Trong qud trinh cdng tdc n l u khdng hoan thdnh nhifm vy vd khdng t h i hifn dypc ndng iyc cda minh thi cd quan tuyln dyng d n cd bifn phdp ludn ehuyen, bd tri Igl cho phu hpp.
Ben eanh do, phdi thudng xuydn ddnh gid nang Iyc edng tde cila ddi ngu edn bd, cdng ChUc dupe xem Id tdi nang sau khi dd dUdc bdi dudng v l ly ludn chinh trj, kiln thdc qudn ly nhd nudc vdi npi dung, chUdng trinh ddi mdi, dupe cap nhgt thudng xuyln, phu hpp vdi thUc tien cdng tae. C l n xdc dinh thdl gian hpp ly d l ddnh gid qud trinh cdng tac, dgc biet la cOa ede Ung vidn vQa dupc thu hut vdo n l n edng vy (cd t h i quy djnh thdi hgn Id 01 d i n 02 nam d l ddnh gid dUpc chfnh xac qud trinh cdng tdc cua hp).
Ba ia, CO chfnh sich phu hdp trong vi^c trqng dung, dii ngg ngudi cd til ning.
De ngUdi cd tdi ndng thdt sy phdt huy dupc nhOng the manh, Ipi the cua mlnh, thi vife trpng dyng phdi dupe thyc hifn tdt.
NhQng ngudi ed tdi nang cung ch? cd the lam nhQng cdng vifc thdt sy phu hpp vdi sfl trudng cCia hp. Do dd, can quan tdm den vifc phan cdng edng tdc phu hpp vdi sfl tradng, khd nang cua tQng can bf, cdng ChUc, de hp cd d i l u kifn, cd hdi phdt huy tdi nang cDa mlnh. C l n ddm bdo eho ngUdi cd
e
To chuc nhd nuwc sd 7/2015tdi ndng cdc d i l u kifn lam vifc thudn lpi, tgo eho hp edc ed hdi dupc cdng hien theo cd c h l : nhQng edng vifc khd khdn, chua cd hudng gidi quylt, hode dja bdn edng tac phQc tgp n l u hp tinh nguyfn hodc ddng ky dupe phdn edng thi cd quan cd t h i m quyin xem xdt, phdn edng thyc hifn kem theo ho trd cde d i l u kifn Idm vifc eho hp'^'. Bdn egnh dd, d n thyc hifn tdt vd phit hpp cac chfnh sach, ed c h l dai ngd ddi vdi ngddi ed tdi ndng nhy: t i l n lyong vd thu nhap d l ddm bdo cho eudc sdng, d i l u kifn di Igi, nha d, c h l d f ddo tgo, bdi dddng, khen thydng, ed hpi thdng t i l n , d l bgt d nhQng vj trf cao hdn.
Vifc trpng dyng, dai ngd, IUdng bdng nen thye hifn chu y l u sau khi da danh gid dypc k i t qud thyc hifn edng vifc dypc giao, bdi vl t i l n lydng vd cdc c h l dp ddi ngd phdi phu hpp vdi tdi ndng, hifu qud vd chat Idpng thye thi edng vy theo vj trf vifc Idm. Khdng n l n dai ngd d mUc qud cao vd qua sdm cho nhQng dd'i tdpng vUa ddpe tuyen dyng do chda the ddnh gid dape chat Idpng thyc ihi cdng vy. Vl n l u thye hifn vifc dai ngd sau khi ddnh gid khd ndng hodn thdnh xult s i c nhilm vy, thi v i n cd the thu hut dupe nhilu Ung vidn tdi ndng that sy cd tdm huylt vdi
"nghl cdng vy".
Thyc hifn tdt chfnh sdch thu hut, tuyln dyng, trpng dyng, dai ngd ngudi cd tdl ndng trong n l n cdng vy se gdp phin r l t Idn vdo vifc ndng eao hlfu lye, hlfu qud qudn ly nhd nydc, gdp p h i n xdy dyng vd hodn thifn Nha nude phdp quyin xd hdi chit nghTa cDa nhdn ddn, do nhdn ddn vd vl nhdn dan •
Ghi chu:
(1) Ddng Cdng sdn Vift Nam, CUcfng ITnh xiy dt/ng dit nudc trong thdi ky qud dd l&n chd nghia xa h^i (bl sung, phdt trien nam 2011).
(2), (3) Ddng Cdng sdn Vift Nam, Vin kidn D^i hdi d^l bi4u toin qudc lin tht/ XI, Nxb.
CTQG. H.2011.tr.130, tr.106.
(4),(5),(6) TS. Trln Anh Tuin, Phip luit ve cdng vu, cdng chdc cda Vi$t Nam vi mot sd nudc trdn thi gldl, Nxb.CTQG, H.2013, tr.230, tr.231, tr.240.
Doi mdi quan iy can bO...
(Tiep theo trang 7) tradng van hda nhU vgy cung Id cd s6 gia tdng sy cam k i t cDa bdn thdn mdi can bd, cdng chUe vdi edng vife va mue tieu cOa td chUe.
Bdn la, chij trong xiy dUng, ddng thdl nang cao trach nhiem cua ddi ngu cin bq quin ly, linh d$o cic dp trong cac ho^t ddng quin ly can bp, cdng ehUc.
Nha quan ly, ldnh dgo ddng vai trd quan trpng trong vifc ndng cao chat lypng thye thi cdng vu ciia cdng chUe d p dydi.
Cdng ehUc d p dudi d n d hp su d i n dat, hudng ddn trong thUc hifn cdng vife. Hp cung la ngUdi ddng vien, khuyen khfch d p dudi lam vifc, tgo cho d p dQdi cd dUdc ddng luc lam vifc. Vdl tU duy qudn ly ngudn nhan Iyc, trach nhifm qudn ly cdn bd, cdng chUc thupc ve ta't cd cac nhd quan ly, lanh dgo cdc ca'p, thi vai trd cOa hp cang trd nen quan trpng.
Cac nha quan ly, lanh dgo cd trdeh nhifm phat hien, khai thde nang lye, sd trudng ciia can bp, cdng chQc e l p dudi, nhQng diem mgnh, dilm yeu ciia hp d l tU dd phdn edng cdng viec hpp ly, ed k l hoach huln luyfn, dao tgo, bdi dudng nang eao trinh dp, kien thQc, ky ndng d l tgo dilu kifn cho hp hodn thanh edng vifc mpt cdch td't nhd't. Nha qudn 1;/, lanh dgo Id ngudi ra edc quyet dinh ve vife sQ dyng, kilm tra, gidm sdt vd giup dd e l p dddi, hp ehinh Id nhQng ngQdi quylt djnh vife sQ dung cd hifu qua can bd, cdng chQe thupc phgm vi quan ly cua minh. VI vdy, ddi mdi cdc chinh sdch vd thye tien qudn ly CBCC c l n tap trung tuyln chpn vd giQ chan cae nhd quan ly, lanh dao cd nang lye Idm vifc trong cdng vu. Mat khdc, tang cydng sy cam ketvd trdeh nhifm, tham quyin qudn ly cua hp ddi vdi boat ddng qudn ly cdn bp, edng chQc dudi quyin. Xay dyng edc tidu ehuln vj trf, chQc danh; xde djnh rd trdeh nhifm vd ed cd che khuyin khfch phu hpp la^nhQng gidi phap hQu hifu va c l n thilt d l dgt ddde nhOng thay ddi do a TA chuc nha nuoc sd 7/2015