در ﺣﻘﻮق اﻳﺮان و ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﺪﻧﻲ ﻧﺎﺷﻲ از اﺷﻴﺎ ﻗﺎﻋﺪ

(1)

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ هرود ، 47 ةرﺎﻤﺷ ، 2

، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1396 تﺎﺤﻔﺻ ، 397 - 379

حﺮﻃ ةﺪﻋﺎﻗ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ و ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد

ﻠﻋ ﻴ ﺎﺿﺮ ﻳ ﻧادﺰ ﻴ

نﺎ

ﻲﺻﻮﺼﺧ قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد

ة نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺼﺘﻗا و يرادا مﻮﻠﻋ

) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

15 / 2 / 1395 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :

29 / 6 / 1395 (

هﺪﻴﻜﭼ ﻴﻌﺗ رد ًﻻﻮﺻا ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴ

، ﻞﻌﻓ رﺎﺒﻧﺎﻳز دراد ار ﻲﻠﺻا ﺶﻘﻧ ﺺﺨﺷ .

يدراﻮﻣ رد ﺎﻣا

زا يراﺪﻬﮕﻧ ﺎﻳ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻋاﻮﻗ زا ﻲﻜﻳ ﻴﺷا حﺮﻃ ﺐﺒﺳ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳﺎ ةﺪﻋﺎﻗ

ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ هﺪﺷ

ﺖﺳا . د و نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻲﻧاﺮﻳو زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ناﻮﻴﺣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ ر

زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

،تﺎﻓدﺎﺼﺗ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ زا ﻲﻘﻳدﺎﺼﻣ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﻳا زا ﻦﻳﺮﺘﻛد و

ﺪﻨﺑ ﻚﻤﻛ ﻪﺑ و ﻖﻳدﺎﺼﻣ 1

ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ف

» ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻞﺻا «

طﺎﺒﻨﺘﺳا ار هدﺮﻛ

ﺖﺳا . دﻮﺟو ﻲﻘﻳدﺎﺼﻣ ﻦﻴﻨﭼ ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ،دراد

ﻲﻟو ةﺪﻋﺎﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻠﻛ ةدﺎﻣ

1242 ق . م . ف

دراﺪﻧ دﻮﺟو .

ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﻦﻳﺮﺘﻛد ﻲﻣ

ﺪﻧاﻮﺗ حﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗا ةﺪﻋﺎﻗ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

ﻪ ،ﻪﻘﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺑ

هﻮﻴﺷ يا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ

ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ ﻲﺳرﺮﺑ

ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ .

يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو

ﺎﻴﺷا ،ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ،هﺪﻋﺎﻗ ، ،ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

يراﺪﻬﮕﻧ .

ﺲﻛﺎﻓ

: 03117935126

Email: [email protected]

(2)

380

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 2

، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1396

1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﺖﺳا ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺐﺒﺳ ﻞﻌﻓ ﻪﺳ ،ﻦﻳﺮﺘﻛد ﺮﻈﻧ ﻪﺑ :

1 . ﺺﺨﺷ ﻞﻌﻓ

؛1

2 . ﺎﻴﺷا ﻞﻌﻓ

؛2

3 . ﻞﻌﻓ

3ﺮﻴﻏ

) Canin, 2007: 96

.(

اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﻞﻌﻓ ﺎﻴﺷا ي ﺮﻴﻏ و كﺎﻧﺮﻄﺧ كﺎﻧﺮﻄﺧ

ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ

ﻲﻧﺪﻣ ﻲﻬﺘﻨﻣ

)دﻮﺷ

Flour , Aubert , Savaux , 2001: 62; Carbillac; 2008: 194

.(

رد ﺮﺸﺑ » ﺮﺼﻋ

ﻪﺛدﺎﺣ « ﺎﻧ ثداﻮﺣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار يراﻮﮔ

ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ

) ﻲﻨﻳدﺎﺑ

، 1384 : 585

و (

نﺎﻤﻫ ﻬﻧﻮﮔ ﻲﮔﺪﻨﻧار ﻪﻜ ﻲﺑ

ﺮﻄﺧ

دراﺪﻧ دﻮﺟو

) نﺎﻤﻫ : 326

،(

ﺎﻴﺷا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﻴﻧ

ﻲﺑ ﺮﻄﺧ ﺖﺴﻴﻧ . ﻲﺘﻌﻨﺻ بﻼﻘﻧا ﺎﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

يﺎﻫ

ﻲﺑ ﺮﻴﺼﻘﺗ دﺮﻛ ﺪﺷر

) ﻮﻠﻧاﺰﻳا

، 1386 : 16

دﻮﺑ ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﻬﻧآ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ (

.

،هﺎﮕﻧ ﻦﻳا ﺎﺑ

ترﺪﻗ ناوﺎﺗ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ هﺮﻬﺑ

يﺪﻨﻣ ﺖﺳا

) يﺮﻔﻌﺟ رﺎﺒﺗ

، 1389 : 40

.(

ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد رد

ﺪﻨﺑ 1 ةدﺎﻣ

1242 ق . م . ﻪﺑ ف ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا هرﺎﺷا

و رﺮﻘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ :

» ﺺﺨﺷ ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ لﻮﺌﺴﻣ تارﺎﺴﺧ ﻲﺷﺎﻧ

ﻞﻤﻋ زا دﻮﺧ

،ﺖﺳا ﻪﻜﻠﺑ لﻮﺌﺴﻣ تارﺎﺴﺧ ﻲﺷﺎﻧ

ﻞﻤﻋ زا ﻧﺎﺴﻛ ﻲ ﻢﻫ ﻪﻛ يو يﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺎﻬﻧآ

ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻳ لﻮﺌﺴﻣ تارﺎﺴﺧ ﻲﺷﺎﻧ زا ءﺎﻴﺷا ﺖﺤﺗ ﺖﺒﻗاﺮﻣ دﻮﺧ ﺰﻴﻧ ﺖﺴﻫ ...

«.

ﻟﻮﺌﺴﻣ رد ﻴ ﺖ ﻲﻧﺪﻣ

ﻲﺷﺎﻧ ﻞﻌﻓ زا ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻌﻓ و

،ﺮﻴﻏ بﺎﻜﺗرا ﻞﻌﻓ ز ﻳ رﺎﺒﻧﺎ صﺎﺨﺷا ﻌﺗ رد

ﻴﻴ ﻦ لﻮﺌﺴﻣ ﺶﻘﻧ دراد .

ﺑ ياﺮ لﺎﺜﻣ رد فﻼﺗا و ﺐﻴﺒﺴﺗ ﻞﻌﻓ رﺎﺒﻧﺎﻳز ﺺﺨﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ لﻮﺌﺴﻣ ار ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﺎﻣا رد

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﺷﺎﻧ

زا ﺎﻴﺷا ﻦﻳا

» ﺶﻘﻧ لﺎﻌﻓ ﻳﺎ ﺮﮕﺸﻨﻛ

4« ءﻲﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺐﺒﺳ ترﺎﺴﺧ هﺪﺷ رد و

ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ياﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ لﻮﺌﺴﻣ ﺎﺑ ﻳ ﺪ ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ ﻦﻳا ﺷ ﻲ ء ﻪﺑ ﻲﺼﺨﺷ بﻮﺴﻨﻣ ﺪﺷﺎﺑ . زا ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ةدﺎﻣ

333

ق . زا ﻦﺨﺳ ﻪﻛ ﺖﺳاﺪﻳﻮﻫ ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا م

» نﺪﺷ باﺮﺧ «

ﻪﻧ ﺖﺳا ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا »

باﺮﺧ

ندﺮﻛ « ﺖﺳا ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻌﻓ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻛ .

ا رد ﻳ ﻦ ﻚﻟﺎﻣ دراﻮﻣ ﻳﺎ

نﺎﺒﻬﮕﻧ ﺷ ﻲ ء ﺶﻘﻧ ﺖﻴﺒﺒﺳ يدﺎﻣ رد

ترﺎﺴﺧ

،دراﺪﻧ ﻪﻜﻠﺑ ﻦﻳا ءﻲﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺐﺒﺳ ترﺎﺴﺧ هﺪﺷ ﻂﻘﻓ و ﻄﺑار ﺔ نآ ﺎﺑ ﺺﺨﺷ ا رد ﻳ ﻦ

ﺖﺳا ﻪﻛ ﻦﻳا ءﻲﺷ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻖﺣ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻚﻟﺎﻣ ﻳﺎ ﺖﺤﺗ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ راﺪﻬﮕﻧ و

ي ﻆﻓﺎﺤﻣ ﺖﺳا

) Cathelineau-Roulaud, 2002: 3

. (

2 . ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ ﺶﻘﻧ

2 . 1 . ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ مﻮﻬﻔﻣ

رد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﺷﺎﻧ

زا ﺎﻴﺷا ﻪﭽﻧآ ﻌﺗ رد ﻴﻴ ﻦ لﻮﺌﺴﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻞﻣﺄﺗ

،ﺖﺳا هرﺎﺷا ﻪﺑ

» ﻞﻌﻓ ءﻲﺷ

5« ا ﺖﺳ .

ور رد ﻳ ﺔ ﺎﻀﻗ ﻳ ﻲ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ،

طﻮﻨﻣ ﻪﺑ ﻦﻳا ﺖﺳا ﻪﻛ ﺷ ﻲ ء ﺎﺑ ﻳ ﺪ

» ﺶﻘﻧ لﺎﻌﻓ ﻳﺎ

ﺮﮕﺸﻨﻛ

6« ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ زا رﻮﻈﻨﻣ و

» ﻌﻓ ﻞ ﻲﺑﺎﺠﻳا « ﺷا ﻴﺎ ﻤﻫ ﻴ ﻦ

)ﺖﺳا

(Viney, Jourdain,1998:633

.

اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ طﺮﺷ ﻢﻬﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ءﻲﺷ رد ﻖﻘﺤﺗ ترﺎﺴﺧ ﺖﺳا ).

Cathelineau-Roulaud, 2003: 2

. (

ﻪﺑ

1. Le fait personnel

2. Le fait des choses 3. Le fait d’autrui 4. Le rôle actif 5. Le fait de chose 6. Le rôle actif

(3)

حﺮﻃ ةﺪﻋﺎﻗ اﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ءﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ و ن

381

ﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻲ

، رﻮﻈﻨﻣ زا ﻞﻌﻓ ﺷ ﻲ ء ا ﻳ ﻦ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺷ ﻲ ء ﺎﺑ نﺎﻳز درﻮﺧﺮﺑ هﺪﻳد ﻪﺘﺷاد

ﺪﺷﺎﺑ ؛ ا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻳ ﻪﻜﻨ

ﻲﮕﺳ يو ار زﺎﮔ دﺮﻴﮕﺑ ﻳﺎ ﺒﻣﻮﺗا ﻴﻠ ﻲ يو ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ ﻨﻛ ﺪ . ﻪﺘﺒﻟا رﻮﻈﻨﻣ درﻮﺧﺮﺑ يدﺎﻣ

،ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻜﻠﺑ

ﻖﻘﺤﺗ ترﺎﺴﺧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻓﻴ

ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ ﺪﺷﺎﺒﻧ نوﺪﺑ و ﻊﻄﻗ ﻄﺑار ﺔ

،ﺖﻴﺒﺒﺳ ترﺎﺴﺧ ﻖﻘﺤﻣ دﻮﺷ ،

درﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ي

ﻪﻛ ﻲﻧاﻮﻴﺣ ﺐﺒﺳ نﺪﺷ دراو ﺷ

ﻮ ك ﻲﺒﺼﻋ نﺎﻳز ﻪﺑ ددﺮﮔ هﺪﻳد

) Terré, Simler,

Lequette, 2005: 768

. (

اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ و يدﺎﻣ درﻮﺧﺮﺑ ﻓﻴ

ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ رﻮﺑﺰﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد ﻲﻓﺎﻛ و مزﻻ طﺮﺷ

ﺖﺴﻴﻧ

) ibid: 741

.(

ﻲﻣ ناﻮﻴﺣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ترﺎﺴﺧ ﺐﺒﺳ و يﺮﺴﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻗﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ . رد

ﻪﺠﻴﺘﻧ

» ناﻮﻴﺣ ﻞﻌﻓ

1« ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﺄﺸﻨﻣ ﻲﻣ ﺮﻣا ﻦﻳا و ﺪﺷﺎﺑ ترﺎﺴﺧ ﻞﻌﻓ ﺰﻴﻧ ناﻮﻴﺣ ﻪﻛ ﺪﺒﻠﻃ

رﺎﺒﻧﺎﻳز ﺪﺷﺎﺑ ناﻮﻴﺣ ﻞﻌﻓ ﻦﻳا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺰﻴﻧ ترﺎﺴﺧ و ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﺐﻜﺗﺮﻣ ي .

ًﺎﻓﺮﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ

رﺎﺴﺧ دورو رد ناﻮﻴﺣ ﻞﻌﻓ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ ت

ﺪﺷﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ ناﻮﻴﺣ نﺎﺒﻬﮕﻧ ﻞﻌﻓ زا رﻮﺑﺰﻣ ﻞﻌﻓ و

ﺖﺳا ، ناﻮﻴﺣ نﺎﺒﻬﮕﻧ ﻞﻌﻓ ﺮﮔا اﺮﻳز ﺄﺸﻨﻣ

ﺮﻈﻧ زا ،دﻮﺷ ترﺎﺴﺧ ﻪﻘﺒﻃ

يﺪﻨﺑ

» ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻌﻓ «

و هدﻮﺑ

ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪﻋاﻮﻗ ﻊﺑﺎﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻌﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﻲﻧﺪﻣ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ

) Legros, 2010: 4

.(

ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻲﺧﺮﺑ ءﻲﺷ

ﺪﻳﺎﺑ

» ﻲﺒﺒﺳ ﺶﻘﻧ

2« ﻖﻘﺤﺗ رد ترﺎﺴﺧ

ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻄﺑار ترﺎﺴﺧ و ءﻲﺷ ﻦﻴﺑ ناﻮﺘﺑ

راﺮﻗﺮﺑ ﺮﻛ د . ﻪﺑ ﺒﻌﺗ ﻴ ﺮ ور ﻳ ﺔ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻀﻗ ﺷ

ﻲ ء

ﺎﺑ ﻳ ﺪ

» ﻠﻴﺳو ﺔ ترﺎﺴﺧ

3« ﺪﺷﺎﺑ . ﺮﻴﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻄﺑﺎﺿ ﺎﺑ

ﺔ

» دﻮﺒﻧ ﺮﮔا

4« ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻓﺎﻛ

ﺷ ﻲ ء ﻧ ﻴ ﺰ دﻮﺷ ﻲﻘﻠﺗ ترﺎﺴﺧ ﺐﺒﺳ ﻚﻳ .

ﻦﻳا ﻪﺑ ﺎﻨﻌﻣ ﻪﻛ ﺷ ﺮﮔا ﻲ ء

،دﻮﺒﻧ خر ﺰﻴﻧ ترﺎﺴﺧ ﻤﻧ

ﻲ داد ،

ﺮﺗاﺮﻓ ﻪﻜﻠﺑ ﻦﻳا

ﺪﻳﺎﺑ ءﻲﺷ ﻲﻟﺎﻌﻓ ﺶﻘﻧ ﻖﻘﺤﺗ رد

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ترﺎﺴﺧ .

ﻪﺑ ﺮﺘﻛد ﺮﻈﻧ ﻳ ﻦ ، ﻚﻟﺎﻣ ﺮﮔا

ﺎﺒﻏﺎﺑ ﻪﺑ ﻲﻏﺎﺑ ﻲﺘﺧرد زا ﺎﺗ ﺪﻨﻛ ﺮﻣا ﻲﻧ

ﻻﺎﺑ دوﺮﺑ ﺧﺎﺷ و ﺔ دﺮﺒﺑ ار ﻲﻓﺎﺿا نﺎﺒﻏﺎﺑ و

ﻻﺎﺑ زا ي ﺖﺧرد

،ﺪﺘﻓا ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻤﻧ

ﻲ ناﻮﺗ ار ﻚﻟﺎﻣ ا ﺎﺑ ﻳ ﻦ ﻪﻛ ﺖﺴﻧاد لﻮﺌﺴﻣ لﻻﺪﺘﺳا ﺖﺧرد ﺮﮔا

،دﻮﺒﻧ ترﺎﺴﺧ ﻧﻴ ﺰ

خر ﻤﻧ ﻲ داد . ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻜﻠﺑ ﺮﺗاﺮﻓ

زا نآ

» ﺖﺧرد ﻞﻌﻓ

5« ﻪﺑ ار هﺪﺷ ترﺎﺴﺧ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺪﻧﺎﺳر تﺎﺒﺛا

ﺖﺳا ، ندﺎﺘﻓا ﺪﻨﻧﺎﻣ ندﺎﺘﻓا ﻪﻧ ﺖﺧرد

ﺖﺧرد زا

(Fabre-Magan.T.2, 2007: 185)

. اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ

» ﺶﻘﻧ

لﺎﻌﻓ

6« ءﻲﺷ رﻮﺤﻣ ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺷا زا

ﻴ ﺖﺳﺎ و ﺮﮔا ءﻲﺷ ياراد

» ﻞﻌﻔﻨﻣ ﺶﻘﻧ

7« ﺎﻳ ﻚﻟﺎﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﻣ دراﺪﻧ ﻲﺘﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻆﻓﺎﺤ

) Bertolaso, 2004: 4

ﻪﻛ (

أر ي 19 ﻳرﻮﻓ ﺔ 1941 ﺖﺳا هدﺮﻛ هرﺎﺷا نآ ﻪﺑ .

رد ﻲﻤﻧﺎﺧ هﺪﻧوﺮﭘ ﻦﻳا رد ﺔﺴﺳﺆﻣ

رﺎﭼد مﺮﮔ بآ پﻮﻜﻨﺳ

ﺪﺷ و و دﺎﺘﻓا ﻲﺗراﺮﺣ هﺎﮕﺘﺳد يور

ﺪﺷ ﻲﮕﺘﺧﻮﺳ رﺎﭼد .

تﺎﺒﺛا ﺎﺑ ﻚﻟﺎﻣ ﻪﻛ داد ﺮﻈﻧ هﺎﮔداد اﻳ

ﻪﻜﻨ ﻨﻣ ﺶﻘﻧ ءﻲﺷ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ زا ﻪﺘﺷاد ﻞﻌﻔ

ﺖﺳا فﺎﻌﻣ

) Carbillac, 2008: 194

.(

ﺔﻳور

،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻀﻗ درﻮﻣ رد

ﺷ ﻲ ء كﺮﺤﺘﻣ

، ﺮﺑ ار ضﺮﻓ

هدﺎﻬﻧ ﻦﻳا ﻪﻛ

هدﻮﺑ ﻲﺑﺎﺠﻳا ﻞﻌﻓ ياراد ءﻲﺷ ﺘﺣ و

ﻲ رد درﻮﻣ ءﻲﺷ

،كﺮﺤﺘﻣ ار ﺖﻴﺒﺒﺳ ﻲﻫﺎﮔ

1. Fait de l'animal

2. Rôle causal

3. L'instrument de dommage 4. Sine qua non

5. Fait de l'arbe 6. Le rôle actif 7. Le rôle passif

(4)

382

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 2

، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1396

ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ضوﺮﻔﻣ

(Fabre-Magnan.T.2, 2007:186)1

. ﺎﺑ دﻮﺟو اﻳ ﻦ

، ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ

ﻧﺎﺸﻧ ﺔ ﻲﺑﺎﺠﻳا ﻞﻌﻓ ﺷ

ﻲ ء ﻧ ﻴ ﺖﺴ

، ﻪﻜﻠﺑ هﺎﮔ ﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻴ دﺎﻋﺮ ي ءﻲﺷ ﺰﻴﻧ ﻲﺑﺎﺠﻳا ﻞﻌﻓ ﺷ

ﻲ ء ﻪﺑ بﺎﺴﺣ

ﻲﻣ ﺪﻳآ ، ﺪﻨﻧﺎﻣ ﮔﺪﻨﻨﻜﺷ ﻲ ﺷ رد ﻴ ﻪﺸ ا ي ﻲﺑﺎﺠﻳا ﻞﻌﻓ و رد

درﻮﻣ ﺷ ﻲ ء ﻦﻛﺎﺳ ﻧﻴ ﺰ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﺳا رﻮﺼﺗ

(Viney, Jourdain, 1998: 641)

، رﺎﺠﻔﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا

. اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ سﺎﺳاﺮﺑ ور ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي ﺪﻳﺪﺟ

ءﻲﺷ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ مزﻻ يور ﻪﻛ ﺰﻴﻧ ﻲﺼﺨﺷ و ﺪﺷﺎﺑ كﺮﺤﺘﻣ

ﻪﻠﭘ ﻗﺮﺑ ﻲ ﺮﺳ ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻣ

ﻲ درﻮﺧ ﻲﺘﻗو ﺎﻳ

راﻮﻳد وﺮﻓ ﻲﺘﺧرد و

،ﺪﺘﻓا ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻔﺘﻨﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

) Terré, Simler, Lequette ,2005: 741

.(

2 . 2 . ﻳور رد ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ ﻲﺳرﺮﺑ ﺔ

ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻀﻗ

يدﺎﻋ ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻴﺑ و ندﻮﺑ كﺮﺤﺘﻣ ﺎﻳ ﻦﻛﺎﺳ و ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ درﻮﻣ رد زﻮﻨﻫ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻟﺎﻋ ناﻮﻳد رد ﺮﻴﻏ ﺎﻳ فﻼﺘﺧا ءﻲﺷ يدﺎﻋ ﺮﻈﻧ

د دﻮﺟو درا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺒﻌﺷ يأر رد فﻼﺘﺧا ﻦﻳا زا يا ﺔ

ﻲﻧﺪﻣ مود

ﻲﻟﺎﻋ ناﻮﻳد رد ﻪﺴﻧاﺮﻓ

29 ﻞﻳروآ 1998 ﺖﺳا . كدﻮﻛ هﺪﻧوﺮﭘ ﻦﻳا رد 13

ﻪﻟﺎﺳ رد ﻚﻳ ﻪﺑ يا

ﻪﺸﻴﺷ ﺪﺷ ﻲﻤﺧز و دﺮﻛ درﻮﺧﺮﺑ يا .

ﻞﻔﻃ ﻦﻳﺪﻟاو سﺎﺳاﺮﺑ

ﺪﻨﺑ 1 ةدﺎﻣ 1242 ق . م . حﺮﻃ ف اﻮﻋد

ﺪﻧدﺮﻛ . د ﺶﻫوﮋﭘ هﺎﮔداد دﺮﻛ در ار نﺎﺸﻳا ﺖﺳاﻮﺧدا

. ﺖﻴﻌﺿو ياراد رﻮﺑﺰﻣ رد ﻪﻛ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻳا ﺎﺑ

و كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻏ

ﻴ دﺎﻋﺮ ي و هدﻮﺒﻧ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ زا ﻲﺷﺎﻧ ترﺎﺴﺧ ﻪﻜﻠﺑ ،هدﻮﺒﻧ ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ترﺎﺴﺧ ،

ﻪﺸﻴﺷ رد ﻪﺑ بﺎﺘﺷ ﺎﺑ ﻪﻛ هدﻮﺑ كدﻮﻛ دﻮﺧ ﻞﻤﻋ هدﺮﻛ درﻮﺧﺮﺑ يا

رد و ﺷ ﻴ ﻪﺸ ا ي ﻠﻴﺳو ﺔ ترﺎﺴﺧ

هدﻮﺒﻧ ﺳا

2ﺖ

) ندروژ ، 1386 : 374

. (

ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ناﻮﻳد رد ﺷ ﻴ ﻪﺸ ا ي ﺔﻠﻴﺳو ﺖﺳا هدﻮﺑ ترﺎﺴﺧ .

1 . ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﺰﻴﻧ

رد ةدﺎﻣ 511 ق . م . ا ﻦﻛﺎﺳ و كﺮﺤﺘﻣ ءﻲﺷ ود ﻦﻴﺑ

، ﺖﺳا ﻦﻣﺎﺿ كﺮﺤﺘﻣ ءﻲﺷ هﺪﻧراد ًاﺮﻫﺎﻇ .

2 . دﻮﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ نﺎﻣز نآ ﻪﻳور ﺎﺑ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻳا .

ﻪﺸﻴﺷ رد اﺮﻳز نﺎﻳز ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد و ﺖﺳا ﻦﻛﺎﺳ ءﻲﺷ ﻚﻳ يا

ﺑ هﺪﻳد ﺶﻘﻧ ﺪﻳﺎ

هدﻮﺑ يدﺎﻋ ﺮﻴﻏ ﺖﻴﻌﺿو ﻚﻳ ﺎﻳ ﺐﻴﻋ ياراد ءﻲﺷ ﻪﻛ دﺮﻛ ﻲﻣ ﺖﺑﺎﺛ و ﺪﻧﺎﺳر ﻲﻣ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ار ءﻲﺷ ﺮﮕﺸﻨﻛ .

مود ﻪﺒﻌﺷ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ

رد ﻲﻧﺪﻣ 11 ﻪﻳﻮﻧاژ 1955 ياراد ﻪﻛ دﻮﺷ ﺖﺑﺎﺛ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ترﺎﺴﺧ ﻪﻠﻴﺳو ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﺘﻗو ﻦﻛﺎﺳ ءﻲﺷ ﻪﻛ دﻮﺑ هﺪﺷ رﺮﻘﻣ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣﺎﻧ و يدﺎﻋ ﺮﻴﻏ ﻲﺘﻴﻌﺿو .

ﺎﻨﺑ نﺎﻳز هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻪﻴﻀﻗ درﻮﻣ رد ﻦﻳﺮﺑ ار ءﻲﺷ يدﺎﻋ ﺮﻴﻏ ﻲﮔﺪﻨﻨﻜﺷ ﺖﻟﺎﺣ ﺪﻳﺎﺑ هﺪﻳد

ﻲﻣ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ﻲﻣ زﺮﺤﻣ ﺎﻳ و ﺪﻧﺎﺳر ﺖﺳا هدﻮﺑ راﺪﺸﻫ ﺖﻣﻼﻋ ﺪﻗﺎﻓ رد ﻪﻛ ﺪﺷ

. رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ هﺎﮔداد ﺮﻈﻧ فﻼﺧ ﺮﺑ ناﻮﻳد

ﻪﺸﻴﺷ هدﻮﺑ ترﺎﺴﺧ ﻪﻠﻴﺳو يا .

ﺘﺴﻜﺷ ﺮﺛا ﺮﺑ كدﻮﻛ ﺞﻧرآ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ زاﺮﺣا تﺎﻀﻗ اﺮﻳز هﺪﺷ ﻲﻤﺧز ﻪﺸﻴﺷ نﺪﺷ ﻪ

. ناﻮﻳد

ﻪﺸﻴﺷ رد ﻪﻛ ﺖﺷاد ار ﺮﻈﻧ ﻦﻳا ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ نﺎﻳز ،ﺪﺷﺎﺑ كﺮﺤﺘﻣ ءﻲﺷ هﺎﮔﺮﻫ ،دﻮﺟﻮﻣ ﻪﻳور ﺮﺑ ﺎﻨﺑ و هدﻮﺑ كﺮﺤﺘﻣ ءﻲﺷ ﻚﻳ يا

ﻂﻘﻓ هﺪﻳد

ﺖﺒﺜﻣ ﺮﮕﺸﻨﻛ ﺶﻘﻧ ﻲﺌﻴﺷ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ ضﺮﻓ و ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ ترﺎﺴﺧ ﻖﻘﺤﺗ رد يدﺎﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ءﻲﺷ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺖﺑﺎﺛ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺘﺷاد . ﺠﻴﺘﻧ رد نﺎﻳز دﻮﺷ تﺎﺒﺛا ﻪﻛ ﻦﻴﻤﻫ ناﻮﻳد ﺮﻈﻧ زا ﻪ ﻪﻠﻴﺳو ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ءﻲﺷ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻲﻓﺎﻛ ،هدﺮﻛ درﻮﺧﺮﺑ رﻮﺑﺰﻣ رد ﻪﺑ هﺪﻳد

دﻮﺷ ﻲﻘﻠﺗ ترﺎﺴﺧ .

نﺎﻳز هﺪﻧوﺮﭘ ﻦﻳا رد ﻪﺸﻴﺷ رد هﺪﻳد

ناﻮﻳد و دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺴﻜﺷ نآ ﻪﺸﻴﺷ و هداد رﺎﺸﻓ ندﺮﻛ زﺎﺑ ياﺮﺑ ار يا

نﺎﻳز ﻪﻛ ار ﻲﺌﻴﺷ ﻪﻛ دﻮﺑ هدﺮﻛ ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﺎﺑ هﺪﻳد

هدﻮﺑ كﺮﺤﺘﻣ ءﻲﺷ ﻚﻳ ،هدﺮﻛ درﻮﺧﺮﺑ نآ .

درﻮﻣ ﻚﻳ رد ﻪﻛ ﻦﻳا ﺐﻟﺎﺟ ﻪﺘﻜﻧ

نﺎﻳز ﻞﻌﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ ءﻲﺷ ﺖﻛﺮﺣ ﺮﮔا ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ناﻮﻳد ﻲﻤﻧ ءﻲﺷ نآ ،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻳد

ددﺮﮔ ﻲﻘﻠﺗ ترﺎﺴﺧ ﻪﻠﻴﺳو ﺪﻧاﻮﺗ .

ﻚﻳ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ

نﺎﻳز درﻮﻣ رادﺮﻨﻓ ﻚﺸﺗ يور ﺮﺑ هﺪﻳد )

ﻦﻴﻟﻮﭙﻣاﺮﺗ ( ﻲﻣ اﻮﻫ ﻪﺑ هﺪﻣآرد ﺖﻛﺮﺣ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ و ﺪﻳﺮﭘ ﻲﻟﺎﻋ ناﻮﻳد ﻲﻧﺪﻣ مود ﻪﺒﻌﺷ ﻪﻛ دﻮﺑ

رد ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﻛ 8

ﻦﺋوژ 1994 نﺎﻳز ﻪﻛ يرادﺮﻨﻓ ﻚﺸﺗ داد ﺮﻈﻧ ﻲﻣ اﻮﻫ ﻪﺑ نآ يور ﺮﺑ هﺪﻳد

ﻪﻠﻴﺳو ﺎﻣا ،هدﻮﺒﻧ ﻦﻛﺎﺳ ﻪﭼﺮﮔ ،هﺪﻳﺮﭘ

ﺖﺴﻴﻧ ترﺎﺴﺧ داﺮﻳا .

نﺎﻳز ﻪﻛ رادﺮﻨﻓ ﻚﺸﺗ درﻮﻣ رد ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ رﺎﺴﺧ ﻪﻠﻴﺳو ار نآ ناﻮﻳد ،هدروآرد ﺖﻛﺮﺣ ﻪﺑ ار نآ هﺪﻳد

ت

ﻲﻤﻧ ﺪﻧاد . ﻪﺸﻴﺷ رد درﻮﻣ رد ﺎﻣا نﺎﻳز ﻪﻛ يا

ﻪﺘﺴﻧاد ترﺎﺴﺧ ﻪﻠﻴﺳو ار نآ ناﻮﻳد ،هدروآ رد ﺖﻛﺮﺣ ﻪﺑ ار نآ هﺪﻳد .

نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ

ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ راﻮﺷد ار ءارآ ﻦﻳا ﻊﻤﺟ ﻲﻳﺎﻀﻗ ﻪﻳور رد ﺖﺘﺸﺗ ﻦﻳا ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ) .

ندروژ

، 1386 : 374 (

(5)

383

2 . 3 . ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ و ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻌﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ مﺎﻜﺣا كاﺮﺘﺷا

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا ﻞﻌﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ )

ﺪﻨﺑ 1 ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ف ( و ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻞﻌﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ

ﺺﺨﺷ ) داﻮﻣ 1240 و 1241 ق . م . ف ( ، ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ ﻲﻛﺮﺘﺸﻣ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻢﻳژر ﺖﺤﺗ ﺪﻧراد راﺮﻗ

ًﻻﻮﺻا و

نﺎﻳز ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻌﻧﺎﻣ بﺎﺨﺘﻧا ار ود ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ هﺪﻳد

ﺪﻨﻛ . ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ لﺎﻤﻋا

نﺎﻣﺰﻤﻫ شور ود

دراﺪﻧ ﻲﻟﺎﻜﺷا ﺰﻴﻧ

) 1 Buffelan Lanore , Larribau-Terneyre , 2008: 635

.(

ﻪﺑ تﺎﻬﺑﺎﺸﺗ ﻦﻳا ﻞﻴﻟد

ﻞﺻا نﺎﻣز ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ رد رﻮﺑﺰﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و هﺪﻣآ ﺮﺳ ﻪﺑ

مزﻻ تاﺪﻬﻌﺗ قﻮﻘﺣ ﺖﺴﻴﻧ

تاﺪﻬﻌﺗ تارﺮﻘﻣ ﺮﮕﻳد ﻪﺑ نآ فﺬﺣ و ﻲﻤﻧ دراو ﻲﻠﻠﺧ

دروآ

) Borghetti, 2010: 1

.(

ﻳور ترﻮﺻ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺔ

يﺮﺴﺗ يﺮﮕﻳد دراﻮﻣ رد ار ﻞﺻا ﻦﻳا ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻀﻗ

ﺖﺳا هداد . ﻧﺎﻨﭼ ﻜ ﻪ درﻮﻣ رد ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﻲﻠﻳﺎﺳو و داﻮﻣ درﻮﻣ رد ﻚﺷﺰﭘ ﻲﻧﺪﻣ ،ﺪﻨﻛ

ﻞﺻا زا ﺪﻴﻠﻘﺗ ﻪﺑ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﻲﻋﻮﻧ ،

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ نآ يﺎﻨﺒﻣ ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﻧﺪﻣ

ﺖﺳا ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻬﻌﺗ

) Jourdain, 2000: 117

.(

2 . 4 . ﻪﻘﻓ رد ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﺮﻳاد ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻪﻘﻓ رد ة

اد هدﺮﺘﺴﮔ در

و ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﺘﺣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻪﻜﻠﺑ ،ﻦﻴﻋ ﺮﺑ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ

ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻲﻛاﺮﺘﺷا .

ﺑ ياﺮ ﻞﻳذ ﺖﻳاور زا لﺎﺜﻣ ﻣ

ﻲ ناﻮﺗ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ زا مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ

دﺮﺑ ﻲﭘ :

» َلﺎَﻗ

ﻣَأ ﻴ

ُﺮ

ﻨﻣْﺆﻤْﻟا ﻴ

َﻦ ﻪﱠﻠﻟا تاﻮَﻠﺻ

َﻠﻋ

ﻴ

ﻪ

ِﺟَﺄْﻟا ﻴ

ُﺮ

كِرﺎَﺸﻤْﻟا

َﺮَﻏ ْﻦﻣ وَأ ٍﻊﺒﺳ ْﻦﻣ ﺎﱠﻟِإ ٌﻦﻣﺎَﺿ ﻮﻫ ٍق

ﺺﻟ وَأ ٍقَﺮﺣ وَأ

ٍﺮِﺑﺎَﻜﻣ «

) ﻠﻛ ﻴﻨ ﻲ

، 1407

،ق ج 5 : 244

.(

ﺮﻳز ﺖﻳاور ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﺑ

ﺖﺣاﺮﺻ ﺮﺑ ﺖﻟﻻد

ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ دراد

:

» ﱡﻞُﻛ

َﺷ

ﻲ

ء

ﻳ ﱡﺮﻀ

ِﺮَﻄِﺑ ﻳ

ِﻖ

ﻤﻠﺴﻤْﻟا ﻴ

َﻦ

ﺼَﻓ ﺎﻤﻟ ٌﻦﻣﺎَﺿ ﻪﺒﺣﺎ

ﻳ

ﺼ ﻴ

ﻪﺒ «

)

ﻤﻗ ﻲ

،

1413 : 155

.(

ﻪﻘﻓ رد ءﻲﺷ ﻖﻳدﺎﺼﻣ زا ﻣ

ﻲ ناﻮﺗ ءﻲﺷ ﺮﻫ ﺎﻳ نادوﺎﻧ ﺎﻳ راﻮﻳد ﻚﻟﺎﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ

ﻊﺿو هﺪﺷ ﺎﻨﺑ يور دﺮﻛ هرﺎﺷا راﻮﻳد و

)

ّﻠﺣ ﻲ ، 1410

،ق ج 2 : 227

.(

ﺰﻴﻧ ﺶﺗآ ﻲﺘﺣ ﻲﻣ

ﺪﻧاﻮﺗ زا ﻲﻗاﺪﺼﻣ

ءﻲﺷ ﻪﺑ بﺎﺴﺣ ﺪﻳآ

) راوﺰﺒﺳ ي

، 1413

،ق ج 21 : 356

.(

و راﺪﻧﺎﺟ ءﻲﺷ ﻢﺴﻗ ود ﻪﺑ ءﻲﺷ ﻪﻘﻓ رد ﺑ

ﻲ نﺎﺟ

ﺖﺳا ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻞﺑﺎﻗ .

ﺰﻴﻧ ناﻮﻴﺣ ﻲﻨﻌﻳ راﺪﻧﺎﺟ ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ ﻲﻣ

ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﻳ ﻚﻟﺎﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ يدراﻮﻣ رد

ددﺮﮔ ﻲﻬﺘﻨﻣ نآ راﺪﻬﮕﻧ

)

ّﻠﺣ ﻲ ، 1420 ،ق ج 4 : 526

؛ ﺳ ﻴ ﻧﺎﺘﺴ ﻲ ، 1417

،ق ج 2 : 275

.(

ترﺎﺒﻋ زا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

» ﺐﻛار

ناﻮﻴﺣ « و » ناﻮﻴﺣ ﺐﺣﺎﺻ «

نﺎﺸﻳا نﺎﻤﺿ ﻚﻴﻜﻔﺗ و ﻣ

ﻲ ناﻮﺗ رﺎﻴﻌﻣ ود ﻪﻘﻓ رد ﻪﻛ دﺮﻛ طﺎﺒﻨﺘﺳا

رﺎﻴﻌﻣ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ

هﺪﺷ ا ي ﺖﺳا هدﻮﺑ

) ﻦﺑا جاﺮﺑ

، 1406

،ق ج 2 : 495

. (

1 . ﻴﺑ ﺐﺒﺴ ﻮﻗ ﻊﺑﺎﺗ ار ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻨﻧاد ﻲﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪﻋا

) . ﻲﻳﺎﻔﺻ و ﻲﻤﻴﺣر

، 1389 : 151 (

(6)

384

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 2

، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1396

2 . 5 . ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد حﺮﻃ تروﺮﺿ

ﻦﻳا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ لاﺆﺳ

ﻦﻴﻨﭼ حﺮﻃ ﻪﺑ ﻲﻣوﺰﻟ ﻪﭼ ﻪﻘﻓ رد ﻖﻳدﺎﺼﻣ ﻦﻳا دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ حﺮﻄﻣ

و ﺖﺳا ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﻲﺘﻴﻟﻮﺌﺴﻣ مﺎﻈﻧ ﻪﺑ ﻲﻠﻠﺧ ﻪﭼ ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا ناﺪﻘﻓ

دراو ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻲﻣ

آ درو . ﻪﺑ ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ ﻪﺑ ﻲﻜﻤﻛ ﻪﭼ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا حﺮﻃ ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻛ . ﺦﺳﺎﭘ رد

ﺪﻳﺎﺑ نﺎﺸﻧﺮﻃﺎﺧ ﻪﻛ دﺮﻛ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ يﺎﻫ ﻪﻘﻓ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻳﺎﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ رد

ﺎﻬﻧ ﻳ ﺖ فﻼﺗا ﻪﺑ

طﻮﺑﺮﻣ ﺐﻴﺒﺴﺗ و ﺖﺳا

ﻢﺘﺧ نﺎﺴﻧا ﻞﻌﻓ ﻪﺑ و ﻣ

ﻲ دﻮﺷ )

ّﻠﺣ ﻲ

، 1418

،ق ج 1 : 103 (

، ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ

ﺮﺛا نآ رد نﺎﺴﻧا ﻞﻌﻓ ﻪﭽﻧآ زا ﺶﻴﺑ و هدﻮﺑ ﺾﺤﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻚﻳ ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺖﺳا ﺚﺤﺑ درﻮﻣ نآ رد ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .

ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺑ

ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻘﺑﺎﺳ و ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ قﻮﻘﺣ ﺔ

ﻪﻘﻓ رد نآ ﻣ

ﻲ ناﻮﺗ ﻪﻓﺎﺿا ناﺮﻳا ﻲﻗﻮﻘﺣ تﺎﻴﺑدا ﻪﺑ ار ﻲﻗﻮﻘﺣ دﺎﻬﻧ ﻦﻳا

دﺮﻛ . رد نآ حﺮﻃ تروﺮﺿ مﺎﻈﻧ

ﺎﻫ ي ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻘﻳدﺎﺼﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﻗﻮﻘﺣ

داﻮﻣ رد تﺎﻣدﺎﺼﺗ ﺎﻳ ناﻮﻴﺣ ﺎﻳ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻲﻧاﺮﻳو زا ﻲﺷﺎﻧ 333

ﺎﺗ 335 ق . ﺎﺑ و هﺪﺷ حﺮﻄﻣ م

شﺮﻳﺬﭘ ةﺪﻋﺎﻗ ﻣ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴ ﻤﻫ

ﺔ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هﺪﻋﺎﻗ لﻮﻤﺷ ﺖﺤﺗ ﻖﻳدﺎﺼﻣ ﻦﻳا

ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ كﺮﺘﺸﻣ رﺎﺛآ و مﺎﻜﺣا و ﺪﻋاﻮﻗ ياراد .

دراﻮﻣ ﺖﺴﻴﻧ مﻮﻠﻌﻣ هﺪﻋﺎﻗ ناﺪﻘﻓ ﺎﺑ ﺔﺣوﺮﻄﻣ

،ﺖﺳا نﻮﻧﺎﻗ رد ﻪﭽﻧآ زا ﺮﻴﻏ يﺮﮕﻳد ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﺘﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪﭼ

ﺖﻓﺎﻳ . ﺑ ياﺮ د ﺎﻨﺑ مﺪﻫ لﺎﺜﻣ ر

ةدﺎﻣ

333 ق . هدﺎﻣ ﻦﻳا ﺎﻳآ ﺎﻣا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ م ﺰﻴﻧ لﻮﻘﻨﻣ لﺎﻣ ﻪﺑ

ا يﺮﺴﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﺳ

. ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ حﺮﻃ ﺎﺑ

ةﺪﻋﺎﻗ ،ﻲﻠﻛ ﺔﻤﻫ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ حﺮﻄﻣ يﺪﺣاو مﺎﻈﻧ ﺖﺤﺗ هﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻖﻳدﺎﺼﻣ .

3 . لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ

3 . 1 . ﻌﻣ ﻴ رﺎ لوا : ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﺷ ﺮﺑ ﻲ ء

ﻌﻣ ﻴ رﺎ لوا

،لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ، ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ

ﺷ ﺮﺑ ﻲ ء ﺖﺳا . ﺧﺮﺑ رد ﻲ زا مﺎﻈﻧ ﺎﻫ ي ﻲﻗﻮﻘﺣ فﺮﺻ

ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﺷ ﺮﺑ ﻲ ء

، ﻚﻟﺎﻣ لﻮﺌﺴﻣ ار تارﺎﺴﺧ

ﻲﺷﺎﻧ ﺷا زا ﻴﺎ ﻲﻣ

)ﺪﻨﻛ

(Hocquet-Berg, 2004: 4

.

ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﺰﻴﻧ ،مﻮﻬﻔﻣ ﻚﻳ رد ﺑار

ﺔﻄ يرﺎﺒﺘﻋا ﻦﻴﺑ ءﻲﺷ ﻦﻴﻌﻣ ﺺﺨﺷ و ﻢﻟﺎﻋ رد

رﺎﺒﺘﻋا ﺖﺳا . رد

ﻪﺠﻴﺘﻧ

» ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ « ﻚﻳ

» ﻖﺣ « هدﻮﺑ و رد ﻢﻟﺎﻋ رﺎﺒﺘﻋا

،ﺖﺳا ﺎﻣا

» فﺮﺼﺗ « ﻚﻳ

» ﺖﻴﻌﺿو « هدﻮﺑ و

ﺒﻨﺟ ﺔ

،يدﺎﻣ كﻼﻣ ﺖﺳا . ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ

،ﺮﮕﻳد ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻋﻮﻧ ﻲ

» ﻄﺑار ﺔ ﻲﻗﻮﻘﺣ « ﺖﺳا ﻪﻧ دﺎﻣ ًﺎﻓﺮﺻ ي . ﺮﺑ

ا ﻦﻳ ﻪﺑ ﺎﻨﺒﻣ فﺮﺻ اﻳ ﻪﻜﻨ ﻢﻟﺎﻋ رد ﻚﻳ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ،رﺎﺒﺘﻋا ءﻲﺷ

ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﺑ ﻲﺼﺨﺷ و ﺪﺷﺎﺑ زا ﻦﻳا ﺷ ﻲ ء

ﺗرﺎﺴﺧ ﻲ آ دراو ﻳ ﺪ

، ﻲﺘﺣ ﺮﮔا ءﻲﺷ رد فﺮﺼﺗ ﻚﻟﺎﻣ ﻲﻣ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ ناﻮﺗ

ﻚﻟﺎﻣ لﻮﺌﺴﻣ ار ،ﺖﺴﻧاد

ﻲﺘﺣ ﻚﻟﺎﻣ ﺮﮔا ﻞﻌﻓ

ﻳﺎ كﺮﺗ ﻲﻠﻌﻓ مﺎﺠﻧا هداﺪﻧ ﺑ ﺪﺷﺎ . و ءﻲﺷ ﻞﻌﻓ ﻦﻴﺑ ﺪﻳﺎﺑ ،ﻦﻳا دﻮﺟو ﺎﺑ

ﻄﺑار ترﺎﺴﺧ ﺔ

ﺪﺷﺎﺑ بﻮﺴﻨﻣ لﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ ءﻲﺷ و هدﻮﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﺖﻴﺒﺒﺳ

) Leduc, 1996: 164

.(

ﻪﺑ

يروﺮﺿ ترﺎﺴﺧ و ءﻲﺷ ﻦﻴﺑ ﺖﻴﺒﺒﺳ زاﺮﺣا ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﺖﺳا

ﺮﮔا ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻴﺒﻌﺗ ﻪﺑ و ز

ﻳ نﺎ د ﻳ هﺪ

ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ ترﺎﺴﺧ دورو رد ءﻲﺷ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺖﺑﺎﺛ

، ﺒﺳ ﺖﺳا ضوﺮﻔﻣ ﺖﻴﺒ .

ﻳور ﺔ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻀﻗ

(7)

385

ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ ﻲﻧﺎﻣز ﺎﺑ ءﻲﺷ ﻪﻛ ز

ﻳ نﺎ د ﻳ هﺪ ﻪﺘﺷاد درﻮﺧﺮﺑ

،ﺪﺷﺎﺑ مﻮﻠﻌﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻖﻘﺤﺗ رد ءﻲﺷ ﻪﻛ

ترﺎﺴﺧ ز ﻳ نﺎ د ﻳ هﺪ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ

) Delebecque, Jérome pansier, 2014: 194

.(

قﻮﻘﺣ رد

ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد ةدﺎﻣ 1244 ياﺮﺑ

» ﻜﻟﺎﻣ ﺎ ن « نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ

Hocquet-)

Berg, 2004: 4; Maistre du Chambon, 2014: 22

.(

ﻪﺑ ﻢﻋز ﻲﺧﺮﺑ ﻦﻳا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺺﺘﺨﻣ

ﻚﻟﺎﻣ

ﺖﺳا و نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺮﮔا ﺎﺑ

ﺎﻳ هرﺎﺟا ﻖﺣ عﺎﻔﺘﻧا ﻪﺑ ﺮﺟﺄﺘﺴﻣ ﺎﻳ يذ ﻊﻔﻧ ﻠﺴﺗ ﻢﻴ ﺪﺷ

، ﺘﺴﻣ ﺄ ﺮﺟ و ﻊﻔﺘﻨﻣ

لﻮﺌﺴﻣ هدﻮﺒﻧ ﻂﻘﻓ و ﻚﻟﺎﻣ

، لﻮﺌﺴﻣ

تسا ) Weill, Terré, 1975: 761

. (

قﻮﻘﺣ رد ناﺮﻳا

ﺰﻴﻧ ةدﺎﻣ 519

ق . م . و ا ةدﺎﻣ 333 ق . ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد لﻮﺌﺴﻣ ار ﻚﻟﺎﻣ م

) ﻢﺳﺎﻗ هداز

، 1388 : 68

.(

3 . 2 . مود رﺎﻴﻌﻣ :

ﻬﮕﻧ و ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ءﻲﺷ زا يراﺪ

ﻌﻣ ﻴ رﺎ مود ،لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ﻌﻣ

ﻴ رﺎ راﺪﻬﮕﻧ ي ﺖﺒﻇاﻮﻣ و ءﻲﺷ زا

ﺖﺳا ﻪﻛ ﺖﻤﺴﻗ رد لوا

ةدﺎﻣ

1242 ق . م . ف ﻪﺑ نآ هرﺎﺷا هﺪﺷ ﺖﺳا . ا ﻳ ﻦ هدﺎﻣ ﻲﻣ رﺮﻘﻣ دراد :

» ﺺﺨﺷ ...

لﻮﺌﺴﻣ تارﺎﺴﺧ ﻲﺷﺎﻧ

زا ءﺎﻴﺷا ﺖﺤﺗ ﺖﺒﻗاﺮﻣ دﻮﺧ ﺰﻴﻧ ﺖﺴﻫ ...

«.

ﻦﻴﺑ ﻜﻟﺎﻣ ﻴ ﺖ رد ةدﺎﻣ 1244 ق . م . ف ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و رد

ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ف توﺎﻔﺗ دﻮﺟو

) دراد

Flour, Aubert, Savaux, 2001: 243

ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و (

رد

قﻮﻘﺣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻖﺒﻃ أر ي

» ﻚﻧاﺮﻓ

1« خرﻮﻣ 2 ﺮﺒﻣﺎﺳد 1941 ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ

،هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار و لﺮﺘﻨﻛ

لﺎﻣ

) ﺖﺳا

Bertolaso, 2012: 4; Benabant , 2007: 431; Sohm-Bourgeois,1990 : 33

.(

ﻦﻳا رد

مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا هﺪﻧوﺮﭘ

» ﻚﻧاﺮﻓ « ﺐﺷ رد 24 ﺎﺗ 25 ﺮﺒﻣﺎﺳد 1929 ﻲﺳﺎﻨﺷﺎﻧ ﺺﺨﺷ ﻂﺳﻮﺗ

ﺖﻗﺮﺳ ﻪﺑ ﻲﻣ

دور قرﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﺐﺷ نﺎﻤﻫ رد و

، ﮔﺮﻣ ترﺎﺴﺧ ﺒ

نﺎﻳز ياﺮﺑ يرﺎ هﺪﻳد

ﻢﻗر يا

ﻲﻣ درﻮﺧ . ﻦﻳا لاﺆﺳ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﻆﻓﺎﺤﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ حﺮﻄﻣ

، قرﺎﺳ ﺎﻳ ﺖﺳا نآ ﻚﻟﺎﻣ .

ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺨﺳﺎﭘ

نﺎﻳز ثارو ﻲﻣ مﺎﻤﺗ هﺪﻳد

ﺪﺷ

، ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﻆﻓﺎﺤﻣ ،ﻚﻟﺎﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ

بﺎﺴﺣ ﺪﻳآ

، قرﺎﺳ اﺮﻳز

سﺎﻨﺷﺎﻧ

، دﻮﺑ ﺺﺨﺸﻣ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﻚﻟﺎﻣ ﻲﻟو .

رد 3 سرﺎﻣ 1936 ﺒﻌﺷ ﺔ ،رﻮﺸﻛ ﻲﻟﺎﻋ ناﻮﻳد ﻲﻧﺪﻣ

ﻆﻓﺎﺤﻣ ار ﻚﻟﺎﻣ ﻪﺑ

بﺎﺴﺣ دروآ . ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا لﻻﺪﺘﺳا دﻮﺟو ﺎﺑ

ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺖﻗﺮﺳ

، ،نآ ﻚﻟﺎﻣ زﻮﻨﻫ

ﻆﻓﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور . ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻈﺤﻟ رد ﺔ ﻲﻤﻧ ﻲﮔﺪﻨﻧار ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺎﺑ ﻪﺛدﺎﺣ دﺮﻛ

. زا ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا

ﺎﻣ سرﻮﻓ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺖﻗﺮﺳ ،يأر ﻦﻳا ﺮﻈﻨﻣ زا ار ﻆﻓﺎﺤﻣ ﻲﻨﻌﻳ ﻚﻟﺎﻣ ﺎﺗ دﻮﺒﻧ روژ

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ فﺎﻌﻣ

ﻛ ﻨ ﺪ . نﺎﻫاﻮﺧ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ يأر ﻦﻳا ﻳﺮﻈﻧ ناراﺪﻓﺮﻃ يﻮﺳ زا ،دﻮﺑ ﺎﻫ

ﺔ

» ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و يراﺪﻬﮕﻧ

ﻲﻗﻮﻘﺣ « ﺪﺷ ﺖﻳﺎﻤﺣ .

شﺮﻳﺬﭘ زا ﺶﻫوﮋﭘ هﺎﮔداد ﺎﻣا ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ دﺮﻛ يراددﻮﺧ ﻚﻟﺎﻣ .

عﺎﻤﺘﺟا رد

ﻪﺒﻌﺷ رد ناﻮﻳد يﺎﻫ 2

ﺮﺒﻣﺎﺳد 1941 ﺒﻌﺷ ﺮﻈﻧ ﺔ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ رﻮﺸﻛ ﻲﻟﺎﻋ ناﻮﻳد ﻲﻧﺪﻣ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﻚﻟﺎﻣ

ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﺪﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ هﺎﮔداد ﺮﻈﻧ و ﺄﺗ

ﻴﻳ ﺪ ﺪﺷ . فوﺮﻌﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد

» ﻚﻧاﺮﻓ « ﺪﺷ هداد ﺮﻈﻧ ﻦﻴﻨﭼ

ﻈﺤﻟ رد ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺖﻗﺮﺳ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﻛ ﺔ

ﻪﺛدﺎﺣ عﻮﻗو

» ﻚﻧاﺮﻓ « ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا زا ﺖﺒﻇاﻮﻣ و ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﭻﻴﻫ

ﻧ زا و ﻪﺘﺷاﺪ

،هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار لﺮﺘﻨﻛ و ﻆﻓﺎﺤﻣ و هدﻮﺑ موﺮﺤﻣ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﻪﺑ

ﻲﻤﻧ و ﻪﺘﻓﺮﻧ رﺎﻤﺷ ﺪﻧاﻮﺗ

1. Franck

(8)

386

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 2

، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1396

سﺎﺳاﺮﺑ ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ﺪﺷﺎﺑ لﻮﺌﺴﻣ ف

) Starck, 1972: 179

.(

،يراﺪﻬﮕﻧ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻳا رد

ﺎﺼﺣا ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻛ ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا زا :

،هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار ﻨﻛ و

لﺮﺘ ءﻲﺷ . ﺎﻣا رد ﻜﻟﺎﻣ ﻴ ﺖ ﻦﻳا مزﻻ رﻮﻣا

ﺖﺴﻴﻧ و زا ﻦﻳا ﺮﻈﻨﻣ ﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺮﮔا ﻲ

ﻪﺑ فﺮﺼﺗ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻳﺎ ﻏ ﻴ ﻧﻮﻧﺎﻗﺮ ﻲ ﻲﺼﺨﺷ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻚﻟﺎﻣ ﻲﻨﻌﻳ

ﻲﺼﺨﺷ ﻪﻛ ﺪﻨﺳ ﻪﺑ مﺎﻧ

،ﺖﺳوا سﺎﺳاﺮﺑ ةدﺎﻣ 1244 لﻮﺌﺴﻣ ﺖﺳا فﺮﺼﺘﻣ و بﺎﺑ زا

ﻆﻓﺎﺤﻣ ﻲﻨﻌﻳ

ﺴﻛ ﻲ ﻪﻛ ﺮﺑ لﺎﻣ لﺮﺘﻨﻛ

،دراد ﻖﺒﻃ ةدﺎﻣ 1242 ﻦﻣﺎﺿ ﺖﺳا

1.

3 . 3 . ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺪﻘﻧ

ﻦﻴﻴﻌﺗ لﻮﺌﺴﻣ ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ رﺎﻴﻌﻣ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ نﺎﺳآ

ﻨﺷور و ﻲ ﺖﺳا

) ﻢﺳﺎﻗ هداز

، 1378 : 264

،(

ﻚﻟﺎﻣ اﺮﻳز

، ﻲﻨﻌﻳ

ﻲﺼﺨﺷ ﻪﻛ ﻢﻟﺎﻋ رد

،رﺎﺒﺘﻋا ﻖﺣ ﻲﻨﻴﻋ ﻲﻠﺻا ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﺑ لﻮﺌﺴﻣ ،ﺖﺳوا ﺖﺳا

. ﻦﻳا ﺮﻣا

ﺐﺒﺳ ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﺷ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﻪﺑ و هﺪﻴﭽﻴﭘ

يا ﻪﻛ ﺧﺮﺑ رد ﻲ ژر ﻳ ﻢ ﺎﻫ رد صﻮﺼﺧ

ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ

،ﺖﺳا هﺪﺷ يزﺎﻴﻧ

ﺖﺴﻴﻧ . ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ دﺎﻨﺘﺳا رد

ﻪﺑ ﻦﻳا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺗوﺎﻔﺗ آﻳ

ﺎ

ﻚﻟﺎﻣ قﻮﻘﺣ ﻧﺎﻜﻟﺎﻣ ﺔ ﺶﻳﻮﺧ ار لﺎﻤﻋا ﻣ ﻲ ﺮﻛ هد ﺎﻳ ﻪﻧ ا و ﻳ ﻪﻜﻨ ﺎﻳآ فﻼﺧﺮﺑ دﻮﺧ ﻞﻴﻣ زا فﺮﺼﺗ رد

لﺎﻣ موﺮﺤﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا ﺎﻳ ﻪﻧ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رد يدراﻮﻣ ﻪﻛ ﻚﻟﺎﻣ

ًﺎﺘﻗﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﻣ زا ار دﻮﺧ ﻪﺑ

يﺮﮕﻳد ﻣ ﻲ درﺎﭙﺳ

، ﺪﻨﻧﺎﻣ هرﺎﺟا ﺎﻳ دﺎﺠﻳا ﻖﺣ عﺎﻔﺘﻧا ﻪﺑ ﻊﻔﻧ

،يﺮﮕﻳد يﺮﻴﻴﻐﺗ ﻟﻮﺌﺴﻣ رد ﻴ ﺖ ﻚﻟﺎﻣ

هداد ﻤﻧ ﻲ

) دﻮﺷ

Mazeaud , 1978: 587

.(

ﺖﺳا لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻟﻮﻬﺳ ،رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻳا ﻦﺴﺣ

، رد اﺮﻳز

ﺎﺗ ﺖﺳﺎﻤﻌﻣ ﻚﻳ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ يدراﻮﻣ ﻠﺌﺴﻣ

ﺔ ﻲﻗﻮﻘﺣ

) Jourdain, 2008: 114

.(

ﻪﺘﺒﻟا ا ﺎﺑ ﻳ ﻦ

رﺎﻴﻌﻣ ﺰﻴﻧ هﺎﮔ ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ

دﻮﺷ . ﻳ ﻜ ﻲ دراﻮﻣ زا ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻚﻟﺎﻣ

، ﻲﺘﻗو ﺖﺳا ﻪﻛ ءﻲﺷ

ﺑ ﻪ ﻠﻴﺳو ﺔ ﻲﻜﻳ زا دﻮﻘﻋ ﻠﻤﺗ ﻴ ﻜ ﻲ لﺎﻘﺘﻧا درﻮﻣ ﻲﻣ راﺮﻗ

دﺮﻴﮔ و يﺎﻨﺒﻣ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺼﻘﺗ ﻴ ﺮ ﺪﺷﺎﺑ .

ا رد ﻳ ﻦ دراﻮﻣ ﺎﻨﺒﻣ ﺮﮔا ي ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ

،ﻚﻟﺎﻣ ﺼﻘﺗ ﻴ ﺮ ﺪﺷﺎﺑ

، لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ

،ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻦﻜﻤﻣ لﻮﺌﺴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﺮﻴﺼﻘﺗ و ﺖﺴﻴﻧ ﺰﻴﻧ

ﺪﻳﺎﺑ زاﺮﺣا دﻮﺷ . ﺎﻣا ﺮﮔا يﺎﻨﺒﻣ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﺮﻄﺧ ﺎﻳ ﺪﻬﻌﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻨﻤﻳا

) Lambert-Faivre, 1994: 81

،(

لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ

،لﺎﻣ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ راﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ تارﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ﻪﺑ

ﺪﻳﺪﺟ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ و ﻨﻳازا وﺮ ﻲﻣ ﻪﻄﺑﺎﺿ ﻦﻳا ﺪﻧاﻮﺗ

ﻌﺗ رد ﻴﻴ ﻦ ﻊﻗاو ﺪﻴﻔﻣ لﻮﺌﺴﻣ دﻮﺷ

.

1 . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ﻲﻣ ءﺎﻴﺷا زا يراﺪﻬﮕﻧ زا يا

ﺦﻳرﺎﺗ رد ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﻛ ﻲﻟﺎﻋ ناﻮﻳد ﻲﻧﺪﻣ مود ﻪﺒﻌﺷ يأر ﻪﺑ ناﻮﺗ 13

ﻪﻴﺋوژ

2005 دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا . ﺮﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻟﺎﺒﺗﻮﻓ يزﺎﺑ رد ﻲﻨﻜﻳزﺎﺑ هﺪﻧوﺮﭘ ﻦﻳارد دﻮﺑ هد

. ﺮﺳ ﻪﺑ و هدﺮﻛ بﺎﺗﺮﭘ ار پﻮﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻢﻴﺗ نﺎﺑ هزاورد

دﻮﺑ هﺪﺷ ﻲﻤﺧز ﻦﻜﻳزﺎﺑ و هدرﻮﺧ رﻮﺑﺰﻣ ﻦﻜﻳزﺎﺑ .

نﺎﻳز يﺎﻋدا ﺶﻫوﮋﭘ هﺎﮔداد و دﺮﻛ يﻮﻋد ﻪﻣﺎﻗا ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻢﻴﺗ نﺎﺑ هزاورد ﻪﻴﻠﻋ هﺪﻳد

دﺮﻛ در ار يو .

ﻲﻣ ناﻮﻨﻋ ﻦﻴﻨﭼ رﻮﺑﺰﻣ هﺎﮔداد ﺛ و هﺪﺸﻧ يﺮﻴﺼﻘﺗ ﺐﻜﺗﺮﻣ نﺎﺑ هزاورد ًﻻوا ﻪﻛ دﻮﻤﻧ

ﺮﺑ ار پﻮﺗ زا يراﺪﻬﮕﻧ يو ًﺎﻴﻧﺎ

ﻪﺘﺷاﺪﻧ هﺪﻬﻋ . ﭼ ﻪﻛ ﺪﺷ حﺮﻄﻣ تاداﺮﻳا ﻦﻳا ﻲﻫاﻮﺧ مﺎﺟﺮﻓ رد مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﺮﻈﻧ رد ار نﺎﺑ هزاورد ياﺮﺑ ﺮﻴﺼﻘﺗ دﻮﺟو ًﻻوا هﺎﮔداد اﺮ

ﺖﺳا هداﺪﻧ راﺮﻗ شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ ار ءﻲﺷ زا يراﺪﻬﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ،نﺎﺑ هزاورد درﻮﻣ رد اﺮﭼ ًﺎﻴﻧﺎﺛ و ،ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ .

ﻨﻌﻳ لوا داﺮﻳا درﻮﻣ رد ﻲ

اﻮﻗ ﺾﻘﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ هﺪﺸﻧ يﺮﻴﺼﻘﺗ ﺐﻜﺗﺮﻣ نﺎﺑ هزاورد ﻪﻛ دﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻦﻴﻨﭼ ناﻮﻳد ،نﺎﺑ هزاورد ﺮﻴﺼﻘﺗ ﺪﺷﺎﺑ يزﺎﺑ ﺪﻋ

. درﻮﻣ رد

ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺿ پﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻦﻴﻤﻫ نﺎﺑ هزاورد ﻪﻛ ﺖﺷاد نﺎﻴﺑ ناﻮﻳد ﺰﻴﻧ پﻮﺗ يراﺪﻬﮕﻧ ﻲﻨﻌﻳ مود داﺮﻳا ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻫد ﺖﻬﺟ ياﺮﺑ ،ﺪﻧز

ﻪﺘﺷاد ﻂﻠﺴﺗ نآ نداد

، ﻛو هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣا ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار يراﺪﻬﮕﻧ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ءﻲﺷ هرادا و لﺮﺘﻨ

هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﻴﺘﺧا نﺎﺑ هزاورد و ﺪﻫد

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار پﻮﺗ لﺮﺘﻨﻛ و هرادا و ) .

ندروژ ، 1386 : 396 (.

(9)

387

4 . هﺪﻋﺎﻗ ﺎﺗ ﻖﻳدﺎﺼﻣ زا

4 . 1 . ﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ تﻻﻮﺤﺗ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷ

زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

» ﺎﻴﺷا ﻞﻌﻓ

1« قﻮﻘﺣ رد ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يدﺎﻳز تﻻﻮﺤﺗ ﻪﺴﻧاﺮﻓ

(Viney . Jourdain,

1998: 597

. (

ﺶﻴﭘ ا زا ﻳ دﺎﺠ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ،ﻞﺻا

، ﻊﺑﺎﺗ ﻣﻮﻤﻋ ﺪﻋاﻮﻗ ﻲ

ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ةدﺎﻣ

1240

) دﻮﺑ

Baudry- Lacantinerie, T.2, 1921: 382

ز و (

ﻳ نﺎ د ﻳ هﺪ ﺎﺑ ﻳ ﺪ ﺼﻘﺗ ﻴ ﺮ ﺖﺑﺎﺛ ار ﻣ ﻲ ﺮﻛ

) د

Colin,

Capitant , T.2, 1935: 207

.(

نﺮﻗ نﺎﻳﺎﭘ رد ﻢﻫدزﻮﻧ

ﺴﻔﺗ ﺎﺑ ﻴ ﺮ ﺪﻨﺑ ﻊﻴﺳو 1

ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ف ﻳ ﻚ

،ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻞﺻا ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ

» ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻞﺻا ﺷا زا

ﻴﺎ « ﺑ ﻪ دﻮﺟو ﺪﻣآ . نﺮﻗ نﺎﻳﺎﭘ رد ﻢﻫدزﻮﻧ

ﺎﺑ

رﻮﻬﻇ

» ﻢﺴﻴﻨﻴﺷﺎﻣ « ﻲﻣ نﺎﺸﻧ لاﻮﺣا و عﺎﺿوا ﻲﻤﻧ ﺮﮕﻳد ﻪﻛ داد

ناﻮﺗ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ

ود ﻪﺑ ار ةدﺎﻣ 1243 و 1244 ق . م . دوﺪﺤﻣ ف دﺮﻛ

ﺪﻳﺎﺑ و ﻲﭘ رد نآ و دﻮﺑ يﺮﮕﻳد يﺎﻨﺒﻣ ﻪﺑ

ﻋﻮﻧ ﻲ

» ﻒﺸﻛ « ﻨﺑ ﺪ 1 ةدﺎﻣ 1242 ق . م . دﻮﺑ ف

) Buffelan Lanore, Larribau-Terneyre, 2008: 636

.(

رد

نﺎﻳز ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﻈﻧ ﻦﻳﺮﺘﻛد نﺎﻣز ﻦﻳا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﻴﺼﻘﺗ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ يزﺎﻴﻧ ﺪﻳﺎﺒﻧ هﺪﻳد

. رد 16 ﻦﺋوژ

1896 زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﻴﺷا

رد رﻮﻬﺸﻣ يأر

» ﻦﻔﺗ

2« ﺮﻫﺎﻇ ﺪﺷ يأر نآ ﻪﺑ ﻪﻛ

» ﻳ كﺪ ﺶﻛ

3« ﺰﻴﻧ

ﻲﻣ ﻪﺘﻔﮔ

) دﻮﺷ

ibid

.(

ا رد ﻳ ﻦ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ يأر هﺎﮔداد رﺎﺑ

ﺎﻣﺮﻓرﺎﻛ ﻲﻳ گﺮﻣ لﻮﺌﺴﻣ ار ﺮﮔرﺎﻛ

ي

ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺖﻠﻋ د رﺎﺠﻔﻧا ﻳ ﮓ ﻪﺘﺸﻛ رﺎﺨﺑ دﻮﺑ هﺪﺷ

. ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ ﺎﻣﺮﻓرﺎﻛ ﺐﻜﺗﺮﻣ هﺪﺸﻧ يﺮﻴﺼﻘﺗ

دﻮﺑ

).

(Viney . Jourdain,1998:597; Radé , 2005: 4

. ناﻮﻳد ﺖﻛﺮﺣ ﻦﻳا ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ

يﺪﺣ ﻪﻛ ﺖﺳا

،ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ زﺎﻏآﺮﺳ

تﻻﻮﺤﺗ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ شﺮﺘﺴﮔ نﺎﺸﻳا ﺮﻴﺒﻌﺗ ﻪﺑ و ﺖﺳﺎﺟ ﻦﻴﻤﻫ زا ﻲﻧﺪﻣ

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻣ ﻤﻫ رد ﻲﻧﺪ ﺔ

ﻪﻨﻴﻣز طﺎﺒﻨﺘﺳا نﻮﻳﺪﻣ ﺎﻫ ةﺪﻋﺎﻗ

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺪﻨﺑ زا

1

ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ف

)ﺖﺳا

Malaurie , 2002: 1516; Viney , 1995: 28

( . رد 13 ﺔﻳرﻮﻓ 1930 يأر

» روﺪﻧاژ

4« ار يﺮﮕﻳد لﻮﺤﺗ ﺪﭘ

ﻳ ﺪ دروآ رﺎﻣا و ة ﺴﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌ ﺬﭘ ار ﻳ ﺖﻓﺮ . ﺎﺑ

،ﻦﻳا دﻮﺟو تﻻﻮﺤﺗ

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻲﺷﺎﻧ ﺷ زا ﻲ ء قﻮﻘﺣ رد و ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺪﻳﺎﺑ

ﺮﻈﺘﻨﻣ دﻮﺑ هﺪﻨﻳآ تﻻﻮﺤﺗ .

4 . 2 . ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ يﺮﻬﻗ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻞﺻا رﻮﻬﻇ

ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺎﻴﺷا ﻪﺑ ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد ﻪﻛ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﻲﺷﺎﻧ ﺣ زا ﻴ تﺎﻧاﻮ ) ةدﺎﻣ 1243 ( و ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ

ﻲﺷﺎﻧ ﺑاﺮﺧ زا ﻲ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ )

ةدﺎﻣ 1244 ( ﻲﻣ دوﺪﺤﻣ

،ﺪﺷ هزوﺮﻣا هﺪﻋﺎﻗ ﻪﺑ يا ﻞﻳﺪﺒﺗ

)هﺪﺷ

Flour,

Aubert, Savaux, 2001:227; Carbonnier ,1998: 428

و(

» ﻞﺻا ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻲﺷﺎﻧ ﺷا زا ﻴﺎ

5« ﻪﺑ دﻮﺟو

ﺖﺳا هﺪﻣآ

) Jourdain, 2007: 79; v. Lambert-Faivre, 1998: 1

.(

ﺪﻨﺑ 1 ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ف رﺮﻘﻣ

ﻲﻣ دراد :

» ﺺﺨﺷ ...

زا ﻲﺷﺎﻧ تارﺎﺴﺧ لﻮﺌﺴﻣ ءﺎﻴﺷا

دﻮﺧ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﺤﺗ ﺰﻴﻧ

ﺖﺴﻫ ...

«.

ﻦﻴﻨﭼ ﺎﺑ

1. Fait des choses

2. Taffaine 3. Remorqueur 4. Jand'heur

5. Le principe de responsabilité du fait des choses

(10)

388

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 2

، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1396

ﻲﻨﻌﻳ ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻖﻳدﺎﺼﻣ ،ﻲﻠﺻا ﻲﻧاﺮﻳو ﺎﻳ ناﻮﻴﺣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺖﺤﺗ عﺎﻌﺸﻟا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﺻا ﻦﻳا

) Starck , 1972: 152

ﻤﻫ ﻞﺻا ﻦﻳا و (

ﺔ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻳﺎﻫ ﻲ

،ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺻﺎﺧ ﻢﻳژر ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ار ﻣﺮﺑرد

ﻴ

)دﺮﻴﮕ

Viney , 1995: 28

.(

4 . 3 . ﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻞﺻا حﺮﻃ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ يدادراﺮﻗ ﻲ

رد ةدﺎﻣ 1242 ق . م . ،ف ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻲﻧﺪﻣ

» يﺮﻬﻗ « ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺮﺑ ًﻻﻮﺻا ﻪﻛ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ

» ﻚﻟﺎﻣ « ﺎﻳ

ﻆﻓﺎﺤﻣ نﺎﺒﻬﮕﻧ ﺎﻳ « ﻞﻴﻤﺤﺗ ءﻲﺷ ﻲﻣ

دﻮﺷ . ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻌﻨﻣ ﺎﻣا ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﻲﻧﺪﻣ

» يدادراﺮﻗ « زا ﻲﺷﺎﻧ

ﺎﻴﺷا حﺮﻃ ﺰﻴﻧ دﻮﺷ

. ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ دراد دﻮﺟو ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﻳأر ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد

) Wester-

Ouisse, 2010: 419; Bacache-Gibeili, 2007: 193

.(

مﻮﻬﻔﻣ ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻲﻧﺪﻣ

» يدادراﺮﻗ « زا ﻲﺷﺎﻧ

ﺎﻴﺷا زا ﺔﻫد 60 ﺮﺳ ﺮﺑ نﺎﺑز ﺎﻫ دﺎﺘﻓا

) Malaurie .Aynes Stoffel-Munck, 2007: 555

.(

ﻲﻳارآ ﻦﻴﻨﭼ

رﺎﻨﻛ رد ﻪﻛ هﺪﺷ نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ ﺪﻳدﺮﺗ ﺐﺒﺳ

» ﻞﺻا ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ يﺮﻬﻗ ﻲﻧﺪﻣ «

ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪﻛ

ﻲﻣ ناﻮﻳد ﺎﻳآ ،ﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺶﻴﭘ نﺮﻗ ﻚﻳ ﺎﺗ ﻪﺘﺳاﻮﺧ

» ﻞﺻا ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ يدادراﺮﻗ ﻲﻧﺪﻣ «

آ و يأر ﻦﻳا ﻮﺗﺮﭘ رد لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ؟ﻪﻧ ﺎﻳ ﺪﻨﻛ حﺮﻃ ﺰﻴﻧ ار نﺎﻧاﺪﻗﻮﻘﺣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يﺪﻌﺑ يار

فﺮﺻ و هدﻮﺑ صﺎﺧ دﺎﻬﻧ ﻚﻳ ،ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﺗﺮﮔ

رادﺮﺑ ي ﻞﺻا زا ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﻲﺷﺎﻧ يﺮﻬﻗ ﻲﻧﺪﻣ

ﺎﻴﺷا زا ﺖﺴﻴﻧ

) Leduc, 1996 : 164

.(

،ﻦﻳﺮﺘﻛد ﺮﻈﻧ زا ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﺎﻴﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ يدادراﺮﻗ ﻲﻧﺪﻣ ﻪﺑ

قﻼﻃا يدرﻮﻣ ﻲﻣ

ﻮﺷ د دادراﺮﻗ ﻚﻳ رد ﻪﻛ

، يﺪﻬﻌﺗ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ لﺎﺒﻗ رد ﻪﻛ يﺪﻬﻌﺘﻣ

هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺌﻴﺷ زا ﺪﻬﻋ ﻪﺑ يﺎﻓو مﺎﻘﻣ رد ، ﺪﻨﻛ

ترﺎﺴﺧ ﺐﺒﺳ ءﻲﺷ نآ و ﻮﺷ

) د

Malaurie,

Aynes, Stoffel-Munck, 2007: 555

. (

ةﺮﻤﺛ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد يدﺎﻬﻧ ﻦﻴﻨﭼ ز

ﻳ نﺎ د ﻳ ﺪ ه و هدﻮﺑ

يو ﻣ ﻲ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﺪﻬﻌﺘﻣ زا ﺮﻴﺼﻘﺗ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ زﺎﻴﻧ نوﺪﺑ ﺒﻟﺎﻄﻣ ﻪﻟ

ﺔ ترﺎﺴﺧ

)ﺪﻨﻛ

Bacache-Gibeili,

2007: 193

. (

ﺑ ياﺮ دادراﺮﻗ رد لﺎﺜﻣ ﻞﻤﺣ

ﻞﻘﻧو ار ﺮﻓﺎﺴﻣ ﻪﻛ هدﺮﻛ ﺪﻬﻌﺗ يﺪﺼﺘﻣ ،ﺮﻓﺎﺴﻣ ﻪﺑ

ترﻮﺻ

و ﻢﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﻊﻗﻮﻣ ﺑ ﺪﺼﻘﻣ ﻪ و ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ ﺮﺠﻔﻨﻣ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺮﮔا ترﺎﺴﺧ ﺐﺒﺳ و هﺪﺷ نﻮﮔژاو ﺎﻳ

دﻮﺷ ،

زا يﺪﺼﺘﻣ ﻟﻮﺌﺴﻣ

ﻴ ﺖ ﺖﺴﻴﻧ فﺎﻌﻣ .

ﻊﻴﺒﻣ ﻊﻳﺎﺑ ﻲﺘﻗو ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﺑ ار

ﻞﻳﻮﺤﺗ يﺮﺘﺸﻣ ﺪﻫد

رد ﻊﻴﺒﻣ و

ﺖﺳا لﻮﺌﺴﻣ ﻊﻴﺒﻣ نﺎﻬﻨﭘ بﻮﻴﻋ ﻦﻴﻤﻀﺗ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ،دﻮﺷ ﺮﺠﻔﻨﻣ يﺮﺘﺸﻣ دﺰﻧ .

ﺐﺴﺣﺮﺑ

ﻲﻣ ار ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد ﻦﻳﺮﺘﻛد ﺪﻳﺎﻘﻋ ﻲﺷﺎﻧ يدادراﺮﻗ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻋﻮﻧ ناﻮﺗ

ﺎﻴﺷا زا ﺪﻴﻣﺎﻧ . ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻴﺒﻌﺗ ﻪﺑ يدادراﺮﻗ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻨﻌﻳ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ عﻮﻧ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ءﻲﺷ ﻚﻳ دادراﺮﻗ عﻮﺿﻮﻣ ﻲﻫﺎﮔ ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻧﺪﻣ هدﺎﺳ يدادراﺮﻗ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻚﻳ ﺎﺑ ار ءﻲﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ يدادراﺮﻗ ﻲ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻨﻌﻳ

ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻌﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ يدادراﺮﻗ دﺮﻛ ﻂﻠﺧ

. ﺑ ياﺮ ﻲﻧﺎﻣز لﺎﺜﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻬﻋ ﻪﺑ يﺎﻓو مﺎﻘﻣ رد ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﻛ

ﻢﻴﻠﺴﺗ ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﺑ ار ﻲﺌﻴﺷ ﺪﻨﻛ

عﺎﻨﺘﻣا ﺮﻣا ﻦﻳا مﺎﺠﻧا زا و ﻣ

ﻲ ﺪﻨﻛ ، ﻠﺌﺴﻣ ﺔ

» تاﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا مﺪﻋ

1«

1. Inexécution de l’obligation