ﯽ ود ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 8 رﺎﻤﺷ ، ة 1
رﺎﻬﺑ 1395
ص . 218 - 181
نﺎﺘﺳاد ﺶﻘﻧ يوﺎﻛاو ﻲﻳاﺮﺳ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻌﺳﻮﺗ رد
ﺔ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ
؛
ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا رد ﻲﺷﺎﻜﻨﻛ
مرﺎﺻ يﺮﻐﺻا ﻲﻠﻋ
،1
ﻲﻳﺎﻧاد ﻦﺴﺣ
2دﺮﻓ ﻲﻠﻋ ، ﻲﻧﺎﻓ ﺮﻐﺻا ﻲﻠﻗ ﻦﻳرآ ،3 4رﻮﭘ
هﺪﻴﻜﭼ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا فﺪﻫ:
نﺎﺘـﺳاد ةﻮﻘﻟﺎـﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺔﻌـﺳﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻲﻳاﺮـﺳ
هدروآﺮﺑ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ نﻻﻮﺌﺴﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺔﻨﻣاد ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻪﺑ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ نآ فاﺪـﻫا ندﺮﻛ
دزادﺮﭙﺑ .
ﻢـﺗ تﺎـﻴﺑدا روﺮﻣ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد لﻮـﺳﺮﻛ رﻮـﺤﻣ
) 2008 ( رد دﻮـﺟﻮﻣ تﺎـﻋﻼﻃا
ﺑدا ﻴ تﺎ ﺨﺑﺮﺛا زا يﺪﻫاﻮﺷ و ﺐﻴﻛﺮﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ ،ﻲﺸﻫوﮋﭘ
نﺎﺘـﺳاد ﻲـﺸ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻲﻳاﺮـﺳ
ﻲﻣ ﻪﺋارا ﻲﻧﺎﺴﻧا دﻮﺷ
. ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺮﺿﺎﺣ
، 111 هﺎﮕﻳﺎﭘ زا ،ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺔﻟﺎﻘﻣ سﺎـﺳاﺮﺑ ﻲـﻤﻠﻋ ﺮـﺒﺘﻌﻣ يﺎﻫ
و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﺼﺨﺸﻣ رﺎﻴﻌﻣ ﺳرﺮﺑ
ﺪﺷ ﻲ . ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﺑﺎﻄﻣ هزﻮﺣ رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،ﺎﻫ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻲـﻤﻠﻋ يﺎﻫ
) 16 هزﻮﺣ ( كاﺮﺘﺷا ﻪﻛ ﻫ هﮋﻳو يﺎ ﻧراد ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ يا نﺎﺘـﺳاد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺑ ،ﺪ
رد ﻲﻳاﺮـﺳ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )
30 ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ( - ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ و فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻪﻛ طﻮـﺑﺮﻣ ﻲﻧﺎـﺴﻧا ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ يﺎـﻫ
ﻲﻣ دﻮﺷ - ﻪﺟﻮﺗ هدﺮﻛ ﺪﻧا . نﺎﺘﺳاد ﻲﻔﻨﻣ رﺎﺛآ ﻪﺑ ،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻀﻌﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣرد ﻦﻳا رد ﻲﻳاﺮـﺳ
هدﺮﻛ هرﺎﺷا ﺪﻳﺎﻘﻋ يرﺎﻜﺘﺳد ياﺮﺑ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ،نﺎﻣزﺎﺳ ا
ﺪـﻧ . ﺔﻌـﺳﻮﺗ نﻻﻮﺌـﺴﻣ ،ﻪـﺠﻴﺘﻧرد
نﺎﺘـﺳاد ترﺎﻬﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ار ﻲﻳاﺮـﺳ
ﮔاﺮﻓ
ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪـﺑ ار راﺰـﺑا ﻦـﻳا و ﺪـﻧﺮﻴ و ﺎـﻫدﺮﻜﻳور
ﺪﻨﻳاﺰﻔﻴﺑ دﻮﺧ يﺎﻫراﺰﺑا .
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ نﺎﺘﺳاد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا
ﻲﻳاﺮﺳ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ
، ـﻳﺮﻈﻧ ﺔ
ﺖﻳاور .
1 . ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺮﺘﻛد ي ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲ
، ﺪﻜﺸﻧاد ة ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا و ﻴ
ﺖ ا ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺪﻣ ﻳ
ناﺮ
2 . دﺎﺘﺳا ،دﺎﺼﺘﻗا و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
3 . رﺎﻴﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
4 . دﺎﺘﺳا اد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧ
هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 14 / 02 / 1394
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 27 / 05 / 1394
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : مرﺎﺻ يﺮﻐﺻا ﻲﻠﻋ
E-mail:ali_asgharisarem@yahoo.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ
حﻼﻄﺻا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا
، ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ رد رﺎﺑ ﺔﻫد 1960 ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻳﺎـﻣ و نﻮﺴﻴﺑرﺎﻫ )
1964 ( حﺮـﻄﻣ
ﺪﺷ . ﻧ ﺮﻟﺪ ) 1970 ( ﻲﺴﻛ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ دﻮﺑ
ﻪﻛ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ هﺎﮕﻧ زا ﻲﻧﺎﺴﻧا
دﺮﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ و
» ﺮـﻴﻴﻐﺗ
يرﺎﺘﻓر
1« ﻲﻳﺎﻏ فﺪﻫ ار ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺖﺴﻧاد ) ،تراﻮﺘـﺳا و ﻦﻴﻠﻣﺎﻫ 2011
.(
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ
،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ هزﻮﺣ ناﻮﻨﻋ ﻞﻤﻋ و ﻪﻳﺮﻈﻧ زا يا
) ،ﺰﻨﻴﻜﺗاو 2000 (
، ﻣز زا ﻪﺘﺷر زا هراﻮﻤﻫ ﺶﻳاﺪﻴﭘ نﺎ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻤﻠﻋ فﺪﻫ ﻦﻳا يﺎﺘﺳار رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﻬﻟا .
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا
، ﻔﻣ ﺰﻛﺮﻤﺗ نﻮﻧﺎﻛ ﻲﻣﻮﻬ
نﺎﻣزﺎـﺳ ﺔـﻳﺮﻈﻧ ﻲـﻨﻌﻳ ،ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ةزﻮﺣ ﻪﺳ زا ار دﻮﺧ )
ﻪـﺑ صﻮـﺼﺧ
ﻲﻤﺘـﺴﻴﺳ ﺮـﻜﻔﺗ (
، و دﺎـﺼﺘﻗا
ناور ﻲﻣ ﺐﺴﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ،ﺪﻨﻛ
ﻳﺮﻈﻧ ﺎﻳ هﺎﮔﺪﻳد ﺔ
ﺮﺑ ﻲﻤﺘﺴﻴﺳ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﺎﻫ ﺖـﺳا ﻲﻜﺘﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ي ،
ﺮﻜﻳور د ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺮﺑ ،يدﺎﺼﺘﻗا ﺬﮔ
و دراد ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ رد يرا ناور هﺎﮔﺪـﻳد
نﻮﻧﺎـﻛ ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﺗ و شﺰﻴﮕﻧا ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺰﻛﺮﻤ يﺮﻴﮔدﺎﻳ
ﻲﻣ ﺎﻨﺑ ﺪﻨﻛ ) ،ﻞـﻜﻴﻧرﺎﺑ و ﻲـﺗﺮﻫ ،ناوارﺎـﮔ 1999
،نﻮـﺴﻧاﻮﺳ ؛
2001 .(
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺮﻜﻳور ﺮﻫ زا ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ،دﻮﺧ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﺮﻴﺴﻣ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا
د ﻊﻓﺎـﻧ ﻪـﻛ يراﺰﺑا و
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻛ
. ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ نﺎﺘﺳاد ﺪﺳر ﺖﺳﺎﻫدﺮﻜﻳور ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ ﻲﻳاﺮﺳ
. ﻪﺑ نﺎﺘﺳاد رد ﻲﻳاﺮﺳ
رد و ﻪﺘﺷﺬﮔ هزﻮﺣ
ﻲﻳﺎﻫ ﻳﺮﻈﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺔ
نﺎﻣزﺎـﺳ ) ،ﻪـﻳﻮﺑ 1991 ،ﻦـﭼ ؛ 2012 ( ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ )
،ﺮﺑﺎـﻓ
1998 ﻛ ؛ ،ﺶﻳﺮ 2004 ( ﻌﺳﻮﺗ ، ﺔ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ) ،ﺎﻤﺑآ 2003 ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻼﻴﺳﺎﭘ ؛ 2013
( ﻪﻌﺳﻮﺗ و شزﻮﻣآ ،
) ،يﺮﮔ و ﻲﺗﻮﻴﻣﺎﻛ 2012
،نﻮﺘﺳﻮﺑ ؛ 2013
،نﻮﺴﻨﻴﺑار ؛ 2013
( ، ﺶـﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ )
،نﻮـﺴﻠﻳو و ﻪﻟﻮـﺳ
1999 ،سﺎﺑﺎﻧﺎﻫ ؛ 2000
،نارﺎﻜﻤﻫ و پآﻮﺳ ؛ 2001
،ﺮﭘﺎﻛ ؛ 2005 ( ، ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ رﺎﺘﻓر )
،سدﻮـﺑ 2005 ؛
سرﻮﻫ ،ﻲﻟ 2007
؛ ،تﺮﺒﻴﻫ و ﺲﻴﻟا 2008
( ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و يدﺮﺒﻫار
) ،ﺲﻴﻧﺮﭼ و ارﺎﻫوا 2012
و ﻦﻣﻮـﺑ ؛
،نارﺎﻜﻤﻫ 2013
،ﻦﭼ ؛ 2013 ،ﺮﻜﻴﺑ ؛ 2014 ( ﻪﺟﻮﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا . نﺎﺘﺳاد نﺎﻣزﺎﺳ رد هزوﺮﻣا ﺎﻫ ﺶﻘﻧ ﺎﻫ
ﻖﻓﻮﻣ ناﺮﻳﺪﻣ و ناﺮﺒﻫر و ﺪﻧراد ﻲﻤﻬﻣ
، ﺖﻴﻤﻫا ﺎﻬﻧآ هدﺮﻛ كرد ار ﺪـﻧا
؛ ،لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ ،ﺶـﻟو ﻚـﺟ
ﺪﻣ ﻳ ﻞﻣﺎﻋﺮ لاﺮﻨﺟ ﻖﺑﺎﺳ ا
ﻚﻳﺮﺘﻜﻟ - ﻪﻛ رود لﺎﺳ ﺖﺴﻴﺑ ﻲﻃ ة
يو
، ﺪـﺷر ﺖﻛﺮـﺷ ﻦـﻳا شزرا 4000
يﺪﺻرد ﺖﻓﺎﻳ - رد ﻲﻟاﺆﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد درﻮﻣ
ﻢﻬﻣ ﺶﺘﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﻲﻣ
ﺪﻳﻮﮔ
» ﻢﻬﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ
ﻲﻣ و ﻢﺘﺴﻫ يﺪﻨﻟﺮﻳا ﻦﻣ ﻢﻳﻮﮕﺑ نﺎﺘﺳاد ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻢﻧاد
« ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و نوﺮﺑ 2004
: 5 .(
ﺮﻈﻧ زا ندﻮﻨﺳا ) 2000 (
» ﻲﺳﺎﺳا ﺚﺤﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻂﺳﻮﺗ نﺪﺷاﻮﻏا ،ﺰﻴﮕﻧا
ﻚﻳ بﻮـﺧ نﺎﺘﺳاد
ﺖﺴﻴﻧ
؛ نﺎﺘﺳاد زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﻲﻳﺎﻏ فﺪﻫ ﻚﻳ ﻦﺘﺷاد ﻪﻜﻠﺑ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ فﺪـﻫ ﻲﻋﻮـﻧ ﻪـﻧ و راﺰﺑا ﻲﻋﻮﻧ
ﺖﺳا
« . هزﻮﺣ ﺪﻨﭼﺮﻫ كاﺮﺘﺷا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻫ نﺎﻳﺎـﺷ يﺎ ﻬﺟﻮـﺗ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ ﺎـﺑ ﻲ ﻲﻧﺎـﺴﻧا
ﻪـﺑ ،ﺪـﻧراد
نﺎﺘﺳاد هﮋﻳو ﻪﺟﻮﺗ ﻲﻳاﺮﺳ ﻪﺘﺷاد يا
،ﺪﻧا ﺶﻧاد ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا و نﺎﻫوﮋﭘ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻦﺘﺧادﺮﭘ رد
هدﻮﺑ ﺪﻨﻛ رﺎﻴﺴﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻧا
و نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﺮﺘﻤﻛ
نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ ﻪﺟﻮﺗ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Behavioral Change
ﺮﻛ هد ﺪﻧا . ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا
، ﻲـﻠﻋ ﻢـﻏر ﻞـﻳﺎﻤﺗ ﻪـﺑ يﺎـﻫراﺰﺑا و ﺎـﻫدﺮﻜﻳور زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺖﻌﻔﻨﻣ زﻮﺣ ﺮﮕﻳد رد نﺎﺳر ه
ﻪﺘﺷر و ﺎﻫ ﻲﻤﻠﻋ يﺎﻫ
) ،ﻞﻜﻴﻧرﺎﺑ و ﻲﺗﺮﻫ ،ناوارﺎﮔ 1999
( ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ زا ،
زﻮﺣ ة نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ ﻞﻓﺎﻏ هدﻮﺑ ﺪﻧا . مﺎﺠﻧا نﺎﻣز ﺎﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺎﻋﺪﻣ ﻦﻳا ﺪﻫﺎﺷ نداد
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا
،
ﺎﻬﻨﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ود )
،ﺮﻠﻳﺎﺗ 2007 ،ﻲﮕﻴﺑ ؛ 2014 ( ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺟﻮﺗ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ نﻻﻮﺌﺴﻣ
ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا و ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ار ﻲﻧﺎﺴﻧا نﺎﺘﺳاد
هدﺮﻛ ﺐﻠﺟ ﻲﻳاﺮﺳ
،ﺪﻧا ﺎـﻣا
ﻢـﻛ ﻦـﻳا ﻞـﻳﻻد ﺎـﻳ ﻞـﻴﻟد راﺰـﺑا ﻪـﺑ ﻲﻬﺟﻮـﺗ
يﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ
نﺎﺘﺳاد رد ﻲﻳاﺮﺳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﺖﺴﻴﭼ ﻲﻧﺎﺴﻧا
؟
ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻢﻛ ﻦﻳا ﻞﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﻛ ﺪﺳر ﺟﻮﺗ
ﻬ ﻲ
، سﺎﺳاﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﻖﻄﻨﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ رد يرو
ﻞﺑﺎﻗ ﺖﺳا ﻦﻴﻴﺒﺗ .
نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻲﻧﺎﺴﻧا
، ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﻳﺎـﺳ نﻻﻮﺌـﺴﻣ ندروآﺮـﺑ ياﺮـﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ
ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ دﻮﺧ فاﺪﻫا
ﻲـﺸﺨﺑﺮﺛا زا ﻪـﻛ ﺪـﻨﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧﻮﻨﻓ و ﺎﻫراﺰﺑا ،ﺎﻫدﺮﻜﻳور زا ﺪﻨﻫد ﺎـﻬﻧآ
رد
ﻦﺌﻤﻄﻣ يﺪﺣ ﺎﺗ ﻞﻤﻋ ﺪﻧا
. نﺎﻣزﺎﺳ رد يراﺰﺑا ﺎﻳ دﺮﻜﻳور ﺮﻫ دﺮﺑرﺎﻛ
، و ﺖـﺳا هاﺮﻤﻫ نﺎﻣز و ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺎﺑ
نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﺖﺴﺟ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا و
دﺮﻜﻳور يﻮﺟ ترﺪﻗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫراﺰﺑا و ﺎﻫ
هدروآﺮﺑ ياﺮﺑ ،ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا و فاﺪﻫا ندﺮﻛ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا
؛ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻴﻔﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
، يﺪﻫاﻮـﺷ ﺮـﮔا
ﺪﻫد نﺎﺸﻧ نﺎﺘﺳاد ﻪﻛ
فاﺪﻫا ﻦﻳا ندروآﺮﺑ رد ﻲﻳاﺮﺳ ﺶﺨﺑﺮﺛا ﻲﻠﻜﺷ ﻪﺑ
ﻞﻤﻋ ﻲﻣ ،ﺪـﻨﻛ نﻻﻮﺌـﺴﻣ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا
ﻪﺑ ﻳﺪﻣ راﺰﺑا ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺐﻴﻏﺮﺗ ﻲﺘﻳﺮ
.
ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ و
ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا ﺮﻳﺎﺳ ﻪﻔﻴﻇو ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ
ﻪﺑ ﺶﺨﺑﺮﺛا نﻮﻨﻓ و ﺎﻫراﺰﺑا ،ﺎﻫدﺮﻜﻳور ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﺪﻧراد نﻻﻮﺌﺴﻣ
زﻮﺣ ة يﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺒﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺎﺑ و دﻮﺧ
ﺷر مﺎﺠﻧا رد ار ﺎﻬﻧآ ،ﻪﺘ نداد
ﺎﻇو ﻳ نﺎﺸﻔ ﺪﻨﻫد يرﺎﻳ .
مﺎﺠﻧا نداد ﺶﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ عﻮﻧ زا ﻲﻳﺎﻫ ﺎﺑ1
ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا زا ﺖﻳﺎﻤﺣ رد يﺪﻫاﻮﺷ ﻦﺘﻓﺎﻳ فﺪﻫ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫراﺰﺑا
ﻚﻤﻛ ﻪﻠﻤﺟ زا ، ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻳﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻪﺘﺷر ﺮﻫ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ و ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا اﻮﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﺘﺷر نآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻧ .
و ﻞـﻴﻠﺤﺗ ،يروآدﺮﮔ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺐﻴﻛﺮﺗ زﻮﺣ ﻚﻳ
ة ﻮﻘﺗ ﻪﺑ ،صﺎﺧ
ﻢﻴﻤـﺼﺗ دﻮـﺒﻬﺑ و ﺖﻳ يﺮـﻴﮔ
ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻫاﻮﺷ ﺮﺑ ﻲﻣ ﺮﺠﻨﻣ2
دﻮﺷ ) ،نﺎﻫﻻﺎﻛ 2014
( ،ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا و
نﻻﻮﺌـﺴﻣ ﻪـﺑ ﻚـﻤﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . هزﻮﺣ ﻦﻳا ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا زا يرﺎﻴﺴﺑ
، ﺮﺑ مﺎﺠﻧا نداد رد تﺎـﻴﺑدا روﺮـﻣ عﻮـﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺔﻌـﺳﻮﺗ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻧﺎﺴﻧا هدﺮﻛ
ﺪﻧا و ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا نآ
ﻞـﻤﻋ و ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ رد
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎـﺴﻧا
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا ) ،ﻮﻛارﻮﺗ 2005 ،نﺎﻫﻻﺎﻛ ؛ 2010
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻟاد ؛ 2010
،نﺎﻫﻻﺎﻛ ؛ 2014
.(
تﺎﻋﻼﻃا يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد روآدﺮﮔ
ي هﺪﺷ زﻮﺣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا زا نﺎﺘﺳاد ة
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳاﺮﺳ
ـ نﺎﺘﺳاد ﻲﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ هدﺮﻛ هرﺎﺷا نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﻳاﺮﺳ
ﺪﻧا ـ ﻪﺑ ﻦـﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ لﺎﺒﻧد
ﻪﻛ ﻢﻴﺘﺴﻫ لاﺆﺳ
» ﺶﻘﻧ ةﻮﻘﻟﺎﺑ نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ ياﺮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺖﺴﻴﭼ ﻲﻧﺎﺴﻧا
«
؛ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ فﺪـﻫ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Literature review
2. Evidence-based decision making
ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺘﺳاد ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ار ﻲﻳاﺮﺳ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ و دﺮﻜﻳور راﺰﺑا
ﺶﺨﺑﺮـﺛا ي و
يدﺮـﺒﻫار ياﺮـﺑ
نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
رﺎـﻛ ﻦـﻳا ﺎـﺑ و ﺪـﻨﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا
، ـﻨﻣاد ﺔ بﺎـﺨﺘﻧا ﺎـﻬﻧآ زا هدﺎﻔﺘـﺳا رد ار
ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫراﺰﺑا .
سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺮﻈﻧ و ﻲﻔﺴﻠﻓ ﻲﻧﺎﺒﻣ يﺎﻫ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ
ﻪﺑ ،نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ،دﺮـﻜﻠﻤﻋ ،يﺮﻴﮔدﺎﻳ ،شﺰﻴﮕﻧا ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻓاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد لﺎﺒﻧد
) ،ﻞﻜﻴﻧرﺎﺑ و ﻲﺗﺮﻫ ،ناوارﺎﮔ 1999
(
،
ﻲﮕﺘـﺴﻳﺎﺷ و ترﺎـﻬﻣ ،ﺶـﻧاد دﻮﺒﻬﺑ ﺎـﻫ
) ،تراﻮﺘـﺳا و ﻦﻴﻠﻣﺎـﻫ
2001 ( ﺖﺳا . ﺖﺳا نآ ﻲﻋﺪﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ،ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا رد دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻫاﻮﺷ و تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻛ
زا هﺪـﻳا ﻦﻳا
ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ نﺎﺘﺳاد ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻲﻳاﺮﺳ نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
هدروآﺮﺑ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا فاﺪـﻫا ﻦـﻳا ندﺮـﻛ
ﻚــﻤﻛ ﻲــﻣ ﺪــﻨﻛ . ﺶﻫوﮋــﭘ ﻲﻠــﺻا لاﺆــﺳ ﻪــﺑ ﺦــﺳﺎﭘ ياﺮــﺑ ﺖــﺴﺨﻧ ،
درﻮــﻣرد ﺎﺘــﺳاد يﺎــﻨﻌﻣ و ن
نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ
، زا هﺎﮔﺪﻳد ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﺖﻳاور ﻲﻣ ﺚﺤﺑ1
ﻨﻛ ﻢﻴ . شور ﺶﺨﺑ رد ﺲﭙﺳ ﺎـﺑ ،ﺶﻫوﮋـﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا زا تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ
ﻢـﺗ تﺎـﻴﺑدا روﺮـﻣ دﺮـﻜﻳور سﺎﺳاﺮﺑ
ﻲﻋﻮـﺿﻮﻣ ﺎـﻳ رﻮـﺤﻣ
2
لﻮﺳﺮﻛ ) 2008 ( ﻪﺘﺳد و ﻞﻴﻠﺤﺗ و يﺪﻨﺑ ﺎـﻬﻧآ
نﺎﺘـﺳاد ﻲـﻔﻨﻣ و ﺖـﺒﺜﻣ يﺎـﻫدﺮﺑرﺎﻛ ﻪـﺑ ، رد ﻲﻳاﺮـﺳ
ﻪﺒﻨﺟ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ هرﺎﺷا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻤﻋ
رد و ﻢﻴﻨﻛ ﺖﻳﺎﻬﻧ
، ﺎﺑ ﻪـﺑ
ﻪـﺘﻓﺎﻳ يﺮﻴﮔرﺎـﻛ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺖﺳد ،ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ زا هﺪﻣآ ةرﺎﺑرد
نﺎﺘﺳاد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا رد ﻲﻳاﺮﺳ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺚﺤﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا
ﻲﻣ ﻨﻛ ﻢﻴ . ﺪﻫاﻮﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا شزرا ﻲـﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا زا ي
ار رد ﺪـﻴﻳﺄﺗ ﺶﺨﺑﺮـﺛا ﺶـﻘﻧ
نﺎﺘﺳاد ،ﻲﻳاﺮﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ راﺰﺑا ﻲﻋﻮﻧ اﺮﻓ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ،ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ
ﻲﻣ ﻢﻫ ﺪﻨﻛ .
ﻪﺸﻳر ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻈﻧ يﺎﻫ
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﺖﻳاور
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ هﻮﻠﺟ ﻧز زا يا نﺎﺘﺳاد رد ،نﺎﺴﻧا ﻲﮔﺪ ﻪـﻃﻮﻏ ﺎﻫ
ﺪـﻧرو ) ،ﺮﻠﻳﺎـﺗ 2007 .(
ﻦـﻳا زا ،ور
ﻪﺟﻮﺗ ﮋﭘ و ناﺮﮕﺸﻫو نﻻﻮﺌﺴﻣ
نﺎﺘﺳاد ﻪﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و نﺎﻣزﺎﺳ ،ﻲﻳاﺮﺳ
ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ﺮـﻨﻫ و ﻢـﻠﻋ ﻲﻋﻮـﻧ
) ،ندﻮﻨﺳا 2000 ( دراﺪﻧ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ .
ﻪﺴﻳﻮﺑ ) 1996 ( ﺸﻳر ، ﺔ نﺎﺘﺳاد رد ار ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻲﻳاﺮـﺳ
مﻮﻗ رﺎﺛآ نﺎﺳﺎﻨﺷ ) ﻪﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
3( نﺎـﺴﻧا ،
ﻪـﻌﻣﺎﺟ ،نﺎـﺳﺎﻨﺷ
ﻪـﻳﺮﻈﻧ و نﺎـﺳﺎﻨﺷ ﺮـﭘ
نازاد
تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ و
ﺪﻧاد . ،ﻦﻳا دﻮﺟو ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد
ﻲﻳاﺮـﺳ
دراد ﺖـﻳاور ﺔـﻳﺮﻈﻧ رد ﻪـﺸﻳر ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ .
ﺶﻴﭘ ﺖﺴﺨﻧ ضﺮﻓ ﺖﻳاور ﺔﻳﺮﻈﻧ
ﺖﻳاور ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻪﺑ ار ﻲﻧﺎﻌﻣ ﺎﻫ
ﻲﻣ دﻮﺟو ﻪـﺑ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻦﻳا و ﺪﻧروآ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻜﺷ ﺪﻧﻮﺷ
) ،ﻦـﺴﻧﺎﻫ 2011 .( ﻦﻴﺘـﺴﺨﻧ ﻪـﺟﻮﺗ
ﻪـﺑ
ﺖـﻳاور ﺔـﻳﺮﻈﻧ مﻮـﻠﻋ رد
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
، ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺔﻫد
1980 زﺎﺑ ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﻦﻳا
،ﻪﺟﻮﺗ
ﺺﺨـﺸﻣ ﻞﻜـﺷ ﻪـﺑ
لﺎـﺳ رد يﺮـﺗ يﺎـﻫ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Narrative theory
2. Thematic Literature Review 3. Folklorists
ﻦﻳزﺎﻏآ 1991 ﻠﺠﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﺎﺑ و ﺔ
ﻲﻤﻠﻋ ﻲﮔﺪﻧز ﺦﻳرﺎﺗ و ﺖﻳاور 1
ـ ﻢـﻫ ﻪﻛ ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ نﻮـﻨﻛا ﺶﻳﻮـﭘ
ﺖﻳاور ﻲﻣ رﺎﺸﺘﻧا2
ﺪﺑﺎﻳ ـ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻋﻮﻤﺠﻣ رد ﺎﻫرﺎﺘﺷﻮﻧ زا يا
ـﻌﻟﺎﻄﻣﺔ ﺔ رد ﺖـﻳاور
ﻲﮔﺪﻧز لﺎﺳ رد3
1993 ﺪﺷ رﺎﻜﺷآ )
،تﻮﻴﻟا 2005 : 5 .(
لﺎﺳ رد ﺖﻳاور دﺮﻜﻳور ﻪﺑ ،ﺮﻴﺧا يﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
، ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻋﻮـﺿﻮﻣ ﻲ باﺬـﺟ ﻪـﺟﻮﺗ
يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﺷ ﺖﺳا ه ) ،ﺮﭘﺎﻛ 2005 ( .
ﺎﻣزﺎـﺳ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ دراو ﻞﻜﺷ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﺖﻳاور ﺪـﺷ ن
. ﻦـﻳا
ترﺎﺒﻋ ﻞﻜﺷ رﺎﻬﭼ زا ﺪﻧا
: ﺶﻫوﮋـﭘ
ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻫ
نﺎﺘـﺳاد ترﻮـﺻ ﻧ راو
ﻲـﻣ ﻪﺘـﺷﻮ ﺪﻧﻮـﺷ
،
ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺘﺳاد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
ﻲﻣ يروآدﺮﮔ ار ﺶﻫوﮋﭘ ،ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻳﺎﻫ ار ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻛ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ نﺎﺘﺳاد
4يزﺎﺳ ﻳﺮﻈﻧ و ﺔ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ
ناﻮـﻨﻋ نﺎﺘـﺳاد ﻲﻧاﻮـﺧ مﻮـﻬﻔﻣ5
ﻲـﻣ يزﺎـﺳ و ﺪـﻨﻨﻛ
ﺎﻬﻧرد ﻳ ﺖ
، ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻲﺑدا ﺪﻘﻧ
ﻲـﻣ مﺎـﺠﻧا ﻪﺘﺷر رد ﻲﺸﻳﺪﻧازﺎﺑ و ﺪﻧﻮـﺷ
) ،ﺎﻜـﺳﺎﻴﻧراز
1997 : 13 - 14 ( . هوﻼﻋ ﺶﻫوﮋﭘ ،ﻞﻜﺷ رﺎﻬﭼ ﻦﻳا ﺮﺑ نﺎﺘﺳاد ﻪﻛ ﺪﻧراد دﻮﺟو يﺮﮕﻳد يﺎﻫ
ار ﻲﻳاﺮـﺳ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ راﺰﺑا ي ﻲﻣ ﺮﻈﻧرد ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و پﺎﻛ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ 2011
،ﮓﻧﺎﺘﺠﻳو ؛ 2012
.(
ﺖـﺴﭘ هﺎﮔﺪـﻳد سﺎﺳاﺮﺑ نرﺪـﻣ
نﺎﻣزﺎـﺳ و داﺮـﻓا ،
ا ﺶﻴـﺑ يﺰـﻴﭼ ﺎـﻫ نﺎﺘـﺳاد ز
ﻧآ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ ار ﺎـﻬ
ﺮﺑرد ﻲﻣ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ )
،ﻦﺴﻧﺎﻫ 2011 .(
ﺖﻳاور نﺎﺘﺳاد و ﺎﻫ ﺎﻫ
، نﻼـﻛ و ﻂـﺳﻮﺘﻣ ،دﺮـﺧ حﻮﻄـﺳ ﻪﺑ
ﻲﮔﺪﻧز طﻮﺑﺮﻣ ﺪﻧا رد و ﺎﻬﻧآ ﺪﻧراد نﺎﻳﺮﺟ )
،ﻦﻣﺮﻫ 2011 ( نﺎﺴﻧا و ﺎﺑ ﺎﻫ ﺎﻬﻧآ فاﺮـﻃا ﻂﻴﺤﻣ و دﻮﺧ ﻪﺑ
ﺎﻨﻌﻣ دﻮﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﺸﺨﺑ ) ،ﻪـﻳﻮﺑ 1991 ،سﻮﺑﺎـﻧﺎﻫ ؛ 2000
ﻮﻴـﺳرﺎﮔ ؛ -
،وﺰﻧرﻮـﻟ 2010 ؛ ﻦـﺴﻧﺎﻫ ، 2011 ؛
كﺎﻣ ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻴﻟ 2012
.(
سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﻳاور ﺔﻳﺮﻈﻧ نﺎﺘﺳاد ﻪﻛ ﺮﻈﻧ ﻦﻳا ،
نﺎﺘﺳاد و ﺎﻫ ﺎـﻬﻨﺗ ﻲﻳاﺮـﺳ
هدﺎﺳ ،دراد ﻖﻠﻌﺗ نﺎﻛدﻮﻛ يﺎﻴﻧد ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﻧارﺎﮕﻧا
. نﺎﺘﺳاد ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ نﺎﻛدﻮﻛ ﺺﺘﺨﻣ ﺎﻫ
؛ ﻪﻜﻠﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﺑ
ﺪﻧراد ﻖﻠﻌﺗ )
،ﻪﻳﻮﺑ 2008 : 5 .(
هوﻼﻋ
ﻲـﻗﻼﺧا ﺖـﻳﺎﻜﺣ ،ﺖـﻳاور و نﺎﺘﺳاد ﺮﺑ ﻪـﺳﺎﻤﺣ ،6
هرﻮﻄـﺳا ،7
،8
ﻪﻧﺎﺴﻓا ﻪﺼﻗ ،9
ﻲﻟﺎﻴﺧ نﺎﺘﺳاد و10
او ﻪﻠﻤﺟ زا ،11
هژ ﻳﺎﻫ و ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ تﺎـﻴﺑدا رد ﺎﻫزور ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲ
ﻂﻴﺤﻣ رد ﺰﻴﻧ و نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻣ شﻮﮔ ﻪﺑ يرﺎﻛ يﺎﻫ
ﺳر ﻨ ﺪ . ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺘﺧادﺮـﭘ ﻦ ﻪـﺑ يﺎـﻫﺰﻳﺎﻤﺗ و ﻒﻳرﺎـﻌﺗ
ﻖﻴﻗد هژاو ﻦﻳا ﺎﻫ ﺪﻳﺎﺑ و ﺖﺴﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ رد
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ نآ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ دﻮـﺷ
، ﻪـﺑ
ﺑ ﻀﻌ ﻲ زا ﻲﻳاﺪﺘﺑا ﻒﻳرﺎﻌﺗ ﺎﻬﻧآ
لوﺪﺟ رد 1
ﻲﻣ هرﺎﺷا دﻮﺷ .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Narrative and Life History
2. Narrative Inquiry
3. The Narrative Study of Lives 4. Story making
5. Story reading 6. Fable 7. Saga 8. Myth 9. Legend 10. Tale 11. Fiction
لوﺪﺟ 1 . هژاو زا ﻲﻳاﺪﺘﺑا ﻒﻳرﺎﻌﺗ ﻢﻫ يﺎﻫ
داﻮﻧﺎﺧ ة ﺖﻳاور و نﺎﺘﺳاد
هژاو ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﻲﻗﻼﺧا ﺖﻳﺎﻜﺣ ﺎﺑرد ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻫﺎﺗﻮﻛ نﺎﺘﺳاد
ةر
ﻲـﻣ ﻪـﺘﻔﮔ صﺎﺧ ﻲﺳرد شزﻮﻣآ ﺪﺼﻗ ﺎﺑ و تﺎﻧاﻮﻴﺣ دﻮـﺷ
.
ﻲﻗﻼﺧا ﺖﻳﺎﻜﺣ
، لﺮﺘﻨﻛ هﺪﺷ ﻪـﺑ شرﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺖﺳا نﺎﺘﺳاد ﻞﻜﺷ ﻦﻳﺮﺗ ﻪـﻧﻮﮔ
زا ﺲـﭘ ﻪـﻛ ﺖـﺳا يا
نﺎﺘﺳاد ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ نﺎﺘﺳاد راﺮﻜﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ ،ﻲﻳاﺮﺳ
، ﻪﺑ ار نﺎﺘﺳاد مﺎﻴﭘ ﺎﻣا ﻲﻣ دﺎﻳ
ﺪﻧروآ ) ،ندﻮﻨـﺳا
2000 .(
ﻪﺳﺎﻤﺣ ﺳﺎﻤﺣ
ﺔ ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ و ﻪﻧﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ يﺎﻫدروﺎﺘﺳد زا ﻲﺘﻳاور ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻓ
، ﺎﻨﺒﻣﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ي زا ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻫ
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ار نﺎﻣزﺎـﺳ نوﺮﻴﺑ و نورد يرﺎﺠﻨﻫ يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻤﺳر نﺎﻣزﺎﺳ ﺪـﻫد
. ،ﻪـﺳﺎﻤﺣ
رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﺘﺳاد زا ﻲﻀﻌﺑ
نﺎﻣز ﺎﻫ
، دراد ار دﻮﺧ ﻪﺑ ناﺪﻘﺘﻌﻣ زا ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻨﺒﻣ )
،كرﻼﻛ 1972 .(
هرﻮﻄﺳا نﺎﺘﺳاد زا ﻲﺻﺎﺧ ﻞﻜﺷ
ا ﻲﻠﻋ ﻪﻛ ﺖﺳ ﻊﻗاو رﻮﻣا دﻮﺟو ﻢﻏر
ﻪﺑ ،1
دﻮﺟو ﻲﻣ آﻳ ﻲﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺪ ﺪﺑﺎﻳ
؛ اﺮـﻳز
ﻲﻣ مدﺮﻣ نآ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ار ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد روﺎﺑ .
ناﺮﻳو هرﻮﻄﺳا ندﺮﻛ
، نﺎـﻜﻣا ،ﻊﻗاو رﻮﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻳﺬـﭘ
ﺖﺴﻴﻧ و ناﺮﻳو ياﺮﺑ نﺎﺘﺳاد زا ﺎﻬﻧآ ندﺮﻛ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺳوﺮﻳو يﺎﻫ
دﻮﺷ ) ،ندﻮﻨﺳا 2000 .(
ﻪﻧﺎﺴﻓا ﻲﻠﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺬﮔ زا ﻲﻧﺎﺘﺳاد ﻲﻤﻧ ﻪﻜﻧآ ﻢﻏر
مدﺮـﻣ ،دﺮـﻛ تﺎﺒﺛا ار نآ ﺖﻘﻴﻘﺣ ناﻮﺗ ﻪـﺑ
نآ روﺎـﺑ
د را ﺪﻧ . ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻪﻧﺎﺴﻓا يﺎﻫ ﺎﻫ
، نﺎﺴﻧا ًﻻﻮﻤﻌﻣ ا
ﺪﻧ ) ،مﻮﻜﺳﺎﺑ 1965 .(
ﻪﺼﻗ رﺎﺑرد ﻲﻧﺎﺘﺳاد ة
مﺮﮔﺮﺳ ﻲﻧﺎﺘﺳاد و ﻲﻠﻴﺨﺗ يﺎﻫداﺪﺧر
نﺎـﻣز رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻚـﻴﺗﺎﻣارد و هﺪـﻨﻨﻛ و ﺎـﻫ
نﺎﻜﻣ دراد دﺮﺑرﺎﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ .
ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻪـﺼﻗ يﺎـﻫ
ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ نﺎـﺴﻧا
ﺎـﻳ نﺎـﺴﻧاﺮﻴﻏ ﺪﻨـﺷﺎﺑ
) ،مﻮﻜﺳﺎﺑ 1965 .(
ﻲﻟﺎﻴﺧ نﺎﺘﺳاد ﻪﺘﺧﺎﺳ
ﻌﺟ ﺎﻳ غورد ﻲﻋﻮﻧ ﻲﻫﺎﮔ و ﺖﻴﻌﻗاو زا ﻲﻨﻫذ يا ﻞ
ﺖﺳا ﺖﻴﻌﻗاو .
ﻲﻋﻮـﻧ ﻪـﺑ ﻲﻫﺎـﮔ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
دراد هرﺎﺷا تﺎﻴﺑدا رد ﻲﻠﻴﺨﺗ ﺖﻳاور .
رد ﻲﻀﻌﺑ دراﻮﻣ
،
زﺎـﺳ ﻞﻜـﺷ ﻪﺑ ﻲﻠﻴﺨﺗ ﻲﻧﺎﺘﺳاد ة
و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا
ﻲﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﺰﻴﻧ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ دﻮﺷ
) ﻚﻣ ،رﻮﺗرآ 1992 : 401 .(
ﺶﻧاد رد نﺎﻫوﮋﭘ ﺔﻨﻴﻣز
ﻒﻳرﺎـﻌﺗ توﺎـﻔﺗ و
ﺚـﺤﺑ ﺖـﻳاور و نﺎﺘـﺳاد
هدﺮـﻛ ﻲـﻧاواﺮﻓ يﺎـﻫ ﺪـﻧا
؛
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ا ي ﻪﻛ ﻲﻣ ﻪﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺮﻫ يازا
، ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﺮﻴﺴﻔﺗ دراد دﻮﺟو عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا زا يدﺮﻓ
) ،ﻮﺷرودآ 2009 : 10 ( ﻪﻳﻮﺑ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ؛ )
2008 ( ﺎﺑ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ رد نﺎﺘـﺳاد و ﺖـﻳاور ﻪـﻜﻧآ
ﻲـﻀﻌﺑ
دراﻮﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ يﺎﺟ
ﺪﻨﺘـﺴﻴﻧ ﻲﻧﺎـﺴﻜﻳ ﻲﻧﺎـﻌﻣ ياراد ،ﺪﻧا .
وا ﺮـﻈﻧ زا ﻲﻋﻮـﻧ ،ﺖـﻳاور
اﺮﺳ ﻳ مﺎﻤﺗ ﻦﺘﻔﮔ ﺎﻳ نﺪﻴ ﻟاﻮـﺗ ﺎﺑ ،رﺎﻴﻋ
ﻲ ـﻄﺧ ﻲ
نﺎـﻳﺎﭘ و ﻪـﻧﺎﻴﻣ ،زﺎـﻏآ و مﺎﺠـﺴﻧا ﻲﻋﻮـﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا2
ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺖﺳا ﻢﻛﺎﺣ نآ ﺮﺑ3
. ﻪﺘﺷﺬﮔ هﺎﮕﻧ ﻲﻋﻮﻧ ،ﺖﻳاور ًﻻﻮﻤﻌﻣ
4ﺮﮕﻧ نﺎﻣز لﻮﻃ رد و ﺖﺳا ﺮـﻴﻴﻐﺗ
ﻲﻣ ﻨﻛ ﺪ . ﻦﻳاﺎﺑ لﺎﺣ
، دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﺳﺎﻨﺗ ،ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد )
،ﻪﻳﻮﺑ 2008 : 7 - 8 .(
ﺖﻳاور ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ،
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Facts
2. Beginning, Middle, and End (BME) 3. Coherence
4. Retrospective Gaze
ﻴﻠﻋ و نﺎﻣز زا
1ﺖ اﺮﻓ ﻲﻣ ﻢﻫ ﺪﻨﻛ
؛ ﺪﺑ ﻳ ﻦ ﻣ ﺖﻳاور ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤ
ﺪﻧاﺮﺘﺴﮕﺑ ﺎﻳ ﺪﻨﻛ دوﺪﺤﻣ ار نﺎﻣز
ﻪﺑ ﺎﺑ و ﮓﻧﺮﻴﭘ مﻮﻬﻔﻣ ندﺮﺑرﺎﻛ داﺮﻓا ،2
ﺮﮕﻳد ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻚﻳ زا ار ﺪـﻫد لﺎـﻘﺘﻧا
) ،ﻚـﻟاورﺎﻛ
2015 .(
ﺖﻳاور ﺮﻫ
، ياراد ﻪﺳ ﺖﺳا ﻲﺳﺎﺳا ﻲﮔﮋﻳو .
ﺖﺴﺨﻧ ﻪﻜﻧآ و ﺎﻫداﺪـﺧر زا ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻲﺼﻴﺼﺨﺗ
ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ .
مود ﻪﻜﻧآ اور ﺮﻫ نورد ﺖﻳ
، ﺎﻗو ﻊﻳ ﻋﻮـﻧ رد ﺎﻫداﺪﺧر و ﻲ
ﻟاﻮـﺗ ﻲ ﻢﻈﻨـﻣ
ﻧﺎﻣز ﻲ راﺮﻗ ﺪﻧراد . ا ﻦﻳ و ﮔﮋﻳ ر ﻲ او ﺖﻳ
ﻟاﻮـﺗ ﺐـﻟﺎﻗ رد ﺎﻫداﺪﺧر ﻪﻛ ﺖﺳا نآ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻲ
ﻣ ،زﺎـﻏآ ﻪـﻧﺎﻴ و
ﺎﭘ نﺎﻳ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺋارا .
ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻧﺎﻣز ﻢﻈﻨﻣ ﻲ
، هﺎﮔ ﻪﺑ ًﺎﻣوﺰﻟ رﺎﻤﺷ
ي ﻮﻘﺗ ﻲﻤﻳ دراﺪﻧ هرﺎﺷا
؛ ﻜﻠﺑ ﻪ ناﺪـﺑ ﺖـﺳﺎﻨﻌﻣ
اور ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﻛ ﺖﻳ
، سﺎﺳاﺮﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ ﻧﺎﻣز ﻢﻈﻧ ﻲ ﭘ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺪﻧﻮﻴ ﻲـﻣ رﻮﺧ ـﻧ
ـﻣ ﻪـﺋارا و ﺪ ﻲ
ﺪﻧﻮـﺷ ) ،تﻮـﻴﻟا
2005 ( . مﻮﺳ ﻪﻜﻧآ ﺼﺨﺷ و ﺎﻫداﺪﺧر ﺖﻴ
ﺎﻫ ﺎﺑ ﺪﻳ ﻪﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻧ و ﺰﻴ ﻪﺑ ﻋﻮـﻧ ﻲ ﮔاﺮﻓ رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺮـﻴ
ﻂﺒﺗﺮـﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻢﻈﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ي ﻧﺎﻣز ﻢﻈﻧ و
،ﻲ ﺮﻫ ﺎﺑ ود ،ﻢﻫ
» ﻪﺘﺴﺑ اور ندﻮﺑ ﺖﻳ
« و
» ﻠﻋ ﻴ ﺖ اور ﻲﻳ
« ﻤﻀﺗ ار ﻦﻴ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ) ،ﻲﺒﻴﺳ و ﻚﻳوا 1995
.(
ﺰﻴﭼ ﻪﭼ ﻪﻜﻨﻳا ﻦﻴﻴﺒﺗ رد ﺖﺳا نﺎﺘﺳاد
ﺰﻴﭼ ﻪﭼ و ،ﺖﺴﻴﻧ
ﻪﻳﻮﺑ ) 2001 ( مﻮﻬﻔﻣ
» ﺖﻳاورﺎـﺸﻴﭘ
3« ار
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﻲﻣ و ﺪﻨﻛ
ﺪﻳﻮﮔ :
»
ﻲـﻣ صﺎـﺼﺘﺧا ﻪﻧﺎﮔود ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﺖﻳاورﺎﺸﻴﭘ ﻪﺑ ﻦﻣ ﻢـﻫد
: ﻪـﻜﻧآ ﺖـﺴﺨﻧ
نﺎﺘﺳاد
» ﺶﻴﭘ
4« و دراد دﻮﺟو ﺖﻳاور زا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺖﺳا ﺖﻳاورﺎﺸﻴﭘ ، .
» ﺖﻳاور « ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺰﻴﭼ
ﻲﻣ دﻮﺷ ) ﻲﻨﻌﻳ نﺎﻤﻫ
» نﺎﺘﺳاد « ﺖﺳا ( . وا ﺮﻈﻧ زا زا ﻲﺷراﺰﮔ ،نﺎﺘﺳاد ﺎـﻣا ،ﺖـﺳﺎﻫداﺪﺧر و ثداﻮـﺣ
ﻳاور زا ﺪﻌﺑ ﺖ ﻲﻣ نآ
و ﺪﻳآ
» ﭘ ﮓﻧﺮﻴ « و
» ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و مﺎﺠﺴﻧا «
ﻲـﻣ نﺎﺘـﺳاد ﺮﻴﺳ ﻂﺧ ﻪﺑ ار ﺪـﻳاﺰﻓا
.
مود ﻪﻜﻧآ
» ﺎﺸﻴﭘ « طﺮﺷ ﻲﻋﻮﻧ ﺖﺳا يﺪﻨﺑ
؛ ﻪﻧﺎﻤﮔ و رﺎﻤﻗ ﻲﻋﻮﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ يﺰﻴﭼ
ﻲـﻣ مﺎـﺠﻧا ﻲـﻧز ﺮـﻴﮔ
؛د
نﺎﺘﺳاد ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
» ﺖﻳاورﺎﺸﻴﭘ «
،ﺖﻳاور و
» نﺎﺘﺳادﺎﺴﭘ
5« ﺖﺳا
« ) ،ﻪﻳﻮﺑ 2001 : 1 - 2 .(
،ﻲﻧﺎﺘﺳاد ﺮﻫ ﻨﻧﺎﻣ
ﺖﻳاور ﺪ دراد يﺮﺻﺎﻨﻋ .
ـﻳﺎﭘ ﻪﻛ يﺮﺼﻨﻋ رﺎﻬﭼ ﺔ
ﻪﺘـﺴﻫ د يا نﺎﺘـﺳا ار ﻲﻳاﺮـﺳ
ﻲﻣ ترﺎﺒﻋ ،ﺪﻧزﺎﺳ ﺪﻧا
زا : ﺖﻴﺼﺨﺷ و ﮓﻧﺮﻴﭘ ،دﺎﻀﺗ ،مﺎﻴﭘ
6ﺎﻫ .
مﺪـﻘﻣ ضﺮـﻓ ﺎﻳ مﺎﻴﭘ نﺎﺘـﺳاد7
ﺔـﻴﻧﺎﻴﺑ ،
ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻳ ﻲﻗﻼﺧا ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﺘﺳاد
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ نآ ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ رد يﺰﻛﺮﻣ ﻢﺗ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ
ﺪـﻨﻛ . ،دﺎـﻀﺗ
ﻛﺮﺤﻣ يوﺮﻴﻧ ﺔ
ﺎﺘﺳاد ﻚﻳ بﻮﺧ ن
ﺖﺳا . دﻮﺒﻧ دﺎﻀﺗ
، ﻪﺑ
ﺖـﺳا نﺎﺘـﺳاد دﻮﺒﻧ يﺎﻨﻌﻣ .
ﻲﻣﺎـﮕﻨﻫ ﺎـﺑ ﻪـﻛ
ﻪﻠﺌﺴﻣ ،يا ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻣ ﻪﺟاﻮﻣ دﺎﻀﺗ ﻲﻋﻮﻧ ،ﻢﻳﻮﺷ
ﻪﺑ رﻮﻃ
ﺖـﺴﺟ ﻪـﺑ يﺰﻳﺮﻏ و
هار ﻦﺘﻓﺎـﻳ يﻮـﺟ ﻞـﺣ
ﻲﻣ ﻢـﻳور . رﻮﺒﺠﻣ دﺎـﻀﺗ
ﻲـﻣ نﺎـﻣ
ﻤﻫ نﺪـﻧادﺮﮔزﺎﺑ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ ﺪـﻨﻛ
ﻢﻴـﻨﻛ ماﺪـﻗا نزاﻮـﺗ و يزﺎـﺴ .
نﺎﺘﺳاد نﺎﻳاﺮﺳ
، نآ ﻞﺣ و دﺎﻀﺗ زا ار نﺎﺘﺳاد مﺎﻴﭘ ﻲﻣ
ﺪﻧﺮﻴﮔ . ياﺮﺑ نﺎﺘﺳاد ،دﻮﺷ ﺮﻫﺎﻇ دﺎﻀﺗ ﻪﻜﻧآ ﺎـﻫ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Causality
2. Plot 3. Antenarrative 4. Ante 5. Post-Story
6. Message, Conflict, Plot and Characters 7. Premise
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﺑ ﺖﻴﺼﺨﺷ زا يا
ﺪﻧﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻞﻣﺎﻌﺗ لﺎﺣرد يﺎﻫ .
نﺎـﻤﻫ ﺎـﻳ ﻲﻠﺻا ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺘﺳاد ﺮﻫ
ﻪﺑ ﻪﻛ نﺎﺘﺳاد نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻓﺪﻫ ﻖﻘﺤﺗ لﺎﺒﻧد
صﺎﺧ ﻲ ﻲﻣ زﺎﻏآ ،ﺖﺳا
دﻮﺷ . ﻲﻨﻤـﺷد ﺎـﻳ ﻒﻟﺎـﺨﻣ هراﻮﻤﻫ
ﻪﻴﻠﻋ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﺎﻣﺮﻬﻗ
ﺮﺑ نﺎﺘﺳاد ن ﻲﻣ
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و دﺰﻴﺧ
،
ﻲـﻣ دﻮـﺟو ﻪـﺑ دﺎﻀﺗ ﺪـﻳآ
؛
لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ
،
ﻂﻳاﺮﺷ ﻏ ﻴ ﺎﻤﺣﺮ ﻳ ﺮﮕﺘ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا
ار ﻲﻣ ﺮﻬﭼ ناﻮﺗ ة نﺎﺘـﺳاد رد ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺎﻳ ﻦﻤﺷد
بﻮﺴﺤﻣ ﺮﻛ د . ﻲﻣ ﺮﻫﺎﻇ رﺎﻜﻬﺒﺗ ﻲﻋﻮﻧ ﺶﻘﻧ رد ،ﻒﻟﺎﺨﻣ ﻦﻳا ﻲﻫﺎﮔ دﻮﺷ
؛ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
، زا ﻪـﻛ ﻲﺴﻴﺋر
رد دﻮﺧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ترﺪﻗ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺖﻬﺟ
ﺪﻨﻛ . هاﻮـﮔ ،نﺎﺘﺳاد يرﻮﺤﻣ دﺎﻀﺗ ﻞﺣ
ﺖﺳا نﺎﺘﺳاد مﺎﻴﭘ .
ﺖـﺳا نﺎﺘـﺳاد ثداﻮﺣ و ﺎﻫداﺪﺧر ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﺮﻴﺳ و ﻲﻟاﻮﺗ ،نﺎﻳﺮﺟ ،نﺎﺘﺳاد ﮓﻧﺮﻴﭘ
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و گﺎﻓ 2010
: 32 - 45 .(
ﻲﻀﻌﺑ ،ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا ـﺑﺮﺠﺗ ار نﺎﺘﺳاد
ﺔ ،ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖـﻓﺎﺑ رد نﺎـﻨﻛرﺎﻛ يرﺎـﺘﻔﮔ ﺎـﻳ بﻮـﺘﻜﻣ
ناور نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ نآ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ا ﻲـﻣ ،ﺪـﻧ ﺪـﻨﻧاد . زا ﻦﻴـﻴﺒﺗ ﻦـﻳا
سﻮﻣﺎﻗ رد ،نﺎﺘﺳاد ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ندﻮﺑ ) دﻮﺟو ( نﺪﺷ و دراد راﺮﻗ1
. نﺎﺘﺳاد ندﻮـﺑ هﺎﮕﻳﺎﺟ رد ﺎﻫ )
ﺎـﻳ دﻮـﺟو
ﻲﺘﺴﻫ (
، ﺖﻳاور ا ﺖﻳاورﺎﺸﻴﭘ ،نﺪﺷ مﺎﻘﻣ رد و ﺪﻧ )
،ﻦﻴﻧﻮﻣ و جاودرﺎﻫ 2006
( ؛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، ﺳاد مﺎﻤﺗ نﺎﺘ ﺎﻫ
ﺖﻳاور ا
ـﻤﻫ ﺎـﻣا ،ﺪﻧ ﺔ
ﺖـﻳاور
ﺪﻨﺘـﺴﻴﻧ نﺎﺘـﺳاد ﺎـﻫ )
،ﻞـﻳﺮﺑﺎﮔ 2000 : 5 .(
نﺎﺘـﺳاد ﻲﻳاﺮـﺳ
» دﺎﻔﺘـﺳا ة
ﺖﻳاور زا ﻚﻴﺗﺎﻤﺘﺴﻴﺳ ﺎﻫ
« ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ياﺮﺑ )
،ﻚﻟاورﺎﻛ 2015
(.
ﻦﻳﺪﺑ
،ﺐﻴﺗﺮﺗ
نﺎﺘﺳاد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳاﺮﺳ
، ﻪﺑ دﺎﻔﺘﺳا ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ يﺮﻴﮔدﺎﻳ يﺎﻨﻌﻣ ة
نﺎﻣزﺎـﺳ رد ﺖﻳاور زا ﺶﺨﺑﺮﺛا ﺎﻫ
ﺖـﺳ
) ،كرﺎﻣ 2011 : 2 .(
سﺎﺳاﺮﺑ ﻚﻟاورﺎﻛ ﺮﻈﻧ )
2006 ( ﺖﻳاور ﻲﻳﻮـﮔ
»2
ﺎـﻳ ﻚـﻳ ﻞـﻘﻧ رد يوار ﺶﻨـﻛ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﭼ و ﻲﻫﺎﻔﺷ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻪﭼ ،نﺎﺘﺳاد ﻚﻳ زا ﻲﺸﺨﺑ ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
« .
ﻲﻠﻋ
ﻲـﻣ توﺎـﻔﺘﻣ ﻢـﻫ ﺎـﺑ ار ﺖﻳاور و نﺎﺘﺳاد ةژاو ود ،ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا ﻲﻀﻌﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻢﻏر ،ﺪـﻨﻧاد
ﻳا ﺮﺑ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا يﺮﮕﻳد ﺔﺘﺳد ﺶﻴﭘ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦ
ﻪـﻧﺎﻳاﺮﮕﻠﻤﻋ ﻲﺿﺮﻓ رد ،ﺖـﻳاور و نﺎﺘـﺳاد ،3
،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ؛ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺗ ،دﺮﺑرﺎﻛ بﺎﺘﻛ رد ﮓﻨﻴﻧد
،ﺶﻳﺎﻫ نﺎﺘﺳاد يﺎﻤﻨﻫار ياﺮﺑ ﻲﻳاﺮﺳ
يﺮﺒﻫر )4
،ﮓﻨﻴﻧد 2005 ( يﺮـﺒﻫر ﺰﻣر نﺎﺑز و )5
،ﮓـﻨﻴﻧد 2007 ( ، يﺎـﻨﻌﻣ رد ار نﺎﺘـﺳاد و ﺖـﻳاور
ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻛ دﺮﺑ . ﻦﻳا رد نﺎﺘـﺳاد ،ﻊﻴﺳو يﺎﻨﻌﻣ
ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ زا ﻲـﺷراﺰﮔ ،ﺖـﻳاور ﺎـﻳ و ثداﻮـﺣ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫداﺪﺧر ﻪﺑ ﻲﻠﻋ ترﻮﺻ
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻂﺒﺗﺮﻣ ا ﺪﻧ . يو ﺮﻈﻧ زا
، ﺘﺳاد نﺎﻤﻫ ﺖﻳاور نﺎ
ﻲﻳاﺮـﺳ
وا هﺎﮕﻧ رد و ﺖﺳا
، هﮋﻳو ﺰﻳﺎﻤﺗ دﺮﺑرﺎﻛ رد هژاو ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ دراﺪﻧ دﻮﺟو يا
؛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋـﭘ
و ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ مﺎﻬﺑا نﺪﻣآدﻮﺟو
شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻤﺿ ، ﺶﻴﭘ
ﻊﻴﺳو ضﺮﻓ ﻧد
و نﺎﺘـﺳاد ﺮـﺑ ،ﮓﻨﻴ
نﺎﺘﺳاد ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻳاﺮﺳ ﻲﻣ
دﻮﺷ .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Being and Becoming
2. Narration 3. Pragmatic
4. The Leader's Guide to Storytelling 5. The Secret Language of Leadership
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ نﺎﺘﺳاد رد ﻲﻳاﺮﺳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻲﻧﺎﺴﻧا
ﺖﺴﺟ و ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻮﺟ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ
ﻪـﻛ ﺪـﻫد ﺎـﻬﻨﺗ
ﺶﻫوﮋـﭘ ود
، ﺮﻠﻳﺎـﺗ ) 2007 ( ﻲـﮕﻴﺑ و
) 2014 ( ﻪﺑ ، رﻮﻃ ـﺳاد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ نﺎﺘ
رد ﻲﻳاﺮـﺳ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ
هدﺮـﻛ هرﺎـﺷا ﻲﻧﺎـﺴﻧا ﺪـﻧا
.
ﺖﺴﺟ ﻦﻳا رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
نارﺎﻜﻤﻫ و پﺎﻛ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻮﺟ )
2011 ( ﺮﺑ ﻲﻣ
ﻪـﻛ ﻢﻳرﻮـﺧ ﻪـﺑ
ﻲـﺸﺨﺑﺮﺛا
نﺎﺘﺳاد ناﺮﺤﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد ﻲﻳاﺮﺳ
، كاﺮﺘﺷا ﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد ﺎﺑ ﻫ
ﺎ ي ﺎﺑ ﻪﺘﺷر ﻦﻳا
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ ﻲﻧﺎـﺴﻧا
ﻪﺟﻮﺗ هدﺮﻛ ﺖﺳا . ﺮﻠﻳﺎﺗ ) 2007 ( رد ﺖﻌﻴﺒﻃ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﮔ
ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺎﺑ و ﻪﻧﺎﻳاﺮ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ نﻻﻮﺌﺴﻣ
،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﻦﻳا لاﺆﺳ ﻲﻣ ﺮﭘ دزاد ﻪﻛ ﻪـﻧﻮﮕﭼ نﻻﻮﺌـﺴﻣ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ
،ﻲﻧﺎـﺴﻧا نﺎﺘـﺳاد ﻲﻳاﺮـﺳ ار
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻋﻮﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ و راﺰﺑا ﻲﻨﻓ ﻪﺑ رﺎﻛ ﻲﻣ ﮔ ﺪـﻧﺮﻴ . ﻪـﺘﻓﺎﻳ
ـﺘﻜﻧ ﻪـﺳ وا يﺎـﻫ ﺔ
رد ار ﻲـﺳﺎﺳا ﺔـﻨﻴﻣز
نﺎﺘﺳاد زا هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﻛوزﺎﺳ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﻳاﺮﺳ
نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻲﻣ ﺪـﻫد . ﺖـﺳا ﻲﻋﺪـﻣ ﺮﻠﻳﺎـﺗ ﻟﺎﻌﻓ
ﺖـﻴ ﺎـﻫ ي
ﺎﻨﺒﻣ ﻲﻳ ، ﻟﺎﻌﻓ ﺖﻴ يﺎﻫ رﻮﺤﻣ ي ﻟﺎﻌﻓ و ﺖﻴ يﺎﻫ يدﺮﺒﻫار
» ﺎﺴﭘ نﺎﺘـﺳاد اﺮـﺳ ﻲﻳ
1« ﻲـﻤﻬﻣ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪـﺳ
نﺎﺘﺳاد زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﻬﻧآ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﻳاﺮﺳ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ،بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ،ﻲﻳﺎﻨﺒﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد ﻞﺤﻣ و ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
نﺎﺘﺳاد ﻲﺑﺎﻳ ﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻮـﺷ
د . دﺎـﺠﻳا
ﻂﻴﺤﻣ نﺎﺘﺳاد ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
نﺎﺘـﺳاد ياﺮـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲـﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮـﺷ و ﻲﻳاﺮﺳ و نﺎﻳاﺮـﺳ
ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ،نﺎﺘــﺳاد نﺎــﺒﻃﺎﺨﻣ
ﻲــﻣﺮﺑرد ار يدﺮــﻜﻠﻤﻋ ﺎــﻳ يرﻮــﺤﻣ يﺎــﻫ دﺮــﻴﮔ
. ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎــﻫ
ﺎﺴﭘ نﺎﺘﺳاد زا ،ﻲﻳاﺮﺳ نﺎﺘﺳاد ﻞﻘﻧ زا ﺲﭘ ﻲﺸﻳﺪﻧازﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و نﺎﻣز صﺎﺼﺘﺧا ﺮﺼﻨﻋ ود
دﺎﺠﻳا و ﺎﻫ
ﺮﺸﻧ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻢﻴﻬﺴﺗ و نﺎﻤﺘﻔﮔ دراد هرﺎﺷا نﺎﻣزﺎﺳ رد نﺎﺘﺳاد
. دﺎﺠﻳا ،ﺮﻠﻳﺎﺗ ﺮﻈﻧ زا طﺎﺒﺗرا
ﻦـﺷور
ﻦﻴﺑ نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ و فاﺪﻫا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺰﻴﻧ صﺎﺼﺘﺧا نﺎﻣز
ﺐﺳﺎﻨﻣ ياﺮﺑ
،ﻲـﺸﻳﺪﻧازﺎﺑ ﺖـﻔﮔ
و ﻮـﮔ و
ﻢﻴﻬﺴﺗ ﺮﻈﻧ ﻫ ﺎ ي نﺎﮔﺪﻧﻮﻨﺷ نﺎﺘﺳاد
ﺎﻫ
ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲﻠﻣاﻮـﻋ ،
نﺎﺘـﺳاد ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺔـﻬﺟو ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻲﻳاﺮـﺳ
ﻲﻣ يدﺮﺒﻫار نﺎﺘـﺳاد عاﻮﻧا ﺮﻳﺎﺳ زا ار نآ و ﺪﻨﻫد
ﻲﻳاﺮـﺳ ) ،لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ نﺎﺘـﺳاد
ﻲﻳاﺮـﺳ ﺎـﺑ فﺪـﻫ
ﻲﻣﺮﮔﺮﺳ ﺎﻳ
نﺎﺘﺳاد يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻣرد رد ناور ﻲﺳﺎﻨﺷ ( ﻲﻣ اﺪﺟ ﺪﻨﻨﻛ . ﻪـﻛ ﺖـﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺮﻠﻳﺎﺗ ﺶﻫوﮋﭘ
نﺎﺘﺳاد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺑ ،نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﻳاﺮﺳ
ﺖﻛرﺎـﺸﻣ ﺖـﻳﺎﻤﺣ و
ناﺮـﺒﻫر و ناﺮﻳﺪـﻣ ﻲﻟﺎـﻋ
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاو .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﻠﻳﺎﺗ يﺎﻫ
رد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻧﺎـﮕﻳﺎﺑ
و ﻊﻳزﻮﺗ ﺶﺨﺑﺮﺛا نﺎﺘﺳاد ﺎﻫ ﻪﺑور ﻞﻜﺸﻣ ﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ور
. ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﻔﮔ ،ﺮﻠﻳﺎﺗ يﺎﻫ
يدﺎﻘﺘﻧا يﻮﮔو
نﺎﺘﺳاد زا ﺲﭘ نﺎﺘﺳاد زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺖﻴﻓﺮﻇ يﺎﻘﺗرا ﺰﻴﻧ و ﻲﻳاﺮﺳ
عﻮﺿﻮﻣ ود ،ﺎﻫ
ﺚﺤﺑ ﻲﻣ هزﻮﺣ ﻦﻳا رد ار يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻠﻤﻋ و يﺮﻈﻧ رﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺰﻴﮕﻧا ﺪﻨﺒﻠﻃ
. ﻪﻴﺻﻮﺗ زا ﻲﻜﻳ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳاﺮﺑ ﺮﻠﻳﺎﺗ ﻢﻬﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺶﻳﺎﻫ
ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﺑ نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ ًﺎﻓﺮـﺻ ﻧ هﺎـﮕ ﻪـﻧﻮﮔراﺰﺑا ﺖـﺷاد
؛
ﻪﻜﻠﺑ ﺪﻳﺎﺑ نآ ار ﻪﺑ ﺑﺎﺜﻣ ﺔ يﺮﻈﻨﻣ يدﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد2
ﺖﻓﺮﮔ رﺎﻛ .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Posttelling
2. Critical eye
ﻲﮕﻴﺑ ) 2014 ( ﺔﻌﺳﻮﺗ شزﻮﻣآ ةزﻮﺣ رد دﻮﺧ ﻲﺼﺨﺷ برﺎﺠﺗ زا ،ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺔﻟﺎﻘﻣ ﻲﻋﻮﻧ شرﺎﮕﻧ ﺎﺑ
نﺎﺘﺳاد زا ﻲﺻﺎﺧ عﻮﻧ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا درﻮﻣرد ﺚﺤﺑ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ
دﺮـﻛ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﻫ .
،يو هﺎﮔﺪـﻳد زا
ﺮﺻ يﺎﻔﺘﻛا شزﻮﻣآ ف
ﻚﻴﻨﻜﺗ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ةزﻮﺣ نﺎﮔﺪﻨﻫد ،ﻲﻜﻴﻧﺎـﻜﻣ يﺎﻫرﺎﻛوزﺎـﺳ و ﺎﻫ
هرود ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا
ﻲـﻣ ﻪـﺟاﻮﻣ يﺪـﺟ ﻲﺗﻻاﺆـﺳ ﺎﺑ ار ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﺪـﻨﻛ
. رد ﻲـﮕﻴﺑ
دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣ ﺚﺤﺑ
ﻪﻛ ﺪﻨﻛ زا نﺎﺘﺳاد ﻲﻟﺎﻴﺧ يﺎﻫ ﻲﻣ
ناﻮﺗ نﺎﺘﺳاد رﺎﻨﻛ رد ﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻲﻌﻗاو يﺎﻫ
ﻲ
ﻮﺗ و شزﻮﻣآ ياﺮﺑ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻌﺳ
. سﺎﺳاﺮﺑ هﺎﮔﺪﻳد نﺎﺘﺳاد زا هدﺎﻔﺘﺳا ،يو ﻲﻟﺎﻴﺧ يﺎﻫ
، دﻮـﺒﻬﺑ ﻪﺑ
هوﺮﮔ زا بﺎﻨﺘﺟا ،يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻦﻣا ﻂﻴﺤﻣ دﺎﺠﻳا ،ﻲﻳارﺎﻛ اد ﻪﺑ ﻲﻔﻨﻣ شﺮﮕﻧ فﺬﺣ و ﻲﺸﻳﺪﻧا
نﺎﺘـﺳ و ﺎـﻫ
ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد ﺔﻨﻣاد ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﺘﺳاد
ﺮﺠﻨﻣ عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ
دﻮﺷ . زا وا نﻻﻮﺌﺴﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻲﻧﺎـﺴﻧا
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﺘﺳاد زا
ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻟﺎﻴﺧ يﺎﻫ ﻛ يﺎﻫ
نﺎﻣر ﺮﻴﻈﻧ ،يرﺎ ﺪﻨﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
. زا ﺮﻈﻧ
،يو نﺎﺘﺳاد يروآدﺮﮔ زا ﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻦﻜﻤﻣ هراﻮﻤﻫ ،
ﺎﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺳاد و ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻓﺮﺻ ،ﻲﻟﺎـﻴﺧ يﺎﻫ
ار ﺮﻌﺷ و ﻪﺼﻗ ،نﺎﻣر ﺐﻟﺎﻗ رد ﻲﻣ
رد ناﻮﺗ ﻲﻀﻌﺑ دراﻮﻣ
،
ياﺮـﺑ يﺪﻨﻤـﺷزرا ﻊﺑﺎﻨﻣ و شزﻮـﻣآ دﻮـﺒﻬﺑ
ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ دروآ رﺎﻤﺷ .
نﺎﺘـﺳاد ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﮕﻴﺑ ﻞﻴﻬـﺴﺗ ياﺮـﺑ يﺪﻨﻤـﺷزرا ﺬـﺧĤﻣ ،ﺎـﻫ
ﻲﻣ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ و شزﻮﻣآ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ زا ناﻮﺗ
نازرا ﻲﻌﺑﺎﻨﻣ ناﻮﻨﻋ دﺎـﺠﻳا ياﺮـﺑ ،سﺮﺘﺳدرد و ﺖﻤﻴﻗ
هﺮﻬﺑ و ﺞﻴﻬﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻀﻓ و عﻮﻨﺗ نﺎﻣزﺎﺳ رد رو
دﺮـﻛ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﻫ .
،ﺖـﻳﺎﻬﻧرد پﺎـﻛ
نارﺎـﻜﻤﻫ و
) 2011 ( ﺎﺑ ﺔﺋارا ﻟﺎﻘﻣ ﻪ يا ﺎﺑ و ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺑ كاﺮﺘﺷا ـﻫ ﺎﻳ نﺎـﻴﻣ ﻪـﻛ ﻲ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺔﻌـﺳﻮﺗ و ﻲﻧﺎـﺴﻧا
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ،دراد دﻮﺟو ناﺮﺤﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻧﺪﻴﺳر
ﻲﻣ ﻪﻛ ناﻮﺗ زا نﺎﺘﺳاد ﻲﻳاﺮﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ راﺰﺑا ﻲﻋﻮﻧ
رد يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻴﭘ يﺎﻫ
ناﺮﺤﺑ زا ﺲﭘ و ﻦﻴﺣ ،ﺶ
دﺮـﻛ هدﺎﻔﺘـﺳا .
ﺎـﻬﻧآ
ﻪﻓﺮﺣ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﺷ ﺮﻛﺬﺘﻣ نﺎﺘﺳاد ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ يا
ﻪﺑ ار ﻲﻳاﺮﺳ راﺰﺑا ﻲﻋﻮﻧ ناﻮﻨﻋ
ﻪﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻲﻋﻮﻧ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و يدﺮﻓ ﺢﻄﺳ رد ناﺮﺤﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﻴﻨﻫذ دﺎﺠﻳا رﻮﻈﻨﻣ
رﺎـﻛ
ﺪﻧﺮﻴﮔ ناﺮﺤﺑ زا ﺲﭘ و ﻦﻴﺣ ،ﺶﻴﭘ ار ﺖﻴﻨﻫذ ﻦﻳا و ﻳﻮﻘﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
ﺖ ﻛ ﺪﻨﻨ .
رد ﻚﻳ ﻊﻤﺟ يﺪﻨﺑ ﺪﻳﺎﺑ هرﺎﺷا دﺮـﻛ ﻪـﻛ ﺮﻠﻳﺎـﺗ ) 2007 ( ﺎـﺑ ﺶـﺳﺮﭘ زا نﻻﻮﺌـﺴﻣ
،ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﺑ
ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا نﺎﺘﺳاد
ﻲﻳاﺮﺳ و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ هدﺎﻔﺘﺳا زا نآ رد نﺎﻣزﺎﺳ ﻪـﺟﻮﺗ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ . پﺎـﻛ و نارﺎـﻜﻤﻫ
) 2011 (
، ﺮﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا نﺎﺘﺳاد
ﻲﻳاﺮﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻋﻮﻧ راﺰـﺑا يﺮﻴﮔدﺎـﻳ رد
ﺔﻌـﺳﻮﺗ ﻊﺑﺎـﻨﻣ
،ﻲﻧﺎـﺴﻧا رد
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ناﺮﺤﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻣ ﻨﻛ ﻨ ﺪ ﻲﮕﻴﺑ و ) 2014 ( نﺎﺘﺳاد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﻲﻟﺎـﻴﺧ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ
ﻲﻋﻮﻧ ﺬﺧﺄﻣ نﺎﺘﺳاد ياﺮﺑ ﻳاﺮﺳ
ﻲ
ـﻨﻣاد ،ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﺔ
بﺎـﺨﺘﻧا نﻻﻮﺌـﺴﻣ راﺰـﺑا ﻦـﻳا زا هدﺎﻔﺘـﺳا رد ار
ﻲﻣ شﺮﺘﺴﮔ ﺶﺨﺑﺮﺛا ﺪﻫد
. ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا رد ﻪﭽﻧآ
ﻪـﺟﻮﺗ درﻮـﻣ ﺖـﺳا
، ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﻦـﻳا يﺎـﻫ
ﻲﻨﺒﻣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ نﺎﺘﺳاد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺮﺑ
رد ﻲﻳاﺮﺳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
تﺎـﻴﺑدا زا يﺪﻫاﻮـﺷ ﻦﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا
ﺖﺳا ﻲﺸﻫوﮋﭘ .
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ
شور دﺮﻜﻳور ﻧﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺔ ،تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ ﻦﻳا ﻲﻨﺘﺒﻣ
ﺮﺑ ـﺗ تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ دﺮﻜﻳور ﻢ
رﻮـﺤﻣ لﻮـﺳﺮﻛ ) 2008 (
ﺖﺳا . ﻢﺗ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا زا ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،دﺮﻜﻳور ﻦﻳا رد ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﻮﮕﻟا ﺲﭙﺳ و ﺎﻫ
ﻢﺗ نﺎﻴﻣ رد ﺎﻫ ﺔﻨﻴﻣز ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ﺪﻨﻛ
. زا ﻲﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻴﺑدا يروآدﺮﮔ زا ﺲﭘ ﺬﺧĤﻣ
هﺎﮕﻳﺎﭘ و ﻢﺗ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻤﻠﻋ تﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ جاﺮﺨﺘﺳا و ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺷ ﻧﻮ
ر ﻒـﺸﻛ ﺎـﺑ و ﺪ ـﻄﺑا
ﺔ ﺎـﻬﻧآ ،
ﻪﺘﺳد ﺎﻳ ﺎﻫﻮﮕﻟا يﺪﻨﺑ
ﻲﻣ ﻪﺋارا ﻲﻳﺎﻫ دﻮﺷ
. ﻪﺑ ﻦﺨﺳ نﺎﻫﻻﺎﻛ ) 2010 ( عﻮﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ،
تﺎـﻴﺑدا روﺮـﻣ ،
ﻲﻧﺎﻣز ﺪﻴﻔﻣ دﻮﺷ هداد ﺦﺳﺎﭘ نآ ﻦﺘﻣ رد ﻢﻬﻣ لاﺆﺳ ﺶﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا .
ﻻاﺆـﺳ ﻦـﻳا ت
ﻪـﻛ
،ﻊـﻗاورد
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ لوﺪﺟ رد ،ﺪﻧﻮﺷ
2 هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧا
. ـﻳﺮﻫ ﻪﺑ ،ﻪﻣادارد ﻦـﻳا زا ﻚ
تﻻاﺆﺳ ﻲﻣ هداد ﺦﺳﺎﭘ دﻮﺷ
.
لوﺪﺟ 2 . تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ عﻮﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺻﺎﻨﻋ
ﻻاﺆﺳ
ت تﺎﻴﺑدا روﺮﻣ عﻮﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﺠﻛ زا تﺎﻴﺑدا
؟ﺪﻣآ ﺖﺳد ﺮﮔﻮﺟوﺖﺴﺟ يﺎﻫرﻮﺗﻮﻣ و هداد هﺎﮕﻳﺎﭘ
ﺖﺴﺟ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﭼ و
؟ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻮﺟ ﻲﻧﺎﻣزةرود
ﺖﺴﺟ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﺴﻛ ﻪﭼ و
؟ﺖﺷاد هﺪﻬﻋﺮﺑ ار ﻮﺟ ﻮﺟوﺖﺴﺟ لﻮﺌﺴﻣ
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ تﺎﻴﺑدا
؟ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻮﺟوﺖﺴﺟ يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫهژاو
ﺖﺴﺟ رد ﻪﻟﺎﻘﻣ داﺪﻌﺗ ﻪﭼ و
ﻪﺑ ﻮﺟ
؟ﺪﻣآ ﺖﺳد هﺪﺷيروآدﺮﮔ يﺎﻫهدادﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
اﺮﭼ ﻲﻀﻌﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ زا و بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻫ ﻲﻀﻌﺑ
؟ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﻛ ﺮﮕﻳد بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻴﻌﻣ
ﻊﺒﻨﻣ :
،نﺎﻫﻻﺎﻛ 2010
تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ
لوﺪﺟ 3 داﺪﻌﺗ ، ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﻳﺎﻫ ار
زﻮـﺣ رد و ﺮـﺒﺘﻌﻣ ﻲـﻤﻠﻋ تﻼﺠﻣ رد ﻪﻛ ة
نﺎﺘـﺳاد اﺮـﺳ ﻲﻳ ﻪـﺑ نﺎـﺑز
ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ هﺪﺷ
،ﺪﻧا نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻫد . اﻳ ﻦ لوﺪﺟ ﺎﺑ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺎﻫ و ﺶﻫوﮋﭘ ﺎـﻫ ي هﺪـﺷﺮﺸﺘﻨﻣ
رد تﻼﺠﻣ ﻤﻠﻋ ﻲ و ﺎـﺑ ﺖـﺴﺟ ﻮـﺟو ي ﺎﭘ ﻳ هﺎـﮕ ﺎـﻫ ي تﺎـﻋﻼﻃا ـﻤﻠﻋ
ﻲ
، ﻞﻣﺎـﺷ
Science Direct
Emerald, Wiley, Sage, Springer Oxford،
و ﺔﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ ﻧوﺮﺘﻜﻟا ﻴ ﻜ
JSTOR ﻲ ﻬﺗ
ﻴ ﻪ هﺪـﺷ
ﺖﺳا ) ﺎﭘ ﻳ هﺎﮕ هداد و ﺎﻫرﻮﺗﻮﻣ ي ﺖﺴﺟ ﺮﮔﻮﺟو .(
ﺎﺑ فﺪﻫ ﺘﺳد ﻴ ﺑﺎ ﻲ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
،ﻂﺒﺗﺮﻣ ـﻠﻋ ﻲ ﺮﻐـﺻا ي
،مرﺎﺻ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻳ ﻜ ﻲ زا
،ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ رد
ةﺪﻜﺸﻧاد ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ تﺎﻣﺪـﺧ و تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ تﺎﻣﺪـﺧ
هﺎﮕـﺸﻧاد
1ﺪﻧﻮﻟ رﻮﺸﻛ
،ﺪﺋﻮﺳ عوﺮﺷ ﻪﺑ دﻮﻠﻧاد ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺎﻫ دﺮﻛ ) لﻮﺌـﺴﻣ ﺖـﺴﺟ ﻮـﺟو ( . لدﺎـﻌﻣ ـﺳرﺎﻓ ﻲ هژاو ﺎـﻫ ي
ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي ﻪﻛ اﺮﺑ ي اﻳ ﻦ ﺖﺴﺟ ﻮﺟو هدﺎﻔﺘﺳا
،ﺪﻧﺪﺷ ترﺎﺒﻋ ﺪﻧا زا :
،نﺎﺘﺳاد اور ﻳ
،ﺖ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎـﺴﻧا ﻲ
،
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Department of Service Management and Service Studies, Lund University
