ﻬﺑ ﯿ زﺎﺳ ﻪﻨ ي ﻐﺗ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ ﯿﯿ
ﺧﺮﺑ تاﺮ ﯽ
ﮐ صاﻮﺧ ﯿﻔ
ﯽ ﻓ و ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺳ رﻮﮕﻧا ﯿ
هﺎ ) ﻪﺷر ﻢﻗر (
ﺶﺷﻮﭘ
ﻫد ﯽ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
ﻃ نﻮﺘ ﯽ رادرﺎﺒﻧا هرود ي
دواد دواد
1ي ﺒﺣ ردﺎﻧ ، ﯿﺒ
2ﯽ ﻣا ،*
ﯿ ﺋاراد ﺮ ﯽ ﻧﺎﺧ ﻪﻣﺮﮔ
3ﯽ ﺣر ﻦﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ ، ﯿﻤ
4ﯽ
1 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺮﺘﮐد ي ﺼﺼﺨﺗ ﯽ آ هوﺮﮔ،
ﺷزﻮﻣ ﯽ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد،
ي ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد،جﺪﻨﻨﺳ ﺪﺣاو ، ﯽ
،
،جﺪﻨﻨﺳ اﯾ ناﺮ .
2 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ، رﺎ ﯽ
ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،جﺪﻨﻨﺳ ﺪﺣاو ، ﯽ
ا ،جﺪﻨﻨﺳ ، ﯾ ناﺮ .
3 - هوﺮﮔ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ اد ، ﻨﻓ هﺪﮑﺸﻧ ﯽ ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ ﯽ ﻮﺗ ﯾ ﻠﻋﻮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ،نﺎﮐﺮﺴ ﯽ
ﺳ ﯿ ا ،ناﺪﻤﻫ ،ﺎﻨ ﯾ
ناﺮ .
4 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﮔ رﺎ ﯿ وراد نﺎﻫﺎ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ ، ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،جﺪﻨﻨﺳ ﺪﺣاو ، ﯽ
،جﺪﻨﻨﺳ ،
اﯾ ناﺮ .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻣ ﻪﻟﺎﻘ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 11 / 02 / 1401
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 24 / 03 / 1401
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
ﺳ رﻮﮕﻧا ﯿ
،هﺎ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ
،ﻦ
،نزو ﺖﻓا ﮐﯿ ،نازﻮﺘ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
نﻮﺘ .
DOI: 10.22034/FSCT.19.131.1
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.131.1.2
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
رﻮﮕﻧا ﯾ ﮑ ﯽ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ي نﺎﻬﺟ ﺖﺳا و ﻠﻋ ﯽ ﻢﻏر اﺮﮔزاﺮﻓﺎﻧ ندﻮﺑ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ رﺎﭼد ﺖﻓا
ﮐﯿ ﻔﯿ ﺖ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . فﺪﻫ ﻠﺻا ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ي ﺲﭘ زا ﺖﺷادﺮﺑ ﺶﻫﺎﮐ تارﺎﺴﺧ رد هرود ﺲﭘ زا
ﺖﺷادﺮﺑ ﺖﺳا . شور ﺎﻫ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ اﺮﺑ ي اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ر ي ﻣ ﯿ هﻮ ﺎﻫ و ﺰﺒﺳ ﯾ تﺎﺠ ﭘﯿ دﺎﻬﻨﺸ هﺪﺷ ﻪﮐ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻞﻣﺎﺷ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻪﮕﻧ هﺪﻧراد ﺎﻫ ي ﺷﯿ ﻤﯿ ﺎﯾ ﯽ ﺖﺳا ﻪﮐ اراد ي تﻼﮑﺸﻣ و دوﺪﺤﻣ ﯾ ﺖ ﺎﻫ ﯾ ﯽ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ . هزوﺮﻣا ﺎﻤﺗ ﯾ ﻞ ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﻈﻧ ﯿﺮ ﺶﺷﻮﭘ ﺎﻫ ي ﮐارﻮﺧ ﯽ لﺎﻌﻓ ﺖﻬﺟ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﻣ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ز ﯾ دﺎ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﯾا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﻬﺟ ﯽﺳرﺮﺑ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﻮﭘ ﺶﺷ ﯽﮐارﻮﺧ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ
ﻦ
وﺎﺣ ي ﺖﻈﻠﻏ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﮐ ﯿ نازﻮﺘ و هرﺎﺼﻋ گﺮﺑ ز ﯾ نﻮﺘ ﺮﺑ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﻔﯿﮐ
) ﻞﻣﺎﺷ ناﺰﯿﻣ داﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ
،لﻮﻠﺤﻣ
،هﻮﯿﻤﺑآ pH ﺪﯿﺳا ﯾ
،ﻪﺘ ﺺﺧﺎﺷ ﻤﻌﻃ ﯽ
، ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻟﻮﻨﻓ ﯽ
،ﻞﮐ
وﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ث و صاﻮﺧ ﯽﮑﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا (
هﻮﯿﻣ رﻮﮕﻧا ﺳ ﯿ هﺎ ﻢﻗر ﻪﺷر ﻃ ﯽ 90 زور رادرﺎﺒﻧا ي مﺎﺠﻧا ﺷ ﺪ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﺷﻮﭘ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ
ﻦ وﺎﺣ ي ﮐ ﯿ نازﻮﺘ و هرﺎﺼﻋ گﺮﺑ ز ﯾ نﻮﺘ
ﺐﺟﻮﻣ ﺶﻫﺎﮐ فﻼﺗا
،نزو ﮔﻮﻠﺟ ﯿﺮ ي زا ﺰﺠﺗ ﯾﻪ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻟﻮﻨﻓ ﯽ و و ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ث ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﯽﻃ
نارود يرادرﺎﺒﻧا ﺪﺷ . ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻣز يرادرﺎﺒﻧا ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﻟآ و ﺶﯾاﺰﻓا pH
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺪﺷ رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﻪﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻈﻠﻏ ﮐ ﯿ نازﻮﺘ و هرﺎﺼﻋ گﺮﺑ ز ﯾ نﻮﺘ ﺚﻋﺎﺑ ﻆﻔﺣ ﺮﺘﺸﯿﺑ
يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﻟآ و ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧpH
يﺎﻫ رﻮﮕﻧا ﺪﺷ . ناﺰﯿﻣ داﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ ﻞﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ رﻮﮕﻧا
ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻣز يرادرﺎﺒﻧا ﺶﯾاﺰﻓا
ﺖﻓﺎﯾ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﺷﻮﭘ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ
ﻦ
وﺎﺣ ي ﮐ ﯿ نازﻮﺘ و هرﺎﺼﻋ گﺮﺑ ز ﯾ نﻮﺘ ﺐﺟﻮﻣ ﻆﻔﺣ ﮐ ﯿﻔ ﯿ ﺖ و ﺶﻫﺎﮐ ﺐﯾﺮﺨﺗ صاﻮﺧ ﯽﺴﺣ ﻣ ﯿ هﻮ
رﻮﮕﻧا ﯽﻃ يرادرﺎﺒﻧا ﺪﺷ
. ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﻦ اﺮﺷ ﯾ ﻂ اﺮﺑ ي راﺪﻬﮕﻧ ي ﻣ ﯿ هﻮ رﻮﮕﻧا ﻞﻣﺎﺷ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﺷﻮﭘ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ
ﻦ وﺎﺣ ي 2 % ﮐﯿ نازﻮﺘ و 75 /0 % هرﺎﺼﻋ گﺮﺑ ز ﯾ نﻮﺘ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﺎﺑ لﺎﻤﻋا اﯾ ﻦ اﺮﺷ ﯾ ﻂ
نﺎﻣز رادرﺎﺒﻧا ي ﭼ ﯿﺰ ي دوﺪﺣ ود هﺎﻣ ) 30 / 57 زور ( ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ و رد اﯾ ﻦ
،هرود ﻣ ﯿ هﻮ رﻮﮕﻧا ﻞﻗاﺪﺣ
ﻣﯿ ناﺰ ﺖﻓا نزو ار ﻪﺘﺷاد ﻟو ﯽ ﻣ ﯿ ناﺰ و ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ث و ﺬﭘ ﯾ شﺮ ﻠﮐ ﯽ لﻮﺼﺤﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ
ﺑﻮﻠﻄﻣ ﯿ ﺖ اﯾ ﻦ اﺮﺷ ﯾ ﻂ ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ 703 / 0 ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ رﻮﮕﻧا ﯽ
Vitis vinifera L زﻮﻣ و تﺎﺒﮐﺮﻣ زا ﺲﭘ
ﻢﻬﻣ مﻮﺳ هدر رد ﺮﺗ
ﯾ ﺤﻣ ﻦ ﻣ تﻻﻮﺼ ﯿ ﺖﺳا نﺎﻬﺟ رد هﻮ .
ظﺎﺤﻟ زا
ﻓﺮﺼﻣ عﻮﻨﺗ ﯽ ﻪﻠﺣﺮﻣ زا ا ي ﻣ ﻪﮐ ﯿ ﺖﺳا ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر جوا رد هﻮ
ﯾ ﻨﻌ ﯽ ﺳر ًﻼﻣﺎﮐ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ هرﻮﻏ ﯿ
ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ،هﺪ ﺎﻫ
ي ﻞﺜﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
رﻮﺧ هزﺎﺗ ي هدروآﺮﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﺷ ﻞﺜﻣ ﯿ بآ ،ﻪﮐﺮﺳ ،هﺮ
ﻮﻣ ،ﻪﻟژ ،رﻮﮕﻧا ﯾ
ﻏ و ﺶﻤﺸﮐ،ﺰ ﯿ
سﺮﺘﺳد رد لﺎﺳ لﻮﻃ مﺎﻤﺗ رد هﺮ
و دراد راﺮﻗ اراد
ي ﺎﺟ ﯾ ﺻﺎﺧ هﺎﮕ ﯽ ﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ رد ﯽ
ﺖﺳا .
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﺻا ﺐ ﯽ ﻣ ﯿ ﮑﺸﺗ بآ ار رﻮﮕﻧا ﻎﻟﺎﺑ هﻮ ﯿ
ﻣ ﻞ ﯽ دوﺪﺣ ﻪﮐ ﺪﻫد
85 - 75 ﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﻪﺒﺣ نزو ﺪﺻرد ﯽ
دوﺪﺣ و دﻮﺷ 25
- 15
ﻮﺘﺤﻣ ﺪﺻرد ﯾ
ﻪﺒﺣ تﺎ ﮑﺸﺗ ﺪﻨﻗ ار ﺎﻫ ﯿ
ﺑ ﻪﮐ هداد ﻞ ﯿ
ﺮﺘﺸ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ار ناﺰ
ﺑ رد ﯿ د ﻦ ﯾ ﻣ ﺮﮕ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ي ﻣ ﻞﻣﺎﺷ هزﺎﺗ ﯽ
دﻮﺷ . ﻨﻏ رﻮﮕﻧا ﯽ زا
وﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ و ﺎﻫ ﯽ
ﺖﺳا . و راﺪﻘﻣ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي
،B1 و B2
ﺖﺳﻻﺎﺑ رﻮﮕﻧا رد C ]
1 .[
ﻪﺑ و رﻮﮕﻧا هﻮﯿﻣ فﺮــﺼﻣ هزوﺮﻣا
نآ يﺪـﻨﻣدﻮـــﺳاﺮﻓ صاﻮﺧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ هﺎﯿــﺳ رﻮﮕﻧا صﻮــﺼﺧ ﺖﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮﻣ ]
2 - 1 .[
ﻢﻗر هﺎﯿﺳ رﻮﮕﻧا
ﻪﺷر ) Vitis vinifera cv. Rasha (
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻪﮐ
نﺎﺘﺳا ﺎﻫ ي ﯽﻣ ﺖﺸﮐ ﯽﺑﺮﻏ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ و نﺎﺘﺳدﺮﮐ ﻤﻗر ددﺮﮔ
ﯽ
ﯽﻤﻌﻃ ،هﺎﯿــﺳ ﺎﺗ ﯽﺑآ يﺮﻫﺎﻇ ﮓﻧر و هدﻮﺑ ﻢﯾد و سرﺮﯾد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و دراد ﯽﯾﻻﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ و ﺮﻄﻌﻣ و ﻦﯾﺮﯿــﺷ نآ زا ،ﯽﻨﯿﻧﺎﯿــﺳﻮﺘﻧآ و ﯽﻟﻮﻨﻓ ﯽﻠﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يﻮﺘﺤﻣ ﯽﻣ دﺎﯾ وراد اﺬﻏ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﻮــﺷ
] 3 .[
ﻣﯿ هﻮ ﻫ ﻃ رد ﺎ ﯽ ﺲﭘ نﺎﻣز
دﺪﻌﺘﻣ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ ﺖﺷادﺮﺑ زا ي
ﻪﺟاﻮﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﻓا ﻪﻨﯿﻣز رد
ﺖﺳا ] 4 .[
هﻮﯿﻣ رﻮﮕﻧا ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ اﺮﮔزاﺮﻓﺎﻧ يا
ﻃ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽ
ﺖﺳا ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ هرود .
ا ﺎﺑ ﯾ ﻦ
ﻟد ﻪﺑ لﺎﺣ ﯿ
ﺧﺮﺑ ﻞ ﯽ ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ﯾﮑ ﯽ زا ﺲﭘ
ﭘ رﺎﭼد ،ﺖﺷادﺮﺑ ﯿﺮ
ي ﺮﺳ ﯾ ﮐ ﺖﻓا و ﻊ ﯿﻔ
ﯿ ﻣ ﺖ ﯽ دﻮﺷ ]5 .[
هﺪﻤﻋ ﺮﺗ ﯾ ﺎﺿ ﻦ ﯾ ﻐﺗ ،نزو ﺖﻓﻼﻣﺎﺷ يرﻮﺧ هزﺎﺗ رﻮﮕﻧا تﺎﻌ ﯿﯿ
ﺮ
ﻪﺒﺣ نﺪﺷ مﺮﻧ ،ﮓﻧر هﻮﻬﻗ ،ﺎﻫ
ا ي ﺳﻮﭘ و ﻪﺷﻮﺧ بﻮﭼ نﺪﺷ ﯿ
ﮔﺪ ﯽ
چرﺎﻗ و ﺖﺳا ﻪﺒﺣ رد ﺮﺗﻮﺑ
ﯾﺘﯿ ﺳ ﺲ ﯿ اﺮﻨ ﻢﻬﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﺗ
ﯾ ﻞﻣﺎﻋ ﻦ
ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮏﭙﮐ ي
ﺖﺳا حﺮﻄﻣ يرﻮﺧ هزﺎﺗ رﻮﮕﻧا ]6
.[
ﻠﺻا فﺪﻫ ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ي ﻬﺑ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ﯿﻨ
ﮐ يزﺎﺳ ﻪ ﯿﻔ
ﯽ و
ﻃ رد تارﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﯽ
ﺖﺳا ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ هرود .
نﺎﻘﻘﺤﻣ
ﺎﺿ ﺶﻫﺎﮐ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯾ
شور زا ،رﻮﮕﻧا ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ تﺎﻌ ﺎﻫ
ي
ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ و ﻞﺒﻗ رد ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﺪﻧا
ﻣ ﯽ ﻈﻨﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯿ
هﺪﻨﻨﮐ ﻢ ﺎﻫ ي ﮔ ﺪﺷر ﯿ ﻫﺎ ﯽ ] 7 [ ﺮﻔﺴﻤﺗا،
هﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ ]
8 [ د،
ي ﺴﮐا ﯿ ﻦﺑﺮﮐ ﺪ ]9 [ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا،
ﺎﻫ ي
ﮐارﻮﺧ ﯽ ] 13 - 9 [ ﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ، ﯿ
ﺷ تﺎﺒ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻈﻧ ﯿ ﺖﻓآ ﺮ ﺶﮐ
د ،ﺎﻫ ي ﺴﮐا ﯿ ﺲﮐاو و دﺮﮔﻮﮔ ﺪ ﺎﻫ
] 14 [ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐدﺮﮐ هرﺎﺷا
د زا ي ﺴﮐا ﯿ دﺮﮔﻮﮔ ﺪ ﯾﮑ
ﯽ شور زا ار يﺎﻫ ﯾ ادزﺪﻨﮔ رد ﺞ ﯾ
ﯽ
ﻃ يرﻮﺧ هزﺎﺗ يﺎﻫرﻮﮕﻧا ﯽ
ﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا هرود ﯽ
اراد ﻪﮐ ﺖﺳا ي
دوﺪﺤﻣ و تﻼﮑﺸﻣ ﯾ
ﺖ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﻘﺑ ﯾﺎ ي ﮐﺮﺗ ﯿ رﻮﮐﺬﻣ ﺐ
ﻼﻋ زوﺮﺑ ﺚﻋﺎﺑ ،هدﻮﺑ كﺎﻧﺮﻄﺧ نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ ياﺮﺑ ﯾ
ﻢ
ﻣﻮﻤﺴﻣ ﯿ ﻣ ﺖ ﯽ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﺖﻈﻠﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ رد و دﻮﺷ
ا ﺚﻋﺎﺑ ﯾ ﻣ ﻪﺑ ﻪﻣﺪﺻ دﺎﺠ ﯿ
هﻮ ﺰﺒﺳ و ﺎﻫ ي
ﺎﻫ ي ﺒﻗ زا هزﺎﺗ ﯿ
ﻞ
ﻔﺳ ﯿ ﮔﺪﺷﺪ ﯽ ﻪﺒﺣ ﺎﻫ ] 15 [ و ﻮﻣ فﺎﮑﺷ ﯾ ﯽ ﻪﺒﺣ ﺖﺳﻮﭘ ]
7 [
ﻣ ﯽ دﻮﺷ .
اﺰﻓا ﯾ ﻮﺗ ياﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ يﺎﺿﺎﻘﺗ ﺶ ﻟﯿ
ﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ ﯽ
ﺎﺑ
ﮐﯿ ﻔﯿ ﺘﻣﻼﺳ ظﺎﺤﻟ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖ ﯽ
ا و ﯾ اﺮﺑ ﻦﻤ ي ﺤﻣ ﯿ ز ﻂ ﯾ ،ﺖﺴ
اﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﯾ ﮕﻤﺸﭼ ﺶ ﯿ
ﻘﺤﺗ ﺮ ﯿ ﺶﺷﻮﭘ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد تﺎﻘ يﺎﻫ
ﮐارﻮﺧ ﯽ ﺖﺳا هﺪﺷ ]4
.[
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا يﺎﯾاﺰﻣ ﻦﯾﺮﺗ
نآ ندﻮﺑ ﺮﯾﺬﭘ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺖﺴﯾز ﻪﻟﺎﺑز ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺎﻫ
ﺎﻫ ي
ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺖﺳا يﺪﻨﺑ
] 16 .[
ﭘ ﺶﺷﻮ ﮐارﻮﺧ يﺎﻫ ﯽ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﯿ
ﻦ ﻠﭘ ،ﺎﻫ ﯽ رﺎﮐﺎﺳ ﯾ ﻫوﺮﮔ ﺎﻫﺪ ﯽ ﮐﺮﺗ زا ﯿ ﻟ و تﺎﺒ ﯿﭙﯿ ﺎﻫﺪ
ﻻ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﮐزﺎﻧ ﯽ اﺬﻏ داﻮﻣ ﺢﻄﺳ يور ﺮﺑ ﯾ
ﯽ
ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺶﺷﻮﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽ
ﺪﻧﻮﺷ . ازا فﺪﻫ ﯾ ﺶﺷﻮﭘ ﻦ ﺎﻫ
اﺰﻓا ﯾ هدروآﺮﻓ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺶ ﺎﻫ
ي اﺬﻏ ﯾ ﯽ ا و ﯾ دﺎﺠ ﯾ ﮏ
و تاﺮﻄﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻊﻧﺎﻣ ﺳآ
ﯿ ﺐ ﺎﻫ ي ﺤﻣ ﯿﻄ ﯽ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . اﯾ ﻦ
ﺶﺷﻮﭘ ﻣ ﺎﻫ ﯽ ﮐﺮﺗ ﺶﻫﺎﮐ و ﺖﺑﻮﻃر جوﺮﺧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯿ
ار راﺮﻓ تﺎﺒ
اﺬﻏ هدﺎﻣ رد ﯾ
ﯽ ﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﯿ و ﺪﻨﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺲﻔﻨﺗ تﺪﺷ ،ﻪﺘﺧاﺪﻧا ﺮ
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺧﺄﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻦ ﯿ
ﻐﺗ زوﺮﺑ رد ﺮ ﯿﯿ
ﺘﻓﺎﺑ تاﺮ ﯽ لﻮﺼﺤﻣ رد
ﻞﻣﺎﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﺪﻧﻮﺷ ﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﻧدوﺰﻓا ياﺮﺑ ﯽ
اﺬﻏ داﻮﻣ يﺎﻫ ﯾ
ﯽ زا
ﺒﻗﯿ ﺘﻧآ ﻞ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ناﺪ و ﺎﻫ ﯾ ﮐﺮﺗ ﺎ ﯿ ﻣﺪﺿ تﺎﺒ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ و هدﻮﻤﻧ ﻞﻤﻋ
ﻧﺎﮑﻣ مﺎﮑﺤﺘﺳا ﯿ
ﮑ ﯽ ﺻﻮﺼﺧ و ﯿ
اﺬﻏ داﻮﻣ يدﺮﺑرﺎﮐ تﺎ ﯾ
ﯽ دﻮﺒﻬﺑ ار
ﺪﻨﺸﺨﺑ ] 4 .[
ﺶﺷﻮﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ يﺎﻫ
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ و نزو ﺖﻓا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﮐارﻮﺧ ﻣﯿ هﻮ ﺰﺒﺳ و ﺎﻫ ﯾ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﺠ يﺎﻫ
ﺮﯿﺷ ﺎﻫژﻼﯿﺳﻮﻣ و تﺎﻨﯾﮋﻟآ ،ﻦﯿﺋز ،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ،ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ،
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﺶﺷﻮﭘ هوﻼﻌﺑ و نازﻮﺘﯿﮐ ،ﻦﯿﺘﯿﮐ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﮐارﻮﺧ يﺎﻫ
نآ تﺎﻘﺘﺸﻣ ﮔﮋﯾو ﺎﻫ
ﯽ ﺑﻮﺧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ يﺎﻫ ﯽ
ﻧ ﯿ ﺰ هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧا
] 16 .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﮐﺮﺗ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﻦ ﯿ
ﻣ ﺪﺿ تﺎﺒ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ و
ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﯿ
ﺶﺷﻮﭘ نﻮ ﻓ و ﺎﻫ
ﯿ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﮐارﻮﺧ ﯽ ﺮﺑ
ﻐﺗ ﯿﯿ ﮐ صاﻮﺧ تاﺮ ﯿﻔ
ﯽ ﺴﺣ ، ﯽ ﻓ و ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻣ ﯿ هﻮ و ﺎﻫ
ﺰﺒﺳ ﯾ ﺳرﺮﺑ تﺎﺠ ﯽ ﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽ
ﺪﻫاﻮﺧ هرﺎﺷا
ﺪﺷ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺛﺄﺗ ﻦ ﯿ ﺶﺷﻮﭘﺮ ﺎﻫ ي ﮐارﻮﺧ ﯽ وﺎﺣ ي ﺲﻧﺎﺳا و ﺎﻫ
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻐﺗ ﺮﺑ ﯿﯿ ﮐ تاﺮ ﯿﻔ ﯽ ﻣ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﻮﻠﻫ ﻞﺜﻣ
] 13 - 12 [ ﮕﻧﺮﻓ تﻮﺗ ، ﯽ
] 10 ، 17 [ ﭘ ، لﺎﻘﺗﺮ ] 19 - 18 [ ﮔ ، ﯿ سﻼ
] 20 [ ﻪﺒﻧا ، ] 21 [ ﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﯾ ﻘﻘﺤﻣ ﺮ ﯿ ﺳرﺮﺑ ﻦ ﯽ ﺎﺘﻧ و ﯾ ا ﺞ ﯾ ﻦ
ﻘﻘﺤﻣ ﯿ ﺑ ﻦ ﯿ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺛا ﺮﮕﻧﺎ ﯽ
ﮔﻮﻠﺟ ﺮﺑ ﯿﺮ ي فﻼﺗا زا
ﻐﺗ و نزو ﯿﯿ
ﮐ صاﻮﺧ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮ ﯿﻔ
ﯽ ﻣ ﯿ هﻮ ﻃ ﺎﻫ ﯽ هرود
رادرﺎﺒﻧا ي دﻮﺑ . ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ ﻦ ﯾﮑ ﯽ ﺶﺷﻮﭘ عاﻮﻧا زا ﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺧ ﯿﻠ ﯽ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ اراد ﻪﮐ ﺖﺳا
ي و صاﻮﺧ ﯾ هﮋ ا ي
اﺮﺑ ي ﮑﺸﺗ ﯿ ﻓ ﻞ ﯿ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﺷﻮﭘ و ﻢﻠ .
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ ﻋﻮﻧ ﻦ ﯽ
ﻫ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯿ ﻟورﺪ ﯿ ﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫﺪﺷ ﺰ ﯿ
ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ مﺪﻋ ﻞ
و ،صﺎﺧ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﭼﺎﻧ ﻪﺘ ﯿ ﺘﺣ ﺰ ﯽ رد ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ي ﻻﺎﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،ﻻﺎﺑ
ﺴﮐا ﻪﺑ ﯿ ﺳاﺪ ﯿ ا ،نﻮ ﯾ ﺻﻮﺼﺧ دﺎﺠ ﯿ
ﮔﺪﻨﻨﮐ لژ تﺎ ﯽ
ﮔﺪﻨﻫد ماﻮﻗ ، ﯽ
اﺮﺑ ي ر ﯾ ﻧﺎﺷﻮﭘﺰ ﯽ ﮐﺮﺗ ﯿ اﺬﻏ تﺎﺒ ﯾ ﯽ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ دﻮﺷ ] 22 .[
لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي ﺧا ﯿ ﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮ ﯿ
ﺶـﺷﻮﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نازﻮﺘ
ﮐارﻮـﺧ ﯽ ﻣ ﺖﻌﻨـﺻ رد ﯿ
ﻟد ﻪـﺑ هﻮ ﯿ ﻏ ﻞ ﯿ ﻤـﺳ ﺮـ ﯽ و ندﻮـﺑ
ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﺰﺠﺗ ﺖـ ﯾ ﺬـﭘ ﻪـ ﯾ ﺒﻃ رد يﺮ ﯿ
ﻨﭽﻤﻫ و ﺖـﻌ ﯿ
صاﻮﺧ ﻦ
ﻣﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﭼرﺎﻗﺪﺿ و ﯽ
ا ﯾ ﺴﺑ هدﺎﻣ ﻦ ﯿ راﺮـﻗ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮـﻣ رﺎ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا . ﮐﯿ نازﻮﺘ ﻪﺑ دﺮـﻔﻨﻣ ترﻮﺻ و
ﯾ ﮐﺮﺗ ﺎـ ﯿ ـﺒ ﯽ ﺖـﺤﺗ
زﻮﭙﻣﺎﮐﻮﻧﺎﻧ ناﻮﻨﻋ ﯾ
ﺎﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ و ﺖ ﯾ
ﺑ داﻮﻣﺮ ﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﻈﻧ ﮏ ﯿﺮ
و هرﺎﺼﻋ ﯾ ﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺎ ﯿ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻫﺎ
ﺖﺳا . ﻘﺤﺗ ﯿ ز تﺎﻘ ﯾ دﺎ ي ور ي ﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﺶﺷﻮﭘ ﺖﻬﺟ نازﻮﺘ
ﻫد ﯽ اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ
ًﺎﺻﻮﺼﺧ ﻣ ﯿ هﻮ ﺎﻫ و ﺰﺒﺳ ﯾ ﺗﺎﺠ ﯽ ﻈﻧ ﯿ نﻮـﮕﻧﻻ ﺮ
توﺮـﻓ ] 23 [ ﮔ ، ﯿ سﻼ ] 24 [ ﻮﺗ ، ﮕﻧﺮﻓ ت ﯽ ] 25 [ ﻪﺒﻧا ، ] 26 [ رﻮـﮕﻧا ،
ﺰـﻣﺮﻗ ] 30 - 27 [ ﮕﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽ
ﻮﻣ ﯾ ﺛﺄﺗ ﺪ ﯿ ﺖﺒﺜﻣ ﺮ
ﮐﯿ ﮔﻮﻠﺟ رد نازﻮﺘ ﯿﺮ
ي ﮐ ﺶﻫﺎﮐ و نزو ﺖﻓا زا ﯿﻔ
ﯿ ﻣ ﺖ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ي
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ ﺎﻘﻣ رد هﺪﺷ ﯾ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﺎﻫ
ي ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ .
لرﻮﮐ و ﺎﻤﮑﺗ )
2017 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ا ي ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺗ ﺮ ﯿ رﺎﻤ
ﮋﻟآ ﯾ ﻨﻏ تﺎﻨ ﯽ و ﺎﺑ هﺪﺷ ﻧاﯿ ور ﺮﺑ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ و ﻞﺒﻗ ﻞ ي
دﺎﺴﻓ
و ،ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺑ ﯿ ﻮ ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﮐ ، ﯿﻔ ﯽ ﺴﺣ و ﯽ رﻮﮕﻧا
رﻮﺧ هزﺎﺗ ي ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
ﮋﻟآ ﺶﺷﻮﭘ ﯾ
ﺮﺘﻤﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ تﺎﻨ
ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘ ﯿ ﻃ ﺎﻫرﻮﮕﻧا رد ﺮﺘ ﯽ
رادرﺎﺒﻧا ي رﻮﻃ ﻪﺑ و ﺪﺷ
ﮕﻤﺸﭼ ﯿﺮ ي ﮐﺮﺗ ﺶﻫﺎﮐ زا ﯿ
ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ و ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
ﮔﻮﻠﺟ ﯿﺮ ي ﺮﮐ ﻧاو ندوﺰﻓا و د ﯿ
ﻼ ﯾ ﺑ ار ﺮﺛا ﻦ ﯿ
دﻮﻤﻧ ﺮﺘﺸ . ارد ﯾ ﻦ
ﺶﺷﻮﭘ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮕﻤﺸﭼ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯿﺮ ي نزو ﺶﻫﺎﮐ زا
ﻃ ﺎﻫرﻮﮕﻧا ﯽ 35 رادرﺎﺒﻧا زور ي
ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﮔﻮﻠﺟ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿﺮ
ي
ﺘﻔﺳ و دﺮﮐ ﯽ اﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ و دﻮﻤﻧ ﻆﻔﺣ ار ﺎﻫرﻮﮕﻧا ﺖﻓﺎﺑ ﯾ
ﯽ ﻪﺑ رد
ﺧﺄﺗ ﯿ ﺶﻨﮐاو ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮ ﺎﻫ
ي هﻮﻬﻗ ا ي ﻐﺗ و نﺪﺷ ﯿﯿ
ﺖﺷاد ﮓﻧر ﺮ
] 31 .[
ﻣﺎﻣا ﯽ ﺮﻓ ) 2018 ( رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي ﺛﺄﺗ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﮐ ﯿ
ﯽﮐارﻮﺧ ﺶﺷﻮﭘ ﺮ
و ﺮﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا تارذﻮﻧﺎﻧ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ ،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﮐﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ دﻮﺑ هداد مﺎﺠﻧا يرادرﺎﺒﻧا ﯽﻃ هﺎﯿﺳ رﻮﮕﻧا ﯽﺴﺣ و
ﯽ زا
ﺶﺷﻮﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ رد يور ﺪﯿﺴﮐا تارذﻮﻧﺎﻧ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻼﻋ رﻮﮕﻧا يﺎﻫ ﺧﺄﺗ دﺎﺠﯾا ﺮﺑ هو
ﯿ ﺪﺷر رد ﺮ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺨﺗ ،نزو ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ،ﺎﻫ
ﯾ ﺪﯿﺳا ﺐ
ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﻔﺳ ﻆﻔﺣ و ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ و ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ 45
ﯽﻧﺎﻣ رﺎﺒﻧا عوﺮﺷ زا ﺲﭘ زور
ﺪﻧﺪﺷ . ﺶﺷﻮﭘ يوﺎﺣ يﺎﻫ g/ L
75 /0 يور ﺪﯿﺴﮐا تارذﻮﻧﺎﻧ
هﻮﯿﻣ ﯽﻔﯿﮐ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻆﻔﺣ ﻦﻤﺿ رﻮﮕﻧا يﺎﻫ
ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﻣﺪﺿ ﺮﺛا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺎﻫ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ نﺎﺸﻧ ار
ﺪﻧداد . هﻮﯿﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ هداد ﺶﺷﻮﭘ رﻮﮕﻧا يﺎﻫ
75g/ L /0
و زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا تارذﻮﻧﺎﻧ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي زا ﺰﯿﻧ ار ﯽﺴﺣ
بﺎﯾزرا ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد ﺎﻫ ]
32 .[
ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽ
ﻘﺤﺗ لﺎﺣ ﻪﺑ ﺎﺗ هﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﯿﻘ
ﯽ ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽ
ﺘﻧآ صاﻮﺧ مأﻮﺗ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣ ﺪﺿ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ
ز ﺖﺧرد ﯾ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نﻮﺘ ﯾ
ﮐ و ﻦ ﯿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نازﻮﺘ
ﻪﮕﻧ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺖﻬﺟ هﺪﻧراد ﯽ
رﻮﺸﮐ رد دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا رﻮﮕﻧا
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا .
ﻘﺤﺗ هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ ﯿ
ﻖ
اﺮﻓ و شور ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﯾ
ﻧا ﺪﻨ ﻦﮑﻤﻣ رﺎﮐ مﺎﺠ
ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺖﺳا ﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﻘﺤﺗ ﻪﺑ ﯿ ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻣا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد رﻮﮐﺬﻣ تﺎﻘ
ﻠﮐ ﯿ ﺴﺑ فﺪﻫ و ﺖ ﯿ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ رﺎ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - ﻬﺗ ﯿ زﺎﺳ هدﺎﻣآ و ﻪ ي
داﻮﻣ
د ﻢﻗر رﻮﮕﻧا ﻪﺷﻮﺧ ﯾ
رﺎﺠﺗ غﻮﻠﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد نﺎﺘﺳدﺮﮐ ﻢ ي
رد
نﺎﺘﺴﮐﺎﺗ زا زور ﮏﻨﺧ تﺎﻋﺎﺳ ﺎﻫ
ي د ﯾ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﺘﺳدﺮﮐ نﺎﺘﺳا ﻢ
ﺪﺷ . ﻪﺷﻮﺧ ﻫ ﺎ ي و ﻢﻟﺎﺳ ﯾ ،ﮓﻧر ،هزاﺪﻧا ،ﻞﮑﺷ ﺮﻈﻧ زا نﺎﺴﮑ
ﻪﺒﺣو بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻫ
ي اراد ي ﮕﺘﺧﻮﺳ بﺎﺘﻓآ ضراﻮﻋ ﯽ
فﺎﮑﺷ ،
ﻏ و ﻪﺘﺳﻮﭘ ﯿ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و فﺬﺣ هﺮ ﯽ
ﻪﺑ
ﺎﻣزآ ﯾ دﺮﮔ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸ ﯾ
ﺪﻧﺪ .
2 - 2 - ﻬﺗ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻪ ﯾ
نﻮﺘ
اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﯿ ز ﺖﺧرد گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻪ ﯾ
گﺮﺑ ،نﻮﺘ ﺎﻫ ي ز ﺖﺧرد ﯾ نﻮﺘ
زا ر ﻪﻘﻄﻨﻣ تﺎﻏﺎﺑ ﯾ
ﭼ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ نﺎﺘﺳا بﺎﺠ ﯿ
روآ ﻊﻤﺟ و هﺪ ي
ﺪﻧﺪﺷ . گﺮﺑ ﺲﭙﺳ ﮔ ﻢﻧ و ﻪﺘﺴﺷ ﺎﻫ
ﯿﺮ ي ﺎـﺳ رد و هﺪﺷ ﯾ
ﻪ
دﺮﮔ ﮏـﺸﺧ ﯾ
گﺮﺑ لﺎﻘﺘﻧا زا ﺲﭘ و ﺪ ﺎﻣزآ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯾ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺎﮕﺸ
ﺳآ هﺎﮕﺘﺳد زا ﯿ
گﺮﺑ ،بﺎ ﺪﺒﺗ ردﻮﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ ﯾ
ﺪﻧﺪﺷ ﻞ . ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﯿ ﻪ
هرﺎﺼﻋ 200 ز گﺮﺑ ردﻮﭘ مﺮﮔ ﯾ
زﻮﺗ نﻮﺘ ﯾ دﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و ﻦ بآ زا ه
ﮔ هرﺎﺼﻋ ﺮﻄﻘﻣ ﯿ
دﺮﮔ مﺎﺠﻧا يﺮ ﯾ
ﺪ . ﺨﺒﺗ زا ﺲﭘ ﯿ
ﺎـﺑ لﻼـﺣ ﺮـ
ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ رﻮﺗاﺮﭘاوا يرﺎﺗور هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﯾ
نﻮﺘ
دﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا ﯾ
ﺪ.
ﻬﺗ هرﺎﺼﻋ ﺲﭙﺳ ﯿ
مﺎﺠﻧا نﺎﻣز ﺎﺗ هﺪﺷ ﻪ
ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ﺷ فوﺮﻇ ﻞﺧاد رد ﺎﻫ ﯿ
ﻪﺸ ا ي ﺎﻣد رد ي 4 ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ رد داﺮﮔ ﯾ راﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨ ي
ﺪﺷ ] 33 .[
2 - 3 - ﻬﺗ ﯿ ﺶﺷﻮﭘ ﻪ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ و
ﯽ
زا ﺲﭘ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ردﻮﭘ ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ﯾ
ﻦ ) %w/v 20 ( بآ ﻪﺑ
تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ 30
ﻗد ﯿ ﺪﺷ هدز ﻢﻫ نﺪﺷ ﻞﺣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻘ .
رد
ﺎﻬﻧ ﯾ ز ﺖﺧرد گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺳ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺖ ﯾ
نﻮﺘ
) 0 ، 75 /0 و 5/
1 (%w/v ﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺳ و ﯿ
نازﻮﺘ
) 0 ، 1 و 2 (%w/v لﻮﻠﺤﻣ ﺎﻫ ي ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻣآ هﺪﻨﻫد ﺶﺷﻮﭘ .
ﮐ ندﺮﮐ ﻞﺣ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﯿ
ﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نازﻮﺘ ﯿ
ﺘﺳا ﺪ ﯿ ﮏ
1%w/v تﺪﻣ ﻪﺑ ندﺰﻤﻫ و 1
ﺖﻋﺎﺳ ) rpm 180 ( ﺎﻣد رد ي
80 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ داﺮﮔ .
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺶﺷﻮﭘ ﻫد ﯽ ﻪﺷﻮﺧ،
ﺎﻫ ي تﺪﻣ ﻪﺑ رﻮﮕﻧا 15
ﻗد ﯿ لﻮﻠﺤﻣ رد ﻪﻘ ﺎﻫ
ي
ﺸﺷﻮﭘ ﯽ ﻪﻃﻮﻏ ﻒﻠﺘﺨﻣ هﺪﺷ رو
د راﺮﻗ زا ﺲﭘ و ور ندا
ي ﺶﮑﺑآ
ﺎﻣد رد ي ﺎﻣزآ ﯾ ﻣ ،نﺪﺷ ﮏﺸﺧ و هﺎﮕﺸ ﯿ
هﻮ دﺎﻌﺑا ﺎﺑ فوﺮﻇ رد ﺎﻫ
ﺎﻣد ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺺﺨﺸﻣ ي
4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و ﯽ
90 % ﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد و ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﯽ
ﺮﻫ 45
زور ﯾ ﮏ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺑ ﺒﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و هﺪﺷ جرﺎﺧ ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ زا ﺎﻫ ﯿ
ﻪ
زﺎﺳ ي اﺮﺷ ﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ شوﺮﻓ ﻂ 5
ﺎﺳ ﺎﻣد رد ﺖﻋ ي
راﺮﻗ قﺎﺗا
ﻐﺗ ﺮﻈﻧ زا ﺲﭙﺳ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯿﯿ
ﻓ تاﺮ ﯿﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﻃ ﮏ ﯽ هرود
ﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﯽ ) 90 زور ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻘﯿﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ .
2 - 4 - هزاﺪﻧا ﯽﻔﯿﮐ تﺎﻔﺻ يﺮﯿﮔ
2 - 4 - 1 - هزاﺪﻧا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ يﺮﯿﮔ
نزو ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺻرد )
(WL ﻪﻧﻮﻤﻧ ، ﺮﻃ زا ﺎﻫ ﯾ نزو فﻼﺘﺧا ﻖ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رادرﺎﺒﻧا زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﺎﻫ ﻪﻄﺑار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ي
1 ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ : 100
1 ) 2 ( 1
(%)
.
W
W L W
W ( 1)
ﻪﮐ و W1 هﻮﯿﻣ ﻪﯿﻧﺎﺜﻧزو و ﻪﯿﻟوﺎﻧزو ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ W2 رﻮﮕﻧا يﺎﻫ
ﯽﻣ يرادرﺎﺒﻧا زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﺑ ﻞﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ
ﯿﺠﯾد ﺮﺘﻣﻮﺘﮐاﺮﻓر ﻪﻠﯿﺳو ﺲﮑﯾﺮﺑ ﻪﺟرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ و لﺎﺘ
هزاﺪﻧا ﺪﯾدﺮﮔ يﺮﯿﮔ .
ناﺰﯿﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ هﻮﯿﻣpH
لﺎﺘﯿﺠﯾد ﺮﺘﻣpH
لﺪﻣ GF-300 هزاﺪﻧا هﺎﮕﺘﺳد ندﺮﮐ هﺮﺒﯿﻟﺎﮐ زا ﺪﻌﺑ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
.
دﻮﺳﺎﺒﻧﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺘﻘﯾﺮﻃزا ﺮﺘﯿﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 1/
0 لﺎﻣﺮﻧ
هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺮﺘﻣﻮﯿﺴﻧﺎﺘﭘ شور ﻪﺑ و ﺳر ﺎﺗ ﺮﺘﻣpH
ﯿ نﺪ
ﻪﺑ 1/pH 8 ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑ و ترﻮﺻ ﺪﺻرد ﺪﯿﺳا رﺎﺗرﺎﺗ ﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏ
رﻮﮕﻧا ﺐﻟﺎﻏ ﺪﯿﺳا ﻪﻄﺑار ﻖﯾﺮﻃ زا
2 نﺎﯿﺑ ﺪﯾدﺮﮔ : 100
) (
.
C
E F N A S
T (2)
ﻪﮐ هﻮﯿﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ TA )
100g (g/
، S
ﯽﻓﺮﺼﻣ دﻮﺳ راﺪﻘﻣ ،(ml)
ﺘﯿﻟﺎﻣﺮﻧ N ،دﻮﺳ ﻪ ،دﻮﺳ رﻮﺘﮐﺎﻓ F C
هﻮﯿﻣ هرﺎﺼﻋ راﺪﻘﻣ ،(ml)
ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﯿﺳا نﻻاو ﯽﮐا E )
ﺪﯿﺳا
رﺎﺗرﺎﺗ ﯾ ﮏ ( ﺖﺳا ] 34 .[
2 - 4 - 2 - هزاﺪﻧا ﻞﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺮﯿﮔ
ﻦﯿﻟﻮﻓ ﯽﺠﻨﺳ ﮓﻧر شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻮﺘﻟﺎﮐﻮﯿﺳ )
34 .(
راﺪﻘﻣ شور ﻦﯾا رد
ﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻟﻮﻨﻓ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﻟﻮ
ﻪﺑ هﺪﺷ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ناﻮﻨﻋ )
ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا ًﺎﺗﺪﻤﻋ (
هزاﺪﻧا ﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و يﺮﯿﮔ
ﯽﻠﯿﻣ ﺐﺴﺣ رد ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا مﺮﮔ
100 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺗ نزو مﺮﮔ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .(
2 - 4 - 3 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺳا ﯿ ﺑرﻮﮑﺳآ ﺪ ﯿ
ﮏ
ﺳا راﺪﻘﻣ ﯿ ﺑرﻮﮑﺳا ﺪ ﯿ ﮏ ) وﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻣ ث ﻦ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ( ﺮﻃ زا ﯾ ﺗ ﻖ ﯿ ﺳاﺮﺘ ﯿ نﻮ
ﯾ ﺘﻣوﺪ ﺮ ي ﺮﮐ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﯾﻤ
ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2018 (
ﻌﺗ ﯿﯿ ﺪﺷ ﻦ ] 35 .[
2 - 4 - 5 - لﻮﺼﺤﻣ ﯽﺴﺣ صاﻮﺧ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻔﯿﮐ و ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
رﻮﮕﻧا يﺎﻫ
ﮏﯿﻧوﺪﻫ شور و ﯽﯾﺎﺸﭼ نﻮﻣزآ زا يرادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز مﺎﻤﺗا زا ﺲﭘ 5 ﻪﻄﻘﻧ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يا .
،ﮓﻧر درﻮﻣ رد ﯽﺗﺎﺤﯿﺿﻮﺗ اﺪﺘﺑا
ﯽﮔﺪﻨﺸﺧرد دﻮﺟو مﺪﻋ ﺎﯾ دﻮﺟو و ﺮﻫﺎﻇ ،هﺰﻣ و ﻢﻌﻃ ،ﺖﻓﺎﺑ ،
ﮏﭙﮐ ﺮﺑ ﯽﻫد هﺮﻤﻧ و ﺪﺷ هداد لﻮﺼﺤﻣ ﯽﮔﺪﯿﺳﻮﭘ و ﯽﮔدز
بﻮﺧ ﯽﻠﯿﺧ سﺎﺳا
= 5 بﻮﺧ ،
= 4 ﺪﺑ ﻪﻧ و بﻮﺧ ﻪﻧ ، =
3 ﺪﺑ ،
= 2 ﺪﺑ ﯽﻠﯿﺧ و
= 1 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﺖﺴﯿﻠﻧﺎﭘ داﺪﻌﺗ ﺎﻫ
14 رد ﺮﻔﻧ 2
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد راﺮﮑﺗ .
2 - 5 - ﻪﻨﯿﻬﺑ و يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ يزﺎﺳ
ﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯿ
زﺎﺳ ﻪﻨ ي ﮐ صاﻮﺧ ﯿﻔ ﯽ ﻣ ﯿ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ رﻮﮕﻧا هﻮ ﯿ
ﺮ
ز ﺖﺧرد گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﮐ ﺖﻈﻠﻏ ،نﻮﺘ ﯿ
راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و نازﻮﺘ ي
زا
ﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور ي
)
1CCD ( و
مﺮﻧ راﺰﻓا ) 6.0.2 ( Design Expert ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. ا ﻪﺑ ﯾ ﻦ
ﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ رﻮﻈﻨﻣ ي
ﺎﺑ 3 ﺢﻄﺳ و 5 ﻪﻄﻘﻧ رد راﺮﮑﺗ
ﺰﮐﺮﻣ ي اﺮﺑ ﯾ ﺳرﺮﺒ ﯽ ﮐ صاﻮﺧ ﯿﻔ
ﯽ ﻣ ﯿ هدﺎﻔﺘﺳا رﻮﮕﻧا هﻮ دﺮﮔ
ﯾﺪ
) 1 + ، 0 ، 1 - .(
) لوﺪﺟ 1 .(
ا رد ﯾ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ هدوﺪﺤﻣ ﻖ ي
ﻐﺘﻣ ﯿ ﺎﻫﺮ ي
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ،ﻞﻘﺘﺴﻣ ي
) (X1 ﺖﺧرد گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ،
زﯾ نﻮﺘ ) (X2 ﺖﻈﻠﻏ و ﮐ ﯿ نازﻮﺘ ) (X3 نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ ي ﻟوا ﯿ ﻪ
ﺪﺷ جﺎﺘﻨﺘﺳا .
1. Central Composite Design
Table 1 Independent variables and their applied levels for optimizing storage condition of coated black grape fruits
Variables level
+1 0
Independent variables -1
90 45
0 Storage time (day)
1.5 0.75
0 Olive leaf extract concentration (% w/v)
2 1
0 Chitosan concentration (% w/v)
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
3 - 1 - رﻮﮕﻧا هﻮﯿﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ
3 - 1 - 1 - ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﯽ
رﻮﮕﻧا هﻮﯿﻣ نزو فﻼﺗا و
ﻃ ﯽ رادرﺎﺒﻧا هرود ي
نﺎﻤﻫ ﺶﺨﺑرد ﻪﮐ رﻮﻃ ﺎﻫ
ي 1 ، 2 و 3 ا ﻞﮑﺷ ز 1 ) (A هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻣ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ ﯾ
ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ
ﮐ و نﻮﺘ ﯿ ﻣ نازﻮﺘ ﯿ ناﺰ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﯽ
دﻮﻌﺻ ﺪﻧور ي
ﻟﺎﺣرد دراد ﯿ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮑ ﯾ ﺶ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ي
ﻣ ﯿ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ناﺰ ﯽ
ﻟوﺰﻧ و ﺖﺑﺎﺛ ﺪﻧور ﯽ
ﻪﺘﺴﻫآ ا ي دراد . ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ناﺰ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧرد ﺎﻫ ي ﻫد ﺶﺷﻮﭘ
ﯽ ﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺮﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي 2 % ﮐﯿ و نازﻮﺘ 5/
1 %
ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﻟﺎﺣ رد ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ نﻮﺘ ﯽ
ﻢﮐ ﻪﮐ ﺮﺗ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ناﺰ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ
) 013 /4 (%
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ
ي دﻮﺑ لﺮﺘﻨﮐ .
نﺎﻤﻫ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ رﻮﻃ ﺎﻫ
ي 2 و 3 ﻞﮑﺷ زا 1 ) (A هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺶﺷﻮﭘ
ﻫد ﯽ وﺎﺣ هﺪﺷ ي ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﻪﺑ نﻮﺘ ﺷﺎﻧ نزو ﺖﻓا ﺖﻠﻋ ﯽ
زا
ﻣ ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺮﺛا ﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر فﻼﺗا ﯽ
ﯾ ﺪﺑﺎ .
ﻞﮑﺷ رد 1 ) (B ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ﺖﻓا تاﺮ ﺎﻫ
ي رﻮﮕﻧا
ﺸﺷﻮﭘ ﯽ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ
زﯾ رادرﺎﺒﻧا لﻮﻃ رد نﻮﺘ ي
ﺎﻤﻧ ﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶ .
Fig 1 3D diagram of changes in the coating percent (A) and weight loss (B) of black grape fruits under the influence of 1) Olive leaf extract (%w/v) and chitosan concentration (%w/v), 2) Storage time (day) and chitosan
concentration (%w/v) and 3) Storage time (day) and Olive leaf extract concentration (%w/v).
ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﯽ
اﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ ﯾ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ ي
ﻣ ﯿ ناﺰ
فﻼﺗا ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ﺎﻫ
ي اﺰﻓا رﻮﮕﻧا ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﻟﺎﺣرد ﺪﺑﺎ ﯽ ﺎﺑ ﻪﮐ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ لﺎﻤﻋا ﯽ
ز هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا و ﯾ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ نﻮﺘ ﯿ
نﻮ
ﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ﺖﻓا ناﺰ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ناﺰ
نزو ﺖﻓا )
371 / 32 ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ
ي رد و ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ
زور 90 رادرﺎﺒﻧا ﯾ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻤ .
ﻟﺎﺣ رد ﯿ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﻪﮑ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ رﻮﮕﻧا ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
نﻮﺘ
ﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽ
ﻣ راد ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ﺖﻓا ناﺰ ﺎﻫ
ي ﻃ رﻮﮕﻧا ﯽ
رادرﺎﺒﻧا هرود ي
ﺪﺷ . نﺎﻤﻫ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ رﻮﻃ 2
ﻞﮑﺷ 1 ) (B
ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد دﻮﺷ ﺎﻫ
ي ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ
ﺎﺑ هﺪﺷ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
ﻣ ،نﻮﺘ ﯿ ﻓا ناﺰ ﺖ
ﻧزو ﯽ دوﺪﺣ 5/
9
% ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ﻟﺎﺣ رد ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻪﮑ ﺎﻫ
ي ا لﺮﺘﻨﮐ ﯾ ﻦ
ﻣﯿ ﭼ ناﺰ ﯿﺰ ي دوﺪﺣ 32 - 23 ﻣ ﺪﺻرد ﯽ د ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
ﺮﮕ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ
زﯾ و نﻮﺘ ﯾ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎ ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻬﻨﺗ نازﻮﺘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو فﻼﺗا ﺎﻫ
ي دوﺪﺣ ﺎﺗ رﻮﮕﻧا 70
ﺻرد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪ
اﯾ دﺎﺼﺘﻗا ظﺎﺤﻟ زا راﺪﻘﻣ ﻦ ي
ﺖﺳا ﻞﻣﺄﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﻫ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻘﺤﺗ ﺞ ﯿ ﺎﺳ تﺎﻘ ﯾ ﻘﻘﺤﻣ ﺮ ﯿ ﻧ ﻦ ﯿ ﺑ ﺰ ﯿ ﻠﺑﺎﻗ ﺮﮕﻧﺎ ﯿ ارﺎﮐ و ﺖ ﯾ
ﯽ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ ﮔﻮﻠﺟ رد ﯿﺮ ي ﻣ نزو فﻼﺗا زا ﯿ
هﻮ ﺰﺒﺳ و ﺎﻫ ﯾ تﺎﺠ
ﻃ ﯽ رادرﺎﺒﻧا ي ﺨﺒﺗ و ﺲﻔﻨﺗ زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯿ
دﻮﺑ بآ ﺮ . ﺎﺳ ﯾ ﺮ
ﻘﻘﺤﻣ ﯿ ﻧ ﻦ ﯿ ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺰ ﯽ
ﻣ ﯿ هﻮ ﺎﻫ ي ﮔ ،ﻮﻠﻫ ﯿ سﻼ
رادرﺎﺒﻧا زا ﻞﺒﻗ لﺎﻘﺗﺮﭘ و ي
ﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﯽ
نزو فﻼﺗا راد
ﻣﯿ هﻮ ﻃ ﺎﻫ ﯽ رادرﺎﺒﻧا هرود ي
ﺪﺷ .ا ﯾ ﻘﻘﺤﻣ ﻦ ﯿ ﺻﺎﺧ ﻦ ﯿ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺖ
ﮔﺪﻨﻨﮐ ﯽ ا ﯾ ﺶﺷﻮﭘ ﻦ ﮔﻮﻠﺟ و ﺎﻫ ﯿﺮ
ي ﺨﺒﺗ زا ﯿ ﺤﻄﺳ ﺮ ﯽ ﻟد ار ﯿ ﻞ
ﻣ نزو فﻼﺗا ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
هﻮ ﺎﻫ ي ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد هﺪﺷ
] 13 ، 20 و 18 .[
3 - 1 - 2 - ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ ﺳا و pH
ﯿ ﺪ ﯾ ﻃ رﻮﮕﻧا هﻮﯿﻣ ﻪﺘ ﯽ
هرود
رادرﺎﺒﻧا ي
ﻞﮑﺷ رد 2 ) (A و ) (B ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ تاﺮ ﺳا وpH ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ رﻮﮕﻧا ﯽ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ و نازﻮﺘ
ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﻃ نﻮﺘ ﯽ رادرﺎﺒﻧا هرود ي
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﺖﺳا . نﺎﻤﻫ ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽ
ﻐﺗ ﺪﻧور دﻮﺷ ﯿﯿ
تاﺮ و pH
ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻧور ﺎﻫ ﯽ
ﻐﺗ و ﻪﺘﺷاد ﯿﯿ
ﺴﺑ تاﺮ ﯿ ﻤﮐ رﺎ ﯽ
رﻮﻃ ﻪﺑ دراد ي
اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ ي
ﻣ ﯿ ناﺰ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﺎﻫ
ﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ﯽ ا ﻪﮐ دراد ﯾ ﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦ ﯽ
اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ ﻪﺘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻣﺎﻫ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . نﺎﻤﻫ ﺶﺨﺑرد ﻪﮐ رﻮﻃ ﺎﻫ
ي و A1 زا B1
ﻞﮑﺷ 2 ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻈﻠﻏ رد دﻮﺷ ﮐ
ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ نازﻮﺘ ﯾ
ﺶ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ
ﯾ ﻣ نﻮﺘ ﯿ ناﺰ ﻟوﺰﻧ ﺪﻧور pH ﯽ رد دراد
ﻟﺎﺣ ﯿ ﻣ ﻪﮑ ﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ دﻮﻌﺻ ﺪﻧور ﻪﺘ ي
دراد . ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻈﻠﻏ رد
ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
اﺰﻓا ﺎﺑ نﻮﺘ ﯾ
ﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ
ﻣ نازﻮﺘ ﯿ ناﺰ
ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ ﺳا و pH
ﯿ ﺪﯾ ﺮﻘﺗ ﺪﻧور ﻪﺘ ﯾ
ﻣارآ و ﺖﺑﺎﺛ ًﺎﺒ ﯽ
ﺖﺷاد . نﺎﻤﻫ ﺶﺨﺑ زا ﻪﮐ رﻮﻃ ﺎﻫ
ي 2 و 3 ﻞﮑﺷ زا 2 ) وA (B
ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ ﯾ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ ي
ﻣ ﯿ ناﺰ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﺎﻫ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﻟﺎﺣ رد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎ ﯽ
ﻣ ﻪﮐ ﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ اﺰﻓا ﻪﺘ ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . رد
رادرﺎﺒﻧا لﻮﻃ ي
ﺳا و ﺎﻫﺪﻨﻗ ﯿ
ﺎﻫﺪ ي ﻟآ ﯽ ﺣ رد ﯿ فﺮﺼﻣ ﺲﻔﻨﺗ ﻦ
ﻣ ﯽ ا ﻪﮐ دﻮﺷ ﯾ
ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﻣا ﻦ ﯿ
ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ و ﻪﺘ
اﺰﻓا ﯾ ﻤﺸ ﯿ ناﺰ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﻣ ﺎﻫ ﯽ رﻮﻣ رد ﺎﻣا دﻮﺷ ﻘﺤﺗ د
ﯿ ا ﺮﺿﺎﺣ ﻖ ﯾ ﻦ
ﻣ ﻪﮐ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧور ﯽ
ﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ
ارﺎﮐ ﻞ ﯾ ﯽ ﺶﺷﻮﭘ ﺎﻫ ي
هﺪﺷ لﺎﻤﻋا )
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ
زﯾ نﻮﺘ ( ﮔﻮﻠﺟ و ﺲﻔﻨﺗ تﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ رد ﯿﺮ
ي فﺮﺼﻣ زا
ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي ﻟآ ﯽ ﺣ رد ﯿ ﺪﺷﺎﺑ ﺲﻔﻨﺗ ﻦ .
هﻮﯿﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد يراﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ
هﻮﯿﻣ pH ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
ﯽﻣ ﯾا و ﺪﺑﺎﯾ ﺖﺳا ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦ .
ﺎﻫﺪﻨﻗ ﺶﯾاﺰﻓا
هﻮﯿﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ رد يراﺪﻬﮕﻧ لﻮﻃ رد ﺎﻫﺪﯿﺳا ﺶﻫﺎﮐ و ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ pH
هﻮﯿﻣ ﺮﺜﮐا رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﯽﻟو دﻮﺷ توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﯿﻈﻧ هﻮﯿﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﻫﺪﯿﺳا ﺮﺑ هوﻼﻋ نﻮﭼ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﮑﻣا ﺰﯿﻧ ﺎﻫﺪﻨﻗ ﺪﻧراد ار pH
] 10 و 36 .[
ﺖﺳد زا ﺪﻧور
هﻮﯿﻣ رد ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ نداد هﻮﯿﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
يﺎﻫ
هﻮﯿﻣ ﻦﯾا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺲﻔﻨﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ و راد ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺳا ﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺳا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياﺮﺑ اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ناﻮﻨﻋ فﺮﺼﻣ ﺲﻔﻨﺗ ﯽﻤﯾﺰﻧآ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻆﻔﺣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧﻮﺷ هﻮﯿﻣ رد ﯽﻟآ
ﯽﻫد رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ هﺪﺷ ﺮﻔﺴﻤﺗا دﺎﺠﯾا و نﮋﯿﺴﮐا ﻢﮐ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺮﺘﻤﮐ ﺲﻔﻨﺗ ناﺰﯿﻣ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ]
12 و 37 .[
هدﺎﻣ ﺶﯿﭘ يراﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ رد ﺎﻫﺪﻨﻗ ﯽﻨﻌﯾ ﺲﻔﻨﺗ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ
ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫﺪﯿﺳا و و ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا
هﻮﯿﻣ ﻞﮐ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا و لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ رد ﯽﻣ ﺎﻫ
دﻮﺷ ] 38 .[
رد نﺪﺷ فﺮﺼﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ هﻮﯿﻣ نﺪﯿﺳر مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫﺪﻨﻗ ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﺲﻔﻨﺗ نآ ﺶﻫﺎﮐ و ﺪﻨﺑﺎﯾ
ﺎﻫ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﺑ ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا دراد ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ يﺎﻫ
. ﻊﻗاو رد
ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﻣ هﻮﯿﻣ ياﺮﺑ يژﺮﻧا ﻪﺘﺧوﺪﻧا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﯽﻣ فﺮﺼﻣ زﺎﺳ و ﺖﺧﻮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ نﺪﯿﺳر مﺎﮕﻨﻫ رد ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
] 39 .[
هﻮﯿﻣ ﯽﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﺮﺘﻬﺑ ﻆﻔﺣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ رﻮﮕﻧا يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻞﮐ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا دﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﮐ
هﻮﯿﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺲﻔﻨﺗ ﻞﯿﻟد ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
) ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ (
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺠﻨﻣ
ﯽﻣ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺑ دﻮﺷ
. ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياﺮﺑ اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ
ﯽﻣ فﺮﺼﻣ ﺲﻔﻨﺗ ﯽﻤﯾﺰﻧآ يﺎﻫ و ﺪﻧﻮﺷ
هﻮﯿﻣ رد ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻆﻔﺣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ
ﯽﻣ راد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺮﺘﻤﮐ ﺲﻔﻨﺗ ناﺰﯿﻣ ،نﮋﯿﺴﮐا ﻢﮐ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ]
40 .[
Fig 2 3D diagram of changes in the pH (A) and titratable acidity (B) of black grape fruits under the influence of 1) Olive leaf extract (%w/v) and chitosan concentration (%w/v), 2) Storage time (day) and chitosan
concentration (%w/v) and 3) Storage time (day) and Olive leaf extract concentration (%w/v).
3 - 1 - 3 - ﻐﺗ ﯿﯿ ﻣ تاﺮ ﯿ ﻞﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ناﺰ
) ﺮﺑ ﯾ ﺲﮑ ( ﻤﻌﻃ ﺺﺧﺎﺷ و ﯽ
ﻃ رﻮﮕﻧا هﻮﯿﻣ ﯽ
هرود
رادرﺎﺒﻧا ي
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﯽﻣ ترﻮﺻ هﻮﯿﻣ نﺪﯿﺳر مﺎﮕﻨﻫ ﻪﮐ ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦ دﺮﯿﮔ
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ نﺪﺷ ﻪﺘﺴﮑﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ددﺮﮔ هﻮﯿﻣ نﺪﯿﺳر ﯽﻃ هﻮﯿﻣ ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ
] 39 .[
ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا داﻮﻣ
ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ
ﻼﺗا ﺖﺑﻮﻃر ف ﺰﯿﻧ هﻮﯿﻣ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﺑ ﻪﺑﻮﻧ دﻮﺧ ﺚﻋﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺖﻈﻠﻏ داﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺲﻔﻨﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺰﯿﻧ هﻮﯿﻣ
ﻪﺘﺴﮑﺷ نﺪﺷ ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ و
ﻞﯾﺪﺒﺗ نآ ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هدﺎﺳ ﺮﺗ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻞﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﺶﯾاﺰﻓا )
ﺲﮑﯾﺮﺑ ( رد هﻮﯿﻣ
ﻮﻠﺳ هراﻮﯾد يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ ﯽﻟ
نآ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﯽﻣ ترﻮﺻ لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺮﻫ و دﺮﯿﮔ
هراﻮﯾد ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻪﮐ ﺶﻫﺎﮐ ار نآ ﺎﯾ و يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺲﮑﯾﺮﺑ يدﺎﻋﺮﯿﻏ ﺶﯾاﺰﻓا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻫد ] 40 .[
ﻞﮑﺷ 3 ) (A ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ ﻣ تاﺮ ﯿ ﻞﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ناﺰ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ رﻮﮕﻧا ﯿ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺮ ﯽ
ﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ ﺮﺘﺴﮐدﻮ ﯾ ﻦ
وﺎﺣ ي ﮐ ﯿ ز هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
ﻃ نﻮﺘ ﯽ 90 رادرﺎﺒﻧا زور ي
نﺎﺸﻧ ار
ﻣ ﯽ ﺪﻫد . نﺎﻤﻫ ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز دﻮﺷ ي
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
ﺛﺄﺗ نﻮﺘ ﯿ ﺑ ﺮ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ﻣ ﺮﺑ ﯿ ناﺰ
ﺮﺑ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﮑ ﺎﻫ
ي دراد رﻮﮕﻧا (p<0.05)
. ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﻦ
ﺮﺑراﺪﻘﻣ ﯾ ﺲﮑ ) 40 / 25 ( ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي رﻮﮕﻧا ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ
هﺪﺷ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ نازﻮﺘ 1 % و 75 /0 % گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ
زﯾ اﺮﺑ ﻪﮐ نﻮﺘ ي 90 رادرﺎﺒﻧا زور ي
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ .
ﺶﺷﻮﭘ هﻮﯿﻣ ﯽﻫد ﻦﻠﯿﺗا ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﺲﻔﻨﺗ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺎﻫ
لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا زا و هداد ﺶﻫﺎﮐ ار يﺮﯿﭘ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺪﻨﻨﮐ
. اﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ﯾ ﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ رادر
ي ﻠﻋ ﯿ ﺶﻘﻧ ﻢﻏﺮ
ﺶﺷﻮﭘ ﺮﺛﻮﻣ ﮔﻮﻠﺟ رد ﺎﻫ
ﯿﺮ ي ﺶﻫﺎﮐ و نزو فﻼﺗا زا
ﻪﻧﻮﻤﻧ،ﺲﻔﻨﺗ ﺎﻫ
ي اراد رﻮﮕﻧا ي
راﺪﻘﻣ ي ﺲﻔﻨﺗ و نزو ﺶﻫﺎﮐ
ا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯾ آﺮﻓ ﻦ ﯾ ﻤﻧ رﺎﻬﻣ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻨ ﯽ
اﺰﻓا ﺎﺑ اﺬﻟ دﻮﺷ ﯾ
ﺶ
ﺷﺎﻧ نزو ﺖﻓاراﺪﻘﻣ ﯽ
ﺨﺒﺗ زا ﯿ ﻣ بآ ﺮ ﯿ لﻮﻠﺤﻣ داﻮﻣ ﺖﻈﻠﻏ ناﺰ
اﺰﻓا ﻞﮐ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺑﺎ ﯾ
ﺎﺳ ﺞ ﯾ ﺮ ﻘﻘﺤﻣ ﯿ دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻦ .
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﻮﮕﻧا رد لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ناﺰﯿﻣ يراد
يﺎﻣد رد ﺎﻫرﻮﮕﻧا ﻪﮐ ﯽﺘﻗو ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا 20
ﻪﺟرد
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﻟو دﻮﺑ ﺮﺗزرﺎﺑ ﺪﻧﺪﺷ
ﺪﯾدﺮﮔ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﻊﻧﺎﻣ ﺎﻫرﻮﮕﻧا ﯽﻫد ﺶﺷﻮﭘ .
د ﺶﺷﻮﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻨﻌﻣ ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫرﻮﮕﻧا ﯽﻫ
ناﺰﯿﻣ راد
ﺪﻧﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﻮﮕﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻞﮐ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا .
داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
هﻮﯿﻣ رد لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ و ﺲﻔﻨﺗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺮﯿﭘ ﺖﻋﺮﺳ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻦﻠﯿﺗا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻟﻮﻠﺳ ءﺎﺸﻏ و هراﻮﯾد رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ﻦﺘﺴﮑﺷ ﻪﺑ ﺷ ﯽﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و هﺪ ددﺮﮔ
] 40 .[
ﺮﺛا
ﻪﮕﻧ ﻦﯿﯾﺎﭘ رد ﻢﯿﺴﻠﮐ ﺪﯾﺮﻠﮐ و نازﻮﺘﯿﮐ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ناﺰﯿﻣ ﻦﺘﺷاد
ﯽﻣ ﯽﮔﺪﯿﺳر ﺪﻧور و ﺲﻔﻨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لﻮﻠﺤﻣ و ﺪﺷﺎﺑ
ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺛا رد يﺮﺘﻤﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﺎﻫﺪﻨﻗ ﻪﺑ ﺎﻫ
دﻮﺷ ] 41 .[
ﻞﮑﺷ رد 3 ) (B ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ ﻤﻌﻃ ﺺﺧﺎﺷ تاﺮ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي رﻮﮕﻧا
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﯽ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯾ
وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ
ز گﺮﺑ ﯾ ﻃ نﻮﺘ ﯽ رادرﺎﺒﻧا هرود ي
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ
ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ ﯽ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز دﻮﺷ ي
ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺛﺄﺗ ﻦ ﯿ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ار ﺮ
ﻤﻌﻃ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺎﻘﻣ رد رﻮﮕﻧا ﯾ
ﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿ
ﻋ و نازﻮﺘ هرﺎﺼ
ز گﺮﺑ ﯾ ﺖﺷاد نﻮﺘ . اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ ي
اﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﺶ
ﺮﺑ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﮑ ﺎﻫ
ي ﻣ ﺶﻫﺎﮐ و رﻮﮕﻧا ﯿ
ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘ
ﻤﻌﻃ ﯽ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎ . نﺎﻤﻫ ﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯾ
ﻐﺗ ﺞ ﯿﯿ ﺮﺑ تاﺮ ﯾ ﻮﺴﮑ
ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﮐارﻮﺧ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا داد نﺎﺸﻧ ﻪﺘ ﯽ
ﮔﻮﻠﺟ ﺐﺟﻮﻣ ﯿﺮ
ي
ﺰﺠﺗ و ﺲﻔﻨﺗ زا ﯾ
ﺪﻨﻗ داﻮﻣ ﻪ ي ﻃ ﯽ ﻧا هرود رادرﺎﺒ ي ﺘﻧ رد ﺪﺷ ﯿ ﻪﺠ
ﻤﻌﻃ ﺺﺧﺎﺷ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺰﻓا ﺎﻫ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ .
ﯽﮔﮋﯾو و هﺰﻣ هﻮﯿﻣ ﯽﻤﻌﻃ يﺎﻫ
هﻮﯿﻣ غﻮﻠﺑ و ﯽﮔﺪﯿﺳر ﻪﺑ ﺎﻫ
اﺮﺑ و ﺪﻧراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ي
ﻌﺗ ﯿﯿ ﻤﻌﻃ ﺺﺧﺎﺷ زا نآ ﻦ ﯽ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا ﺮﺘﯿﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﯿﺳا ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ
؛دﻮﺷ
ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﯿﺳا و ﺲﮑﯾﺮﺑ هﺪﻨﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هﻮﯿﻣ ﺮﺘﯿ
ﯽﻣ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ
ﺚﻋﺎﺑ ﺐ ﺪﻧﻮﺷ نآ ﺶﻫﺎﮐ و ﺶﯾاﺰﻓا .
داﻮﻣ ناﺰﯿﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻣﺎﺟ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ رﻮﮕﻧا يﺎﻫ
ﻦﯿﺑ و گرﺰﺑ يدﺪﻋ 4/
25 - 7/
14 ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺖﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ ﻞﺑﺎﻗ زا يﺮﺴﮐ ﺎﻫ
1 ﯽﻣ اﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
ﺺﺧﺎﺷ ﻦ
هدﻮﺑ ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ يدﺪﻋ ﯽﻤﻌﻃ لﺎﻤﻋا يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ و
ﺪﯿﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﻆﻔﺣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺲﮑﯾﺮﺑ ندﻮﺑ اراد ﺖﻠﻋ ﻪﺑ هﺪﺷ ﯽﻤﻌﻃ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ ﺲﻔﻨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ .
3 - 1 - 4 - ﻐﺗ ﯿﯿ ﻣ تاﺮ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ و و ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ث ﻦ
ﻃ رﻮﮕﻧا هﻮﯿﻣ ﯽ
رادرﺎﺒﻧا هرود ي
ﻐﺗ ﯿﯿ ﮐﺮﺗ تاﺮ ﯿ ﻟﻮﻨﻔﺗﺎﺒ ﯿ ﻣ ﻞﮑ ﯿ ا هﻮ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗرﻮﮕﻧ ﯿ
ﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺮ ﯽ
ﺎﺑ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
ﻃ نﻮﺘ ﯽ هرود
رادرﺎﺒﻧا ي ﻞﮑﺷ رد 4 ) (A ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
نﺎﻤﻫ ﻪﮐ رﻮﻃ
ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧدﻮﺷ ﺎﻫ ﯾ ﺶﺷﻮﭙ ﻫد ﯽ ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯾ
ﻦ
وﺎﺣ ي ﮐ ﯿ نازﻮﺘ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و ﯾ
ﻣ نﻮﺘ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ
ﺮﺗﻻﺎﺑ ي ﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﻧراد اﯾ
ﮐ ﺶﺷﻮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ
هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ
ز گﺮﺑ ﯾ ﻣ نﻮﺘ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯿ اﺰﻓا ﻞﮑ ﯾ ﺶ ﯾ ﺮﺘﻬﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎ
ﺑﯿ ﻆﻔﺣ ﺮﺘﺸ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ﺶﺨﺑ رد ﺎﻫ ي 2 و 3 ﻞﮑﺷ 4 ) (A هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻣ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯾ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ ي
ﻣ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻞﮐ
ﻟوﺰﻧ ﺪﻧور رﻮﮕﻧا ﯽ
ﻢﮐ ﻪﮐ ﻪﺘﺷاد ﺮﺗ
ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ رﺪﻠﮐ
ا ﺎﻬﺘﻧ ي رادرﺎﺒﻧا هرود ي
) 90 زور ( ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ دﻮﺷ . اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺶ
رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ي
ﺪﺸﺗ و ﯾ ﮐﺮﺗ ﺲﻔﻨﺗ ﺪ ﯿ
ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺴﮐا ﯿ و هﺪﺷ هﺪ
ﻐﺗ تﺎﺒﺟﻮﻣ ﯿﯿ
ﭘ و ﮓﻧر ﺮ ﯿﺮ ي ﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار لﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﺪﻧروآ .
ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ و تاﺮ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻨﺛ ﻦ ﺎﻫ ي ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ رﻮﮕﻧا ﯿ
ﺶﺷﻮﭘ ﺮ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ وﺎﺣ ﻦ ي ﮐ ﯿ ز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ ﯾ
نﻮﺘ ﻃ ﯽ تﺪﻣ
رادرﺎﺒﻧا ي ﻞﮑﺷ رد 4
) (B ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ
ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﯽ ﻣ دﻮﺷ ﯿ و ناﺰ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ث ﻦ ﺎﻫ
ي ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺪﻧور رﻮﮕﻧا
ﮐﺮﺗ ﺎﺑ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ رﻮﻃ ﻪﺑ دراد ي
ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ ﺎﻫ
ي 2 و 3 ﻞﮑﺷ
4 ) (B ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ ﯾ
ﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ
هرﺎﺼﻋ و نازﻮﺘ
ز گﺮﺑ ﯾ ﻣ نﻮﺘ ﯿ و ناﺰ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ث ﻦ ورﺎﻫ
اﺰﻓا ﺪﻧ ﯾ ﺸ ﯽ رد ﻪﺘﺷاد
ﻟﺎﺣ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺶ ي
ﻣ ﯿ و ناﺰ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﺶﻫﺎﮐ ث ﻦ
ﻣ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ . ﻪﯿﻟوا ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐُا ﺐﯿﺳآ نﺪﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا
ﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد نﮋﯿﺴﮐا ﺎﺑ هدﺎﻣ ﮏﯾ ﯾ
ﻢ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﻞﻨﻓ ﯽﻠﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ
زاﺪﯿﺴﮐا ) (PPO ﯽﻣ دﺎﺠﯾا دﻮﺷ . ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫ ﻞﻨﻓ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
هﻮﻬﻗ ا ي ﯽﻣ نﺪﺷ دﻮﺷ ] 42 .[
Fig 3 3D diagram of changes in the total soluble solid (A) and flavor index (B) of black grape fruits under the influence of 1) Olive leaf extract (%w/v) and chitosan concentration (%w/v), 2) Storage time (day) and chitosan
concentration (%w/v) and 3) Storage time (day) and Olive leaf extract concentration (%w/v).
Fig 4 3D diagram of changes in the total phenolic compounds (A) and vitamin C (B) of black grape fruits under the influence of 1) Olive leaf extract (%w/v) and chitosan concentration (%w/v), 2) Storage time (day) and chitosan
concentration (%w/v) and 3) Storage time (day) and Olive leaf extract concentration (%w/v).
