ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ
ﺷﻮﻧ نﻮ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺳ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯿ
ﺑ ﻦ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﭘﺮﺑ ﮏ ﯾﮥ ﻧاﻮﺟ ﮥ ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﯽ شﺎﻣ و رادوﺎﭼ
ﺮﭘ ﯾ ﺎﺴﻤﺷ ﺎﺴ ﯾ
1ﯽ ﻫاﺮﺑا ، ﯿ ﺴﺣ ﻢ ﯿﻨ
1 ﯽ ﺪﺳا ﻦﺴﺣ مﻼﻏ ،* 1ي
ﺮﺷ ﻪﺷﻮﻧا ، ﯾ
1نﺎﻔ
1 - مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﺎﻨﺻ و
ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ، ﯿ
،تﺎﻘ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽ
ا ،ناﺮﻬﺗ ، ﯾ ناﺮ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 15 / 12 / 1400
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 30 / 03 / 1401
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ
ﺪ ي :
،شﺎﻣ
ﺮﭘ ي ﺑ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ،ﮏ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ
،رادوﺎﭼ ،ﮏ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ناﺪ .
DOI: 10.22034/FSCT.19.127.31
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.127.4.7
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ :
د ﻪﺑ ﻟﯿ دوﺪﺤﻣ ﻞ ﯾ
ﺖ ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ ﺎﻫ ي ﻨﺒﻟ ﯽ ﺎﺿﺎﻘﺗ ، ي اﺰﻓ ﯾ هﺪﻨ ا ي اﺮﺑ ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ
ﯽ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻏ ﮏ ﯿ ﻨﺒﻟﺮ ﯽ دراد دﻮﺟو .
ا رد ﯾ ﺷﻮﻧ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿ
ﻧﺪ ﯽ ﺳ ﯿﺒﻨ ﯿ ﺗﻮ ﯿ و شﺎﻣ طﻮﻠﺨﻣ زا ﮏ
ﻘﻠﺗ رادوﺎﭼ ﻪﻧاﻮﺟ ﯿ
ﺢ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ و
ﯿ ﺋزﺎﮐ سﻮﻠ ﯽ
ﻣ ﻪﺑ ﯿ ناﺰ
CFU.ml-1 108×3/1 ﻬﺗ
ﯿ ﺪﺷ ﻪ . ا رد ﯾ ﺛﺄﺗ ،ﺎﺘﺳار ﻦ ﯿ
ﺮﭘ ﺮ ي ﺑ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﻬﮑ ي هﺪﺷ هدوﺰﻓا
)ا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﻟوا و ﻦ ﯿ زﻮﺘﮐوﺮﻓﻮﮕ (
ور ﺮﺑ ﺮﺗرﺎﺘﺳا ﺖﺸﮐ و ي
هﺪﻧز ﻧﺎﻣ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ لﻮﻃ رد ﮏ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﺎﻣد رد ي د ﯾ ﺳرﺮﺑ لﺎﭽﺨ ﯽ
ﺪﺷ . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﺳا ،ﻦ ﯿ ﺪ ﯾ ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘ ﯿ
ﺳاﺮﺘ ﯿ ،نﻮ ،pH
اﻮﺘﺤﻣ ي ﻠﻨﻓ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ، ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ و و ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴﺣ ﯽ ﻃ رد ﯽ 28 ﻣ زور زرا درﻮ ﯾﺑﺎ ﯽ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ .
ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳد
ﻧﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز هﺪﻣآ ﯽ
ﺑﻮﺧ ﯽ اﺮﺑ ار ي L. casei راﺪﻘﻣ ﺎﺑ
CFU.ml-1 107 و
L. plantarum راﺪﻘﻣ ﺎﺑ
CFU.ml-1 106 زا ﺲﭘ
4 ﻪﺘﻔﻫ
راﺪﻬﮕﻧ ي اﺮﺷ رد ﯾ ﻂ ﯾ ﻫ و داد نﺎﺸﻧ لﺎﭽﺨ ﯿ
ﻐﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﭻ ﯿﯿ
ﺮ ي ﮐ رد ﯿﻔ ﯿ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ نآ ﺖ .
ﺮﭘ ﯾﺒﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﻬﮑ ي ﻪﻓﺎﺿا ﺷﻮﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﯿ
ﻧﺪ ﯽ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻬﺟﻮﺗ
ﯽ اﻮﺘﺤﻣ رد ي
ﻠﻨﻓ ﯽ ﺪﺷ
p<0.05) (
ا و ، ﯾ ﻟد ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻦ ﯿ
ﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻞ ﯿ
ﻓ ﻦ ﯿ ﺎﻫﺮﺒ ي اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﮐﺮﺗ و ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﻟاﯿ ا و زﻮﺘﮐوﺮﻓﻮﮕ ﯾ
ﻟﻮﻨ ﯿ ﺘﻣا ﻦ ﯿ ﺴﺣ تازﺎ ﯽ ﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﯿ
ﺪﻧﺪ .ﺗ ﯿ وﺎﺣ رﺎﻤ ي ﺑوﺮﭘ ود ﺮﻫ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ و ﮏ
ﺮﭘ ي ﺑﯿ ﻮﯾ ﮏ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻫ ﯾ ﺘﻣا ﻦ ﯿ ﺴﺣ تازﺎ ﯽ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ار راﺪﻬﮕﻧ
ي ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ )
p <0.05 .(
اﯾ ﺷﻮﻧ ﻦ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﻣ ﯿ ﺎﺟ ﺪﻧاﻮﺘ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﺑﻮﺧ ﻦ ﯽ اﺮﺑ ي ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯿ ﺎﻬ ي وﺎﺣ ي ﻨﺒﻟ ﯿ ژﺮﻟآ داﻮﻣ و تﺎ ي
ﻪﺑ از
ﺌﺗوﺮﭘ و زﻮﺘﮐﻻ ﯿ
ﺪﺷﺎﺑ ﻦ .
ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ا ﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir
: ﻪﻠﺠﻣ ﺖ ﯾ ﺎﺳ
ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ﻖﯿﻗر ﯽﯾاﺬﻏ
ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا و هﺪﺷ
نﺎﺴﻧا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷﺮﯿﻤﺨﺗ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺦﯾرﺎﺗ ﻞﮐ رد
ﯽﻣ يﺮﺸﺑ نﺪﻤﺗ زا ﯽﺋﺰﺟو ﺪﺷﺎﺑ
. اﺬﻏ فﺮﺼﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ هزوﺮﻣا ﯾ
ﯽ
ﻐﺗ ﻊﻣاﻮﺟ ﯿﯿ ﭘ ﺮ ﯿ ﭘ رد و هدﺮـﮐ اﺪ ﯽ
ﻧ نآ ﯿ ﻟﻮﺗ ﻪﺑ زﺎ ﯿ هدروآﺮﻓ ﺪ يﺎﻫ
ﻮـﻧ و عﻮـﻨﺘﻣ ﯾ
ﺑ ﻦ ﯿ ﺖﺳا هﺪـﺷ ﺮﺘـﺸ .
ا ﺮـﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ــﺴﺑ رد ﻦـ ﯿ
يرﺎ
ﺬﻐﺗ و ﺖﻣﻼـﺳ رد اﺬــﻏ ﺶــﻘﻧ ،ﻊــﻣاﻮﺟ زا ﯾ
ﻪـ زا نﺎــﺴﻧا ي
ﻫا ﻤﯿ ــﺴﺑ ﺖــ ﯿ
ﺖـﺳا رادرﻮــﺧﺮﺑ يرﺎ .
ﻪﺑ ﻟوا ﺶـﻘﻧ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﯿ
ﻪـ ي
ﺑ ﺶـﻘﻧ ﻪـﺑ ﺪـﺷر و يژﺮــﻧا ﻊـﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻌﻬﺑ اﺬﻏ ﯿ
ژﻮــﻟﻮ ﯾ ﮏ
ﻐﺗ نﺎــﺴﻧا ﺖﻣﻼــﺳ ﺮـﺑ نآ ياﺰــﺟا ﯿﯿ
ﺮـ ﯾ ﻟﻮﺗ رازﺎـﺑ و ﻪـﺘﻓﺎ ﯿ
و ﺪـ
اﺬـﻏ داﻮـﻣ فﺮـﺼﻣ ﯾ
ﯽ هدروآﺮﻔﯾﻮـﺳ ﻪـﺑ اﺬﻏ يﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ نﻮـﻤﻨﻫر اﺮﻓ يﺎﻫاﺬﻏ .
اﺮﮕﻠﻤﻋ ﺎﯾ ﺪﻨﻣدﻮﺳ رد 1
ﻊﻗاو
ﺷﻮﻧ و ﺎﻫاﺬﻏ ﯿ
ﻧﺪ ﯽ شزرا ندﻮﺑ اراد ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ
اﺬﻏ ﯾ ﯽ فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ ﺶﺨﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﯽﮔﮋﯾو ياراد ، وﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا زا ﺮﺗاﺮﻓ ﺶﻫﺎﮐرد و هدﻮﺑ ﯽﯾوراد شزرا ياراد ،يا
يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ راﺬﮔ 1]
.[ يﺎﻫاﺬﻏ
ﻞﻤﮑﻣ زا ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ يﺎﻫاﺬﻏ ،ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ
ﯽﻨﻏ يﺎﻫاﺬﻏ ،نﺎﮐدﻮﮐ ياﺮﺑ ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﺎﺑ هﺪﺷ
داﻮﻣ و ﺎﻫ
ﯽﺘﻧآ يوﺎﺣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ،ﯽﻧﺪﻌﻣ ار ﺎﯾﻮﺳ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺮﺒﯿﻓ ،ناﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ دﻮﺷ
. ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ
2ﺎﻫ يﺮﭘ ، ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
3ﺎﻫ ﻦﯿﺳ و ﻮﯿﺑ ﮏﯿﺗ
4ﺎﻫ
ﻣ و ﺪﻧراد ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ يﺎﻫاﺬﻏ ﺶﺨﺑ رد ار ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽ
ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻧﻮﺷ شراﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ 2]
. [ ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ ﺎﻫ
ﻋﻮـﻧ ﯽ ﺬﻐﺗ ﻞـﻤﮑﻣ ﯾ
ﻪـ ﮐﺮﺗ يوﺎـﺣ يا ﯿ
ـﺒ ﯽ يﺮﺘﮐﺎﺑ زا يﺎﻫ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺬـﻏ ءاﺰﺟا و ﮏ ﯾ
ﯽ يﺮـﭘ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ و ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﮏـ هﺪﻧز
ﻧﺎﻣ ﯽ
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ا ار ﮏ ﺮﻃ ز ﯾ ﺮﺤﺗ ﻖ ﯾ اﺰﻓا هدور رد ﺪﺷر ﮏ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯽ ﺪﻨﻫد و
بوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ 3] .[ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﺎﯾ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ فﺮﺼﻣ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯿﺳ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ و ﻞﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ لدﺎﻌﺗ و ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺎﻫ
هدور ﻦﯿﺗﻮﯿﺑ بوﺮﮑﯿﻣ و مﻮﯾﺮﺘﮐﺎﺑوﺪﯿﻔﯿﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ لﺎﻘﺘﻧا زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ،
و ﺖﻧﻮﻔﻋ دراﻮﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻨﻗ ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ
نﻮﺧ
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻻﺎﺑ .
ﺎﻫاﺬﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا ي
ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ اﻮﻓ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﺪ
1. Functional food 2. Probiotics 3. Prebiotics 4. Synbiotics
ﻪﻓﺎﺿا ﺮﺗ ي ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ﯽ
ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ و و ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ هدﺎﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ي
اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ ﮕﻧا ،ﺪﻫد ﯿ ﺑﻮﺧ هﺰ ﯽ اﺮﺑ ي ا فﺮﺼﻣ ﯾ
زا ﻪﺘﺳد ﻦ
ا تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﺪﻨﮐ . اﺮﮔ هزوﺮﻣا ﯾ
ﺶ ﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻪﺑ ﯿ
تﺎﺒ
ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ هدروآﺮﻓ رد ﮏ ﻏ يﺎﻫ
ﯿ ﺮـ ـﻨﺒﻟ ﯽ ﻤﺑآ نﻮـﭽﻤﻫ ، ﯿ
هﻮـ و ﺎـﻫ
يﺰﺒـﺳ ﺎـﺳ و ﺎـﻫ ﯾ ﺷﻮﻧ ﺮ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﻏ يﺎﻫ ﯿﺮ ﻨﺒﻟ ﯽ و ﻪﺑ ﯾ ﺷﻮﻧ هﮋ ﯿ ﻧﺪ ﯽ يﺎـﻫ
ﺎﭘ ﺮـﺑ ﯾ ﻟﻮﺗ و نﺎـﻘﻘﺤﻣ ﻂـﺳﻮﺗ ،تﻼـﻏ ﻪـ ﯿ
ﺮـﺳاﺮﺳ رد ،نﺎﮔﺪـﻨﻨﮐﺪ
ﮕﻤﺸﭼ رﻮـﻃ ﻪـﺑ نﺎـﻬﺟ ﯿ
اﺰﻓا ﻪﺑ ور يﺮ ﯾ
ﺖﺳا ﺶ . ﻪﻧاد ي
رادوﺎﭼ ecale cereale ﯾ S
ﮑ ﯽ موﺎﻘﻣ زا ﺮﺗ ﯾ ﺮﺑاﺮﺑ رد تﻼﻏ ﻦ
اﺮﺷ ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ و ﺎﻣﺮﺳ ﯾ
اﻮﻫ و بآ ﻂ ﯾ
ﯽ ﺖﺳا ،ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ .ا
ﯾ رد ﻪﻧاد ﻦ
ﺎﻘﻣ ﯾ ﺸﮐ ًﺎﺘﺒﺴﻧ مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿ
ﻧﺎﻗﻮﻓ ﺖﻤﺴﻗ ،هﺪ ﯽ
ﻤﮐ نآ ﯽ ﻦﻬﭘ و ﺮﺗ
ﺎﻬﺘﻧا ي رﺪﻗ نآ ي ﺗ ﯿ ﺖﺳاﺮﺗﺰ . ﺌﺗوﺮﭘ مﺪﻨﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رادوﺎﭼ ﯿ
ﻦ
ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ﺑ مﺪﻨﮔ زﺎﻧآ حﻼﻣا راﺪﻘﻣ و ﻪﺘﺷاﺪ ﯿ
ﺮﺘﺸ ﺖﺳا 4] .[ ﻊﺒﻨﻣ رادوﺎﭼ
ﺶﻫﺎﮐ نآ ﺮﺒﯿﻓ و ﺖﺳا ﻦﯿﺳﺎﯿﻧ و ﻦﯿﻣﺎﯿﺗ ،ﮏﯿﻟﻮﻓ ﺪﯿﺳا ،ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ،ﺮﺒﯿﻓ ﯽﻣ ﻞﯿﻬﺴﺗ ار نزو ﺪﻨﮐ
. نآ ﻊﻓد ﻪﺑ ،مﻮﻤﺳ ﻪﺑ لﺎﺼﺗا ﺎﺑ هدﺎﻣ ﻦﯾا زا ﺎﻫ
هﺎﮕﺘﺳد ﻖﯾﺮﻃ لﻮﻠﺳ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ و هدﺮﮐ ﮏﻤﮐ شراﻮﮔ
يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ گرﺰﺑ هدور نﺎﻃﺮﺳ دﺎﺠﯾا زا ،هدور ﺪﯾﺎﻤﻧ
. ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ
ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ ار نﻮﺧ رﺎﺸﻓ نآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺐﻠﻗ ﺖﻣﻼﺳ ياﺮﺑ و ﺪﻨﮐ
ﺖﺳا ﺪﯿﻔﻣ .ﯾ
ﮑ ﯽ ﺮﺘﻬﺑ زا ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦ ﯿ
ﮔ ﻦ ﯿ ﻫﺎ ﯽ شﺎﻣ ، Vigna
radiata ﻣ
ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺑﻮﻠﮔ ﯿ ﻦ و ﻣﻮﺒﻟآ ﯿ ﻦ وﺪﺣ د 85
ﺳا عﻮﻤﺠﻣ زا ﺪﺻرد ﯿ
ﻣآﺪ ﯿ ﻪﻨ ﺎﻫ ي دﻮﺟﻮﻣ رد شﺎﻣ ﮑﺸﺗ ار ﯿ ﻞ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﻫد . شﺎﻣ و ﻞﻣﺎﺷ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ و داﻮﻣ ﻧﺪﻌﻣ ﯽ ﺖﺳا ﻪﮐ اﺮﺑ ي ﻆﻔﺣ
ﺖﻣﻼﺳ نﺪﺑ روﺮﺿ ي ﺪﻨﺘﺴﻫ . ا رد دﻮﺟﻮﻣ تﻻﻮﻓ ﯾ
ﺶﻘﻧ ﻪﻧاد ﻦ
ﻤﻬﻣ ﯽ هدﺎﻣ ﺰﺘﻨﺳ رد ﺘﻧژ
ﯿ ﮑ ﯽ ﻧﻮﻣرﻮﻫ لدﺎﻌﺗ ، ﯽ
، دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺎﻫ ي
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯾ ﯽ ﻟﻮﺗ و نﺪﺑ ﯿ
دراد ﻞﺜﻣ ﺪ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻨﻣ ﻦ ﯿﺰ ﯾ ﻪﺑ نآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻢ
ﻣﺮﺗ ﯿ ﺖﻓﺎﺑ ﻢ ﺎﻫ ي ﻧﻼﻀﻋ ﯽ و ﺖﻣﻼﺳ هﺎﮕﺘﺳد شراﻮﮔ ﮏﻤﮐ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ .
وراد صاﻮﺧ ،ﻪﻧاﻮﺟ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ شﺎﻣ ﯾ
ﯽ ﻔﻣ و ﯿ ﺑ ﺪ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ﻪﻧاد زا ﺎﻫ ي
ﻟﻮﻤﻌﻣ ﯽ دراد ﻧاﻮﺟ . ﮥ اراد شﺎﻣ ي
ﺮﻟﺎﮐ ي ﺳا و ﺮﺘﻤﮐ ﯿ
ﺪ ﻣآ ﯿ ﻪﻨ ﺎﻫ ي
ﺘﻧآ و دازآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﺑ ناﺪ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ﺖﺳا 5] . [ ﻨﭽﻤﻫ ﯿ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ
هداد ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ شﺎﻣ ﻪﮐ ﺪﻧا ﯿ
ﺖ ﺎﻫ ي ﺑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﺘﻧآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ،ناﺪ
ﺪﺿ ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺪﺿ ، ﮏﻤﮐ رﻮﻣﻮﺗ و نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ﺪﺿ تاﺮﺛا و بﺎﻬﺘﻟا
اواﺮﻓ ﻣ ن ﯽ ﺪﻨﮐ . شﺎﻣ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻓ ﻦﺘﺷاد ﻞ ﯿ
ﻣ ،ﻻﺎﺑ ﺮﺒ ﯽ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
آﺮﻓ ﯾ ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﻢﻀﻫ ﺪﻨ .
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﻫ ي ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ مﺪﻨﮔ ﮏ
ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾ ﺷ ﻪ ﯿ ﻮﻘﺗ مﺪﻨﮔ ﺮ ﯾ
تﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺖ ﮕﻧﺮﻓ
ﯽ و تﻼﮑﺷ ،ﻪﺒﻧا ،
ﻤﺨﺗ ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺮ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮏ ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﻮﻠ ﺳا س ﯿ ﻓوﺪ ﯿ و سﻮﻠ
ﺑﯿﻔ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺪ ﯾ ﻧا مﻮ ﯿ ﻟﺎﻤ ﯿ ﺲ ﺑ ، ﯿﻔ ﯿ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺪ .
اﯾ ﺷﻮﻧ ﻦ ﯿ ﻧﺪ ﯽ
ﻧﯿ ﺻﻮﺼﺧ زا ﺰ ﯿ
ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﮑ ﯽ ﺷ ، ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻣ ، ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﺴﺣ و ﯽ
ﺻﺎﺧ ﯽ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ 5]
. [ اﺬﻏ داﻮﻣ ﺐﻠﻏا ﯾ
ﯽ ﻤﺨﺗ ﯿ نﺎﻬﺟ رد يﺮ
ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾ ﻨﺒﻟ ﻪ ﯿ شﻼﺗ و هدﻮﺑ تﺎ ﺎﻫ
ي ﺴﺑ ﯿ ﻤﮐ رﺎ ﯽ ﺎﺘﺳار رد ي و ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺎﻫاﺬﻏ ﺪ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﺳ ﺎﺑ ﮏ ﯾ ﻈﻧ ،ﺎﻫاﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ﺮ ﯿ
مﺎﺠﻧا تﻼﻏ ﺮ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻘﻓﻮﻣ ﯿ ﺷﻮﻧ ﺖ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﻫ ي ﻨﺒﻟ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻟد ﻪﺑ ﺐﻠﻏا ﮏ ﯿ
ﻞ
ﺑﺮﭼ ﯽ ز ﯾ دﺎ ﻧاﺮﮕﻧ و ﻻﺎﺑ لوﺮﺘﺴﻠﮐ ، ﯽ
ﺷﺎﻧ ﯽ ﮔدﻮﻟآ زا ﯽ ﯾ هﺪﻧز ﺎ ﻧﺎﻣ ﯽ
ﻮﺳ ﻢﮐ ﯾﻪ ﺣ رد ﺎﻫ ﯿ ﺧذ ﻦ ﯿ هﺮ زﺎﺳ ي ﻣ دوﺪﺤﻣ ﯽ دﻮﺷ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﻪﺑ
ﻟد ﯿ اﺮﮔ ﻞ ﯾ فﺮﺼﻣ ﺶ ﻢﻌﻃ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ
ﺎﻫ ي توﺎﻔﺘﻣ ﺪﺟ و
ﯾ ،ﺪ
ﺳﺎﺴﺣ ﯿ ﺧﺮﺑ ﺖ ﯽ ﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ داﺮﻓا ﯽ
ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ اﺰﻓا ﻦ ﯾ ﺶ
ژر ﯾ ﻢ ﮔ يﺎﻫ ﯿ هﺎ ﺑ يراﻮﺧ ﯿ فﺮﺼﻣ ﻦ هﺪﻨﻨﮐ
فﺮﺼﻣ يﺎﺿﺎﻘﺗ ،ﺎﻫ
هدروآﺮﻓ ﺑوﺮﭘ يﺎﻫ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮑ ﯽ ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ اﺰﻓا زور ﻪﺑ زور ﯾ
ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ 2] .[
ﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺮﺑ ﮏ ي ﻤﺨﺗ ﯿ ﺮ
ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﻫ ي ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾ ﻣ تﻼﻏ ﻪ ﯽ
ﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ اﺬﻏ شزرا دﻮﺒﻬﺑ ﺚ ﯾ
ﯽ و
ﺴﺣ صاﻮﺧ ﯽ
ا ﯾ ﺷﻮﻧ ﻦ ﯿ ﻧﺪ ﯽ دﻮﺷ ﺎﻫ . يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﺑ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ يﺎﻫ
تﻻﻮﺼﺤﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ راﻮﺷد و ﺖﺨﺳ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﻞﯿﻟد ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ شراﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﯾاﺬﻏ هﺪﻧز ﻢﻬﻣ زا ﻪﮐ ﺪﻧراد ﯽﻤﮐ ﯽﻧﺎﻣ ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﻨﯿﻣز رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﭘ تﻻﻮﺼﺤﻣ يروآﺮﻓ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﯽﮑﯿﺗﻮﯿﺑوﺮ
ﺪﯾآ . ﻦﯾا رد
يﺮﭘ داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺘﺳار ﮏﯾﺮﺤﺗ ﻪﮐ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
ﺪﺷر هﺪﻨﻨﮐ
ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ ﯽﻣ و ﺪﻨﺘﺴﻫ هدور رد ﺎﻫ
ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽ
نآ ﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ
يﺎﻫاﺬﻏ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ،ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ لﻮﺼﺤﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻃ رد ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ ﯽﮑﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ و هﻮﺒﻧا ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ و ﺪﻨﺳر
ﻮﺼﺤﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﮑﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ تﻻ
ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻪﻠﻤﺟزا
ﯽﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا هرﺎﺷا زﻮﺘﮐوﺮﻓﻮﮕﯿﻟا و ﻦﯿﻟﻮﻨﯾا ﻪﺑ ناﻮﺗ
دﺮﮐ 3] .[ تﻼﻏ ﻞﻣﺎﮐ ﻪﻧاد يوﺎﺣ يرﺎﺠﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ
ﻌﺒﻨﻣ ﯽ ﺘﻧآ ﻪﻠﻤﺟ زا يﺬﻐﻣ داﻮﻣزا ﯽ
ﺴﮐا ﯿ و ،ناﺪ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ،ﺎﻫ ﯽ
ﻓو ﯿ ﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺒ ﯿ
ا زا يرﺎ ﯾ ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ تﺎﺒ ﯿ
ﻓ ﺮ آﺮ ﯾ ﺪﻨ
ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﯽ ﻣ راﺮﻗ ﯽ ﮔﯿ ﺪﻧﺮ . اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﺮﺘﺴﺑ ﺎﻫ ﯽ
ﺖﻬﺟ
ﺑوﺮﭘ ﺪﺷر ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮏ ﻣ ﺎﻫ ﯽ ﻤﺨﺗ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯿ
صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﺮ
ﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﯽ
، اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﺸﺨﺑ ﺖﻣﻼﺳو ﯽ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
،رادوﺎﭼ ،شﺎﻣ
ﻪﺷﻮﺧ ترذ ،ﻮﺟ ،مﺪﻨﮔ ،ﺞﻧﺮﺑ ،ترذ ،ﻪﺠﻧﻮﯾ ،رﺪﺒﺷ و ﺮﺳود ﻮﺟ،يا
نزرا ﻪﻠﻤﺟ زا تﻼﻏ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ زا ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ نﺎﻬﺟ رد يدﺎﺼﺘﻗا ظﺎﺤﻟ
ﻣ رﺎﻤﺸﺑ ﻢﻬﻣ ﯽ
آﯾ ﺪﻨ 4] .[ هدروآﺮﻓ فﻼﺧﺮﺑ تﻼﻏ ﻨﺒﻟ يﺎﻫ
ﯽ ﺪﻗﺎﻓ ،
ﮐﺮﺗ ،زﻮﺘﮐﻻ ﯿ
ﺳﺎﺴﺣ تﺎﺒ ﯿ
ﺖ ﺣ لوﺮﺘﺴﻠﮐ و از ﯿ
ﻧاﻮ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ ،هدﻮﺑ ﯿ
ﻦ
ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﺷ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿ و ياراد ﺮ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﻓ و يروﺮﺿ يﺎﻫ ﯿ
ژر ﺮﺒ ﯾﻤ ﯽ ﺖﺳا . ﻟد
ﯿ اﺰﻓا ،تﻼﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞ ﯾ
ﻠﺑﺎﻗ ﺶ ﯿ ز ﺖ ﯾ ﺘﺴ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ و ﺎﻫ
ﻟد ﯿ ﻞ ﺣا ﯿ ﮐﺮﺗ و ﺪﻨﻗ ندﻮﺑ هﺪﻨﻨﮐﺎ ﯿ
ﺑوﺮﭘ ﺪﺷر و ﺖﺳﺎﻧآ تﺎﺒ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮏ ﺎﻫ
ﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ﯽ ﺪﺸﺗ ﯾ ﻣ ﺪ ﯽ ﺪﻨﮐ 3] . [ ﻠﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﭼﺮﮔا ﯽ
ﺎﻫرﺎﮐ ، ي
ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﻪﺑ شﺎﻣ و رادوﺎﭼ ﻪﻧاﻮﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣا ،ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﻪﯾﺎﭘ ناﻮﻨﻋ ﻦﯿﺳ ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ ياﺮﺑ نازراو ﺪﯾﺪﺟ يا
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
يﺮﭘ زا ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ ﯿﻟﻮﻨﯾا يﺎﻫ ﻮﮕﯿﻟا و ﻦ
يﺮﺘﮐﺎﺑ و زﻮﺘﮐوﺮﻓ يﺎﻫ
ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ
ﯽﺋزﺎﮐ و 1
ﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ 2
ﯿ ﮏﯾ ﺪ
ﻧﺪﯿﺷﻮﻧ ﯽ ور ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯾ
دﺮﮑ ي ﻣ ﻮﻧ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﺘﻔﮔ دراﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا فﺪﻫ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا تروﺮﺿ و هﺪﺷ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻦﯿﺳ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ يزﺎﺳ ﻪﯾﺎﭘﺮﺑ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
ﻧاﻮﺟ ﯽﻣ رادوﺎﭼ و شﺎﻣ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪ ﺪﺷﺎﺑ
.
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - هدﺎﻣآ زﺎﺳ ي ﺑوﺮﭘ ﺖﺸﮐ ﯿ
ﺗﻮ ﯿ ﮑ ﯽ
ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي يﺮﺘﮐﺎﺑ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ يﺎﻫ مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ
) PTCC 1058 (
ﻮﺘﮐﻻ و ﯽﺋزﺎﮐ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ )
PTCC 1058 (
ﺎﺑ
ﻪﺘﺳد هرﺎﻤﺷ ي
ﺤﻣ و نژ ﮏﺗ ﺰﮐﺮﻣ زا ﺺﺨﺸﻣ ﯿ
ﻂ ﺎﻫ ي MRS
broth و MRS agar ﻧ ﯿ
ا زا ﺰ ﯾ ﻬﺗ ﻮﮑﺳﺮﺒ ﯿ ﺪﻧﺪﺷ ﻪ . ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﯿﻪ ي
ﻣﯿ ﻘﻠﺗ ناﺰ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺢ ﯾﺎﯾ ﯽ ﻮﺳ ،كﻮﺘﺳا ﺖﺸﮐ زا ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺤﻣ رد ﮏ ﯿ
ﺖﺸﮐ ﻂ MRS broth
ﺎﻣدرد ي 37 ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 24
دﺮﮔ لﺎﻌﻓ ﺖﻋﺎﺳ ﯾ
مود ﺖﺸﮐ ادﺪﺠﻣ و ﺪﻧﺪ
ﺤﻣ زا ﯿ ﺖﺸﮐ ﻂ MRS broth
ور ﺮﺑ ي د ثاﺮﺑ ﯾ ﻪﺑ ﺮﮕ تﺪﻣ 24
و ﺖﻋﺎﺳ 37 ﻪﺟرد ي ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ داﺮﮔ .
ﻪﻟﻮﻟ ﺲﭙﺳ ﺎﻫ
ي
ﺮﺘﺳا ﯾ ﻬﺗ ﻞ ﯿ نآ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪ ﺎﻫ
5 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺤﻣ زا ﺮﺘ ﯿ ﺎﻣ ﻂ ﯾ ﺮﺘﺳا ﻊ ﯾ ﻞ
دﺎﻘﻣ مود ﺖﺸﮐ زا و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﯾ
ﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮ ﯽ ﻞﻘﺘﻨﻣ توﻮﮐ ﻞﺧاد ﻪﺑ
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ي
رﻮﻧ بﺬﺟ ي
جﻮﻣ لﻮﻃ رد 600
ﮐﺎﺑ صﻮﺼﺨﻣ جﻮﻣ لﻮﻃ ﻪﮐ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘ
ي ﻨﺤﻨﻣ و ﺎﻫ ﯽ
،ﺖﺳا ﺪﺷر
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ .
ا زا ﺲﭙﺳ ﯾ ﻪﻟﻮﻟ ﻦ ﺎﻫ ي داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ ﺖﻬﺟ توﻮﮐ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻬﻧ رد و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ ﯾ
ﻪﻟﻮﻟ ﺖ ي اراد ﻪﮐ توﻮﮐ ي
ﻧ ﯿ ﮏﻣ ﻢ
لدﺎﻌﻣ ،ﺪﻨﻟرﺎﻓ 108
× 1,3 ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﻣ ﺮﻫ رد ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ،دﻮﺑ ﺮﺘ ﯿ
ﻪ
ﻘﻠﺗ زود ﯿ ا ﺢ بﺎﺨﺘﻧ ﺪﺷ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﯾ اﻮﺘﺤﻣ زا هﺮﻄﻗ ﮏ ي
ﺤﻣ ﯿ ﻂ
ﺖﺸﮐ MRS broth ﺤﻣ ﺢﻄﺳ رد
ﯿ ﺪﻣﺎﺟ ﻂ MRS agar ﺖﻬﺟ
ﻨﻠﮐ ﮏﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﯽ
ﺪﺷ ﺖﺸﮐ ﺺﻟﺎﺧ .
2 - 2 - هدﺎﻣآ تﻼﻏ ﻪﻧاﻮﺟ يزﺎﺳ )
شﺎﻣ ،رادوﺎﭼ (
ﻬﺗ رازﺎﺑ زا رادوﺎﭼ و شﺎﻣ ﯿ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪ . 200 زا ﮏﯾ ﺮﻫ رﺬﺑ زا مﺮﮔ
رد تﻼﻏ 1000
ﯽﻠﯿﻣ ﻢﯾﺪﺳ ﺖﯾﺮﻠﮐﻮﭙﯿﻫ زا مﺮﮔ
% 7 تﺪﻣ ﻪﺑ 30
و هﺪﻧﺎﺴﯿﺧ ﻪﻘﯿﻗد ﻪﮑﯿﻧﺎﻣز ﺎﺗ ﺎﻫرﺬﺑ ﺲﭙﺳ
ددﺮﮔ ﯽﺜﻨﺧ ﺎﻬﻧآ pH
و ﻮﺷ و ﺖﺴﺷ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﻂﺳﻮﺗ آ
ﺸﮑﺑ ﯽ ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ
تﺪﻣ 5 رد ﺖﻋﺎﺳ 1000
ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ آﺮﻓ ﺖﺤﺗ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘ ﯾ
ﺪﻨ
ﺧ ﯿ ﻣارآ ﻪﺑ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺪﻧﺎﺴ ﯽ
ﻧ ﺮﻫ ﯿ ﺮﻄﻘﻣ بآ رد ﺖﻋﺎﺳ ﻢ
ﻢﻫ ﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هدز ﯽ
ﺶﺨﺑ ﺪﺳﺮﺑ ﺎﻫ . ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ،ﺪﻌﺑ
ﻪﻧاد ﺎﻫ ي ﺧ ﯿ ﺸﮑﺑآ زا ﺲﭘ هﺪﺷ هﺪﻧﺎﺴ ﯽ
ﻪﻧاﻮﺟ نﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ نﺎﻣز ﺎﺗ
فﺮﻇ نورد ﺎﻫ ﺎﻫ
ي ور ﺮﺑ صﻮﺼﺨﻣ ي
ﻈﻨﺗ ﻪﭼرﺎﭘ ﯿ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻒ
ﻣرژ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ و ﯿ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻬﺟ و ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ رﻮﺗﺎﻨ ﻧز
ﯽ 5 رد زور
ﺎﻣد ي 20 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺮﻫ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮔ 24
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﺎﻫ
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪﻧﺪﺷ . اﺮﺑ ي ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺟ ،ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﻧاﻮ
ﺎﻣد رد ﺎﻫ ي 50
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نوآ رد داﺮﮔ .
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺲﭙﺳ هﺮﻘﻧ ي
يا
،ﻪﻧاﻮﺟ گﺮﺑ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر نﺪﺷ راﺪﯾﺪﭘ زا ﻞﺒﻗ و نﺪﺷ ﮓﻧر ﻪﻧاد
ﺎﻫ ي
ﺳآ ﻂﺳﻮﺗ هدز ﻪﻧاﻮﺟ ﯿ
ﺎﻣزآ بﺎ ﯾ ﻫﺎﮕﺸ ﯽ ) perten3100 ﺖﺧﺎﺳ
نﺎﻤﻟآ رﻮﺸﮐ (
ﺳآ ﯿ ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟا زا و بﺎ 100
و ﺪﻧﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ
هرﺎﺼﻋ ي ﺮﮔ اﺪﺟ ﻞﺻﺎﺣ دﯾ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ و ﺪ 4]
.[
2 - 3 - هدﺎﻣآ ﻦﯿﺳ ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ يزﺎﺳ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
ﻬﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯿﻪ
ي ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ هرﺎﺼﻋ اﺪﺘﺑا ،ﮏ ي
و رادوﺎﭼ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ بآ ،شﺎﻣ ﯿ
ﺷﻮﻧ نﻮ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﺑ ﯾ ﮏ دﯾ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﮕ
دوﺪﺣ و هﺪﺷ 20
- 15 ﻗد ﯿ ﻢﻫ ﻪﻘ ﺪﻧﺪﺷ هدز . ﺎﻣد رد طﻮﻠﺨﻣ ي
80
ﺴﻠﺳ ﻪﺟرد ﯿ
تﺪﻣ ﻪﺑ سﻮ 10
ﻗد ﯿ رﻮﺘﺳﺎﭘ ﻪﻘ ﯾ دﺮﺳ زا ﺲﭘ و هﺪﺷ هﺰ
و ندﺮﮐ ﻈﻨﺗ ﯿ ﻢ ﻧ ،PH ﯿ ﺎﻌﻣ ﺪﻨﻟرﺎﻓ ﮏﻣ ﻢ لد
CFU.ml-1 108
× 3/
1 زا
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ يﺎﻫ ﻮﺘﮐﻻ و مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ
سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ
ﯽﺋزﺎﮐ ) 1 ﺪﺻرد ( اﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﯾ
ﺮﺘﺳا ﻂ ﯾ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻞ )
لوﺪﺟ 1 ( ﻪﺑ
ﺗﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي 1 ﺎﺗ 12 ﻘﻠﺗ ﯿ ﺪﺷ ﺢ . دوﺰﻓا زا ﺲﭘ ﻣ ن
ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ،ﮏ ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﯿ ﺎﻣدرد هﺪﺷ ﻪ ي
37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
) ﺎﻣد ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﺖﻬﺟ ﺐﺳﺎﻨﻣ ي
ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ( تﺪﻣ ﻪﺑ ﯾ هﺎﻣ ﮏ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ راﺬﮔ ي ﺪﻧﺪﺷ . ﺲﭙﺳ ﺎﻫزور رد ي 0 ) 24 ﺖﻋﺎﺳ ( 14 و
28 ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻞﮐ داﺪﻌﺗ ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺻﻮﺼﺧ و ﮏ ﯿ
ﺴﺣ تﺎ ﯽ
ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﮏ ﯾﻪ
ﻠﺤﺗ و ﯿ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞ . ا
ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﻦ و
ﻟاﯿ ﻬﺗ ﺖﻣﻼﺳ اوآ ﺰﮐﺮﻣ زا زﻮﺘﮐوﺮﻓ ﻮﮕ ﯿ
دﺮﮔ ﻪ ﯾ ﺪ و ﺖﻈﻠﻏ رد ﺎﻫ
ي
5/
1 و 3 % ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﯿ
ﺷﻮﻧ نﻮ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺮﺑ ﮏ ي دﻮﺒﻬﺑ
ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﺖ ز ﯾ ﺘﺴ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ و ﮔﻮﻠﺟ ﯿﺮ ي زا هزﺎﻓ ود
نﺪﺷ ﻃ ﯽ هرود راﺪﻬﮕﻧ ي رد ﯾ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ،لﺎﭽﺨ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ 5] .[
Table 1 Formulation of beverages Probiotic Treatment Label Rye sprout
(% w/v)
Mung sprouts
(% w/v) Inulin (% w/v) Oligofructose (% w/v)
L. plantarum PL-Control %50 %49 %0 %0
L. plantarum PL-IN %50 %46 %3 %0
L. plantarum PL-OL %50 %46 %0 %3
L. plantarum PL-IN-OL %50 %46 %5.1 %5.1
L. casei CA-Control %50 %49 %0 %0
L. casei CA-IN %50 %46 %3 %0
L. casei CA-OL %50 %46 %0 %3
L. casei CA-IN-OL %50 %46 %5.1 %5.1
L. plantarum /L. casei PL-CA-Control %50 %49 %0 %0
L. plantarum /L. casei PL-CA-IN %50 %46 %3 %0
L. plantarum /L. casei PL-CA-OL %50 %46 %0 %3
L. plantarum /L. casei PL-CA-IN-OL %50 %46 %5.1 %5.1
No probiotic Control %50 %50 %0 %0
No probiotic IN %50 %47 %3 %0
No probiotic OL %50 %47 %0 %3
No probiotic IN-OL %50 %47 %5.1 %5.1
2 - 4 - ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺎﻫ ي ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻌﻤﺟ ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺖ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮑ ﯽ درﻮﻣ رد ﯾ ﺳ لﻮﺼﺤﻣ ﮏ ﯿ
ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ زا ﮏ
تروﺮﺿ ﺎﻫ ي ﻤﻫ ﯿ ﮕﺸ ﯽ ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽ
ددﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ
ﻌﻤﺟ ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺖ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮑ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ عﻮﻧ ود دﻮﺟو ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﻞﮐ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ لﻮﻃ رد ﮏ ي
ﻐﺗ ﻪﭼ ﯿﯿ ﺮ ي ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ . آﯾ ﺎﭘ رد ﺎ ﯾ نﺎ
راﺪﻬﮕﻧ هرود ي
ﻗﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ رد ﯽ
ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ ﯾ
ﺧ ﺎ ﯿﺮ . ﺪﺑ ﯾ ﻦ
اﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ هﺪﻧز ﻧﺎﻣ ﯽ ﻣ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
ﺻﺎﺼﺘﺧا شرﺎﻤﺷ شور ﯽ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 2]
.[
2 - 5 - ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ
مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠ
اﺮﺑ ي ﻮﻠﺳ شرﺎﻤﺷ ل
ﺎﻫ ي ﺖﻗر شور زا ،هﺪﻧز زﺎﺳ
ي ﻧﺎﮕﻫد ﯽ و
ﻠﭘرﻮﭘ ﺖﺸﮐ شور ﯿ
5ﺖ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﯿ راﺪﻘﻣ ،ﺖﻗر ﻪ 10
ﺳ ﯽ ﺳ ﯽ ﻟﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯿ
ﺪ ي ﮐ رد هﺪﺷ ﻦﮕﻤﻫ ﯿ
ﻪﺴ ﺎﻫ ي ز ﯾ ﭗ راد
ﺮﺘﺳا ﯾ وﺎﺣ ﻞ ي 90 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ﺮﺗ ي ﺪﺳ ﯾ ﻢ ﺳ ﯿ تاﺮﺘ ) 2 رد مﺮﮔ
100 مﺮﮔ ( ﺮﺘﺳا ﯾ زﻮﺗ ﻞ ﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﻦ 2
ﻗد ﯿ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻘ
ﺘﺳا دﺮﮔ ﻦﮕﻤﻫ ﺮﮑﻣﻮ ﯾ
ﺪ.
ﺮﻠﭙﻤﺳ ﻂﺳﻮﺗ 100
- 1000 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ ي
راﺪﻘﻣ 1 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﺮﺘ ﯿﻪ
ي ﺖﻗر ﺎﻫ ي 10 ﺎﺗﯾ ﯽ ﻟاﻮﺘﻣ ﯽ رد
ﻪﻟﻮﻟ ﺎﻫ ي ﺷ ﯿ ﻪﺸ ا ي اﻮﺘﺤﻣ ي 9 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘ ﯾ
ﻪﻧﻮﺘﭙﭘ بآ ﻞ
1/
0 % رﯾ ﺮﺳ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨ ي
ﺖﻗر اﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻫ ﯾ ﺶ 1 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺖﻗر ﺮﻫ زا ﺮﺘ
ﻪﺑ 9 ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘﺳا نﻮﺘﭙﭘ بآ ﺮﺘ ﯾ
ﻬﺗ ﻞ ﯿ ﻪ ﺪﺷ . ﻮﺘﺤﻣ زا ﺲﭙﺳ ﯾ
ﺮﻫ تﺎ
ﯾ ﻪﻟﻮﻟ زا ﮏ ﺎﻫ
ي ﻬﺗ ﯿﻪ ي ﺖﻗر 1/
0 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ﺮﺘﺳا ﺮﻠﭙﻤﺳ ﺎﺑ ﯾ
ﻞ
و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﻠﭘ ﺢﻄﺳ رد
ﯿ ﺖ MRS agar ﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ ﺪﻣﺎﺟ
.
ﻠﭘﯿ ﺖ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ 72
ﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ي
37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ راﺬﮔ ي ﻨﻠﮐ داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ و ﺪﻧﺪﺷ ﯽ
ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ سﻮﻠ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مورﺎﺘﻧﻼﭘ ﺎﻫ
ي ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ زا ﺲﭘ 14،1 و 28 زا ﺲﭘ زور
راﺪﻬﮕﻧ ي رد ﯾ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا لﺎﭽﺨ .
ﻠﭘﯿ ﺖ ﺎﻫ ي اراد ي ﻞﺑﺎﻗ داﺪﻌﺗ
ﻨﻠﮐ زا شرﺎﻤﺷ ﯽ
ﻠﭘ لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﺎﻫ ﯿ
ﺖ ﺎﻫ ي اراد ي 30 ﻟا ﯽ 300
ﻨﻠﮐ ﯽ ﻨﻠﮐ و بﺎﺨﺘﻧا ﯽ
ﺎﻫ ي وﺮﮐ ي ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﺮﻌﻘﻣ ،ﻞﮑﺷ 1
- 5 /1
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﻪﺒﻟ ﺎﺑ ﺮﺘﻣ ﺎﻫ ي و ﺢﺿاو و فﺎﺻ ﯾ
فاﺮﻃا رد ﻪﻟﺎﻫ نوﺪﺑ ﺎ
ﻨﻠﮐ ﯽ ﺷ ، ﻨﻠﮐ داﺪﻌﺗ و ﺪﻧﺪﺷ شرﺎﻤ ﯽ
ﺎﻫ ي ﻠﭘ ﺮﻫ ﯿ ﻌﺗ زا ﺪﻌﺑ ﺖ ﯿﯿ
ﻦ
ﻣ ﺮﻫ رد داﺪﻌﺗ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﺮﺘ .
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ي ﻨﻠﮐ داﺪﻌﺗ ﯽ ﺎﻫ ي ﺪﺷر
ور هدﺮﮐ ي ز حﺮﺷ ﻪﺑ رﺎﮔآ ﯾ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺮ 5]
. [ ﻪﻄﺑار ) 1 (:
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺖﻗر
/ 1 ﻨﻠﮐ داﺪﻌﺗ × ﯽ = ﻟﯿ ﺮﺘ / ﻨﻠﮐ ﯽ
5. SPC
2 - 6 - ﯽﺋزﺎﮐ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ
ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺋزﺎﮐ سﻮﻠ ﯽ
و ﺖﯿﻠﭘرﻮﭘ شور ﻪﺑ
ﻪﺤﻔﺻ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ا
ي ور ﺮﺑ ي ﻂﯿﺤﻣ MRS agar ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
.
اﺪﺘﺑا ﺖﻗر ور ﺮﺑ ﺖﺸﮐ زا ﺪﻌﺑ و ﻪﯿﻬﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ ي
ﺤﻣ ﯿ ﻂ MRS
، agar ﺤﻣ ﯿ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮐ ﻂ 72
رد ﺖﻋﺎﺳ 37
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
راﺬﮔﺎﻣﺮﮔ ي ﺖﻓﺮﮕﺗرﻮﺻ ﯽﻨﻠﮐ شرﺎﻤﺷ و ﺪﺷ 5]
.[
2 - 7 - ﻓ صاﻮﺧ ﯿﺰ
ﯾ ﻮﮑ ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ
2 - 7 - 1 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﯿﺳا ﯾ ﻪﺘ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ تﺎﺒﺛ ﻢﻌﻃ لﻮﺼﺤﻣ لﻮﻃ رد راﺪﻬﮕﻧ ي ﻪﺑ رﻮﻃ ي ﻪﮐ
لﻮﺼﺤﻣ رد زور لوا ﻪﮐ فﺮﺼﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻨﻨﮐ
ﺮﺧ ﯾ راﺪ ي ﻣ ﯽ دﻮﺷ و
زور ﻢﺠﻨﭘ ﻤﻌﻃ ﯽ ﺎﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯾ
ﻐﺗ ﺪ ﯿﯿ تاﺮ وpH ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻪﺘ
زرا درﻮﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﮔ راﺮﻗ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ و دﺮ ا
ي ﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ددﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﯾ
ﻣ ﻦ ﯿ ناﺰ
ﻐﺗ ﯿﯿ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار تاﺮ .
اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺳا ﯿ ﺪﯾ هﺎﮕﺘﺳد اﺪﺘﺑا ، ﻪﺘ
ﺎﻫﺮﻓﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﺘﻣ pH ي
راﺪﻧﺎﺘﺳا 4pH و 7 هﺮﺒﯿﻟﺎﮐ
ﺪﺷ . ﺲﭙﺳ 50 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺷﻮﺟ هزﺎﺗ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘ ﯿ
رد ار هﺪﺷ دﺮﺳ و هﺪ
ﯾ ر ﺮﺸﺑ ﮏ ﯾ و ﻪﺘﺨ 20 ﺷﻮﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ ﯿ
ﻧﺪ ﯽ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ .ﯾ
ﮏ
ور ﺮﺸﺑ ﺲﭙﺳ و هداد راﺮﻗ ﺮﺸﺑ ﻞﺧاد ﺖﻨﮕﻣ دﺪﻋ ي
نز ﻢﻫ
ﻃﺎﻨﻐﻣ ﯿ ﺴ ﯽ ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ .
دوﺮﺘﮑﻟا ﻣارآ ﻪﺑ ﺮﺘﻣ pH
ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ نورد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
دﻮﺳ لﻮﻠﺤﻣ ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ 1/
0 ﺎﺗ لﺎﻣﺮﻧ
ﺳر ﯿ ﻪﺑ نﺪ 1/
8
= ﺗﯿpH دﺮﮔ ﺮﺘ ﯾ ﺘﻧ و ﺪ ﯿ ﺳا ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻪﺠ ﯿ
ﺳﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﮏ
رد 100 ﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ ﯿ
ﺪﺷ نﺎ . ﺳا ﯿ ﺪﯾ ز ﻪﻄﺑار ﻖﺒﻃ ﻪﺘ ﯾ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮ
دﺮﮔ ﯾ ﺪ 6] .[
ﻪﻄﺑار ) 2 :(
= ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ
ﻪﺘ N× 0.0064× 100 × π r2
S :N ﻓﺮﺼﻣ دﻮﺳ ﯽ
ﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ
:S هﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ راﺪﻘﻣ
2 - 7 - 2 - ﺪﻧا هزا ﮔﯿ ﺮ ي pH
اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺴﻧﺎﺘﭘ شور زا pH ﯿ
ﺮﺘﻣﻮ ي ) ﺮﺘﻣ pH ( هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ . اﺪﺘﺑا ﺎﻫﺮﻓﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﺘﻣ pH ي
دراﺪﻧﺎﺘﺳا 4pH
و
7pH ﺪﺷ هﺮﺒﯿﻟﺎﮐ .
ﻪﺘﺨﯾر ﺰﯿﻤﺗو ﮏﺸﺧ ﺮﺸﺑ ﮏﯾ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ
دوﺮﺘﮑﻟا و ﺪﺷ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺧاد رد ﻞﻣﺎﮐ لﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﺘﻣ pH
.
يﺎﻣد دﺮﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻣد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار ﺮﺘﻣ pH
ﻫ زا ﺲﭘ ﻮ
دﺪﻋ نﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ
،ﺮﺘﻣ pH ﺖﺋاﺮﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧpH
ﺪﯾدﺮﮔ 7] .[
2 - 8 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ﯿ دار رﺎﻬﻣ ﺖ ﯾ
دازآ لﺎﮑ
6
DPPH
)د ي ﻨﻓﯿ ﻞ ﭘﯿ ﺮﮑ ﯾ ﻞ ﻫ ﯿ زارﺪ ﯾ ﻞ
(
ترﺪﻗ ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﯽ دار ﯾ لﺎﮑ دازآ ﺗﯿDPPH ﺎﻫرﺎﻤ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا
شور ﺰﭽﻧﺎﺳ و رد ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ نارﺎﮑﻤﻫ 517
ﻮﻧﺎﻧ ﻌﺗ ﺮﺘﻣ ﯿﯿ ﻦ ﺪﺷ . دار DPPH ﯾ ﺑﺮﭼ لﺎﮑ ﯽ ﺘﺳود ﯽ ياراد ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺑ بﺬﺟ ﯿ ﺸ ﯿ جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﻪﻨ 517
ﺖﺳا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
نﻮﻣزآ رد DPPH
هوﺮﮔ ﻫ يﺎﻫ ﯿ ﺴﮐورﺪ ﯿ ﮐﺮﺗ ﻞ ﯿ ﺘﻧآ تﺎﺒ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ نداد ﺎﺑ ﻪﺑH
دار ﯾ لﺎﮑ دازآ يﺎﻫ DPPH
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫ
ي DPPH
ﻣ ﯽ ﻐﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮔ ﯿﯿ
ﺗ ﺶﻔﻨﺑ ﮓﻧر زا ﺶﻨﮐاو لﻮﻠﺤﻣ ﮓﻧر ﺮ ﯿ
ﻪﺑ هﺮ
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﻦﺷور درز .
ﺘﻧ رد ﯿ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ بﺬﺟ ﻪﺠ ﯽ
ﯾ ﺪﺑﺎ . رد بﺬﺟ
جﻮﻣ لﻮﻃ 517
ﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯿ راﺪﻘﻣ ﺮﮕﻧﺎ ﻗﺎﺑDPPH
ﯿ ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻤ .
اﺮﺑ ي
اﯾ
،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ 5 / 23 ﻣ ﯿﻠ ﯽ مﺮﮔ DPPH رد
100 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﻞﺣ
،ﺪﺷ ﺲﭙﺳ ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ 1 ﻪﺑ 10 ﻗر ﯿ ﻖ دﺮﮔ ﯾ ﺪ . 1/
0 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ
هرﺎﺼﻋ زا ﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺎﺑ 9/
3 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ زا لﻮﻠﺤﻣ
ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ ﯽ 1 /0 ﻣ ﯿﻠ ﯽ رﻻﻮﻣ اﺮﺑDPPH ي ﺳر ﯿ نﺪ ﻪﺑ ﻢﺠﺣ 4 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ
تﺪﻣ ﻪﺑ و طﻮﻠﺨﻣ 30
ﻧﺎﺛ ﯿ ﺲﮑﺗرو ﺎﺑ ﻪ Stuart)
لﺪﻣ ﻢﻫ(SA7
ﺪﺷ هدز . تﺪﻣ ﻪﺑ ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ 30
ﻗد ﯿ ﺶﻨﮐاو مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻘ
ﺎﻣد رد ي رﺎﺗ نﺎﮑﻣ رد قﺎﺗا ﯾ
رﻮﻧ بﺬﺟ ﺲﭙﺳ ،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﮏ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ 517
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ رد
ﮏﻧﻼﺑ ﺮﺑاﺮﺑ وﺎﺣ
ي ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ لﻮﻧﺎﺘﻣ دار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد .
ﯾ لﺎﮑ ﺎﻫ ي
ز لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دازآ ﯾ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮ 7]
.[
ﻪﻄﺑار ) 3 :(
%IP = (A control- A sample / A control) × 100
دار رﺎﻬﻣ ﺪﺻردIP ﯾ
لﺎﮑ ﺎﻫ ي دازآ . A control
لﺮﺘﻨﮐ بﺬﺟ )
وﺎﺣ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ نوﺪﺑ ﺮﮕﺸﻨﮐاو اﺰﺟا ﻪﻤﻫ (
و A sample
ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ
) وﺎﺣ ي
ﻢﺠﺣ ﺎﻫ ي هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ لﻮﻠﺤﻣ و لﻮﻧﺎﺘﻣ ، (DPPH
ﺖﺳا .
2 - 9 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ
ﻌﺗ ﯿﯿ ﻤﮐ ﻦ ﯽ ﻃ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞﮐ لﻮﻨﻓ ﯿ
ﻒ ﺠﻨﺳ ﯽ ﺮﺑ سﺎﺳا
ﻟﻮﻓ فﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﺶﻨﮐاو ﯿ
ﻦ - ﺳ ﯿ ﺘﻟﺎﮐﻮ
4 ﯿﻮ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
شور
ﻟﻮﻓ ﯿ ﻦ - ﺳ ﯿ ﺘﻟﺎﮐﻮ ﯿ لواﺪﺘﻣ زا ﻮ ﺮﺗ
ﯾ شور ﻦ هزاﺪﻧا يﺎﻫ ﮔﯿ
ﮐﺮﺗ يﺮ ﯿ تﺎﺒ
ﻟﻮﻨﻓ ﯽ ﺖﺳا . ا رد رﺎﮐ سﺎﺳا ﯾ
ﺣا ،شور ﻦ ﯿ
ﻟﻮﻓ فﺮﻌﻣ ءﺎ ﯿ
ﻂﺳﻮﺗ ﻦ
6. 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl
ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﻟﻮﻨﻓ تﺎ ﯽ ﺤﻣ رد ﯿ ﻠﻗ ﻂ ﯿﺎﯾ ﯽ ا و ﯾ ﺑآ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ دﺎﺠ ﯽ
ﺖﺳا ﮓﻧر
جﻮﻣ لﻮﻃ رد ار بﺬﺟ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﮐ 760
ﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯽ
ﺪﻫد رد .
اﯾ ،شور ﻦ 5/
0 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﺑ 5/
2 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ فﺮﻌﻣ
ﻟﻮﻓ ﯿ ﻦ ﺳ- ﯿ ﺘﻟﺎﮐﻮ ﯿ ﻮ 2/
0 ﻪﻟﻮﻟ نورد لﺎﻣﺮﻧ ي
ﺎﻣزآ ﯾ ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺶ .
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ 5
ﻗد ﯿ ،ﻪﻘ 2 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ لﻮﻠﺤﻣ 75 مﺮﮔ ﺮﺑ ﻟﯿ ﺮﺘ ﺪﺳ ﯾ ﻢ
اﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ تﺎﻨﺑﺮﮐ ي
ﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ ﯾ ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺶ .
ﺲﭙﺳ ﻣ ﯿ ناﺰ بﺬﺟ
ﮓﻧر ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻌﺑ ﺎﻫ 2
،ﺖﻋﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا لﻮﻃ رد
جﻮﻣ 760 ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ هزاﺪﻧا ﮔﯿ يﺮ ﺪﺷ و ﻣ ﯿ ناﺰ ﻞﮐ ﮐﺮﺗ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻨﺤﻨﻣ ﯽ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺳا ﯿ ﻟﺎﮔﺪ ﯿ ﮏ (R2=0.9912) ﻪﺑ
ﺖﺳد
ﺪﻣآ . ياﺮﺑ ر ﻢﺳ رادﻮﻤﻧ ﺳا ﯿ ﻟﺎﮔﺪ ﯿ زا ،ﮏ ﺖﻈﻠﻏ يﺎﻫ 400،350،300
،
250،200،150،100،50،25 ﻣ
ﯿﻠ ﯽ مﺮﮔ ﺮﺑ ﻟﯿ ﺮﺘ زا اﯾ ﻦ هدﺎﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
و ﺪﺷ رد ﺎﻬﻧ ﯾ ﺖ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻣ ﯿﻠ ﯽ مﺮﮔ ﺳا ﯿ ﻟﺎﮔﺪ ﯿ ﮏ ﻪﺑ يازا
100 ﻣ ﯿﻠ ﯽ مﺮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شراﺰﮔ دﺮﮔ ﯾﺪ 8] .[
2 - 10 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
تاﺮﺛا ﯽﺴﺣ ﯽﺷﺎﻧ زا ندوﺰﻓا ﺖﺒﺴﻧ يﺎﻫ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﺎﻫ ي
ﺑوﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ ﻮﺘﮐﻻ و مورﺎﺘﻧﻼﭘ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯽﺋزﺎﮐ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ
ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﯾﺎﻣزآ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﯽﺴﺣ شﺮﯾﺬﭘ
درﻮﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻫ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ياراد ﺖﺒﺴﻧ يﺎﻫ
ﯽﺼﺨﺸﻣ زا
ﺮﻫ ود يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ رد فوﺮﻇ ﻪﺸﯿﺷ يا 10
ﯽﻠﯿﻣ يﺮﺘﯿﻟ راﺮﻗ هداد ﺪﺷ و ﺖﻬﺟ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ زا
شوﺪﺨﻣ نﺪﺷ
،ﺞﯾﺎﺘﻧ فوﺮﻇ ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يراﺬﮔﺪﮐ ﺪﻧﺪﺷ
. زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زاﺪﻌﺑ ﺎﻫ 1 ﺧذ ﺐﺷ ﯿ هﺮ زﺎﺳ ي رد ﺎﻣد ي 4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
ﻂﺳﻮﺗ 12 ﺎﺸﭼ رواد ﯾ
ﯽ ﻧوﺪﻫ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯿ
5ﮏ ﺘﻣا ﺞﻨﭘ ﯿ زﺎ ي ،
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ا ﺮﻫ ز ﯾ ﺎﻀﻋا زا ﮏ ي
زرا ﯾ بﺎ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﮓﻧر ﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا ،ﻮﺑ ،ﻢﻌﻃ ، ﯽ
ﺬﭘ و ﯾ ﻠﮐ شﺮ ﯽ ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ
ﺳ ﯿ ﻦ ﺑﯿ ﺗﻮ ﯿ اﺮﺑ ار ﮏ ي داﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ي
ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ تارﺎﺒﻋ )
1 (
ﺧ ﯿﻠ ﯽ ﺪﺑ ، ) 2 ( ﺪﺑ ، ) 3 ( ﻂﺳﻮﺘﻣ ، ) 4 ( و بﻮﺧ ) 5 ( ﺧ ﯿﻠ ﯽ بﻮﺧ
ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا 8]
.[
2 - 11 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ
رﺎﻣآ ﻞ ي
ﺣاﺮﻃ ﯽ ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ﺎﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﯾ
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺶ ﯾ
حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞ
ﻓدﺎﺼﺗ ﯽ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد .
ﯾ ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻦﺘﻓﺎ ﯽ
ﻣ راد ﯿ نﺎ
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ هداد ﻦ ﺎﻫ ي ﺎﺘﻧ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻞﺻﺎﺣ ﯾ
ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺞ
) ANOVA (
ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ ﺖﺴﺗ ، ﻦﮑﻧاد يا
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ 7
مﺮﻧ زا
7. Duncan
