ﯽ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﯾﺑﺎ زرا ﺮﺘﮐﺎﺑ
ي ﺎﻫ ي ﺻﻮﺼﺧ و ﺮﮔزﺎﻏآ ﯿ
ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﻨﻏ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﺖﺳﺎﻣ رد ﯽ
ﺎﺑ هﺪﺷ
ﺳا طﻮﻠﺨﻣ و مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ ﺎﻫ ﺲﻧﺎ
ي روآﺮﻓ ي ﮔ هﺪﺷ ﯿ ﻫﺎ ﯽ
رﻮﻬﻠﮐ لﻮﺳر
1ي رﺎﺑ دازﺎﺿر دﻮﻤﺤﻣ ،
2ي ﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ ، ﯿ
دﺎﺑآ ﺪﻟﺎﺧ هداﺰ ،3
ﻪﭙﺘﭼوا هداز ﻦﺴﺣ ﺪﻣﺎﺣ
4
*
1 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺮﺘﮐد ي ﺼﺼﺨﺗ ﯽ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ﯿﻪ
.
2 - ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ﯿﻪ
.
3 - ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺎﮕﺸﻧاد ﻣورا ه ﯿﻪ .
4 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺎﻨﺻ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﯿ ﮑﺷﺰﭙﻣاداﺮ ﯽ ا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯾ مﻼ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 14 / 11 / 1401
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 16 / 01 / 1402
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ، ي ﺎﻫ ي ،ﺮﮔزﺎﻏآ
،ﺖﺳﺎﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ
،
،مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ اﺬﻏ ي ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ
DOI: 10.22034/FSCT.20.134.135
DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5
* تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ :
ﺎﺿﺎﻘﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ي
ﭘ ﻊﻣاﻮﺟ نوﺰﻓا زور ﯿ
اﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﺸ ي ﻫاﺬﻏ فﺮﺼﻣ ﺎ
ي ﻮﺑ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯾ
تﻻﻮﺼﺤﻣ رد هﮋ
ﻨﺒﻟ ﯽ ﺎﭘ ﺮﺑ داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ
ﺒﻃ ﻪ ﯿﻌ ﯽ ﺲﻧﺎﺳا ﻞﺜﻣ ﺎﻫ
ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻣز رد ﯿ ﻨﻏ ﻪﻨ ﯽ زﺎﺳ ي اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﯽ ﺎﺑ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻣ ﺪﺿ تﺎﺒ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺘﻧآ و ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و ﺎﻫ نآ ﯿ
ﻪﺑ ﻦ ﮔرﺎﮐ ﯿﺮ ي ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ ﯾ
ﮏ
ﻨﻏ ﻊﺒﻨﻣ ﯽ ﻓ ﯿ ﺎﻫ ﺮﺒ ي ژر ﯾﻤ ﯽ و و ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﺪﻌﻣ داﻮﻣ و ﺎﻫ ﻧ
ﯽ نآ تاﺮﺛا و ور ﺮﺑ ﺎﻫ
ي ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي
ﺮﮔزﺎﻏآ ) ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﺘﻣﻼﺳ دﻮﺒﻬﺑ رد ﺎﻫ نآ زرﺎﺑ ﺶﻘﻧ ﻞ ﯽ
نﺎﺴﻧا ( ﺮﻣا ي روﺮﺿ ي ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽ ﺪﺳر . ﺳرﺮﺑ ﯽ
ﺲﻧﺎﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا تاﺮﺛا ﺎﻫ
ي روآﺮﻓ ي ا رد ﺖﺳﺎﻣ رد نﺎﻣﺰﻤﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ و هﺪﺷ ﯾ
ﻦ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻖ .
ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ ،ﯽﺴﺣ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺒﻟﺎﻗ ﺖﺳﺎﻣ ﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
ﯿ سﻮﻠ ﺳﺎﺑ ﻮﺘﮐﻻ و ﯿ رﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠ ﯾ
سﻮﮑ ﻃ رد ﯽ تﺪﻣ
اﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ي
ﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺮﺛا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﻮﻣزآ درﻮﻣ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ و ﯽﻫﺎﯿﮔ .
ﺲﻧﺎﺳا ﺴﻧ ﺎﺑ ﻦﺸﯾوآ و نﻮﺧﺮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ يﺎﻫ ﺎﻫ ﺖﺒ
ي ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد و ﻒﻠﺘﺨﻣ )
400 ، 1200 ،
2000 ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ (
ﺪﻧدﻮﺑ . نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺳا ﻞﺜﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺪ ﯾ ﻓﺮﻇ و ﻪﺘ ﯿ ﺖ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﺴﺣ نﻮﻣزآ ،بآ ﯽ
ﻧوﺪﻫ شور ﻪﺑ ﯿ
ژﻮﻟﻮﺋر نﻮﻣزآ ،ﮏ ي
) وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺘ ي ( نﻮﻣزآ و ﺎﻫ ي
ﻣ شرﺎﻤﺷ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ اﺮﺑ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺮﮔزﺎﻏآ ﻃ رد ﺖﺳﺎﻣ دﻮﺧ ﯽ
راﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ ي
14 ا رد هزور ﯾ
ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻖ .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
ﻟﺎﻧآ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞ ﯿ
راو ﺰ ﯾ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﻧﺎ ي
يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ،نﻮﻣزآ درﻮﻣ )
p<0.05 ( ﺳا ، ﯿ ﺪ ﯾ و ،لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺘ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴﺣ ﯽ و
ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ور ﺮﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا هداد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺮﮔزﺎﻏآ ي
و ﯾ ﺴ زﻮﮑ ﯾ ﻓﺮﻇ و ﻪﺘ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
بآ
ﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺖﺳﺎﻣ ﯽ
راد ي ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ .
ﺖﻈﻠﻏ رد هﮋﯾو ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ و ﻦﺸﯾوآ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،ﻻﺎﺑ يﺎﻫ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ و ﯽﻔﻨﻣ .
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺮﺛا ﻦﺸﯾوآ ي
يﺮﺘﮐﺎﺑ يور ار ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﺮﺘﻤﮐ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﺳﺎﻣ ي
ا ار داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ز .
ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا
ﺪﻌﺘﺴﻣ نﻮﺧﺮﺗ عﻮﻤﺠﻣ رد اﺬﻟ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﮐﺪﻧا يراﺪﻬﮕﻧ ﻦﯿﺣ رد نﻮﺧﺮﺗ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ
. اﺰﻓا ﺮﺛا اﺪﺘﺑا مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ ﯾ
ﺸ ﯽ ) دوﺪﺣ ﺎﺗ 3 ﺪﺻرد ( و
ﺸﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ ﯽ
ور ﺮﺑ ار ي ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ ﻃ رد لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺘ ﯽ
راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ي
ﺖﺳﺎﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ،ﻦ
اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا ﯾ
و ﺶ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻓﺮﻇ و ﻪﺘ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
رد ﺎﻣا هﺪﺷ لﻮﺼﺤﻣ رد بآ
ﺶﻫﺎﮐ ار ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا ﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ رد نآ فﺮﺼﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺪﻫد ﯽﻣ
ﯾ هﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ ور ﺮﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ ي
ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ود ﺮﻫ ي
ﻏآ ا رد هﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﺮﮔزﺎ ﯾ
ﻦ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﺘﺒﺜﻣ ﺮﺛا ﻖ ﯽ ﻣ ﻪﮐ ﻪﺘﺷاد ﯽ
ﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ ﻣﺎﺗ ﻞ ﯿ ﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﻦ ي
اﺮﺑ ي ﺑ ﺪﺷر ﯿ نآ ﺮﺘﺸ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ .
ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ا ﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺎﻫاﺬﻏ ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯾ
ﯽ وﺎـﺣ ي ـﯾ ﮏ ـﯾ ﮐﺮﺗ ﺪـﻨﭼ ﺎ ـﯿ
ﺐ
ﺛﺎـﺗ ﻪـﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ صﺎﺧ ﯿ
دﺮﺑرﺎـﮐ ﺮ ي ﺘﻣﻼـﺳ ﺢﻄـﺳ ﺎـﻘﺗرا ﺮـﺑ ﯽ
و
ﺘﺳرﺪﻨﺗ ﯽ ﺪﻧراد هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ .ا
ﯾ ا ﻦ ﻔﻣ ءاﺰﺟ ﯿ رد ﺖـﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺪ
اﺬﻏ هدﺎﻣ ﯾ ﯽ ﺒﻃ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯿﻌ ﯽ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ و ﻪـﺘﻓﺎ ـﯾ ا ﺎ ﯾ رد اﺪـﻤﻋ ﻪـﮑﻨ
ﻟﻮﺗ ﺪﻧور ﯿ ﺪﻧﻮـﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ هدروآﺮﻓ ﺪ ]
1 [ ا ﺐـﺟﻮﻣ و ﯾ
دﺎـﺠ
ﻈﻧ ﺶﺨﺑ ﺖﻣﻼﺳ تاﺮﺛا ﯿ
ﻈﻨﺗ ﺮ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ﻢ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﯿ ﺐـﺳﺎﻨﺗ ،ﮏ
هﺎﮕﺘـﺳد دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ،ماﺪﻧا ﺎـﻫ
ي و قوﺮـﻋ و ﺐـﻠﻗ ،شراﻮـﮔ
ﻏﯿ ﺪﻧﻮﺸﻫﺮ . رﻮﺸﮐ مدﺮﻣ ﺎﻫ
ي ﺮﻣآ ،ﻦﭘاژ ﯾ ﺑ زا ﺎـﭘورا و ﺎـﮑ ـﯿ
ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ
ا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﯾ
ـﻣ رﺎﻤﺸـﺑ ﺎﻫاﺬـﻏ ﻪﻧﻮﮕﻨ ﯽ
ﻘﺤﺗ و ﺪـﻧور ﯿ
تﺎـﻘ
ﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ،ﻦﺳ ،ﺲﻨﺟ ﻪﮐ هداد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﻌﺿو و تﻼ ﯿ
ﻟﺎـﻣ ﺖ ﯽ زا
ﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ ﯽ
ﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯿ
ﺎﻫاﺬـﻏ فﺮﺼﻣ ناﺰ ي
ﺪﻨﻣدﻮـﺳاﺮﻓ
ﺪﻧﺮﺛﻮﻣ ] 2 [.
هدروآﺮـﻓ ءﺰـﺟ ﺖﺳﺎﻣ ﺎـﻫ
ي ﻤﺨﺗ ـﯿ ﺮ ي اراد ي ﺖـﻓﺎﺑ ﯾ ﺖـﺧاﻮﻨﮑ
ﻣﯿ د وﺪﺷﺎﺒ وﺎﻨﻋ ﺖﺤﺗ نﺎﻬﺟ طﺎﻘﻧ ﺮﺜﮐا ر ﯾ
فﺮﺼـﻣ ﻪـﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦ
ﻣ ﯽ ﺪﺳر . ﻪﻣﺎﻋ ﺪﻨﺴﭘ ي ا ﯾ ﻟد ﻪـﺑ ﻻوا هدروآﺮﻓ ﻦ ـﯿ
ﻣ ﻞ ـﯿ ﻻﺎـﺑ ناﺰ ي
ﺴﻠﮐ ﯿ و ،ﻢ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ،ﺎﻫ ﯽ
ﻣ و ﯿ ﺎﭘ ناﺰ ﯾﯿ ـﺑﺮﭼ ﻦ ﯽ ﻧﺎﺛ و نآ ـﯿ ﺎ
ﻟد ﻪﺑ ﯿ از ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺛا ﻞ ﯾ
ﯽ ﺮﺘﮐﺎـﺑ رﺎﻬﻣ و ي
ﺎـﻫ ي اﺰـﻓا و ﺮﻀـﻣ ﯾ
ﺶ
ﻣ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ] 3 [.
هدرواﺮـــﻓ نﺎـــﯿﻣ رد ﺎـــﻫ
ﯽﯾاﺬـــﻏ ي
هدروآﺮـﻓ هﮋﯾﻮﺑ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ ﯽﻨﺒﻟ يﺎﻬﻫدرواﺮﻓ ،ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ يﺎــﻫ
ﺪﻨﺘﺴـﻫ رادرﻮـﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ فﺮﺼﻣ و شﺮﯾﺬﭘ زا ﯽﻨﺒﻟ يﺮﯿﻤﺨﺗ .
دوﺪـﺣ ﮏـﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ يﺮﯿﻤﺨﺗ يﺎﻬﻫدروآﺮﻓ هزوﺮﻣا 25
زا ﺪﺻرد
ا رد ﻪﮐ ﺪﻧﻮـﺸﯿـﻣ ﻞﻣﺎـﺷ ار يﺮـﯿﻤﺨﺗ يﺎﻬﻫدروآﺮﻓ ﻞـﮐ ﯾ
ﺑ ﻦ ﯿ ﻦ
ﻦﯾﺮﺗدﺮﺑرﺎـﮐﺮﭘ و ﻦﯾﺮﺗ لﻮﺒﻘﻣ ﺖـﺳﺎﻣ رد ﮏـﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ هدروآﺮـﻓ
ﺖـﺳا نﺎﻬﺟ ]
4 [.
ﺲﻧﺎﺳا يدﺪـﻌﺘﻣ صاﻮﺧ ياراد ،دﻮﺧ عﻮﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﺖﯾﻮﻘﺗ،ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ،ﯽﮔﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽـﺘﻧآ ،ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ
ﯽﻣ هﺮﯿﻏ و ﯽﺒﻃ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ،ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ صاﻮﺧ ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و ﺪﻨﺷﺎﺑ
ز تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نﻮﻨﮐ ﺎﺗ ﯾ
دﺎ ي ﺲﻧﺎـﺳا دﺮﺑرﺎـﮐ درﻮﻣ رد داﻮـﻣ رد ﺎـﻫ
ﯽﯾاﺬﻏ هدروآﺮﻓ هﮋﯾو ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻨﺒﻟ يﺎﻫ
] 5 [.
ﻦﺸﯾوآ
ﯽﻤﯾﺪﻗ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻏﺎﺑ ﻪﯾودا و ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪـﮐ ﺖـﺳا يا
ﻢـﻌﻃ و هﺪـﻧراﺪﻬﮕﻧ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد نآ هﺮﺛﺆﻣ داﻮﻣ ﺪﯾﺪـﺷ ﺖﯿـﺻﺎﺧ نآ ﺲﻧﺎﺳا و ﻪﺘﺷاد ناواﺮﻓ دﺮﺑرﺎﮐ هﺪﻨﻫد ﺪـﺿ
دراد ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ و ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ .
ﻢﻬﻣ هﺪـﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸـﺗ ءاﺰـﺟا ﻦﯾﺮﺗ
وآ ﺲﻧﺎﺳا ﯾ ،لﻮﻤﯿﺗ ار ﻦﺸ لوﺮﮐاورﺎﮐ
ﯽـﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ لﻮﻤﯿﺳارﺎﭘ و -
ﺪﻫد ] 6 [.
ﻢﻬﻣ ار نﻮـﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎـﺳا هﺪـﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗ
ﺎﺘﺑ و ﺎﻔﻟآ ،لﻮﮔاﺮﺘﺳا -ﭘ
ﯿ ﺑﺎﺳ ،ﻦﻨ ﯿ ﻟ و ﻦﻨ ﯿ ﮑﺸﺗ ﻦﻧﻮﻤ ﯿ ﻣ ﻞ ﯽ ﺪـﻫد . زا
ا هﺮﺛﻮﻣ داﻮﻣ ﯾ
ﮔ ﻦ ﯿ ﺎﻨﺻ رد هﺎ ﯾ وراد ﻊ ـﯾ ﯽ ﻬﺗ ﺖـﻬﺟ ـﯿ ﺎـﻫوراد ﻪ ي
اﺬـﻏ ﻢﻀﻫ ﻪﺑ ﮏﻤﮐ و نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ﺶﻫﺎﮐ شراﻮـﮔ هﺎﮕﺘـﺳد رد
ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ دﻮﺷ . لﺪـﻣ رد نﻮـﺧﺮﺗ ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ يﺎـﻫ
ﯽـﻣ ﻦﯿﻟﻮﺴـﻧا و نﻮﺧﺪـﻨﻗ ﺶﻫﺎـﮐ ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻧاﻮﯿﺣ ددﺮـﮔ
] 7 [.
ﻮـﻤﻋ هﺪـﻨﻨﮐ ﺖـﯾﻮﻘﺗ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ و ﺎﻬﺘﺷا ﺖﯾﻮﻘﺗ ياﺮﺑ نﻮﺧﺮﺗ ﯽﻣ
ﻧ نﺪﺑ ﯿ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰ ﯽ
دﻮﺷ . هﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﻮﺧﺮﺗ رﻮـﻃ ﻪﺑ
وﺮﺴﻨﮐ ﻊﯾﺎﻨﺻ و ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد ﯽﻌﯿﺳو ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا يزﺎﺳ
ﯽ دﻮﺷ
،
] 8 و 9 [.
لﺎـﺣ رد نﺎـﻬﺟ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد هدز ﻪـﻧاﻮﺟ تﻼﻏ فﺮﺼﻣ
ﺖﺳا ﺶﯾاﺰﻓا .
ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ،ﻦﯿﻌﻣ تﺪﻣ ﮏﯾ رد تﻼﻏ ندز ﻪﻧاﻮﺟ
ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﻨﮐ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﺪﯿـﺳا راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ،هﺪﻨ
هوﺮـﮔ يﺎـﻬﻨﯿﻣﺎﺘﯾو و ﻞﮐ ﺪﻨﻗ ،يروﺮﺿ يﺎﻫ ﻪﻨﯿﻣآ ﺶﻫﺎـﮐ و B
ددﺮـﮔ ﯽـﻣ يا ﻪـﯾﺬﻐﺗ ﺪـﺿ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ و ﻪﺘﺳﺎﺸـﻧ ،ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ .
رد ﯽـﺋﺰﺟ ﺰﯿﻟورﺪـﯿﻫ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻀﻫ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﯿﺣ ﺪﺑﺎﯾ
. شزرا دﻮﺒﻬﺑ ناﺰﯿﻣ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ
عﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽـﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﯾاﺮﺷو ﻪﻧاد ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﻪﻠﻏ
دراد . ،مﺎــﺧ ﯽــﺑﺮﭼ ، مﺎــﺧ ﻦﯿﺌﺗوﺮــﭘ هدز ﻪــﻧاﻮﺟ مﺪــﻨﮔ درآ رد رﻮـﻃ ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ درآ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻦﯾوﻼﻓﻮﺒﯾر و ﻦﯿﻣﺎﯿﺗ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو
ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ ]
10 [.
ﺎﻣاﺪﻨﺘﺴﯿﻧ زﻮﺘﻟﺎﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫﺮﺗرﺎﺘﺳا ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ سﻮﻠﯿﻓﻮﻣﺮﺘﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﻧاﻮﺗ ﯽﻣ
ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ار ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺪ
ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد سﻮﮑﯾرﺎﮕﻟﻮﺒﺳﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ
ﯽـﻤﻧ ﻞﻤﻋ ﻦﯾا ﻪﺑ ردﺎﻗ -
ﺪﺷﺎﺑ ] 11 و 12 [.
ﺖﺳﺎﻣ ،نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ و ﻻﺎﺑ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﺢﯿﺟﺮـﺗ ﻢـﮐ ﯽﻨﯾﺮﯿـﺷ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ار ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺪﺣ رد ﺪﻨﻫﺪﯿﻣ ] 13 [.
ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ فﺮﺼﻣ -
ﻃ دﻮﺒﻬﺑ ،يا ﻢﻌ
) ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ( ﯽﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر صاﻮﺧ و ﺪﻧاﻮﺗ
ددﺮﮔ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ هﺎﮕﯾﺎﺟ زا .
ﺲـﭘ ﯽﯾﺎـﻬﻨﺗ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ
ﻪﯿـﺻﻮﺗ ﺖـﺳﺎﻣ ﺎﺑ نآ ندﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ ًﺎﻣﻮﻤﻋ و دراﺪﻧ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ هﺰﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ . يﺎـﻫرﺎﮑﻫار زا ﯽـﮑﯾ مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ فﺮﺼـﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﻪـﯾﺬﻐﺗ ﺪـﺿ تاﺮـﺛا ﺶﻫﺎـﮐ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ شزرا ﺶﯾاﺰـﻓا و يا
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
ﻪﯾﺬﻐﺗ ا ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ مﺪﻨﮔ درآ ي .
اﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﺖﺳﺎﻣ فﺮﺼﻣ ﺶ
ا و نﺎﻬﺟ رد ﯾ
تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﯿﻤﻫا ﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ و ناﺮ
ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽﻫﺎﯿﮔ ا رد ،مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ ردﻮـﭘ و ﺎﻫ
ـﯾ ﻦ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﻟﻮﺗ ﻖ ﯿ ﺒﻟﺎﻗ راد ﻢﻌﻃ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ ﯽ
ﺲﻧﺎـﺳازا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ يﺎـﻫ
نآ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻮﻫدز ﻪﻧاﻮﺟ مﺪﻨﮔ ردﻮﭘ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺑ ﺎﻫ
ﺴـﺣ صاﻮﺧ ﺮ ﯽ
،
ﻓ و ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﯿﺰ
ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نآ ﯽ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ا فﺪﻫ ﻦ ﯾ ـﺳرﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦ ﯽ
ﺲﻧﺎـﺳا زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺮـﺛا ﺎـﻫ
ي
و ﺮﺑ رﻮﮐﺬﻣ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻨﺒﻟ لﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ ا زا ﺎـﺗ ﺪﺷﺎﺑ ـﯾ
ﻦ
ﺮﻃ ﯾ ﻬﺑ ﺖﻈﻠﻏ ناﻮﺘﺑ ﻖ ﯿ
ا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻨ ـﯾ
ﺲﻧﺎـﺳا ﻦ ردﻮـﭘ و ﺎـﻫ
ﭘ لﻮﺼﺤﻣ رد ار مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ﯿ
دﺮﮐ اﺪ رﻮﻃ ﻪﺑ ه ي ﺛﺎـﺗ ﻪﮐ ﯿ ـﻔﻨﻣ ﺮ ﯽ
ﺪﻨﺴﭘ رازﺎﺑ ﺮﺑ ي
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ لﻮﺼﺤﻣ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻪـﻟﻮﻣﺮﻓ ﻦﻤـﺿ ﻦ
ندﺮﮐ ﯾ ا ندوﺰﻓا ﺮﺛا ،ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ لﻮﺼﺤﻣ ﮏ ـﯾ
ﺲﻧﺎـﺳا ﻦ ﺮـﺑ ﺎـﻫ
هﺪﻧز ﻧﺎﻣ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﻧ ﺮﮔزﺎﻏآ ﯿ ﻘﺤﺗ فاﺪﻫا زا ﺰ ﯿ
ﻣ ﻖ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ MRS1
و TSA2 ﺲﻧﺎـﺳا ،كﺮـﻣ ﺖﮐﺮﺷ زا يﺎـﻫ
هﺪﺷ يروآﺮﻓ )
بآ رد لﻮﻠﺤﻣ (
ﺖﮐﺮﺷ زا ﻦﺸﯾوآ ﻮﻧﻮﺧﺮﺗ ﻞﻣﺎﺷ
درز ﺪﮐ ﺎﺑ ﻞﯿﻓﻮﻣﺮﺗ ﺮﭽﻟﺎﮐ ﺮﺗرﺎﺘﺳا ،ناﺮﻬﺗ ﺪﻨﺑ ﻞﮑـﺷ ﻪـﺑ وCH1
DVS3 ﺮﮐ ﺖﮐﺮﺷ زا ﯾ
ﺘﺴ ﯿ ﺮﺧ كرﺎﻤﻧاد ﻦﺴﻧﺎﻫ ﻦ ﯾ
راﺪ ي هﺪﺷ ﺪﻧا .
2 - 2 - ﻮﺟ ردﻮﭘ و ﺮﺗرﺎﺘﺳا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ مﺪﻨﮔ ﻪﻧا
راﺪﻘﻣ 1/
1 رد ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺗرﺎﺘﺳا زا مﺮﮔ 80
ﻞﯾﺮﺘـﺳا ﺮﯿﺷ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
رود ﺎـﺑ ﺮﮑﯿـﺷ يور ﻞـﻤﻋ ﻦـﯾا ،ﺪـﺷ ﻞﺣ 80
ﻗد رد رود ﯿ رد ﻪـﻘ
دوﺪﺣ يﺎﻣد و ﮏﯿﺘﭙﺳا ﻂﯾاﺮﺷ 30
تﺪـﻣ ﻪـﺑ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
دوﺪﺣ 30 مﺎـﺠﻧا ﺮﺗرﺎﺘـﺳا ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ و ﻞﻣﺎﮐ نﺪﺷ ﻞﺣ ﺎﺗ ﻪﻘﯿﻗد
ﺖﻓﺮﮔ . يﺮﺒﯿﻓ داﻮﻣ بﻮﺳر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﮏﻤﮐ و لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ
ـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ ردﻮـﭘ تارذ هزاﺪـﻧا ،ﺖـﺳﺎﻣ بﻮﻠﻄﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ ﺎـﺑ مﺪ
ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﺑ ندﺮﮐ لﺎﺑﺮﻏو ﯽﮕﻧﺎﺧ بﺎﯿﺳآ زا هدﺎﻔﺘﺳا 50
نوﺮـﮑﯿﻣ
ﺪﺷ هداد ﻞﯿﻠﻘﺗ .
2 - 3 - ﻟﻮﺗ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ
1. Man, Rogosa, Sharpe Agar 2. Tryptic Soy Agar 3. Direct Vat Set
ﯽﺑﺮﭼ نوﺪﺑ ﮏﺸﺧ ﺮﯿﺷ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﯾﺎﭘ طﻮﻠﺨﻣ )
2 ﺪﺻرد
ﻧزو ﯽ - ﻧزو ﯽ ( ﺷ و ﯿ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮ . يﺎﻣد رد ﺲﭙﺳ 85
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 30
رﻮﺘﺳﺎﭘ ﻪﻘﯿﻗد ﯾ
ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ ﻪﻠـﺻﺎﻓﻼﺑ و هﺪـﺷ هﺰ
يﺎﻣد ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ ﺦﯾ بآ نورد ندﺰﻤﻫ 42
داﺮـﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
دﺮﮔ ﮏﻨﺧ ﯾﺪ . ﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ و دﻮﻫ ﺮﯾز رد ﯽ
ﮏـﯾ راﺪـﻘﻣ اﺪـﺘﺑا
ناﻮـﯿﻟ ﻪـﺑ هﺪـﺷ ﻪـﯿﻬﺗ ﺮﺗرﺎﺘـﺳا لﻮـﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﯽـﻠﭘ يﺎـﻫ
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺎﺑ ﯽﻧﺮﯾﺎﺘﺳا 280
ﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺪـﺷ هداد لﺎـﻘﺘﻧا ﺮﺘﯿ .
ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد
دوﺪﺣ ﺪﻌﺑ 150
رﻮﻃ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺲﭙﺳ و ﻪﯾﺎﭘ ﺮﯿﺷ مﺮﮔ
ﻢﻫ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ رد ﺎﯾ و اﺰﺠﻣ )
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 1:1 ( ﺢﻄـﺳ ﻪـﺳرد 400
،
1200 و 2000 تﺪـﻣ ﻪـﺑ و ﻪﻓﺎـﺿا ﺮﯿﺷ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 10
ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ،ﺮﯿﺷ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﺷ هدﺰﻤﻫ ﻪﯿﻧﺎﺛ يور ﺎـﻫ
250 مﺮﮔ ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ برد زا ﺲﭘ هﺪﺷ هدﺎﻣآ يﺎﻫ ،يﺪﻨﺑ
يﺎﻣد رد 42 تﺪﻣ ﻪﺑ و داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 4
ﻪـﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺖﻋﺎـﺳ
ﺪﺷ يراﺬﮔ .
ﻪـﺑ ﺰـﻬﺠﻣ لﺎـﭽﺨﯾ ﻞﺧاد ﻪﺑ تﺪﻣ ﻦﯾا ﯽﻃ زا ﺲﭘ
يﺎﻣد ﺎﺑ اﻮﻫ شدﺮﮔ ﻢﺘﺴﯿﺳ 5
هﺪﺷ هداد لﺎﻘﺘﻧا داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
يﺎـﻫزور رد يﺪﻌﺑ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺎﺗ و 7،1
و 14 ﻦـﯾا رد ﺎـﻣد
ﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ .
2 - 4 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي و ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ يﺮﻫﺎﻇ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو يﺎـﻣد رد ﺖـﺳﺎﻣ يﺎـﻫ
5 ﻪـﺟرد
ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ زاﻮﭘ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ .
ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻦﯿـﺑ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ روﺎﺘﺸﮔراﺪﻘﻣ هﺪﻧزﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻖﺒﻃ 10 ﺎﺗ 100 % دﺮﯿﮔ راﺮﻗ . هرﺎﻤـﺷ ﻪـﺑ بوﺮﭘ 64
و 30 رد رود
ﻗد ﯿ ﻪﻘ ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا .
ـﺳ ﮏـﯾ ﺖـﺳﺎﻣ ﻪـﮑﯿﺋﺎﺠﻧآ زا ﯿ
ﺮـﯿﻏ لﺎ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻨﺗﻮﯿﻧ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺪﺘﺑا ،دور
40 رد ﻪـﯿﻧﺎﺛ
هﺪﺷ هدﺰﻤﻫ مارآ و ﯽﺘﺳد ترﻮﺻ ﻪﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﻂﯾاﺮﺷ و ﺖﻬﺟ هداد ﺖﺋاﺮﻗ ﮏﯿﺗﺎﻣﻮﺗا ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ
15 ﻪـﯿﻧﺎﺛ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ] 14 [.
2 - 5 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ ﻪﺘ
هزاﺪﻧا ﺳا يﺮﯿﮔ هرﺎﻤﺷ ﯽﻠﻣ راﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺘﯾﺪﯿ 2852
) 1 ( ،
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ 10
و ﺖـﺳﺎﻣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ مﺮـﮔ 10
ﺮـﻄﻘﻣ بآ مﺮـﮔ
دﻮـﺳ لﻮـﻠﺤﻣ ﺎـﺑ نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ و دﺮﺳ هﺪﯿﺷﻮﺟ 1/
0 رد لﺎـﻣﺮﻧ
ﮓـﻧر ﻢـﮐ ﯽﺗرﻮﺻ ﮓﻧر رﻮﻬﻇ ﺎﺗ ﻦﯿﺌﻟﺎﺘﻓ ﻞﻨﻓ فﺮﻌﻣ رﻮﻀﺣ ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﮏـﯿﻧرود ﻪـﺟرد ﺐﺴـﺣ ﺮـﺑ ﻪﺘﯾﺪﯿـﺳا
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
ﺪﯾدﺮﮔ ] 15 [.
2 - 6 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻓﺮﻇ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
بآ
دوﺪﺣ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 20
ﺖﺳﺎﻣ مﺮﮔ )
(Y تﺪﻣ ﻪﺑ 10 ﻪـﻘﯿﻗد
يﺎﻣد رد 4 و داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 1250g
ﺪـﯾدﺮﮔ ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎـﺳ .
هﺪﺷ اﺪﺟ بآ ﺲﭙﺳ )
(W لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و هﺪﺷ ﻦﯾزﻮﺗ
هرﺎﻤﺷ ) 1 ( ﻓﺮﻇ ناﺰﯿﻣ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ بآ بآ مﺮـﮔ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﺳﺎﻣ مﺮﮔ ﺪﺻ رد هﺪﺷ اﺪﺟ ]
16 [.
ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا مﺎﻤﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻراﺮﮑﺗ ود رد ﺎﻫ
.
WHC 1= (Y −W)/Y × 100
2 - 7 - ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺎﻫ ي ﺖﺳﺎﻣ
ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ ﮏﯾ 9
ﯽﻠﯿﻣ ﻪـﻧﻮﺘﭙﭘ بآ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ
5 /1 ﺪـﺷ ﻖـﯿﻗر ﻞﯾﺮﺘـﺳا ﺪﺻرد ﺲـﮑﺗرو هﺎﮕﺘـﺳد يور و ه
ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ .
ﺖﻗر ﺲﭙﺳ نآ زا ﺐـﺳﺎﻨﻣ و ﯽﻟاﻮـﺘﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ . ﯽـﻠﯿﻣ ﮏـﯾ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺮﺧآ ﺖﻗر ﻪﺳزا ود رد و ﺮـﺘﯿﻟ
ﺖﯿﻠﭘ ﻪﺑ راﺮﮑﺗ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ
. ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺸﮐ
ﺖﯿﻠﭘ رﻮﭘ )
طﻮﻠﺨﻣ ( ﯽﻧﻮـﻠﮐ ﻞﯿﮑﺸـﺗ زا ﺲـﭘ و هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ شرﺎﻤﺷ ،ﺎﻫ .
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رﺎﮔآMRS
ﺎﺑ 2 /5 شرﺎﻤﺷ ياﺮﺑpH=
سﻮﮑﯾرﺎـﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﯿـﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ رد
يﺎﻣد ،يزاﻮﻫ ﯽﺑ ﻂﯾاﺮﺷ 43
تﺪـﻣ ﻪـﺑ و داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
72 ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺰﯿﻧ و ﺖﻋﺎﺳ شرﺎﻤـﺷ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪﺑ رﺎﮔآST
سﻮﻠﯿﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا يﺎـﻣد ﺎﺑ يزاﻮﻫ ﻂﯾاﺮﺷ رد
37
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 24
راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ] 17 [.
2 - 8 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
توﺎﻀﻗ ﺎﺑ ،ﯽﻠﮐ ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا 15
زرا ﯾ ود ﺮﻫ زا ﺐﺨﺘﻨﻣ بﺎ
ﺴﻨﺟ ﯿ ﺖ ) ﻨﺳ هدوﺪﺤﻣ رد ﯽ
20 ﺎﺗ 40 لﺎـﺳ ( سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻪـﮐ
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ،ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪـﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ و ﺖﻗد ناﺰﯿﻣ .
ﮏﯿﻧوﺪﻫ سﺎﯿﻘﻣ رد لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ 9
ﻪﻄﻘﻧ يا ) قﻮـﻓ
ﺎﺷﻮﺧ هدﺎﻌﻟا ﯾ
ﺪﻨ
= 9 ﺎﺷﻮﺧﺎﻧ هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ و ﯾ
ﺪﻨ
= 1 ( ا ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزر .
زرا زا ﯾ بﺎ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ ناﺰـﯿﻣ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺎـﻫ
ﻠﮐ ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ ﯽ
نآ دﻮﺷ هداد زﺎﯿﺘﻣا ﺎﻫ ]
18 و 19 [.
4. Water Holding Capacity
2 - 9 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ رﺎﻣآ ﻞ ي
طﻮﻠﺨﻣ حﺮﻃ زا ﺺﺨﺸـﻣ ياﺮـﺑ ﺺﻗﺎـﻧ ﻞـﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ حﺮﻃ و 2
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﺸﯾﺎﻣزآ داﺪﻌﺗ ندﺮﮐ .
هداد مﺮـﻧ ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫ
راﺰـﻓا Design Expert (version 10) ﻪـﯾﺰﺠﺗ درﻮـﻣ
ﺖـﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗو .
ياﺮـﺑ ﺲﻧﺎـﯾراو ﺰﯿﻟﺎـﻧآ نﻮـﻣزآ
لﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄـﺳ رد راد ﯽـﻨﻌﻣ تاﺮﺛا ﻦﯿﯿﻌﺗ 5
هدﺎﻔﺘـﺳاﺪﺻرد
دﺮﮔ ﯾ ﺪ.
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ ﻪﺘ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻠﮐ رد ﺲﻧﺎﺳا راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺶﻫﺎـﮐ ﻪﺘﯾﺪﯿـﺳا ﺎـﻫ
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﺲﻧﺎﺳا درﻮﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯾا و هدﻮـﺑ ﺮﺘﺸـﯿﺑ ﻦﺸـﯾوآ
ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗﺎﺑ ﻪـﮐ دراد راﺮـﻗ نﻮﺧﺮﺘﺴﻧﺎﺳا نآ زا ﺲﭘ ﺖـﻈﻠﻏ رد ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮـﻣا ﻦـﯾا ﻻﺎـﺑ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﯾﺬﭘ ﻪﯿﺟﻮﺗ يرﻮـﻃ
ﺎـﻫرادﻮﻤﻧ ﻪـﮐ ي
ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ
ﯽﻣ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ،ﺎﻫﺮﺗرﺎﺘﺳا ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺪـﺷﺎﺑ
.
،ﺲﻧﺎـﺳا ود ﻦﯾا ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﺖﺒﺴـﻧ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ
ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺪـﺑﺎﯾ ﯽﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﻞـﺑﺎﻗ ﺮـﻣا ﻦـﯾا ﻦﺸـﯾوآ ﺮﺘﺸـﯿﺑ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﺳا ﻪﯿﺟﻮﺗ )
ﻞﮑﺷ 1 .(a ﻪﺘﯾﺪﯿـﺳا يراﺪـﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺑﺎﯾ
. ﺲﻧﺎﺳا ﻦﯿﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﻪﺘﺴـﺑاو ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
ﺖﺒﺴﻧ رد ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا ﺎـﺳا يﻻﺎـﺑ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ﻦﺸـﯾوآ ﺲﻧ
ﺖـﺳاﺮﺘﻤﮐ ،نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا .
نﺎـﻣز ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﯽﺗرﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ
نﺎـﻨﭽﻤﻫ ﻦﺸـﯾوآ ﺲﻧﺎـﺳا ﯽـﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ دراد راﺮﻗ نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يراﺪـﻬﮕﻧ ﯽـﻃ رد ﺎﻬﺴـﻧﺎﺳا نﺪـﺷ هﺰﯿﻟﻮﺑﺎـﺘﻣ مﺪﻋ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺪﺷﺎﺑ ) ﻞﮑﺷ 1 .(c اﺰﻓا ﯾ ﺳا ﺶ ﯿ ﺪ ﯾ ﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺘ زا هد
ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺪـﻤﻧ هرﻮﭙﻠﮐ ي
) Teucrium polium (
ﻂــــــــــﺳﻮﺗ Mahmoudi
نارﺎــــــــــﮑﻤﻫ و )
2014 (
ﻧ ـــــــــﯿ ﺰ ﺖـــــــــﺳا هﺪـــــــــﺷ شراﺰـــــــــﮔ ]
20 [.
2. Mixture design
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
Fig 1 The simultaneous effect of the ratio between thyme and tarragon and the concentration of essential oil (a), the percentage of wheat germ powder (b) and time (c) on acidity
ا نارﺎﮑﻤﻫ و نﻼﺳر ]
21 [ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﯿﺛﺎﺗ و هزﺮـﻣ ،نﺎـﺤﯾر يﺎﻫ
يﺎﻬﺘﻈﻠﻏ ﺎﺑ ار ﺰﯿﻨﺸﮔ 10،50
و 100 ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
هداد راﺮـﻗ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪـﻧا
. رد
ا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ ،يزاﺪﻧا بآ و ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا درﻮﻣ رد نﺎﺸ يﺎﻫ
هﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸـﻣ يراد ﯽـﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﻫﺎﺷ و ﺲﻧﺎﺳا يوﺎﺣ ﺖﺳا . ﺘﯾﺪﯿﺳا ﺢﻄﺳ نﺎﺤﯾر ﺲﻧﺎﺳا يوﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪ
ﺪـﻧا ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﻤﮐ .
ﺖـﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ يزاﺪـﻧا بآ ناﺰـﯿﻣ
دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻨﺸﮔ و نﺎﺤﯾر درﻮﻣ رد ﺲﻧﺎﺳا .
ندوﺰـﻓا
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﺳا ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاﺪﻧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴـﯾو يور يراد
. رد
ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫﺮﺗرﺎﺘﺳا ﯽﻠﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار )
ﮏﯿﺘﮐﻻ يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
ﺪﯿﺳا ( و ﺮـﺘﻤﮐ داﺪـﻌﺗ ،ﺰﯿﻨﺸـﮔ و نﺎـﺤﯾر يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻤﻧ ﻪﻧﻮ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺎـﺑ ﻪﺴـﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﺸﯿﺑ داﺪﻌﺗ هزﺮﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ هداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺪﻫﺎﺷ .
يزاﺪـﻧا بآ هزﺮـﻣ ﺲﻧﺎـﺳا
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺰﯿﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا و ﺮﺘﻤﮐ ﺪـﺣ رد ﻮﺑ و ﻢﻌﻃ ﯽﮔﮋﯾو ﺲﻧﺎﺳا ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻞﮐ رد و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ .
مﺪﻨﮔردﻮﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ درﻮﻣ رد ﻞﮑـﺷ ﻖﺒﻃ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﺮﺑ هدز ﻪﻧاﻮﺟ
3 ، b
رد ﺲﭙﺳ و ﺶﯾاﺰﻓا اﺪﺘﺑا ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ،مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯾ
،ﺶﻫﺎـﮐ ﺎﯾ و ﺶﯾاﺰﻓا ناﺰﯿﻣ ﻦ
ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ -
يراد ﯽـﻨﻌﻣ ﯽﮕﺘﺴـﺑاو ﺰـﯿﻧ نﻮـﺧﺮﺗ
دراد . ﻫ ﺪﻨﻗ و يﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ار ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﻪﯿﻟوا ﺶﯾاﺰﻓا يﺎ
و يﺰﻤﺳا رﺎﺸﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ار نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ ﺶﻫﺎﮐ و سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ داد ﺖﺒﺴﻧ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﮐ اﺬﻟ .
ﻞﮑـﺷ ﻖـﺒﻃ ،ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا يور ﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد 3 ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،c ﺪﺑﺎﯾ
. ﻦﯾا ﻖﺒﻃ
ﺖﺒﺴـﻧ ﻪـﺑ ﻪﺘﯾﺪﯿـﺳا ،ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫزور رد تﻼـﭘ رﻮﺘﻧﺎﮐ ﻦﯿـﺑ
ﺲﻧﺎﺳا ﺖﺒﺴـﻧ رد ﻪـﮑﯾرﻮﻃ ﻪـﺑ هدﻮـﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺰﯿﻧ ﺎﻫ يﻻﺎـﺑ يﺎـﻫ
ﺖـﺳاﺮﺘﻤﮐ ،نﻮـﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا .
د ﯽﺗرﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ ﯾ
ﺎـﺑ ،ﺮـﮕ
ﻦﺸـﯾوآ ﺲﻧﺎـﺳا ﯽـﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪـﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا زاﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺪـﻧاﻮﺗ ﯽـﻣ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ دراد راﺮﻗ نﻮﺧﺮﺗ
ﺲﻧﺎﺳا نﺪﺷ هﺰﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ مﺪﻋ زا ﯽﮐﺎﺣ ﻬﮕﻧ ﯽﻃ رد ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ يراﺪ .
ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ )
52 / 117 ( ﺎﺑ و لوا زور رد
ﺲﻧﺎﺳا راﺪﻘﻣ 2000
يوﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ يوﺎﺣ ﻪﮐ ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
ﻞﺻﺎﺣ ﺪﺷﺎﺑ هدز ﻪﻧاﻮﺟ مﺪﻨﮔ رﻮﻀﺣ نوﺪﺑ و ﻦﺸﯾوآ و نﻮﺧﺮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ . ﻦﺸـﯾوآ و ﺮـﺘﻤﮐ ﺮـﺛا نﻮـﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ
ﺛﺎﺗ ﯿ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮ ي ـﺳا ناﺰـﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ ار ﺪـﻨﯾﺎﻤﻧ ﯽـﻣ لﺎـﻤﻋا ﻪﺘﯾﺪﯿ
.
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎـﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴـﻣ طﺎـﺒﺗرا يراﺪـﻬﮕﻧ تﺪﻣ و ﺲﻧﺎﺳا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦ
ناﺰـﯿﻣ رد مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ و ﻪﺘﺷاد ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ ﺚـﻋﺎﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﺶﯾاﺰﻓا .
3 - 2 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا يﻻﺎﺑ يﺎﻬﺘﺒﺴﻧ رد ﭘ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا ،ﺖﻈﻠﻏ ﯿ
ﻣ اﺪ ﯽ ﮐ رد ﺎﻣا ،ﺪﻨ
ﺖﺒﺴﻧ كﺪﻧا ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا ﺶﻫﺎﮐ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ
ﺖﺳا . د ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﯾ
،نﻮﺧﺮﺗ ًﺎﻓﺮﺻ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ،ﺮﮕ
زا ﺲﻧﺎﺳا راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا 400
ﻪﺑ 2000 ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
ﮐﺪﻧا ﺚﻋﺎﺑ ﯽ
ﻣ ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا رد ﺶﻫﺎﮐ ﯽ
دﻮﺷ ) ﻞﮑﺷ 2a .(
وآ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻠﻋ ﯾ
و ﻪﺑ ﻦﺸ ﯾ
رد هﮋ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ي ﻟﺎﺣ رﺪﺘﺳا نآ ﺦﻠﺗ ﻢﻌﻃ ،ﻻﺎﺑ ﯽ
ﺪﻗﺎﻓ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﮐ
دراد ﺰﯿﻧ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ ﮏﻨﺧ ﺮﺛا و هدﻮﺑ ﯽﺨﻠﺗ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ رد
يوﺎﺣ يﺎﻫ 100
نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد
ﻤﮐ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا يراﺪﻬﮕﻧ ﯿ
ﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ،راد ﯽﻨﻌﻣ ﺎﻣﺎ ﯿ
اﺪ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ . ﻘﺤﺗ رد ﯿﻘ ﯽ ﺴﺣ صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽ
ﺑ ﺖﺳﺎﻣ نﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺎ
01 / 0 و ﺲﻧﺎــﺳا ﺪــﺻرد 2
/0 ﮔ هرﺎﺼــﻋ ﺪــﺻرد ــﯿ
ﻮﭼ هﺎ ــﯾ ﻞ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
) Ferulagoangulata (Schlecht.) Boiss (
شراﺰــﮔ
ﺖـﺳا هﺪﺷ ]
22 [.
ـﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ Ghalem نارﺎـﮑﻤﻫ و
) 2013 (
ﻨﻏ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ ﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ ﯿ
رﺎـﻣزر هﺎ ي ) Rosmarinus
officinalis (
زرا درﻮﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ ناﻮﻨﻋ و هداد راﺮﻗ
ﻨﻏ ﻪﮐ ﯽ زﺎﺳ ي ﻣ ا ﺎﺑ ﺖﺳﺎ ﯾ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﻦ 4/
1 ﺮـﺑ مﺮـﮔ
ﻟﯿ و دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﺘ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴـﺣ ﯽ ماﻮـﻗ و ﻢـﻌﻃ ،ﻮـﺑ ﻞـﺜﻣ
) ﺖﻓﺎﺑ ( ﺖﺳا هﺪﺷ ] 23 [.
ﻞﮑﺷ 2 ﯽﺴـﺣ ﯽﺑﺎـﯾزرا ﺮـﺑ ار مﺪـﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ راﺪﻘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،b
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ،مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ ردﻮـﭘ ﺪـﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ نآ رد ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺗ ﻪـﺑ ﻦﺸـﯾوآ ﺲﻧﺎـﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺘﺒﺴﻧ رد ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا نﻮـﺧﺮ
ﯽﻣ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﯽ و ﺦﻠﺗ هﺰﻣ ﺲﭘ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد هﮋﯾو ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ بﻮﻠﻄﻣ ﺎﻧ ﮓﻧر ﺪﺷﺎﺑ . ﺧا ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ندوﺰﻓا ،اﺮ ﯿ
ﻂـﺳﻮﺗ ﺖـﺳﺎﻣ ﻪـﺑ مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ ﻦ
ﻘﻘﺤﻣ ﯿ د ﻦ ﯾ ﺮﮕ ي نآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﻮﻣزآ درﻮﻣ ﺎﻫ
ﻣ ﯽ ﻘﺤﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯿ
تﺎﻘ Ghelich نارﺎﮑﻤﻫ و )
2022 ( دﺮـﮐ هرﺎﺷا
ﺌﺗوﺮﭘ ندوﺰﻓا ﺪﻧا هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻪﮐ ﯿ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺗ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ 5/
1
ﺘﻓﺎﺑ صاﻮﺧ ﺪﺻرد ﯽ
ﺑﻮﺧ ﯽ ا ﯾ ﺖـﻈﻠﻏ رد ﺎـﻣا هدﻮـﻤﻧ دﺎـﺠ ﺎـﻫ
ي
ﺻﻮﺼــﺧ ﺶﻫﺎــﮐ ﺚــﻋﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎــﺑ ﯿ
ﺴــﺣ تﺎ ﯽ هﺪــﺷ لﻮﺼــﺤﻣ
ﺖﺳا ] 24 [.
Figure 2- The simultaneous effect of the ratio between thyme and tarragon and the concentration of essential oil (a), the percentage of wheat germ powder (b) and time (c) on sensory characteristics
3 - 3 - و ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ نﻮـﺧﺮﺗ ﻪـﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴـﯾو ،
ﭘ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
ﻣ اﺪ ﯽ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺖﺳا ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد نﺎﻣﺰﺘـﺷﺬﮔ ﺎـﺑ،ﺎﻫ
و يراﺪﻬﮕﻧ ﯾ
زﻮﮑﺴ ﯾ اﺰﻓا ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺘ ﯾ
ﭘ ﺶ ـﯿ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هدﺮـﮐ اﺪ
اﺰﻓا ﻻﺎﻤﺘﺣا ﯾ
ﺳا ﺶ ﯿ ﺪ ﯾ ﻫ و ﻪﺘ ﯿ ﺳﺎﺗارﺪ ﯿ ﺋزﺎﮐ نﻮ ﯿ ﻟد ﻦ ﯿ هﺪـﻤﻋ ﻞ
اﯾ اﺰﻓا ﻦ ﯾ ﺶ ﺖﺳا هدﻮﺑ ]
25 [.
اﺰﻓا ﯾ و ﺶ ـﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺖـﺳﺎﻣ رد ﻪﺘ
ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﮔ هرﺎﺼـﻋ و ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا ﻞ ـﯿ
ﻮﭼ هﺎ ـﯾ ﻧ ﻞ ـﯿ ﻂـﺳﻮﺗ ﺰ
ﻘﻘﺤﻣ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻦ ]
22 [.
ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﯽـﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺖﺒﺴﻧ رد ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺲﻧﺎﺳا راﺪﻘﻣ ﻪـﺑ ﻦﺸﯾوآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ نﻮﺧﺮﺗ ﺖﺒﺴـﻧ رد ﺎﻣا ،ﺪﺑﺎﯾ
ﻪـﺑ ﮏـﯾدﺰﻧ يﺎـﻫ 100
ﺪــﻘﻣ ﺶﯾاﺰــﻓا ،نﻮــﺧﺮﺗ ﺪــﺻرد دوﺪــﺣ ﺎــﺗ ﺲﻧﺎــﺳا را
800
ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ اﺰﻓا ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻪﺘﺒﻟا ﯾ
ﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺶ ﯿ
ﺖﺴ . زا ﺮﺘﺸـﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا
800 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﻟ رد ﺮﺘ ﯿ ﯽـﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ،نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺘ
راد ﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو رﺪ )
ﻞﮑـﺷ 3a .(
،ﯽـﻠﮐ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﯿﺴـﺑ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﻫﺎﮐ رد ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ
عﻮـﻧ زا ﺮﺘﺸـﯿﺑ رﺎ
دراد ﺖﯿﻤﻫا ﺲﻧﺎﺳا .
يراﺪـﻬﮕﻧ تﺪـﻣ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﺎـﺑ ﻪـﻄﺑار رد و
وآ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯾ ﺎﺑ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴـﯾو يور ﺮـﺑ نﻮﺧﺮﺗ و ﻦﺸ ـﯾ
هرﺎـﺷا ﺪ
مﺎـﻤﺗ رد ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴـﯾو ،يراﺪـﻬﮕﻧ نﺎـﻣز ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﺖﺒﺴﻧ ﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ ﯿ
ﺖﺳا هدﺮﮐ اﺪ .
ﺖﺒﺴﻧ رد ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ،نﻮﺧﺮﺗ و ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ رد ار يراد ﯽـﻨﻌﻣ و دﺎـﯾز رﺎﯿﺴـﺑ ﺶﯾاﺰـﻓا ، مﺪـﻨ
ﺮﯾدﺎـﻘﻣ دﻮﺟو نآ ﻞﯿﻟد ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ دﺎﺠﯾا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ يﻻﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ رد نآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
ﻞﮑﺷ رد 3 b ،ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد
ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ
مﺪﻨﮔ ﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،ﻦﺸﯾوآ ﻪﺑ نﻮﺧﺮﺗ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ، رﻮـﻃ ﻪﺑ ﻪ
ﺸﻫﺎﮐ ،كﺪﻧا ﺎﻣا راد ﯽﻨﻌﻣ ﭙﯿ
ﻣ اﺪ ﯽ ﺎـﺑ ﻻﺎـﻤﺘﺣا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐﺪﻨﮐ
زا ﯽﺘﻤﺴـﻗ ﻪـﯾﺰﺠﺗ اﺬـﻟ و نﻮﺧﺮﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺮﯿﺛﺎﺗ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ هﮋﯾو ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ يﺎﻫﺮﻣ ﯽﻠﭘ ﺎـﻫ
ﺪـﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﻫﺎﮐ اﺬﻟ و .
رد ﯾ ـﮑ ﯽ ﺪﺟ زا ـﯾ ﺮﺗﺪ ﯾ ﻦ
ﻘﺤﺗ ﯿ ،تﺎﻘ Ghelich نارﺎﮑﻤﻫ و )
2022 ( زرا ﻪﺑ ـﯾ ﺑﺎ ﯽ صاﻮـﺧ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
دﺮﮑﻠﻤﻋ ي ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻫ ﻦ ﯿ ﻟورﺪ ﯿ ور ﺮﺑ نآ ﺮﺛا و مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ هﺪﺷ ﺰ ي
ﻓ صاﻮﺧ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ـﯾ اﺰـﻓا ﻪـﮐ ﺪـﻨﺘﺧادﺮﭘ هدز ﺦ ﯾ
ﺶ
وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺘﻔﺳ و ﻪﺘ ﯽ ﺘﻧ رد ار لﻮﺼﺤﻣ ﯿ
اﺰﻓا ﻪﺠ ﯾ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ
ﺪﻧا هدﺮﮐ شراﺰﮔ مﺪﻨﮔ ]
24 [.
ﻞﮑﺷ 3 ﻧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو يور ﺮﺑ ار يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺮﯿﺛﺎﺗ ،c ﯽﻣ نﺎﺸ
ﺖﺒﺴـﻧ رد ﻪـﮐ ﺪﻫد نﺎـﻣز ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ،ﺲﻧﺎـﺳا ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﭘ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،يراﺪﻬﮕﻧ ﯿ
ﻪـﮐ ﺖـﺳا هدﺮﮐ اﺪ
ﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻞﯿﻟد ﯽ
ﻦﯿﺌﺗوﺮـﭘ بآ يراﺪـﻬﮕﻧ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪــــــــــﺷﺎﺑ ﯽــــــــــﻣ ﺮﯿــــــــــﺷ يﺎــــــــــﻫ ]
26 [.
Figure 3- The simultaneous effect of the ratio between thyme and tarragon and the concentration of essential oil (a), the percentage of wheat germ powder (b) and time (c) on viscosity
3 - 4 - بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ )
( WHC
ﻞﮑﺷ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ 4
ﺖﺒﺴـﻧ ﺶﯾاﺰـﻓا ،ﺖـﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﭘ ﺶﻫﺎﮐ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا ﯿ
اﺪ
ﻣ ﯽ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ﺲﻧﺎـﺳا راﺪـﻘﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﯽـﻠﮐ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﺪﻨﮐ
ﭘ ﺶﻫﺎﮐ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﯿ
ﻣ اﺪ ﯽ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ رد ﺶﻫﺎـﮐ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
دوﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ 1200
ﺖﺒﺴﻧ و ﺮﺘﯿﻟ رد ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺗﻻﺎـﺑ يﺎﻫ
دوﺪﺣزا 3:1 وآ ﻪﺑ نﻮﺧﺮﺗ ﺖـﺳا ﻢـﮐ رﺎﯿﺴـﺑ ،ﻦﺸﯾ
. ًﻻﺎـﻤﺘﺣا
لﻮﮔاﺮﺘـﺳا نآ هﺪـﻤﻋ ﺐـﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﻢﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴـﻣ ﺮﯿﻏ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺳا )
ﯽـﺑﺮﮑﯿﻣ تاﺪـﯿﻟﻮﺗ (
ﺖـﯿﻓﺮﻇ
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار بآ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻦ ﻧ ﯽﯾﺎـﻫ ـﯿ ﺰ
ﺲﻧﺎﺳا ﻞﻤﻋ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ور ﺮـﺑ ﺎـﻫ
ي هﺪـﺷ شراﺰـﮔ ﺎـﻬﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﺖﺳا ] 27 [.
نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ناﺰﯿﻣ ،
ﯽـﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﯾ
ﺎـﺑ ﻦﺸـﯾوآ درﻮـﻣ رد ﺎـﻣا ،ﺪـﺑﺎ
ﺖــﯿﻓﺮﻇ رد يراد ﯽــﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎــﮐ ﺲﻧﺎــﺳا ﺖــﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰــﻓا ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ بآ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ ،يراﺪﻬﮕﻧ ﻣ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺮﯿﮕﺑآ ﻞﯿﻤﮑﺗ و ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪـﺷﺎﺑ ﺎﻫ
] 25 [.
رد
ﻘﺤﺗ ﯿ د ﻖ ﯾ ﺮﮕ ي ﮔ ﺲﻧﺎﺳا ، ﯿ
ﻮﭼ هﺎ ﯾ ﻧ ﻞ ﯿ ﺛﺎﺗ ﺰ ﯿ ـﺘﺒﺜﻣ ﺮ ﯽ ور ﺮـﺑ ي
ﻣﯿ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺖﺳﺎﻣ رد بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ ناﺰ ]
22 [.
رد
ﻘﺤﺗ ﯿﻘ ﯽ د ﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮕ Mahmoodi
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2021 ( ﻧﯿ ﺰ ﺳ ﺶﻫﺎﮐ
ﯿ زﺮﻨ ﯾ ﻨﻏ ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﺳﺎﻣ رد ﺲ ﯽ
ز ﺲﻧﺎﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ ﯾ
هﺮ
ﻫﻮــﮐ ﯽ ) Bunium persicum Boiss (
هﺪــﺷ شراﺰــﮔ
ﺖﺳا ] 28 [.
ﮑﺷ ﻞ 4 يور ﺮﺑ ار مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ ﺮﺛا ،b يراﺪـﻬﮕﻧ ﺖـﯿﻓﺮﻇ
بآ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﺒﺴﻧ نآ رد ﻪﮐ ﺪﻫد نﻮـﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
، مﺪــﻨﮔ ﻪــﻧاﻮﺟ ردﻮــﭘ راﺪــﻘﻣ ﺶﯾاﺰــﻓا ﺎــﺑ ،ﻦﺸــﯾوآ و ﺖــﯿﻓﺮﻇ
بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺎﺑ ﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ يﺎﻫﺮﻣ ﯽﻠﭘراﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖـﺳا ﻂﺒﺗﺮـﻣ يا
. ﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﺶ
راﺪﻘﻣ ﻦﺸﯾوآ ﻪﺑ نﻮﺧﺮﺗ ﺖﺒﺴﻧ بآ يراﺪـﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ
ﺶﻫﺎـﮐ
ﯽﻣ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ نﻮﺧﺮﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﺖﺒﺴـﻧ رد ﻪﺘﺳﺎﺸـﻧ هﮋﯾو ﻪﺑ ﺎﻫﺮﻣ ﯽﻠﭘ ﻪﯾﺰﺠﺗ اﺬﻟ و ﻦﺸﯾوآ يﺎـﻫ
،نﻮﺧﺮﺗ يﻻﺎﺑ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ
ﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ ﺖﺳا هدﺮﮐ اﺪ .
ﻞﮑﺷ 4 اﺰﻓا ،c ﯾ ﺶ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻃ رد
ﯽ ﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز را
ي
ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽ ﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽ يﺮـﯿﮕﺑآ ﻞﯿﻤﮑﺗ و ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ ] 26 [.
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻪـﺑ نﻮـﺧﺮﺗ ﺖﺒﺴـﻧ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻦ
راﺪﻘﻣ ﺰﯿﻧ ﻦﺸﯾوآ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ
ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﺲﻧﺎﺳا ﻢﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ )
ﮏـﯾ ﻪـﮐ لﻮﮔاﺮﺘﺳا نآ هﺪﻤﻋ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﺳا عﺎﺒﺷا ﺮﯿﻏ ﺐﯿﮐﺮﺗ (
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻞـﯿﻟد ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا
وﺰـﮔا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽـﺑﺮﮑﯿﻣ تاﺪﯿﻟﻮﺗ يور ﺮﺑ ،ﺲﻧﺎﺳا صﺎﺧ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺶﯾاﺰﻓا اﺬﻟ و ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ .
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
Fig 4 The simultaneous effect of the ratio between thyme and tarragon and the concentration of essential oil (a), the percentage of wheat germ powder (b) and time (c) on water holding capacity
3 - 5 - شرﺎﻤﺷ ﺘﭘﺮﺘﺳا
سﻮﻠﯿﻓﻮﻣﺮﺘﺳﻮﮐﻮﮐﻮ )
( St
ﺖﯿﻌﻤﺟ ،نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐSt
ﭘ يراد ﯿ ﺮﺘﺸـﯿﺑ ﯽـﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮑﺘﺳا هدﺮﮐ اﺪ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ نﻮﺧﺮﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻦﺸﯾوآ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ
ﺖﺒﺴﻧ رد ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎﺑ ،ﻦﺸﯾوآ و نﻮﺧﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
،ﺲﻧﺎﺳا راﺪﻘﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ
ي يﺮﺘﮐﺎـﺑ ﻦـﯾا ﺖﯿﻌﻤﺟ رد
يﻻﺎـﺑ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺸﻫﺪﻫﺎﺸﻣ ﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻧور ﻦﯾا ﻦﺸﯾوآ ﯿ
ﺖﺳا ﻪ . ﺪﺿ ﺮﯿﺛﺎﺗ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺎﻣا
ﺮـــﺑاﺮﺑ رد نآ ﯽـــﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪـــﺷﺎﺑ ﯽـــﻤﻧ ﻻﺎـــﺑ ناﺪـــﻨﭼSt
)
>10 8 cfu/ml (
ﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺰﯿﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﺗ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﺎﻬﯿﺑﺮﭼ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺸـﻫﺎﮐ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﻪﮐ ﺮﯿﺷ رد ﺎﻫ
ﯽ يور
ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺪﻧراد ﺎﻫ
. ﺎﻬﻧ ﯾ رد ﺎـﺘ
ﻃ ﯽ ﺖـﯿﻌﻤﺟ يراﺪـﻬﮕﻧ نﺎﻣز زا ار يراد ﯽـﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎـﮐSt
ﺎـﺑ ،نﺎﺴـﮑﯾ و ﺖـﺑﺎﺛ يﺎـﻫ زور رد ﻪﮑﺘـﺳا هداد نﺎﺸـﻧ دﻮﺧ ﺖـﯿﻌﻤﺟ ﺶﻫﺎـﮐ ﻦـﯾا ﺰﯿﻧ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﮕﻤﺸﭼ ﯿ ﺮ ﺖﺳا .
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 5
ردﻮـﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ b
دوﺪﺣ ﺎﺗ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ 2
نآ زا ﺲـﭘ و ﺶﯾاﺰـﻓا ﺖـﯿﻌﻤﺟ ﺪﺻرد ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور
ﯽ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ،ﻪـﯿﻟوا ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ ﺶﻫﺎﮐ و يﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا مﺪﻨﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ردﻮﭘ يﻻﺎﺑ يﺎﻬﺘﻈﻠﻏ رد ﯽﺑآ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ هوﻼﻋ ،ﻦ
و مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاﻮﺟ ردﻮـﭘ راﺪـﻘﻣ ﻦﯿﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا دﻮﺟو ﺮﺑ ﻪـﺑ ﻦﺸـﯾوآ ﺖﺒﺴـﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﺒﺴﻧ ﺖﯿﻌﻤﺟ ،نﻮﺧﺮﺗ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ St
ﻞـﺑﺎﻗ نﻮـﺧﺮﺗ ﺎـﺑ ﻪﺴـﯾﺎﻘﻣ رد ﻦﺸﯾوآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺑﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺖـﺳا ﻪﯿﺟﻮﺗ .
ﻘﺤﺗ رد ﯿ ـﻘ ﯽ ﻪﺑﺎﺸـﻣ ﺎﺘﺒﺴـﻧ Kamel
نارﺎـﮑﻤﻫ و
) 2021 ( ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽ ا ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﯾ
ﻟﻮﻨ ﯿ ﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ ﻦ ي
2 /0 ﺎﺗ 6/
0
ور ﺮﺑ ﺪﺻرد ي
ﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺪـﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ
ا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ و ﯾ
ﻟﻮﻨ ﯿ ﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻦ ﯽ
ﻧﺎـﻣ هﺪـﻧز راد ﯽ
ﺮﺘﮐﺎــﺑ ي ﺮﮔزﺎــﻏآ Bifidobacterium bifidum ــﻃ رد
ﯽ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﺪـﺿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺖﺳﺎﻣ ﻧ ﮏـﭙﮐ
ـﯿ هدﺮـﮐ ﻞـﻤﻋ ﺰ
ﺖﺳا ] 29 [.
ﻞﮑﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ 5
ﯽـﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎـﮐ يراﺪـﻬﮕﻧ نﺎـﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،c
يراد ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺖﺑﺎﺛ يﺎﻫ زور رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧSt
ﺶﻫﺎـﮐ ﻦـﯾا ﺰـﯿﻧ نﻮﺧﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﺸﯾوآ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،نﺎﺴﮑﯾ و ﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﯿ ﺖﺳا ﺮﺘﺸ .
Fig 5 The simultaneous effect of the ratio between thyme and tarragon and the concentration of essential oil (a), the percentage of wheat germ powder (b) and time (c) on the number of Streptococcusthermophilus bacteria
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.134.11.5 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-09 ]
