يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﯿﺑدرا (
١
www. .ir
ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻄﺑار ﯽﯾﺎﺿر ﻪﯿﺴﻧا ﯽﺘﺧﺪﯿﺑ ﻦﯿﻣا ﺮﺒﮐا ﯽﻠﻋ ،يﺮﻔﻌﺟ ﻪﻨﯿﮑﺳ ،
1 - يدﺮﮕﻧﺎﻬﺟ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد
2 - لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :
ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور هﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا نﺎﻨﻤﺳ هﺎﮕﺸﻧاد
. نﺎﻨﻤﺳ . ناﺮﯾا
3 - ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور هﺪﮑﺸﻧاد دﺎﺘﺳا نﺎﻨﻤﺳ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و
. نﺎﻨﻤﺳ . ناﺮﯾا
هﺪﯿﮑﭼ دﻮﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ .
ﺶﻫوﮋﭘ
هداﺪﯾروآدﺮﮕﻫﻮﺤﻨﻬﺒﻬﺟﻮﺗﺎﺑﻮﯾدﺮﺑرﺎﮐ،فﺪﻬﻬﺒﻬﺟﻮﺗﺎﺑﺮﺿﺎﺣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺘﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺘﻋﻮﻧزاﺎﻫ
- دﻮﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .
مﺎﻤﺗ ﻞﻣﺎﺷ يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﯽﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ رد ﻦﯾاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻊﺑاﻮﺗ زا ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ و ﻦﯿﺋور يﺎﻫﺎﺘﺳور ﯽﻠﺤﻣ مدﺮﻣ )
ﺮﻔﻧ نﻮﯿﻠﯿﻣ ﮏﯾ (
لﺎﺳ رد 1397
دﻮﺑ . ﺖﮐﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ 224
ﯽﻠﺤﻣ مدﺮﻣ زا ﺮﻔﻧ )
131 ﻣ ﺮﻔﻧ ،دﺮ 113 نز ﺮﻔﻧ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻘﺒﻃ يﺮﯿﮔ
يا
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ .
هداد ﺎﺑ ﺎﻫ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا
SPSS19 شور ﺎﺑ و
ﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ نﻮﯿﺳﺮﮔر و نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ يرﺎﻣآ يﺎﻫ ﺪﻧﺪ
. ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ :
ﻨﯿﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﺼﻘﻣ يراﺪﯾﺎﭘ و ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮕ دراد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار
.
ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺮﺑ
ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﺛا
. و ﻪﺟﻮﺗ ﺖﯿﻤﻫا زا ﯽﮐﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
زا ﺖﯾﺎﻤﺣ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ ﻊﻣاﻮﺟ رد ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ
دراد .
يﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو ﺎﺘﺳور ،راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ:
1.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
هﺮﻬﺑ و هرادا ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﻮﮕﻟا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ و ﯽﻟﺎﻣ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ ،ﻪﯾﺎﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ارﺎﮐ ﻮﺤﯿﺤﺻ يرادﺮﺑ
ﻪﺑ ﺎﺑ و ﺖﺳا بﻮﻠﻄﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ
ﻪﺑ هﺪﻨﯾآ و زوﺮﻣا ﻞﺴﻧ زﺎﯿﻧ ﻊﻓر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ تﻼﯿﮑﺸﺗ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﯽﻨﻓ تﺎﻧﺎﮑﻣا و ﺮﻤﺘﺴﻣ رﻮﻃ
ﺖﯾﺎﺿر ﯽﻣ شﻼﺗ ﺶﺨﺑ ﺪﻨﮐ
. ﻆﻔﺣ ،ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺢﻄﺳ ءﺎﻘﺗرا ،دﻮﺒﻬﺑ ،ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻦﯿﻣﺄﺗ راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ
ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﺮﺘﻬﺑ هرادا ﻦﻣا هﺪﻨﯾآ ،ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷﺮﮐذ ﺮﺗﺪﻨﻤﺗدﺎﻌﺳ و ﺮﺗ .
ﺧ فﺪﻫ ﻦﯾا زا ار نآ يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻀﻗﺎﻨﺗ ﻦﻤﻀﺘﻣ دﻮ
ﯽﻣ راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ هژاو ﯽﻠﺻا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ هﺪﻨﯾآ و مﻮﻤﻋ ﯽﮔﺪﻧز ﺢﻄﺳ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ مزﻻ ﺪﺷر ﻦﯿﻣﺄﺗ ؛ﺪﻨﻧاد
ﻪﻓﺮﻣ يا و ﺮﺗ
ﻦﯿﻋرد ﺪﯾﺪﭘ دﻮﺧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺮﺘﺴﺑ و ﻂﯿﺤﻣ رد ﺮﺸﺑ ﻪﮐ ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﮑﯿﻟ ،ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﻆﻔﺣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ لﺎﺣ
ﺑ ،ﺖﺳا هدروآ رد ﺮﻈﻧﺪﯾﺪﺠﺗ مﺰﻠﺘﺴﻣ ار ﻦﯿﻣز هﺮﮐ رد ﻢﻟﺎﺳ تﺎﯿﺣ ﻪﻣادا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﺳر دﻮﺧ ﺦﯾرﺎﺗ زا ﯽﻧاﺮﺤﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ نﺎﻨﭼ ﻪ
ﻪﯿﺿﺮﻓ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﯾﺎﻫ لﺪﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺞﯾار يﺎﻫ نآ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ و يﺰﯾر
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫ ﺪﻧا
. ﻪﺑ راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
رد يﻮﻗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﺘﺷادﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا حﺮﻄﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳ هﺮﻬﺑ
ﻆﻔﺣ ار ﻂﯿﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ مدﺮﻣ زﺎﯿﻧ ﻦﯿﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا يرادﺮﺑ
ﺪﯾﺎﻤﻧ [1]
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﯿﺑدرا (
٢
www. .ir
ﺖﯾﻮﻟوا ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﯾﺎﺘﺳور مدﺮﻣ ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ﺪﻨﯾآﺮﻓ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ نآ ندﻮﻤﻧ لﺎﻌﻓ ،نﺎﺸﯾﺎﻫزﺎﯿﻧ يﺪﻨﺑ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و ﺖﺧﺎﺳﺮﯾز دﺎﺠﯾا ﻪﻨﯿﻣز رد يراﺬﮔ و ﺖﻟاﺪﻋ يراﺮﻗﺮﺑ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا و ﺎﻫ
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يﺮﺑاﺮﺑ يﺎﻫ
ﯽﺑ ﻪﻤﻫ فﻼﺧ ﻪﺑ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﯽﻠﺤﻣ ﯽﺘﻟاﺪﻋ
نآ ﺖﯿﻨﻣا و ﯽﺘﻣﻼﺳ ﻦﯿﻤﻀﺗ و ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ ﺎﻫ
.[2]
و ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر
ﺪﻧﻮﺷ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ فاﺪﻫا ﺎﺗ ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ رد ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ .
نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑﺮﺠﺗ
رد ﻞﻗاﺪﺣ مﻮﺳ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﯾﺎﺘﺳور ﺶﺨﺑ
شور و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ هﻮﺤﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد رد يﺪﯿﻠﮐ ﺶﻘﻧ هﺪﺷ ذﺎﺨﺗا يﺎﻫدﺮﺒﻫار و ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ مﺪﻋ ﺎﯾ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ دراد ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
. ﺐﺣﺎﺻ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﯿﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ رد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ مﺪﻋ ﻞﯿﻟد ناﺮﻈﻧ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﺴﮑﺷ و ﯽﯾﺎﺘﺳور ﺗ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ هﻮﺤﻧ ﻪﺑ ار ﺎﻫﺎﺘﺳور رد ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ هﺪﺷ ذﺎﺨﺗا يﺎﻫدﺮﺒﻫار و ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻪﻌﺳﻮ -
ﺪﻨﻧاد . [3]
ﻂﯿﺤﻣ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺑﺎﯾزرا و ﺢﯾﺮﺸﺗ ،راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ زا ﻞﺒﻗ ﻊﻓﺎﻨﻣ و ﺖﺴﯾز
و مزﻻ ،يﺰﯾر
ﯽﻣ يروﺮﺿ ﺪﺷﺎﺑ
.[4]
ﺪﯾﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ زﺎﺑ يﺎﻀﻓ رد جﺮﻔﺗ و ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ يﺮﮕﺷدﺮﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ ﺮﺑ
ﻂﯿﺤﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﮐا ﺮﻈﻧزا ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ -
يدﺎﺼﺘﻗا و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ
ﻪﺑ دﻮﺑ ﯽﮑﺘﻣ راﺪﯾﺎﭘ ترﻮﺻ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ زﺎﯾ ﮏﯾ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،
ﯽﻣ ﺖﺳا ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ يﺮﺛﺆﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ .
لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ مﻮﻬﻔﻣ
ﺘﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻦﯿﺑ دﺎﻀﺗ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷزﺎﺳ ﮏﯾ زا يدﺎﺼ
ﺪﯾﺎﻤﻧ بﺎﻨﺘﺟا ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻮﺳ . [5]
ﯽﻣ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ناﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﺑ نداد شزﻮﻣآ و ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ ،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﯾﺎﺷ ﮏﻤﮐ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ يا
ﻪﺑ و ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ ور تﺮﺟﺎﻬﻣ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ نآ ﻊﺒﺗ
ماﺪﮐﺮﻫ ﻪﮐ دﻮﺷ ﺮﻬﺷ ﻪﺑ نﺎﯿﯾﺎﺘﺳ
ﯽﻣ دراﻮﻣ ﻦﯾا ناﺮﺒﺟ ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ،ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ .
ﻪﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ،هﺪﺷﺮﮐذ فﺎﺻوا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﯽﻤﻬﻣ ﯽﻠﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﯿﺿﺮﻓ ندﻮﻤﻧ حﺮﻄﻣ ﺎﺑ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺮﺛا ﯽﯾﺎﻫ
هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ار ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻪﻧ
ﺖﺳا .
2.
ﯽﺸﻫوﮋﭘ و يﺮﻈﻨﯿﻧﺎﺒﻣ
نﻮﭽﻤﻫ ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
"
راﺪﯾﺎﭘ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
"
،
"
ﻢﺴﯾرﻮﺗﻮﮐا
"
هﻮﯿﺷ و ﺖﻌﯿﺒﻃ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ لﺎﮑﺷا ﺮﯾﺎﺳ و يﺎﻫ
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ كﺮﺘﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ
.[6]
ﻦﯿﺑ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ مﻮﻬﻔﻣ ﻠﻤﻟا
ﺖﺳا ﯽﻠ . يﺮﮕﺷدﺮﮔ
ﻂﯿﺤﻣ و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﯽﮔﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﯽﻣاﺪﻗا ،ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ ﺖﺴﯾز
ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺪﺼﻘﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا راﺪﯾﺎﭘ ﺪﯾآ
.[7]
ﻪﺑ لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻒﯾﺮﻌﺗ يﺮﮕﺷدﺮﮔ عاﻮﻧا مﺎﻤﺗ ناﻮﻨﻋ
و نﺎﺑﺰﯿﻣ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ
فﺮﻃ ﻪﻤﻫ ﻊﻓﺎﻨﻣ ماﺮﺘﺣا ﻊﻔﻨﯾذ يﺎﻫ
ﯽﻣ دراﺬﮔ .[6]
ﻦﯾودﻮﮔ ) 2011 ( ﻪﺑ [7]
ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ،ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺢﺿاو رﻮﻃ يﺮﯾﺬﭘ
كﺎﭘ دﺎﺠﯾا يﺎﺘﺳار رد ار ﯽﻣ ﺪﻧﻮﯿﭘ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يزﺎﺳ
ﺪﻫد . ترازو ﻂﺳﻮﺗ لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ زا ﻪﮐ ﯽﻔﯾﺮﻌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺖﺴﯾز رﻮﻣا يﺮﮕﺷدﺮﮔ و ﯽﻄﯿﺤﻣ
ﻪﺋارا1
ﺖﺳا هﺪﺷ )
2002 .(
نﺎﮑﻣا ﯽﻠﺤﻣ ﻊﻣاﻮﺟ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﮕﺷدﺮﮔ ،لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
دراد ﺪﯿﮐﺄﺗ ،ﻪﺘﻓﺎﯾدﻮﺒﻬﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ و يدﺎﺼﺘﻗا ـ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﯾاﺰﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻖﯾﺮﻃ زا ،ار ﺮﺘﻬﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ زا ندﺮﺒﺗﺬﻟ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺖﺻﺮﻓ و نﺎﻧﺎﻤﻬﻣ ياﺮﺑ ﺮﺘﻬﺑ تﻼﯿﻄﻌﺗ برﺎﺠﺗ ﻪﺋارا درﻮﻣ رد اﺮﺑ بﻮﺧ يرﺎﺠﺗ يﺎﻫ
ﺖﮐﺮﺷ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺰﯾر -
ﺪﻨﮐ . حﻼﻄﺻا
"
لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
"
رﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺗاﺮﭘا ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻌﻨﺻ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ يﺪﺣ ﺎﺗ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
دﻮﺷ . [8]
ﮏﯾ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ زا ﯽﻬﯿﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭼ هدﺮﺘﺴﮔ ﺪﻧور
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻄﯿﺤﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تاﺮﯿﺛﺄﺗ ياﺮﺑ ﺮﺗ يرﺎﺠﺗ يﺎﻫ
ﺖﺤﺗ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺐﺴﭼﺮﺑ
ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﺘﮐﺮﺷ دﻮﺷ
. ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺮﻠﯾو ،لﺎﺜﻣ )2
1990 ( دﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ
ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﮐ ﻞﮑﺷ ﺰﯾﺎﻤﺗ و هﻮﺒﻧا يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ تاﺮﯿﺛﺄﺗ درﻮﻣ رد ﺎﻫ
يﺎﻫ
» ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ «
1Department of Environmental Affairs and Tourism
2Wheeller
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﯿﺑدرا (
٣
www. .ir
ﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ يﺮﮕﺷدﺮﮔ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ لﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ هﺪﯾا ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦﯾا ﯽﺧﺮﺑ و ﺖﺳا ناﺪﻘﺘﻨﻣ نوﺪﺑ راﺪﯾﺎﭘ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
ﻪﺑ ًﺎﻓﺮﺻ ار نآ ﯽﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫرازﺎﺑ مواﺪﻣ ﺪﺷر ياﺮﺑ ﯽﻬﯿﺟﻮﺗ دﻮﺧ ناﻮﻨﻋ
ﺪﻨﻧاد .[8]
ﺶﯿﭘ ﻦﯾا هزوﺮﻣا و ﺖﺳا هﺪﺷﺪﯿﯾﺄﺗ ضﺮﻓ
شﺮﮕﻧ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺖﺴﯾز
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﻧﺎﺘﺳود ترﻮﺻ .
ﻦﯾاﺎﺑ ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ ،لﺎﺣ يﺎﻫ
ﺴﯾز ﺖ هاﺮﻤﮔ ﯽﻄﯿﺤﻣ نﺎﺸﻧ لﻮﺌﺴﻣ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻘﯿﻘﺣ رد اﺮﯾز ،ﺖﺳا هﺪﻨﻨﮐ
ﺖﯾﻮﻟوا زا يداﺪﻌﺗ هﺪﻨﻫد ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﻠﻤﺟزا ،ﺎﻫ
كاﺮﺘﺷا ﻪﺑ ،ﯽﻠﺤﻣ ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا نداد نﺎﺸﻧ ﻪﺑ ﯽﻠﺤﻣ مدﺮﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﯾاﺰﻣ يراﺬﮔ
ﺶﻫﺎﮐ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ
نآ ﯽﻄﯿﺤﻣ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ تﻼﯿﻄﻌﺗ رد ﺎﻫ
. [9]
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ
ﻪﺒﻨﺟ و دﺎﻌﺑا ﻪﻤﻫ رد دﻮﺒﻬﺑ ،ﻞﻣﺎﻋ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ دﺎﻌﺑا ﻪﻤﻫ رد ار ﻪﻌﻣﺎﺟ رﺎﺸﻗا ﻪﻤﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﻨﻌﯾ ،ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا تﺎﯿﺣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﺛﺄﺘﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﻦﯿﻋرد و ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﻼﻘﻋ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ رﺎﯿﺘﺧا رد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا لﺎﺣ ﺪﻨﮐ
. ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻪﻌﻣﺎﺟ رد يا
لدﺎﻌﺗ دﺎﺠﯾا ﻖﯾﺮﻃ زا نآ قﻮﻘﺣ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و مدﺮﻣ رﺎﺸﻗا ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
نآ ﺖﮐرﺎﺸﻣ و ﺎﻫ و ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺎﻫ
شﻮﻣاﺮﻓ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﯽﻘﻄﻨﻣ يﺎﮑﺗا نﺎﮑﻣا ﯽﻄﯿﺤﻣ هﺪﺷ
ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ .[10]
ﻪﺑ ،ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻢﻫ رﻮﻃ
هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ نﺎﻣز
ﺖﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ .
رد ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻂﯿﺤﻣ رد ﯽﺘﻣﻼﺳ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ نﺮﻗ
19 ﻪﺑ ﺎﺑ هﺪﺷدﺎﺠﯾا سﺮﺘﺳا ﻪﺑ ﯽﺨﺳﺎﭘ ناﻮﻨﻋ
دﺮﮐ ﺪﺷر ﻪﺑ عوﺮﺷ يزﺎﺳ ﯽﺘﻌﻨﺻ و ﯽﻨﯿﺸﻧﺮﻬﺷ شﺮﺘﺴﮔ .
ﻪﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺮﮕﺷدﺮﮔ ،ﻞﮐ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ :
گرﺰﺑ هدوﺪﺤﻣ ﮏﯾ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﺘﻣﺎﻗا تﺎﻧﺎﮑﻣا زا هراﻮﻨﺸﺟ ،ﺎﻫداﺪﯾور ،ﺎﻫ
ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﯿﺤﻣ ﮏﯾ رد ﻪﭽﻧآ ﺮﻫ ﻪﻤﻫ و ﺢﯾﺮﻔﺗ ،شزرو ،ﺎﻫ -
ﺘﻓا ﯽﻣ ،ﺪ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺧﺎﺷ زا ﯽﮑﯾ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺮﮕﺷدﺮﮔ. هﺪﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ
رازﺎﺑ زا ﯽﺸﺨﺑ ار نآ يا
هﺪﻋو يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﺘﺳﺎﯿﺳ ﺮﮕﯾد يا
ﺪﻨﻨﮐ . نﻮﻨﮐا نﻮﭽﻤﻫ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ ﺎﻣ نﺎﯿﯾﺎﺘﺳور ﻪﮐ
هﺮﻬﺑ ،يرﺎﮑﯿﺑ و ﺎﻫﺮﻬﺷ ﻪﺑ نوﺰﻓازور تﺮﺟﺎﻬﻣ ،يزروﺎﺸﮐ ﻦﯿﯾﺎﭘ يرو
ﻪﯿﺷﺎﺣ ﻪﺟاﻮﻣ ﯽﻨﯿﺸﻧ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﺪﻧا
-
دﻮﺷ ﺎﻫﺎﺘﺳور تﺎﯿﺣ ﺪﯾﺪﺠﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﯾوراد شﻮﻧ نﻮﭼ و ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ تﻼﻀﻌﻣ ﻦﯾا ﻊﻓر ﺖﻬﺟ رد ﺪﻧاﻮﺗ .[11]
3 . شور ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﮐ
يراﺪﯾﺎﭘ يﺮﮔ
لﺎﺳ رد ﯽﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ ﻊﺑاﻮﺗ زا ﻦﯾاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﺪﺼﻘﻣ 1397
ﯽﻣ فﺪﻫ ﺮﻈﻧزا هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ شور ،دزادﺮﭘ
هداد يروآدﺮﮔ هﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و يدﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ عﻮﻧ زا ﺎﻫ
- ﯽﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﺮﻬﺷ ﻊﺑاﻮﺗ زا ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ و ﻦﯿﺋور يﺎﻫﺎﺘﺳور ﯽﻠﺤﻣ مدﺮﻣ مﺎﻤﺗ ﯽﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ رد ﻦﯾاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳ
) ﺮﻔﻧ نﻮﯿﻠﯿﻣ ﮏﯾ (
لﺎﺳ رد
1397 ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ 224
ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﻘﺒﻃ يﺮﯿﮔ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ يا
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻊﻄﻘﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ )
ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ (
ﻪﻧﻮﻤﻧ ، ﻢﺠﺣ ﻪﺑ يا 244
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﻔﻧ .
ﺶﻫوﮋﭘ رد زا ﺮﺿﺎﺣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ مﺮﻓ ود ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ
نآ ي ﻊﻤﺟ ﻞﯿﻤﮑﺗ زا ﺲﭘ و ﻊﯾزﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ ﺎﻫ ﺪﺷ يروآ
. تﺎﺼﺨﺸﻣ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﯽﻣ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﻒﻟا ( ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ :
ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ درﻮﻣ رد نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻊﻣاﻮﺟ كاردا ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ سﺎﯿﻘﻣ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد زا هﺪﺷ
ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﻮﻧو ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﻦﯾودﻮﮔ و3
) 2008 ( ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 12
ﻪﯾﻮﮔ
ﯽﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺞﻨﭘ تﺮﮑﯿﻟ ﻒﯿﻃ ترﻮﺻ
ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ زا يا )
1 ( دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ ﺎﺗ )
5 ( ﻪﺟرد يﺪﻨﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ب .
( ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ :
ﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﺠﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﺳﺮﭘ زا ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾ
يدﺎﺑآ رﺪﻨﺑ ﻪﻣﺎﻧ )
1395 ( ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ 26
3Venu
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﯿﺑدرا (
۴
www. .ir
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﯾﻮﮔ .
ﺶﺳﺮﭘ سﺎﯿﻘﻣ ﺮﯾز ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻣﺎﻧ يﺎﻫ
) ﺖﺴﯾز ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،يدﺎﺼﺘﻗا ،ﯽﻄﯿﺤﻣ
ﯽﯾﺎﻨﺑﺮﯾز ( ﯽﻣ ﻒﯿﻃ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ 5
ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ًﻼﻣﺎﮐ زا تﺮﮑﯿﻟ ﯽﯾﺎﺗ )
1 ( ﻢﻘﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺎﺗ )
5 ( ﻪﺟرد يﺪﻨﺑ ﺪﺷ ﺖﺳا ه .
4.
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
1.
؟دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﺎﯾآ ﻪﻧﻻﻮﺌـﺴﻣ يﺮﮕـﺷدﺮﮔ ﺎـﺑ ﯽﯾﺎﺘـﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ 569
/0 ﺢﻄـﺳ رد و ﺖـﺳا 05
/0 ﯽـﻨﻌﻣ ﺖـﺳا راد )
r =
0.569, p≤.05 (
؛ ﺢﻄﺳ رد ﺮﻔﺻ ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ 05
/0 ﯽﻣ در ﺎﺑ و ددﺮﮔ لﺎﻤﺘﺣا
95 ﯽﻣ ﺪﺻرد ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻦﯿـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻪﻄﺑار ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ دراد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ ي
. ﺢﻄﺳ رد ﺮﻔﺻ ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ 001
/0 ﯽـﻣ در ﺎـﺑ و ددﺮـﮔ
لﺎﻤﺘﺣا 99 ﯽﻣ ﺪﺻرد ﻪﻄﺑار ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
دراد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ ي .
لوﺪﺟ 1 ( ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ
ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
**
569 / 0
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
001 / 0
داﺪﻌﺗ 224
5 . ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
ﻪﻄﺑار ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ
. ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ دروآ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ تﺎﺒﺟﻮﻣ ،ﺪﻧاﻮﺗ
. ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا
ﻪﺘﻓﺎﯾ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﯽﻠﯿﻣ يﺎﻫ )
2012 ( ؛ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻠﻋﺮﺒﻤﻗ )
2013 ( ؛ ﮏﺑزﺮﺘﺳﺎﺟ و ﺎﮑﯿﺑد )
2014 ( و ﺎﻧﻮﯾرﺎﮐ و
نارﺎﮑﻤﻫ )
2014 (ﻫ ﺖﺳا ﺎﺘﺳاﺮﻤ .
ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ﯽﻣ ﻪﻧﻻﻮﺌﺴﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﮐ ﺖﺷاد نﺎﻋذا ناﻮﺗ
ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺪﻧاﻮﺗ
و دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﯽﻠﺤﻣ داﺮﻓا ياﺮﺑ ار يﺮﺘﺸﯿﺑ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﯾاﺰﻣ ؛ﺪﻧﺎﺳر ﯽﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز يرﺎﮐ ﻂﯾاﺮﺷ يﺎﻘﺗرا ﻖﯾﺮﻃ زا ،نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺎﻓر ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ذﺎﺨﺗا رد ار ﯽﻠﺤﻣ نﺎﻣدﺮﻣ ؛ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺖﻌﻨﺻ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد و
ﻆﻔﺣ و ﯽﻌﯿﺒﻃ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ثاﺮﯿﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ رد يرﺎﯿﺴﺑ ﺶﻘﻧ ؛ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﻞﯿﺧد ﯽﮔﺪﻧز ﺲﻧﺎﺷ و ﯽﮔﺪﻧز ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ ﻫﺮﻓ زا ﻖﯿﻤﻋ كرد و ﯽﻠﺤﻣ داﺮﻓا ﺎﺑ ﺮﺘﮑﯾدﺰﻧ طﺎﺒﺗرا ﻖﯾﺮﻃ زا ناﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﺑ باﺬﺟ و ﺐﻟﺎﺟ برﺎﺠﺗ ﻪﺋارا ﺐﺒﺳ ؛دراد عﻮﻨﺗ ﮓﻨ
و ناﺮﮕﺷدﺮﮔ نﺎﯿﻣ ماﺮﺘﺣا دﺎﺠﯾا ﺐﺒﺳ و دراد ﻪﺟﻮﺗ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ؛ددﺮﮔ ﯽﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز ﺚﺣﺎﺒﻣ و ﯽﻠﺤﻣ ﯽﻣ دراﻮﻣ يا ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﻣ نﺎﻧﺎﺑﺰﯿﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﯽﯾﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻨﯿﻣز و تﺎﺒﺟﻮﻣ دﻮﺧ ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
دروآ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﯿﺑدرا (
۵
www. .ir
1. Andriotis, K., & Vaughan. A. (2003) "Urban Residents’ Attitudes toward Tourism Development: The Case of Crete"Journal of Travel Research, 42(2), 172-185.
2. Adrian, P., Nicole K. L., Lisa, E., & Medi, J., (2013)"The Effects of Residents’
Social Identity and Involvement on their Advocacy of Incoming Tourism"Tourism Management, 38, 142-151.
3.
ﻪﻌﻤﺟ م ،رﻮﭘ ) 1393 (
"
ﯽﻣﻮﺑ نآ ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد ﯽﻣﻮﺑ ﺶﻧاد ﺶﻘﻧ و ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺻﺮﻋ رد يزﺎﺳ
"
ﺶﻧاد ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ يﺎﻫ
ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ ،
2 ، 79 - 50 .
4.
غ ،ﯽﯾﺎﺒﻗﺰﺒﺳ و مﺪﯿﺳ ،يرﻮﻨﻣ ؛س ،ﯽﺘﺷد )
1387 (
"
ﺎﺘﺳور راﺪﯾﺎﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد يﺎﻫرﺎﮑﻫار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾ
دﺮﺧاز ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ ناﻮﺗ ﯽﺑﺎﯾزرا
"
ﯽﻄﯿﺤﻣ مﻮﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،
6 ) 2 ( ، 86 - 77 .
5. Debicka, O. & Jastrzabec, O.A. (2014) "Responsible Tourism in Poland. Tourism and HospitalityIndustry2014" CONGRESS PROCEEDINGS.
6. Caruana, R., Glozer, S., Crane, A., & McCabe, S. (2014) "Tourists' accounts of responsible tourism"Annals of Tourism Research, 46, 115–129.
7. Goodwin, H. (2011) "Taking responsibility for tourism" Oxford: Goodfellow Publishers Limited.
8. Stanford, D. (2000) "A review of the education of tourists to achieve sustainable tourism"Lancaster: Lancaster University.
9. Weeden, C. (2011) "Responsible tourist motivation: How valuable in the Schwartz value survey?"Journal of Ecotourism, 10(3), 214-234.
10 . نﺎﻣز يرﻮﻧ س ،يدﺎﺑآ
. ع ،يدﻮﺨﺴﻓ ﯽﻨﯿﻣا و ه )
1385 (
"
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻢﻬﺳ ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻪﻌﺳﻮﺗ رد يزروﺎﺸﮐ
"
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،
ناﺮﯾا يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ ،
2) 2(
، 275 - 263 .
11 . پﺎﭘ ك ،ﯽﻧﺎﺸﻓارز ؛پ ،يدﺎﺒﻗ ؛ع ،نز و
ش ،يﺪﻧواﺮﮔ )
1389 (
"
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ و تﻼﮑﺸﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ
ﯽﻧﺎﯿﻨﺑ ﻪﯾﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور )
درﻮﻣ : هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ نﺎﺘﺳا ،ﺮﯾﺮﺣ يﺎﺘﺳور (
"
ﺶﻫوﮋﭘ،
،ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫ )
3(
1 ،
52 - 25 .
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻟوا
) نﺎﺘﺳا ﺖﯾرﻮﺤﻣ ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﯿﺑدرا (
۶
www. .ir
