ﯽ ود ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 7 رﺎﻤﺷ ، ة 4
نﺎﺘﺴﻣز 1394
ص . 764 - 743
ﻲﺳرﺮﺑ طﺎﺒﺗرا
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺎﺑ يروآﻮﻧ رد
تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
ﺎﺑ ﺗ ﺄ ﺪﻴﻛ ﺮﺑ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ
ﻪﺒﻴﻃ ﺳﺎﺒﻋ
1ﻲ
، ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ ﻧﺎﻘﻟﺎﻃ
2ﻲ
، ﻪﻴﻤﺳ ﺐﺟر
3هداز
هﺪﻴﻜﭼ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ : ﺛﺄﺗ
ﻴ ﺮ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ دﺮﺒﻫار زا ﻲﻜﻳ ﺎﻫ
ﻢﻬﻣ ي
ﺶﻘﻧ ﺎﺑ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ ﺮﺑ ار ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةزﻮﺣ رد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻌﺗ
ﻳ ﻞ ﺪﻨﻨﻛ ة
ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ يرﺎﻛ ﺪﻨﻛ
. زا ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
زﺮﺘﻳﺮﭙﺳا لﺪﻣ )
1995 ( ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ و ﻖﻠﻌﺗ
ﺮﻃﺎﺧ و ﻲﻓوﺎﺷ لﺪﻣ زا ، ﺮﻛﺎﺑ
) 2002 ( هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺖﺳا . ﺔﺋارا رد يروآﻮﻧ ﻞﻣﺎﺷ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ درﻮﻣرد ﺮﻈﻧﺪﻣ دﺎﻌﺑا ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
،تﺎﻣﺪﺧ روآﻮﻧ ﺖﺳا يروآﻮﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ي .
ﻞﻣﺎﺷ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ لﺎﺳ رد ﻲﻳﺎﺟر ﺪﻴﻬﺷ ةراﻮﻨﺸﺟ رد ناﺮﻬﺗ ﺮﺗﺮﺑ ي 1392
ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮔ ﻴ ﺮ ﻪﺑ ي شور
و ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ
زا ،يرﺎﻣآ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ لﺪﻣ مﺮﻧ
راﺰﻓا لرﺰﻴﻟ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ . نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻣ
ﻲ ﺪﻫد نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺪﻌﺑ رﺎﻬﭼ )
سﺎﺴﺣا ،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ
سﺎﺴﺣا ﻨﻌﻣ ﺎ راد ندﻮﺑ سﺎﺴﺣا ،ﻞﻐﺷ ﺮﺛﺆﻣ
و ندﻮﺑ دﺎﻤﺘﻋا سﺎﺴﺣا (
،ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ ﺎﺑ
ﺔﻄﺑار ﻨﻌﻣ ﺎ راد ﺪﻧراد . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ و يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ،يرﺎﻛ
ﻞﻳﺪﻌﺗ ار ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻣ
ﻲ زﺎﺳ د .
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : زﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ
، ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ
،يرﺎﻛ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ .
1 . رﺎﻳدﺎﺘﺳا هوﺮﮔ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
،ﻲﺘﻟود هﺎﮕﺸﻧاد
،ناﺮﻬﺗ
،ناﺮﻬﺗ ناﺮﻳا
2 . دﺎﺘﺳا هوﺮﮔ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
،ﻲﺘﻟود هﺎﮕﺸﻧاد
،ناﺮﻬﺗ
،ناﺮﻬﺗ ناﺮﻳا
3 . يﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
،ﻲﺘﻟود ﺪﻜﺸﻧاد ة
،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺎﮕﺸﻧاد
،ناﺮﻬﺗ
،ناﺮﻬﺗ اﻳ ناﺮ
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 07 / 08 / 1393
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 03 / 09 / 1394
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﻪﺒﻴﻃ ﻲﺳﺎﺒﻋ
E-mail:t.abbasi@ut.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ
فﻼﺧﺮﺑ ﻪﻫد ﺎﻫ ي ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﻛ ناﻮﺗ و ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺎﻫرﻮﺸﻛ رد يروآﻮﻧ ﺶﺨﺑ ﺖﻌﻨﺻ و تاﺪﻴﻟﻮﺗ نآ ﺎﻫ
ﺎﻨﻌﻣ اﺪﻴﭘ ﻣ ﻲ دﺮﻛ
، هزوﺮﻣا ﻦﻳا ناﻮﺗ و ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ تﺎﻣﺪﺧ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا . رد يﺎﻴﻧد
،زوﺮﻣا
ﺶﺨﺑ تﺎﻣﺪﺧ
، ﻢﻬﺳ ﻲﻤﻴﻈﻋ زا ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي يدﺎﺼﺘﻗا ﻊﻣاﻮﺟ
ار اد ر د . رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ،
ﻢﻬﺳ ﺶﺨﺑ تﺎﻣﺪﺧ رد ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﻲﻠﺧاد ﻪﺑور و ﺖﺳا ﺶﻳاﺰﻓا ﺶﺨﺑ
ﻢﻈﻋا يوﺮﻴﻧ رﺎﻛ رد ةزﻮﺣ
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . دوﺪﺣ ناﺮﻳا رد 5
/ 47 ﺪﺻرد يوﺮﻴﻧ رﺎﻛ رد ﺶﺨﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪﻧراد
)
،يﺮﻔﻌﺟ ﺶﻧاد 1393
.(
ﻠﻋ ﻲ ﻢﻏر ا ﻦﻳ ﺶﻘﻧ ﺮﻓآ ﻳﻨ
،ﻲ دﺮﻜﻠﻤﻋ
،ﻒﻴﻌﺿ ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﺎﻫ ي
،ﻻﺎﺑ تﻼﻜﺸﻣ
ﻪﺟدﻮﺑ ا ي و ﺎﻧ ﺘﻳﺎﺿر ﻲ زا تﺎﻣﺪﺧ ﺒﺳ ﺐ هﺪﺷ ﺖﺳا يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ، ﻪﺑ ﻲﻜﻳ زا ﻪﻏﺪﻏد ﺎﻫ ي ﻢﻬﻣ
و ﻲﺳﺎﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ لﺪﺒﻣ دﻮﺷ . زا يﻮﺳ
،ﺮﮕﻳد ﻪﺑ تازاﻮﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي
،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﺨﺑ ﻲﺘﻟود ،
ﻢﻬﺳ ﻲﻤﻬﻣ رد ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ دراد . رد ﺐﻠﻏا يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ
، ﻦﻳا ﺶﺨﺑ
، ﺶﻘﻧ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ا ي رد لﺎﻐﺘﺷا ) دوﺪﺣ 20 ﺪﺻرد ( و ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﻲﻠﻣ ) دوﺪﺣ 15 ﺪﺻرد ( ﺎﻔﻳا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ
)
،مورﺪﻨﻳو 2008
(.
اﺎﺑ ﻳ ﻦ لﺎﺣ
، ﻦﻳا ﺶﺨﺑ ﺎﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﺎﻫ ي يدﺪﻌﺘﻣ ﺮﻴﻈﻧ يﺎﻘﺗرا هﺮﻬﺑ رو ي
، لﺎﻐﺘﺷا و
ﻢﻫاﺮﻓ ﺮﻛ ند هﺎﻓر ﻲﻣﻮﻤﻋ ياﺮﺑ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﺟاﻮﻣ
ﺖﺳا ﻪﻛ مﺰﻠﺘﺴﻣ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﺖﺳا .
ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ﻢﻬﺳ تﺎﻣﺪﺧ ﺶﺨﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ رد ﺪﺷر
،يدﺎﺼﺘﻗا نوﺪﺑ
دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻪﻧاروآﻮﻧ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﻖﻘﺤﻣ يروآﻮﻧ )
،مورﺪﻨﻳو 2008 (.
ﻪﺑ ﻲﻠﻛرﻮﻃ ﺶﺨﺑ
،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ا ي زا نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ
و يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
ﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮ
ﻲﮔﺪﻧز ﺮﻣزور ة مدﺮﻣ ﺖﺳا . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫدﺎﻬﻧ
رﻮﻛﺬﻣ
، ﻞﻣﺎﺷ
ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ و
دﺎﻬﻧ يﺎﻫ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ ياﺮﺑ ﻞﺣ ﻞﺋﺎﺴﻣ مدﺮﻣ ، ﻦﻴﻧاﻮﻗ و ﻂﺧ ﺸﻣ ﻲ ﺎﻫ ﻲﻳ ار ﻦﻳوﺪﺗ
و اﺮﺟا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . نآ ﺎﻫ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ و تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺳﺎﺳا درﻮﻣ زﺎﻴﻧ مﻮﻤﻋ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ار
ﻢﻫاﺮﻓ
ﻣ ﻲ زﺎﺳ ﺪﻧ ) زا تﺎﻣﺪﺧ طﻮﺑﺮﻣ ﺑ
،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،شزﻮﻣآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد دﺎﺠﻳا ﻪ
،ﺖﻟاﺪﻋ ﺖﻴﻨﻣا ﺖﻳﺎﻤﺣ زا
ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺴﻳز ﻞﻤﺣ ﻞﻘﻧو
،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻪﺑ
بآ و يژﺮﻧا ﺎﺗ يزﺎﺳﺮﺘﺴﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ياﺮﺑ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ
ﺶﺨﺑ ﻲﺻﻮﺼﺧ .(
ﻪﺑ ﻦﻴﻤﻫ ندﺮﻛﺮﺗﺪﻣآرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺐﺒﺳ نآ
ﺎﻫ رﺎﻴﺴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ،نﺎﺷدﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ و
دراد . نﺎﻤﻫ
،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛرﻮﻃ يروآﻮﻧ
ﻲﻤﻬﻣ ﺮﺼﻨﻋ رد
تﺎﻣﺪﺧ ﻦﻳا ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور . ﺶﺨﺑ
ﻲﺘﻟود داﺮﻓا لﺎﻐﺘﺷا رد ، شزﻮﻣآ
د ﻳ هﺪ و ﻖﻠﺧ و ﻊﻳزﻮﺗ ﺶﻧاد رد ﻌﻣﺎﺟ
،ﻪ ﺶﻘﻧ ﻲﻤﻬﻣ ﺎﻔﻳا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ .
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻲﺘﻟود
، ناﺮﺑرﺎﻛ ﻢﻬﻣ روآﻮﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ي .
نآ ﺎﻫ ﺶﻘﻧ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ يا رد ﻌﺳﻮﺗ ﺔ يروﺎﻨﻓ ﺎﻫ ي
ﺪﻳﺪﺟ ) زا ﺖﻧﺮﺘﻨﻳا ﺎﺗ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗﻮﻴﺑ (
؛ﺪﻧراد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ و ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳﺮﻳز ﻢﻫاﺮﻓ ار
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ
ياﺮﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ و دﺎﻔﺘﺳا ة ﻪﻨﻴﻬﺑ زا ﻻﺎﻛ و تﺎﻣﺪﺧ ﺶﺨﺑ ﻲﺻﻮﺼﺧ يروﺮﺿ
ﺪﻧا . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نﺎﻣزﺎﺳ
ﺎﻫ ي
هﮋﻳو ﻢﻬﺳ ،ﻲﺘﻟود ﺶﺨﺑ رد يا
راﺬﮕﻧﻮﻧﺎﻗ ﻂﺧ و ي ﺸﻣ
ﻲ راﺬﮔ راد ي ﺪﻧ
؛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، يروآﻮﻧ رد ﻦﻳا
ﺶﺨﺑ رﺎﻴﺴﺑ ، يروﺮﺿ ﺖﺳا ) ،مورﺪﻨﻳو 2008 (.
ﻪﺑ ﻦﻴﻤﻫ ﻞﻴﻟد و ﻣ ﺛﺄﺘ ﺮ زا ﺎﻫرﺎﺸﻓ ياﺮﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ
تﺎﻣﺪﺧ و ﺶﻫﺎﻛ ﻨﻳﺰﻫ ﺔ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ، ناﺮﻳﺪﻣ زا ﺮﻳﺰﮔﺎﻧ ﻪﺑ ﮔرﺎﻛ ﻴ ﺮ ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ي ﺗاﺮﻛورﻮﺑ
ﻴ ﻚ و
ذﺎﺨﺗا دﺮﺒﻫار ﺎﻫ و تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ﻲﻋﻮﻨﺘﻣ
ياﺮﺑ ندﺮﻛروآﻮﻧ نﺎﻣزﺎﺳ
ﺎﻫ ﻳ نﺎﺸ هﺪﺷ ﺪﻧا . ﻦﻳا دﺮﺒﻫار ﻫ ﺎ
، رد
دﺎﻌﺑا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ) ﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ( و ﻤﻫ ﻴ ﻦ رﻮﻃ زﻮﺣ ة ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻧا . ﻦﻳا رد
ﻪﻨﻴﻣز ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﺘﻟود ﺶﺨﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ رد ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ،صﺎﺧ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺐﻠﻏا ﺐﺣﺎﺻ ناﺮﻈﻧ
، يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يوﺮﻴﻧ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ار ﻲﻜﻳ زا ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻢﻬﻣ رد ﻊﻓر
ﺎﺳرﺎﻧ ﻲﻳ ﺎﻫ رد ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ناﻮﻨﻋ هدﺮﻛ ﺪﻧا )
،ﻮﻳﺰﮔوﺪﻟﻮﻣ و زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ 2011
؛ 2012 .(
ﻦﻳا
مﻮﻬﻔﻣ
، ﺎﺑ فﺪﻫ ﺴﺗ ﻢﻴﻬ
،ترﺪﻗ تﺎﻋﻼﻃا و
ﻊﺑﺎﻨﻣ رد نﺎﻴﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ترﻮﺻ ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ . ﺶﻘﻧ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
رد نﺎﻣزﺎﺳ ) دﻮﺒﻬﺑ
،دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻳﺎﺿر
ﻲﻠﻐﺷ
،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪﻬﻌﺗ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و
ﺖﻛرﺎﺸﻣ ( رد ﺶﺨﺑ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻲﺳرﺮﺑ
هﺪﺷ ﺖﺳا )
،ﻮﻳﺰﮔوﺪﻟﻮﻣ و زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ 2009
(.
ﻪﺑ رﻮﻃ صﺎﺧ ، رد
ﺶﺨﺑ ﻲﺘﻟود تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺎﻳز ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ﻪﻛ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
نﺎﻨﻛرﺎﻛ
، ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺮﺑ
ﺖﻳﺎﺿر ﻲﻠﻐﺷ ) ،ﻲﻨﻳار و كرﺎﭘ 2007
،ﻢﻴﻛ و ﺖﻳار ؛ 2004
،ﻢﻴﻛ ؛ 2002 ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻟ ؛ 2006
( ،
دﻮﺒﻬﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ )
،ﻮﻳﺰﮔوﺪﻟﻮﻣ و زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ 2009
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻟ ؛ 2006
( و ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ) و كرﺎﭘ
،ﻲﻨﻳار 2007 ( دراد . ﻠﻋ ﻲ ﻢﻏر ﺪﺷر ﺪﻨﻳاﺰﻓ ة ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ﻲﻳ ﻪﻛ مﻮﻬﻔﻣ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ار رد
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﻫد ﺔ ﺮﻴﺧا ﻲﺳرﺮﺑ هدﺮﻛ ﺪﻧا
، ﺐﺣﺎﺻ ناﺮﻈﻧ درﻮﻣرد ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻲﻌﻗاو يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﻪﺑ
ﻴﺳﺮﻧ عﺎﻤﺟا هﺪ
ﺪﻧا ) ،ﻮﻳﺰﮔوﺪﻟﻮﻣ و زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ 2009
.(
رد ﻦﻳا ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺷ
ﻪﻛ ﺎﻳآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
يروآﻮﻧ ﺑ ﺮ ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮـﻤﻋ
ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ دراد . ﺑ ﻪ هوﻼﻋ ﻨﻳا ﻪﻜ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ
1يرﺎﻛ داﺮﻓا ، طﺎـﺒﺗرا نﺎـﻴﻣ ﻦـﻳا ود ﺮـﻴﻐﺘﻣ ار ﻞﻳﺪـﻌﺗ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ .
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﺔ
يروآﻮﻧ رد
تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
مﻮﻬﻔﻣ يروآﻮﻧ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻪﻛ ﺐﻠﻏا
رد تﻻﻮﺼﺤﻣ و
ﺎﻫﻻﺎﻛ ﺮﻈﻧﺪﻣ دﻮﺑ
، زوﺮﻣا دﺎﻌﺑا ه هدﺮﺘﺴﮔ ﺮـﺗ ي
و ﻪﺘﻓﺎﻳ يروآﻮﻧ رد ﺳ ﻴ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ، ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎـﻫ و ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ يروآﻮـﻧ
تﺎﻣﺪـﺧ ار ﺰـﻴﻧ ﻪـﺘﻓﺮﮔﺮﺑرد ﺖـﺳا
.
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﺎﺑ دﺎﺠﻳا ﮓﻨﻫﺮﻓ يروآﻮﻧ
، ﺖﻬﺟرد ﻦﻴﻤﻀﺗ ﺎﻘﺑ ي دﻮﺧ رد يﺎﻫرازﺎﺑ ﻲﺘﺑﺎﻗر مﺎـﮔ
ﺮﺑ ﻲﻣ ﺪﻧراد اﺮﻳز ؛ نوﺪﺑ يروآﻮﻧ رد ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي يوﺮﻴﻧ
،ﻲﻧﺎﺴﻧا نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ردﺎﻗ ﻪﺑ قﺎﺒﻄﻧا دﻮﺧ ﺎـﺑ ﻦـﻳا
يﺎﻫﺎﺿﺎﻘﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ
ﻫاﻮﺨﻧ ﻨ ﺪ ﻮﺑ د )
،ﻲﺨﻟ 2007 : 8 (.
زا يﻮﺳ
،ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﺖـﻴﻤﻫا ﻲـﺘﻟود ﺶـﺨﺑ رد
ﻣﺄﺗ ﻴ ﻦ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ و ﻲﻠﺋﺎـﺴﻣ زا ﻞـﻴﺒﻗ ﻦﻴﻳﺎـﭘ ندﻮـﺑ هﺮـﻬﺑ رو ي
، ـﺟدﻮﺑ ﺔ
ﻓﺎﻛﺎﻧ ،ﻲ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﮕﻧا ﻴ ﺰ كﺪﻧا ة ياﺮـﺑ يروآﻮـﻧ رد نﺎﻣزﺎـﺳ ﺎـﻫ ي ﺶـﺨﺑ ﻲـﺘﻟود و ﻦﻴـﺑ رد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Work Engagement
نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻦﻳا نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ
، يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﺑ ﺗروﺮﺿ ﻲ ﻲﺳﺎﺳا ﺗ ﺪﺒ ﻳ ﻞ ﺷ هﺪ ﺖـﺳا . ًﺎـﺳﺎﺳا
ﺶﺨﺑ ﻲﺘﻟود ﺑﺎ ـﺗ ﻦﻴﻣﺄ ﺎـﻫزﺎﻴﻧ و تارﺎـﻈﺘﻧا ﻲﻣﻮـﻤﻋ
زا ﻖـﻳﺮﻃ ﺔـﺋارا تﺎﻣﺪـﺧ ﻲﻣﻮـﻤﻋ
، يﺎـﻫزﺎﻴﻧ
ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ار
ﻪﺑ ﺖﻴﻤﺳر ﻲﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد و ﺪﺳﺎﻨﺷ ﺶﻘﻧ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ دراد يا . ﻪﺑ
،هوﻼﻋ ﻨﻳﺰﻫ ﺔ تﺎﻣﺪـﺧ
ﻲﻣﻮﻤﻋ
،ﻲﺘﻟود ﺶﺨﺑ رد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد
ﺮﻳﺎﺳ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي دﺎﺼﺘﻗا ي ﻪﺑور ﺶﻳاﺰﻓا ﺖـﺳا ﻪـﻛ زا ﻲـﻜﻳ
دﻮﺒﻧ ،نآ ﻞﻳﻻد ﺖﺑﺎﻗر
رد ﻦﻳا ﺶﺨﺑ ﺖﺳا . ﻦﻳﺪﺑ ـﺑ ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺮ يا يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ زا
ﺰﻫ ﻳ ﻪـﻨ ﺎـﻫ ي تﺎﻣﺪـﺧ
ﻲﻣﻮﻤﻋ و ﺶﻳاﺰﻓا هﺮﻬﺑ رو ي ﺶﺨﺑ
،ﻲﺘﻟود يروآﻮﻧ هار ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻞﺣ ﻦﻳا
ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور .
تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ، ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪﺑ ﻧﻴ ﺪﻨﻣزﺎ ي ﺎﻫ ي مﺎﻋ ﻪﻌﻔﻨﻤﻟا ا ي ﺖﺳا ﻪﻛ نادﺮـﻤﺘﻟود ﻚـﻳ
رﻮـﺸﻛ رد
ﻪﻫﺮﺑ ا ي زا نﺎﻣز ﻦﻴﻌﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ ﻧآ ﺎﻬ ار زا ﻖﻳﺮﻃ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ هدروآﺮـﺑ ﻲـﺘﻟود ﺎـﻳ ﻲﻣﻮـﻤﻋ ي
ﺪﻨﻨﻛ ) ﺳﻮﻣ ﻲ هداز
، 1381 : 52 .(
نﺎﻴﻣ زا قاﺪﺼﻣ ﺎﻫ ﻦـﻳا ي تﺎﻣﺪـﺧ ـﻣ ﻲ ناﻮـﺗ تﺎﻣﺪـﺧ ﻪـﺑ ﻜﻧﺎـﺑ
ﻲ
،
،ﻲﺤﻳﺮﻔﺗ ﺑﻴ نﺎﺘﺳرﺎﻤ ﺎﻫ ي ﺘﻟود ﻲ
، ﻲﻣﺮﮔﺮﺳ ﻪﻛ دﺮﻛ هرﺎﺷا شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ و
رد ﻪﻫد ﺎﻫ ي ﻪﺘـﺷﺬﮔ ،
ﺪﻫﺎﺷ تﻻﻮﺤﺗ ﮕﻤﺸﭼ ﻴ ﺮ ي رد ةﻮﺤﻧ ﺋارا ﺔ نآ ﺎﻫ هدﻮﺑ اﻳ ﻢ . عاﻮـﻧا ،ﺖﻴﻫﺎﻣ ﺚﻴﺣ زا تﺎﻣﺪـﺧ
ﻲـﻨﺘﺒﻣ ﺮـﺑ
ﺶﻧاد ﻲﺘﻨﺳ تﺎﻣﺪﺧ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ، هﺪﺷ
ﺖﺳا . زرﺎﺑ ﺔﺼﺨﺸﻣ اﻳ
ﻦ ﻪﻧﻮﮔ تﺎﻣﺪﺧ ، دﻮﻬﺸﻣﺎﻧ و ندﻮﺑ اد ﻦﺘﺷ
ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻻﺎﺑ ﺎﺑ رد ﻳ ﺖﻓﺎ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا تﺎﻣﺪﺧ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ يﺎـﺿﺎﻘﺗ ﺎﺑ ﻳﺮﺘـﺸﻣ
نﺎ ) ناﺪﻧوﺮﻬـﺷ (
لﺎـﻌﻓ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ . يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ رد ﻠﻫو ﺔ لوا
، اﻳ هﺪ ﺎﻫ ي ﺪﻳﺪﺟ سﻮﻤﻠﻣﺎﻧ ﺎﻳ
ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ زا اﻳ هﺪ ﺎـﻫ ي دﻮـﺟﻮﻣ
) ﻲﻫﺎﮔ رد ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺎﺑ ﺎﻴﺷا ي ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ( ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎﺑ
،ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ هراﺰـﮔ ا ي زا شزرا ﺎـﻫ ي ﺪـﻳﺪﺟ ار ياﺮـﺑ
رد ﻳ ﺖﻓﺎ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و قﻮﺗﺮﻫ 2010
: 500 .(
كﺮﺤﻣ ﻲﻠـﺻا يروآﻮـﻧ
رد تﺎﻣﺪﺧ
، ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻢﻫاﺮﻓ هﺪﺷ ﺎﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻫ ي يروﺎﻨﻓ تﺎﻋﻼﻃا ﺪﻳﺪﺟ
، ﻪـﺑ و ـﻳ هﮋ ﺖـﻧﺮﺘﻨﻳا
ﺖﺳا . ﺖﻧﺮﺘﻨﻳا ﻌﺒﻨﻣ ﻲ ﺪﻨﻤﺷزرا رد ﻂﺑاور ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﺪﻳﺪﺟ ﻦﻴﺑ نﺎﻣزﺎﺳ و ﻧﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺖﺳا ﻲ ﻪـﻛ هراﻮـﻤﻫ
ﻪﺑور ﺶﻳاﺰﻓا ا ﺪﻧ )
،ناﻮﻴﻟﻮﺳ 2008
: 20 .(
ند قﻮﺗﺮﻫ ) 2000 ( يروآﻮﻧ تﺎﻣﺪﺧ ار رد رﺎﻬﭼ ﺪـﻌﺑ حﺮـﻄﻣ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ) نﺎﺧ و
،نﺎﺧ 2009 : 511 :(
مﻮﻬﻔﻣ •
1ﺖﻣﺪﺧ ـ ﺖﻣﺪﺧ ﺪﻳﺪﺟ ﻪﺑ رازﺎﺑ صﺎﺧ نآ
؛
ﻄﺑار •
ﻪ ﺎﺑ ﺪﻧﺮﻴﮔ ة تﺎﻣﺪﺧ 2
ـ ﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲ ﻪﻛ رد نآ ﺎﻫ
، رد ﻳ ﺖﻓﺎ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ تﺎﻣﺪـﺧ
رد ﻲـﺣاﺮﻃ
،تﺎﻣﺪﺧ ﺪﻴﻟﻮﺗ و فﺮﺼﻣ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻨﻛ
؛
ﻢﺘﺴﻴﺳ •
ﻞﻳﻮﺤﺗ تﺎﻣﺪﺧ ـ3
ﺮﻴﻴﻐﺗ شور ﺎﻫ ي ﻪﺋارا و ﻞﻳﻮﺤﺗ تﺎﻣﺪﺧ
؛
يروﺎﻨﻓ •
درﻮﻣ4
هدﺎﻔﺘﺳا رد يروآﻮﻧ رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ و تﺎﻣﺪﺧ ﺔﺋارا .
رد ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ، ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ، زا ﻪﺳ ﻪﻔﻟﺆﻣ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺖﺳا :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Service concept
2. Client interface 3. Service delivery system 4. Technology
يروآﻮﻧ •
رد ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ
رد يروآﻮﻧ ﺔﺋارا
تﺎﻣﺪﺧ
، ﺷ زا ﻲﻜﻳ ﻴ هﻮ ﺎﻫ ﺐﺴﻛ ي ﺖﺳا ﻲﺘﺑﺎﻗر رﺎﻴﺴﺑ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺖﻳﺰﻣ
. هوﻼﻋ ،ﻦﻳاﺮﺑ
ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ
، لﺎﺳ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد ﺎﻫ
ي ﺸﻘﻧ ﺮﻴﺧا ﻲ
ﺖـﺳا هدﺮـﻛ ﺎﻔﻳا يﺪﻴﻠﻛ .
يروآﻮـﻧ رد
تﺎﻣﺪﺧ
، ﻮﺟﻮﻣ تﺎﻣﺪﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﻳ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻓﺮﻌﻣ د
ﺖﺳا ) ،ﻪﮔﻮﺑ و چﻮﻠﺑ 2013
: 137 .(
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻣﺎﺷ شور
ﺎﻫ
ـﺋارا رد ﻊﻳﺮـﺴﺗ و دﻮـﺒﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ يﺎﻫراﺰﺑا و تﺎﻣﺪـﺧ ﺔ
ﻣ ﻲ ﻮﺷ ﻧ ﺪ ﺎﻳ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر و بﺎﺑرا
عﻮﺟر ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻣ ﻲ ﻛ ﻨ ﺪﻨ . ﺋارا ﺔ تﺎﻣﺪﺧ
، ﻚـﻳ ﻲﻌﻗاو ﻞﻳﻮﺤﺗ ﻪﺑ
ﺎﻳ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ و تﺎﻣﺪﺧ ﺔﺋارا
هرﺎﺷا يﺮﺘﺸﻣ دراد
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﭼ 2009
: 39 .( ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻨﻌﻳ ،ﺖﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ ،ﺮﮕﻳد وﺮﺳ
ﻳ ﺲ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺖﻣﺪﺧ ﺔﺋارا ياﺮﺑ ﺪﻳﺪﺟ ي ﻲﻠﻌﻓ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ
ﺪﻳﺪﺟ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﻳ )
ﻊﻳزﻮﺗ ﺪﻳﺪﺟ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﺎﻳ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ و تﻻﻮﺼﺤﻣ .(
يروآﻮﻧ •
رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ
روآﻮﻧ ي رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺔﻨﻳﺰﻫ
،تﺎﻣﺪﺧ ﺔﺋارا ﺎﺑ
ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﺶﻳاﺰـﻓا ،دﺪﺠﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ،تﺎﻣﺪـﺧ
ﻞﻳﻮﺤﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻳﺪﺟ
ﺎﻳ دﻮﺒﻬﺑ مﺎﺠﻧا نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ةﻮﺤﻧ رد ـﻣ
ﻲ دﻮـﺷ . فﺪـﻫ زا روآﻮـﻧ د ي ر
ﺮﻓ ﻳا
،ﺪﻨ ﻮﻘﺗ ﻳ ﺖ هﺮﻬﺑ رو ي ﺖﺳا . روآﻮﻧ ي ﺎﻫ ي اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ي ﻤﻣ ﻜ ﻦ ﺖﺳا
ﺪﻨـﺷﺎﺑ رادﺎـﻨﻌﻣ ﺪـﻌﺑ ﻦﻳﺪـﻨﭼ رد :
داﻮﻣ دورو ي
، و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي
،ﻞﻐﺷ ﺮﺟ ﻳ نﺎ ﻛ رﺎ و تﺎﻋﻼﻃا )
،يرﺪﻨﻜﺳا 1390
: 13 .(
ﻦﻳا روآﻮﻧ ي ﺒﺳ ﺐ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ
،نﺎﻣزﺎﺳ ﺰﻣ ﻳ ﺖ ﺎﻫ ﻲﻳ ﺮﻴﻈﻧ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﻓ ﻳا ﺪﻨ ﺪﺧ ﺔﺋارا تﺎﻣ و دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺪﺧ ﺔﺋارا تﺎﻣ
ﺐﺴﻛ ار ﺪﻨﻛ .
ﮓﻨﻫﺮﻓ •
يروآﻮﻧ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
، ﺸﻘﻧ ﻲ يﺪﻴﻠﻛ رد مﻮﻬﻔﻣ يروآﻮﻧ ﺎﻔﻳا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﻲﻧرﺎﺑ ) 1986 ( ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ار
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ا ي زا شزرا ﺎﻫ
، ﺎﻫروﺎﺑ و ﺗﺎﺿوﺮﻔﻣ ﻲ ﻲﻘﻠﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪـﻳﺎﺑ رد ﻟﺎﻌﻓ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي دﻮـﺧ
ﺪﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺘﺷاد ﺷﺎﺑ ﺪ . ﻦﻳا ﻞﻣﺎﻌﺗ
، رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ
،نﺎـﻨﻛرﺎﻛ فﺮـﺼﻣ
نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
، ﻣﺄـﺗ ﻴ ﻦ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ و
ﺎـﺒﻗر
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ناﺮﮕﻳزﺎﺑ ﻴﻠﻛ يﺪ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ﻪﺑ روﺎﺑ ﻮﺠﻧارﺎﻧ - ﺎﻴـﺴﻨﻟاو و نارﺎـﻜﻤﻫ )
2011 (
، ياﺮـﺑ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ رد ﻞﻴﻬﺴﺗ
،يروآﻮﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻳﺎﺑ ماﺰﻟا يﺎﻫ رﺎﺘﻓر ﻲﻠﺧاد و طﺎﺒﺗرا ﻲﺟرﺎﺧ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺎﺑ ﻓ ﮓﻨﻫﺮ
ﻣﺄﺗ ار ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻴ
ﻦ ﺪﻨﻛ . ثرﻮﻧ ) 1990 ( لﻻﺪﺘﺳا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻚـﻳ ﻪـﻌﻣﺎﺟ
، رﻮﺘﻛﺎـﻓ رﺎﻴـﺴﺑ
ﻤﻬﻣ ﻲ ﺖﺳا درﻮﻣرد ﻪﻜﻨﻳا يروﺎﻨﻓ ﺎﻫ ي ﺪﻳﺪﺟ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﺑ ﺮﺛﺆـﻣ رﻮﻃ ﻪـﺑ
ﺐﻳﻮـﺼﺗ ﺑ ـﺳﺮ ﻨ ﺪ
)
،ﻦﺴﻧﺎﻫﻮﺟ 2013
: 1198 .(
رد ﻞﻛ
، ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻳﺎﺑ يروآﻮـﻧ رد نﺎﻣزﺎـﺳ ار ﺞﻳوﺮـﺗ ﺪـﻫد و
ﺐﺟﻮﻣ
،دﻮﺒﻬﺑ ﺪﺷر و ﻌﺳﻮﺗ ﺔ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻲﺘﻟود دﻮﺷ .
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ و دﺎﻌﺑا يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
نﺎـﻨﻛرﺎﻛ
، رد ﺶﻫوﮋـﭘ ﺎـﻫ هﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ يدﺪـﻌﺘﻣ ي ﺖـﺳا
اﺮـﻳز ؛
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﻲﻜﻳ زا ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻲﺳﺎﺳا ﻲﺘﻳﺮﻳﺪـﻣ و
ﻲـﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ
، رد نﺎـﻣز ﺶﻳاﺰـﻓا
ترﺪﻗ و لﺮﺘﻨﻛ ﻪﺑ كاﺮﺘﺷا ﻪﺘﺷاﺬﮔ هﺪﺷ رد نﺎﻣزﺎﺳ رﻮﻬﻇ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ) ،وﺮـﺴﻧاد و ﺮـﻠﻛ 1995
و ﻲـﻠﻨﮔرا ؛
،نارﺎﻜﻤﻫ 2007
: 41 .(
يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ
، ـﺷ ﻴ هﻮ ا ي ﻢـﻬﻣ ياﺮـﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨـﺳﺎﭘ ﻪـﺑ
يﺎـﻫزﺎﻴﻧ
و ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﺖﺳا . ﻞﻛﻮﻳ و ﺮﻜﺑ ) 2006 ( نﺎﻴﺑ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
ﻞﻴﻟد يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ
ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رد يﺪﻴﻔﻣ و هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺶﻳاﺰﻓا
،ﺪﻬﻌﺗ ﻤـﺼﺗ ﻴ ﻢ ﮔ ـﻴ ﺮ ي
،ﺮـﺘﻬﺑ دﻮـﺒﻬﺑ
،ﺖـﻴﻔﻴﻛ يروآﻮـﻧ و
ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻳﺎﺿر
،ﻲﻠﻐﺷ دﺮﺒﻫار ﻤﻬﻣ ﻲ ﺑ ﻪ رﺎﻤﺷ ﻣ ﻲ آﻳ ﺪ .
زﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
،ي اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﺳا
؛ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ي ﻛ ﻪ ﺟﻮﻣ ﺐ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ناﻮﺗ ﻛ رﺎ ﻛ نﺎﻨ اﺮﺑ ي ﻞﺣ ﻞﺋﺎﺴﻣ
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ و ﺎﻘﺗرا ي ﺑﻴ ﺶﻨ ﺳ ﻴ ﺳﺎ ﻲ و ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻛ رﺎ ﻛ نﺎﻨ ﻣ ﻲ دﻮﺷ و نﺎﻧآ ار ردﺎﻗ ﻣ ﻲ دزﺎـﺳ ﺎـﺗ ﻞـﻣاﻮﻋ
ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ ار ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ ﻛ ﺪﻨﻨ و ﻪﺑ ﻛ لﺮﺘﻨ دﻮﺧ ﺪﻧروآرد )
،ﺖﻘﻳرﻮﺗﺮﻛ 2002
.(
ـﺳرﺮﺑ ﻲ ﺑدا ـﻴ تﺎ عﻮـﺿﻮﻣ
نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻫد ﻛ ﻪ ﺔﻨﻴﻣز رد زﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي
ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻧﺎـﺴﻧا
،ﻲ ﻪـﺳ ور ـﻜﻳ دﺮ ﻢـﻬﻣ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻳ رﻮـﻬﻇ :
ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ
، ﮕﻧا ﻴ ﺷﺰ ﻲ و ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ .
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻃﺎﺒﺗرا دﺮﻜﻳور • :
رد ،ﻲﻃﺎﺒﺗرا دﺮﻜﻳور ،نآ ﻲـﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻨﻳاﺮﻓ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻢﻴـﺴﻘﺗ ﺶﻧﺎﺘـﺳدﺮﻳز ﺎـﺑ ار دﻮـﺧ ترﺪﻗ ﺮﻳﺪﻣ ـﻣ
ﻲ ﺪـﻨﻛ . ﻪـﺑ ﻦـﻳا رد ،ﺮـﮕﻳد ترﺎـﺒﻋ ،دﺮـﻜﻳور
رﺎـﻴﺘﺧا ﺾﻳﻮﻔﺗ نﺎﻤﻫ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖـﺳا
)
،ﺮـﮕﻨﻫآ و ﺎـﺳﺮﺒﻃ 1387
.(
رد دﺮـﻜﻳور بﻮﭼرﺎـﭼ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻃﺎﺒﺗرا
ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﻳ ناﺮﺒﻫر ،
، راﺪﺘﻗا و ترﺪﻗ ﺎﺑ ار دﻮﺧ
ﻄﻋا ﻪﺑ نآ يﺎ ﻪﺑ نﺎﺘﺳدﺮﻳز
ﻣ كاﺮﺘﺷا ﻲ ﺪﻧراﺬﮔ ) ،گﺎﻫ و ﻞﻴﻫ 2004
.(
• يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا دﺮﻜﻳور :
ﻪﺑ ﺐﺣﺎﺻ ﻢﻋز ناﺮﻈﻧ
،ﻲﻧﺎـﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ةزﻮﺣ دﺮـﻜﻳور
ﻲـﺷﺰﻴﮕﻧا
،يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺸﻳر
رد تﻼﻳﺎﻤﺗ ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا داﺮـﻓا
دراد . ﻞـﻳﺎﻤﺗ زا ﺖـﺳا ترﺎـﺒﻋ شﺰـﻴﮕﻧا ﻪـﺑ
زا ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ صﺎﺼﺘﺧا شﻼﺗ
ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا )
،ﺰﻨﻴﺑار 1996 (.
،دﺮﻜﻳور ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ﺮـﻫ
يدﺮﺒﻫار ﻪﻛ ﻪﺑ ﺶﻳاﺰﻓا بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻟﺎﻌﻓ
ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي و يرﺎﻛ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﺲﻔﻧ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
،دﻮـﺷ ﺮـﺠﻨﻣ
ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي نﺎﺷ ار رد ﻲﭘ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺷاد ) ﺤﻄﺑا ﻲ و ،نارﺎﻜﻤﻫ 1386
: 54 .(
دﺮﻜﻳور • ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ :
رد ﻪـﻛ ﻲﺸﻘﻧ زا داﺮﻓا ﻲﻘﻠﺗ زﺮﻃ و هﺎﮔﺪﻳد ،دﺮﻜﻳور ﻦﻳا رد
ﺎﻔﻳا نﺎﻣزﺎﺳ و ﻞﻐﺷ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ﺖﺳا ﺮﻈﻧﺪﻣ ، )
،نارﺎﻜﻤﻫ و يﺮﻫﺎﻃ 1393
.(
سﺎـﻣﻮﺗ و سﻮـﻬﺘﻟو
) 1990 ( يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ناور
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ار ﻚﻳ شﺰﻴﮕﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻧورد
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاد ﻪـﻛ ﺮﮕﻧﺎـﻴﺑ ﺶـﻘﻧ
لﺎﻌﻓ نﺎﻨﻛرﺎﻛ رد نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺳا . نآ ﺎﻫ رﺎﻬﭼ ﺪﻌﺑ ﺘﺴﻳﺎﺷ
،ﻲﮕ ﻨﻌﻣ ﺎ راد
،ي ﺮﺛﺆﻣ و ندﻮﺑ يدازآ ﻞﻤﻋ
ار اﺮﺑ دﺮﻜﻳور ﻦﻳا ي ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
هدﺮﻛ ﺪﻧا ) ،سﻮـﻬﺘﻟو و سﺎـﻣﻮﺗ 1990
.(
ﺪـﻌﺑ ﻫ ﺎ و ﻦـﺗو نوﺮـﻤﻛ
سﺎﺳاﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ اﺮﺸﻴﻣ ) 1997 ( ﺪﻌﺑ دﺎﻤﺘﻋا ار ﺰﻴﻧ ﻪﺑ دﺎﻌﺑا ﻲﻠﺒﻗ دوﺰﻓا ﺪﻧ ) ،نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲﺋﺎﻴـﺿ
1387 .(
رد اﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ ، زﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دﺮﻜﻳور ﺮﻈﻨﻣ زا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ي
ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ دﺎﻌﺑا نآ
ﻪﺑ حﺮﺷ زﻳ ﺮ نﺎﻴﺑ ﻣ ﻲ دﻮﺷ :
1 . سﺎﺴﺣا ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ
:1
ﺎﺷ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ دﺮﻓ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﻳ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و ﻪﻧاﺮﻫﺎﻣ نداد
ﺰﻴﻣآ
ﻒﻳﺎﻇو ﻲﻠﻐﺷ ﻲﻣ قﻼﻃا دﻮﺷ
)
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻖﻨﻴﻛ 2007
.(
هﺎﮔﺪﻳد زا اروﺪﻧﺎﺑ
) 1977 ( سﺎﺴﺣا
ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ رد
داﺮﻓا ﺖﺳا ﺮﻳز ﻂﻳاﺮﺷ مﺰﻠﺘﺴﻣ ، :
روﺎﺑ •
ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ مﺎﺠﻧا رﺎﻛ ار ﺪﻧراد
؛
روﺎﺑ •
ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﻦﺘﺴﺑرﺎﻛ شﻼﺗ مزﻻ ار ﺪﻧراد
؛
روﺎﺑ •
ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻲﻌﻧﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ نآ ﺎﻫ ار زا مﺎﺠﻧا رﺎﻛ درﻮﻣ ﺮﻈﻧ ﺪﻫاﻮﺨﻧزﺎﺑ ﺖﺷاد
.
2 . بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻦﺘﺷاد سﺎﺴﺣا :2
ﺑ ﻀﻌ ﻲ زا ﺐﺣﺎﺻ
،ناﺮﻈﻧ سﺎﺴﺣا ﻦﺘﺷاد ﻖﺣ بﺎﺨﺘﻧا ار ﺎﺑ
ژاو ة ﻧﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ ﻲ رد رﺎﻛ ﺮﻴﺒﻌﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ
؛ ياﺮﺑ
،لﺎﺜﻣ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ
3ﻲﺳد و نارﺎﻜﻤﻫ ) 1989 : 580 (
،
داﺮﻓا ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ سﺎﺴﺣا ﻧﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ ﻲ رد رﺎﻛ ﺪﻧراد . نﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ ندﻮﺑ
ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﺑﺮﺠﺗ ﺔ سﺎﺴﺣا بﺎﺨﺘﻧا
رد اﺮﺟا و ناﻮﺗ ﻈﻧ ﻢ نﺪﻴﺸﺨﺑ دﺮﻓ ﻪﺑ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ﻳ ﺶ ﺖﺳا .
3 . سﺎﺴﺣا ﺮﺛﺆﻣ
4ندﻮﺑ زا: ﺮﻈﻧ ﺮﭙﺳا ﻳ رﺰﺘ ) 1996 : 484 ( ﺮﺛﺆﻣ
،ندﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا زا ﻣ ﻴ ناﺰ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ
دﺮﻓ رد ذﻮﻔﻧ ﻪﺑ ﭘﻴ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي دﺮﺒﻫار ي
، رادا ﻳ ي ﺎ ﻠﻤﻋ ﻴ ﺗﺎ ﻲ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي يرﺎﻛ ا ش . اﻳ ﻦ
،ﺪﻌﺑ ﺑﻴ ﺮﮕﻧﺎ كرد
دﺮﻓ زا ناﺰﻴﻣ ﺛﺄﺗ ﻴ راﺬﮔﺮ ي شا ﺮﺑ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻠﻐﺷ ﻲ شا ﺖﺳا ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻠﺳاﺮﮔ 2005
: 356 .(
4 . سﺎﺴﺣا ندﻮﺑرادﺎﻨﻌﻣ
:5
ﻲﺘﺷادﺮﺑ ﻪﻛ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا فاﺪﻫا و ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻂﻴﺤﻣ رد نﺎﺸﻳﺎﻫ رﺎﻛ
ﺪﻧراد
) ﻮﻛ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 2009
: 29 .(
ا سﺎﺴﺣ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ
ﻨﻌﻣ ﺎ ي ﺐﺳﺎﻨﺗ تﺎﻣاﺰﻟا ﺶﻘﻧ دﺮﻓ ﺎﺑ شزرا ﺎﻫ
،
ﺪﻳﺎﻘﻋ
، ﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﺎﺷ ﻳ ﮕﺘﺴ ﻲ ﺎﻫ ﻳ ﺶ ﺖﺳا ) ﻒﻳﺮﺑ و
،درﻮﻧ 1990
؛ نﺎﻤﻛﺎﻫ و
،مﺎﻫﺪﻟا 1980
؛
،رﺰﺘﻳﺮﭙﺳا
1996 : 484 .(
5 . دﺎﻤﺘﻋا ﻪﺑ ناﺮﮕﻳد :6
ا دﺎﻤﺘﻋ ﺮﺼﻨﻋ ﻲﻠﺻا رد ﻞﻣﺎﻌﺗ يﺎﻫ ﻦﻴﺑ يدﺮﻓ ﺖﺳا و نوﺪﺑ نآ
، دﺎﺤﺗا و
يرﺎﻜﻤﻫ
، ﻪﻧ ﻲﻣ ﻞﻜﺷ دﺮﻴﮔ و ﻪﻧ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻣ ﺪﻧﺎﻣ ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺖﻛوﺎﻓ 2012
: 164 .(
لاورﺎﮔآ ﻪﺑ ﻞﻘﻧ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Competence
2. Choice 3. Deci 4. Impact 5. Meaningful 6. Trust In Others
زا ﻟآ ﻴ ﺲ و ﻲﻠﻛﻮﺷ - كﺎﺑﻻاز ) 2001 ( ار دﺎﻤﺘﻋا
» ﺖﺒﺜﻣ تارﺎﻈﺘﻧا سﺎﺳاﺮﺑ ناﺮﮕﻳد رﺎﺘﻓر درﻮﻣرد
ﺶﻘﻧ ﺎﻫ
،
،ﻂﺑاور برﺎﺠﺗ و ﮕﺘﺴﺑاو ﻲ ﺎﻫ ي ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ
« ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ) لاورﺎﮔا
، 2013 : 27 .(
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﺘﻓر بﻮﭼرﺎﭼ رد ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ﺖﺒﺜﻣ
اﺮﮔ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ رد و
ﻳ ـﮔﮋ ﻲ ﺎـﻫ ﻲﻳ
و ندﻮﺑﺮﺛﺆﻣ سﺎﺴﺣا ،ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ﻦﺘﺷاد زا ﺮﺗاﺮﻓ ...
ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا زﺎﻴﻧ درﻮﻣ
ﻦﺘﺷاد ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻖﻠﻌﺗ
ﺮﻃﺎﺧ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يرﺎﻛ دﻮﺷ
.
ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ
1يرﺎﻛ
رد لﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻴﺧا ﺮ
، دﺎﺠﻳا ﻚﻳ يوﺮﻴﻧ رﺎﻛ ﺎﺑ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ
، ﻪﺑ فﺪﻫ ﻲﻠﺻا ناﺮﻳﺪﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎـﺴﻧا ﻲ
ﻞﻳﺪﺒﺗ هﺪﺷ ﺳا ﺖ . ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ هداد نﺎﺸﻧ يدﺪﻌﺘﻣ ي ﺪﻧا
رﺎﻛ ﻲﻧﺎﻨﻛ ﻪﻛ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ ﻲﻳﻻﺎﺑ
،ﺪﻧراد
ﻢﻬﺳ يرﺎﻴﺴﺑ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻧراد ) نﺎﻣوﺮﮔ و
،ﺲﻛﺎﺳ 2011
؛ يﺎﺘﻐﺟ و
،ﻲﻠﻛﻮﺑ 2013 : 396 .(
ًﺎﺳﺎﺳا ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ رﺎﻛ ي
، ﺎﺑ ﺔﻠﺌﺴﻣ ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ ﮕﺘﻓر ﻲ ﻲﻠﻐﺷ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ .
ﭻﻠـﺴﻣ و ﺮـﺘﻴﻟ ) 1997 (
ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ ار ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺔﻄﻘﻧ ﻲﮔدﻮﺳﺮﻓ
ﻲﻠﻐـﺷ ﻒـﻳﺮﻌﺗ ـﻣ ﻲ ﺪـﻨﻨﻛ . ﻦﻳﺪـﺑ
،ﺐـﻴﺗﺮﺗ ـﺴﻛ ﻲﻧﺎ ﻪـﻛ
ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ ﮕﺘﻓر ﻲ ﻲﻠﻐﺷ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ
، ﻪﺑ رﺎﻛ دﻮﺧ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﺪﻧراد ) ،ﻲﻧوود و ﺪﻟﺎﻓو 2009
: 92 (.
ﻪﺑ ﻒﻳﺮﻌﺗ رد ،ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ظﺎﺤﻟ ﻖﻠﻌﺗ
ﺮﻃﺎﺧ رﺎﻛ ،ي عﺎـﻤﺟا دﻮـﺟو دراﺪـﻧ ) ﻲـﺴﻴﻋ ،ﻲﻧﺎـﺧ 1392 (
؛ زا
هﺎﮔﺪﻳد ﻲﻜﻣ و رﺪﻳﺎﻨﺷا ) 2009 (
، ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﻚﻳ ﺲﺣ ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ يدﺮﻓ و يژﺮﻧا ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ا ي ﺖـﺳا
ﻪﻛ ياﺮﺑ ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﻞﻜﺷ ﺶﻳﺎﻤﻧ رﺎﻜﺘﺑا ﻞﻤﻋ دﺮﻓ ي
،
،يرﺎﮔزﺎـﺳ شﻼـﺗ
ﺮـﻓ ا ناو و يرﺎـﺸﻓﺎﭘ ﺮـﺑ
ا ﺪﻫ ا ف نﺎﻣزﺎﺳ دﻮﻬﺸﻣ ﺖﺳا .
ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ ، شﻼﺗ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ا ي ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ،نآ رد ﻪﻛ
نﺎـﻨﻛرﺎﻛ نﺎـﻜﻣا
بﺎـﺨﺘﻧا ﻪﺘـﺷاد
ﺪﻨﺷﺎﺑ
، ﻪﺑ ﻲﻘﻳﺮﻃ ﻞﻤﻋ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﻊﻓﺎـﻨﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺪـﺑﺎﻳ ) يﺪـﻨﻛ و
،ﻢـﻳد 2010 : 470 .(
يﺎﺘﻐﺟ و ﻲﻠﻛﻮﺑ ) 2011 ( هرﺎﺷا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ رد رﺎﻛ
، ﻪﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺮـﻜﻠﻤﻋ د ﺮـﺠﻨﻣ ـﻣ ﻲ دﻮـﺷ .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺠﻠﺧ ﻲﻳﺎﺑﺎﺑ )
1392 ( نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲـﺴﻴﻣ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ )
2009 ( و ﻲـﻧاور يژﺮـﻧا ﺪـﻌﺑ ود
حﺮﻄﻣ ار يرﺎﺘﻓر يژﺮﻧا ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻨﻛ .
رد ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ، ياﺮﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻖـﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎـﺧ يرﺎـﻛ ، زا ﺶﻫوﮋـﭘ ﻲﻓوﺎـﺷ
و نارﺎـﻜﻤﻫ )
2002 (
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺳ ﺪﻌﺑ ﺖﺳا :
ﮔﺪﻧزﺮﺳ •
2ﻲ : ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻧزﺮﺳ ﺎﻣﺮﺳ
ﻳ ﻪ راﺬﮔ قﻼﻃا شﻼﺗ رد ي ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ﻪﺑ ؛ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻞﻴﻟد
دﺮﻓ فﺎﻄﻌﻧا ﺬﭘ ﻳ ﺮ دراد يژﺮﻧا ﺮﻳﺎﺧذ و ﺖﺳا )
،قوﺮﺑ و ﺲﻤﻴﺗ 2012
.(
و ﻲﻓوﺎﺷ ﺮﻛﺎﺑ
) 2003 (
ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﻧﺎﺴﻛ ار هﺪﻧزﺮﺳ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻨﻛ و تﺎﻫﺎﺒﺘﺷا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺴﻜﺷ
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﻫ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . ﻲﺳد و نﺎﻳار )
2001 : 146 ( سﺎﺴﺣ ﺰﻴﻧ ﺎﺑ ار ندﻮﺑ
» ﻪﺑ تﺪﺷ ندﻮﺑﺮﺒﺘﻌﻣ و هﺪﻧزﺮﺳ
«
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Work Engagement
2. Vigor
ﻖﻳﺮﻃ زا ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﻒﻳﺮﻌﺗ رﺎﻛ رد ﻣ
ﻲ ﻨﻛ ﻨ ﺪ . ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ
ﻲﮔﺪﻧزﺮﺳ
،ﺪﻧراد ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺑﺎ رﺎﻛ
ﻪﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ و رد مﺎﮕﻨﻫ عﻮﻗو تﻼﻜﺸﻣ و
زوﺮﺑ ضرﺎﻌﺗ يﺎﻫ ﻦﻴﺑ
،يدﺮﻓ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
يﺮﺘﺸﻴﺑ زا دﻮﺧ نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد .
اﺪﻓ •
ﻲﻳ
1نﺪﺷ : ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ي اﺪﻓ
ﻲﻳ نﺪﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻧاور يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﺑ لوا ﺔﺟرد رد ار
ماﺰﻟا ﻪﻠﻤﺟ زا ،رﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ رﺎﻛ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﺎﻫ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻣ ﻲ ﺪﻧدﺮﻛ )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻓوﺎﺷ 2008
.(
زا
تﺎﺼﺨﺸﻣ اﺪﻓ
ﻲﻳ نﺪﺷ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﺑ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ يﺮﻴﮔرد
ﺶﻟﺎﭼ و روﺮﻏ سﺎﺴﺣا و رد
رﺎﻛ
دﺮﻓ دﺮﻛ هرﺎﺷا )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻜﻧﻮﻳﻮﻛ 2006
: 300 .(
اﺪﻓ ﻲﻳ نﺪﺷ ﻦﻴﺠﻋ و ،ﻞﻐﺷ ﺎﺑ نﺪﺷ
ﻌﺿو ﻴ ﺖ ﺎﻫ نآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﺖﺳا ﺖﺑﺎﺛ ﺎﻫ
ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﻦﻳا ﻦﻴﺑ ﻲﻌﻗاو توﺎﻔﺗ ود
؛ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺺﺨﺸﻣ ًﻼﻣﺎﻛ اﺎﺑ
ﻳ ﻦ لﺎﺣ ﻪﺑ ، ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر ﻲﻳاﺪﻓ
،نﺪﺷ ﺪﭘ ﻳ ﺪ ة هدﺮﺘﺴﮔ ﺮﺗ ي ﺖﺳا
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻨﻣ 2007
.(
بوﺬﺠﻣ •
2نﺪﺷ : ﻦﻴﺣ رد يدﺎﺷ سﺎﺴﺣا و ﺮﻃﺎﺧ ﺖﻳﺎﺿر ﺎﺑ رﺎﻛ ﻚﻳ ﻪﺑ لﺎﻐﺘﺷا و ﺪﻳﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺗ
؛ﺖﺳا رﺎﻛ ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﮔ ا ي ﺖﺳا راﻮﺷد ﺶﻳاﺮﺑ رﺎﻛ زا نﺪﺷاﺪﺟ و ﻊﻳﺮﺳ دﺮﻓ ياﺮﺑ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﻪﻛ
) ،ﺮﻛﺎﺑ و ﻲﻓوﺎﺷ 2002
.(
بﻮﭼرﺎﭼ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ
، ﺎﺑ فﺪﻫ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺮﺑ ﻮﻧ آ يرو رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
، ﺎﺑ ﻛﺄﺗ ﻴ ﺪ
ﺮﺑ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا .
،يروآﻮﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد يروآﻮﻧ ،تﺎﻣﺪﺧ ﺔﺋارا رد يروآﻮﻧ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ دﺎـﻌﺑا
هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ ﺪﻧا
. ،دﺎـﻌﺑا ﻦـﻳا ﻖـﻘﺤﺗ ياﺮـﺑ ﻪـﻔﻟﺆﻣ
ﺎـﻫ ﻲـﻔﻠﺘﺨﻣ ي
ﺶﻘﻧ ﺮﻓآ ﻳﻨ ﻲﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . هوﻼﻋ ﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ و ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ناﺰﻴﻣ ، هﺮـﻬﺑ
رادﺮـﺑ زا ي يروﺎـﻨﻓ ﺎـﻫ ،ﻦﻳﻮـﻧ ي
رد ﻲـﻤﻬﻣ ﺶـﻘﻧ ،ﻲﻧﺪـﻣ ﻊـﻣاﻮﺟ يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ناﺪﻧوﺮﻬﺷ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ رد ﺎﻫرﻮـﺸﻛ يروآﻮﻧ ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ؛ﺪﻧراد ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ دﻮﺒﻬﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ ا ،
ر ر فﺪﻫ ﻦﻳا ﻢﻬﻣ نﺎﻛ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺶﺨﺑ رد ا
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ،ﻲﻤﺘـﺴﻴﺳ دﺮـﻜﻳور ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳ
هﺮﻬﺑ رادﺮﺑ زا ي يروﺎﻨﻓ ﺎﻫ و ﻲﻧﺪـﻣ ﻊـﻣاﻮﺟ و ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ﻦﻳﻮﻧ ي ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻲـﺻﻮﺼﺧ ﺶـﺨﺑ ﺖـﻴﻓﺮﻇ زا هدﺎﻔﺘـﺳا هدﺮـﻛ
3ﺪـﻧا . ﺮﻴﺛﺄــﺗ ﻲـﺳرﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا فﺪـﻫ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ رد يروآﻮﻧ ﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
) ﺑ ﻪﺘﺒﻟا يﺮﮕﻠﻳﺪﻌﺗ ﺶﻘﻧ ﺎ ﻖﻠﻌﺗ
ﺮﻃﺎـﺧ يرﺎـﻛ (
ﺖﺳا .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Dedication
2. Absorbtion
3. Mini study 10 inovation in public sector
رد ﻞﻜﺷ 1 يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺑ ، ﺶﻫوﮋﭘ
و ﻌﺑا ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا نآ دﺎ .
ﻞﻜﺷ 1 . لﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺿﺮﻓ ﻴ ﻪ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ي
1 . سﺎﺴﺣا ﻨﻌﻣ ﺎ راد ندﻮﺑ
، ﺮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ دراد .
2 . سﺎﺴﺣا ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ
، ﺮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ دراد .
3 . سﺎﺴﺣا ﻦﺘﺷاد ﻖﺣ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺑ ، يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ دراد .
4 . سﺎﺴﺣا ﺮﺛﺆﻣ ندﻮﺑ ، ﺮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ دراد .
5 . سﺎﺴﺣا دﺎﻤﺘﻋا ﻪﺑ ناﺮﮕﻳد
، ﺮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ دراد .
6 . ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺑ ﺮ يروآﻮﻧ د ﻖﻳﺮﻃ زا ،ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ ر ﻖﻠﻌﺗ
رﺎﻛ ﺮﻃﺎﺧ ي ﻞﻳﺪـﻌﺗ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ زا ﺮﻈﻧ
،فﺪﻫ ﻛ دﺮﺑرﺎ ي و زا ﺮﻈﻧ شور روآدﺮﮔ ي هداد ﺎﻫ ﺻﻮﺗ ﻴ ﻔ ﻲ - ﭘﻴ ﺎﻤ ﻳ ﺸ ﻲ ﺖﺳا و
،نآ رد ياﺮﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ تﺎﻋﻼﻃا ، زا و يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ لﺪﻣ نﻮﻣزآ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﻴﺴﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺖﺳا هﺪﺷ .
اﺮﺑ ي روآدﺮﮔ ي هداد ﺎﻫ ي درﻮﻣ ﻧﻴ زﺎ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا اﻳ ﻦ
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺳ عﻮﻧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪـﺑ
رﺎـﻛ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
زا ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ ﺮﭙﺳا ﻳ رﺰﺘ ) 1995 ( ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ دﺎﻌﺑا يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
، زا ﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﺔ
ﻲﻓوﺎﺷ و ﺮﻛﺎﺑ ) 2002 ( ياﺮﺑ نﻮﻣزآ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ و زا ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﺘﺧﺎـﺳ ياﺮـﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ
دﺎﻌﺑا يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﻪﻛ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ و ﻮﮔ ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ) زآ
،نرﻮﺑ 1998
؛
ﺰﻟاﺰﻧﻮﮔ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 2012
؛
،ﺮﻜﻟاو 2001
، 2003 ( ﻲﻨﺘﺒﻣ و ﺮﺑ هﺎﮔﺪﻳد ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ةزﻮـﺣ نﺎـﮔﺮﺒﺧ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﻳوﺪﺗ ﻲﺘﻟود .
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ يرﺎﻣآ ﻞﻣﺎﺷ ،ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
يدﺎﺘﺳ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺮـﺗﺮﺑ رد راﻮﻨـﺸﺟ ة ﺪﻴﻬـﺷ ﻲﻳﺎـﺟر
ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ سﺎﺳاﺮﺑ لوﺪﺟ نﺎﮔرﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ، 347 ﺮﻔﻧ ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮔ ﻴ ﺮ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد ي .
ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ شور ﻪﺑ لوا ﺔﻠﺣﺮﻣ رد )
،ﺶﻫوﮋـﭘ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻣزﺎـﺳ
ﺎـﻫ رد ﺮـﺗﺮﺑ ﺔـﺒﺗر ياراد ي
ﻲﻳﺎﺟر ﺪﻴﻬﺷ ةراﻮﻨﺸﺟ (
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﺔﻠﺣﺮﻣ رد و ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﮔ ﻴ ﺮ مﺎﺠﻧا ،ﻲﻓدﺎﺼﺗ ي ﺪﺷ
. اﺮﺑ ي ﺶﺠﻨﺳ
اور ﻲﻳ راﺰﺑا روآدﺮﮔ ي
، زا اور ﻲﻳ اﻮﺘﺤﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ و ﺎﺑ ﻫاﻮـﺧﺮﻈﻧ ﻲ زا داﺪـﻌﺗ ي زا
،نﺎـﮔﺮﺒﺧ رﺎـﺒﺘﻋا
ﺳﺮﭘ ﺸ ﻪﻣﺎﻨ ﺄﺗ ﻴﻳ ﺪ ﺪﺷ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺎﭘ ﻳﺎ ﻲﻳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
، زا شور ﺎﻔﻟآ ي ﻛ خﺎﺒﻧوﺮ هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺪﺷ دﺪﻋ و 90 / 0 ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻣآ .
ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ هداد ﺎﻫ
رد اﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ هداد ﺎﻫ و نﻮﻣزآ ﺿﺮﻓ ﻪﻴ يﺎﻫ
،ﺶﻫوﮋﭘ زا شور لﺪﻣ ﻳ ﺑﺎ ﻲ تﻻدﺎﻌﻣ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ي هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . لﺪﻣ ﻳ ﺑﺎ ﻲ تﻻدﺎﻌﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ي ﻪﺑ ود زﺎﻓ ﻛ ﻠ ﻲ ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ ﻠﻣﺎﻋ ﻲ ﺄﺗ يﺪﻴﻳ و ﻠﺤﺗ ـﻴ ﻞ
ﺴﻣ ﻴ ﺮ ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . رد ﺖﻤﺴﻗ هزاﺪﻧا ﮔ يﺮﻴ
، طﺎﺒﺗرا ﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ـﻳ
ﺎ نﺎـﻤﻫ تﻻاﺆـﺳ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
ﺎـﺑ
هزﺎﺳ ﺎﻫ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . رد لﺪﻣ هزاﺪﻧا ﮔ يﺮﻴ
، طﺎﺒﺗرا ﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ـﻳ
ﺎ نﺎـﻤﻫ تﻻاﺆـﺳ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
ﺎـﺑ
هزﺎﺳ ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ﻊﻗاورد
، ﺎﺗ ﺖﺑﺎﺛ دﻮﺸﻧ ﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻳﺎ
نﺎﻤﻫ تﻻاﺆـﺳ
،ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻐﺘﻣ
ﻴ ﺎـﻫﺮ ي
نﺎﻬﻨﭘ ار ﻪﺑ ﺑﻮﺧ ﻲ هزاﺪﻧا ﮔ يﺮﻴ هدﺮﻛ ﺪﻧا
، ﻤﻧ ﻲ ناﻮﺗ ﻂﺑاور ار دﻮﻣزآ . ياﺮﺑ ﻦﻳا رﺎﻛ ﺎﺑ ـﻳ ﺪ ﺺﺧﺎـﺷ ﺎـﻫ ي
شزاﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻧﻮﺷ .
نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻛ رد لوﺪﺟ 1 ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ
، ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﺐﺳﺎﻨﺗ لﺪﻣ ﺮﮕﻧﺎـﻴﺑ ، ﺐـﺳﺎﻨﻣ ندﻮـﺑ
ﻲﺒﺴﻧ لﺪﻣ هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻐﺘﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ي ﻪـﻛاﺮﭼ
ﺖﺒـﺴﻧ ﺎـﻛ ي ود ﺮـﺑ ـﺟرد ﺔ دازآ ي
ﻚﻳدﺰﻧ ﻪﺑ 3 ﺖﺳا ؛ راﺪﻘﻣ ﺸﻳر ﺔ ﺐﻳﺮﻘﺗ يﺎﻄﺧ مود ناﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﺖﺳا ﺮﺑاﺮﺑ
082 / 0 ﻪﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ زا
ﻲﻨﻌﻳ زﺎﺠﻣ راﺪﻘﻣ 08
/ 0 و ﻲﭘ راﺪﻘﻣ ﻛ
ﻤ ﺮﺘ ﻲﻨﻌﻳ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا 05
/ 0 ﺖـﺳا . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ﺮﻘﺗ
ﻳ
ًﺎـﺒ ﺮﺘـﺸﻴﺑ
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
هﺪﺷ ، ﺖﺒﺴﻧ ﻪـﺑ ﺮـﻴﻐﺘﻣ نﻮـﻨﻜﻣ دﻮـﺧ
ﻠﻣﺎـﻋ رﺎـﺑ ﻲ گرﺰـﺑ ﺮـﺗ زا 7 / 0 ﺪـﻧراد ﻪـﻛ
نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ة ترﺪﻗ ﺒﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺮﮔ ي يﻻﺎﺑ ﻦﻳا ﺖﺳﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ .
لوﺪﺟ 1 . ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي شزاﺮﺑ لﺪﻣ
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ راﺪﻘﻣ
زﺎﺠﻣ داﺪﻋا
ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ ﺘﻧ
ﻴ ﻪﺠ
ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻛ ي ود ﻪﺑ ﺟرد ﺔ دازآ X2 / df < 3 ي
03 / 3 شزاﺮﺑ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ
راﺪﻘﻣ ﭘ
1ﻲ
<0/05 0000
/ 0 شزاﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
رﻳ ﺸ ﺔ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ناﻮﺗ مود ﺎﻄﺧ ي ﺮﻘﺗ ﻳ
2ﺐ RMSEA < 0/08 082
/ 0 شزاﺮﺑ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺺﺧﺎﺷ ﮔﺪﻧزاﺮﺑ
3ﻲ ﺮﺗﻻﺎﺑ
زا 9 / 0 87
/ 0 شزاﺮﺑ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺺﺧﺎﺷ شزاﺮﺑ ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ا
4ي ﺮﺗﻻﺎﺑ
زا 9 / 0 98
/ 0 شزاﺮﺑ
ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺺﺧﺎﺷ شزاﺮﺑ مﺮﻧ
5هﺪﺷ ﺮﺗﻻﺎﺑ
زا 9 / 0 97
/ 0 شزاﺮﺑ
ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻒﻟا ( ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻧﻮﻤﻧ ﺔ بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ
، ﻪﺑ ترﻮﺻ لوﺪﺟ 2 :ﺖﺳا
لوﺪﺟ 2 . ﻊﻳزﻮﺗ ﻲﻧاواﺮﻓ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻧﻮﻤﻧ ﺔ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﻲﻧاواﺮﻓ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺮﻓ
ا ﻲﻧاو ﺪﺻرد
دﺮﻣ 179
6
/ 51
نز 167
1
/ 48
ﺮﻳز ﻢﻠﭙﻳد و ﻢﻠﭙﻳد 23
6
/ 6
قﻮﻓ د ﻳ ﻢﻠﭙ 42
1
/ 12
ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ 204
8
/ 58
ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا و ﺮﺗﻻﺎﺑ 78
5
/ 22
ﺮﺘﻤﻛ زا 5 لﺎﺳ 55
9
//
15
زا 5 ﺎﺗ 10 لﺎﺳ 86
8
/ 24
زا 10 ﺎﺗ 15 لﺎﺳ 92
5
/ 26
ﺶﻴﺑ زا 15 لﺎﺳ 114
9
/ 32
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. P-value
2. RMSEA
3. Goodness of fit index (GFI) 4. Comparative fit index (CFI) 5. Normed Fit Index (NFI)
ب ( نﻮﻣزآ ﻴﺿﺮﻓ ﻪ ﺎﻫ
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ لوا : سﺎﺴﺣا رادﺎﻨﻌﻣ ﺮﺑ ،ندﻮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ دراد .
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻞﻜﺷ يﺎﻫ 2 و 3 ، سﺎﺴﺣا ندﻮﺑرادﺎﻨﻌﻣ ﻞﻐﺷ
، ﻪﺑ ناﺰﻴﻣ 98 / 2 ﺎﺑ روآﻮﻧ تﺎﻣﺪﺧ رد ي
ﺔﻄﺑار ﻲﻣﻮﻤﻋ رادﺎﻨﻌﻣ
دراد و ناﺰﻴﻣ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ نآ ﺮﺑ يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ 67 / 0 ﺖـﺳا ) ﻞﻜـﺷ 3 (
ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ، ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار ﻪﭼﺮﻫ ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺪﻨﻛ
سﺎﺴﺣا يرادﺎـﻨﻌﻣ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ
ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺪـﺷﺎﺑ ،
نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺔﻧاروآﻮﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ زا دﻮﺧ نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد . درﻮﻣرد رادﺎﻨﻌﻣ ندﻮﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻔﮔ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ
ﺪﻨﻣرﺎﻛ سﺎﺴﺣا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ماﺰﻟا ﻫ ﺎ ي ﻠﻐﺷ ﻲ شا ﻨﻌﻣ ﺎ راد و ﻢﻬﻣ ﺪﻧا
، ﻣ ﻲ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻟﺎﻌﻓ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي ﻗﻼﺧ ﺔـﻧﺎ
دﻮﺧ ار ﺶﻳاﺰﻓا ﻫد ﺪ ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﺳ 2012
: 58 - 59 .(
:ME ﻨﻌﻣ ﺎ راد ي CO؛ : ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ CH ؛ : ﻖﺣ بﺎﺨﺘﻧا IM ؛ : ﺮﺛﺆﻣ ندﻮﺑ TR ؛ : ﻦﺘﺷاد دﺎﻤﺘﻋا IN ؛ : يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ؛
:DE يروآﻮﻧ رد تﺎﻣﺪﺧ ﺔﺋارا PR ؛ : يروآﻮﻧ رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ CU ؛ : ﮓﻨﻫﺮﻓ يروآﻮﻧ EN ؛ : ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻃﺎﺧ يرﺎﻛ EM ؛ : يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ؛
:VI ﻲﮔﺪﻧزﺮﺳ DED ؛ : ﻲﻳاﺪﻓ نﺪﺷ AB ؛ : بوﺬﺠﻣ نﺪﺷ
ﻞﻜﺷ 2 . ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ لﺪﻣ
