ﯽ ود ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 7 رﺎﻤﺷ ، ة 4
نﺎﺘﺴﻣز 1394
ص . 782 - 765
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻮﺗﺮﭘ رد ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﻠﻣﺄﺗ ﻦﺘﺷادﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﺛا
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
مﻼﻏ ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ ﺎﺿر ﻲﻟورﻮﭘ زوﺮﻬﺑ ،1
،2
يﺪﻤﺤﻣ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﻲﺘﻧﺎﻳد نﺎﮔﮋﻣ ،3
4
هﺪﻴﻜﭼ ﻪﺑ يدﺮﺑرﺎﻛ يﺎﻫرﺎﻜﻫار ﺔﺋارا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ: ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺶﻫﺎﻛ رﻮﻈﻨﻣ
ﻲﻠﻐـﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ سﺎﺳاﺮﺑ ،نارﺎﺘﺳﺮﭘ
ﺖـﺳا ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰـﺘﻟا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ .
فﺪـﻫ ﺮـﻈﻧ زا ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ
يدﺮﺑرﺎﻛ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور هداد يروآدﺮﮔ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﺮﻈﻧ زا و ﺖـﺳا ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ عﻮﻧ زا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ،ﺎﻫ
و ﻪﺑ ﺪﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺺﺨﺸﻣ رﻮﻃ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ ل
SEM) ( ﻲﻣ اﺮﺟا دﻮﺷ . اﺪـﺘﺑا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ﻪﻴﺿﺮﻓ و يﺮﻈﻧ لﺪﻣ ﺪﺷ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ ﺎﻫ
. ،يرﺎﺘﺧﺎـﺳ تﻻدﺎـﻌﻣ لﺪـﻣ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ .
ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ مﺎﻤﺗ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﻜﻳ نارﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎـﻫ
ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﻲﺘﻟود )
263 ﺮﻔﻧ ( ﺖﺳا . ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ و نﺎﮔرﻮﻣ لوﺪﺟ سﺎﺳا
شور زا يﺪـﻨﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ يﺮﻴﮔ 160
ﺮﻔﻧ ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد . هداد
ﻊـﻤﺟ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻖـﻳﺮﻃ زا ﺎﻫ ﺪـﺷ يروآ
ﺪﻧ .
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮــﺳ ﻦﻴــﺑ ،داد نﺎــﺸﻧ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا ﺞﻳﺎــﺘﻧ نآ دﺎــﻌﺑا و ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ
) ،ﺪــﻴﻣا ،يﺪــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
فﺎﻄﻌﻧا شﻮﺧ و يﺮﻳﺬﭘ ﻲﻨﻴﺑ
( ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﺑ ﺷ ﻲﮕﺘﻓر ﺔـﻄﺑار ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺎﺑ و رادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار ﻲﻠﻐ
دراد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ .
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ماﺰـﺘﻟا و ﻲﻠﻐـﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
ﻲﻠﻐﺷ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ رد ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ناور ماﺰـﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﺰﻴﻧ
ﺪﻴﺳر ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ .
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﻞﻴﻠﺤﺗ ،ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ،ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ .
1 . دﺎﺘﺳا
،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
2 . ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﺘﻛد
،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ، ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
، ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ
3 . سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺲﻳدﺮﭘ ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و يراﺪﺑﺎﺴﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا ناﺮﻳا ،ﻢﻗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺑارﺎﻓ
4 . سﺎﻨﺷرﺎﻛ ناﺮﻳا ،ﻢﻗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺑارﺎﻓ ﺲﻳدﺮﭘ ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و يراﺪﺑﺎﺴﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 16 / 01 / 1393
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 10 / 06 / 1394
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﻲﻟورﻮﭘ زوﺮﻬﺑ
E-mail:[email protected]
ﻪﻣﺪﻘﻣ نﺎﻣزﺎﺳ هزوﺮﻣا قﺎﺘﺸﻣ و يژﺮﻧا ﺎﺑ ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ
زﺎﻴﻧ و ماﺰـﺘﻟا نﺎﺸﻠﻐﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ ،ﺪﻧراد
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يدﺎﻳز ﺔﻗﻼﻋ .
ﻪﺑ ﺪﻧراد ماﺰﺘﻟا نﺎﺸﻠﻐﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎـﺸﻠﻐﺷ بوﺬـﺠﻣ ﻞـﻣﺎﻛ رﻮﻃ
ﻲﻣ ﻠﻐﺷ ﻒﻴﻟﺎﻜﺗ و ﺪﻧﻮﺷ ﻲ
دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻧﻮﮔ ﺔ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ ﺪﻨﻫد
) ،ﺮـﺘﻴﻟ و ﺮﻛﺎﺑ 2010
.(
ﺐـﻠﻏا ﺎـﻬﻧآ
ﻲـﻣ عوﺮـﺷ نﺎﻣزﺎﺳ ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ياﺮﺑ هﮋﻳو ﻲﺗارﺎﻈﺘﻧا و ﺪﻴﻣا ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺔﻓﺮﺣ و ﺪـﻨﻨﻛ
شادﺎﭘ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﺐﺴﻛ و ترﺪﻗ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ياﺮﺑ دﻮﺧ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲـﻣ ﺖـﻴﻤﻫا ﺎﻫ ﺪـﻨﻫد
) نﺎﻴﺴﮔﺮﻧ ،ﻦﻳداﻮﺟﺪﻴﺳ ،ﻲﻫﺎﺷﺎﺑﺎﺑ و
1389 .(
ناور رﻮﻬﻇ ﺎﺑ
ﺖـﺒﺜﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
،ﺮـﮕﻧ ﺗﺄ ﺮـﺑ يﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺪـﻴﻛ
ﻪﺒﻨﺟ ناور رد ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺪﺷ ﻲﻠﻐﺷ . ﻪﺒﻨﺟ ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ
،ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ ماﺰﺘﻟا
1ﻲﻠﻐﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﮕﺘﻓر
2ﻲﻠﻐﺷ ﻞﺑﺎﻘﻣ و دﺎﻀﺘﻣ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ةﺪـﻳﺪﭘ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻲﮔﺪﻴﻨﺗ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺶﻨﻛاو ﻞﻜﺷ ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎﻴﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﻲﻠﻐﺷ يﺎﻫ
ﻲﻣ هﺪﻳد نﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺷ
. ﺑ ﺮ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﻪﻛ يداﺮﻓا فﻼﺧ
ﻲـﻣ ﺞـﻧر ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر ﻪـﻛ ﻲﻧاﺪـﻨﻣرﺎﻛ ،ﺪـﻧﺮﺑ
ﺪﻧراد ماﺰﺘﻟا نﺎﺸﻠﻐﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﺑ
يﺎﻫ ﻲﻠﻐﺷ وﺮﻴﻧ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ ﺮﺛﺆـﻣ طﺎـﺒﺗرا و ﺪـﻧراد
و
ار نﺎﺷدﻮﺧ يدﺮﻓ
ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻠﻐﺷ يﺎﻫﺎﺿﺎﻘﺗ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮔ
ﺪﻨﻧاد ) ،ﺮﻛﺎـﺑ و ﻲﻠﻓﻮـﺷ 2003
.(
ﻞﻴﻠﺤﺗ و سﺮﺘﺳا زا ﺖﺒﺤﺻ ﻪﻛ نﺎﻣز ﺮﻫ ﻲﮕﺘﻓر
ﻲﻠﻐﺷ ﺖﺳا
، تﺎﻣﺪـﺧ ﺶـﺨﺑ رد ﻞﻏﺎـﺷ ناﺪﻨﻣرﺎﻛ
ﻲﻧﺎﺴﻧا زا ﻲﻧﺎﻣرد و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺶﺨﺑ نﻼﻏﺎﺷ ﻪﻠﻤﺟ
، ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻞﻐﺷ هﮋﻳو
، نﺎـﻴﻣ ار ﻪـﺒﺗر ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
نﺎﮕﺘﻓﺮﻳﺬﭘﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳا زا
ﻲﻣ ﺐﺴﻛ ﻪﺿرﺎﻋ ود ﺪﻨﻨﻛ
. سﺎﺳاﺮﺑ ﻚﻣ ﺮﻈﻧ
ﻚـﻣ و ﺮﺘـﺴﻟآ نﻮـﻨﻴﻛ
) 2009 (
ﻓﺮﺣ رد ندﺮﻛرﺎﻛ ﺔ
ﺶﻟﺎﭼ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد ﻪﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﺳا ﺰﻴﮕﻧا
؛ يرﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻞﻐـﺷ اﺮﻳز ﻪـﺑ
ﻪـﺟﻮﺗ
،
نﺎﮕﺘﺴﺑاو و نﺎﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ و ﻢﺋاد ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺎﻬﻧآ
دراد زﺎﻴﻧ ﻪﻛ ﺐﻠﻏا ﻲـﻣ ﺮﺳ ﻪﺑ ناﺮﺤﺑ رد ﺪـﻧﺮﺑ
. زا
ﻦﻳا زوﺮﺑ لﺎﻤﺘﺣا ور ﻞﻴﻠﺤﺗ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻴﻣ ﻲﮕﺘﻓر ﺖﺳا دﺎﻳز
. ﻫ ﭽﻤ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﻦﻴﻨ رد
زا ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ
ناور ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
،ﻲﻠﻐـﺷ ﺖﻳﺎـﺿر ﺎـﺑ ﺮﮕﻧ ﻪـﺑ
ناور و ﻲﻧﺎﻤـﺴﺟ ﺖﻣﻼـﺳ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
بﻮـﺧ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاو ﻳﺎﻣﺮﺳ ﺶﻳاﺰﻓا.
ﺔ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺑ3
ﻪ فﺎﻄﻌﻧا صﻮﺼﺧ نارﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻴﻣ يﺮﻳﺬﭘ
، زا
ﻦﻳا ور ﺘﺳﺮﭘ ﻪﻛ دراد ﺖﻴﻤﻫا فﺎﻄﻌﻧا نارﺎ
ﻞﻴﻠﺤﺗ و سﺮﺘﺳا رﺎﭼد ﺮﺘﻤﻛ ﺮﻳﺬﭘ ﻲـﻣ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ﺪﻧﻮـﺷ
،
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﺪﻧراد يﺮﺘﻬﺑ ﻲﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ناﺮﮕﻳد
ﻲﺿار نﺎﺸﻠﻐﺷ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻧا
ياﺮـﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺼﻗ و
نﺎﻣزﺎﺳ رد نﺪﻧﺎﻣ ﺪﻧراد
.
ﺴﺳﺆﻣ زا ﻲﻜﻳ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪ
يﺎﻫ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻣرد و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻢﻬﻣ لﻼﻘﺘـﺳا ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ
ﻪﻓﺮﺣ و يا ﺶﻘﻧ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺔﻌﺳﻮﺗ هزوﺮﻣا ،دﻮﺧ ﺮﻴﺧا يﺎﻫدﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺎﻫ
نﻮﭽﻤﻫ ﻪﻧ و ﻪﻓﺮﺣ ﻂﻘﻓ
ﻞﻐـﺷ
،
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Job Engagement
2. Job burnout
3. Psychological capital
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ دﻮﺷ
) ،ﺮﻧﺮﻛ 2001 .(
رﺎﻴـﺴﺑ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ تﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ زا ﻲـﻜﻳ دﻮﺧ ﻞﻐﺷ ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ماﺰﺘﻟا
مﺎﻈﻧ ةزﻮﺣ رد ﻢﻬﻣ ﺖﺳا ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ
؛
هوﺮـﮔ زا ﻲـﻜﻳ نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد اﺮﻳز يﺎـﻫ
ﻣ ﻞﻜﺷ ار ﺖﻣﻼﺳ گرﺰﺑ ﻲ
ﺪﻨﻫد . تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺎـﻬﻧآ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺎـﺑ نارﺎـﻤﻴﺑ ﻪـﺑ
دراد يدﺎﻳز ﻲﮕﺘﺴﺑاو .
ﺮﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا سﺎﺳا ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ
، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ هﺪﺷ
ﻪـﺑ لوا ﺔـﺒﺗر ﺐـﺴﻛ ﺎﺑ ﻲﺸﺨﺑرﺎﺒﺘﻋا مﺎﻈﻧ راﺮﻘﺘﺳا يﺎﺘﺳار رد ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ناﻮـﻨﻋ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ
هﺪﻳﺰﮔﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ .
زا ﺎﺠﻧآ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻋﻮﻧ
ﻊـﺟﺮﻣ ﻊﻤﺘﺠﻣ
ﻲـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ دﻮـﺷ
و
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺢﻄﺳ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نآ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
زا نارﺎـﻤﻴﺑ ﺔﻤﻫ ،ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﺘﻟود يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻌﺟاﺮﻣ نآ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﺮﺳاﺮﺳ ﺪﻨﻨﻛ
. نارﺎﺘﺳﺮﭘ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺑ
ﻠﻐـﺷ ﺖـﻴﻫﺎﻣ ﻞـﻴﻟد ﻲ
ﻦـﻳا ﺎـﺑ زور ﺮـﻫ
ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﮕﺘﺴﺑاو و نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﺎﻬﻧآ ن
ﺐﻠﻏا
ﻲـﻣ ﺮـﺳ ﻪـﺑ ناﺮـﺤﺑ رد ﺪـﻧﺮﺑ
ﺪـﻧراد طﺎـﺒﺗرا .
زا ﻲﻳﻮـﺳ
ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ يرﺎـﻛ ﻢـﺠﺣ ،ﻲﻠﻐـﺷ رﺎﺸﻓ ،نﺎﻜﺷﺰﭘ و نارﺎﻜﻤﻫ ﺎﺑ دﺎﻀﺗ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻳﺎﻤﺣ مﺪﻋ ﻞﻴﻟد
ﺎﻳاﺰﻣ و قﻮﻘﺣ ،دﺎﻳز ﻢﻛ ي
ﺮﻄﺧ ،ﻮﺟدﺪﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ، يﺎﻫ
ﺖﻧﻮﻔﻋ و ﻪﻌﺷا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺎﻫ
و گﺮﻣ و نارﺎـﻤﻴﺑ ﺮﻴﻣ
،
ﻞﻴﻠﺤﺗ رﺎﭼد ﻲﻣ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ﺪﻧﻮﺷ . نﺎﻴﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﺷ
ياﺮﺟا ﺶﻫوﮋﭘ دﺮـﻜﻳور ﺎـﺑ ﻲﻳﺎـﻫ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺶﻫﺎﻛ و يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﺪﻳﺪﺟ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا يﺎﻘﺗرا و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
نﺎﻧآ تروﺮـﺿ
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . ﻲﻣ شﻼﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻨﻛ
ﺶﺳﺮﭘ ﺪﻫد ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻛ
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﺎﻳآ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
راﺬﮔ
؟د
ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻈﻧ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ
ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا
لﺎﺳ رد نﺎﻛ 1990
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ رﺎﺑ ار ماﺰﺘﻟا ةژاو تﺎـﻴﺑدا رد
ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ
دﺮـﻛ حﺮـﻄﻣ .
ﻲـﮔﮋﻳو ماﺰـﺘﻟا يا
ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ
ﻲﮕﺘـﺴﺑاو سﺎـﻜﻌﻧا رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ
ﺖﻴﻟﻮﺌـﺴﻣ يرﺎـﻛ
، زوﺮـﺑ دﻮـﺧ زا
ﻲﻣ ﻦﻳﺪﺑ و ﺪﻨﻫد رد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻲﻔﻃﺎﻋ ،ﻲﻤﺴﺟ ﺮﻈﻧ زا ﺐﻴﺗﺮﺗ
ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﻫ ﺮﻴﮔرد ﻲـﻣ ﺪﻧﻮـﺷ ) ،نﺎـﻛ
1990 .(
ﻲﻣ هﺪﻧاﻮﺧ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﻲﻫﺎﮔ ماﺰﺘﻟا دﻮﺷ
ﺖﺳا نﺎﺷرﺎﻛ و داﺮﻓا ﻪﺑ ﺺﺘﺨﻣ و .
ﻲـﺘﻗو ماﺰـﺘﻟا
ﻲﻣ ﻞﻜﺷ دﺮﻴﮔ ﻪﻗﻼﻋ دﻮﺧ ﻞﻐﺷ ﻪﺑ داﺮﻓا ﻪﻛ شﻼﺗ نآ ياﺮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﺑ و ﺪﻧﺮﺒﺑ تﺬﻟ نآ زا ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻨﻣ
ﻛ ﺪﻨﻨ ) ،ﮓﻧاﺮﺘﺴﻣرآ 2007
: 141 .(
ﻪـﺑ ار داﺮـﻓا ﻪـﻛ ﺖـﻓﺎﻳ ار ﻲﻧاور ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺳ ﺶﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد نﺎﻛ
ﻲﻣ ماﺰﺘﻟا مﺪﻋ ﺎﻳ ماﺰﺘﻟا يﻮﺳ ﺪﻧﺎﺸﻛ
:
1 . ﺎﻨﻌﻣ راد
1ندﻮﺑ : ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺪﻨﻣرﺎﻛ سﺎﺴﺣا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ
ﺎﺑ وا ﺖﺳا ﺪﻴﻔﻣ و شزرا
؛
2 . ﺖﻴﻨﻣا :2
و رﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ رد ناﺮـﮕﻳد ﻪﺑ نﺎﺷدﺎﻤﺘﻋا و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻴﻨﻣا سﺎﺴﺣا ﻪـﻜﻨﻳا
ﻲﻣ
؛ﺪﻨﻫد ﻪﻣادا دﻮﺧ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ زا سﺮﺗ نوﺪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 .Meaningfulness
2 .Safety
3 . رد سﺮﺘﺳد
1ندﻮﺑ : سﺎﺴﺣا ﺪﻨﻣرﺎﻛ ﻲﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻪﻜﻨﻳا مﺎـﻤﺗ ﻊﺑﺎـﻨﻣ
،ﻲـﻜﻳﺰﻴﻓ ﻲﻔﻃﺎـﻋ
و
ﻲﻧاور رد سﺮﺘﺳد ﺖﺳوا )
،نﺎﻛ 1990 (.
ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻳﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
رﺎﺘﻓر تﺎﻴﺑدا دراو ﻲﮔزﺎﺗ رد و ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﺘﻓر ناور و اﺮﮔ
ﺖﺒﺜﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ دراد ﻪﺸﻳر اﺮﮔ
ﻲﻣ ﻪﻛ
نﺎﻣزﺎـﺳ ياﺮـﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖـﻳﺰﻣ ﺎـﻫ
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻢﻫاﺮﻓ
ﺪﻨﻛ )
،ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ 2002 ( . ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﻮﭽﻤﻫ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﻧﺎـﺴﻧا و ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ دﻮﺷ و ﺑ ﺮ فﻼـﺧ ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ يﺎـﻫ ﻲﺘﻨـﺳ و ﻲـﻳاراد يﺎـﻫ
دﻮﻬﺸﻣ ﺎﺑ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻛﺪﻧا ﻖﻘﺤﺗ ﺪﺑﺎﻳ )
،ﺰﻧﺎـﺗﻮﻟ
،ﻮـﻴﻟوآ يوآ و
،ﻦﻣرﻮـﻧ 2007 .(
ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ رد ﻊﻗاو ﻪﺑ مﻮﻬﻔﻣ
» ﻪﭼ ﻲﺴﻛ ﺪﻴﺘﺴﻫ
« ) دﻮﺧ ﻲﻌﻗاو ( و
» ﻪﭼ ﻲﺴﻛ ﻲﻣ ﺪﻴﻫاﻮﺧ ﺪﻳﻮﺸﺑ «
) دﻮﺧ ﻦﻜﻤﻣ ( ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ يا و ﺪﺷر هﺪﻨﺑﺎﻳ هرﺎﺷا دراد ) ﻮﻴﻟوآ و
،ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ 2008 .(
دﺎﻌﺑا ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ 2
ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ ) 1998 (
، يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ يدﺮﻓ دﺎﻘﺘﻋا ار
ةرﺎﺑرد ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻊﺑﺎﻨﻣ ،هﺰﻴﮕﻧا ﺞﻴﺴﺑ ياﺮﺑ دﻮﺧ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
لﺎﻤﻋا ﺔﻋﻮﻤﺠﻣ و ياﺮﺑ
ﻪﺑ مﺎﺠﻧا رﺎﻛ نﺪﻧﺎﺳر ﺻﺎﺧ
ﻲ رد ﻂﻴﺤﻣ صﺎﺧ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
مﻮﻬﻔﻣ قﺎﻴﺘﺷا هﺪﻨﻫد و ﻠﻘﺘﺴﻣ ﻲ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ ﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﻂﻴﺤﻣ رﺎﻛ طﺎﺒﺗرا ﮓـﻨﺗﺎﮕﻨﺗ دراد
) ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ و
،ﻮﻴﻟوآ 2007 .(
3ﺪﻴﻣا يﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻴﻣا ﺪﻨﭼ
يﺪﻌﺑ ﻞﻜﺸﺘﻣ زا
» هدارا
« و
» رﺎﻜﺘﺸﭘ « دﺮﻓ ﺖﺳا . ةدارا ﺖﻴﻠﻣﺎﻋ يدﺮﻓ ﺎـﻳ ﻢﻴﻤـﺼﺗ
ياﺮﺑ نﺪﻴﺳر ﻪﺑ فاﺪﻫا ﺖﺳا و رﺎﻜﺘﺸﭘ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ دﺮﻓ رد ﺮﻴﺑﺪﺗ ﺮﻴﺴﻣ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﻦﻳﺰﮕﻳﺎـﺟ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ نﺪﻴﺳر ﻪﺑ فاﺪﻫا رد ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﻊﻧاﻮﻣ
ﺖﺳا ) ،رﺪﻳﺎﻨﺳا 2000 .(
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ 4
ﺮﺗار ) 1987 ( فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ ار ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ داﺮﻓا ياﺮﺑ يرﺎﻜﺘﺳد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
ﺰـﻴﻣآ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖـﺴﻳز ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ
ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ زا دﻮﺧ
ﺐﻗاﻮﻋ ﻲﻔﻨﻣ و ضراﻮﻋ ﻲﺒﻧﺎﺟ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 .Availability
2. Self - efficacy 3. Hope 4. Resilience
شﻮﺧ
1ﻲﻨﻴﺑ
شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ زا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﮕﻳد
ﺎﺑ ناور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﺒﺜﻣ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا ) ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ و
،ﻮﻴﻟوآ 2007 .(
ﺔﻤﻫ
شﻮﺧ هﺎﮕﻧ ﺎﺑ داﺮﻓا ﺶﻟﺎﭼ ار ﺖﺴﻜﺷ ﻪﻧﺎﻨﻴﺑ
ﺖﺻﺮﻓ و ﺎﻫ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲـﻣ ﺖـﻳﺎﻬﻧ رد ﻪﻛ ﺪﻨﻧاد ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ 2007
.(
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻲﻨﻫذ طﺮﻔﻣ ﻲﮕﺘﺴﺧ ﻲﻋﻮﻧ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر و دﺎـﻳز سﺮﺘـﺳا و يرﺎﻛ ِرﺎﺑ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻤﺴﺟ
ﻲﻣ ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﻻﻮﻃ دﻮﺷ
. ناور ،ﺮﮔﺮﺒﻧدوﺮﻓ ،ﻲﻳﺎـﻜﻳﺮﻣآ ﻚـﺷﺰﭘ
ﻦﻴﺘـﺴﺨﻧ لﺎـﺳ رد رﺎـﺑ 1974
مﻮـﻬﻔﻣ
» ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر «
ﺖﻴﻌـﺿو ﺢﻳﺮـﺸﺗ ياﺮﺑ ار ﻲﻠﻐﺷ ﻲﻔﻃﺎـﻋ و ﻲـﻧاور ،ﻲﻤـﺴﺟ ﻢﻟﺎـﺳﺎﻧ يﺎـﻫ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ
يرﺎﻛ ماﺰﺘﻟا ﺶﻫﺎﻛ ،ﻲﮕﺘﺴﺧ و
ﺖﻓﺎﻴﺘﺳد ﺲﺣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪـﺑ يداﺮﻓا ياﺮﺑ
ﺎـﻛ دﺮـﺑ ر ﻞﻏﺎـﺸﻣ رد ﻪـﻛ
ﻲﻣ رﺎﻛ ﻲﻧﺎﺴﻧا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻋﺎﺳ و ﺪﻨﻨﻛ
يﺎﻫ
ﺪـﻧراد طﺮـﻔﻣ رﺎـﻛ و ﻦﻴﮕﻨـﺳ يرﺎـﻛ رﺎﺑ ،ﻲﻧﻻﻮﻃ يرﺎﻛ
) ،ﺮﮔﺮﺒﻧدوﺮﻓ 1974
.(
ﻮﺴﻜﺟ و شﻼﺳﺎﻣ ن
) 1981 ( ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺰﻴﻧ ار ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
» سﺮﺘﺳا ﺦﺳﺎﭘ ـﻧﻮﮔ
ﺔ
تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ سﺮﺘﺳا ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ دﺮﻓ نﺎﻴﻣ و ﻲﻔﻃﺎﻋ ياز
ﺪـﻧرادﺮﺑرد ﻪـﻛ رﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد يدﺮﻓ ة
ﻲﮕﺘـﺴﺧ
ﺖﻳدﺮﻓ ،ﻲﻔﻃﺎﻋ طﺮﻔﻣ و ﻲﻳادز
ﻲﻣ ﻲﺼﺨﺷ ﺖﻓﺎﻴﺘﺳد ﺶﻫﺎﻛ دﻮﺷ
« ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺪﻨﻨﻛ
.
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ
ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ و ﻮﻴﻟوآ )
2008 ( ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪـﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺪـﻨﺘﻓﺎﻳرد و
ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺮﺘﺸﻴﺑ
،ﺪﻧراد دﺮﻜﻠﻤﻋ يرﺎﻛ ﺮﺘﻬﺑ و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ يﺮـﺘﻤﻛ
ﺪﻧراد . ﺰﺟﺎﻫ ) 2010 ( نﺎﻴﺑ دﺮﻛ ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ ﺎﻫداﺪﻳور ار ﻪﺑ رﻮﻃ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻣ ﺮﻴﺒﻌﺗ ﺪﻨﻨﻛ
لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ ـ ﺎـﺑ
،يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
،ﺪﻴﻣا فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ و شﻮﺧ ﻲـﻨﻴﺑ ) رﺎـﻬﭼ ﻪـﻔﻟﺆﻣ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ (
، ﻪـﺑ لﺎـﻤﺘﺣا
يﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ ﺖﺒﺜﻣ ار رد ﻂﻴﺤﻣ رﺎﻛ ﻲﺘﺣ ﻲﻃ يﺎﻫداﺪﻳور ـﺳا
سﺮﺘ از ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻨﻛ ﻪـﻛ رد
ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ .
،ﺮﭽﮔ و جوﺎﺳ ﺮﻠﮔرﻮﺗ ) 2011 ( ﻲﻃ ﺸﻫوﮋﭘ ﻲ ﻪـﺑ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﺪﻧﺪﻴﺳر
ﻪﻛ ﺎﺑ ﺶﻳاﺰﻓا راﺪﻘﻣ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور
،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ناﺰﻴﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ و تﻼﻜـﺸﻣ
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ اﺮﻓا د ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ
و ﺔﻄﺑار ﻲﻔﻨﻣ و يرادﺎﻨﻌﻣ ﻦﻴﺑ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ و
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ دﻮﺟو دراد . ةرﺎﺑرد ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ دﺎﻌﺑا ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲﺗﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻠﻐـﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
،ﺮﻠﻳرد
،ﻦﻣا
،ﻲﺴﻜﻟاﻮﻛ و ﺎﻤﺘﺴﻧرا
ﻒﻓ ) 2011 ( ﻲـﻃ ـﺸﻫوﮋﭘ ﻲ ﺪـﻨﺘﻓﺎﻳرد ﺶﻫﺎـﻛ
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻢﻬﻣ
ﻦﻳﺮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﺔﻴﻠﺨﺗ ﻲﻔﻃﺎﻋ ناﺪﻨﻣرﺎﻛ
،ﺖﺳا ا ﻦﻳ ناﺪﺑ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻪﻛ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻪـﻛ
ﻲﻜﻳ زا دﺎﻌﺑا ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور ﺎﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲـﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐـﺷ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ طﺎـﺒﺗرا
ﻲـﻔﻨﻣ و
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1. Optimism
يرادﺎﻨﻌﻣ دراد .
،ﺖﻴﻟﺰﻨﻳا
،نﻮﺴﻧورآ دﻮﮔ
و ﻚﻣ ﻲﻛ ) 2006 ( ﻲﻃ ﺸﻫوﮋﭘ ﻲ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺪﻴـﺳر ﻪـﻛ
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ و ﻲﺘﺨﺳﺮﺳ ﻲﻠﻐﺷ
ﺐﺒﺳ ﺶﻫﺎﻛ باﺮﻄﺿا و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ ﻲـﻣ دﻮـﺷ . ﻦﻣﺎـﺗور و
ﻮﻜﻨﺳا ) 2007 ( ﻲﻃ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا رد يﺎﻘﻳﺮﻓآ ﻲﺑﻮﻨﺟ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﻛ شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ ﻪﻈﺤﻟ يا
، ﺮـﺛا
ﻤﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲ ﺮﺑ ﻲﮕﺘﺴﺧ دﺮﻓ ﺎﻳ ﻪﺑ نﺎﻴﺑ ﺮﮕﻳد
، ﺮﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ رد ﺔﺴﺳﺆﻣ ﻲﻟﺎﻋ ﻲﻣ دراﺬﮔ . ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
تﺎﻴﺑدا ﻪﺑ نﺎﻴﺑ ،هﺪﺷ ﻲﻣ ار لوا ﺔﻴﺿﺮﻓ ناﻮﺗ دﺮﻛ حﺮﻄﻣ
:
ﺔﻴﺿﺮﻓ 1 : ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر .
ﺔﻴﺿﺮﻓ 1 - 1 : ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
.
ﺔﻴﺿﺮﻓ 2 - 1 : ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﺪﻴﻣا دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
.
ﺔﻴﺿﺮﻓ 3 - 1 : فﺎﻄﻌﻧا ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ يﺮﻳﺬﭘ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
.
ﺔﻴﺿﺮﻓ 4 - 1 : شﻮﺧ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻲﻨﻴﺑ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
.
شﺮﺘﺴﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا ﺪﻫد
دراد ) ،ﺰﻳﺮﻓ ،ﻞﻧﻮﻛ ،ﺖﻴﻤﺷا ،وﺪﻠﺑ 2011
.(
ﺎﺗرﺎﺟ و ﻦﮕﺳﺎﮔ ،ﺮﺘﻴﻟ )
2010 ( ـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ يور ﻪ
نارﺎﺘـﺳﺮﭘ
ﻞﻴﻠﺤﺗ و نﺎﻣزﺎﺳ كﺮﺗ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺎﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﻦﻴﺑ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ،ﻲﻳﺎﻴﻧﺎﭙﺳا
نﺎـﻧآ ﻲﻠﻐـﺷ ﻲﮕﺘﻓر
دراد دﻮﺟو سﻮﻜﻌﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ طﺎﺒﺗرا .
ﻮﻴﺳاﻮﻳا ،ﮓﻧاو ،ودرﺎﻧﻼﻴﮔ )
2010 ( ﺸﻫوﮋﭘ رد ﻲ ﺔـﻄﺑار ﻪـﺑ
ﻪﺑﺎﺸﻣ ةزﺎﺳ ﺎﺑ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا يﻮﻗ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ شا
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻳﺎﺿر ﻞﺜﻣ
يﻮـﻗ و سﻮـﻜﻌﻣ ﺔﻄﺑار
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻞﺜﻣ يدﺎﻀﺘﻣ ةزﺎﺳ ﺎﺑ نآ ﻲﮕﺘﻓر
ﺪﻧدﺮﺑ ﻲﭘ ﻲﻠﻐﺷ .
ﺶﻫوﮋﭘ ﻮﻠﺟﺎﺣ ) 1391 ( نﺎﺸﻧ داد ﻴﺑ ﻦ ماﺰـﺘﻟا
ﻲﻠﻐﺷ و ﺖﻳﺎﺿر ﻲﻠﻐﺷ طﺎﺒﺗرا ﺘﺒﺜﻣ ﺖﺳا راﺮﻗﺮﺑ ﻲ و
ﻦﻴﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ و ماﺰﺘﻟا ﺔﻄﺑار ﻲﻔﻨﻣ يﻮﻗ
دﻮﺟو دراد . ﻦﻳا زا تﺎﻴﺑدا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ور نﺎﻴﺑ
هﺪﺷ ﻲﻣ ار مود ﺔﻴﺿﺮﻓ ناﻮﺗ حﺮﻄﻣ ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ
دﺮﻛ :
ﺔﻴﺿﺮﻓ 2 : ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر دراد يراد
.
ﺰﺟﺎﻫ ) 2010 ( ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻃ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
» ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰﺘﻟا و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
« ،
داد نﺎﺸﻧ ﻳﺎﻣﺮﺳ ﺔ ناور ﻄﺑار ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺔ
و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ طﺎـﺒﺗرا ﻦـﻳا نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ دراد ﻲﺘﺒﺜﻣ
ار ﺖﺒﺜﻣ دراو ﺮﻣزور ﻲﮔﺪﻧز ﻲﻣ ه
ﺪﻨﻨﻛ . ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ و ﺖﻴﻳﻮﺳ )
2010 ( ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﻲﻳﻻﺎـﺑ ﺢﻄﺳ رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ زا ﺪـﻧراد ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
. ﺎـﻬﻧآ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ر ناو ار ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺪﻨﻣرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺢﻄﺳ زا يﻮﻗ يا ﺪﻨﻧاد
. يﺮﺗ ،تﺮﻛﻮﺷ ،ﻚﭘ ﻲـﻟ و ﻢﻴﻛ
) 2015 (
ﺸﻫوﮋﭘ رد ﻲ ﻪﻛ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا يداﺪﻌﺗ يور زا ﻲﻜﻳ
ﻞﺘﻫ ﻫ يﺎ رﺎﺘﺳ ﺞﻨﭘ ة لﻮﺌﺳ
،ﺪﻧدﺮﻛ اﺮﺟا ﻪـﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻦﻴﺑ
دراد دﻮـﺟو يرادﺎـﻨﻌﻣ و ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣ طﺎـﺒﺗرا نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰـﺘﻟا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ .
ﺎـﻬﻧآ
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻞﺘﻫ ناﺪﻨﻣرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﺮﺑ
نﺎـﻧآ يرﺎﻛ ﺔﻴﺣور
ﻲـﻣ هدوﺰـﻓا دﻮـﺷ
.
ﺔﺠﻴﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ
،ﻲﺴﻴﻧ يﺪﺷرا و ﻲﻤﻴﺣر ) 1390 ( يﺎﻳﻮﮔ نآ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ
،ﻲﻔﻴﻠﻜﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﻧﺪﻣ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ فﻮﻄﻌﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ و فﻮﻄﻌﻣ ﻪﺑ و نﺎﻣزﺎﺳ ماﺰﺘﻟا
ﻲﻠﻐﺷ ﺔﻄﺑار ﺖﺒﺜﻣ و
يرادﺎﻨﻌﻣ دراد . ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ دﺎﻌﺑا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد ﺖﺳا دوﺪﺤﻣ رﺎﻴﺴﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
.
ﺔﻠﻤﺟ زا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا دوﺪﺤﻣ
ﻲﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻮﻴﻟوآ و ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ )
2000 ( دﺮـﻛ هرﺎﺷا .
ﻪـﺘﻓﺎﻳ نﺎـﻧآ يﺎـﻫ
داد نﺎﺸﻧ يراوﺪﻴﻣا
ﺮﺛا ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺮﺑ ﺖﻳﺎﺿر
،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ماﺰـﺘﻟا ﻲﻠﻐـﺷ و يدﺎـﺷ رﺎـﻛ ﻲـﻣ دراﺬـﮔ . نﺎـﻧآ رد
لﺎﺳ رد يﺮﮕﻳد ﺶﻫوﮋﭘ )
2007 ( ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
و ماﺰﺘﻟا ﻲﻠﻐﺷ ﺎﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺔـﻄﺑار ﺖـﺒﺜﻣ و
يرادﺎﻨﻌﻣ راﺮﻗﺮﺑ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ .
،ﭗﻴﻠﻴﻓ و ﺲﻜﻟ ﻲﻟﻮﻴﺑ ) 2008 ( نﺎﺸﻧ ﺪـﻧداد فﺎـﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬـﭘ ﺎـﺑ تﺎـﺳﺎﺴﺣا
ﺖﺒﺜﻣ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا
، ﻪﺑ هﮋﻳو ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ يدﺮﻓ ﻪﻛ رد
لﺎﺣ ﺔﺑﺮﺠﺗ داﺪﻳور ﻲﻟﺎﻣ ﺖﺳا . ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ ﺮـﮕﻳد
،نﺎﻧآ ﻂﺑاور ﻦﻴﺑ فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ و يدﺎﺷ
،رﺎﻛ ﻂﺑاور ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﻦﻴﺑ فﺎﻄﻌﻧا
،يﺮﻳﺬﭘ ﺪـﻬﻌﺗ و ماﺰـﺘﻟا
ﻲﻠﻐﺷ ار نﺎﺸﻧ داد . ﺎـﺑ نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰـﺘﻟا ﺮـﺑ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﻦـﻳا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺮـﺛا
ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ ﻲﻣ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ﻢﻳزادﺮﭘ . ﻦﻳا زا ﻪﻴﺿﺮﻓ ور حﺮـﻄﻣ ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ : ﺔﻴﺿﺮﻓ 3 : ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
.
ﺔﻴﺿﺮﻓ 1 - 3 : دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ .
ﺔﻴﺿﺮﻓ 2 - 3 : دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﺪﻴﻣا .
ﺔﻴﺿﺮﻓ 3 - 3 : فﺎﻄﻌﻧا دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ يﺮﻳﺬﭘ .
ﺔﻴﺿﺮﻓ 4 - 3 : شﻮﺧ ﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﻨﻴﺑ دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘ
.
ﺔﻴﺿﺮﻓ 4 : ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﺛا ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
دراد يرادﺎﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ .
ﻞﻜﺷ 1 ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﺶﻫوﮋﭘ لﺪﻣ .
ﻞﻜﺷ 1 . ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨﺷناورﺔﻳﺎﻣﺮﺳ
شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺪﻴﻣا ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
زا ﻪﻛﺎﺠﻧآ فﺪﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻂﺑاور ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﺎﻴﻣ
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ
ناور
،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر
ﻲﻠﻐﺷ و ماﺰﺘﻟا ﻲﻠﻐﺷ
،ﺖﺳا زا ﺮﻈﻧ فﺪﻫ يدﺮﺑرﺎﻛ ﻪﺑ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور و زا ﺮﻈﻧ يروآدﺮﮔ تﺎﻋﻼﻃا
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ زا عﻮﻧ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ
دﻮﺷ و ﻪﺑ رﻮﻃ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ لﺪﻣ تﻻدﺎﻌﻣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ
ﻲﻣ اﺮﺟا دﻮﺷ . رد لﺪﻣ
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﻴﻐﺘﻣ
،ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ و ﺮﻴﻐﺘﻣ ماﺰﺘﻟا ﻲﻠﻐﺷ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺘﺴﺑاو رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﺔﻌﻣﺎﺟ يرﺎﻣآ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻜﻳ
زا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
ﻲﺘﻟود ﺮﻬﺷ ناﺮﻬﺗ ﺖﺳا . ﻞﻛ
نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻦﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ 553
ﺮﻔﻧ ﺖﺳا ﻪﻛ 263 ﺮﻔﻧ ماﺪﺨﺘﺳا نﺎﻧآ زا
،ﻲﻤﺳر 213 ﺮﻔﻧ
،ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ 36
ﺮﻔﻧ يدادراﺮﻗ ﺪﻨﺘﺴﻫ
و 41 ﺮﻔﻧ نﺪﻧارﺬﮔ ياﺮﺑ حﺮﻃ
ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﺪﻧرﺎﻛ
. ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺮﺿﺎﺣ ﻲﻨﺒﻣ ﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ماﺪﺨﺘﺳا
،ﻲﻤﺳر مﺎﻤﺗ ﺖﻗو و ﺔﻘﺑﺎﺳ رﺎﻛ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ 2 لﺎﺳ
، 248 ﺮﻔﻧ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﺰﺋﺎﺣ .
سﺎﺳا ﺮﺑ لوﺪﺟ
نﺎﮔرﻮﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ داﺪﻌﺗ ار ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻣ ناﻮﺗ 148 ﺮﻔﻧ بﺎﺨﺘﻧا دﺮﻛ . ﺔﻧﻮﻤﻧ يرﺎﻣآ زا
نﺎﻴﻣ داﺮﻓا دﺎﻳ هﺪﺷ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻲﻓدﺎﺼﺗ هدﺎﺳ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﺷ . راﺰﺑا ﻲﻠﺻا يروآدﺮﮔ
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﺖﺳا . ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻊﻳزﻮﺗ زا ﺲﭘ
ﺎﻫ 160 ﻪﺨﺴﻧ ﻊﻤﺟ يروآ ﺪﻧدﺮﻛ و
ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗو ﺮﺑ سﺎﺳا ﺎﻬﻧآ ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ .
ياﺮﺑ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ زا ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 24
ﻪﻳﻮﮔ
ِيا ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور يدﺮﻓ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺰﻧﺎﺗﻮﻟ
) 2007 ( ﺪﺷ هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ نآ رد ﻪﻛ
ياﺮﺑ ﺮﻫ ﻚﻳ زا ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ) دﻮﺧ
،يﺪﻣآرﺎﻛ
،ﺪﻴﻣا فﺎﻄﻌﻧا
،يﺮﻳﺬﭘ شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ ( ﺶﺷ ﻪﻳﻮﮔ رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ .
ياﺮﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ﻲﻠﻐﺷ زا
ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 22
ﻪﻳﻮﮔ يا ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر
،ﻲﻠﻐﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ زا ﺮﻈﻧ ﺳ ﻲﺠﻨ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻧﺎﺴﻧا
،BMI
) شﻻﺎﺳﺎﻣ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 1993
( هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ياﺮﺑ ﺶﺠﻨﺳ ماﺰﺘﻟا ﻲﻠﻐﺷ ﺰﻴﻧ زا ﺔﺨﺴﻧ هﺎﺗﻮﻛ 9
ﻪﻳﻮﮔ يا سﺎﻴﻘﻣ ماﺰﺘﻟا ﻲﻠﻐﺷ ﺖﺟﺮﺗوا
UWES-9 ) (
،ﻲﻠﻓﺎﺷ
،اﻮﻧﻻﺎﺳ ﺰﻟاﺰﻧﻮﮔ ﺎﻣور ـ و ﺮﻜﻴﺑ ) 2002 (
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﺮﻛذ نﺎﻳﺎﺷ ﺖﺳا
ﻪﻛ رد ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر زا سﺎﻴﻘﻣ
ﺶﺷ ﻪﻨﻳﺰﮔ يا )
ًﻼﻣﺎﻛ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ﺎﺗ
ًﻼﻣﺎﻛ ﻢﻘﻓاﻮﻣ ( و رد ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ماﺰﺘﻟا
زا سﺎﻴﻘﻣ ﺖﻔﻫ ﻪﻨﻳﺰﮔ يا
تﺮﻜﻴﻟ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ
، ﻊﻳزﻮﺗ زا ﺲﭘ ﺔﻧﻮﻤﻧ
30 زا ﻲﻳﺎـﺗ
،ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ناﺰـﻴﻣ
ﺐﻳﺮـﺿ دﺎـﻤﺘﻋا
ﺑ ﻪ شور خﺎﺒﻧوﺮﻛ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 6 / 86 ﺪﺻرد ياﺮـﺑ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ) 75 ﺪـﺻرد
،يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ 2
/ 78
،ﺪﻴﻣا ﺪﺻرد 1
/ 81 ﺪﺻرد فﺎـﻄﻌﻧا
،يﺮﻳﺬـﭘ 3 / 82 ﺪـﺻرد شﻮـﺧ ﻲـﻨﻴﺑ (
، 6 / 86
ﺪﺻرد ياﺮﺑ ماﺰﺘﻟا ﻲﻠﻐﺷ و 6 / 76 ﺪﺻرد ياﺮﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﺑ ﻲﮕﺘﻓر ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﺖﺳا ﻲﻨﺘﻔﮔ رﺎﻬﭼ
ﺶﺳﺮﭘ ) 18
، 31
، 33
، 45 ( ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻲﮕﺘﻓر
ﺐﻳﺮﺿ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ياﺮﺑ
،ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻔﻟآ ﺪﺷ فﺬﺣ
. ﻦﻳا داﺪﻋا ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد
ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ هﺪﺷدﺎﻳ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ دﺎﻤﺘﻋا نﺎﻴﺑ ﻪﺑ ﺎﻳ
،ﺮﮕﻳد ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ دراد . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ياﺮﺑ
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻳاور ةزﺎﺳ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻪ
، زا ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺔﺒﺗﺮﻣ مود ياﺮﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ نوﺮﺑ ياز لﺪﻣ و زا ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﺔﺒﺗﺮﻣ لوا ياﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
نورد ياز لﺪﻣ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺖﻴﻌﻤﺟ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ رﺎﻣآ داد نﺎﺸﻧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
1 / 29 ﺪﺻرد ﺦﺳﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﻫد دﺮﻣ
و 9 / 70 ﺪـﺻرد
نﺎﻧآ ﺪﻨﺘﺴﻫ نز .
5 / 23 ﺪﺻرد ﺦﺳﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﻘﺑﺎﺳ ﺔ يرﺎﻛ 2 ﺎﺗ 5 و لﺎﺳ 5 / 76 ﺪﺻرد نﺎـﻧآ ﻘﺑﺎـﺳ ﺔ
يرﺎﻛ زا ﺶﻴﺑ 5 لﺎﺳ ﺪﻧراد .
لﺪﻣ ﻲﺳرﺮﺑ هزاﺪﻧا يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻴﮔ
ﻞﺒﻗ زا دراو نﺪﺷ ﻪﺑ ﺔﻠﺣﺮﻣ نﻮـﻣزآ ﻴـﺿﺮﻓ ﻪ ﺎـﻫ لﺪـﻣ و ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ ﺶﻫوﮋـﭘ
زا ﺪـﻳﺎﺑ لﺪـﻣ ﺖﺤـﺻ
هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نوﺮﺑ
از ) ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
( يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و نورد
از ) ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر ماﺰـﺘﻟا و
ﻲﻠﻐﺷ ( ﻞﺻﺎﺣ دﻮﺷ . ﻪﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﻦﻳا شور ﻚﻤﻛ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺔﺒﺗﺮﻣ لوا ترﻮﺻ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﻞـﻴﻠﺤﺗ
شور زا ﻲﻜﻳ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴـﺑ طﺎـﺒﺗرا ﻲـﺳرﺮﺑ ياﺮـﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﻣآ ﻲﻤﻳﺪﻗ يﺎﻫ
نﻮﻨﻜﻣ ) ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ يﺎﻫ ﺖﺳد هﺪﻣآ ( هﺪﻫﺎـﺸﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و هﺪـﺷ
) لاﺆـﺳ ﺎـﻫ ( ﻪـﺑ
ﻲـﻣ هدﺮﺑرﺎـﻛ و دﻮـﺷ
نﺎﻴﺑ لﺪﻣ ﺖﺤﺻ ةﺪﻨﻨﻛ هزاﺪﻧا
ﺖﺳا يﺮﻴﮔ .
هزاﺪﻧا لﺪﻣ نوﺮﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ يﺮﻴﮔ
از ي لﺪﻣ
ﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺄ
ﺒﺗﺮﻣ يﺪﻴﻳ ﺔ
ﻳﺎﻣﺮﺳ مود ﺔ
ناور هزاﺪـﻧا لﺪﻣ داد نﺎﺸﻧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻳﺎﻣﺮـﺳ يﺮـﻴﮔ ﺔ
ناور ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ )
91 / 0
GFI = ، 074 / 0
RMSEA = ،
000 / 0
P = ، 33
df = ، 87 / 0
AGFI = ،
33 / 128
Chi-Square = (
ﺖﺳا و ﻴﻠﻛ ﺔ و داﺪﻋا رادﺎﻨﻌﻣ لﺪﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺪﻧ
. ياﺮـﺑ شزاﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ
دﺎﻌﺑا ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﺖﻴﻌﺿو رد ﺖﺳا
؛ يﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ اﺮﻳز ﺟرد ﺮﺑ ود
ﺔ ﻚﭼﻮﻛ يدازآ ﺮـﺗ
زا 3 و راﺪﻘﻣ
RMSEA
ﺮﻳز ﺰﻴﻧ 8 / 0 و ﺖﺳا رادﺎﻨﻌﻣ .
ﻫ ﭽﻤ هزاﺪﻧا لﺪﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨ
ـﺒﺗﺮﻣ يﺮـﻴﮔ ﺔ
لوا
ﻳﺎﻣﺮﺳ دﺎﻌﺑا ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺔ
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد .
هزاﺪﻧا لﺪﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺮﻴﮔ
نورد از لﺪﻣ ي
نورد يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ لوا ﺔﺒﺗﺮﻣ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ هزاﺪـﻧا لﺪﻣ داد نﺎﺸﻧ از
يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺮـﻴﮔ
نورد ﺐﺳﺎﻨﻣ از ﺖﺳا
) 98 / 0
GFI = ، 018 / 0
RMSEA = ،
38298
P = ، 9
df = ، 96 / 0
AGFI = ،
61 / 9
Chi-Square = (
رادﺎﻨﻌﻣ لﺪـﻣ يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و داﺪﻋا ﺔﻴﻠﻛ و ﺪـﻧ
.
هزاﺪـﻧا لﺪـﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ يﺮـﻴﮔ
نورد يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ لﺪﻣ ياز
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد .
ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا رﺎﻣآ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻞﺒﻗ زا دراو نﺪﺷ ﻪﺑ ﺔﻠﺣﺮﻣ نﻮﻣزآ ﻪﻴﺿﺮﻓ يﺎﻫ ﻲﻠـﺻا ،ﺶﻫوﮋـﭘ زا ﺪـﻳﺎﺑ
لﺎـﻣﺮﻧ ندﻮـﺑ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﻞﺻﺎﺣ دﻮﺷ
؛ ﻦﻳا ياﺮﺟا ﺎﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا نﻮﻣزآ
فوﺮﮔﻮﻤﻠﻛ فﻮﻧﺮﻴﻤﺳا ـ
ﻪﺑ و ﺪﻣآ ﺖﺳد
نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺎﻳﻮﮔ
لﺎﻣﺮﻧ ندﻮﺑ مﺎﻤﺗ دﻮـﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ .
لوﺪـﺟ 1 نﻮـﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار
ﺪﻫد .
لوﺪﺟ 1 . نوﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نورد و از
از
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نوﺮﺑ نورد و از از ماﺰﺘﻟا
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
ﺪﻴﻣا شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ
ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا 1
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﮕﺘﻓر
**
375 / 0 - 1
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
**
244 / 0
**
357 / 0 - 1
ﺪﻴﻣا
**
298 / 0
**
2 25 / 0 -
* 188 / 0 1
شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ
**
257 / 0
**
267 / 0 -
**
281 / 0
**
325 / 0 1
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ
**
220 / 0
**
-0/215 148* / 0
**
430 / 0
**
311 / 0 1
* ﺢﻄﺳ رد رادﺎﻨﻌﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ 95
ﺪﺻرد
**
ﺢﻄﺳ رد رادﺎﻨﻌﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ 99
ﺪﺻرد
نﺎﻤﻫ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ رﻮﻃ شﻮـﺧ ،ﺪﻴﻣا ،يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ دﻮﺷ
فﺎـﻄﻌﻧا و ﻲـﻨﻴﺑ يﺮﻳﺬـﭘ
) نوﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ از
( ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﺑ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا و ﻲﮕﺘﻓر
) نورد يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ از
( يرادﺎـﻨﻌﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﺪﻧراد ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ؛ ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ دﺎﻌﺑا رد دﻮﺒﻬﺑ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
، و ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰـﺘﻟا دﻮـﺒﻬﺑ ﺐﺒـﺳ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ ﻲﮕﺘﻓر
دﻮﺷ . ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا نﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و سﻮـﻜﻌﻣ ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﻲﮕﺘﻓر
دراد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ ﻲﻨﻌﻳ ؛
ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﻦﺘﻓﺎﻴﻧدﻮﺒﻬﺑ و ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ﻲﮕﺘﻓر
ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ نﻮﻣزآ ﻪﻴﺿﺮﻓ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ يﻮﮕﻟا يرﺎﺘﺧﺎﺳ ءﺰﺟ زا ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺪﺷ هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ
ﻪﺑ رﺎﻛ ﻦﻳا و ﺖﺸﻫ ﺔﺨﺴﻧ ﻚﻤﻛ
مﺮﻧ راﺰﻓا ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا لرﺰﻴﻟ .
Chi-Square
Ch
e = 213/19, df = 1 دراﺪﻧﺎﺘﺳا
hi-Square = 213/19
ير
01, P = 0/00000, R
ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺖﻟﺎﺣ رد
9, df = 101, P = 0
ادﺎﻨﻌﻣ ﺖﻟﺎﺣ رد ي
RMSEA = 0/075, G
د يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻد
/00000, RMSEA
يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ
GFI = 0/88, AGFI
2 . لﺪﻣ ﺎﻌﻣ يزﺎﺳ
= 0/075, GFI = 0/
ﻞ 3 . لﺪﻣ ﻌﻣ يزﺎﺳ
I = 0/84 ﻞﻜﺷ 2
/88, AGFI = 0/84
ﻞﻜﺷ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
لوﺪﺟ رد ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ 2
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻪـﺑ رﻮـﻃ ناﺰـﻴﻣ ،ﻲـﻠﻛ
ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ طﺎﻘﻧ سﺎﺳا
96 / 1 و 96 / 1 - ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ دﻮﺷ
. زا ﺮﺘﺸﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺐﻳﺮﺿ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
96 / 1 ﻚﭼﻮﻛ ﺎﻳ زا ﺮﺗ 96 / 1 - ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﺮﻔﺻ ضﺮﻓ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪـﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﺔﻄﺑار يراﺮﻗﺮﺑ و دﻮﺷ
ﻲﻣ ﺪﺳر .
لوﺪﺟ 2 . ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺮﺛا ناﺰﻴﻣ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺐﻳاﺮﺿ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺖﻴﻌﺿو
1 . ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
33 / 0 - 71
/ 2 - ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
1 - 1 . ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
27
/ 0 - 51
/ 2 - ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
2 - 1 . ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﺪﻴﻣا ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
25
/ 0 - 42
/ 2 - ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
3 - 1 . فﺎﻄﻌﻧا ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ يﺮﻳﺬﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
30
/ 0 - 60
/ 2 - ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
4 - 1 . شﻮﺧ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
24
/ 0 - 99
/ 1 - ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
2 . ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
39 / 0 - 43
/ 3 - ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
3 . ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
38 / 0 61
/ 3 ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
1 - 3 . ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ
32 / 0 23
/ 3 ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
2 - 3 . ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﺪﻴﻣا
29 / 0 94
/ 2 ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
3 - 3 . فﺎﻄﻌﻧا ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ يﺮﻳﺬﭘ
36 / 0 55
/ 3 ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
4 - 3 . شﻮﺧ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﻨﻴﺑ
25 / 0 67
/ 2 ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
4 . ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺮﻴﺛﺄـﺗ رد ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ناور ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﻴﻏ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ 128 / 0 ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ و
و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺶﺨﺑ هزوﺮﻣا ﻪﺑ نﺎﻣرد
نﺎﺴﻧا ﻲﺘﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا ﻞﻴﻟد هزﻮﺣ زا ﻲﻜﻳ ﺎﻫ
ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ يﺮﺸﺑ ﻊﻣاﻮﺟ رد راﺪﻳﺎﭘ ﺔﻌﺳﻮﺗ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور . ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰﺘﻟا ﺎﺑ ﻲﻧاﺮﮕﻧﺎﻣرد
يرﺎﻛ ةﺰﻴﮕﻧا دراد زﺎﻴﻧ دﺎﻳز
. نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ردﺎﻛ ﺎﻫ
زا
ﺶـﺨﺑ ﻦـﻳا ناﺮﮕﻧﺎﻣرد ﻪﻠﻤﺟ ﺪـﻧا
. ـﻓﺮﺣ ﺔ
يرﺎﺘــﺳﺮﭘ و دراد راﺮــﻗ سﺮﺘــﺳاﺮﭘ ﻞﻏﺎــﺸﻣ رﺪــﺻ رد ،ﻲﻧﺎــﻣرد و ﻲﺘــﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻏﺎــﺸﻣ نﺎــﻴﻣ
ﻞــﻣاﻮﻋ
سﺮﺘﺳا ﻼﻏﺎﺷ ﻲﻧاور ﺖﻣﻼﺳ يدﺪﻌﺘﻣ ﻲﻠﻐﺷ ياز
ﻲـﻣ راﺮـﻗ ﺮـﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ار ﻪﻓﺮﺣ ﻦﻳا ن ﺪـﻫد
.
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ءﺰﺟ سﺮﺘﺳا ﺎﻳ ﻲﮔﺪﻴﻨﺗ و هﺪﺷ
ﻲﻳاﺪﺟ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ تﻼﻜـﺸﻣ ﺐـﺟﻮﻣ و ﺖـﺳا نرﺪﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ رد
ﻲﺑ يرﺎﻤﺷ ﻲﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻢﻫ و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﻢﻫ ﻮﺷ
د . ﻦﻳا زا ور ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻦﻳا ﺮﺑ و ﺖﺧادﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
ﻲﻋﺮﻓ ﺔﻴﺿﺮﻓ ﺖﺸﻫ و ﻲﻠﺻا ﺔﻴﺿﺮﻓ رﺎﻬﭼ سﺎﺳا ﺪﺷ ﺶﻳﺎﻣزآ
.
ﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا
، ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ لوا ﺔﻴﺿﺮﻓ
» ﺮﻴﻐﺘﻣ ناور ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺮـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲﻠﻐـﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ «
ﺪﻴـﺳر ﺪـﻴﻳﺄﺗ ﻪـﺑ .
ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺮﻴﺛﺄـﺗ داد نﺎـﺸﻧ نﻮـﻣزآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ناور ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐـﺷ ﻲﮕﺘﻓر
) 33 / 0 - (
ﺮـﻫ ﻲـﻨﻌﻳ ؛ﺖـﺳا رادﺎـﻨﻌﻣ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ ﻪـﭼ
ناور
،ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ زا
ﻞﻴﻠﺤﺗ ناﺰﻴﻣ ر
ﻲـﻣ ﻪﺘـﺳﺎﻛ نﺎـﻧآ ﻲـﮕﺘﻓ دﻮـﺷ
. ﻦـﻳا ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻮـﻴﻟوآ و ﺰﻧﺎـﺗﻮﻟ يﺎﻫ
) 2007 ( ﺰﺟﺎـﻫ ، ) 2010 ( نارﺎـﻜﻤﻫ و ﺮـﭽﮔ ، )
2011 ( ﻮﻠﺟﺎـﺣ ،
) 1391 ( ، دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ .
راﺪﻘﻣ ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ دﺎﻌﺑا زا ﻚﻳﺮﻫ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺮـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﻲﻠﻐﺷ :
يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ )
27 / 0 - ( ، ﺪﻴﻣا ) 25 / 0 - (
، فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘ ) 30 / 0 - ( شﻮﺧ ، ﻲـﻨﻴﺑ
) 24 / 0 - .(
ﺎﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ﺪﻌﺑ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ
يﺎﻫ نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﻠﻳرد )
2011 ( ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ
دراد . نارﺎﻜﻤﻫ و ﺖﻴﻟﺰﻨﻳا ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد )
2006 ( فﺎﻄﻌﻧا رادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ، ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﺑ يﺮﻳﺬﭘ
ﻲـﮕﺘﻓر
ﺪﻴـﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ﻲﻠﻐﺷ .
ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ نﺎـﻧآ فﺎـﻄﻌﻧا
ـﻣاﻮﻋ زا ﻲـﻜﻳ يﺮﻳﺬـﭘ ﻞ
ﺶﻴـﭘ ﻲـﻨﻴﺑ و هﺪـﻨﻨﻛ
ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ةﺪﻨﻫد ﺖﺳا ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
. ﻮﻜﻨﺳا و ﻦﻣﺎﺗور )
2007 ( شﻮﺧ رادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲـﻨﻴﺑ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﺑ ﺪﻧﺪﻧﺎﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ار ﻲﮕﺘﻓر .
ﻪﺑ رﻮﻃ
ﺶﻫوﮋـﭘ و ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ،ﻲﻠﻛ يﺎـﻫ
ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺔﻨﻴﻣز رد ناور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻦﻴﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ،ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر ﺪـﺳر
ور ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ نا
نﺎﻨﻛرﺎﻛ رد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
، ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﮋﻳو )
نارﺎﺘـﺳﺮﭘ (
ﻲـﻣ و ﺖـﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺪـﻧاﻮﺗ
هﺪﻧزﺎﺳ رد يا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نآ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﺘﺣ و ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر .
ناﺮﻳﺪﻣ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺎـﻫ
هﮋﻳو و صﺎﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ يا
ﺪﻨﻨﻛ ﺗ ﻪﺑ ﺎ ﻞﻜـﺷ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﺔﻳﺎﻣﺮـﺳ يﺎـﻫدﺮﻛرﺎﻛ زا ﺪـﻨﻧاﻮﺘﺑ
ناور نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هﺮﻬﺑ
ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻨﻣ .
نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ
، ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ مود ﺔﻴﺿﺮﻓ
» ﻞﻴﻠﺤﺗ نارﺎﺘـﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐـﺷ ماﺰـﺘﻟا ﺮـﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
دراد يرادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ «
ﺪﻧﺎﺳر ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ ار .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺮـﺑ ﻲﻠﻐـﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
ــﺷ ماﺰــﺘﻟا ار نارﺎﺘــﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐ
) 39 / 0 - ( دﺮــﻛ شراﺰــﮔ رادﺎــﻨﻌﻣ .
ﺢﻄــﺳ ﺶﻫﺎــﻛ ﺎــﺑ ،ﺞﻳﺎــﺘﻧ سﺎــﺳاﺮﺑ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻣ ،ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر داد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﺢﻄﺳ ناﻮﺗ
. ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺎﻫ وﺪـﻠﺑ
نارﺎﻜﻤﻫ و )
2011 ( نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﺘﻴﻟ ، )
2010 ( نارﺎـﻜﻤﻫ و ودرﺎـﻧﻼﻴﮔ ، )
2010 ( ﻮﻠﺟﺎـﺣ و )
1391 (
دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ .
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ رادﺎﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ و ﻲﻠﻐـﺷ ﻲـﮕﺘﻓر
ﻲﻣ ،ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ناﻮﺗ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ يﺮﻴﮕﻴﺸﻴﭘ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا
ﻲﻠﻐﺷ ﻲﮕﺘﻓر
، ماﺪـﻗا يﺎـﻫ يدﺪـﻌﺘﻣ نﻮـﭽﻤﻫ
ﻲﻨﻏ و يزﺎﺳرﺎﺑﺮﭘ ،رﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ يزﺎﺳ
ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﻬﻣ ت و تﻼﻜﺸﻣ ﻞﺣ يﺎﺘﺳار رد داﺮﻓا يﺎﻫ ﺶﻳاﺰﻓا
دﺎﻤﺘﻋا ﻪﺑ يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ و ﺲﻔﻧ ﻪﺑ ار
دﺮﺑ رﺎﻛ . ﻲﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ماﺰﺘﻟا ﻪﺑ نﺎﻳﺎﻣﺮﻓرﺎﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
