ﯽ ود ﺪ
رود ة 6 رﺎﻤﺷ ، ة 2
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1393
ص . 400 - 375
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ CSF)
( يرادﺮﻬﺷ ﺔﻌﺳﻮﺗ ةزﻮﺣ رد ﺎﻫ
ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ NSD)
( لﺪﻣ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ ﻲﺑﺎﻳ
) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ :
ﺔﻘﻄﻨﻣ يرادﺮﻬﺷ يزﺎﺳﺎﺒﻳز ةزﻮﺣ 1
ناﺮﻬﺗ (
ﺐﻴﺒﺣ ﺪﻴﺳ يرﻮﻔﻏﺮﻴﻣ ﷲا
،1
ﻲﺘﺸﭘدور ﻲﻌﻴﻔﺷ ﻢﺜﻴﻣ ﻚﻠﻣ ﻪﻤﻃﺎﻓ ،2
3ﻲﻫﺎﺷ
هﺪﻴﻜﭼ : ﻲﻧﺎـﻬﺟ يزﺎـﺳ و ﺪـﻨﻳآﺮﻓ
ﭘ ﻲﻜﻳژﻮـﻟﻮﻨﻜﺗ يﺎﻫ ﺮ
،ﺖﻋﺮـﺳ ﻖـﻳﺮﻃ زا يروﺎـﻨﻓ تﺎـﻋﻼﻃا ،
نﺎﻣزﺎﺳ ﺶﺨﺑ رد ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ﻲﻣﻮﻤﻋ و ﻲﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ
ار ياﺮﺑ رد ﺖﺑﺎﻗر تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻧﺎـﺳر ﺪـﻳﺪﺟ
،
رﺎﺸﻓ ﺖﺤﺗ ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﻒﻋﺎﻀﻣ
. ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫدﺎﺼﺘﻗا رد ﻪﺘﻓﺎﻳ
، ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ لﻮﺌﺴﻣ تﺎﻣﺪﺧ ﺶﺨﺑ
هدوﺰﻓا شزرا و لﺎﻐﺘﺷا ﺪﺷر ﺖﺳا
. رد ﻪﺠﻴﺘﻧ
، هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺗ
رد ﺔﻨﻴﻣز ﻌﺳﻮﺗ ﺔ و ﺪـﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ
نآ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
، ﻢﻬﻣ ﻲﻣ هﻮﻠﺟ ﺶﻴﭘ زا ﺮﺗ ﺪﻨﻛ
.
،ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد ﻲـﺳرﺮﺑ فﺪـﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺋارا و ﺔ ﻲﻟﺪﻣ ياﺮﺑ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ .
ﺔﻌﻣﺎﺟ يرﺎـﻣآ
ﺶﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ ود زا يرادﺮﻬـﺷ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و ناﺮﻳﺪﻣ
و
ـﻘﻄﻨﻣ رد ﻦﻛﺎـﺳ ناﺪﻧوﺮﻬـﺷ ﺔ
1 ناﺮـﻬﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ .
ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ هداد يروآ ﺎﻫ زا ود ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎـﻳزرا و ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺳ لاﺆ ﺎﻫ ي ﺶﻫوﮋﭘ
، لﺪﻣ شور ﻲﺑﺎـﻳ نﻮـﻨﻓ و يرﺎﺘﺧﺎـﺳ تﻻدﺎـﻌﻣ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺑ رﻮﻜﻳو و ﺲﻴﺴﭘﺎﺗ يﺮﻴﮔ ﻪ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﻛ .
ياﺮﺑ ﺐﺴﻛ ،يدﺮﺑرﺎﻛ و ﺢﺿاو ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻫCSF
يﺎ
ﺪﻴﻳﺄﺗ لﺪﻣ رد هﺪﺷ
، ﺖﻴﻤﻫا ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ رد
ـ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ يﺎﺟ
ﺪﻧﺪـﺷ ﻢﻴـﺴﻘﺗ ﻪﺘﺳد رﺎﻬﭼ ﻪﺑ و .
رد
ﻲﻳﺎﻤﻧﺎﺟ ﻦﻳا ﻢﻬﻣ
ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ مود ﻊﺑر رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ؛ ياﺮـﺑ يرادﺮﻬـﺷ
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺗﺎﻣﺪﺧ ﺰﻴﻣآ ﺶ
، ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ دراﻮﻣ ﻦﻳا رد ار دﻮﺧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻳﺎﺑ .
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﺖﻣﺪﺧ ،يﺮﻬﺷ تﺎﻣﺪﺧ ،ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ ﺔﻌﺳﻮﺗ .
1 . ناﺮﻳا ،دﺰﻳ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد
2 . يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ يﺮﺘﻛد ة
يراﺪﺑﺎﺴﺣ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،
ناﺮﻳا
3 . سﺎﻨﺷرﺎﻛ ناﺮﻳا ،دﺰﻳ ﺮﻨﻫ و ﻢﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ﺪﺷرا
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 08 / 11 / 1392
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 25 / 03 / 1393
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﻚﻠﻣ ﻪﻤﻃﺎﻓ ﻲﻫﺎﺷ
E-mail:[email protected]
ﻪﻣﺪﻘﻣ 1
ﺶﻳاﺰﻓا تارﺎﻈﺘﻧا
،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺪﺷر
ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺪﺷ و يروﺎﻨﻓ رﺎﻴﺴﺑ ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ
، زا ﻪﻠﻤﺟ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ
ﺚﻋﺎﺑ هﺪﺷ ﺪﻧا نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﺪﺳ ة ﺖﺴﻴﺑ ﻢـﻜﻳو ـﺷ ﻲﻠﻜ توﺎـﻔﺘﻣ زا نﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻫ ﻲﺘﻨـﺳ اﺪـﻴﭘ ﺪـﻨﻨﻛ
) يداﺮﻣزﺎﺒﻬــﺷ و يرﺪــﻴﺣ ،ﻦﻳداﻮﺟﺪﻴــﺳ ،
1388 ( ﻲﻧﺎــﻬﺟ ﻦﻴــﻤﻫ و ﻣﺪــﺧ يزﺎــﺳ
ﺎ و ت ﺪــﻨﻳآﺮﻓ يﺎﻫ
ﺮﭘ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﺖﻋﺮﺳ
ﻪﻛ ﻖﻳﺮﻃ زا يروﺎﻨﻓ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا ﻲﻣ
ناﻮﺗ
ﺖـﻓﺎﻳ ﺖـﺳد ﺎـﻬﻧآ ﻪـﺑ ،
ﺖﻛﺮﺷ و ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ار
ﻪﺑ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺶﺨﺑ ﻲﺘﺣ و ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ رد رد ﺖـﺑﺎﻗر رﻮﻈﻨﻣ
تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻧﺎﺳر ﺪﻳﺪﺟ ﻲﻣ راﺮﻗ ﻒﻋﺎﻀﻣ رﺎﺸﻓ ﺖﺤﺗ ، ﺪﻫد
) رﻮﻨﻣ
، 2000 .(
ﻠﺌﺴﻣ رد ﺔ ﺖﻣﺪﺧ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻌـﺳﻮﺗ ،زوﺮﻣا ﺖﻌﻨﺻ يﺎﻫ
ﺔ ﺪـﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪـﺧ و تﻻﻮـﺼﺤﻣ
ﻪﺑ ﺪﺷر ،ﺖﺑﺎﻗر رﻮﻈﻨﻣ و
يﺎﻘﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ
، ﻪﺑ ﻲﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا يﺮﻣا ترﻮﺻ ﺪﺑﺎﻳ
) نﻮﻤﻴﺳﺰﺘﻴﻓ
،نﻮﻤﻴﺳﺰﺘﻴﻓ و 2005
.(
ﻌﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا ﺔ
ﺪﻳﺪﺟ لﻮﺼﺤﻣ
NPD )
2( لﺎـﺳ لﻮﻃ رد يﺎـﻫ
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ يدﺎﻤﺘﻣ ﻌـﺳﻮﺗ ﺎﻣا ،ﻪﺘﺷاد يدﺎﻳز يﺎﻫ
ﺔ
ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪـﺧ
NSD )
3( ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ رد
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ نﻮﻣزآ و ﻲﺳرﺮﺑ ﻒﻴﻌﺿ و دوﺪﺤﻣ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ )
،ﻲﻟﺎﺳ و نﺎﻔﻟو 2006
( دﻮـﺟو ﺎـﺑ و
ﺘﺳد ﺶﻧاد ،نآ ﺖﻴﻤﻫا ﺖﺳا دوﺪﺤﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴ
. ناﺰﻴﻣ هژوﺮﭘ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
ﺔ ﺖﻣﺪﺧ
ﺑ ﺪﻳﺪﺟ ﻪ ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ 58
ﺪﺻرد ﺖﺳا . ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ
، ﺮﻫ زا هد ژوﺮﭘ ة ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ
ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪـﺧ
، رﺎـﻬﭼ
ﺑور ﺖﺴﻜﺷ ﺎﺑ درﻮﻣ ﻪ
ﻲﻣ ور ﺪﻧﻮﺷ . ﺖﻛﺮﺷ ﺮﮔا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد نﺎﻣزﺎـﺳ و ﺎﻫ
ﻲﺗﺎﻣﺪـﺧ يﺎـﻫ ﻲـﭘرد
دﻮـﺒﻬﺑ
ﺪﺻرد ﻌﺳﻮﺗ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ دﻮﺧ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺔ
ﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻧاد ﺆ
شﻼﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺛ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ،يروآﻮﻧ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻢﻬﻣ و دﻮﺷ
) نﻮﺘﻟاد
، ﭻﻨﻴﻟ و ﻲﻟﻻ ،
2009 .(
ﺪﻫ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد يرادﺮﻬﺷ بﺎﺨﺘﻧا زا ف
ياﺮﺑ ،ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ
ﺖـﺳا ﺮـﻛذ نﺎﻳﺎـﺷ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﺳر ﺪ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺔﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﻤﻛ نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﻳا دﻮﺒﻬﺑ يﺎﺘﺳار رد يدﺎﻴﻨﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ )
ﺾﻴﻓ و يﺪﻤﺣا ،يدﺎﺑآ
1390
.( ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ ،ﺎﻫﺮﻬﺷ شﺮﺘﺴﮔ
هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺮﺗ نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ و يﺮﻬﺷ ﻲﮔﺪﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا نﺪﺷ
،
نﺎﻣﺎـﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ ﻪـﺑ ﻲـﺸﺨﺑ
هزﻮﺣ يﺮﻬﺷ عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ هﺪﺷ
رادا و ة هﮋﻳو ﻞﻜﺷ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺎﻫﺮﻬﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ زا يا
ﺖﺳا ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﻪـﺑ
ﻋﻮﻤﺠﻣ ﺔ هﺪﻴﭽﻴﭘ هﺪﻳﺪﭘ و ﻂﻳاﺮﺷ زا يا ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﺘﻴﻨﻣا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ،يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﻛ ﻪﺟﻮﺗ . سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
، ﻲﻧاﺮﻳﺪﻣ ﻪﺻﺮﻋ رد ﺎﻫ ﻖﻓﻮﻣ ﺪﻳﺪﺟ ي ﺪﻧا
ﺖـﻳﺰﻣ ﻪﻛ ار دﻮـﺧ ﻲﺘﺑﺎـﻗر يﺎـﻫ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 . ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ نﺎﻳﺎﭘ زا ﻣﺎﻧ ﺔ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺎﺑ
ناﻮﻨﻋ
» ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ CSF )
( يرادﺮﻬﺷ ﺎﻫ رد زﻮـﺣ ة
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ تﺎﻣﺪﺧ ﺪﻳﺪﺟ NSD ) ( ﺎﺑ دﺮﻜﻳور لﺪﻣ ﻲﺑﺎﻳ تﻻدﺎﻌﻣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ) درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ : يرادﺮﻬﺷ ﻘﻄﻨﻣ ﺔ 1 ناﺮﻬﺗ (
« ﺖﺳا .
2. New Product Development
3 .New Service Development
و دوﺪﺤﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يدﺎﺼﺘﻗا تاﺮﻴﻴﻐﺗ
ناﺪﻧوﺮﻬـﺷ نﺎـﻤﻫ ﻪـﻛ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ،
ار ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻛ هدﺮ ﺨﺳﺎﭘ ياﺮﺑ مزﻻ فﺎﻄﻌﻧا و ﻲﻳﻮﮕ
ﻪﺘﺷاد ار ﻊﻳﺮﺳ ﺑ
ﺪﻨﺷﺎ .
سﺎﺳا ﻦﻳاﺮﺑ
، ﻟﺎﻘﻣ ﺔ ور ﺶﻴﭘ ـﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺗ ﺖﺳا دﺪﺻرد ﺆ
ﺮﻓ رد ﺮﺛ آ
ﻌـﺳﻮﺗ ﺪـﻨﻳ ﺔ
زﻮﺣ رد ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ة
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻲﺳرﺮﺑ ار يﺮﻬﺷ تﺎﻣﺪﺧ ﺪﻨﻛ
ﺋارا ﺎﺑ و ﺔ ﻟﺪﻣ ﻲ
، ﺢﻴﺤﺻ ياﺮﺟا رد
هژوﺮﭘ ﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﺔ
هار يرادﺮﻬﺷ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺸﮔ
. ﺒﻨﺟ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺔ
ﺶﻫوﮋـﭘ يروآﻮـﻧ ﺪـﻳﺎﺑ
ﺖﻔﮔ ﻪﻛ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ـﻨﻴﻣز رد
ﺔ ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ
ناﺮـﻳا رد ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪـﺧ ﺖـﻓﺎﻳ
ﺪـﺸﻧ رد و ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
ترﻮﺻ ﺘﻓﺮﮔ ﺔ ﺮﮕﻳد ﻂﻘﻓ ،ﺰﻴﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﻲﮔﺮﺒﺧ هﺎﮔﺪﻳد زا ﺎﻫ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻲـﻜﻴﻨﻜﺗ ﺎﻳ يﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻨﺴﺑ ﻲﻨﻓ
، ﺎﻣا ﺖﻳﺰﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺎﻫ
يﺎﻫ
ﻲﻨﻓ
، ﻪﺑ ﻖﻴﻗد ﻞﻴﻠﺤﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ يدﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻴﻌﺿو ﺮﺗ
ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺋارا و ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺔ
يدﺮﺑرﺎﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﺮﺗ
ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ هﺪﺷ
ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ﺖﻴﻤﻫا ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ
ـ دﺮﻜﻠﻤﻋ هﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪﻧا
. ﻪـﻛ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪـﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ زا ﺲﭘ و ﺎﻫ
ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻞﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪﻴﻳﺄﺗ
مﺮـﻧ رد ي -
،لرﺰﻴﻟ راﺰﻓا ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﺔ ياﺮﺟا يﺎﺘﺳار رد يرادﺮﻬﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻌﺳﻮﺗ
ﺔ
ﻲـﺣاﺮﻃ ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
ﺪﺷ و رﺎﻴﺘﺧا رد ﻨﻛﺎﺳ
ﺎ ﻘﻄﻨﻣ ن ﺔ 1 ناﺮﻬﺗ يرادﺮﻬﺷ
ﺖـﻓﺮﮔ راﺮـﻗ
ﻊـﻤﺟ زا ﺲـﭘ و هداد يروآ
ﺎـﻫ ، ﺎـﺑ
ﻢﻴﻤﺼﺗ نﻮﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﻴﺴﭘﺎﺗ و رﻮﻜﻳو يﺮﻴﮔ
، ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ
ﻪـﺒﺗر دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﺖﻴﻤﻫا ﺮﻈﻧ زا يﺪـﻨﺑ
ﺪﻧﺪﺷ ﺖﻴﻤﻫا ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ و ـ
دﺮﻜﻠﻤﻋ نآ ياﺮﺑ ﻢﻴﺳﺮﺗ ﺪﺷ .
ﻨﻴﺸﻴﭘ يﺮﻈﻧ ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
، ﻞﻣﺎﺷ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
ﻒﻳﺎـﻇو ،ﺎـﻫ
ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا و ﺖﻛﺮـﺷ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ
ﻲﺑﺎﻳزرا ،ﻪﻌﺳﻮﺗ ،هﺪﻳا دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ دﺎﻣآ و
يﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ شزرا رازﺎﺑ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫدﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺮﺑ ﻲﮔ
ار ﻲﻣﺮﺑرد دﺮﻴﮔ ) ،زرﻮﺑ 1988 .(
ﻔﻳﺮﻌﺗ رد ﻲ ﺮﮕﻳد
، ﻌﺳﻮﺗ ﺔ
ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻞﻣﺎـﺷ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ،تﺎﻣاﺪـﻗا ،ﺎـﻫ
ﻒﻳﺎﻇو ﻲﺑﺎﻳزرا و ﻲﻳﺎﻫ ) ﻌـﺳﻮﺗ ،رازﺎﺑ ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ ﺎﻳ ﻖﻴﻘﺤﺗ ،هژوﺮﭘ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺔ
لﻮـﺼﺤﻣ نﻮـﻣزآ و
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ( ﻠﺣﺮﻣ زا ار ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺔ
ﻲـﻣ قﻮـﺳ ﺪـﻴﻟﻮﺗ و ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻪـﺑ هﺪـﻳا ﺪـﻫد
) و ﺮﭘﻮـﻛ
،ﺖﻴﻤﺸﻨﻴﻠﻛ 2000
.(
ﻌﺳﻮﺗ رد ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺔ
ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
ﻫد ود تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﻴﺧا
ﻌـﺳﻮﺗ رد ﺖـﺴﻜﺷ و ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺔ
ﺖﻣﺪـﺧ
ﺪﻳﺪﺟ
، ﻲﺼﺨﺸﻣ توﺎﻔﺗ ﺎﺑ
ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻌﺳﻮﺗ رد راﺬﮔ ﺔ
دراﺪـﻧ يﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻂﻴـﺤﻣ رد ﺪـﻳﺪﺟ لﻮـﺼﺤﻣ
) يد ،ﻲﻧﺎﺘﻧﺮﺑ 2001 (
، ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ
ﻪـﺑﺮﺠﺗ ،ﻲﮕﻨﻫﺎـﻤﻫﺎﻧ ،ﻲﺳﻮﻤﻠﻣﺎﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﻣﺪﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ و يﺮﻳﺬـﭘﺎﻧ
دﻮﺑﺎﻧ ﻲﻧﺪﺷ
، ﺮﻴﺛﺄﺗ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﺶﻘﻧ ﺮﺑ ﻲﻤﻬﻣ تا ﻪﺘﺷادNSD
) ،ﺮﺟرد 2004 ( ﺗ ﺚﻋﺎﺑ و ﺄ يﺎﻫﺪﻴﻛ
ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و ﻞﻣاﻮﻋ زا
ﻣ يﺎﻫ ﺆ ﻌﺳﻮﺗ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛ ﺔ
هﺪﺷ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ
،ﺖـﺳا
،ور ﻦـﻳا زا
ﻪﺑ ﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻖﻳﻮﺸﺗ ياﺮﺑ ﻲﻨﻳﻮﻧ يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﺔ
ﺖﺳا زﺎﻴﻧ تﺎﻣﺪﺧ .
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲﻠﻣاﻮـﻋ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
شزﻮﻣآ بﻮﺧ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻂﻴﺤﻣ ،هﺪﻳد
رد نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يﺮـﻴﮔرد و ﺪـﻨﻳآﺮﻓ
مﺎـﮕﻨﻫ ،ﻪﻌـﺳﻮﺗ
ﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ
دﻮﻤﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﺎﺑ ﺪﻳﺪﺟ لﻮﺼﺤﻣ ﻲﻣ
ﺪﺑﺎﻳ ) ،ﻦﻣﺮﻫ 2006 .(
ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ
ترﻮﺻ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻨﻴﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﺔ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ لﺎﺳ رد ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
ﻤـﺸﭼ ﺪـﺷر ﺮـﻴﺧا يﺎﻫ ﻪﺘـﺷاد يﺮﻴﮕ
ﺖﺳا . ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ،
» ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ
ﺪـﻳﺪﺟ لﻮـﺼﺤﻣ و ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ :
ﺐﻴﻛﺮﺗ يﺪﻨﺑ ﻪﺑ يرﺎﻜﻤﻫ تﺪﺷ يﺎﻫ ﺶﻴﭘ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻨﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫ دﺮﻜﻠﻤﻋ
« ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻤﻟﺎﺷ و ﺮﻤﻴﻠﺷ
لﺎﺳ رد 2011 مﺎﺠﻧا هداد ﺪﻧا . ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺐﻟﺎﻗ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ رد ﺖﻛﺮـﺷ ﺎـﺑ ﺖﻛﺮﺷ يرﺎﻜﻤﻫ يﺪﻨﺑ
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
، ﻌﺳﻮﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺔ
ﺪـﻳﺪﺟ لﻮﺼﺤﻣ
هﺪـﺷ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖـﺳا
؛ ﻪـﺑ ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﻛ يا ﻪـﺑ
ﺪﻨﭼ يدﺮﻜﻳور ﻪﺠﻨﺳ و يﺪﻌﺑ
ﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﻲ
ﺖﻛﺮـﺷ ﺎـﺑ ﺖﻛﺮـﺷ يرﺎـﻜﻤﻫ تﺪـﺷ دﺎـﻌﺑا زا
، ﻞﻣﺎـﺷ
ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ و ﺎﻫ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
ﺖﺳا . ،ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا
ﻲـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﺮﻳﻮـﺼﺗ ﻊﻣﺎـﺟ و ﺮـﺗ
ﻢﺠﺴﻨﻣ ﺮﺗ ي توﺎﻔﺗ زا ﻦﻴﺑ يﺎﻫ وNSD
ﻖﻓﻮﻣNPD
ﻪﺑ ار ﺔﻟﺰﻨﻣ ﺪﻣﺎﻴﭘ يرﺎﻜﻤﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﻮﮕﻟا ،
ﺪﻫد ﻪﺋارا . ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﻫد رد ﺎﻫ
ﺎﺑNSD
ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﺎـﻫ
NPD رد ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ توﺎﻔﺘﻣ يا يﺪﻨﺑﺮﻜﻴﭘ
و هﺪﺷ ﻞﻤﻋ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ
،ﺰـﻴﻧ و نﺎـﻴﻣ ﻞـﻣﺎﻌﺗ تﺪـﺷ ناﺰـﻴﻣ
كﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻌﺳﻮﺗ رد ﺮﻴﮔرد يﺎﻫ ﺔ
دﺮﻜﻠﻤﻋ و لﻮﺼﺤﻣ ﻧآ
ﺎﻬ
، ﻄﺑار ﺔ يﻮﻗ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺗ
ي ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺖﻛﺮﺷ ﺮﻴﮔرد يﺎﻫ ﻌﺳﻮﺗ رد
ﺔ ﺖﻣﺪﺧ دراد دﻮﺟو )
و ﺮﻤﻠﻴﺷ ﻦﻤﻟﺎﺷ ، 2011 .(
ﺺﺧﺎﺷ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ار ﻧارﺎـﻜﻤﻫ و ﺲﻟﻮﭘﻮﻠﺠﻧآ ﺶ
ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ
» ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ
ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﻟود رد ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ :
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
« هداد مﺎﺠﻧا و ﺪﻧا
فﺪـﻫ ﺎـﻬﻧآ
دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
هژوﺮـﭘ رد ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲـﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ لﺪﻣ
ﻌـﺳﻮﺗ يﺎـﻫ ﺔ
ﺖـﻟود رد ﻖـﻓﻮﻣ ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪـﺧ
ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا هدﻮﺑ
ﺖﺳا . ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ زا ﺲﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ يﺎـﻫCSF
ﻪـﺑ ،NSD
رﻮـﻈﻨﻣ
دﺎﻔﺘﺳا ة ﻧآ زا ﺶﺨﺑﺮﺛا دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﻟﺪﻣ ﺎﻬ
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻛ هﺪﺷ هﺪﻨﻨﻛ
ﻌﺳﻮﺗ ﺖﺴﻜﺷ و ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫ ﺔ
ﺖﻣﺪﺧ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رد ار ﺪﻳﺪﺟ ﻴﻐﺘﻣ زا يا
ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﻳﺎﻤﻧﺎﺟ ﺎﻫﺮ .
ﺎـﺗ ﺖـﺳا شﻼـﺗ رد يدﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ لﺪـﻣ ﺎـﺑ
،ﻲﻌﻗاو يﺎﻫداﺪﻳور و دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻴﺑدا ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺑﺮﺠﺗ
ﻪ ﻲﻳﺎﻫ ﻤﻫ ار يرﻮـﺌﺗ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و يﺮﺒﻫر رد نﺎﻣﺰ
رﺎﻛ ﺪﻫد ﻪﺋارا )
سﻮﻟﻮﭘﻮﻠﺠﻧا
، و سﻮﻴﺴﺘﻴﻛ ﺲﻟﻮﭘودﺎﭘﺎﭘ
، 2009 .(
ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻜﻳ
، ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﺸﻫوﮋﭘ
ﻧارﺎـﻜﻤﻫ و ﻦﻧﺎـﺟوا ﺶ
لﺎـﺳ رد 2008 ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ
NSD» : ﻲﻳاراد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺎﮔﺪﻳد زا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺗ رﺬﮔدوز يﺎﻫ
ﺄ ﻣ ﻦﻴ
ﻲﺘﻌﻨـﺻ تﺎﻣﺪـﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
«
هداد مﺎﺠﻧا ﺪﻧا
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺿﺮﻋ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺑ
ناﺰـﻴﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا نﺎـﺸﻓﺪﻫ ﻪﻛ ﻲﻨﻴﺷﺎﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺐﺴﻛ و ﺖﺳا ﻲﻟﺎﻣ شدﺮﮔ ﻞﻛ زا دﻮﺧ ﻢﻬﺳ و ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ رﺎﻛ
، ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺖﺳا هدﺮﻛ .
ﺎﻬﻧآ هدﺮـﻛ ضﺮﻓ ﺪـﻧا
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻛ رﺬﮔدوز يﺎﻫ
، ﺶﻧاد و تﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ
،
ﻌـﺳﻮﺗ و هدﻮـﺑ يﺪﻴﻠﻛ ﻞﻣاﻮﻋ ﺔ
ﻞﻣاﻮﻋ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﻖﻓﻮﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
، ﺖـﻳﺰﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮـﺘﻬﺑ ﻲﺘﺑﺎـﻗر يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ
ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ﺖﻣﺪﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻖﻓﻮﻣNSD
رﻮﺤﻣ
ﻪﻜﺒﺷ ﻂﻴﺤﻣ رد ﻪﺘﺧادﺮﭘ
و ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲـﻳاراد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻂﺑاور و ﺎـﻫ
ار ﻲـﺳرﺮﺑ هدﺮـﻛ
ﺖﺳا . ﻣاﻮﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ،ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻨﭼ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞ
يﺪـﻌﺑ وNSD
ﺮﻴﺛﺄـﺗ
ﻲـﮔﮋﻳو ﻪـﻛ ي ﺮـﺑ ﺖﻣﺪـﺧ يﺎـﻫ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻪﺘﺷاد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻧا ﻫد
ﺪ ) ﻦﻧﺎﺟوا
، ﻲﺳﺎﻛ و ﻦﻴﻠﺗرﻮﻛ ،نﻻ ،
2008 .(
ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺔ لﺎـﺳ رد ﻲﻧﺎﺘﻧﺮﺑ 2001
، هژوﺮـﭘ ﺖﻣﺪـﺧ يﺎـﻫ
B to B
،گرﺰـﺑ ﻲـﺳﺎﻴﻘﻣ رد ياﺮـﺑ
ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﻪﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺖﻴﻗﻼﺧ ﻨﻴﻣز رد لﻮﺼﺤﻣ يﺎﻫ ﺔ
ﺖـﺴﻜﺷ و ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ
. ﻪﻛ هدﺮﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻣﻮﻤﻋ و ﻲﻠﻛ ﻪﺑ ار ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
رادا ياﺮﺑ ة ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺟوﺮﺧ يراﺬﮔ
ﺑ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ﻪ
هﺪﻣآ دﻮﺟو ﺪﻧا
) ،ﻲﻧﺎﺘﻧﺮﺑ يد 2001
.(
،ﻻﺎﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﻛﺮﺷ رد
يﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ياﺮﺑ
ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ تﺎﻣﺪـﺧ و تﻻﻮـﺼﺤﻣ
توﺎﻔﺗ ﻲﻳﺎﻫ دراد دﻮﺟو .
ﻪﺑ توﺎﻔﺗ ،هوﻼﻋ عاﻮﻧا ﻦﻴﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺶﺨﺑ ﻞﺧاد رد ﺰﻴﻧ ﻲﻳﺎﻫ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻣﺪﺧ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد حﺮﻄﻣ تﺎﻣﺪﺧ
يرادﺮﻬـﺷ نﺎﻣزﺎـﺳ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎـﺑ
ﺖﻣﺪﺧ يرﻮﺤﻣ ﻪﺋارا ﻲﻧﺎﺳر
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و تﺎﻣﺪﺧ عﻮﻧ ﻦﻳا ﺆ
و ﻪـﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد نآ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛ
نآ ﺪﻨﻧﺎﻣ
، ﺑ ﻪ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا
. ﻲﻨﺘﻔﮔ ﺖﺳا
، ﻻد ﻳ ﻞ
ـﻘﻄﻨﻣ يرادﺮﻬـﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺔ
1
ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻲﻣ ار
دراﻮﻣ ﻦﻳا رد ناﻮﺗ دﺮﻛ نﺎﻴﺑ
: ﻪﺑ ـﻘﻄﻨﻣ ﻲﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻞﻴﻟد ﺔ
تﺎﻧاﺮﻴﻤـﺷ ﺪـﻨﻧﺎﻣ
ﻘﻄﻨﻣ ﺔ 20 ﺮﻬﺷ ﺎﻳ ﺰﻴﻧ و ير
، ﮋﻳو ﻂﻳاﺮﺷ ة
ﻲﻤﻴﻠﻗا ) ﺐﻄﻗ دﻮﺟو رد ناﺮﻬﺗ يدرﻮﻨﻫﻮﻛ و ﻲﺤﻳﺮﻔﺗ يﺎﻫ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا (
ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻂﻳاﺮﺷ ، )
ﻪﺑ دﻮـﺟو ﺰـﻴﻧ و رﻮـﺸﻛ ﻲـﺳﺎﻴﺳ تﺎـﻣﺎﻘﻣ ﺖـﻣﺎﻗا ﻞﻴﻟد
ترﺎﻔﺳ ﻪﻧﺎﺧ يﺎﻫ دﺪﻌﺘﻣ (
، هژوﺮﭘ
ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و ﺖـﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﮕﻳد ﺎﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا ﻲﻳاﺮﺟا يﺎﻫ
،
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ ناﺮﻬﺗ يرادﺮﻬﺷ ﻞﻛ ﻪﺑ
ظﺎﺤﻟ ﻖﻃﺎﻨﻣ دﺪﻌﺗ و ﺮﻬﺷ ﻲﮔدﺮﺘﺴﮔ
، ﺮـﺗاﺮﻓ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ﺐﻟﺎﻗ زا
ﺰﻴﻧ و ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻲﻧﺎﻣز ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و هدﻮﺑ
، ﻖﻴﻗد ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﺴﻛ يدﺮﺑرﺎﻛ و ﺮﺗ
ﻦـﻳا ،ﺮﺗ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ياﺮﺑ ﻌﻟﺎﻄﻣ يدرﻮﻣ ﺔ بﺎﺨﺘﻧا
ﺪﺷ . ﺨﺳﺎﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ اﺬﻟ ﺳ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕ
ﺆ تﻻا ﺶﻫوﮋـﭘ
ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻪﺑ ﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ﻲﻓﺮﻌﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﺔ
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا و ﻖﻓﻮﻣ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ
ﻘﻄﻨﻣ يرادﺮﻬﺷ ﺔ
1 هزﻮﺣ ﻦﻳا رد ناﺮﻬﺗ
، هﺪﺷ حﺮﻃ ا ﺪﻧ :
1 . ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ
CSF ) ( يرادﺮﻬﺷ زﻮﺣ رد ﺎﻫ ة
؟ﺖﺳا ماﺪﻛ ﺪﻳﺪﺟ يﺮﻬﺷ تﺎﻣﺪﺧ
2 . ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻧاﺮﺤﺑ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
CSF ) ( ﭼ يﺮﻬﺷ ﺖﻣﺪﺧ
؟ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕ
3 . ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ زا ﻲﻧاﺮﺤﺑ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻣ ﺆ يﺮﻬﺷ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ﺮﺑ ﺮﺛ
،
؟دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ماﺪﻛ
4 . ﻘﻄﻨﻣ يرادﺮﻬﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺔ
ﻲﺣاﺮﻃ لﺪﻣ يﺎﺘﺳار رد ﻚﻳ هﺪﺷ
، ﭼ
؟ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕ
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ يرﺎﻣآ
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﺖﺳا هوﺮﮔ ود ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يرﺎﻣآ .
ناﺮﻬﺗ يرادﺮﻬﺷ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و ناﺮﻳﺪﻣ لوا ﺶﺨﺑ
ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﺔ ﻦﻴﺑ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻬﻧآ
ﻊﻳزﻮﺗ ﺪﺷ و 95 ﺪـﺻرد
زا ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺎﻬﻧآ .
ـﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻦﻴﻴﻌﺗ لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ﺔ
،دوﺪـﺤﻣﺎﻧ 386
ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ مزﻻ داﺪﻌﺗ هداد يروآ
،ﻊﻳزﻮﺗ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﻫ 370
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻊﻤﺟ
يﺎـﻨﺒﻣ و يروآ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا .
ﺶﺨﺑ ﻌﻣﺎﺟ زا ﺮﮕﻳد ﺶﻫوﮋﭘ ﺔ
ﻘﻄﻨﻣ نﺎﻨﻛﺎﺳ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺔ
1 ناﺮﻬﺗ يرادﺮﻬﺷ ﺖﺳا
ﻪﻛ ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ
ﻪﻔﻟﺆﻣ زا ﻚﻳﺮﻫ نزو ﻦﻴﻴﻌﺗ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻧآ ﻦﻴﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﺎﻬ .
ﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﻴﻧ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ﺔ
،لوا لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زا ﺶﻴﺑ ،يرﺎﻣآ يﺎﻫ
386 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ياﺮﺑ
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ رﺎﻣآ ي ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد
زا ﺲﭘ ﻪﻛ ﺪﺷ و ﻊﻳزﻮﺗ
ﻊﻤﺟ يروآ 395 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
، 11 درﻮﻣ ﺎﻧ ﺺﻗ و ﺪﻳدﺮﮔ فﺬﺣ 384
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا يﺎﻨﺒﻣ .
ﻲﻣ يروآدﺎﻳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ناﺰﻴﻣ دﻮﺷ
يﺎﻫ مود هوﺮـﮔ 99
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺻرد .
ﻞﻜﺷ 1 . ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ
ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ رد ﺮﺛﺆﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
NSD
نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يرادﺮﻬﺷ
ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا رد ﺮﺛﺆﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
NSD
ﻘﻄﻨﻣ نﺎﻨﻛﺎﺳ ﺔ
1
ناﺮﻬﺗ يرادﺮﻬﺷ
شور ﺶﻫوﮋﭘ
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﺑ ﻪ رﺎﻛ ﻦﻳا رد ﻪﺘﻓر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ،اﺮﺟا ظﺎﺤﻟ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ فﺪﻫ ظﺎﺤﻟ زا
ﺖﺳا . ﻦﻳا مﺎﺠﻧا ﻞﺣاﺮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺖﺳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ
ﻊـﻤﺟ ياﺮـﺑ ﻪﻛ شور زا تﺎـﻋﻼﻃا يروآ
يﺎـﻫ
ﻲﻔﻴﻛ ـ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻤﻛ دﻮﺷ
، ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ رﻮﻈﻨﻣ
ﺎـﺑ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻨﻴﺸﻴﭘ يا
ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ ﻢﻫ و ﺺﺧﺎـﺷ ،نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺎﺑ ﻲﺸﻳﺪﻧا
ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﺎـﻫ هﺪـﺷ
لﺪـﻣ و
ﻲﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﺑ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ دﻮﺷ
. زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ شور
،ﻲـﻤﻛ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﻪـﺑ تﺎﻣﺪـﺧ
ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻳﺪﺟ ﺔﺿﺮﻋ
زﻮﺣ رد يرادﺮﻬﺷ ة
ﺎﺒﻳز ﺑ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﻪ
جاﺮﺨﺘﺳا لﺪﻣ يﺮﻴﮔرﺎﻛ هﺪﺷ
ﺪـﻫاﻮﺧ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ
ﺪﺷ . ﻊﻤﺟ ﻲﻠﺻا راﺰﺑا هداد يروآ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﺖﺳا . ﻪﺑ ،ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﻴﻬﺗ رد ﺔ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻔﻟﺆﻣ زا ﺎﻫ
زﻮـﺣ رد ﻦﻴﺸﻴﭘ تﺎﻴﺑدا رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ة
ﻞـﻣاﻮﻋ و ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲـﻧاﺮﺤﺑ
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ .
رد
ﺐﺣﺎـﺻ و نﺎـﮔﺮﺒﺧ ﺮـﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ،ﺖﻳﺎﻬﻧ ناﺮـﻈﻧ
،يرادﺮﻬﺷ و هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
ﺎـﻫ
ﺪـﻨﺘﻓﺎﻳ ﻞﻳﺪـﻌﺗ .
ﻨﻴـﺸﻴﭘ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺔ
تاﺮـﻈﻧ ﺰـﻴﻧ و ﺶﻫوﮋـﭘ
ﻴﻬﺗ رد نﺎﮔﺮﺒﺧ و نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﺔ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
، ﺖـﺳا نآ ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور زا ﻲﻛﺎﺣ .
رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﺔ
ﺔﻠﺣﺮﻣ لوا ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ 38
ﺳ ﺆ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ لا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻒـﻴﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺞﻨﭘ تﺮﻜﻴﻟ ﻲﻳﺎﺗ ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻮﺷ ﻧ ﺪ . ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ ـﻘﻄﻨﻣ يرادﺮﻬﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا فﺪﻫ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ مود ﺔ
1
ﻪﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ناﺮﻬﺗ ﻞﻣاﻮﻋ يﺮﻴﮔرﺎﻛ
زا هﺪـﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ
ﺔ ﻲـﺣاﺮﻃ لوا
هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يوﺎﺣ
22 ﺳ ﺆ حﺮﻄﻣ لا ﻒﻴﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺪﺷ ﺞﻨﭘ
ﻪﻨﻳﺰﮔ تﺮﻜﻴﻟ يا
، ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﻘﻄﻨﻣ يرادﺮﻬﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺔ
1 نﻮﺘﺳ ﻚﻳ و ﺖﻴﻤﻫا ﺐﻳﺮﺿ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
، فﺪﻫ ﺎﺑ ناﺰـﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺖﻴﻤﻫا ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺪﻳد زا ﺎﻫ
ﺖﺳا .
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ راﺪﻘﻣ ياﺮﺑ
ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 94
ﺪـﺻرد
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و
ياﺮﺑ ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺔ ﺖﻴﻤﻫا ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ 96
ﺪﺻرد
ﺖـﺳا هﺪـﺷ دروآﺮﺑ ﻪـﻛ
نﺎﺸﻧ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﺪﻨﻫد
ة ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
لﺪﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ يزﺎﺳ
ﻪﺑ ﺖﻳاﺪﻫ و لﺪﻣ ﻢﻴﺳﺮﺗ رﻮﻈﻨﻣ نآ يﺎﺘﺳار رد ﺶﻫوﮋﭘ
، اﺪﺘﺑا ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ تﺎﻴﺑدا
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ و
ﺲﭙﺳ ياﺮﺑ ﺘﺳد
ﺪـﺷ بﺎـﺨﺘﻧا ﺚـﺤﺑ نﺎـﮔﺮﺒﺧ ،رﺎـﺒﺘﻋا ﺎـﺑ و دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻟﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴ ﺪﻧ
ﺎـﻬﻧآ زا و
ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﻲﺠﻨﺳﺮﻈﻧ .
ﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺆ
زا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ،لوا لا ﺪـﻳد
تﺎﻴﺑدا ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ )
لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪﺟ 1 . ﺺﺧﺎﺷ جاﺮﺨﺘﺳا تﺎﻴﺑدا زا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ
ﻦﻴــﻟ و ﻦﻴــﺘﻨﻟو ،ﻞــﺑا ،
ﺖﻳار ) (1999 ﻲﮕﺘﻓﺎﻳرﺎﺘﺧﺎﺳ
؛ ﻓﺪﻫ تﺎﻣﺪﺧ يﺪﻨﻤ ؛
ﻪﺑ ﻊﻗﻮﻣ
؛ندﻮﺑ
راﺪـﻳﺎﭘ و ماود ﺎـﺑ
؛ ﻣ ﺖـﺳاﻮﺧ ﺎـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﺘ
ناﺪﻧوﺮﻬﺷ
؛ ﺖﺴﻜﺷ راﺮﻜﺗ مﺪﻋ هژوﺮﭘ ﻒﻌﺿ طﺎﻘﻧ ﺎﻳ ﺎﻫ
ﺖـﺒﺜﻣ دراﻮـﻣ راﺮـﻜﺗ و ﻲـﻠﺒﻗ يﺎـﻫ ،
ﺳﺪﻨﻬﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ
ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ و ن .
ﺮﺘﺴﻟ ) 1998 ( هژوﺮﭘ ﺎﺑ ﻪﻧاﺪﻬﻌﺘﻣ درﻮﺧﺮﺑ
ﻇﺎﺤﻟ ؛فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر يﺎﺘﺳار رد ﺎﻫ ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ندﻮﻤﻨ
هژوﺮﭘ و تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺣاﺮﻃ رد ﺮﻬﺷ ﻦﺘﺷاﺬﮔ نﺎﻴﻣ رد ؛ﺎﻫ
ﺎـﻳ مدﺮـﻣ ﺎـﺑ هژوﺮـﭘ ياﺮـﺟا ﻞـﺣاﺮﻣ
شراﺰﮔ زا ﻲﻫد ﺪﻨﻳآﺮﻓ
ﻲـﻣ ﻪـﺋارا ﻪـﻛ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ رد ﺖﻴﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ دﻮﺟو ؛مدﺮﻣ ﻪﺑ ؛ﺪﻧﻮـﺷ
ﺺﺨﺸﻣ مﺎﮔ ندﻮﺑ ﻖـﻴﻗد ﻲﺑﺎـﻳزرا نﺎﻜﻣا ﺎﻳ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ؛هژوﺮﭘ ﻞﺣاﺮﻣ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻲﻳاﺮﺟا يﺎﻫ
شﻼﺗ ؛هژوﺮﭘ ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا و سﺎﻤﺗ يراﺮﻗﺮﺑ نﺎﻜﻣا ؛هژوﺮﭘ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ناﺰﻴﻣ ﻊـﻓر ياﺮـﺑ
هژوﺮـﭘ ياﺮﺟا هار رد دﻮﺟﻮﻣ ﻊﻧاﻮﻣ و تﻼﻜﺸﻣ
هژوﺮـﭘ يﺮﻴﮔﺮـﺳ زا ياﺮـﺑ شﻼـﺗ ؛ﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﻒﻗﻮﺘﻣ هﺪﺷ .
ﻦﺘﻟﻮﭘ و ﻲﻠﻛرﺎﺑ ) 1998 (
ﻚـﺴﻳر ؛هژوﺮـﭘ ﻞـﻳﻮﺤﺗ زا ﺲـﭘ تﺎﻣﺪـﺧ يﺎﻄﻋا و تاﺮﻴﻤﻌﺗ ،يراﺪﻬﮕﻧ رد ﺪﻬﻌﺗ و يﺮﻳﺬـﭘ
هژوﺮﭘ ياﺮﺟا هار رد تاﺮﻃﺎﺨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
.
ﺮﭘﻮﻛ ) 1999 ( ﺮﻈﻧ
هژوﺮﭘ ﻖﻓﻮﻣ ياﺮﺟا هار رد مدﺮﻣ زا ﻲﺠﻨﺳ ﻲﺑ ؛ﺎﻫ
ﺐﻟﺎﺟ و ﺮﻴﻈﻧ ﻪـﺋارا تﺎﻣﺪﺧ ندﻮﺑ
؛هﺪـﺷ
ﺔﺋارا حﺮﻃ هژوﺮﭘ و ﺎﻫ ﺎﻫ ي ﺺﺨﺸﻣ ؛ناﺪﻧوﺮﻬﺷ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ نﺎﻣز ندﻮﺑ
و اﺪـﺘﺑا يﺪـﻨﺑ
يﺎﭘ و هژوﺮﭘ يﺎﻬﺘﻧا ﺪﻨﺑ
؛نآ ﻪﺑ ي ﺋارا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ؛يﻮﻗ ناﺮﺒﻫر و ناﺮﻳﺪﻣ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ﺔ
تﺎﻣﺪﺧ
؛نﺎـﻬﺟ ﻪﺘﻓﺮـﺸﻴﭘ يﺎﻫﺮﻬﺷ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﻞﺑﺎﻗ تﻻﻮﺼﺤﻣ و
ﻮـﺤﻧ و شزﻮـﻣآ ة
ﻦـﻳا زا هدﺎﻔﺘـﺳا
دﻮﺟو ؛ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ
ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ناﺪﻧوﺮﻬﺷ تاﺮﻈﻧ ﺬﺧا يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﻳ
ﻢﻴﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ حﺮﻃ دﺮﺒﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ نﺎﻣز فﺮﺻ ؛هژوﺮﭘ يﺎﻫ
؛ﺎﻫ ﻢﻛ ندﻮﺑ
،لﺎـﺣ ﻦﻴﻋ رد و
ﻖﻓﻮﻣ حﺮﻃ ندﻮﺑ ﺖﺳد رد عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ اﺮﺟا
.
ﻧﺎـــﺟوا ﻦ و نارﺎـــﻜﻤﻫ
) 2008 ( ﺋارا
ﺔ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ و زور يروﺎـﻨﻓ
رد ﻲـﺘﻴﻨﻣا و ﻲـﻨﻤﻳا لﻮـﺻا ﺖـﻳﺎﻋر ،ﺪـﻳﺪﺟ يﺎـﻫ
حﺮﻃ زﺎﻴﻧ ؛ﺎﻫ رد تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻪـﺑ ﻊﻳﺮـﺳ ﺦﺳﺎﭘ ؛تﺎﻣﺪﺧ ﺐﻳﻮﺼﺗ و بﺎﺼﺘﻧا رد ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻲﺠﻨﺳ
يﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫﺎﺿﺎﻘﺗ .
رﻮﻨﻣ و تور ) 2007 ( ظﺎﺤﻟ هژوﺮﭘ و تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺣاﺮﻃ رد ﺮﻬﺷ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ندﻮﻤﻧ يژﻮـﻟﻮﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ؛ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ مدﺮﻣ ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا نﺎﻳﺮﺟ ﻞﻴﻬﺴﺗ رﻮﻈﻨﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ
ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ ؛ﺪـﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪـﺧ
رد ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ زا يﺮﺘﺸﻣ ﺪﻳﺎﻘﻋ ﻊﻳﺮﺳ لﺎﻤﻋا ﺪﻨﻳآﺮﻓ
ﻪﻌﺳﻮﺗ .
ﺖﺠﻳا ) 1994 ( ﻲﻓﺎﻛ و مزﻻ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺺﻴﺼﺨﺗ
ياﺮﺑ
حﺮـﻃ دﺮﺒـﺸﻴﭘ رﺎـﺒﺘﻋا و تﺮﻬـﺷ ﻆـﻔﺣ ؛تﺎﻣﺪـﺧ و ﺎـﻫ
ناﺪﻧوﺮﻬﺷ يرﺎﻈﺘﻧا هﺎﮕﻧ زا يرادﺮﻬﺷ .
نﺎـــﮔﺮﺒﺧ ) هﺎﮕـــﺸﻧاد و
يرادﺮﻬﺷ ( فﺎﻄﻌﻧا و بﻮﺧ درﻮﺧﺮﺑ و قﻼﺧا زا يرادرﻮﺧﺮﺑ
ﺮﻳﺬﭘ و ﺖﻛرﺎـﺸﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ؛مدﺮﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد
ﻌﺳﻮﺗ و اﺮﺟا رد ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ناﻮﺗ ﺔ
هژوﺮـﭘ يرﺎﮔزﺎـﺳ ؛ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ و ﺖـﺴﻳز ﻂﻴـﺤﻣ ﺎـﺑ ﺎـﻫ
ﻧﻻدﺎﻋ و ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ ﻊﻳزﻮﺗ ؛نآ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺔ
ﺖﺻﺮﻓ و تﺎﻣﺪﺧ ﻪـﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ؛ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﺣاﻮﻧ ﻪﺑ ﺎﻫ
هژوﺮﭘ رد ﺖﻌﻴﺒﻃ ﺖـﻴﻔﻴﻛ يﺎـﻘﺗرا ؛يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻲﻳﺎﺒﻳز و يﺰﺒﺳﺮﺳ ،ﻲﮔﺰﻴﻛﺎﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ؛ﺎﻫ
؛ﺮﻬﺷ ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ ثاﺮﻴﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ و يﺮﻬﺷ ﺖﺴﻳز هدﺎﺳ
و تﺎﻣﺪـﺧ ﺖـﻓﺎﻳرد يزﺎـﺳ
ﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﻬﺷ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺔ
ناﺪﻧوﺮﻬﺷ .
ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ياﺮﺑ فﺪﻫ
ﺮﮕﻳد
ﻌـﺳﻮﺗ لﺪـﻣ ﻢﻴـﺳﺮﺗ و جاﺮﺨﺘﺳا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺔ
ﺖﻣﺪـﺧ
ـﺳ ﻪـﺑ ﺦـﺳﺎﭘ يﺎﺘـﺳار رد ،ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ زا ﺲﭘ ،ﺪﻳﺪﺟ ﺆ
مود لا رادﻮـﻤﻧ و ﻂـﺑاور دﺮـﻜﻳور زا
يﺪﻧوﺎﺸﻳﻮﺧ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا1
ه ﺖﺳا ﻢﻫ ﻞﻣاﻮﻋ و تﺎﻔـﺻ ﺎـﻳ ﺖﻔـﺻ ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ ﻪـﻘﺒﻃ ﻚﻳ رد هداﻮﻧﺎﺧ
كﺮﺘﺸﻣ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
يﺪﻧوﺎﺸﻳﻮﺧ رادﻮﻤﻧ
، هوﺮﮔ نورد ار ﻞﻜﺸﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ دﻮﺟﻮﻣ ترﺎﻈﻧ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ
ﻧآ ﻦﻴﺑ ﻲﻘﻄﻨﻣ طﺎﺒﺗرا دراد دﻮﺟو ﺎﻬ
، ﻲﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﺪﻨﻛ
و ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ يراﺰﺑا يروآ
هﺪﻳا ﺎﻫ رﺎﻴﺴﺑ ي ، ﺎﻫﺮﻈﻧ ،
ﻧآ ﻲﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﻲﻣﻼﻛ تارﺎﺒﻋ هوﺮﮔ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺎﻬ
ﻦﻴـﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻂﺑاور سﺎﺳا ﺮﺑ ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻫ
ﻧآ ﺎﻬ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ .
زا ﺲﭘ ﻲﺳرﺮﺑ 38 ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣﺎﻋ ،
ﺶـﺷ ﺘـﺳد ﺔ ،ﺮﻬـﺷ ،ناﺪﻧوﺮﻬـﺷ ﻲـﻠﻛ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ و هژوﺮﭘ ،راﺰﺑا و يروﺎﻨﻓ ،يرادﺮﻬﺷ جاﺮﺨﺘﺳا
ﺪﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻣ ار
ناﻮﺗ رد رادﻮـﻤﻧ
يﺪﻧوﺎﺸﻳﻮﺧ ﻪﻘﺒﻃ
دﺮﻛ يﺪﻨﺑ .
ﻞﻜﺷ 2 ﻪﺘﺳد ﻦﻳا ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻤﺷ ﻲﻣ ﺶﻳﺎﻤﻧ ار يﺪﻨﺑ
لوﺪﺟ و ﺪﻫد 2
ﻌﺳﻮﺗ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺰﻴﻧ ﺔ
ﻦﻴﺑ دﻮﺟﻮﻣ يﺪﻧوﺎﺸﻳﻮﺧ سﺎﺳا ﺮﺑ ار يرادﺮﻬﺷ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ
ﻧآ ﺶﺷ تﺎﻘﺒﻃ رد ﺎﻬ ﻧﺎﮔ
ﺔ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ قﻮﻓ ﺪﻫد
.
ﻞﻜﺷ 2 . يﺎﻫﺪﻧوﺎﺸﻳﻮﺧ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Affinity Diagram
CSF
هژوﺮﭘ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﺮﻬﺷ يرادﺮﻬﺷ
راﺰﺑا و يروﺎﻨﻓ
لوﺪﺟ 2 . ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﻤﻧﺎﺟ مﺎﻈﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﻣ
ﻲﻠﺻا دﺎﻌﺑا ﺺﺧﺎﺷ
ﺎﻫ
ﺪﻳﺪﺟتﺎﻣﺪﺧﻪﻌﺳﻮﺗردﺖﻴﻘﻓﻮﻣﻲﻧاﺮﺤﺑﻞﻣاﻮﻋ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ درﻮﺧﺮﺑ
ﻪﻧاﺪﻬﻌﺘﻣ ﺎﺑ هژوﺮﭘ ﺎﻫ
ﺖﻴﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ دﻮﺟو هژوﺮﭘ يرﺎﮔزﺎﺳ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻲﻨﻴﺸﻧﺮﻬﺷ ﮓﻨﻫﺮﻓ جاور ﻲﺣاﻮﻧ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ ﻊﻳزﻮﺗ
ﻮﺤﻧ شزﻮﻣآ ة ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺮﻬﺷ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا رﺎﺘﺧﺎﺳ
تﺎﻣﺪﺧ ﻲﮕﺘﻓﺎﻳ تﺎﻣﺪﺧ يﺪﻨﻤﻓﺪﻫ
ﻪﺑ ﻊﻗﻮﻣ تﺎﻣﺪﺧ ندﻮﺑ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ
ﺖﺴﻜﺷ راﺮﻜﺗ مﺪﻋ ﺖﺒﺜﻣ دراﻮﻣ راﺮﻜﺗ و ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ
تﺎﻣﺪﺧ يراﺪﻳﺎﭘ و ماود هژوﺮﭘ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻖﻴﻗد ﻲﺑﺎﻳزرا
هژوﺮﭘ ياﺮﺟا تﻼﻜﺸﻣ ﻊﻓر رد شﻼﺗ ﺎﻫ
هژوﺮﭘ يﺮﻴﮔﺮﺳ زا ياﺮﺑ شﻼﺗ ﻒﻗﻮﺘﻣ يﺎﻫ
هﺪﺷ
نﺎﻣز هژوﺮﭘ ﺺﺨﺸﻣ يﺪﻨﺑ
يﻮﻗ ناﺮﺒﻫر و ناﺮﻳﺪﻣ حﺮﻃ دﺮﺒﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ نﺎﻣز فﺮﺻ ﺎﻫ
ﻢﻛ حﺮﻃ ندﻮﺑ
،ﺎﻫ ندﻮﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﻲﻟو ﺎﻬﻧآ
اﺮﺟا ﺖﺳد رد عﻮﻨﺘﻣ تﺎﻣﺪﺧ
ﻲﻓﺎﻛ و مزﻻ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺺﻴﺼﺨﺗ
يرادﺮﻬﺷ رﺎﺒﺘﻋا و تﺮﻬﺷ ﻆﻔﺣ
يرﺎﺘﺧﺎﺳ / ﺪﻨﻳآﺮﻓ ي شراﺰﮔ زا ﻲﻫد ﺪﻨﻳآﺮﻓ مدﺮﻣ ﻪﺑ
ﺺﺨﺸﻣ مﺎﮔ ندﻮﺑ ﭘ ﻲﻳاﺮﺟا يﺎﻫ ﺮ
هژو
و ﺐﺳﺎﻨﻣ درﻮﺧﺮﺑ فﺎﻄﻌﻧا
مدﺮﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد يﺮﻳﺬﭘ
يروﺎﻨﻓ راﺰﺑا و ﻲﺑ
ﺐﻟﺎﺟ و ﺮﻴﻈﻧ تﺎﻣﺪﺧ ندﻮﺑ
حﺮﻃ ﻲﻨﻤﻳا لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر ﺎﻫ
ﺋارا ﺔ ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ تﺎﻣﺪﺧ يروﺎﻨﻓ
ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
رازﺎﺑ ﻞﻳﻮﺤﺗ زا ﺲﭘ تﺎﻣﺪﺧ يﺎﻄﻋا و يراﺪﻬﮕﻧ رد ﺪﻬﻌﺗ
ﻚﺴﻳر تاﺮﻃﺎﺨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و يﺮﻳﺬﭘ
ﺦﺳﺎﭘ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﺿﺎﻘﺗ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﻊﻳﺮﺳ
ﻪﻜﺒﺷ هدﺎﺳ
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻓﺎﻳرد يزﺎﺳ
ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ نﺎﻜﻣا
ﺮﻈﻧ مدﺮﻣ زا ﻲﺠﻨﺳ هژوﺮﭘ ﻢﻴﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ناﺪﻧوﺮﻬﺷ تاﺮﻈﻧ ﺬﺧا
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺎﻫ
لاﺆﺳ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
يﺮﻈﻧ لﺪﻣ ﻚﻳ ﻦﺘﻓﺎﻳ و يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻛ
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
يدﺮﺑرﺎـﻛ و يﺮـﻈﻧ مﻮـﻬﻔﻣ رادﺎـﻨﻌﻣ
ﺪـﺷﺎﺑ
،
ﻪﺑ زا ﻪﻴﻟوا فﺪﻫ لﺪﻣ يﺮﻴﮔرﺎﻛ
ﻪﻴﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ يزﺎﺳ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر و ﺎﻫ
لاﺆﺳ ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳا . ﺖﺳا هﺪﻴﭽﻴﭘ لﺪﻣ شزاﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ
؛ حﺮـﻄﻣ لﺪـﻣ شزاﺮـﺑ زا ﻲﻋﻮـﻨﺘﻣ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ اﺮﻳز
هﺪﺷ لﺪﻣ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﻧا ﻟدﺎﻌﻣ يﺎﻫ
ﺔ ﻪﺿوﺮﻔﻣ ﺖﺤﺗ يرﺎﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يرﺎﻳ لﺪﻣ ﺖﺧﺎﺳ رد ،
ﺪﻨﻧﺎﺳر . رﺎﺑرد توﺎﻀﻗ ياﺮﺑ ار ﺮﻳز يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ة
مﻮﻬﻔﻣ و ﺎﻨﻌﻣ و يرﺎﻣآ يرادﺎﻨﻌﻣ
يﺮﻈﻧ لﺪﻣ ﻚﻳ زا يدﺎﻴﻨﺑ )
ﺑ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ لﺪﻣ شزاﺮ
( ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻛ ﺪﻧﺮﺑ ) لوﺪﺟ 3 .(
لوﺪﺟ 3 . لﺪﻣ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺢﻄﺳ و شزاﺮﺑ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ
لﺪﻣ شزاﺮﺑ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ
لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺢﻄﺳ
يﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ يدازآ ﻪﺟرد ﻪﺑ ﺮﺋﻮﻜﺳا
2⁄ ) ( ﺖﺒﺴﻧ و ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﭼﺮﻫ
1 ﻞـﻣﺎﻛ شزاﺮﺑ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻫد .
هﺪﺷرﺎﺠﻨﻫ شزاﺮﺑ NEI)
( 0
) شزاﺮﺑ مﺪﻋ ( ﺎﺗ 1 ) ﻞﻣﺎﻛ شزاﺮﺑ (
ﺸﻳر ﺔ دروآﺮﺑ يﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ RMSEA)
( ﻚﭼﻮﻛ ﺮﺗ 1 / 0
شزاﺮﺑ ﻲﻳﻮﻜﻴﻧ GFI)
( 0
) شزاﺮﺑ مﺪﻋ ( ﺎﺗ 1 ) ﻞﻣﺎﻛ شزاﺮﺑ (
حﻼﺻا شزاﺮﺑ ﻲﻳﻮﻜﻴﻧ هﺪﺷ
AGFI) ( 0
) شزاﺮﺑ مﺪﻋ ( ﺎﺗ 1 ) ﻞﻣﺎﻛ شزاﺮﺑ (
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ شزاﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ يا
CFI) ( 0
) شزاﺮﺑ مﺪﻋ ( ﺎﺗ 1 ) ﻞﻣﺎﻛ شزاﺮﺑ (
ﻊﺒﻨﻣ : ،ﻦﻣﻮﻫ 1384
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺎﻫ
ﺖﻳﺎﻔﻛ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
،هﺪـﺷ ﻪـﺑ ﻚـﻤﻛ ﻞـﻴﻠﺤﺗ شور
ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺪﻴﻳﺄﺗ مﺮﻧ و ي لرﺰﻴﻟ راﺰﻓا ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
. ﻲﻣﺎﻤﺗ ﺶﺷ
ﺑ ﺪﻌ
، ﻖـﻳﺮﻃ زا ﻲﻠﻣﺎـﻋ ﻞـﻴﻠﺤﺗ
ﺪـﻴﻳﺄﺗ ي
ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺷ و ﺺﺧﺎﺷ زا ﻚﻳ ﺮﻫ راﺪﻘﻣ
GFI يﺎﻫ
RMSEA ،
NFI ،
CFI ،
AGFI و ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﻜــﺷ 3
، ﻪــﺑ ﺐــﻴﺗﺮﺗ 77 / 0 ، 000 / 0 ، 59 / 0 ، 64 / 0 و 74 / 0 ﻪــﺑ ﺪــﻣآ ﺖــﺳد .
ﺺﺧﺎــﺷ نﺎــﻴﻣ زا ﺎــﻫ
،
RMSEA
بﻮﻠﻄﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻚﻳ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
CFIو
،ﺰﻴﻧ ﺺﺧﺎـﺷ ﻦﻳﺮـﺘﻬﺑ راﺮـﻗ ﺮـﻈﻧ ﺪـﻣ
،ﺖﻓﺮﮔ رد ﺎﻣا رﺎﺑ ة ﻧآ دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻖﻓاﻮﺗ ﺎﻬ .
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻧزاﺮﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ
ﻪـﻨﻣاد رد ﻲـﻠﻛ يا ﻦﻴـﺑ يا
ﻲﻣ هداد راﺮﻗ ﻚﻳ و ﺮﻔﺻ ﻮﺷ
ﻧ ﺪ . زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻪـﻛ ﻲﺒﻳاﺮـﺿ 9
/ 0 ـﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ
، ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد لﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ
ﻲﻣ ﻮﺷ ﻧ ﺰﻴﻧ ﻦﻳا ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ،ﺪ ﺢﻄﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ
05 / 0
p = ﻪﺑ ﻪﭼﺮﻫ و ﺖﺳا يرﺎﻴﺘﺧا ، 1
ﻚـﻳدﺰﻧ
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﺮـﺗ
،
دراد يﺮﺘﻬﺑ ﻲﮔﺪﻧزاﺮﺑ لﺪﻣ .
ﻲﻣ يروآدﺎﻳ ﺎﺠﻨﻳا رد دﻮﺷ
ﻪﻛ لﺪﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﺑ يﺎﻫ
يﺮـﮕﻳد رﺎﻤﺷ
ﺰﻴﻧ هداد نآ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺪﻨﺷﺎﺑ شزاﺮﺑ ياراد ﺎﻫ
ﻊﻗاورد ؛ ﻲﺑ ﻪﺸﻴﻤﻫ دﻮـﺟو لﺪـﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧ
ﻪﻛ دراد ﻪﺑ ﻖﻴﻗد قﻮﻃ راد ار شزاﺮﺑ نﺎﻤﻫ
ﻧ ﺪ . ﻴﻟﺎﺣ رد ،ﻦﻳا ﺮﺑﺎﻨﺑ لﺪـﻣ نآ يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺪﻣ شزاﺮﺑ ﻪﻜ
ار ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻣ ﻲﻤﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﺰﮔﺮﻫ ﺎﻣا ،ﺪﻨﻛ ﺖﺳا ﺮﺒﺘﻌﻣ لﺪﻣ ﻪﻧﺎﮕﻳ ،لﺪﻣ نآ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
. ﺰـﻴﻧ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد
زا ﺲﭘ لﺪﻣ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻲﺣاﺮﻃ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
هﺪﺷ
، لﺪﻣ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﺐـﺴﻛ ار ﻦـﻜﻤﻣ شزاﺮـﺑ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ
دﻮﻤﻧ
؛ اﺮﻳز ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﻨﺘﺳا ﻢﻬﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﮔا
ﺐـﺴﻛ ار شزاﺮﺑ ﻞﻣﺎﻛ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻲﺒﺴﻧ يﺎﻫ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺎﻣا ، ﺺﺧﺎﺷ ار ﺐﺳﺎﻨﻣ شزاﺮﺑ ﺪﺣ ﻖﻠﻄﻣ يﺎﻫ ﻪﺑ
ﺖﺳد
،ﺪﻧروﺎﻴﻧ ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺨﻧ ﻪـﺘﻓﺮﻳﺬﭘ لﺪـﻣ
) ،ﻦﻣﻮﻫ 1384 .(
ﺺﺧﺎﺷ راﺪﻘﻣ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﺎﺠﻨﻳا رد
RMSEA
نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد ة ﻞـﻣﺎﻛ شزاﺮﺑ
ﺐﺳﺎﻨﻣ راﺪﻘﻣ و ﺖﺳا وGFI
،AGFI
لﺪﻣ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ لﺪﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
ﻌﺳﻮﺗ رد ﺔ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا
. ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﻳﺎﭘ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺖـﻔﮔ ﺪـﻳﺎﺑ ﺰـﻴﻧNFI
زا
ﻪﻛﺎﺠﻧآ ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ و هدﻮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪﻴـﺻﻮﺗ دﺎـﻳز ،ﺖـﺳا ﻒﻴﻌـﺿ ﻢـﻛ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﻲﻤﻧ دﻮﺷ ) ،ﺮﻠﺘﻨﺑ و ﻮﻫ 1999
.(
ﻞﻜﺷ 3 ﺺﺧﺎﺷ و هﺪﺷ اﺮﺟا لﺪﻣ شزاﺮـﺑ يﺎﻫ
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ار ﺪـﻫد
.
ﻞﻜﺷ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 4
ار ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ رادﻮﻤﻧ ﻪﺑ
ﺶﻳﺎﻤﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ .
ﻞﻜﺷ 3 . ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﻬﻧ لﺪﻣ ﻌﺳﻮﺗ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺮﺤﺑ
ﺔ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ
ﻞﻜﺷ 4 . ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
